Bóg wysoko, car daleko. Kilka uwag o kulturowych podstawach funkcjonowania frazeologizmu w języku bułgarskim

• Autorzy: Bonowa Stanka

Warianty tytułu

EN

'GOD IS HIGH, THE TSAR IS FAR AWAY'. A FEW REMARKS ON THE CULTURAL BASIS OF PHRASEOLOGICAL UNITS IN BULGARIAN

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule jest analizowana semantyka i podstawy funkcjonowania w kulturze bułgarskiej frazeologizmu Bóg wysoko, car daleko. Autorka zwraca szczególną uwagę na drugą część frazemu, ponieważ w kulturze bułgarskiej – jak we wszystkich kulturach chrześcijańskich – utożsamienie Boga z Dobrem jest oczywiste, natomiast utożsamienie cara z Dobrem może wydawać się nieuzasadnione. Autorka analizuje sześć modeli semantycznych tego frazemu w czterech kontekstach historyczno-kulturowych: (1) Car daleko a realna instytucja carska; (2) Car daleko a relacja Bóg – car; (3) Car daleko a obraz cara w kulturze ludowej; (4) Car daleko a postacie historii bułgarskiej. Na zakończenie przytoczone zostają przykłady współczesnej politycznej aktualizacji frazeologizmu, związane z powrotem z emigracji cara Symeona i pełnieniem przez niego funkcji premiera bułgarskiego rządu.

EN

The article deals with the semantics and the cultural background of the Bulgarian phraseological unit 'God is high, the tsar is far away'. Special attention is paid to its second part because in Bulgarian culture, similarly to all Christian cultures, the identification of God with Goodness is rather obvious, but that of the tsar with goodness may seem unjustified. An analysis is carried out of six semantic models of the phraseological unit in four historical-cultural contexts: (1) the tsar is far away vs. the actual institution of the tsar; (2) the tsar is far away vs. the relationship between God and the tsar; (3) the tsar is far away vs. the image of the tsar in folk culture; (4) the tsar is far away vs. Bulgarian historical figures. The article concludes with examples of contemporary political realization of the unit, connected with the return of tsar Symeon from abroad and his position as the prime minister in the Bulgarian government.

Słowa kluczowe

EN

PHRASEOLOGY; POLITICS; SEMANTIC MODELS

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Czasopismo: Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
• Rocznik: 2004
• Tom: 16
• Strony: 305-313
• Rodzaj publikacji: ARTICLE

Twórcy

autor

Bonowa Stanka

• S. Bonowa, (Veliko Tyrnovo, Bulgaria), no address given, contact the journal editor

Identyfikatory

CEJSH db identifier

06PLAAAA01112564