Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wieżowce z lat 60. i 70. we współczesnej Europie

Musiał Robert

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2024

|

Z. 18

91--116

PL

Wieżowce z lat 60. i 70. w miastach europejskich są świadectwem pewnej epoki rozwoju wysokiej zabudowy na Starym Kontynencie, którego siła jawi się jako zależna od trzech czynników: jakości architektonicznej budynków, liczby wieżowców, które przetrwają próbę czasu, oraz sposobu przeprowadzanych renowacji tych obiektów. Analiza ma na celu wykazanie, jaka jest skala likwidacji oraz renowacji budynków wysokich wybudowanych w latach 1960–1979 w 13 dużych miastach europejskich. Badaniem objęto 207 budynków o wysokości ponad 80 m. Dziewiętnaście spośród nich wyburzono, co stanowi 9,17%, a 73 budynki, czyli 35,26%, poddano renowacji. Wskazuje to na znaczną skalę zjawiska. Przykłady budynków wysokich pokazują różny stopień zmian dokonanych w wizerunku zewnętrznym: od renowacji z wiernym odtworzeniem pierwotnych rozwiązań projektowych i detali architektonicznych po duże przekształcenia pierwotnej formy i zastąpienie jej nową o innym kształcie.

EN

High-rise buildings from the 1960s and 1970s in European cities are testimony to a certain era of high-rise development on the Old Continent, the strength of which seems to depend on three factors: the architectural quality of the buildings, the number of high-rises that will stand the test of time, and the method of renovation of these structures. The analysis aims to demonstrate the scale of liquidation and renovation of tall buildings constructed in the period from 1960 to 1979 in thirteen large European cities. The study covered 207 buildings over 80 m high. Nineteen of them were demolished, i.e. 9.17%, and 73 buildings, i.e. 35.26%, were renovated. This indicates the significant scale of the phenomenon. Examples of tall buildings show various degrees of changes made to the external image: from renovation with faithful recreation of the original design solutions and architectural details to major transformations of the original form and replacing it with a new one with a different shape.

2

Ochrona granicy wschodniej Rzeczypospolitej Polskiej w kontekście nielegalnej migracji

Werner Joanna

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2024

|

R. 14, Nr 31

83--106

PL

Celem artykułu jest analiza przyczyn migracji do Europy oraz sposobów zabezpieczenia granicy wschodniej RP przed nielegalną migracją. Sytuacja geopolityczna na świecie spowodowała gwałtowny wzrost nielegalnej migracji. Nie jest to zjawisko nowe, gdyż zmiany klimatyczne i konflikty zbrojne toczące się od wielu lat potęgują to zjawisko. Granica wschodnia Polski stanowi zarazem wschodnią granicę Unii Europejskiej. W dużej mierze ochrona granicy wschodniej przed nielegalną migracją ma nie tylko wpływ na bezpieczeństwo RP, lecz stanowi ochronę całej UE przed tym procederem. Główny problem badawczy został sformułowany w następujący sposób: Jakie powinny być zastosowane środki bezpieczeństwa w celu zapewnienia ochrony granicy wschodniej RP przed nielegalną migracją? Podstawową metodą wykorzystywaną w przygotowywaniu publikacji była analiza i synteza zgromadzonych źródeł naukowych. Posłużono się również porównaniem, którego istotą była identyfikacja cech wspólnych, podobieństw oraz różnic występujących zagrożeń dotyczących nielegalnej migracji. Zastosowanie tej metody pozwoliło na wykrycie cech podobieństwa i odmienności zabezpieczenia granicy państwowej poprzez odniesienie się do systemów ochrony granicy a także doświadczeń innych państw. Ponadto zastosowano także wnioskowanie, aby sformułować najistotniejsze wyniki przeprowadzonej diagnozy. Po przystąpieniu Polski do strefy Schengen Straż Graniczna odpowiada za ochronę zewnętrznej granicy Unii Europejskiej z Federacją Rosyjską, Białorusią i Ukrainą. Prowadzi również działania związane ze zwalczaniem przestępczości zorganizowanej i nielegalnej migracji na terytorium RP. Rozwinięta współpraca międzynarodowa jest jednym z podstawowych elementów przesądzających o skuteczności działania służb granicznych, stąd też Straż Graniczna przywiązuje dużą wagę do jej doskonalenia. Bieżąca współpraca Straży Granicznej ze służbami granicznymi państw sąsiednich jest nieodzownym wymogiem ochrony granicy. Współdziałanie to realizowane jest na wszystkich szczeblach dowodzenia i przybiera także formy zinstytucjonalizowane. Zakłada się, że zintegrowany system zarządzania granicą jest kluczową kwestią w przeciwdziałaniu nielegalnej migracji. Proces ten daje wszechstronną i spójną kontrolę w obszarze bezpieczeństwa UE, co pozwala reagować na zidentyfikowane zagrożenia w sposób bardziej skuteczny i efektywny.

EN

The aim of this article is to analyze the causes of migration to Europe and ways to protect the eastern border of the Republic of Poland against illegal migration. The geopolitical situation in the world has caused a sharp increase in illegal migration. This is not a new phenomenon, as climate change and armed conflicts that have been going on for many years are intensifying this phenomenon. Poland's eastern border is also the eastern border of the European Union. To a large extent, the protection of the eastern border against illegal migration not only affects the security of the Republic of Poland, but also protects the entire EU against this practice. The main research problem was formulated as follows: What security measures should be used to ensure protection of the eastern border of the Republic of Poland against illegal migration? The basic method used in preparing the publication was the analysis and synthesis of collected scientific sources. A comparison was also used, the essence of which was to identify common features, similarities and differences in existing threats related to illegal migration. The use of this method allowed for the detection of similarity and dissimilarity in securing the state border by referring to border protection systems as well as the experiences of other countries. Moreover, inference was also used to formulate the most important results of the diagnosis. After Poland's accession to the Schengen area, the Border Guard is responsible for protecting the external border of the European Union with the Russian Federation, Belarus and Ukraine. It also conducts activities related to combating organized crime and illegal migration in the territory of the Republic of Poland. Developed international cooperation is one of the basic elements determining the effectiveness of border services, hence the Border Guard attaches great importance to its improvement. Ongoing cooperation of the Border Guard with border services of neighboring countries is an essential requirement for border protection. This cooperation is implemented at all levels of command and also takes institutionalized forms. It is assumed that an integrated border management system is a key issue in counteracting illegal migration. This process provides comprehensive and consistent control in the area of EU security, which allows us to respond to identified threats in a more effective and efficient manner.

3

Zmiany ciśnienia atmosferycznego nad Morzem Barentsa a zmienność elementów klimatycznych nad Polską i Europą

Marsz Andrzej A., Styszyńska Anna

Przegląd Geofizyczny

|

2024

|

Z. 1-2

3--23

PL

Zmiany ciśnienia atmosferycznego nad Morzem Barentsa, niezależnie od zmian ciśnienia w Niżu Islandzkim, wywierają silny i istotny wpływ na zmiany ciśnienia atmosferycznego nad Europą. Polegają one na zgodnych w fazie ze zmianami ciśnienia nad Morzem Barentsa zmianach ciśnienia nad północną Europą (szerokości 75-60°N) i przeciwnych w fazie zmianach nad południową Europą (na S od ~55°N). Praca przedstawia wyniki badań nad zachowaniem się zmienności elementów klimatycznych nad Polską i Europą, zachodzących pod wpływem rocznych zmian ciśnienia nad Morzem Barentsa (dalej SLP). Okresem opracowania są lata 1951-2020. Stwierdzono statystycznie istotne związki między SLP i rocznymi obszarowymi wartościami elementów klimatycznych nad Polską: temperaturą powietrza (TPL), zachmurzeniem ogólnym (NPL), usłonecznieniem (UPL), wilgotnością względną (fPL), sumami opadów (RPL), ciśnieniem atmosferycznym (PPL) i prędkością wiatru (VPL). Wzrostowi SLP ponad normę wieloletnią odpowiada nad Polską spadek TPL, UPL i PPL, a wzrost NPL, RPL, fPL i VPL. Spadek SLP pociąga za sobą odwrotne skutki. Zmiany SLP objaśniają od 33 (TPL) do kilkunastu procent wariancji pozostałych elementów, przy czym najsłabszą reakcję na zamiany SLP wykazuje roczna suma opadów (~15% objaśnionej wariancji). Zmiany te wskazują, że wraz ze zmianami SLP nad Morzem Barentsa dochodzi do zmian trajektorii układów niskiego ciśnienia. W latach, w których SLP jest wyższe od normy tory niżów przemieszczają się nad południową Europą (~40-55°N), a w latach, w których SLP jest niższe od normy, tory niżów przemieszczają się nad północną Europą. W tych okresach nad południową Europą wzrasta udział pogód antycyklonalnych. Najwyraźniej wpływ zmian SLP na zmienność elementów klimatycznych zaznacza się w półroczu ciepłym, a silnie w 3 kwartale (lipiec-wrzesień). Różni to wpływ SLP nad Morzem Barentsa od wpływu NAO, które najsilniej wpływa na zmienność elementów klimatycznych w okresie zimowym. Oddziaływanie zmian SLP na zmienność elementów klimatycznych nad Europą jest ogólnie podobne do tego, jaki obserwuje się nad Polską. Nad całą Europą najsilniej z SLP nad Morzem Barentsa powiązana jest temperatura powietrza. Przy spadku SLP nad całą Europą temperatura powietrza wzrasta, przy wzroście – spada. Dzieje się tak, niezależnie od tego, czy nad daną częścią Europy SLP rośnie, czy maleje – znak zmian temperatury pozostaje taki sam. Wzrost temperatury rocznej nad Europą przy spadku SLP nad Morzem Barentsa zachodzi w rezultacie działania dwu różnych procesów. Przy spadku SLP nad północną Europą wzrost temperatury następuje w wyniku wzrostu intensywności napływów powietrza z zachodu (adwekcje powietrza morskiego w chłodnym półroczu), a nad południową Europą w wyniku wzrostu usłonecznienia (wzrost sytuacji antycyklonalnych w półroczu ciepłym). Przy wzroście SLP powyżej normy spadek temperatury nad północną Europą zachodzi w rezultacie osłabienia adwekcji mas powietrza z zachodu, a nad południową Europą (na S od 55°N) w wyniku wzrostu natężenia adwekcji powietrza z zachodu (wzrost frekwencji pogód cyklonalnych powoduje wzrost zachmurzenia i spadek usłonecznienia).

EN

Changes in atmospheric pressure over the Barents Sea, independently of pressure changes in the Icelandic Low, have a strong and significant impact on atmospheric pressure changes over Europe (Marsz and Styszyńska 2023b). They consist of pressure changes over northern Europe (latitudes 75-60°N) that are compatible in phase with pressure changes over the Barents Sea and opposite in phase with pressure changes over southern Europe (to the S of ~55°N). The paper presents the results of a study on the variability of climatic elements over Poland and Europe under the influence of annual pressure changes over the Barents Sea (hereafter SLP). The study period is 1951-2020. Statistically significant relationships were found between SLP and annual area values of climatic elements over Poland: air temperature (TPL), total cloud cover (NPL), sunshine duration (UPL), relative humidity (fPL), precipitation totals (RPL), atmospheric pressure (PPL) and wind speed (VPL). An increase in SLP above the multi-annual norm corresponds over Poland to a decrease in TPL, UPL and PPL, and an increase in NPL, RPL, fPL and VPL. A decrease in SLP has the opposite effect. Changes in SLP explain between 33 per cent (TPL) and several per cent of the variance in the other elements, with annual precipitation showing the weakest response to changes in SLP (~15 per cent of the explained variance). These changes indicate that with changes in SLP over the Barents Sea there are changes in the trajectories of low-pressure systems. In years when SLP is higher than normal, the tracks of lows move over southern Europe (~40-55°N), and in years when SLP is lower than normal, the tracks of lows move over northern Europe. During these periods, the proportion of anticyclonic weather increases over southern Europe. The effect of SLP changes on the variability of climatic elements is most pronounced in the warm half-year, and strongly in Q3 (July-September). This differentiates the influence of SLP over the Barents Sea from that of the NAO, which most strongly influences the variability of climatic elements in the winter period. The impact of SLP changes on the variability of climatic elements over Europe is generally similar to that observed over Poland. Overall of Europe, air temperature is most strongly related to SLP over the Barents Sea. When the SLP over the whole of Europe decreases, the air temperature increases; when it increases, it decreases. This is the case whether SLP increases or decreases over a particular part of Europe – the sign of temperature change remains the same. An increase in annual temperature over Europe with a decrease in SLP over the Barents Sea occurs as a result of two different processes. With a decrease in SLP over northern Europe, the temperature rise occurs as a result of an increase in the intensity of air inflows from the west (maritime air advections in the cool half of the year), and over southern Europe as a result of an increase in sunshine duration (increase in anticyclonic situations in the warm half of the year). When SLP increases above normal, the temperature decrease over northern Europe occurs as a result of a weakening of the advection of air masses from the west, and over southern Europe (to the S of 55°N) as a result of an increase in the intensity of air advection from the west (an increase in the frequency of cyclonic weather causes an increase in cloud cover and a decrease in sunshine duration).

4

Authenticity: A very Greek word in a complex European setting

Zygomalas Dimitrios

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2024

|

Nr 22

77--92

EN

A focal point in present-day conservation terminology, authenticity comes from the ancient Greek word afthentikós, which in modern times has come to mean genuine and valid. Based on this interpretation, it entered the conservation agenda, through the Venice Charter, in 1964, received added attention, through the Nara Document, in 1994, and since then, has generated multiple debates among conservation specialists. Yet while a wide consensus on a definition and method of assessment of authenticity pends, other key players in the European setting, namely national authorities, separate bodies, public groupings, and individual owners endorse, and in many cases, assume action in opposite directions. Considering the practical impact of these contradictions, the overall issue needs to be urgently discussed, which is precisely the goal of this paper. Based on extensive bibliographic and archival research, it initially addresses the evolution of the term “authenticity” and its current standing in the conservation agenda. It then examines and evaluates the aforementioned opposite postures, with reference to characteristic examples throughout Europe, and concludes by outlining proposals for the necessary reconciliation.

PL

Centralny punkt dzisiejszej terminologii konserwatorskiej – autentyczność – pochodzi od starożytnego greckiego słowa afthentikós, które w dzisiejszych czasach zaczęło oznaczać autentyczny i ważny. W oparciu o tę interpretację, w 1964 r. weszło ono do programu ochrony zabytków za pośrednictwem Karty Weneckiej, a od 1994 r. wywołało wiele debat wśród specjalistów w dziedzinie konserwacji dzięki Dokumentowi z Nara. Jednakże podczas gdy wciąż brak konsensusu w sprawie definicji i metod oceny autentyczności, kluczowi gracze w środowisku europejskim, a mianowicie władze krajowe, odrębne organy, ugrupowania publiczne i indywidualni właściciele w wielu przypadkach podejmują różne, czasem sprzeczne działania związane z autentycznością. Biorąc pod uwagę praktyczny wpływ tych sprzeczności, ogólna kwestia wymaga pilnego omówienia, co jest celem niniejszego artykułu. Opierając się na obszernych badaniach bibliograficznych i archiwalnych, wychodzimy od ewolucji terminu „autentyczność” i jego obecnej pozycji w agendzie konserwatorskiej. Następnie analizujemy i oceniamy wspomniane wyżej przeciwstawne stanowiska, odnosząc się do charakterystycznych przykładów w całej Europie, a na zakończenie przedstawiamy propozycje niezbędnego porozumienia.

5

First record of the species Encyonema bonapartei Heudre, C.E.Wetzel & Ector (Cymbellales, Bacillariophyceae) in Serbia

Vasiljević Božica, Jakovljević Olga, Krizmanić Jelena, Heudre David, Zorić Katarina, Tubić Bojana, Paunović Moromir

Oceanological and Hydrobiological Studies

|

2024

|

Vol. 53, No. 3

290--298

EN

Encyonema bonapartei Heudre, C.E.Wetzel & Ector is a diatom species originally documented in 2016, following its discovery in three canals in the eastern region of France. In 2021, an extensive hydrobiological survey in a mountainous part of southwestern Serbia led to the first finding of this taxon outside of France, i.e. in the Uvac Special Nature Reserve –in Lake Zlatar (Zlatarsko jezero) and in the Marić River (Marića reka). Detailed light microscopy and scanning electron microscopy observations of a large population recorded in Lake Zlatar confirmed the unique morphological characteristics of E. bonapartei, which is also the first record for the diatom flora of Serbia. The present work provides new information on the distribution and ecological preferences of E. bonapartei, taking into account physical and chemical characteristics of its habitats in Serbia.

6

Advancements in transition to green steel in Europe through direct reduced iron production

Szemalikowska Alicja

Materials Science and Welding Technologies / Technologie Materiałowe i Spawalnicze

|

2024

|

Vol. 68, No. 2

art. no. 2

EN

This article describes the current situation in Europe regarding methods of steel production and transition to green steel, produced in a sustainable way, i.e. with renewable energy and without fossil fuels, in order to reduce greenhouse gas emissions. The study focuses on direct reduction (DR) as potentially the best technology to eliminate the use of fossil fuels in the steel industry. The main commercial processes of direct reduced iron (DRI) production such as MIDREX, Energiron, PERED, SL/RN, Fastmet and Circored are described and compared in terms of the quality of finished products, operational conditions and efficiency. The article presents recent statistics regarding the production capacity of DRI, comparing Europe with the rest of the world. Plans concerning the construction of DRI plants across Europe are summarised alongside other projects aimed to support the process of transition to green steel by providing environmentally friendly materials or increasing efficiency of already implemented technologies by recycling waste materials.

PL

Niniejszy artykuł opisuje obecną sytuację w Europie w zakresie metod produkcji stali i przejścia na zieloną stal w celu zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych. Koncentruje się na bezpośredniej redukcji (DR) jako potencjalnie najlepszej technologii eliminującej zużycie paliw kopalnych w przemyśle stalowym. Główne komercyjne procesy produkcji bezpośrednio redukowanego żelaza (DRI), takie jak MIDREX, Energiron, PERED, SL/RN, Fastmet i Circored, zostały opisane i porównane pod względem jakości produktu końcowego, warunków operacyjnych i wydajności. Przedstawiono najnowsze statystyki dotyczące zdolności produkcyjnych DRI, porównując Europę i resztę świata. Ogłoszone plany budowy zakładów DRI w całej Europie zostały podsumowane wraz z innymi projektami, które mają na celu pomoc w przejściu na zieloną stal poprzez dostarczanie materiałów przyjaznych dla środowiska lub zwiększenie wydajności już wdrożonych technologii poprzez recykling materiałów odpadowych.

7

Role of the Copernicus Satellite Programme in Building the Resilience of European Supply Chains: Results of a Delphi Study

Magruk Andrzej, Kononiuk Anna

Engineering Management in Production and Services

|

2024

|

Vol. 16, no. 3

29--40

EN

The paper aims to analyse the challenges European supply chains face in the context of satellite communications (specifically, in the Copernicus programme) amidst geopolitical and pandemic disruptions. It focuses on identifying factors and barriers and recommended solutions to enhance resilience in these supply chains. The study employs a comprehensive approach, incorporating Delphi surveys, a literature review, and the STEEPED analysis. Experts from the satellite communications field participated in the Delphi survey, and the study scrutinised the impact of Delphi theses on various stages of supply chains. STEEPED analysis was used to identify factors enhancing the resilience of European supply chains in satellite communications. An analysis of their validity and uncertainty was also carried out. The research highlights the factors influencing supply chain resilience within satellite communications, emphasising the importance of coping with uncertainty, shocks, and disruptions. The study presents valuable recommendations to strengthen supply chain resilience amid infrastructural and geopolitical challenges. This research enriches insights into building resilience strategies for European supply chains operating within intricate and uncertain environments. By analysing the role of the Copernicus programme and Earth observation data, the paper contributes to the theoretical framework, providing essential knowledge for managing supply chains in a dynamic and complex environment. The study’s recommendations offer practical guidance for EU institutions overseeing the Copernicus programme and its users. By effectively leveraging Copernicus and Earth observation data, stakeholders can enhance their analysis methods. These insights enable practical actions to be taken, ensuring the continuity and stability of European supply chains amidst challenging global scenarios.

8

Pompy ciepła – zarys gospodarki cyrkularnej

Konecki Wojciech

Energia i Recykling : gospodarka obiegu zamkniętego

|

2024

|

nr 9

PL

Europa, a dokładnie jej kierownictwo, wybrała pompy ciepła jako technologię przyszłości, która może dać naszemu kontynentowi większe bezpieczeństwo energetyczne. Przyjrzyjmy się, jak rysuje się różnorodny obieg tej grupy produktowej. Spójrzmy na poszczególne jego etapy…

9

Cztery plagi polskiego recyklingu

Kubik Andrzej

Energia i Recykling : gospodarka obiegu zamkniętego

|

2024

|

nr 2

PL

Rok 2024 to ostatnia prosta przed historycznym „kamieniem milowym” europejskiej polityki środowiskowej, jakim ma być rok kolejny. To właśnie w roku 2025 kraje zjednoczonej Europy zobowiązały się osiągnąć ambitne cele środowiskowe między innymi w obszarze wysokich poziomów recyklingu, ze szczególnym akcentem na recykling tworzyw sztucznych, nie wspominając o energetycznej transformacji Starego Kontynentu.

10

Urban agriculture as a catalyst for revitalization processes in residential districts of European cities. The case of Anderlecht, Roeselare and Romainville

Kleszcz Justyna

Architecture Civil Engineering Environment

|

2024

|

Vol. 17, no. 4

35--52

EN

The article presented herein constitutes a research summary on urban, multi-purpose facilities that combine commercial, service and industrial functions with the concept of commercial urban agriculture and residential housing, which came into existence in the second decade of the 21st century as one of the forms of revitalization of neglected housing and industrial districts. It aims to support the thesis regarding the catalyzing role of urban agriculture in transforming urban tissue at the touch-point of its various functional zones and its growing role as an element of nature in transforming urban structures. The examination of the selected facilities, catalogued as belonging to the group in scope, provided a subsequent explanation of the problem of diversity and their recently relatively more excellent value in space, especially housing districts. It also allowed us to address the question of their increasing popularity following 2019. The research is based on the method of historical and interpretative mixed research combined with three case studies analysis: Abattoir BIGH in Anderlecht (Belgium), Agrotopia (Inagro) in Roeselare (Belgium) and La Cité Maraîchère in Romainville (France).

11

Zmiany ciśnienia atmosferycznego nad Morzem Barentsa i ich wpływ na cyrkulację atmosferyczną w atlantycko-europejskim sektorze cyrkulacyjnym

Marsz Andrzej A., Styszyńska Anna

Przegląd Geofizyczny

|

2023

|

Z. 3-4

83--111

PL

Układ niskiego ciśnienia w subarktycznej strefie Atlantyku Północnego, tworzący północne ramię dipola NAO, wykazuje znaczne zróżnicowanie w czasie. Tworzą go przemiennie trzy ośrodki – niż nad Morzem Labrador, Niż Islandzki i niż nad Morzem Barentsa. Poszczególne wymienione centra niskiego ciśnienia występują w różnych konfiguracjach, których wzajemny układ silnie wpływa na wartości indeksów NAO. Celem przedstawionych badań było określenie wpływu, jaki na cyrkulację atmosferyczną w atlantycko-europejskim sektorze cyrkulacyjnym wywierają wyizolowane zmiany SLP nad obszarem Morza Barentsa, niezależnie od zmian SLP w Niżu Islandzkim. Gdy SLP nad Morzem Barentsa spada tworzy się tam układ niskiego ciśnienia zwany Bruzdą Barentso-Karską. W takich okresach silnie obniża się SLP nad wschodnią częścią N Atlantyku i Europą w strefie położonej na N od 55-58°N, a rośnie SLP na S od tej granicy. Maksymalny wzrost wykazuje wtedy SLP w strefie szerokości 45-50°N oraz nad zachodnią i środkową Europą (10°W - 25°E). W takim okresie trajektorie układów niskiego ciśnienia przemieszczają się w strefę między 58 a 70°N. Rośnie w tej strefie (55-70°N) częstość występowania pogód niżowych, z pogodami frontalnymi włącznie. Na południe od 55-58°N rośnie SLP i częstość występowania antycyklonów, są to najczęściej bardzo silnie rozwinięte na wschód kliny subtropikalnego antycyklonu N Atlantyku (Wyżu Azorskiego). Powoduje to wzrost na tych obszarach częstości występowania bezfrontalnych pogód antycyklonalnych. W okresach wzrostu SLP nad Morzem Barentsa, Bruzda Barentso-Karska zanika, zaznacza się wzrost SLP nad obszarem położonym na N od 55-58°N, a na S od tej granicy SLP spada. Tory układów niskiego ciśnienia przemieszczają się nad obszarem Europy Zachodniej i Środkowej w niższych szerokościach (45-55°N). Powoduje to odpowiednie, przeciwne do opisanych wyżej, zmiany w strukturze pogód na N i S od 55-58°N. Zmianami SLP nad Morzem Barentsa sterują zmiany zasobów ciepła w wodach tego morza (np. Smedsrud i in. 2012, 2020). Zasoby ciepła w wodach Morza Barentsa regulowane są przez zmniejszony lub zwiększony dopływ ciepłych Wód Atlantyckich (np. Årthun i in. 2012). W rezultacie wszystkimi tymi zmianami, w tym SLP nad Europą, steruje z opóźnieniami zmienność NA THC (North Atlantic Thermohaline Circulation). Jednoczesny spadek SLP nad Morzem Barentsa i spadek SLP w Niżu Islandzkim powoduje, że w strefie subarktycznej i arktycznej tworzy się rozległy jedno- lub dwuośrodkowy układ niskiego ciśnienia o orientacji WSW-ENE, wymuszający adwekcje powietrza z zachodu nad NE Europę i Syberię. Spadek SLP nad Morzem Barentsa, jaki nastąpił po roku 1988, jest zgodny w czasie ze zmianą epok makrocyrkulacyjnych nad Europą (z epoki E na epokę W), których przyczyną była zmiana fazy NA THC z ujemnej na dodatnią.

EN

The low-pressure system in the subarctic zone of the North Atlantic, forming the northern arm of the NAO dipole, varies significantly over time. It is composed of three alternating centers – the Labrador Sea low, the Icelandic Low and the Barents Sea low. The individual low-pressure centers mentioned above occur in various configurations, the mutual arrangement of which strongly influences the values of the NAO indices. The aim of the presented research was to determine the impact of isolated SLP changes over the Barents Sea area on atmospheric circulation in the Atlantic-European circulation sector, regardless of SLP changes in the Icelandic Low. When the SLP drops over the Barents Sea, a low-pressure system called the Barents-Kara Trough forms there. In such periods, SLP decreases significantly over the eastern part of the N Atlantic and Europe in the zone located N of 55-58°N, and SLP increases SLP of this border. The maximum increase in SLP is then observed in the latitude zone of 45-50°N and over western and central Europe (10°W - 25°E). During such a period, the trajectories of low-pressure systems move to the zone between 58 and 70°N. The frequency of low-pressure weather, including frontal weather, is increasing in this zone (55-70°N). South of 55- 58°N, SLP and the frequency of anticyclones increase. These are most often very strongly eastward ridges of the subtropical N Atlantic anticyclone (Azores High). This increases the frequency of frontal anticyclonic weather in these areas. During periods of SLP increase over the Barents Sea, the Barents- Kara Trough disappears, there is an increase in SLP over the area located N of 55-58°N, and SLP of this boundary decreases. The tracks of low-pressure systems move over Western and Central Europe at lower latitudes (45-55°N). This causes appropriate changes in the weather structure in the N and S regions from 55-58°N, opposite to those described above. Changes in SLP over the Barents Sea are controlled by changes in heat resources in the waters of this sea (e.g. Smedsrud et al. 2012, 2020). Heat resources in the waters of the Barents Sea are regulated by a decreased or increased inflow of warm Atlantic Waters (e.g. Årthun et al. 2012). As a result, all these changes, including the SLP over Europe, are driven, with lags, by NA THC (North Atlantic Thermohaline Circulation) variability. The simultaneous decrease in SLP over the Barents Sea and the decrease in SLP in the Icelandic Low causes an extensive one- or two-center low-pressure system with a WSW-ENE orientation to form in the subarctic and Arctic zone, forcing air advection from the west over NE Europe and Siberia. The decline in SLP over the Barents Sea after 1988 is consistent with the change in macrocirculation epochs over Europe (from epoch E to epoch W), which was caused by the change of the NA THC phase from negative to positive.

12

Complementing ERA5 and E-OBS with high-resolution river discharge over Europe

Hagemann Stefan, Stacke Tobias

Oceanologia

|

2023

|

No. 65 (1)

230--248

EN

The 0.5° resolution of many global observational or quasi-observational datasets is not sufficient for the evaluation of current state-of-the-art regional climate models or the forcing of ocean model simulations over Europe. While higher resolved products are available for meteorological data, e.g. ERA5 reanalysis and the E-OBS vs 22 (EOBS22) datasets, they lack crucial information at the land-ocean boundary. ERA5 is frequently used to force regional climate models (RCMs) or ocean models and both datasets are commonly used as reference datasets for the evaluation of RCMs. Therefore, we extended both datasets with high-resolution river discharge for the period 1979–2018. On the one hand, our discharge data close the water cycle at the land-ocean interface so that the discharges can be used as lateral freshwater input for ocean models applied in the European region. On the other hand, the data can be used to identify trends in discharge that are induced by recent climate change as ERA5 and EOBS22 are rather independent datasets. The experimental setup to generate the discharges was chosen in a way that it could be easily adapted in a climate or Earth system modelling framework. Consequently, the recently developed 5 Min. horizontal resolution version of the hydrological discharge (HD) model was used to simulate discharge. It has already been applied in multiple climate modelling studies and is coupled within several global and regional Earth system models. As the HD model currently does not regard direct human impacts of the river runoff, it is well suited to investigate climate change-related discharge trends. In order to calculate the necessary gridded input fields for the HD model from ERA5 and EOBS22 data, we used the HydroPy global hydrological model. For both experiments, we found that the general behavior of discharge is captured well for many European rivers, which is consistent to earlier results. For the EOBS22 based discharges, a widespread low bias in simulated discharge occurs, which is likely caused by the missing undercatch correction in the underlying precipitation data. The analysis of trends over Southeastern Europe was hampered by missing data in EOBS22 after 2004. Using both experiments, we identified consistent trend patterns in various discharge statistics, with increases in low flow characteristics over Northern Europe and general drying trends over Central and Southern Europe. In summary, we introduced an experimental setup that is useful to generate high-resolution river runoff data consistent with the meteorological forcing for historical periods and future scenarios from any climate model data instead of having to rely on observed time series.

13

Separatyzm normatywny i przenoszenie konfliktów

Repetowicz Witold

Kwartalnik Bellona

|

2023

|

Nr 3

15--30

PL

W wyniku masowej migracji trwale zmieniła się kompozycja etnoreligijna Europy oraz pojawiły się nowe mniejszości etniczne, np. Kurdowie. Spis powszechny, który przeprowadzono w Anglii i Szkocji i w którym osobno uwzględniono takie kategorie jak tożsamości narodowa, etniczna, religijna oraz używany język, pozwala na przeanalizowanie zależności między tymi tożsamościami a stopniem integracji. We Francji, po serii zamachów terrorystycznych oraz w związku z coraz częstszym odrzucaniem przez miejscowych muzułmanów konstytucyjnej zasady laickości, wprowadzono ustawę przeciwko separatyzmowi. Wiąże się to ze zdefiniowaniem odrzucenia zasad ustrojowych Francji z pobudek islamistycznych jako separatyzmu islamskiego. Właściwsze wydaje się jednak określenie tego zjawiska jako separatyzm normatywny. Innym problemem jest przenoszenie konfliktów spoza Europy na jej terytorium, np. konfliktu kurdyjsko-tureckiego.

EN

As a result of mass migration, the ethnoreligious composition of Europe has permanently changed and new ethnic minorities emerged, e.g. the Kurds. The census carried out in England and Scotland, which separately considered such categories as national, ethnic, or religious identity and the language used, allows us to analyze the relationship between these identities and the degree of integration. In France, after a series of terrorist attacks and due to the increasing rejection of the constitutional principle of secularism by local Muslims, a law against separatism was introduced. This is related to defining the rejection of France’s political principles for Islamist reasons as Islamic separatism. However, it seems more appropriate to describe this phenomenon as normative separatism. Another problem is the transfer of conflicts from outside Europe to its territory, e.g. the Kurdish-Turkish conflict.

14

Determinants of the expenditure side of environmental federalism – panel data research on countries in Europe

Galiński Piotr

Economics and Environment

|

2023

|

No. 3

63--88

EN

The purpose of the article is to examine the influence of financial, socio-economic, and environmental degradation factors on the expenditure scope of environmental federalism. The panel data models were estimated based on 26 European countries for the period between 2007 and 2020. The research hypothesis of the article posits that the sound fiscal position of the local government and the financial sustainability stemming from it deepens the expenditure side of environmental federalism, especially when considering the population and its structure, the size of the economy, population, and the pollution generated by it. The article reveals that local government avoidance of both deficits and excessive indebtedness ends up promoting a higher scope of expenditure side of environmental federalism. In addition, in European countries, the significance of expenditures on environmental protection visible in local budgets is increased for smaller economies that are less environmentally degraded.

PL

Celem artykułu jest zbadanie wpływu czynników finansowych, społeczno-ekonomicznych i tych dotyczących degradacji środowiska na zakres strony wydatkowej federalizmu środowiskowego. Oszacowano modele panelowe dotyczące 26 krajów Europy dla lat 2007-2020. W artykule sformułowano hipotezę badawczą mówiącą o tym, że stabilna sytuacja fiskalna samorządu terytorialnego i wynikająca z niej stabilność finansowa pogłębia stronę wydatkową federalizmu środowiskowego, szczególnie biorąc pod uwagę wielkość populacji i jej strukturę, wielkość gospodarki i emitowane tam zanieczyszczenia. W artykule ukazano, że unikanie przez samorządy terytorialne deficytów budżetowych i wzrostu zadłużenia przyczynia się do poszerzenia zakresu strony wydatkowej federalizmu środowiskowego. Ponadto, w krajach Europy znaczenie wydatków samorządu terytorialnego na ochronę środowiska jest zwiększane w mniejszych gospodarkach, które charakteryzują się niższą degradacją środowiska.

15

The idea of the garden - city in Polish urban planning thought at the beginning of the 20th century

Tomczak Anna Aneta, Szoszkiewicz Julia

Builder

|

2023

|

R.27, nr 12

48--53

EN

The term "garden city" is a response to the uncontrolled development of 19th - century cities. It is an idea that combines urban conveniences with the advantages of rural life. In Polish urban planning at the beginning of the 20th century, it took the form of garden cities, green neighborhoods, or cities designed for recreation. Garden cities had a particular form, and their construction principles were clearly defined by the "planner - urbanist" Ebenezer Howard. Not all of these principles were applied in Polish solutions, and only some of them replicated British solutions, yet these cities were already called garden cities at the time of their creation. The degree of implementation of the original principles in Polish urban solutions was examined using selected examples implemented in the interwar period.

PL

Miasto ogród to odpowiedź na niekontrolowany rozwój miast XIX wieku. To idea łącząca udogodnienia cywilizacyjne z atutami życia na wsi. W polskiej urbanistyce na początku XX wieku przyjmowała formę miast lasów, zielonych osiedli czy miast służących rekreacji. Miasta ogrody miały szczególną formę, a zasady ich budowy zostały czytelnie sprecyzowane przez „planistę urbanistę” Ebenezera Howarda. Nie wszystkie z nich były jednak stosowane w rozwiązaniach polskich, a tylko w niektórych powielano rozwiązania brytyjskie. Mimo to miasta te już w momencie powstawania nazywano miastami ogrodami. Stopień implementacji pierwotnych zasad w polskich rozwiązaniach urbanistycznych zbadano na wybranych przykładach realizowanych w okresie międzywojennym.

16

New York’s super-slender towers and European slender high-rise buildings: differences in the urban context

Musiał Robert

Budownictwo i Architektura

|

2023

|

Vol. 22, no 4

39--69

EN

The latest construction technologies have enabled the erection of very slender skyscrapers. This phenomenon is developing significantly in New York, but very slender high-rise buildings are also being designed on other continents. The aim of this paper is to characterize existing and planned slender European skyscrapers. The study examined the location of slender high-rise buildings and their relationship with their surroundings. It sought differences and similarities in the location of slender European skyscrapers within the urban fabric compared to American skyscrapers. The presented examples of slender skyscrapers in Europe illustrate the diversity of their locations, the character of the areas in which they are designed, and the buildings themselves. The analysis of their relationship with the surroundings revealed many differences compared to New York's super-slender towers, such as the presence of open space, location at significant distances from other buildings, and even location in landscapes dominated by nature. Only some slender European high-rise buildings are designed in high-density development, which may resemble New York's super-slender towers.

17

Miejsce Europy i Unii Europejskiej w rosyjskiej myśli geopolitycznej

Góralska Weronika

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2022

|

R. 12, Nr 26

21-31

PL

Celem niniejszego artykułu jest umiejscowienie Europy oraz Unii Europejskiej w rosyjskiej myśli geopolitycznej. Wyszczególniono rolę dezinformacji w oddziaływaniu na państwa europejskie i państwa UE, przedstawiono czynniki polityczno-militarne, warunkujące stosunki rosyjsko-europejskie, a także zwrócono uwagę na surowce naturalne, które obecnie są jednym z głównych narzędzi kształtujących politykę Federacji Rosyjskiej w stosunku do Europy. Przedstawiono również w sposób syntetyczny konsekwencje, które dotknęły Federację Rosyjską po jej agresji na Ukrainę, 24 lutego 2022 r. W pracy postawiono hipotezę, która brzmi: Europa i Unia Europejska zajmują niezwykle istotne miejsce w rosyjskiej myśli geopolitycznej, w szczególności ze względu na rynek zbytu surowców naturalnych oraz polityczne strefy wpływów w rywalizacji światowej. Celem pobocznym pracy było wskazanie cech charakterystycznych Europy i UE w odniesieniu do rosyjskiej myśli geopolitycznej. W artykule zastosowano następujące metody badawcze: teoretyczną metodę badawczą - krytyczną analizę literatury przedmiotu, która pozwoliła na usystematyzowanie informacji na temat rosyjskiego postrzegania Europy i Unii Europejskiej, które kształtowało się przez lata. Posłużono się także metodą definiowania, pozwalającą wyjaśnić pojęcia związane z technikami wykorzystywanymi przez Federację Rosyjską w celu manipulacji na arenie międzynarodowej. Postawiona hipoteza została potwierdzona, a głównym wnioskiem z owej analizy jest stwierdzenie: Europa i Unia Europejska stanowią poważne zagrożenie dla Federacji Rosyjskie z punktu widzenia rosyjskiej myśli geopolitycznej. Po militarnej agresji na Ukrainę, stosunki Rosji z państwami europejskimi uległy znaczącej zmianie, co wiąże się z dużymi zmianami rosyjskiej polityki na kontynencie europejskim. Państwo to, pomimo utracenia roli światowej potęgi, dalej będzie odgrywało znaczącą rolę w Europie, wraz z kształtowaniem architektury bezpieczeństwa w regionie.

EN

The purpose of this article is to situate Europe and the European Union in Russian geopolitical thought. The role of disinformation in influencing European and EU states is outlined, the political and military factors conditioning Russian-European relations are presented, and attention is given to natural resources, which are currently one of the main tools shaping the policy of the Russian Federation towards Europe. It also presents in a synthet-ic way what consequences the Russian Federation suffered after its aggression against Ukraine, dated 24 February 2022. The hypothesis of the paper is that Europe and the European Union occupy an extremely important place in Russian geopolitical thought, in particular because of the market for natural resources and political spheres of influence in global competition. The secondary aim of the paper was to identify the characteristics of Europe and the EU in relation to Russian geopolitical thought. The following research methods were used in this paper: the theoretical research method - a critical analysis of the literature on the subject, which made it possible to systematise information on the Russian perception of Europe and the European Union, which has been shaped over the years. A definitional method was also used to clarify concepts related to the techniques used by the Russian Federation to manipulate the international arena. The hypothesis put forward was confirmed and the main conclusion of this analysis is that: Europe and the European Union pose a serious threat to the Russian Federation from the point of view of Russian geopolitical thought. Following the military aggression against Ukraine, Russia's relations with European states have changed significantly, with major shifts in Russian policy on the European continent. The country, despite losing its role as a world power, will continue to play a significant role in Europe, along with shaping the security architecture in the region.

18

Strefy coraz czystszego transportu

Kopta Tadeusz

Przegląd Komunalny

|

2022

|

nr 5

62--65

PL

Kolejne europejskie miasta wprowadzają strefy czystego transportu (LEZ). Te, które mają już za sobą pierwsze kroki w tym kierunku, idą za ciosem i planują następne – ustanawiają strefy ultraniskoemisyjne (ULEZ). Bo choć środki zastosowane w strefach LEZ przyczyniły się do znaczącej poprawy jakości powietrza, to jednak okazały się niewystarczające dla pełnego osiągnięcia zakładanych efektów.

19

Sustainable Development and Religion. A European Perspective

Rydzewski Paweł

Problemy Ekorozwoju

|

2022

|

Vol. 17, nr 1

84--95

EN

Religion is an important factor associated with sustainable development. Based on the data from the International Social Survey Programme (ISSP) – Religion IV, we analysed religiosity in 20 European countries, taking into account declarations of religiosity, frequency of religious practices, religious beliefs, and attitudes towards members of other religious groups and non-believers. We have also examined how declarations of religiosity have changed since 1991 and compared the results with the ones from the European Social Survey.

PL

Religia jest istotnym czynnikiem powiązanym ze zrównoważonym rozwojem. Wykorzystując dane International Social Survey Programme (ISSP) Religion IV przeprowadzono analizę religijności w 20 krajach Europy. Uwzględniono deklaracje religijności, częstość praktyk religijnych, przekonania religijne oraz stosunek do przedstawicieli innych religii i niewierzących. W zakresie deklaracji religijności prześledzono jej zmiany od 1991 roku oraz porównano z wynikami European Social Survey.

20

Bezpieczeństwo ruchu kolejowego w Polsce na tle europejskim w latach 2010-2017 według wspólnych wskaźników bezpieczeństwa (CSI)

Banaś Damian

Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG

|

2022

|

nr 25(1)

41--57

PL

W artykule przedstawiono zróżnicowanie przestrzenne oraz zmienność liczby znaczących wypadków (z podziałem na kolizje, wykolejenia, wypadki na przejazdach kolejowo-drogowych i przejściach, wypadki z udziałem osób i poruszających się pojazdów kolejowych oraz pożary) w odniesieniu do pracy eksploatacyjnej w wybranych krajach Europy w latach 2010- 2017, przy wykorzystaniu wskaźników CSI. Wskaźniki CSI (Common Safety Indicators, wspólne wskaźniki bezpieczeństwa) to informacje statystyczne odnoszące się do bezpieczeństwa kolei, gromadzone i udostępniane przez Agencję Kolejową Unii Europejskiej (European Union Agency for Railways, EUAR), która pozyskuje je od państw członkowskich Unii Europejskiej, jak również od Norwegii i Szwajcarii. Analiza wykazała obecność dużej dysproporcji w liczbie wypadków pomiędzy krajami Europy Zachodniej i Wschodniej, przy generalnym spadku ich liczby pomiędzy 2010 a 2017 r. w obu grupach. Zbadano także strukturę znaczących wypadków – większość stanowiły wypadki z udziałem osób i poruszających się pojazdów kolejowych, a dużym udziałem charakteryzowały się także wypadki na przejazdach kolejowo-drogowych i przejściach, co sugeruje, że na wypadkowość kolei w badanym okresie w dużej mierze oddziaływały czynniki zewnętrzne (znajdujące się poza systemem kolejowym). Szczególną uwagę poświęcono w artykule Polsce, która na początku badanego okresu negatywnie wyróżniała się pod względem liczby znaczących wypadków, liczby wykolejeń oraz liczby wypadków z udziałem osób i poruszających się pojazdów kolejowych nie tylko na tle krajów Europy Zachodniej, ale także krajów Europy Wschodniej, by pod koniec okresu w każdej z kategorii osiągnąć niższe wartości wskaźnika niż ta druga grupa krajów.

EN

This paper presents the spatial differentiation and the variation in the number of significant accidents (divided into: collisions, derailments, level-crossing accidents, accidents to persons caused by rolling stock in motion and fires) in relation to operation work in selected European countries from 2010 to 2017, using CSIs. CSIs (Common Safety Indicators) are statistical information relating to rail safety collected and made available by the European Union Agency for Railways (EUAR), which obtains them from European Union member states as well as from Norway and Switzerland. The analysis revealed the presence of a large disproportion in the number of accidents between Western and Eastern European countries, with a general decrease between 2010 and 2017 in both groups. The structure of significant accidents was also examined – accidents to persons caused by rolling stock in motion accounted for the majority, while level-crossing accidents also had a high proportion, suggesting that external factors (outside the railway system) largely influenced railway accident rates during the studied period. Particular attention was paid in the article to Poland, which at the beginning of the period under study was negatively distinguished in terms of the number of significant accidents, the number of derailments and the number of accidents to persons caused by rolling stock in motion not only in comparison with Western European countries, but also Eastern European countries, and at the end of the period in each category reached lower values than the latter group of countries.