Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Microbiological quality and risk assessment of non-regulated lakes used for recreational and economic purposes

Kukułowicz Anita, Jaroniec Wiktoria

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2025

|

z. 215

259--267

EN

Purpose: This study aims to assess the microbiological quality and risks associated with nonregulated lakes used for recreational and economic purposes. It highlights the potential risks these lakes pose to public health, especially in terms of waterborne diseases, due to fluctuations in water quality influenced by seasonal variations, human activities, and environmental factors. By evaluating the microbiological contamination levels of lakes that are not part of the formal monitoring system, this research seeks to fill a gap in understanding the risks posed by these bodies of water. Design/methodology/approach: The research employs a combination of water sample collection and microbiological analysis to determine the contamination levels of Enterococcus spp. and E. coli in various water samples taken from a non-regulated lake (Wyspowo Lake). The study compares contamination levels in nearshore and lake center areas during different months to assess variability in water quality. Statistical analysis was performed to determine the significance of differences between sampling sites. Findings: The study found that the water quality in Wyspowo Lake generally met the acceptable bathing water quality standards. However, exceedances of Enterococcus spp. counts were recorded, particularly for two shore samples collected in June and five collected in July. Shore samples consistently showed higher bacterial levels than samples collected from the lake center, especially for Enterococcus spp. These findings highlight the need for increased monitoring of non-regulated lakes to protect public health. Research limitations/implications: The study is limited by seasonal sampling and the absence of continuous monitoring. Future research could involve more frequent sampling and explore the effects of local human activities on water quality. Practical implications: Improved monitoring systems for non-regulated lakes are essential for protecting public health. The study suggests integrating quality and risk management strategies into local monitoring practices. Social implications: The study has significant social implications as it highlights the potential health risks posed by non-regulated lakes, which are often frequented by local communities for recreational purposes. By improving water quality monitoring and public awareness, the research could contribute to better public health outcomes and foster a culture of responsible recreational use of natural resources. Additionally, it could inform local policy decisions related to water management and environmental health, ultimately enhancing the quality of life for people living near these lakes. Originality/value: This article provides original insight into the microbiological quality and risk assessment of an unregulated lake. It adds value to this field by addressing the microbiological safety of lakes not covered by official regulatory systems and proposing practical solutions for improving water quality monitoring and risk management. The article is intended for local authorities, environmental health experts, and public health, water management, and environmental policy researchers

2

Determinants of natural food choice - studies among Pomeranian consumers

Platta Anna, Mikulec Anna, Rybowska Agnieszka, Radzymińska Monika

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2025

|

z. 218

557--574

EN

Purpose: The purpose of the study was to identify variables influencing consumer interest in natural foods among a selected group of Pomeranian consumers. Design/methodology/approach: The research instrument was a survey questionnaire administered through the CAWI method using Google forms. The survey was conducted in a group of 403 respondents in Pomerania, northern Poland. The research tool used covered the following topics: attitudes towards natural food, attitudes towards health and nutrition, and lifestyle elements. Spearman's rank correlation analysis was applied, and a multinomial ordered logit model was constructed, in which the dependent variable was the variable exploring attitudes towards health and nutrition. Findings: An extended statistical analysis of the empirical data, with the construction of a multivariate logit model, showed that only a change in the attitudes of Pomeranian consumers towards health from negative and ambivalent to positive, would lead to a change in their eating behaviour by increasing the purchase and consumption of natural foods. It is interesting to note that Pomeranian consumers who value the convenience and speed of meal preparation want to make conscious, rational (beneficial to their health) food choices. Research limitations/implications: The research has certain limitations. Despite the large size of the study group, the results obtained are not representative and cannot be generalised to the population of adult consumers in Poland. Practical implications: An analysis of respondents' attitudes towards health issues and consumption of natural foods showed that gender and lifestyle have a differential impact on consumers' attitudes towards health and willingness to purchase natural foods (in Northern Poland). Social implications: Extended statistical analysis of empirical data by building a multivariate logit model showed that only a change in the attitudes of Pomeranian consumers towards health from negative and ambivalent to positive would lead to a change in their eating behaviour by increasing the purchase and consumption of natural foods. Originality/value: The presented modelling approach extends the knowledge of the determinants of natural food consumption.

3

Room dynamics – a new architectural concept

Bilski Maciej, Komorowska Julia

Przestrzeń i Forma

|

2025

|

nr 62

7--28

EN

A room, although apparently static, is in fact a complex, multidimensional structure, changing due to various factors. This has a direct impact on the atmosphere and perception of a place and its effect on the user. This article aims to provide a definition of ‘room dynamics’, related to the emotional and energetic aspects of a place. The term refers to the interaction between the passive or active user, the interior and its components. The introduction of this concept allows for a better definition and understanding of the connections that occur between man and space. The scientific literature on environmental psychology and architecture was analysed to identify the key elements of space that are indicative of the ‘’livability‘’ of a room and their impact on human psychological well-being. The review indicates the importance of incorporating psychology into the design process to create spaces that encourage interpersonal harmony and a positive atmosphere.

PL

Pomieszczenie, choć pozornie statyczne, w rzeczywistości jest złożoną, wielowymiarową strukturą, ulegającą zmianom pod wpływem różnych czynników. Ma to bezpośredni wpływ na atmosferę i odbiór danego miejsca oraz jego oddziaływanie na użytkownika. Celem artykułu jest przedstawienie definicji „dynamiki pomieszczenia” dotyczącej emocjonalnego i energetycznego wymiaru miejsca. Pojęcie odnosi się do wzajemnego oddziaływania na siebie jednostek jakimi są bierny lub aktywny użytkownik oraz wnętrze i jego elementy składowe. Wprowadzenie tego terminu pozwala na lepsze określenie i zrozumienie relacji jakie zachodzą pomiędzy człowiekiem a przestrzenią. Analizie poddano literaturę naukową dotyczącą psychologii środowiskowej i architektury, aby zidentyfikować kluczowe elementy przestrzeni świadczące o „żywotności” pomieszczenia oraz ich wpływu na dobrostan psychiczny człowieka. Przegląd wskazuje jak ważne jest uwzględnienie psychologii w procesie projektowym, by tworzyć przestrzenie sprzyjające harmonii międzyludzkiej i przyjaznej atmosferze.

4

Koordynacja regulacji dotyczących zdrowia publicznego, marketingu, składu i bezpieczeństwa suplementów diety w Unii Europejskiej : doświadczenia Polski

Mucha Dominika, Dissarz Joanna

Przemysł Chemiczny

|

2025

|

T. 104, nr 1

163--179

PL

Dokonano przeglądu i analizy europejskich oraz polskich wymagań prawnych dotyczących suplementów diety. Wskazano, że proces harmonizacji europejskiego systemu regulacyjnego wciąż wymaga ujednolicenia zasad dotyczących składników suplementów diety innych niż witaminy i minerały. Suplementy diety definiuje się jako środki spożywcze sprzedawane w postaci „dawek” (np. tabletki, kapsułki, płyny w odmierzonych porcjach) i przeznaczone do uzupełniania lub korygowania normalnej diety. Stanowią one skoncentrowane źródło dodatków odżywczych (np. witamin, minerałów) oraz m.in. aminokwasów, błonnika, niezbędnych kwasów tłuszczowych, ekstraktów roślinnych, grzybów, alg, mikroorganizmów. Są zaprojektowane do kompensacji niedoborów kluczowych substancji w organizmie, takich jak: kofaktory enzymatyczne, grupy prostetyczne lub ich prekursory, aminokwasy egzogenne.

EN

A review, with 53 refs., of European and Polish legal acts on food supplements (pills, tablets, capsules, syrups), intended to enhance or correct the normal diet. They can include natural or synthetic substances (vitamins, minerals, amino acids, fibres, essential fatty acids, herbal extracts, fungi, algae, microorganisms) and can bring nutritional or physiolog. effects.

5

Zastosowanie egzoszkieletów w budownictwie

Szóstak Mariusz, Solczak Urszula

Przegląd Budowlany

|

2025

|

R. 96, nr 2

237--239

PL

Egzoszkielety to innowacyjne urządzenia, które wspierają pracowników budowlanych, zmniejszając obciążenia mięśniowo-szkieletowe oraz ryzyko urazów. Artykuł przedstawia przegląd dostępnych rozwiązań, badań nad ich skutecznością oraz przyszłych kierunków rozwoju tej technologii. Badania wykazały, że egzoszkielety mogą poprawiać ergonomię pracy, redukując wysiłek fizyczny i zmniejszając dolegliwości bólowe, zwłaszcza w dolnej części pleców oraz ramionach. Eksperymenty przeprowadzone zarówno w warunkach laboratoryjnych, jak i na terenach budowy potwierdzają ich pozytywny wpływ na zdrowie i wydajność pracowników. Jednocześnie zauważono pewne ograniczenia – niektóre egzoszkielety mogą powodować dyskomfort w klatce piersiowej lub zwiększać obciążenie poznawcze, co może wpływać na koncentrację i świadomość sytuacyjną.

EN

Exoskeletons are innovative devices that support construction workers by reducing musculoskeletal strain and the risk of injuries. This article provides an overview of available solutions, research on their effectiveness, and future directions for the development of this technology. Studies have shown that exoskeletons can improve workplace ergonomics by reducing physical effort and alleviating pain, particularly in the lower back and shoulders. Experiments conducted in both laboratory settings and construction sites confirm their positive impact on workers’ health and productivity. However, some limitations have been noted – certain exoskeletons may cause chest discomfort or increase cognitive load, potentially affecting concentration and situational awareness.

6

Skuteczny odpoczynek – jego rola w naszym życiu prywatnym i zawodowym

Gembalska-Kwiecień Anna

Promotor BHP

|

2025

|

nr 11-12

66--70

PL

W dzisiejszych czasach nasz tryb życia jest o wiele bardziej stresujący i wymagający, niż zdarzało się to kiedyś. Bardzo często żyjemy w pędzie, a jedno wyzwanie, problem, pilna sprawa do załatwienia, zdaje się gonić kolejne i tak bez końca. Bierzemy na siebie zbyt dużo obowiązków albo czujemy, że bardzo wiele od nas zależy.

7

Zmiany w transporcie na rzecz zrównoważonego rozwoju miejscowości

Kaźmierczak Dobromir

Polish Journal for Sustainable Development

|

2025

|

T. 29, nr 1

59--66

PL

Integracja transportu publicznego i przestrzeni pieszej stanowi kluczowy element zrównoważonego rozwoju miast. Dobrze rozwinięta infrastruktura piesza, obejmująca chodniki, deptaki i zielone przestrzenie, zwiększa poziom aktywności mieszkańców oraz poprawia ich zdrowie i komfort życia. Odpowiednie planowanie przestrzeni miejskiej pozwala na redukcję ruchu samochodowego i promowanie bardziej ekologicznych form mobilności, takich jak rowery czy hulajnogi elektryczne. Niedostateczna jakość infrastruktury pieszej prowadzi natomiast do wyższych wskaźników wypadków pieszych oraz zmniejszenia efektywności przestrzeni miejskiej. W pracy położono nacisk na wdrażanie inteligentnych technologii, takich jak systemy informacyjne dla podróżnych (ITS), ponieważ pozwalają na optymalizację transportu miejskiego, poprawę bezpieczeństwa pieszych oraz zwiększenie dostępności komunikacji. Na przykładach różnych miast zaprezentowano działania na rzecz integracji transportu publicznego i przestrzeni pieszej.

EN

The integration of public transport and pedestrian spaces is a key element of sustainable urban development. A well-developed pedestrian infrastructure, including sidewalks, promenades, and green spaces, increases residents' activity levels and improves their health and quality of life. Proper urban planning allows for the reduction of car traffic and promotes more ecological modes of mobility, such as bicycles and electric scooters. Conversely, poor pedestrian infrastructure leads to higher pedestrian accident rates and reduced urban space efficiency. This study emphasizes the implementation of smart technologies, such as Intelligent Transportation System (ITS), which optimize urban transport, enhance pedestrian safety, and increase accessibility. Examples from various cities illustrate efforts to integrate public transport and pedestrian spaces.

8

PVA/pectin/ZnO nanocomposites as antibacterial compounds for root canal treatment

Safaei Mohsen, Ahmadi Ramin, Salmani Mobarakeh Mohammad, Sharifi Roohollah, Ling Shing Wong, Rathi Shraddha, Amina, Afroz Shaista

Polimery

|

2025

|

Vol. 70, nr 5

331--339

EN

Structure and antibacterial activity of PVA/pectin/ZnO nanocomposites were investigated. The Taguchi method was used to select the optimal composition of the composites, considering the effect of PVA, pectin and ZnO on the biocidal properties. Various methods were used to characterize composites, including FT-IR, XRD, FESEM, EDS, TEM, elemental mapping, and TGA. The strong antibacterial properties of PVA/pectin/ZnO and complete inhibition of Enterococcus faecalis biofilm development were confirmed. The developed nanocomposites can be used in various fields as antimicrobial agents.

PL

Zbadano strukturę i aktywność przeciwbakteryjną nanokompozytów PVA/pektyna/ ZnO. Do wytypowania optymalnego składu kompozytów stosowano metodę Taguchi, uwzględniającą wpływ PVA, pektyny i ZnO na właściwości biobójcze. Do charakterystyki kompozytów stosowano różne metody, w tym FT-IR, XRD, FESEM, EDS, TEM, mapowanie pierwiastków i TGA. Potwierdzono silne właściwości przeciwbakteryjne PVA/pektyna/ZnO i całkowite zahamowanie rozwoju biofilmu Enterococcus faecalis. Opracowane nanokompozyty mogą być stosowane w różnych dziedzinach jako środki przeciwdrobnoustrojowe.

9

Antibacterial effect of polylactic-co-glycolic acid/selenium nanocomposite against dental biofilm

Safaei Mohsen, Khaleseh Farnoosh, Ahmadi Saba, Mobarakeh Mohammad Salmani, Law Douglas, Wong Ling Shing, Ravinder D., Nhlapo Amos, Hashim Mohd, Parveen Azra

Polimery

|

2025

|

Vol. 70, nr 3

186--193

EN

To determine the optimal conditions for obtaining poly(lactic-co-glycolic) acid with selenium (PLGA/selenium) nanocomposites the Taguchi method was used. FT-IR, Raman spectroscopy, XRD and FESEM analysis confirmed the nanocomposites’ structure. The nanocomposite containing 6 mg/mL of selenium obtained in the process where the mixing time was 75 min showed the highest antibacterial activity against Streptococcus mutans. The obtained nanocomposites are an innovative approach to im-proving oral health and can be used as antibacterial materials for medical and dental applications.

PL

Metodą Taguchi określono optymalne warunki otrzymywania nanokompozytów poli(kwasu mlekowego-co-glikolowego) z selenem (PLGA/selen) i oceniono ich aktywność przeciwbakteryjną przeciwko Streptococcus mutans. Najwyższą aktywnością przeciwbakteryjną charakteryzował się nanokompozyt zawierający 6 mg/mL selenu (czas mieszania 75 min). Strukturę nanokompozytu potwierdzono metodą FT-IR, spektroskopii Ramana, XRD i FESEM. Nanokompozyty PLGA/selen stanowią nowe podejście do poprawy zdrowia jamy ustnej i mogą być stosowane jako materiały przeciwbakteryjne do zastosowań medycznych i stomatologicznych.

10

5 metod na budowanie kultury zaangażowania w firmie farmaceutycznej

Majewska Małgorzata

Kierunek Farmacja

|

2025

|

nr 1

36--38

PL

W świecie, w którym firmy farmaceutyczne odgrywają kluczową rolę w dbaniu o zdrowie ludzi, tworzenie kultury zaangażowania w organizacji jest nie tylko pożądane, ale wręcz niezbędne.

11

A study on landscape fabric of low-cost settlements in Sylhet, Bangladesh

Arefin Mohammad Shamsul, Roy Sowmik, Saha Kawshik, Haque Sk Nasrin

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2025

|

no. 2

99--124

EN

Low-cost settlement (LCS), also known as slums, is a prevalent feature of many cities across the world. These densely populated areas often accommodate a significant portion of the urban population, providing affordable housing for low-income residents. However, LCS can face challenges related to inadequate infrastructure, sanitation, and overall environmental quality. This study delves into the fabric of existing LCS landscape development in Sylhet City, Bangladesh that include overall built environment, vegetation, sanitation, waste management, playground for children, space for socialization, security and other service facilities etc. Using a mixedmethods approach involving data collection, image analysis, physical surveys, and questionnaires, the research explores outdoor landscape patterns, dwelling types, spatial morphology, and environmental conditions within these settlements. The investigation also focuses on the pattern used on the land surface, layout of circulation spaces, connectivity, and the socio-economic conditions of the slums within the Sylhet City Corporation area. Ultimately, this research aims to contribute to further studies on low-cost settlements at a regional or national level based on context, and to propose solutions to the challenges identified.

PL

Osiedla niskobudżetowe (LCS), znane również jako slumsy, są powszechnym zjawiskiem w wielu miastach na całym świecie. Te gęsto zaludnione obszary często zamieszkuje znaczna część ludności miejskiej, zapewniając przystępne cenowo mieszkania mieszkańcom o niskich dochodach. Jednak LCS mogą stawiać czoła wyzwaniom związanym z niedostateczną infrastrukturą, warunkami sanitarnymi i ogólną jakością środowiska. Niniejsze badanie zgłębia strukturę istniejącego rozwoju krajobrazu LCS w mieście Sylhet w Bangladeszu, obejmującą ogólną zabudowę, roślinność, warunki sanitarne, gospodarkę odpadami, miejsca do wypoczynku dla dzieci, przestrzeń do socjalizacji, bezpieczeństwo i inne udogodnienia itp. Wykorzystując podejście mieszane, obejmujące gromadzenie danych, analizę obrazów, badania terenowe i ankiety, badanie analizuje wzorce krajobrazu zewnętrznego, typy zabudowań, morfologię przestrzenną i warunki środowiskowe w tych osiedlach. Badania koncentrują się również na wzorcach występujących na powierzchni gruntu, układzie przestrzeni komunikacyjnych, łączności oraz warunkach społeczno-ekonomicznych slumsów na obszarze należącym do Sylhet City Corporation. Ostatecznie celem tych badań jest przyczynienie się do dalszych badań nad tanimi osiedlami na szczeblu regionalnym lub krajowym w oparciu o kontekst oraz zaproponowanie rozwiązań zidentyfikowanych problemów.

12

Cancer diseases in the public health system from the perspective of the well-being economy - the human capital theory approach

Dokurno Zbigniew

Economics and Environment

|

2025

|

No. 1

art. no. 1082

EN

Purpose: This paper explores the challenges of transitioning to well-being economy the problem of cancer diseases from the perspective of public health and human capital theory. The research question is how to achieve the standard of public health according to DET requirements, decreasing the level of cancer diseases. Methodology/Approach: The research utilises the concept of doughnut economics theory (DET) and neoclassical model consumer optimisation connected with New Public Health Theory (NPHT) and selected elements of human capital approach. Findings: Optimization of public health policy, taking into account cancer diseases, implies the optimum in accordance with Gossen's second law and requires determining the opportunity cost of expenditure on treatment and prevention in comparison with lost benefits in the form of wages and other indirect costs. Research Limitations/Implications: Due to the limited volume of the article, the American market was only analysed as the most developed one. Practical Implications: An optimisation model was created for the use in a developed public health system. Social Implications: The possibility of using the model in public health policy in the well-being economy. Originality/Value: An original calculation of the costs of cancer diseases was made based on the cost of lost wages and behavioural factors shaping their prevention and treatment costs were identified.

PL

Cel: Artykuł przedstawia problem chorób nowotworowych w gospodarce dobrostanu z perspektywy system zdrowia publicznego oraz teorii kapitału ludzkiego. Pytanie badawcze dotyczy tego w jaki sposób osiągnąć standard zdrowia publicznego zgodny z wymogami ekonomii obwarzanka obniżając poziom zachorowań na nowotwory. Metodyka: Przedstawione badania wykorzystują koncepcję “ekonomii obwarzanka” oraz neoklasyczny model optymalizacji konsumpcji z wykorzystaniem funkcji typu Cobba-Douglasa, nowej teorii zdrowia publicznego, teorii kapitału ludzkiego. Sposób rozwiązania problem badawczego: Optymalizacja polityki zdrowia publicznego, uwzględniająca choroby nowotworowe, polega na wyznaczeniu optimum zgodnego z drugim prawem Gossena oraz wymaga określenia kosztu alternatywnego nakładów na leczenie i prewencję w zestawieniu z utraconymi korzyściami w postaci wynagrodzeń oraz innymi kosztami pośrednimi. Ograniczenia badawcze: W artykule z uwagi na ograniczoną objętość dokonano analizy rynku amerykańskiego, jako najbardziej rozwiniętego. Wdrożenia praktyczne: Stworzono model optymalizacyjny do wykorzystania w rozwiniętym systemie zdrowia publicznego. Zastosowania społeczne: Możliwość wykorzystania modelu w polityce ochrony zdrowia publicznego w gospodarce dobrostanu. Oryginalność/wartość dodana: Dokonano autorskiej kalkulacji kosztów chorób nowotworowych w oparciu o koszt utraconych wynagrodzeń oraz określono czynniki behawioralne kształtujące ich prewencję oraz koszty leczenia.

13

Spersonalizowane systemy kontroli środowiska (PECS) jako klucz do indywidualizacji komfortu cieplnego w nowoczesnym budownictwie

Fuhrmann Mirella, Lipczyńska Aleksandra, Ferdyn-Grygierek Joanna

Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja

|

2025

|

T. 56, nr 6

17--23

PL

Współczesne budynki stawiają wysokie wymagania w zakresie komfortu użytkowników i efektywności energetycznej, jednak w praktyce zapewnienie satysfakcji wszystkim osobom przebywającym w pomieszczeniach nadal pozostaje wyzwaniem. Ze względu na znaczne różnice w indywidualnym odczuwaniu warunków środowiskowych przez poszczególne osoby, coraz większą uwagę poświęca się Spersonalizowanym Systemom Kontroli Środowiska (PECS, ang. Personal Environmental Control Systems). Systemy te umożliwiają lokalną regulację mikroklimatu w bezpośrednim otoczeniu użytkownika zgodnie z jego preferencjami, co pozwala zwiększyć komfort cieplny, poprawić jakość powietrza oraz zoptymalizować zużycie energii. W artykule omówiono wpływ środowiska wewnętrznego na zdrowie, komfort i produktywność użytkowników budynków. Zwrócono uwagę na ograniczenia tradycyjnych systemów ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji i przedstawiono zalety rozwiązań PECS. Przedstawiono także przykłady komercyjnych wdrożeń PECS oraz wyniki pilotażowych badań prowadzonych na Politechnice Śląskiej. W artykule podkreślono potrzebę dalszych badań nad integracją PECS z inteligentnymi systemami zarządzania budynkiem (BMS) oraz optymalizacją algorytmów sterowania, aby w pełni wykorzystać ich potencjał w kontekście zdrowia publicznego, komfortu użytkowników i efektywności energetycznej budynków.

EN

Modern buildings impose high demands on user comfort and energy efficiency. However, in practice, ensuring satisfaction for all occupants remains a challenge. Due to significant differences in how individuals perceive environmental conditions, increasing attention is being given to Personal Environmental Control Systems (PECS). These systems enable local adjustment of the microclimate in the user’s immediate surroundings according to their preferences, which helps to increase thermal comfort, improve air quality, and optimize energy consumption. The article discusses the impact of the indoor environment on the health, comfort, and productivity of building occupants. It highlights the limitations of traditional heating, ventilation, and air conditioning systems and presents the advantages of PECS solutions. The article also reviews examples of commercial PECS implementations and the results of pilot studies conducted at the Silesian University of Technology. It emphasizes the need for further research on integrating PECS with intelligent Building Management Systems (BMS) and optimizing control algorithms to fully harness their potential in terms of public health, user comfort, and building energy efficiency.

14

Evaluation of the factors determining thermal comfort and occupational health conditions of employees in multi-storey business buildings in the light of expert experiences

Cal Murat, Yilmaz Fatih

Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences

|

2025

|

Vol. 73, nr 1

art. no. e152215

EN

Previous studies generally focused on the indoor temperature of buildings and air supplies to their environment. The effect of outdoor pollutants on thermal conditions has also attracted some interest in recent years. However, the number of studies on other factors that may potentially affect thermal comfort and health in high-rise buildings is limited. A structured analytical hierarchy process and an improved data envelopment analysis method are used in this study to determine the indoor and outdoor spatial features and climatic effects that influence thermal comfort in multi-storey business buildings. The impact levels of these factors on thermal conditions are determined with heuristic algorithms. Further, two climate zones in two countries are compared in terms of the factors that affect thermal comfort and their individual impact levels. The most critical criterion for Kuwait is external insulation features, whereas for Turkey it is indoor air conditioning. The most critical sub-criterion is temperature for Kuwait, whereas for Turkey it is insufficient heat and light insulation of windows. Data envelopment analysis yields that respiratory health diseases are the most critical effect in Kuwait, and work accidents are the most important effect in Turkey. Temperature and humidity play a significant role in thermal comfort in Kuwait. Insulation and air conditioning are crucial factors in thermal comfort conditions in Turkey.

15

Formation of the readiness of future specia lists in physical culture and sports to implement health-saving technologies

Rybalko Lina, Hulko Tetiana, Heta Alla, Yopa Tatiana, Vorobiov Aleksii, Ostapov Andrian, Kravchenko Mykhailo, Kosiak Oleksandr, Karavan Yevhenii

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach

|

2024

|

T. 19

213--224

EN

The article describes the process of training future specialists in physical culture and sports to implement health-saving technologies. The essence and content of the concepts of “health-saving technologies” and “professional training of future specialists” are revealed. It is proved that the implementation of health-saving technologies in education and physical education is a relevant problem at the current stage of development of pedagogical science. The emphasis is on health-improving, social and physical culture-improving health-saving technologies. The pedagogical conditions for forming the readiness of future specialists in physical culture and sports to apply health-saving technologies are scientifically substantiated. The process of forming the readiness of future specialists in physical culture and sports to implement health-saving technologies is described as a phased process with the characteristics of each of the stages. The criteria for assessing the results of the formation of future bachelors of the specialty “Physical Culture and Sports” readiness to apply health-saving technologies in professional activities are determined: value-motivational, personal-activity, scientific theoretical, operational-technological and generalizing. Indicators and levels are determined for each of the criteria: initial, sufficient and high. The effectiveness of the developed pedagogical conditions for the formation of the readiness of future specialists in physical culture and sports to implement health saving technologies applied in the experimental group is confirmed by the differences between the experimental and control groups.

PL

W artykule opisano proces kształcenia przyszłych specjalistów kultury fizycznej i sportu pod kątem wdrażania technologii oszczędzających zdrowie. Ujawniono istotę i treść pojęć „technologie oszczędzające zdrowie” oraz „kształcenie zawodowe przyszłych specjalistów”. Udowodniono, że wdrażanie technologii prozdrowotnych w edukacji i wychowaniu fizycznym stanowi palący problem na obecnym etapie rozwoju nauk pedagogicznych. Nacisk kładzie się na kulturę rekreacyjną, społeczną i fizyczną oraz technologie chroniące zdrowie. Pedagogiczne uwarunkowania kształtowania gotowości przyszłych specjalistów kultury fizycznej i sportu do korzystania z technologii oszczędzających zdrowie zostały uzasadnione naukowo. Proces kształtowania gotowości przyszłych specjalistów kultury fizycznej i sportu do wdrażania technologii oszczędzających zdrowie opisano krok po kroku. Określono kryteria kształcenia przyszłych licencjatów specjalności „Kultura fizyczna i sport”, w zakresie stosowania technologii prozdrowotnych w działalności zawodowej: wartościowo - motywacyjne, osobowo - aktywnościowe, naukowo - teoretyczne, operacyjno - technologiczne i uogólniające. Dla każdego z kryteriów określone są wskaźniki i poziomy: początkowy, dostateczny i wysoki. Skuteczność opracowanych warunków pedagogicznych dla kształtowania gotowości przyszłych specjalistów kultury fizycznej i sportu do wdrażania technologii prozdrowotnych stosowanych w grupie eksperymentalnej potwierdzają różnice pomiędzy grupą eksperymentalną i kontrolną respondentów.

16

Effects of train service operation quality on customer satisfaction in case of Dire Dawa station

Dibiku Mulugeta Girma

Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska

|

2024

|

z. 125

33--50

EN

This study evaluates the operational performance and customer satisfaction of the Ethio-Djibouti Standard Gauge Railway (EDR) through insights from 160 employee surveys, revealing strengths in technical quality and adherence to health, safety, and environmental standards, yet highlighting critical challenges such as suboptimal equipment utilization and customer service responsiveness that affect user satisfaction. Key performance indicators from regression analysis show that technical quality (Beta = 0.331), health and safety standards (Beta = 0.344), and asset management practices (Beta = 0.336) are strong predictors of customer satisfaction, with information technology (Beta = 0.241) also playing a crucial role in enhancing operational efficiency. To address these issues, the study recommends implementing advanced maintenance techniques, improving staff training for customer interaction, and upgrading technological infrastructure, while optimizing asset management practices to improve resource allocation. Overall, focusing on these areas is vital for EDR to enhance operational efficiency and customer satisfaction, thereby securing its competitive position in the transportation sector.

17

Proekologiczne rozwiązania infrastrukturalne dla Wydziału Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Siniecki Adam

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2024

|

Z. 18

23--37

PL

Obecnie zauważalny jest wzrost świadomości ekologicznej społeczeństwa. Przejawia się on również w oczekiwaniach użytkowników przestrzeni i dotyczy stosowania proekologicznych rozwiązań oraz technologii zarówno w nowo projektowanych, jak i istniejących budynkach czy przestrzeniach publicznych. Stanowi to duże wyzwanie dla projektantów i zarządców tych obiektów. Istnieje teraz wiele możliwości wykorzystania ekologicznych rozwiązań w budynkach, zarówno w kontekście ich ogrzewania, chłodzenia, jak i usprawnienia ich funkcjonowania. Badania potencjału wprowadzenia proekologicznych rozwiązań w obiektach Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu były prowadzone przez studentów Wydziału Nauk Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej. Odbywały się w ramach przedmiotu planowanie infrastruktury technicznej oraz grupy EDIT Poznań – Ekologiczna Dzielnica Innowacji i Technologii. W poniższym artykule zaprezentowano wyniki analizowanej siedziby Wydziału Chemii UAM.

EN

Currently, there is a noticeable increase in the ecological awareness of society. It is also manifested in the expectations of space users to use pro-ecological solutions and technologies in both newly designed and existing buildings and public spaces. This is a big challenge for designers and managers of these facilities. Currently, there are many possibilities of using ecological solutions in buildings, both in the context of, among others, their heating, cooling, and improving their functioning. Modern technologies can be planned at the design stage and also installed in the facility in use. Research on the potential of introducing pro-ecological solutions in the facilities of the University of Adam Mickiewicz in Poznań were conducted by third-year students of Spatial Management at the Faculty of Human Geography and Planning Adam Mickiewicz University. This research was carried out as part of the course "Technical Infrastructure Planning" and the EDIT Poznań - Ecological District of Innovation and Technology group. The following article presents students’ proposals for the analysed headquarters of the Faculty of Chemistry of the Adam Mickiewicz University in Poznań.

18

The impact of the closure of mining plants on the local environment in the perspective of demographic change and public health

Marszowski Ryszard, Jarosławska-Sobór Sylwia, Michalska Anna

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2024

|

z. 194

345--358

EN

Nothing stays the same. The only thing you can be sure of in life is change. Trudi Canavan Purpose: in the cognitive space of the article, an important and significant challenge arises, which is - in the perspective of the megatrends indicated in the article, demographic change and public health - the need to prepare a package of socio-economic activities dedicated primarily to the inhabitants of the areas where the process of closing down mining plants will take place. In this context, the issues of demographic change and health should be given priority in these areas in activities promoting social and economic activity in the transformation process. Methodology: the theses presented in the article were verified using the following methods: literature review, critical analysis of literature, analysis and comparison of documents and an example of good practices. Resultat: in the perspective of the next decades, numerous social and economic challenges and effects related to the transformation of mining plants in the space of local communities (commune, district) can be pointed out. While maintaining the hierarchy of objectives described in the European Green Deal Plan and clearly related to the plan for the transformation of mining plants, lasting cooperation of the three key stakeholders in this process, i.e., local communities (representation of local and territorial self-government), employers and representation of state policies, should be expected in their environment. Originality: the conclusions and recommendations from the article may be important for researchers and practitioners involved in the implementation of activities aimed at limiting the marginalization, differentiation and social and economic exclusion of residents of areas where the process of closing mining plants will take place.

19

Health and human capital in the perspective of the ESF in Poland

Poteralski Jarosław

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2024

|

z. 200

379--387

EN

Purpose: Human capital is one of the most important areas of intervention of the European Union's structural funds, with particular emphasis on the European Social Fund. And although the ESF instruments, as well as numerous interpretations of human capital, are dominated by issues related to knowledge, competence and professional suitability of a person, health is also there. As it turns out, however, issues related to health and their relationship with human capital are still a relatively unexplored issue. This is also reflected in the programming of the EU's structural policy in the area of human capital. The aim of the article is to assess and summarize nearly twenty years of Polish experience in the use of ESF funds for improving health, as an element affecting the quality and competitiveness of human capital. Design/methodology/approach: The article presents an analysis of the literature relating to the place and importance of health for human capital and support for this area within the framework of the structural and cohesion policy of the EU, implemented by the Structural Funds, with particular emphasis on the European Social Fund. In addition, the provisions of the basic strategic documents containing the assumptions for the implementation of the cohesion policy in Poland in subsequent EU budget periods in the years 2004-2020 were analyzed. Findings: The assessment of health support in the context of human capital, presented in the article, concerns three successive, fully completed, EU budget periods, namely 2004-2006, 2007-2013 and 2014-2020. In subsequent budget periods, the basic problem areas in this area were defined and, as part of operational programmes, adequate measures in the field of health of Poles were proposed. In general, the issue of health in the perspective of the Structural Funds referred to the infrastructural approach, which is the domain of the ERDF. However, in the analysed period, a certain evolution can be seen from an infrastructural (also systemic) approach, which is the domain of the ERDF, to a more "soft" approach in the areas of ESF intervention. Originality/value: The article contains one of the first studies on the link between health and human capital, which are the area of ESF support in Poland in the years 2004-2020.

20

Zmiany klimatu to zmiany w gospodarce wodno-ściekowej

Łaskawiec Edyta

Technologia Wody

|

2024

|

Nr 1 (83)

24-28

PL

Zmiany klimatu nieodłącznie wiążą się z negatywnym wpływem na zasoby wodne, jednak dostrzeżenie szerokiego kontekstu problemu często jest utrudnione. Na pojawiające się problemy w gospodarce wodno-ściekowej mogą nakładać się również bariery instytucjonalne, ekonomiczne, zarządcze, a nawet zdrowotne. Dlatego niezbędne jest współdziałanie ekspertów z wielu dziedzin, ciągła edukacja oraz poszukiwanie możliwości adaptacji sektora do nowych wyzwań. Artykuł ma za zadanie zwrócił! uwagę na wybrane problemy współczesnego klimatu, które będą mieć coraz silniejszy wpływ na jakość i ilość wody, ale również na bezpieczeństwo gospodarowania ściekami.

EN

Climate change is inherently associated with negative impacts on water resources, but it is often difficult to see the broader context of the problem. Emerging problems in water and wastewater management may also result from institutional, economic, management, and even health barriers. Therefore, cooperation between experts from many fields, continuous education. and searching for opportunities to adapt the sector to new challenges is necessary. The article aims to draw attention to selected problems of the modern climate, which will have an increasingly more substantial impact on the quality and quantity of water and the safety of wastewater management