Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Znaczenie alotropii wybranych pierwiastków chemicznych oraz polimorfizmu ich związków

Badora Aleksandra, Celińska Magdalena, Filipek Tadeusz

Przemysł Chemiczny

|

2021

|

T. 100, nr 2

168--172

PL

Wiele pierwiastków chemicznych oraz ich związków ma szerokie zastosowanie w produktach dostępnych na rynku. Są obecne zarówno w produktach żywnościowych, preparatach leczniczych, jak i w kosmetykach. Na podstawie przeglądu literatury i danych producenta dokonano analizy ich aktywności oraz potencjalnych korzyści i zagrożeń wynikających z ich stosowania. Przeanalizowano też wpływ tych substancji na środowisko naturalne.

EN

A review, with 35 refs., of chem. elements and their comps. used in foods, drugs and cosmetics. Their activity, potential benefits and risks as well as environmental impacts were taken into consideration.

2

Oznaczanie zawartości boru, krzemu i cyrkonu w nowych stopach glinu

Knapik Magdalena, Kozłowicz Sylwia, Charasińska Jadwiga, Czech Agnieszka

Analityka : nauka i praktyka

|

2021

|

nr 2

48--51

PL

Stopy na bazie glinu ze względu na swoje właściwości znalazły wiele zastosowań i są używane do wyrobu szerokiej grupy produktów – od części karoserii i silników samochodów, przez poszycia i elementy konstrukcyjne samolotów, po części statków kosmicznych.

3

Phosphorus and its Fractionation in Bottom Sediments of Selected Lakes of Wielkopolskie Lakeland in Central and Western Poland

Bryl Łukasz, Sobczyński Tadeusz

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2019

|

Tom 21, cz. 2

1515--1532

EN

The role of phosphorus contained in bottom sediments of water reservoirs is crucial in the whole eutrophication process. It is an element responsible for the proper functioning of aquatic ecosystems, and its excess leads to deterioration of water quality. The release of phosphorus from bottom sediments directly into the water depends on many factors. This process is particularly intensified at the moment of anaerobic conditions occurring in the bottom layer, or the phenomenon of resuspension of sediments due to external factors, such as intense waving. The persistence of phosphorus deposition in sediments also depends on the nature of chemical connections and changing oxidation-reduction conditions, temperature and pH. Bottom sediments from eight selected lakes of Wielkopolskie Lakeland were investigated for their total phosphorus content and the possibility of its rerelease into water. The subject of the study were the following lakes: Wolsztyńskie, Winiary, Jelonek, Siekiera, Pniewskie, Umultowskie, Góreckie, Strykowskie. The investigated water reservoirs are glacial lakes, usually shallow and characterized by large variations in water level. The samples of bottom sediments were collected from profundal zone with a tube probe from the surface layer of 10 cm thickness, i.e. the layer that exchanges matter with the surrounding water. The collected sediments were placed in sealed, plastic containers to their full capacity. Before proceeding to carry out detailed laboratory analyzes, samples were prepared accordingly. First, the bottom sediments were thoroughly homogenized. Then, they were dried and subjected to further testing. The obtained results were statistically analyzed in the program Statistica 6 PL. Phosphorus was fractionated by means of a sequential extraction described by Psenner. The sediments were also analyzed for the content of phosphorus binding components such as organic matter, iron, aluminium and calcium. Phosphorus was found to be bound mostly to organic matter, aluminium and calcium – the fractions from which it was difficult to release into water. The share of exchangeable and most mobile and bioavailable iron-bound fraction of phosphorus was the lowest but it was still high enough to cause phytoplankton blooms. No clear relationships between the content of individual phosphorus-binding components and the share of phosphorus fractions related to them in total phosphorus pool were identified. Total content of phosphorus in the sediments of the investigated lakes was analogue and similar to that determined in bottom sediments of other eutrophic lakes of Wielkopolskie Lakeland. The content of aluminium, calcium, iron and organic matter were much more variable.

PL

Rola fosforu zawartego w osadach dennych zbiorników wodnych jest kluczowa w całym procesie ich eutrofizacji. Jest pierwiastkiem odpowiedzialnym za prawidłowe funkcjonowanie ekosystemów wodnych, a jego nadmiar prowadzi do pogorszenia się jakości wody. Uwalnianie się fosforu z osadów dennych bezpośrednio do toni wodnej zależy od wielu faktorów. Szczególnie proces ten intensyfikuje się w momencie pojawienia się w warstwie naddennej warunków beztlenowych, czy też zjawiska resuspensji osadów na skutek oddziaływania czynników zewnętrznych, np. intensywnego falowania. Trwałość deopozycji fosforu w osadach zależy również od charakteru połączeń chemicznych oraz zmiennych warunków oksydacyjno-redukcyjnych, temperatury, a także pH. Badano osady denne z ośmiu wybranych jezior Pojezierza Wielkopolsko-Kujawskiego pod kątem całkowitej zawartości fosforu i potencjalnej możliwości jego ponownego uwalniania do toni. Przedmiotem badań były następujące jeziora: Wolsztyńskie, Winiary, Jelonek, Siekiera, Pniewskie, Umultowskie, Strykowskie, Góreckie. Badane zbiorniki wodne to jeziora polodowcowe, zwykle płytkie, charakteryzujące się dużymi wahaniami poziomu wody. Próbki osadów dennych pobierano za pomocą sondy rurowej z powierzchniowej warstwy osadu o miąższości 10 cm, czyli warstwy, która uczestniczy w wymianie materii z tonią. Pobrany osad umieszczano w szczelnych, plastikowych pojemnikach napełniając je do pełna. Przed przystąpieniem do przeprowadzania szczegółowych analiz laboratoryjnych próbki zostały odpowiednio przygotowane. W pierwszej kolejności osady denne dokładnie zhomogenizowano. Następnie wysuszono oraz przeprowadzono kolejne analizy. Uzyskane wyniki badań poddano analizie statystycznej w programie Statistica 6 PL. Frakcjonowanie fosforu realizowano na drodze ekstrakcji sekwencyjnej wg schematu zaproponowanego przez Psennera. Dodatkowo w osadach oznaczano materię organiczną oraz żelazo, glin i wapń, czyli składniki osadu wiążące fosfor. Stwierdzono, że w ogólnej puli fosforu poszczególnych osadów największy udział miały frakcje związane z materią organiczną i glinem oraz z wapniem, czyli stosunkowo trudniej uwalniane do toni. Udział frakcji wymiennej i związanej z żelazem, czyli frakcji najbardziej mobilnych, biodostępnych, był mniejszy co jednak było wystarczające, aby w wodach tych jezior występowały zakwity fitoplanktonu. Nie zaobserwowano natomiast wyraźnych zależności pomiędzy zawartością w osadach poszczególnych składników wiążących fosforany, a udziałem frakcji fosforu z nimi związanych w ogólnej jego puli. Łączna zawartość fosforu w osadach badanych jezior była analogiczna i podobna do tej stwierdzonej w osadach dennych innych eutroficznych jezior Pojezierza Wielkopolskiego. Zawartość glinu, wapnia, żelaza i materii organicznej była znacznie bardziej zmienna.

4

Glin w żywności – czy powinniśmy się obawiać?

Mania Monika, Rebeniak Małgorzata, Szynal Tomasz, Postupolski Jacek

Przemysł Spożywczy

|

2019

|

T. 73, nr 2

44--47

PL

W artykule omówiono zagrożenie dla zdrowia spowodowane zanieczyszczeniem żywności glinem w świetle opinii Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz Połączonego Komitetu Ekspertów FAO/WHO ds. Substancji Dodatkowych. Ponadto przedstawiono informacje na temat źródeł zanieczyszczenia żywności tym pierwiastkem, aspekty toksykologiczne i legislacyjne. W artykule przedstawiono również powiadomienia z okresu 2013-2018 w ramach systemu RASFF dotyczące zanieczyszczenia środków spożywczych aluminium oraz migracji tego pierwiastka z materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością.

EN

In the article the health risk associated with the contamination of foodstuffs with aluminium in the light of the opinion of the European Food Safety Authority and the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives was discussed. In addition, information on sources of food contamination with the mentioned element as well as, toxicological and legislative aspects were presented. Notifications to the RASFF system concerning the contamination of foodstuffs with aluminium and migration of the discussed element from materials and articles intended to come into contact with food from the period 2013-2018 have been presented, as well.

5

Obróbka cieplno-plastyczna stali konstrukcyjnych zawierających 3÷4%Al umożliwiająca wytworzenie mikrostruktury lamelarnej

Adamczyk M., Garbarz B., Niżnik-Harańczyk B.

Prace Instytutu Metalurgii Żelaza

|

2017

|

T. 69, nr 1

10--23

PL

Artykuł zawiera wyniki badań stali konstrukcyjnych z dodatkiem stopowym glinu w ilości 3÷4%, poddanych wielowariantowej obróbce cieplno-plastycznej. Nowe stale z glinem charakteryzują się występowaniem stabilnej struktury dwufazowej austenityczno-ferrytycznej w zakresie temperatury nagrzewania do przeróbki plastycznej i przeróbki plastycznej na gorąco. Umożliwia to wytworzenie mikrostruktury lamelarnej (pasmowej). Celem badań było uzyskanie wysokich właściwości mechanicznych nowej klasy stali z dodatkiem stopowym glinu, konkurencyjnych w stosunku do właściwości obecnie wytwarzanych konstrukcyjnych wyrobów stalowych o wysokiej granicy plastyczności minimum 500 MPa, w warunkach technologicznych typowych dla średnio zaawansowanych technicznie walcowni. W wyniku zastosowania zróżnicowanych wartości parametrów obróbki cieplno-plastycznej, wytworzono lamelarne struktury charakteryzujące się wartością średniej grubości pasm mikrostruktury w zakresie od 8,6 μm do 13,3 μm. Właściwości mechaniczne eksperymentalnych stali po zastosowanych wariantach obróbki cieplno-plastycznej mieszczą się w szerokim zakresie wartości: Rm od 620 do 1080 MPa, Rp0,2 od 420 do 540 MPa oraz wydłużenie całkowite od 6 do 19%. Korzystne proporcje wytrzymałości i plastyczności uzyskano dla stali zawierających 0,30%C-1,72%Mn-3,0%Al oraz 0,28%C-1,67%Mn-2,98%Al-0,70%Si-0,49%Cr: granica plastyczności ok. 500 MPa, wytrzymałość ok. 700 MPa i wydłużenie całkowite ok. 17%.

EN

Results of investigation of structural steels alloyed with 3÷4% of aluminium subjected to multivariant thermomechanical processing are presented in the paper. The new steel grades with aluminium addition are characterised by their dual phase austenite-ferrite structure stable at temperatures of reheating and hot working. This property enables to produce laminated (banded) microstructure. The aim of the investigation was to obtain high mechanical properties of the new class of steels containing aluminium, competitive with mechanical properties of currently produced structural steel products with a high yield strength of minimum 500 MPa, using medium-advanced rolling facilities. As a result of application of different values of thermo-mechanical treatment laminated structures were produced with an average thickness of microstructural bands in the range of 8.6 μm to 13.3 μm. Mechanical properties of the experimental steels obtained after the applied variants of thermo- mechanical processing showed wide ranges of values: Rm from 620 to 1080 MPa, Rp0,2 from 420 to 540 MPa and total elongation from 6 to 19%. A favorable proportion of strength and ductility was obtained for the steels containing 0.30%C-1.72%Mn-3.0%Al and 0.28%C-1.67%Mn-2.98%Al-0.70%Si-0.49%Cr: yield strength ca. 500 MPa, tensile strength ca. 700 MPa and total elongation ca. 17%.

6

Nowy gatunek stali konstrukcyjnej z dodatkiem stopowym 3% Al wykazujący zwiększoną odporność mechaniczną na oddziaływanie cieplne w warunkach pożaru

Garbarz B., Adamczyk M.

Prace Instytutu Metalurgii Żelaza

|

2017

|

T. 69, nr 4

2--18

PL

Artykuł zawiera wyniki badań nowego gatunku wysokowytrzymałej stali na bazie układu Fe-0,3%C-1,7%Mn-3%Al z dodatkami Cu i / lub Nb, o granicy plastyczności w temperaturze otoczenia minimum 500 MPa, charakteryzującego się dwufazową strukturą γ + α/δ w temperaturze walcowania na gorąco i wynikającą z tego podatnością do tworzenia mikropasmowości strukturalnej. Głównym celem badań nowego gatunku stali było ustalenie odporności mechanicznej na oddziaływanie cieplne w warunkach pożaru w zakresie temperatury 400÷600ºC. Odporność stali na oddziaływanie cieplne oceniono na podstawie wyrażonego w procentach stosunku wartości granicy plastyczności w podwyższonej temperaturze do wartości granicy plastyczności w temperaturze otoczenia: (Re(ET)/Re(RT))·100%. Wyniki badań wykazały, że nowa stal o granicy plastyczności w temperaturze otoczenia powyżej 500 MPa, charakteryzuje się istotnie większą odpornością na krótkotrwałe (standardowo 20 minut) oddziaływanie cieplne w wysokiej temperaturze do 600ºC mierzone współczynnikiem (Re(ET)/Re(RT))·100%, niż stosowane obecnie stale konstrukcyjne nie zawierające Mo w ilości minimum 0,5%.

EN

The paper contains results of investigation of a new high strength steel grade based on a Fe-0.3%C-1.7%Mn-3%Al system with additions of Cu and / or Nb, with yield strength at ambient temperature minimum 500 MPa, showing a two-phase γ + α/δ structure at temperature of hot rolling and resulting from it ability to form structural microbanding. Main goal of the investigation of the new steel grade was to determine the mechanical resistance to heat impact under fire conditions at temperature range of 400÷600ºC. The resistance to influence of heat was quantified using the percentage ratio of yield strength value at elevated temperature to yield strength value at ambient temperature: (Re(ET)/Re(RT))·100%. Results of the research showed that the new steel with a yield strength at ambient temperature above 500 MPa has considerably higher resistance to a short time (typically 20 minutes) heat impact at high temperature till 600ºC, expressed by coefficient (Re(ET)/Re(RT))·100%, than currently used structural steels without addition of Mo in amount of minimum 0.5%.

7

Oznaczanie glinu w ekosystemie Wielkopolskiego Parku Narodowego

Zioła-Frankowska A., Oleksy M., Frankowski M.

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2017

|

nr 9-10

40--46

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań oznaczeń glinu we frakcji rozpuszczalnej w wodzie w próbkach roślin jeziornych, osadów dennych i gleb z terenu Wielkopolskiego Parku Narodowego. Prowadzone badania pozwoliły na określenie profilu stężeń labilnej formy glinu w badanych komponentach ekosystemów jeziornych. Ponadto przeprowadzono modelowanie chemiczne występujących form glinu przy wykorzystaniu programu Mineql oraz wykonano analizę specjacyjną form glinu w układzie analitycznym HPLC-UVVIS w badanych próbkach. Stwierdzono dominację form fluoroglinowych w częściach badanych roślin jeziornych, zarówno w badaniach modelowych, jak i w próbkach rzeczywistych.

EN

The paper presents the results of the analyses of aluminium in the water-soluble fraction in the samples of lake plants, bottom sediments and soils from the Wielkopolska National Park. The research allowed to determine the profile of the labile form of aluminium in the studied components of lake ecosystems. In addition, chemical modeling of the occurrence of aluminium forms in the Mineql programme and a speciation analysis of the aluminium forms in the HPLC-UVVIS analytical system have been performed. The prevalence of aluminium fluoride complexes in the parts of the examined lake plants, both in the Mineql modeling and in real samples, has been demonstrated.

8

Wpływ jonów glinu na krystalizację struwitu ze ścieków z przemysłu nawozów fosforowych

Hutnik N., Kozik A., Wierzbowska B., Piotrowski K., Matynia A.

Przemysł Chemiczny

|

2016

|

T. 95, nr 11

2270--2275

PL

Przedstawiono wyniki badań ciągłego usuwania jonów fosforanowych(V) za pomocą jonów magnezu i amonu z wodnych roztworów zawierających 1,0, 0,445 lub 0,20% mas. jonów fosforanowych(V) i 6,4, 20 lub 100 mg jonów glinu w 1 kg roztworu. Proces wytrącania i krystalizacji struwitu MgNH4PO46H2O prowadzono w warunkach stechiometrycznych i przy 20-proc. nadmiarze jonów magnezu. Badania wykonano w krystalizatorze typu DT MSMPR z wewnętrzną cyrkulacją zawiesiny w temp. 298 K, przy pH 9 i 11 oraz średnim czasie przebywania zawiesiny w krystalizatorze τ 900 i 3600 s. W zależności od parametrów procesu otrzymano produkty o średnim rozmiarze kryształów struwitu w zakresie 16,7–56,7 µm. Obecność jonów glinu w roztworze zasilającym krystalizator wpłynęła korzystnie na jakość wytwarzanego produktu. Średni rozmiar kryształów struwitu zwiększył się średnio o ok. 8 µm. Mniejsze stężenie jonów fosforanowych(V) i nadmiar jonów magnezu spowodowały, że z krystalizatora odprowadzano produkty o większym średnim rozmiarze kryształów (o kilka µm). W produktach stwierdzono obecność kryształów struwitu i wodorotlenku glinu (do 1,9% mas.). Wyniki badań odniesiono do jakości produktu odzyskiwanego z rzeczywistego ścieku z przemysłu nawozów fosforowych (z ZCh Police SA).

EN

Struvite was crystallized from aq. solns. contg. PO4 3- 1.0, 0.445 or 0.20% by mass and Al3+ 6.4, 20 or 100 mg/kg after addn. of Mg and NH4 ions. The reaction crystn. of struvite ran under stoichiometric conditions and at 20% excess of Mg ions in a crystallizer with internal circulation at 298 K, pH 9 or 11, for suspension residence time of τ 900 or 3600 s. The struvite crystals (size 16.7–56.7 μm) were pptd. The presence of Al ions resulted in improving the product quality (struvite crystals size increased by ca. 8 µm in av.). Presence of struvite crystals with Al(OH)3 particles (up to 1.9% by mass) was evidented. The results were compared with quality of the products recovered from real wastewater from P fertilizer industry.

9

Wpływ technologii wytapiania stali z dodatkiem stopowym 3÷5% Al na rodzaj i morfologię wtrąceń niemetalicznych

Adamczyk M., Niżnik-Harańczyk B., Pogorzałek J.

Prace Instytutu Metalurgii Żelaza

|

2016

|

T. 68, nr 2

24--32

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu warunków wytapiania i odlewania eksperymentalnych stali zawierających 3÷5% glinu na rodzaj i morfologię wtrąceń niemetalicznych. Wytopy badawcze wykonano w elektrycznym piecu indukcyjnym z zastosowaniem próżni oraz w atmosferze powietrza. Przeprowadzono analizę ilościową i jakościową wtrąceń niemetalicznych po przeróbce plastycznej na gorąco. W stalach wytapianych i odlewanych w powietrzu występują głównie wtrącenia AlN, MnS, Al2O3 oraz złożone wtrącenia tlenkowo-siarczkowe. Udział objętościowy wszystkich wtrąceń niemetalicznych stanowi 0,10÷0,12% obj. i jest większy o ok. 30% w porównaniu ze stalą wytapianą w próżni.

EN

The paper presents the effect of melting and casting conditions of experimental steels with 3÷5% of aluminium on the type and morphology of non-metallic inclusions. The experimental heats were carried out in an electric induction furnace in vacuum and in air atmosphere. A quantitative and qualitative analysis of non-metallic inclusions was conducted after hot plastic working. Steels which were melted and casted in air atmosphere contain mainly AlN, MnS, Al2O3 and complex oxide-sulfide inclusions. The volume fraction of non-metallic inclusions was 0.10÷0.12% and it was about 30% higher than the volume of inclusions in the steel produced in vacuum.

10

Use of nanofiltration membranes to concentrate and recover leached aluminum from acidified water treatment sludge

Cheng W. P., Chen P. H., Tian D. R., Yu R. F., Fu C. H.

Environment Protection Engineering

|

2016

|

Vol. 42, nr 3

19--32

EN

The recovery of aluminum from water purification sludge is usually performed by making the solution acidic or basic. However, for economic reasons and reasons of safety, excessive doses of acid or base should not be utilized. Accordingly, the aluminum concentration in the leached solution is typically limited, thus the recovered aluminum cannot be directly reused as a coagulant. A nanofiltration (NF) membrane can be used in the acidic solution to concentrate high-valence metal ions. There-fore, in this work, H2SO4 was utilized to leach Al3+ ions from water purification sludge. Then, the Al3+ ion solution was concentrated using a low-price NF membrane. The effect of natural organic matter on the Al3+ ion concentrating efficiency in the filtration process has been elucidated. Experimental results reveal that Al3+ ions were effectively prevented from passing through the NF membrane, enabling a highly concentrated aluminum solution to be obtained. However, the presence of organic compounds may reduce the efficiency of the concentration of Al3+ ions in the solution.

11

Glin w otoczeniu i jego wpływ na organizmy żywe

Zuziak J., Jakubowska M.

Analit

|

2016

|

Nr 2

110--120

PL

Do niedawna glin nie budził większego zainteresowania toksykologii środowiskowej, choć należy do głównych składników skorupy ziemskiej. Wzrost stopnia zakwaszenia gleb spowodowany kwaśnymi deszczami, rozkładem materii organicznej prowadzi do stopniowego wymywania glinu z gleb o niskiej pojemności buforowej. Im niższe pH, tym wyższe stężenie glinu. Rozpuszczalne związki glinu mogą być akumulowane przez niektóre rośliny uprawiane na glebach kwaśnych, np. przez krzewy herbaty. Źródłem glinu w diecie człowieka są też inne produkty, tj. przyprawy (np. majeranek, kminek), rośliny motylkowe, amerykańskie przetworzone produkty spożywcze (np. pancake) oraz przygotowywanie posiłków w naczyniach aluminiowych. Glin jest niekorzystny dla zdrowia człowieka, może przyczyniać się do wielu różnych zaburzeń neurologicznych, demencji, a także stymulować rozwój choroby Alzheimera.

12

Problem glinu resztkowego w uzdatnianiu wody

Gumińska J., Gumińska M., Kubalczyk A.

Technologia Wody

|

2015

|

Nr 4 (42)

30--33

EN

Pre-hydrolysed coagulants are usually more effective in comparison to hydrolysing coagulants e.g. aluminium sulphate. They are particularly well suited at low temperatures and at low alkalinity of raw water. However, despite many advantages resulting from the use of this group of reagents there is a problem of residual alu-minium in the form of fine particles, which have a very negative effect on subsequent unit processes.

13

Bilans glinu w procesie uzdatniania wody powierzchniowej prowadzonym z wykorzystaniem koagulantów typu PAX z uwzględnieniem określenia możliwości odzysku poprocesowych pozostałości glinowych

Górski Ł.

Technologia Wody

|

2015

|

Nr 6 (44)

73--79

PL

W pracy przedstawiono bilans glinu w procesie uzdatniania wody, w którym do koagulacji ujętej wody powierzchniowej wykorzystywane są koagulanty glinowe typu PAX 18 oraz PAX XLi. Bilans wykonano w oparciu o analizę procesu prowadzonego w Stacji Uzdatniania Wody „Drwęca - Jedwabno”, w której produkuje się wodę pitną dla miasta Torunia oraz sąsiadujących z nim gmin. Ostatecznym efektem przeprowadzonego bilansu jest rozstrzygnięcie problemu potencjalnego sposobu zagospodarowania osadów z klarowania wody pochodzących z SUW Drwęca-Jedwabno, którego wybór jest determinowany m.in. przez zawartość w osadzie związków glinu. Bilans został przeprowadzony w oparciu o dane technologiczne procesu uzdatniania oraz parametry wody w ciągu produkcyjnym i ścieków technologicznych. Jako główną przesłankę przeprowadzonego bilansu przyjęto konieczność analizy wszystkich początkowych i końcowych mirtów technologicznych (napływy i wypływy z badanego układu) oraz założenia 100-procentowego zbilansowania glinu w osadzie z klarowania wody, które zostało potwierdzone badaniami laboratoryjnymi.

EN

The paper presents the balance of aluminum in the water treatment process in which the coagulation recognized pollutants from surface water are used aluminum coagulants type PAX 18 and the XI.I. Balance is made based on the analysis of the process of the Water Treatment Station “Drwęca - Jedwabno”, which produces drinking water for the city of Toruń and its neighboring municipalities. The ultimate effect of the balance sheet is conducted resolve the problem of a potential method of sewage sludge from water clarification from the Water Treatment Station Drwęca-Jedwabno” whose choice is determined by, among others. b\ content in the sediment of aluminum compounds. The balance was carried out based on the data treatment process and technological parameters in the production of water. As the main premise conducted adopted balance the need to analyze all start and end technological trends (inflows and outflows from the test system) and the assumption of 100 percent aluminum balance in the sediment from water clarification. This assumption was confirmed by laboratory tests.

14

Usuwanie fosforanów z wykorzystaniem osadów potechnologicznych pochodzących ze stacji uzdatniania wody

Totczyk G., Klugiewicz I., Pasela R., Górski Ł.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2015

|

Tom 17, cz. 2

1660--1673

EN

With the treatment of water, especially surface waters, there is produced a high amount of sewage and sludge. They make up a serious ecology problem that due to a high volume and the content of sludge of iron or aluminium oxide-hydroxide or, pollution which occur in the intaken water (mineral and organic substances, algae, protozoa and bacteria) as well as the chemicals added. The environmental protection requires limiting materials as well as it makes you search for effective waste management problem-solving methods. The waste generated at present during water treatment most often undergo dehydration and drying and then they are deposited at the landfill site. The currently binding environmental protection law makes you look for the possibilities of the use of sludge as recycled materials, e.g. in brick factories, cement factories or with sewage treatment. Sludge containing aluminium or iron can be used e.g. in the process of municipal sewage treatment. The application of sludge containing aluminium for dephosphatation has the advantage of protecting the system from secondary release of precipitated phosphates in the environment deprived of dissolved oxygen. The possibilities of sludge application to remove phosphates differ, depend not only on the sludge characteristics but also on the sewage treatment process. The article demonstrates the results of research into using sludge derived from water treatment station in Lubicz to remove phosphates from sewage. At present the sludge after sedimentation and mechanical dehydration with the filtration press finally reaches the municipal landfill site. The sludge, applied for research, concentrated in settling vessels, is a mixture of post-coagulation sludge and washings from anthracite-sand and carbon filters. Its hydration accounting for 98,7% shows a high colour, above 80 mg Pt/dm3, it contains about 2,6 g/dm3 of aluminium as well as organic compounds expressed with BOD5 value equal 170 mg O2/dm3. The sludge shows a high COD of 3990 mg O2/dm3, and organic substance – for 31,6% of dry weight. The study of effectiveness of the removal of phosphates was made with the vessel test method. The sludge was dispensed at a changing volume from 0,5 to 100 cm3 per 1 dm3 of prepared water and then sewage. Both in water and in sewage there was recorded a 90% removal of phosphates by applying 80 cm3 of sludge per 1 dm3 of the sample. Additionally there was investigated the effect of dispensed sludge on the effectiveness of sewage treatment with the model of the treatment plant with rotating biological contactors. Applying the rate of 40 cm3 of sludge per 1 dm3 produced 96,0% elimination of COD, 97,7% removal of organic compounds characterised with the values of COD and BOD5 as well as 100% removal of phosphates. Finally it was found that it is possible to use the sludge to remove phosphates from sludge. During dephosphatation there was reported no use-up of the natural alkalinity of sewage. Sludge dispensing did not result in a decrease in the effectiveness of sewage treatment with the method of rotating biological contactors. The research is preliminary in nature and it needs to be continued.

15

Effect of fertilisation on the changes of soil pH and exchangeable aluminium content in soil

Sporek M., Jurasz A., Ciesielczuk T.

Proceedings of ECOpole

|

2015

|

Vol. 9, No. 2

499--504

EN

We assessed the level of acidification of the soil and the content of exchangeable aluminium in relation to the type and dose of mineral fertiliser. The study was based on a vase experiment with barley of the brewery variety Propino. The results showed that mineral fertilizing with NPK combined with ammonium nitrate gave the highest acidification and the highest contents of exchangeable aluminium. Calcium sulphate applied in different doses did not change soil reaction, and the content of exchangeable aluminium was lower than when combination of NKP fertilizing and ammonium nitrate was applied.

PL

W pracy oceniono stopień zakwaszenia gleby oraz zawartość glinu wymiennego w zależności od rodzaju zastosowanego nawozu mineralnego oraz jego dawki. Badania prowadzono w oparciu o doświadczenie wazonowe z jęczmieniem jarym odmiany browarniczej Propino. Uzyskane wyniki wskazują, że największe zakwaszenie oraz największe zawartości glinu wymiennego stwierdza się w warunkach stosowania nawożenia w kombinacji NPK wraz z saletrą amonową. Zastosowany w różnych dawkach siarczan wapnia dwuwodny nie wpłynął na zmianę odczynu gleby, a odnotowana zawartość glinu wymiennego była niższa niż w kombinacji NPK wraz z saletrą amonową.

16

Struktura składników popiołów lotnych o różnej granulacji

Wons W., Murzyn P., Kłosek-Wawrzyn E.

Materiały Ceramiczne

|

2015

|

T. 67, nr 4

407--412

PL

Popioły lotne powstające w wyniku spalania węgli kamiennych w kotłach pyłowych posiadają specyficzne właściwości, które pozwalają na ich różnorakie zastosowanie. Właściwości te to między innymi kulisty kształt ziaren, duża zawartość szkła glinokrzemianowego oraz skład chemiczny zbliżony do surowców kaolinitowych. W artykule przedstawiono charakterystykę struktury składników popiołów lotnych. W tym celu wykorzystano następujące metody badawcze: rezonans jądrowy 27Al NMR, fourierowską spektroskopię w podczerwieni FTIR oraz analizę składu fazowego XRD/Rietveld. Popioły objęte analizą pochodziły z różnych stref elektrofiltrów, przez co różniły się m.in. uziarnieniem. Badania omawianych popiołów dostarczyły informacje o budowie ich składników oraz wykazały szereg różnic pomiędzy nimi. Wykazano między innymi, że glin w szkle popiołów lotnych występuje jedynie w pozycjach tetraedrycznych, a stopień jego zeszklenia jest tym większy im popiół ma drobniejsze uziarnienie i dodatkowo szkło to charakteryzuje się większą ilością podstawień izomorficznych Si4+↔Al3+ oraz większą ilością wiązań terminalnych Si-O-.

EN

Fly ashes produced by combustion of pulverized hard coal have specific properties that make possible their various applications. These properties include: the spherical grain shape, the high content of aluminosilicate glass, and the chemical composition similar to kaolinite type raw materials. The article presents a detailed description of the structure of components of selected fly ashes. For this purpose, 27Al nuclear magnetic resonance spectroscopy (NMR) and Fourier transform infrared spectroscopy (FTIR) together with an analysis of the phase composition by XRD/Rietveld were used. The studied ashes of different graining were taken from different zones of electrostatic precipitators. The research provided information about the structure of ash constituents and showed a number of differences between the ashes. It has been proved that the aluminium in the fly ash glassy phase occurred only in the tetrahedral positions and the amount of glass is greater in finer grains. Moreover, the glass is characterized by greater isomorphic substitutions Si4+↔Al3+ and greater amount of terminal Si-O- bonds.

17

Effects Of Aluminum Sputtering On The Corrosion Resistance Of AZ91 Alloy

Ishibashi Y., Nose M., Hatakeyama M., Sunada S.

Archives of Metallurgy and Materials

|

2015

|

Vol. 60, iss. 2A

953--955

EN

The corrosion resistance of a Magnesium alloy is low and needs to be improved. This research aimed at corrosion-resistance improvement by supatterd deposition aluminium film, which is formed on the surface of AZ91 Magnesium-alloy. Corrosion resistance performed polarization curve measurement, was evaluated in quest of the corrosion rate using the Tafel extrapolation method, and conducted surface observation and EDS analysis by SEM. Although corrosion resistance is not improved only by film forming because of defects in film, corrosion resistance is improved by heat treatment for 3 hours by 553K after sputtering. In the case of heat treated at 623K and 673K for 3 hours, magnesium diffuses through the alminium film and reached the surface of the film. Thus, heat treatment at high temperature degrade the corrosion resistance of the film. The optimization of heat treatment after sputtering is important in this method.

PL

Celem badań jest zwiększenie odporności na korozję stopu magnezu AZ91 poprzez naniesienie na jego powierzchnię warstwy glinu metodą rozpylania jonowego. Na podstawie pomiarów krzywej polaryzacji, oszacowano szybkości korozji metodą ekstrapolacji Tafela. Obserwacje morfologiczne oraz badania składu chemicznego wykonano metodą SEM-EDS. Nie stwierdzono poprawy odporności na korozję stopu z powodu defektów obecnych w warstwie. Jak wykazały badania, obróbka cieplna napylonej warstwy w 553 K przez 3 godz. wpłynęła na poprawę odporności korozyjnej. Gdy obróbka cieplna prowadzona była w temperaturach 623 K i 673 K przez 3 godz., magnez dyfundował poprzez warstwę glinu aż do powierzchni warstwy. Z tego względu obróbka cieplna prowadzona w wysokiej temperaturze obniża odporność warstwy na korozję. Ważnym aspektem tej metody jest zatem optymalizacja procesu obróbki cieplnej warstwy po rozpylaniu.

18

Zagrożenia cywilizacyjne – przegląd szkodliwych pierwiastków stosowanych w kosmetyce

Chrząstek L., Dondela B.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa

|

2014

|

T. 2

49-67

PL

Cel. Celem niniejszego artykułu było zbadanie, w jaki sposób pierwiastki chemiczne w postaci metali ciężkich występujące w kosmetykach oddziaływają na skórę i urodę ciała. W tym celu przeprowadzono badania oparte na ankiecie własnej konstrukcji, w której udział wzięły panie w różnych przedziałach wiekowych. Wyraziły one swoje opinie na temat efektów ubocznych, jakich doznały po dłuższym stosowaniu preparatów kosmetycznych, zawierających w swym składzie znikome ilości metali ciężkich. Respondentki podczas wyboru kosmetyków nie do końca poinformowane zostały o składzie chemicznym, gdyż według ich wypowiedzi nie zwracały uwagi albo producent niezbyt czytelnie określił skład chemiczny tych kosmetyków na opakowaniu. Metodyka. Przeprowadzono ankietę, która miała na celu zbadanie, w jaki sposób stosowanie kosmetyków zawierających szkodliwe pierwiastki chemiczne wpływa na urodę ciała i zdrowie, oraz potwierdzenie bądź zaprzeczenie skuteczności działania tych kosmetyków na przykładzie osób biorących w niej udział. Wyniki i wnioski. Na podstawie wyników ankiety, którą przeprowadzono wśród losowo wybranych pięćdziesięciu kobiet, potwierdzono szkodliwe działanie niektórych kosmetyków podczas dłuższego okresu stosowania. Z badań wynika, że respondentki stosowały kosmetyki zawierające w swym składzie chemicznym metale ciężkie. Nie były to jednak groźne w skutkach działania niepożądane prowadzące do ciężkich chorób, lecz niewielkie zaczerwienienia, swędzenie skóry, wypryski, podrażnienia skórne, alergie, zapalenia skóry; skóra sygnalizowała, że zastosowano preparaty zawierające szkodliwe substancje.

EN

The choice of cosmetics is influenced by many factors. Of these, particular importance is its chemical composition which, in order to meet the skin is expected to work. Today, more and more companies are cosmetic and pharmaceutical uses in his preparations not only natural ingredients, but many synthetic compounds and harmful chemical elements. For these elements, which are used in cosmetology include heavy metals, such as mercury, cadmium, lead, arsenic, aluminum, etc. Heavy metals and other toxic elements in milligram quantities, and some even in microgram toxic effects on the human body. Positive or negative effects of chemical elements on the skin is always the result of their penetration into the tissue. The aim of this study was to investigate how the chemical elements in the form of heavy metals found in cosmetics act on the skin and body beauty. To this end, a study based on a survey of his own design, which was attended by women in different age groups up to the age of fifty, inclusive. They expressed their opinions about the side effects, which suffered after long-term use of cosmetics containing in its composition negligible amounts of heavy metals.

19

Wpływ przedawkowania koagulantu wstępnie zhydrolizowanego na jakość wody uzdatnionej

Gumińska J.

Instal

|

2014

|

nr 12

58--60

PL

Koagulanty wstępnie zhydrolizowane są bardzo efektywne, kiedy uzdatniana woda charakteryzuje się niską temperaturą oraz w przypadku wód o niskiej zasadowości i zmiennej jakości. Są to warunki, które nie sprzyjają działaniu koagulantów hydrolizujących. Podczas uzdatniania tego typu wód zastosowanie koagulantów o dużej polimeryzacji zapobiega gwałtownym zmianom odczynu, a tym samym umożliwia prawidłowy przebieg procesu koagulacji. Jednak pomimo wielu zalet, koagulanty zawierające produkty wstępnej hydrolizy mogą powodować negatywne zmiany jakości wody uzdatnionej. Przeprowadzone badania wykazały, iż w wyniku przedawkowania tej grupy reagentów w wodzie odprowadzanej po osadniku, pojawia się glin w formie cząstek o bardzo małych rozmiarach, które są trudno usuwalne podczas sedymentacji i filtracji pospiesznej. Równocześnie podstawowe wskaźniki jakości wody uzdatnionej tzn. mętność, barwa pozorna lub absorbancja UV254 nie ulegają pogorszeniu. Oznacza to, że nieprawidłowości w doborze dawki koagulantu pozostają niezauważone, pomimo wzrostu stężenia glinu w wodzie uzdatnionej.

EN

Pre-hydrolyzed coagulants are very effective in low temperatures and in treatment of waters with low alkalinity and variable quality. These conditions are very difficult for hydrolyzing coagulants. During the treatment of this type of water, the use of high – polymerized coagulants prevents rapid changes in the pH, and thus allows effective coagulation process. However, despite many advantages they may cause adverse changes in the quality of treated water. The studies have shown that the result of overdosing of these reagents is an increase in the number of particles of very small size which are difficult to remove during sedimentation and rapid filtration. At the same time the basic indicators of water quality i.e., turbidity, color or absorbance UV254 do not deteriorate. This means that any incorrectness in the selection of coagulant dose is unnoticed despite the increase in the concentration of aluminum.

20

Wpływ cementowania przewodów wodociągowych na jakość wody do picia

Zielina M., Dąbrowski W., Radziszewska-Zielina E., Głód K.

Instal

|

2014

|

nr 12

65--68

PL

Holenderska norma badania cementów EA NEN 7375:2004 została zastosowana do przetestowania wpływu wyprawy cementowej na wartość pH i w konsekwencji stężenia glinu w zdemineralizowanej wodzie. Przebadano pięć różnych cementów, które stosowane są do natryskiwania wyprawy cementowej. Ten proces renowacyjny zabezpiecza rurociągi żeliwne i stalowe przed korozją elektrochemiczną poprawiając jakość wody w długim okresie. Niemniej, stężenie glinu w miękkich wodach wodociągowych może zostać niebezpiecznie podniesione zaraz po cementowaniu. Dotyczy to szczególnie rurociągów o małych średnicach. Rezultaty przeprowadzonych pomiarów potwierdziły wysokie niebezpieczeństwo powstania takiego problemu. Wyższe stężenia glinu w zdemineralizowanej wodzie skorelowane były z większą zawartością glinu w wyprawie cementowej.

EN

The EA NEN 7375:2004 standard has been applied for investigating the impact of mortar cement lining on demineralized water pH and in consequence on concentration of aluminum in water. Five different cement products have been tested. All of them are used for cement lining of pipes. This renovation process protects chemically ductile iron and steel against electrochemical corrosion processes improving transported water quality in long time period. However, the concentration of aluminum in drinking soft water may be dangerously raised in small diameter pipes just after cementing. The results of measurements presented here confirmed that the concentrations of aluminum transferred from lining to water may be very high. Higher concentrations of aluminum in cements used for pipe mortar lining corresponded with higher concentrations of aluminum in demineralized water.