PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 28

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  urban layout
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available Przestrzeń późnośredniowiecznego Czchowa. Analiza układu urbanistycznego
Żurek Dorota
Wiadomości Konserwatorskie
|
2022
|
Nr 70
50--63
PL
Artykuł poświęcony jest analizie rozwoju układu urbanistycznego małego miasta małopolskiego Czchowa w późnym średniowieczu i we wczesnej nowożytności. Ośrodek ten był własnością królewską. Podstawę źródłową badań stanowił rękopis najstarszej księgi miejskiej, będącej wytworem tamtejszej kancelarii, w której odnaleziono liczne zapiski przynoszące informacje o wyglądzie miasta. Połączenie ich z ustaleniami historyków urbanistyki oraz planem miasta z XIX wieku pozwoliło na dokładniejsze rozpoznanie przestrzeni miejskiej w badanym okresie. W księdze znajduje się także najstarszy, nieznany dotąd opis granic miasta lokacyjnego. W artykule analizie poddano takie elementy przestrzeni jak rynek i znajdujące się na nim obiekty, działka miejska wraz z zabudową, kształtowanie się sieci ulic, rozwój przedmieść. Zapiski źródłowe pozwoliły także na doprecyzowanie dotychczasowych ustaleń badaczy w kwestii istnienia, przebiegu oraz wyglądu umocnień obronnych.
EN
This paper presents an analysis of the development of the urban layout of Czchów, a Lesser Poland town, in the late Middle Ages and the early modern period. The town was not a royal estate. This study was based on the manuscript of the oldest city records book, the work of its chancellery, where numerous records containing information on the town’s appearance were found. The combination of these records with the findings of urban planning historians and a plan of the town from the nineteenth century allowed for a more precise identification of the town’s urban space in the period investigated. The book also featured the oldest, previously unknown description of the location town’s borders. This paper analyzes spatial elements like the market square and nearby buildings, the town plot and its development, the shaping of the street network and the suburbs. Written sources also allowed for supplementing previous findings on the matter of the existence, course and appearance of fortifications.
2
Content available Problematyka ochrony zabytkowego miasta na przykładzie Wolbromia
Kuśnierz Kazimierz, Budziakowski Mateusz, Kuśnierz-Krupa Dominika
Wiadomości Konserwatorskie
|
2020
|
Nr 62
55--65
PL
Artykuł dotyczy problematyki ochrony i rewaloryzacji miasta zabytkowego, jakim jest Wolbrom, położony w województwie małopolskim, na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, nad rzeką Pokrzywianką. Miasto, lokowane w okresie średniowiecza, do naszych czasów zachowało zdefiniowany, ortogonalny układ urbanistyczny, rozmierzony na bazie modelu 9-polowego, a także inne cenne zabytki. Winno zatem być chronione na mocy Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, aby jego dziedzictwo kulturowe nie uległo unicestwieniu i było prawidłowo rewaloryzowane.
EN
This article addresses the issues of protecting and restoring the historic town of Wolbrom, located in the Lesser Poland Voivodeship, on the Cracow-Częstochowa Upland, on the Pokrzywianka River. The town, founded during the Middle Ages, has preserved its defined, orthogonal urban layout, laid out on the nine-square model, as well as other valuable historic monuments until today. Therefore, according to the Monument Protection Act, it should be protected so that its cultural heritage is properly restored instead of becoming annihilated.
3
Content available Historia rozwoju przestrzennego Przecławia w średniowieczu w kontekście bieżącej ochrony konserwatorskiej – wybrane zagadnienia
Figurska-Dudek Joanna, Kuśnierz-Krupa Dominika, Malczewska Joanna, Kuśnierz Kazimierz
Wiadomości Konserwatorskie
|
2020
|
Nr 63
33--45
PL
Artykuł dotyczy miasta Przecław. Autorzy podjęli próbę określenia genezy jego powstania oraz rozwoju urbanistycznego w okresie średniowiecza. Ośrodek położony jest obecnie na terenie województwa podkarpackiego, ale historycznie należał do ziemi sandomierskiej. Dokonano analizy stanu badań oraz archiwalnych materiałów źródłowych, w tym pisanych, kartograficznych i ikonograficznych. Przeprowadzono również badania terenowe oraz analizę współczesnych podkładów sytuacyjno-wysokościowych. Powyższe badania zostały uzupełnione o weryfikację bieżących form ochrony krajobrazu kulturowego, ze szczególnym uwzględnieniem średniowiecznego układu urbanistycznego.
EN
This paper focuses on the town of Przecław. The authors made an attempt to determine the genesis of its founding and urban development during the Middle Ages. The town is currently located in the Subcarpathian Voivodeship, while historically belonging to the land of Sandomierz. The authors performed an analysis of the state of research and archival source materials, including written, cartographic and iconographic studies. They also conducted field studies and an analysis of contemporary survey maps. These studies were supplemented with a verification of applicable forms of cultural landscape protection while placing a particular focus on medieval urban layouts.
4
Content available Historia rozwoju przestrzennego Gorlic w średniowieczu w kontekście bieżącej ochrony konserwatorskiej – wybrane zagadnienia
Kuśnierz Kazimierz
Wiadomości Konserwatorskie
|
2020
|
Nr 64
17--27
PL
Artykuł dotyczy zabytkowego miasta Gorlice, lokowanego w połowie XIV wieku. Autor omówił etapy rozwoju przestrzennego ośrodka w kontekście aktualnych problemów jego ochrony konserwatorskiej. Gorlice położone są obecnie na terenie województwa małopolskiego, a w przeszłości były ważnym ośrodkiem ziemi bieckiej. Dokonano analizy stanu badań oraz archiwalnych materiałów źródłowych, w tym pisanych, kartograficznych i ikonograficznych. Przeprowadzono badania terenowe oraz analizę bieżących form ochrony krajobrazu kulturowego miasta. W podsumowaniu zaakcentowano pilną potrzebę objęcia ochroną konserwatorską poprzez wpis do rejestru układu urbanistycznego Gorlic, który według autora zachował duże wartości zabytkowe i jest jednym z najważniejszych elementów krajobrazu kulturowego miasta.
EN
The paper discusses the historic town of Gorlice. The author describes the stages of spatial development of the town in the context of current issues of its conservation. Gorlice is currently situated within the Lesser Poland Voivodeship, and was an important town of the Biecz region in the past. An analysis of the state of research has been carried out and of archive source materials, including the written, cartographic and iconographic records. Field research and an analysis of current forms of protection of the cultural landscape of the town have also been carried out. In the conclusion, the need to put Gorlice under conservation protection was emphasized, by means of inscribing in the heritage register the urban layout of the town which, accord-ing to the author, has retained its considerable historic value and is one of the most important elements of the cultural landscape of the town.
5
Content available Rekreacja we współczesnych założeniach architektoniczno-urbanistycznych
Seruga Wacław
Środowisko Mieszkaniowe
|
2019
|
nr 28
89--123
PL
Niniejszy artykuł został poświęcony zagadnieniom związanym z rekreacją i wypoczynkiem we współczesnych założeniach architektoniczno-urbanistycznych. W prezentowanych przestrzeniach miejskich i pozamiejskich istotną rolę pełni ekologiczna, a zarazem ekspresyjna forma architektoniczna, która powiązana ze środowiskiem przyrodniczym, kształtuje atrakcyjną przestrzeń rekreacyjną. Kompozycja różnorodnie kształtowanych założeń architektonicznych i urbanistycznych, nawiązuje do krajobrazu miejskiego lub naturalnego, w którym rekreacja i wypoczynek zajmują nadrzędne miejsce, tworząc optymalne i wymarzone miejsce dla człowieka.
EN
This article has been devoted to matters associated with rest and recreation in contemporary architectural and urban layouts. Eco-friendly and expressive architectural form, which, in combination with the natural environment, creates an attractive recreational space, plays an essential role in the urban and non-urban spaces that have been presented. The composition of the diversely shaped architectural and urban complexes features references to either the urban or the natural landscape, one in which rest and recreation take centre stage, creating an optimal and highly desirable place for man.
6
Content available remote Lud wejdzie do Śródmieścia [Marszałkowska dzielnica mieszkaniowa]
Ryńska E.
Builder
|
2018
|
R.22, nr 11
148--151
7
Content available Park miejski a park wiejski. Znaczenie parku w układzie urbanistycznym na przykładzie projektu rewitalizacji krajobrazu wsi Strzelce Wielkie
Baster P.
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
|
2017
|
T. 45
181--192
PL
Zarówno w miejskich, jak i wiejskich kompozycjach urbanistycznych parki mogą pełnić szczególną rolę oraz wpływać na układ przestrzenny. We wsi Strzelce Wielkie centrum oraz otaczający je krajobraz otwarty powiązane były kompozycyjnie ze znajdującym się w tej miejscowości parkiem dworskim. Zespolony z układem urbanistycznym, determinował on wygląd i lokalizację najważniejszych historycznych elementów wsi.
EN
In urban composition of both rural and urban areas, parks may play a significant role with particular influence on the spatial arrangement. In Strzelce Wielkie the village center and the surrounding open landscape were connected compositionally with the local manor park. As an significant element of urban layout, the park determined the form and location of the most important historical elements of the village.
8
Content available Kształtowanie przestrzeni publicznych Lizbony: historia i współczesność
Dudzic-Gyurkovich K.
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
|
2017
|
T. 45
387--404
PL
Współczesne użytkowanie historycznie ukształtowanych obszarów miasta jest wypadkową obranych i realizowanych kierunków rozwoju oraz czynników ekonomicznych i społecznych, które pozostają w znacznej mierze poza narzędziami kontroli. Lizbona stanowi przypadek miasta o relatywnie zwartej strukturze urbanistycznej rozwijającej się wokół centralnie położonych zabytkowych dzielnic. W artykule zostanie przedstawiony rozwój kilku wybranych obszarów miasta, zarówno historycznie ukształtowanych jak i powstałych w ostatnich latach. Spośród nich szczególnie istotny ze względu na strategiczne położenie, rolę jaką odgrywał w mieście oraz z uwagi na unikatowy układ urbanistyczny jest obszar historycznej dzielnicy Baixa zniszczonej i całkowicie odbudowanej w drugiej połowie XVII w. Obecny rozwój Lizbony zostanie ukazany w kontekście działań i programów rewitalizacji, które określają kierunki dalszych przekształceń substancji miasta.
EN
Contemporary utilisation of historically formed city areas is a resultant of undertaken and implemented development directions and economic and social factors, which largely remain beyond any control tools. Lisbon is an example of a city with a relatively compact urban structure, developing around centrally located historic districts. This paper presents the development of several selected parts of the city, both the ones formed in the past and the ones that came into being in recent years. Amongst them, the area which is particularly important due to its strategic location, the role it played in the city, and owing to its unique urban layout, is the area of the historical district of Baixa, destroyed and completely reconstructed in the second half of the 17th century. The present development of Lisbon is illustrated in the context of revitalisation actions and programmes, which define the directions of further transformations of the substance of the city.
9
Content available Jarosław. Uwagi o historii rozwoju przestrzennego miasta (X–XV wiek)
Fitta-Spelina A.
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
|
2017
|
T. 45
483--496
PL
Niniejszy artykuł przedstawia miasto Jarosław w okresie średniowiecza: zarówno wczesnego (okres przedkolacyjny), jak i dojrzałego (miasto lokacyjne z 1375 r. i lata późniejsze). Autorka analizuje osady przedlokacyjne oraz układ urbanistyczny miasta lokacyjnego, nawiązujący do ortogonalnych założeń szachownicowych. Opisuje również występujące w mieście odchylenia od regularności, wielkość założenia i bloków zabudowy, a także przemiany, które nastąpiły w okresie dojrzałego średniowiecza. Artykuł został oparty na fragmencie pracy doktorskiej autorki pt. „Jarosław do końca okresu staropolskiego Zagadnienia urbanistyczno-architektoniczne”.
EN
This paper presents the town of Jarosław during the Middle Ages: both early (before the location) and late (1375 and later). The author analyzes pre-location sediments and urban layout of the locality, referring to the orthogonal chess board. It also discusses the derogations from the regularity, the size of the premise and building blocks in the city, as well as the changes that took place during the late Middle Ages. This article is based on a fragment of doctoral thesis titled “Jaroslaw to the end of the Old Polish Period. Architectural and Urban Issues”.
10
Content available Nieistniejąca zabudowa przyrynkowa w Krasiczynie
Gosztyła M., Lichołai R.
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture
|
2017
|
z. 64, nr 4/II
151--158
PL
Artykuł omawia zagadnienie lokacji miasteczka przy zamku w Krasiczynie. Przeanalizowano uwarunkowania w jakich zostało założone miasteczko oraz wyszczególniono etapy rozwoju zabudowy przyrynkowej. Krasiczyn to wieś w województwie Podkarpackim, która dziś znana jest głównie z historycznego zamku. Na podstawie zebranych materiałów źródłowych i wizji lokalnych w terenie zbadano charakterystykę rozwoju urbanistycznego założenia. Miasteczko zostało zlokalizowane na osi łączącej główny wjazd do zamku na kierunku zachodnim. Zabudowa wytyczona przy rynku w pierwszej fazie drewniana, a w kolejnych latach drewniano-murowana charakteryzowała się ukierunkowaniem szczytów w stronę centrum wnętrza urbanistycznego.
EN
The current article describes previous ideas concerning urban layout of the nearest neighborhood of Krasiczyn Palace. The location conditions were analyzed and individual steps of development has been specified. Krasiczyn is a village located in Podkarpackie province, in the southeastern Poland. Based on the collected source materials and field research the characteristics of assumptions of urban development were examined. Krasiczyn was located on the main axis connected the main entrance to the palace on the west. Wood building in the nearest area of the main market was replaced by wood-and-brick structure with characteristic orientation of the gabble ends towards the center of the urban interior.
11
Content available Koncepcja integracji ogrodu miejskiego w Rzeszowie z przestrzenią publiczną starego miasta
Piekarski M., Prokopska A., Gotkowska E., Prokop A.
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture
|
2017
|
z. 64, nr 3/II
257--272
PL
Opracowanie przedstawia koncepcję przedłużenia traktu spacerowego, obejmującego Rynek, ulice Kościuszki i 3-go Maja oraz aleje Lubomirskich i Pod Kasztanami w Rzeszowie, w kierunku Ogrodu Miejskiego przy ul. Dąbrowskiego. Koncepcję opracowano w celu włączenia do jednolitego obszaru przestrzeni publicznej mało eksponowanych obszarów o wybitnych w skali Rzeszowa wartościach architektonicznych, historycznych i przyrodniczych. Trasę nowoprojektowanego traktu spacerowego przewiduje się poprowadzić wzdłuż ulicy Kraszewskiego, a po przekroczeniu ul. Unii Lubelskiej prostopadle do ulicy Reformackiej, i dalej prosto w kierunku Ogrodu Miejskiego. W pracy dokonano analizy Ogrodu Miejskiego oraz najbardziej znaczących obiektów położonych wzdłuż projektowanego odcinka szlaku spacerowego. Zwrócono uwagę na możliwości wykorzystania ich walorów dla realizacji istotnych funkcji przestrzeni publicznej. Przedstawiono plan niezbędnych zmian w przestrzeni architektonicznej, wraz z propozycjami konkretnych rozwiązań w tym zakresie. Przedłożono propozycję osłabienia przeszkody na trasie traktu, jaką stanowi ruchliwa ul. Lisa-Kuli, proponując przeniesienie części ruchu samochodowego do tunelu wybudowanego pod obecną jezdnią, a tym samym przywrócenie ulicy jej pierwotnej skali urbanistycznej. Wymienione propozycje zostały zaprezentowane w opracowaniach urbanistycznych oraz rysunkach wizualizacyjnych. Projekt przedłużenia traktu spacerowego w obszarze historycznego centrum, wychodzi naprzeciw potrzebom miasta Rzeszowa. W mieście występuje deficyt właściwie zagospodarowanej przestrzeni publicznej, odpowiedniej dla realizacji aktywności społecznej mieszkańców oraz kształtującej ich tożsamość i poczucie przynależności do lokalnej społeczności.
EN
The paper presents the concept of broadening the space of social activity in Rzeszów, which includes the Rynek, Kosciuszko and May 3 streets, as well as the Lubomirskich and Pod Kasztanami alleys, by incorporating into it the Municipal Garden on the Dąbrowskiego street and connecting these two zones by walking trail. The concept has been developed in the aim of including to the area of heavily exploited public space, poorly noticeable and near areas, characterized by a similar cultural landscape.The route of the designed walking trail is planned to be run along Kraszewski Street, and after crossing Unii Lubelskiej street, perpendicularly to Reformacka Street, and next straight ahead towards Municipal Garden. The Municipal Garden has been analysed in the work, including its social role in the past, infrastructural transformations and the natural and landscape values that it presents nowadays. The article presents a list of plans for changes in the urban space of Rzeszów, aimed at incorporating the Municipal Garden into a homogenous public space. The key element of the project is the weakening of the pedestrian and bicycle obstacle of Lisa-Kuli street, by transferring part of the car traffic to a tunnel built under the existing carriageway. The project of extending the walking route in the area of the historic centre meets he needs of the city of Rzeszów. Due to development in recent decades and an increase in the number of inhabitants, the city suffers from a deficit of public space, suitable for the realization of inhabitants’ social activity, and shaping of their identity and sense of belonging to the local community.
12
Content available Dziedzictwo Lublina a synergia działań dla przyszłej metropolii
Wrana J., Fitta-Spelina A.
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture
|
2017
|
z. 64, nr 3/II
429--442
PL
Lublin obchodzi w 2017 roku 700-lecie otrzymania praw miejskich, nadanych przez Władysława Łokietka w 1317 roku. Wydarzenie to jest okazją do dyskusji o przeszłości, współczesności i przyszłości tego miasta, również pod kątem jego struktury przestrzennej i dziedzictwa urbanistycznego. Struktura urbanistyczna Lublina, jak większości dużych miast, jest mocno zróżnicowana. Wyróżnić w niej możemy dzielnicę śródmiejską z zabytkową starówką, sześć dzielnic mieszkaniowych, cztery zgrupowania przemysłowo-składowe oraz system terenów otwartych. Dziedzictwo architektoniczne i urbanistyczne Lublina, jak również jego historia i tożsamość – są kartą przetargową miasta i elementem jego potencjału. Niestety, w wyniku zaniedbań okresu PRL i nieprzemyślanych inwestycji Lublin boryka się z problemem utraty spójności struktury przestrzennej. Od kilku lat prowadzone są działania mające na celu walkę z tym zjawiskiem, m.in. poprzez scalanie rozproszonych rejonów, lokalizowanie funkcji wyższego rzędu w punktach węzłowych, wprowadzanie koniecznych uzupełnień w tkance miasta. Często podnoszonym tematem jest również ochrona środowiska kulturowego, zrównoważony rozwój i innowacyjność, a także świadome kształtowanie struktury funkcjonalnoprzestrzennej miasta. Celem tych wszystkich działań jest nowoczesna metropolia, dążąca do innowacyjności, lecz pamiętająca o przeszłości.
EN
In 2017 Lublin is celebrating the 700th anniversary of receiving the city rights, granted by Władysław Lokietek in 1317. This event is an opportunity to discuss about the past, present and future of this city, also in terms of its spatial structure and urban heritage. The urban structure of Lublin, like most large cities, is strongly diversified. We can distinguish within it the inner city district (downtown) with the historic old town, six residential districts, four industrial and storage complexes and open areas. The architectural and urban heritage of Lublin, and hence its history and identity, are the bargaining card of the city and its potential. Unfortunately, as a result of the negligence of the People's Republic of Poland and ill-considered investments, Lublin faces the problem of the loss of cohesion of the spatial structure. For several years, efforts have been made to fight this phenomenon, among others by merging distributed areas, locating higher-order functions at node points, making the necessary additions in city tissue. The protection of the cultural environment, sustainable development and innovation, and the conscious shaping of the functional and spatial structure of the city are also frequently raised. The aim of all these activities is a modern metropolis, striving for innovation, but remembering the past.
13
Content available Humanizacja i prefabrykacja - Ursynów Północny. Cz.2
Ilmurzyńska K.
Builder
|
2017
|
R.21, nr 2
36--39
PL
Dostosowanie architektury mieszkaniowej do produkcji masowej było jednym z głównych postulatów Le Corbusiera, a potem grupy Bauhaus, realizowanym przez cały okres rozwoju modernizmu. Punktem kulminacyjnym tego procesu było europejskie powojenne uprzemysłowione budownictwo mieszkaniowe, dominujące w różnych krajach od lat 60. do lat 80. XX wieku. W tym czasie prefabrykację uznawano za najbardziej innowacyjną technologię budowlaną. W latach 90. powszechnie uważano ten okres za nieudany epizod i ślepą uliczkę w rozwoju budownictwa, obecnie jednak wydaje się on raczej jednym z etapów jego ewolucji, a prefabrykację ponownie zalicza się do obiecujących innowacji technologicznych. Mimo oczywistego postępu zaawansowania technologicznego cele i warunki prefabrykacji wymieniane przez jej zwolenników są takie same jak 50 lat temu. Wysoki poziom organizacji i technologii, a także zdecentralizowany i sieciowy model produkcji nie likwidują podstawowych sprzeczności między specyfiką przemysłu a środowiska zbudowanego. Rozważając zwiększenie skali prefabrykacji we współczesnym budownictwie, należy więc przeanalizować lekcje płynące z doświadczeń ubiegłego wieku. Okres monopolu prefabrykowanego budownictwa w latach 70 w państwach tzw. bloku wschodniego zasługuje na uwagę tym bardziej, że wyróżnia się na tle doświadczeń państw zachodnich skalą i intensywnością, przez co jaskrawo uwidacznia zalety i wady uprzemysłowienia. Praca nakreśla charakterystykę systemów użytych przy budowie zespołu osiedli Ursynowa Północnego w latach 1974-1978, sposób ich zastosowania i modyfikacji w projekcie oraz stopień rzeczywistej realizacji założeń systemowych i projektowych.
14
Content available Budynek, który żyje
Świerkowski P., Jarosz B. D.
Builder
|
2017
|
R.21, nr 5
80--84
15
Content available Impact of communication barriers on urban development of Nowogród Bobrzański
Laskowski J., Juszczyk A.
Civil and Environmental Engineering Reports
|
2016
|
No. 22(3)
103--110
EN
Network communication links is an indispensable element of development shaping. Any change in the way of using area should be preceded by an analysis of future impact taking into account the transport capacity. The development of buildings without adequate communication links leads to restrictions on object access, consequently it may lead to dangerous mishaps. Avoiding this type of situation is possible by carrying out sustainable development. The paper describes the relationship between the road system and urban layout on the example of Nowogród Bobrzański part of the city. One presented existing changes in the transportation system and its impact on local residents.
PL
Sieć połączeń komunikacyjnych jest nieodzownym elementem kształtującym zabudowę. Każdą zmianę sposobu użytkowania obszaru powinna poprzedzać analiza przyszłego oddziaływania z uwzględnieniem możliwości transportowych. Rozwój zabudowy bez odpowiednich połączeń komunikacyjnych prowadzi do ograniczeń dostępności do obiektu, następstwem czego może dojść do niebezpiecznych zdarzeń losowych. Uniknięcie tego typu sytuacji możliwe jest dzięki prowadzeniu zrównoważonego rozwoju. W artykule opisano zależność pomiędzy systemem drogowym i układem urbanistycznym na przykładzie fragmentu miasta Nowogród Bobrzański. Zaprezentowane zostały zmiany układu komunikacyjnego i ich wpływ na użytkowników.
16
Content available XIX-wieczny Sokal – zapomniane galicyjskie miasto na Kresach
Kuśnierz-Krupa D.
Wiadomości Konserwatorskie
|
2014
|
Nr 37
45--53
PL
Sokal jest polskim miastem o wielowiekowej historii, które obecnie leży na terenie Ukrainy, na północ od Lwowa. Miasto to przez wielu jest zapomniane, choć istniejące do dzisiaj ślady jego bogatego dziedzictwa kulturowego świadczą niezbicie o jego wysokiej pozycji w dawnej Polsce. Szczególny rozkwit Sokala upatruje się w okresie „galicyjskim”, kiedy miasto i jego krajobraz kulturowy tworzyły wspólnie trzy nacje: Polacy, Ukraińcy i Żydzi, z których każda pozostawiła w nim ślad swojej obyczajowości i tradycji. Wówczas to w mieście powstało wiele interesujących pod względem architektonicznym obiektów, co świadczyło o ówczesnej randze ośrodka. W XIX i na początku XX wieku w mieście wzniesiono m.in. dworzec, męską i żeńską szkołę powszechną, gimnazjum państwowe, kasę oszczędności, męskie i żeńskie seminarium nauczycielskie, gmach Sokoła, budynek rady miasta oraz szpital. Okres rozwoju miasta zahamowały kolejno I i II wojna światowa, z następnie traktat o zmianie granic, na mocy którego Sokal znalazł się poza Polską w granicach ówczesnej Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.
EN
Sokal is a Polish town with centuries-long history, which is currently located in Ukraine, north of Lviv. The town has been forgotten by many, though the still existing traces of its rich cultural heritage bear evidence of its high standing in old Poland. The heyday of Sokal seems to have been during the “Galician” period, when the town and its cultural landscape was jointly created by three nations: Poles, Ukrainians and Jews, each of whom left traces of their morality and tradition in it. It was then that numerous noteworthy architectural ob- jects were erected, which bore evidence of the contemporary significance of the town. In the 19th and at the beginning of the 20th century, the railway station, comprehensive schools for boys and girls, the state gymnasium, the savings bank, teachers seminars for men and women, the “Sokoł” building, the town hall and the hospital were built. The flourishing of the town was interrupted by World War I and II respectively, and then the treaty concerning the change of frontiers, according to which Sokal was outside Poland within the then Ukrainian Socialist Soviet Republic.
17
Content available Kierunki rewitalizacji XIX-wiecznych postindustrialnych obiektów zabytkowych i granice ingerencji dla potrzeb nowych funkcji na wybranych przykładach z Łodzi
Kadela Ł.
Wiadomości Konserwatorskie
|
2014
|
Nr 39
54--66
PL
Wyjątkowość Łodzi polega na jej wielce dynamicznym rozwoju w bardzo krótkim okresie w dziejach miasta. Z osady włókienniczej z prawami miejskimi nadanymi w 1423 roku powstało miasto przemysłowe, którego istotne przemiany zaczynają się dopiero od 1821 roku. Punktem zwrotnym, który ukształtował w efekcie układ strukturalny miasta, był o uruchomienie maszyny tkackiej zasilanej ciśnieniem pary wodnej w 1838 roku w fabryce Geyera. Uwolniło to lokalizację fabryk od sąsiedztwa nielicznych w tym rejonie rzek, a rozwój miasta nastąpił bardzo szybko, dając finalnie obraz wielkomiejskiej metropolii. Powstałe ze wzrostem popytu produktów włókienniczych na rynkach wschodnich, niewielkie fabryki przeobraziły się w zespoły z własnym układem funkcjonalno-przestrzennym. Obiekty te, które cechowały znaczące wartości historyczno-artystyczne, po wygaśnięciu przemysłu włókienniczego w Łodzi zostały opuszczone, po czym w szybkim tempie popadały w ruinę. Stanowią one ok. 20% starego miasta, przez co w świetle obecnych granic miasta są przedmiotem zainteresowań inwestorów. Omawiane przykłady kierunków rewitalizacji i granic interwencji związanych z adaptacją do nowych funkcji obrazują złożoność problemu związanego z ochroną dziedzictwa postindustrialnej Łodzi.
EN
The uniqueness of Łodz lies in its very dynamic development within a very brief period of the city history. From a weaving settlement, with its town rights granted in 1423, it grew into an industrial city whose vital transformations started as late as 1821. A turning point which in effect shaped the structural layout of the city was starting a weaving machine powered by steam pressure in the Geyer’s factory in 1838. It freed the factories from the necessity of being located on the rivers, so few in this region, and the city developed very rapidly, finally to assume the appearance of acity metropolis. Small factories established in answer to the growing demand for textile products in eastern markets, were transformed into complexes with their own functional-spatial layouts. They were characterized by significant historic – artistic values but, after the closure of the textile industry in Łodz, they were abandoned and quickly fell into ruin. They constitute app. 20% of the old town in the light of the current city limits, owing to which they are a subject of investors’ interest. The described examples of trends in revitalisation and limits of interference relating to their adaptation to new functions, reflect the complexity of the issue connected to preserving the heritage of post-industrial Łodz.
18
Content available Brzostek na mapie Miega
Kuśnierz-Krupa D.
Wiadomości Konserwatorskie
|
2014
|
Nr 38
22--28
PL
Przedmiotowy artykuł jest kolejnym z serii wypowiedzi o obrazie polskich miast, jaki został zapisany na mapie Miega, opracowanej w latach 1779-1783. Obejmuje ona tereny dawnego województwa krakowskiego, sandomierskiego, ruskiego, bełskiego, a także fragmenty Wołynia i Podola, czyli tereny, które zostały włączone do Austrii w wyniku I rozbioru Polski w 1772 roku. Mapa została opracowana w skali 1:28 800 przez zespół austriackich wojskowych pod kierunkiem majora Friedricha von Miega, od którego nazwiska przejęła swą nazwę. Niniejszy artykuł dotyczy miasta Brzostka, położonego nad Wisłoką, na terenie obecnego województwa podkarpackiego, w odległości około 15 km od Jasła. W okresie średniowiecza, z racji swojego położenia tuż za granicą Ziemi Krakowskiej, Brzostek należał do Ziemi Sandomierskiej. Miasto lokacyjne powstało w 1367 roku, zapewne obok dawnej wsi o tej samej nazwie, która istniała już w pierwszej ćwierci XII wieku jako własności benedyktynów tynieckich. Sekcja mapy Miega, na której zaznaczono Brzostek, nie była do tej pory publikowana i analizowana. Jej uważna kwerenda przynosi wiele ciekawych informacji dotyczących kształtu miasta w przeszłości.
EN
The article is another in a series of images of Polish towns, which was recorded on Mieg’s map drawn in the years 1779-1783. It includes territories of the former Krakowskie, Sandomierskie, Ruskie, and Bełskie Voivodeships, as well as fragments of Volhynia and Podolia i.e. the lands which were annexed by Austria as a result of the 1st Partition of Poland in 1772. The map was drawn in the scale 1:28 800 by a team of Austrian military supervised by Major Friedrich von Mieg after whom it was subsequently named.This article presents the town of Brzostek, located on the Wisłoka River, in the area of the present-day Podkarpackie voivodeship, about 15 km from Jasło. During the Middle Ages, because of is location just outside the reaches of the Krakow Region, it belonged to the Sandomierz Region. The town was founded in 1367, probably nearby a former village of the same name which had already existed in the first quarter of the 12th century as property of the Benedictine Friars from Tyniec. The section of Mieg’s map where Brzostek was marked has not been published or analysed so far. Its thorough analysis has yielded plenty of interesting information concerning the shape of the town in the past.
19
Content available remote The role of glazing in buildings at the historical centre of Rome – selected examples
Wesołowski Ł.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2014
|
R. 111, z. 3-A
161--171
EN
The process of redeveloping historical city centres and adjusting them to the requirements of the contemporary law and new utilitarian functions is of continuous character. Heritage protection brings along responsibility for design decisions concerning the choice of solutions so that they would serve the owners of objects, their users and mankind in general. More and more frequently, we encounter realizations which apply the latest achievements in the field of building technologies and materials, such as glazing or glass constructions. They make it possible to limit the mechanical impact on a protected object making a full barrier to the atmospheric conditions, pollutions and many other threats with guaranteed insight and the access of sunlight. Architectural details and additional elements are reduced, too, therefore the visual influence of such solutions on the existing tissue is weakened. In this article, issues related to the possibilities of applying glass divisions and elements in such realizations are exemplified by selected objects located in Rome.
PL
Proces przebudowy i dostosowania historycznych centrów miejskich do wymogów współczesnego prawa i nowych funkcji użytkowych ma charakter ciągły. Ochrona dziedzictwa niesie za sobą odpowiedzialność za decyzje projektowe o dobór rozwiązań, aby służyły one zarówno właścicielom tych obiektów, ich użytkownikom, jak i całej ludzkości. Coraz częściej spotyka się realizacje stosujące najnowsze osiągnięcia z dziedzin technologii i materiałów budowlanych, takich jak przeszklenia i konstrukcje szklane. Pozwalają one na ograniczenie mechanicznego wpływu na chroniony obiekt, stanowią pełną barierę dla warunków atmosferycznych i zanieczyszczeń, szeregu zagrożeń przy jednoczesnym zapewnieniu wglądu i dostępowi światła słonecznego. Dodatkowo redukcji ulegają detale architektoniczne oraz elementy dodatkowe, dzięki czemu osłabiony zostaje wpływ wizualny tego typu rozwiązań na tkankę istniejącą. Zagadnienia związane z możliwościami zastosowania przegród i elementów szklanych w tego typu realizacjach przedstawiono na wybranych przykładach obiektów zlokalizowanych w Rzymie.
20
Content available remote Remarks on the directions of the spatial development of baroque Rome
Kuśnierz-Krupa D.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2014
|
R. 111, z. 3-A
111--129
EN
This article presents changes which occurred in the urban structure of Rome in the Baroque period. The initiator of the redevelopment of this city, dictated mainly by ideological concerns, was Pope Sixtus V who commissioned one of the greatest creators of that epoch – architect Domenico Fontana – to redesign the urban structure. The redevelopment was expected to become a symbol of the popes’ return to Rome as well as to improve transport between the most important basilicas in the city: S. Trinita dei Monti, S.M. Maggiore, S. Giovanni in Laterano and S. Croce in Gerusaleme. The construction of the most important urban enclosures in that period – the square outside St. Peter’s Basilica, Navona Square, the Spanish Stairs and Del Popolo Square – was planned then, too. Changes which occurred in the tissue of Rome in relation to Fontana’s plan are still legible in the urban layout of the city, whereas squares designed at that time make the centre of cultural and tourist life these days.
PL
W artykule przedstawiono zmiany jakie zaszły w strukturze urbanistycznej Rzymu w okresie baroku. Inicjatorem przebudowy miasta, podyktowanej głównie względami ideologicznymi, był papież Sykstus V, który zlecił jednemu z największych twórców epoki – architektowi Domenico Fontanie – projekt przebudowy struktury urbanistycznej miasta. Przebudowa ta miała być symbolem powrotu papieży do Rzymu, a także miała usprawnić komunikację między najważniejszymi bazylikami w mieście: S. Trinita dei Monti, S.M. Maggiore, S. Giovanni in Laterano i S. Croce in Gerusaleme. Wówczas zaplanowano także budowę najważniejszych wnętrz urbanistycznych tego okresu: placu przed bazyliką św. Piotra, placu Navona, Schodów Hiszpańskich oraz placu del Popolo. Zmiany jakie zaszły w tkance Rzymu w związku z planem Fontany do dzisiaj są czytelne w układzie urbanistycznym miasta, a zaprojektowane wówczas place stanowią centrum życia kulturalnego i turystycznego.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.