The presented research concerns a multi-faceted assessment of the existing condition of selected Polish health resorts. The aim of the research was to apply the above-mentioned evaluation in the context of possibilities to improve the condition of the space, attractiveness, and functioning of Polish spas that have been struggling with a number of problems of a political and economic nature, which originated in World War Two. Although intended to improve the functional environment of health resorts, the Health Resort Act contains provisions perceived as barriers to the development of health-related and other associated functions that are necessary for the appropriate operation of health resorts. This leads to a conclusion that the function – however deeply rooted in Polish culture – requires a new approach to health resort functioning in today’s circumstances. The new approach should be founded on a deep, careful, and detailed diagnosis of the condition of health resorts in Poland, which will perhaps enable the application of a multifaceted assessment of the existing condition (MCSA). MCSA is modelled on a method developed in the 1970s in the United States of America by a landscape architect and spatial planner Ian McHarg. The main idea behind the development and application of this assessment method is to facilitate decision-making for planning, design, and investment activities, with a particular focus on local government. The case study carried out by the authors concerns two Polish health resorts located in the Małopolskie Voivodeship.
W artykule przedstawiono ogólną charakterystykę ścieżki i wieży widokowej w Krynicy Zdroju na południu Polski, która to wieża jest obecnie w końcowej fazie realizacji prac budowlanych i jej otwarcie przewidziane jest w okresie wakacyjnym 2019 roku. Prezentowany przykład wieży i ścieżki napowietrznej może posłużyć do sformułowania założeń i tez określających współczesne tendencje w procesach kształtowania i projektowania wież widokowych odgrywających obecnie rolę obiektów o funkcji turystyczno-rekreacyjnej. W opracowaniu przedstawiono podstawowe założenia i rozwiązania konstrukcyjno-budowlane realizowanej wieży i ścieżki oraz sposobu jej posadowienia w naturalnym środowisku górskim.
EN
The article presents the general characteristics of the path and lookout tower in Krynica Zdrój in the south of Poland, which tower is currently in the final phase of construction works and its opening is planned for the holiday season of 2019. The presented example of the tower and the overhead path can be used to formulate the assumptions and theses defining contemporary tendencies in the processes of shaping and designing observation towers currently playing the role of objects with a tourism and recreation function. The study presents the basic assumptions and construction and construction solutions of the tower and path being implemented as well as the method of its foundation in the natural mountain environment.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Na fali popularności „podniebnych” spacerów także w Polsce powstaje ścieżka w koronach drzew. Kładka dla pieszych, wraz z wieżą z widokiem na Beskid Sądecki, stanie w Krynicy-Zdrój, na terenie stacji narciarskiej Słotwiny Arena.
Leczenie uzdrowiskowe jest coraz chętniej wybierane przez pacjentów, ze względu na kompleksowe połączenie zabiegów fizykoterapeutycznych, kinezyterapeutycznych i balneologicznych. Z reguły trwa ono 3 tygodnie, więc jest to okres czasu rekonwalescencji, który może w istotny sposób wpłynąć na stan zdrowia. Terapia jest systematyczna a zabiegi można łączyć tak, aby wzajemnie się intensyfikowały. To, co ma duże znaczenie to dostępność komunikacyjna uzdrowiska, ponieważ mimo przewagi pacjentów korzystających z własnego samochodu, część kuracjuszy dociera do ośrodka innym rodzajem transportu. Krynica-Zdrój charakteryzuje się posiadaniem złóż wód leczniczych, dlatego w artykule zwrócono uwagę na schorzenia układu pokarmowego, które można leczyć i łagodzić wodami mineralnymi. Celem artykułu była ocena spektrum usług oraz dostępności komunikacyjnej Uzdrowiska Krynica-Zdrój. Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza ankiety.
EN
Health resort`s treatment is increasingly eagerly chosen by patients, due to a comprehensive combination of physiotherapeutic, kinesitherapeutic and balneological procedures. Usually it takes three weeks, so this is a period of recovery time, which can have a significant impact on health. Therapy is systematic, treatments can be combined to intensify one another. What is important is the communication accessibility of the health resort, because despite the advantage of patients using their own car, some of the patients get to the center by other means of transport. Krynica-Zdrój is characterized by the possession of medicinal waters, so the article highlights the diseases of the digestive system, which can be treated and mitigated by mineral water. The aim of the article was to evaluate the service spectrum and communication accessibility of the Krynica-Zdrój Health Resort. The study was carried out using the diagnostic survey method, using the author's own method.
Badania nad kształtem przestrzennym zdrojowisk leżą w polu zainteresowań zarówno architektów, urbanistów jak i geografów, w pracach badawczych obserwuje się powiązanie roli uzdrowisk z procesem rozwoju gospodarczego regionu i miejscowości, głównie w dziedzinie turystyki. Powszechnie uważa się że uzdrowiska są założeniami, w których realizowane są różne potrzeby zdrowotne człowieka, takie jak: zapewnienie warunków przywrócenia kondycji fizycznej i psychicznej po wypadkach i leczeniu szpitalnym, podtrzymanie aktualnego stanu zdrowia w chorobach przewlekłych, profilaktyka badań podnosząca odporność, zapobieganie chorobom cywilizacyjnym i łagodzeniu skutków. Uzdrowiska mają również na celu propagowanie i szerzenie edukacji pozazdrowotnej. Uzdrowiska są założeniami urbanistycznymi, których kształt przestrzenny wynika z jego funkcji i jest efektem wielowiekowych formowań tych układów, przy czym sytuowane są w miejscach występowania naturalnych czynników leczniczych takich jak: naturalne surowce (wody mineralne, peleoidy lecznicze: abiolity- sapropele, gytie, osady morskie, osady źródlane, glinki i biolity – torfy i muły borowinowe) i w miejscu występowania takich czynników środowiskowych jak: środowisko przyrodnicze, klimat, lesistość terenu, morze, krajobraz, środowisko kulturowe regionu i miejscowości uzdrowiskowej, układ przestrzenny i formy architektoniczne. Oprócz zasadniczej funkcji jaką pełnią są to na ogół bardzo ciekawe założenia architektoniczno-urbanistyczne, które zostały omówione na przykładzie miejscowości Krynica Zdrój.
EN
Research on the spatial shape of spas lies in the field of interest of architects, urban planners and geographers. The research shows a link between the role of spas and the process of economic development of the region and the town, mainly in the field of tourism. Spa town is based on the assumption that various human health needs are supported there. For example spa provides conditions to restore physical and mental health after accidents and hospital treatment, it maintains the present state of health in chronic diseases, provides prophylactic examinations to enhance immunity and should prevent diseases of civilization or mitigate the effects of such diseases. Spas also aim at promoting and spreading education not only related to health. The spatial shape of a spa derives from its function and is the result of a centuries long forming of these systems. They are located in places, which are richly supplied with natural healing factors such as: natural resources, and environmental factors such as: the natural environment, climate, forestation, sea, landscape, cultural environment of the region and the spa town, spatial layout and architectural forms. In addition to the essential function they perform, they are also very interesting architectural and urban designs, which have been discussed through the example of Krynica Zdroj town.
Artykuł prezentuje wyniki badań ankietowych dotyczących oceny atrakcyjności trzech polskich uzdrowisk (Krynica, Polanica i Kołobrzeg). Analiza dotyczy zarówno próby oszacowania, które z cech wpływają najbardziej na ogólną ocenę atrakcyjności uzdrowiska, jak i tego, czy występują różnice w ocenach kuracjuszy z uzdrowisk będących na odmiennym poziomie rozwoju funkcji uzdrowiskowej oraz między kuracjuszami, którzy sami decydują o miejscu kuracji oraz za których zdecydowali inni.
EN
The publication presents the results of the survey concerning the evaluation of the attractiveness of the three Polish spas (Krynica, Polanica and Kolobrzeg). The analysis concerns both attempt to estimate which of the features affecting the total score of the attractiveness of the resort, as well as whether there are differences in the score of the visitors form spas who are at different stages of the development of spas function, and between the spa visitors, who themselves decided about location of treatment and this visitors who have not decided by themselves.