Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Nowa Huta – between the countryside and the city. Part 2. Economic and political transformation, and a new perspective on Nowa Huta’s place in the landscape of Małopolska

Chłosta-Sikorska Agnieszka, Sikorski Szymon

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2024

|

no. 2

141--152

EN

The aim of this study is to give an insight into the phenomenon of Nowa Huta, which has been one of Krakow’s districts since 1951, although in 1949 it was planned as a separate city. Particular emphasis in this part is placed on the realisation of the potential of the XVIII District after the changes in the political and economic system that took place between 1945 and 1989. One of the ideas of Tadeusz Ptaszycki, the chief architect of Nowa Huta, was to implement the principles of the ideal city and garden city, i.e. a city with small, low-density buildings and a predominance of green areas. However, industrialisation happened so quickly that it nearly led to the extinction of many plant and animal species. Fortunately, the development did not invade the Nowohucka Meadows, allowing residents to enjoy the benefits of this unique natural site. In 2023, Nowa Huta was declared a historical monument, which gives it additional protection from poorly thoughtout investments and supports the development of cultural tourism, historical education, and the creation of cultural trails. Krakow is also covered by a sustainable tourism policy, which supports its cultural heritage and protects the natural environment. The principles adopted combine the needs of tourists with conscious consumption and long-term planning that takes into account ecological solutions and the comfort of residents in accordance with the ‘respect Krakow’ motto. It is also important to engage the local community and visitors in spreading the message about Krakow on social media, for example by using the hashtag ‘#krakow’.

PL

Celem opracowania jest przybliżenie fenomenu Nowej Huty, która od 1951 r. stanowi jedną z dzielnic Krakowa, chociaż w 1949 r. planowana była jako miasto. Szczególe akcenty tej części zostały położone na wykorzystanie potencjału XVIII Dzielnicy po zaistniałych w latach 1945-1989 zmianach polityczno-ustrojowych. Jedną z myśli przyświecających Tadeuszowi Ptaszyckiemu – głównemu architektowi Nowej Huty, było zaimplementowanie założeń miasta idealnego i miasta-ogrodu, czyli z niską, mało zwartą zabudową i dominującym udziałem terenów zielonych. Jednakże industrializacja zachodziła tak szybko, że o mało nie doprowadziła do wyginięcia wielu gatunków roślin i zwierząt. Na szczęście zabudowania nie weszły na teren Łąk Nowohuckich, dzięki czemu mieszkańcy mogą korzystać z tego unikalnego przyrodniczo miejsca. Natomiast przemiany polityczno-ekonomiczne z lat 80/90 XX w. przyniosły narastający kryzys i dzielnica straciła na znaczeniu stając się miejscem zamieszkałym przez ludzi starszych, gdyż wiele osób wyjechało w poszukiwaniu pracy. Jednakże nie tylko udało się opanować ten niepokojący trend, ale i przyciągnąć młodych osadników. To oni wkładają wiele wysiłku w rozwój swojego otoczenia. Ochroną objęto Łąki Nowohuckie, a w 2023 r. Nowa Huta została ogłoszona pomnikiem historii, co dodatkowo chroni ją przed nieprzemyślanymi inwestycjami i wspiera rozwój turystyki kulturowej, edukację historyczną, powstawanie szlaków kulturowych oraz nienaruszającego równowagi ekologicznej transportu. Kraków objęty został polityką zrównoważonej turystyki, co wspiera jego dziedzictwo kulturowe. Przyjęte założenia łączą potrzeby turystów ze świadomą konsumpcją oraz długofalowym planowaniem uwzględniającym rozwiązania proekologiczne i komfort mieszkańców zgodny z ideą „respect Krakow”. Istotna jest również aktywizacja lokalnej społeczności i odwiedzających w multiplikowaniu przekazu o Krakowie w mediach społecznościowych, chociażby za pomocą hasztagu „#krakow”.

2

Nowa Huta – between the countryside and the city. Part i: the beginnings of the achievement of a socialist utopia

Chłosta-Sikorska Agnieszka, Sikorski Szymon

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2023

|

no. 4

399--410

EN

The aim of this study is to introduce the phenomenon that is Nowa Huta, which since 1951 has been one of Krakow’s districts, although in 1949 it was planned as a separate city – a symbol of socialist construction in the People’s Republic of Poland. The plans adopted by the communist authorities to rebuild Poland were centred on the development of heavy industry. Hence, it was decided to build a steel and metallurgical plant northeast of Krakow. This decision was met with protests from the inhabitants of the villages being redeveloped, as they were not only forcibly displaced, but received low compensation for the fertile black soil. The first residents of Nowa Huta were people coming from rural areas. They formed a mixture of habits and views with different, sometimes foreign, traditions and customs. This syncretism of customs, culture and education gave rise to tensions which were also exacerbated by separation from family oversight. This created a phenomenon called ‘double background’. In addition to this was the upbringing in the Catholic faith. The people of Nowa Huta demanded the construction of a temple, which did not line up with the plans of those in power to create a God-free city here. This tension escalated in April 1960, when in defence of the cross they clashed with the security forces. In the end, the church was not built, but the cross standing at the intersection of Mayakovsky and Marx streets remained intact. Nowa Huta is a special place also for its unique architecture, and its self-sufficiency – kindergartens, schools, health centres and shops are all within walking distance. It is also distinguished by the greenery of the parks, meadows and trees growing between the blocks.

PL

Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie fenomenu Nowej Huty, która od 1951 r. stanowi jedną z dzielnic Krakowa, chociaż w 1949 r. planowana była jako oddzielne miasto –symbol socjalistycznego budownictwa w Polsce Ludowej. Przyjęte przez władzę komunistyczną plany odbudowy Polski opierały się na rozwoju przemysłu ciężkiego. Stąd kombinat hutniczo-metalurgiczny postanowiono wybudować na północny-wschód od Krakowa. Decyzja ta spotkała się z protestami mieszkańców zabudowywanych wiosek, gdyż nie tylko zostali oni przymusowo wysiedleni, ale za żyzne czarnoziemy otrzymali niskie odszkodowania. Pierwszymi mieszkańcami Nowej Huty byli ludzie pochodzący ze wsi. Stanowili oni mieszankę przyzwyczajeń i poglądów posiadając odmienne, czasem i obce sobie, tradycje i zwyczaje. Ten synkretyzm obyczajowy, kulturowy, edukacyjny rodził napięcia narastające także na skutek oderwania od nadzoru rodzinnego. To powodowało problemy związane z „dwuśrodowiskowością”. Do tego doszło wychowanie w wierze katolickiej. Nowohucianie domagali się wybudowania świątyni, co nie pokrywało się z planami rządzących stworzenia tutaj miasta bez Boga. Napięcie to eskalowało w kwietniu 1960 r., kiedy to w obronie krzyża starli się ze służbami bezpieczeństwa. Co prawda kościoła nie zbudowano, ale krzyż stojący na skrzyżowaniu ulic Majakowskiego i Marksa pozostał na swoim miejscu. Nowa Huta jest miejscem wyjątkowym także ze względu na unikalną architekturę, samowystarczalność – w niewielkiej odległości zlokalizowano przedszkola, szkoły, ośrodki zdrowia czy sklepy. Wyróżnia ją także zieleń parków, łąk i drzew rosnących pomiędzy blokami.

3

O zaangażowaniu Kierownictwa Badań nad Początkami Państwa Polskiego (1949-1953) w badania ratownicze na terenie Nowej Huty

Szczerba Adrianna

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

2022

|

T. 67, nr 1

149--156

EN

The Department for Studies on the Origins of the Polish State was an institution established in 1949 by the Ministry of Culture and Art to carry out interdisciplinary research (which began a year earlier) on the genesis and functioning of the state of the First Piasts, undertaken in connection with the 1000th anniversary of the foundation of the Polish state and its baptism (1966). Although the Department’s main goal was to identify the main centers of the early Piast state, it also had its merits in the field of monument protection - archaeologists, taking advantage of the unique situation of destruction and demolition, entered the historic downtowns and began their research. The scale of the necessary interventions was becoming embarrassing, especially since the so-called great buildings of socialism and the reconstruction of cities led to numerous discoveries. However, the most challenging situation was at the construction site of Nowa Huta, which was located for political reasons, without considering that the selected areas were covered with fertile soil used by the population since the Neolithic. This article aims to present the history of rescue excavations in the area of Nowa Huta (now a district of Krakow, established in the late 1940s), the first stage of which was carried out as part of the Department activities.

4

Miasto odporne a dostępność piesza. Analiza założeń planistycznych i ich realizacji w wybranym obszarze Nowej Huty

Wolarek Ada, Zyga Michalina

PUA Przestrzeń Urbanistyka Architektura

|

2021

|

Vol. 1

47--60

PL

Tematem artykułu jest problematyka pieszej dostępności w kontekście tworzenia miast odpornych. Na podstawie analizy oryginalnych planów Nowej Huty sprawdzono stopień, w jakim pierwotne założenia odnosiły się do tego problemu. Opracowana metoda badawcza pozwala określić skalę oddziaływania danych cech, ich realizację oraz stan obecny. Celem artykułu jest wskazanie obszarów potencjalnych działań na osiedlu Szkolnym, mogących wpłynąć na jakość dostępności pieszej i odporności całej jednostki.

EN

The topic of the article is a walkability in the context of resilient cities. The analysis of Nowa Huta original plans allows to define how the concept was realized in the past and what is the current state of it. The article points out problems and potential actions that may improve the quality of life and walkability in Szkolne Estate.

5

Rodem z PRL

Przebinda Magdalena

Zieleń Miejska

|

2019

|

Nr 12

44--45

PL

W najlepsze trwa rewitalizacja Zalewu Nowohuckiego - powstałego w latach 50. jako rezerwuar wody dla huty. Dziś zyskuje nowy blask, oferując użytkownikom nowe funkcje w duchu PRL.

6

Sacrum w „Mieście bez Boga”

Wartacz A.

PUA Przestrzeń Urbanistyka Architektura

|

2018

|

Vol. 1

169--181

PL

W kształtowaniu założeń urbanistycznych realizmu socjalistycznego aspekt sacrum z różnych przyczyn był zwykle deprecjonowany i marginalizowany. Celem pracy jest próba zmierzenia się z tą problematyką na przykładzie założenia urbanistycznego – Nowej Huty. Poruszone tematy będą dotyczyć genezy pojawienia się obiektów lub miejsc kultu religijnego w Nowej Hucie – „mieście bez Boga” oraz wyboru ich lokalizacji, aspektu współczesnego bytu tych obiektów jako elementu tkanki miejskiej, ich wpływu na oryginalny plan Nowej Huty, krajobraz miejski i poszczególne wnętrza, a także konserwacji i kreacji najbliższego im otoczenia.

EN

In shaping the urbanistic assumptions of socialist realism, the aspect of the sacred was often overlooked or marginalized for various reasons. This presentation is an attempt to tackle this problem on the example of urban planning – Nowa Huta. The topics discussed will be related to the origins of religious worship in Nowa Huta – the „city without God”, the choice of the siting of such objects as well as the aspect of the contemporary existence of these spaces, their preservation, and creation in today’s reality.

7

Park Kulturowy Nowej Huty – nowa formuła ochrony urbanistyki i architektury 2. połowy XX wieku

Myczkowski Z., Siwek A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2017

|

Nr 49

113--124

PL

Nowa Huta to fenomen urbanistyczny i architektoniczny w granicach współczesnego Krakowa. Wyjątkową wartość kulturową współtworzą układ urbanistyczny miasta idealnego, unikalna „galeria” rozwiązań architektonicznych reprezentujących kolejne nurty stylowe z drugiej połowy XX w. oraz dziedzictwo niematerialne – historia i społeczność dzielnicy. Uchwała NR CIX/1642/14 Rady Miasta Krakowa z 11 czerwca 2014 r. otwarła drogę do utworzenia parku kulturowego. Sięgnięto po formę ochrony cennego krajobrazu historycznego wprowadzoną w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 2003 r. Plan ochrony parku kulturowego jest dokumentem, w którym zawiera się diagnoza wartości i zagrożeń oraz prognoza procesów ochrony. Plan ochrony parku kulturowego Nowa Huta to dokument wyznaczający nowe standardy ochrony dziedzictwa 2. połowy XX w. Jego analiza jest instruktywna dla dalszych działań tego typu w Polsce. Stanowi również próbę odpowiedzi na pytania o nową formułę ochrony dziedzictwa architektonicznego XX wieku.

EN

Nowa Huta is a town-planning phenomenon within the borders of contemporary Cracow. Its outstanding cultural value has been co-created by the urban layout of an ideal town, a unique “gallery” of architectural phenomena representing subsequent stylistic trends of the second half of the 20th century, as well as the unattached heritage – the history and the community of the district. The recommendation no CIX/1642/14 from June 11, 2014, of the City Council opened the way to create a Cultural Park here. This is a formula for protecting valuable historic landscape, which was introduced by the Monument Protection Law in 2003. The plan for protection of the Cultural Park is a special document which includes the diagnosis of values and hazards, together with a prognosis of protection processes. The plan for protection of the Nowa Huta Cultural Park is a document which shows new standards of protecting the heritage of the second half of the 20th century. Its analysis is an instruction for further such activities in Poland. It is also an attempt to answer the question about a new formula for protecting the architectural heritage of the 20th century.

8

Projekt przyjazny. Smart w przestrzeni rekreacyjnej

Twardowski M.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2017

|

nr 19

85--96

PL

Projekty smart wkraczają w otaczającą rzeczywistość coraz prężniej. Coraz śmielsze i nowocześniejsze rozwiązania wspomagają życie człowieka, sprawiają, iż przebywamy w coraz bardziej ekologicznym świecie, stwarzają pomost pomiędzy życiem fizycznym a wirtualnymi elementami, bez których dzisiejszy świat w zasadzie obejść się nie może. Jedną z prób dostosowania terenu do nowoczesnego świata jest koncepcja zagospodarowania terenów wokół zbiornika wodnego w Krakowie. W założeniu, przestrzeń tutaj stać się ma nowoczesną platformą rekreacyjną – rozwiązaniem, które połączy realny odpoczynek z nierzeczywistym, ale istniejącym już, światem nowoczesnych technologii. Przy okazji będzie bezpieczny dla środowiska, nienaruszający równowagi ekologicznej, a materiały użyte w projekcie będą zgodne z naturą. Ze względu na fakt, że projekt jest obecnie przed etapem projektu budowlanego, nie ma pewności, czy taki eksperyment się uda, czy inwestorowi wystarczy energii i funduszy, by realizować powyższe założenia, czy urzędy przy wydawaniu pozwoleń wodnoprawnych i decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych nie sprofilują rozwiązań w innym niż przewidywany przez projektanta i inwestora kierunek. Warto jednak dokładniej przyjrzeć się proponowanym rozwiązaniom już teraz.

EN

Smart projects enter the surrounding reality. Increasingly bolder and more modern solutions support human life, make us live in an increasingly ecological world, create a bridge between physical life and virtual elements. One of the attempts to adjust the area to the modern world is the concept of development of the area around the water reservoir in Krakow. In the premise, the space here has become a modern leisure platform – a solution that will combine real rest with the unreal but already existing world of modern technology. It will be environmentally safe, balanced ecologically and materials used in the project will be in harmony with nature. Due to the fact that the project is currently in progress before the construction phase, there is no certainty that such an experiment will succeed or whether the investor will have enough energy and funds to implement the above assumptions, whether issuing water permits office and environmental determinations do not profess solutions in other than expected by the designer and investor direction. However, it is worthwhile to take a closer look at the proposed solutions.

9

Kompozycja a ideologie. Stasburski Neustadt, krakowska Nowa Huta

Jagiełło-Kowalczyk M., Petelenz M., Kulczycka I.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2015

|

nr 15

178--185

PL

O tym, że architektura i urbanistyka kształtowane są w dużej mierze przez ideologie i doktryny polityczne wiadomo nie od dziś. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie w jaki sposób postrzegana jest przez współczesnych odbiorców przestrzeni kompozycja architektoniczna i urbanistyczna miast, których podstawą powstania były ideologie. Do badania posłużyły: krakowska Nowa Huta i strasburski Neustadt, a grupę badawczą stanowili dorośli użytkownicy tych przestrzeni, przebywający w tych obszarach czasowo.

EN

It is common knowledge that architecture and urban planning are largely shaped by political ideologies and doctrines. This paper is an attempt at answering a question how contemporary space recipients perceive architectural and urban composition of cities whose foundation was based on ideologies. The research focused on Nowa Huta in Cracow and Neustadt in Strasbourg, and the study group consisted of adult users of these spaces, staying there only temporarily.

10

The idea of the socialist city. The case of Nowa Huta

Sumorok A., Gaszewski J.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 12-A

303--340

EN

Nowa Huta represents a complex space, full of paradoxes and inner contradictions. It is difficult to evaluate. The aim of the article is the attempt to analize the built environment of Nowa Huta, to present selected ideas connected with the creation of the city and situating them in a broader, but still architectural context, the context of architectural creativity and urban development. The analysis is accompanied with a commentary on the cultural space understood as the sphere of values and meanings present in the material urban tissue.

PL

Nowa Huta to przestrzeń złożona, pełna paradoksów, trudna do jednoznacznej oceny. Celem artykułu jest próba analizy przestrzeni zbudowanej Nowej Huty oraz przedstawienie wybranych idei, które wiązały się z powstaniem miasta w nieco szerszym kontekście, ale wciąż architektonicznym ‒ twórczości architektonicznej, rozwoju urbanistycznego ‒ wzbogaconym o komentarz związany z przestrzenią kulturową, rozumianą jako sfera wartości i znaczeń, uobecnionych w materialnej tkance miasta.

11

Ogrody Nowej Huty

Hajto M.

Zieleń Miejska

|

2014

|

Nr 4

38--39

PL

Parkingi, parkingi, parkingi... Czy rzeczywiście takie są największe marzenia i potrzeby mieszkańców polskich miast? Analizując wyniki badań przeprowadzonych w ostatnich latach w kilku dużych miastach oraz ich dzielnicach, m.in. w krakowskiej Nowej Hucie, można odnieść wrażenie, że tak właśnie jest. Obserwując zaangażowanie mieszkańców w inicjatywy na rzecz odnowy zieleni miejskiej, zachęcające do kreowania najbliższego otoczenia, można mieć nadzieję, że duża część z nas nie postrzega komfortu życia w mieście wyłącznie poprzez pryzmat znalezienia miejsca parkingowego.

12

Druga odsłona "Ogrodów Nowej Huty"

Hajto M.

Zieleń Miejska

|

2013

|

Nr 1

16--17

PL

Wspólne kreowanie ogrodów w krakowskiej Nowej Hucie stało się wśród jej mieszkańców popularnym sposobem na radzenie sobie z niezadowalającym wyglądem najbliższego otoczenia. Już nie małe przyblokowe ogródki, ale ogólnodostępne, dopracowane co do najmniejszego szczegółu ogrody sprawiają, że ta dzielnica, staje się jeszcze bardziej atrakcyjna.

13

Udział architekta krajobrazu w planowaniu widokowym tras komunikacyjnych na przykładzie studium krajobrazowego przekroczenia Alei Solidarności w Nowej Hucie drogą ekspresową S7

Forczek-Brataniec Urszula

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2013

|

T. 9, nr 2

20--31

PL

Inwestycja drogowa w Polsce wymaga sporządzenia Raportu Oddziaływania na Środowisko i uzyskania decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych. Występujący w dokumentacji środowiskowej zakres dotyczący krajobrazu jest bardzo ograniczony i sprowadza się zazwyczaj do opisu krain geograficznych i ważniejszych form pokrycia terenu. Szczegółowe studium widokowe nie jest sporządzane, wyjątek stanowią sytuacje, kiedy inwestycja wkracza w obszar chroniony i wymaga zaopiniowania lub uzgodnienia. Prezentowane studium dotyczy fragmentu drogi ekspresowej S7 Moczydło – Szczepanowice – Widoma – Zastów – Kraków w miejscu przecięcia zabytkowej osi Al. Solidarności wpisanej na listę zabytków. Przedmiotem studium była analiza widokowa trzech wariantów przekroczenia Al. Solidarności drogą ekspresową. Studium przypadku obrazuje możliwości wykorzystania dostępnych technik wizualizacji i animacji dla ułatwienia podejmowania decyzji dotyczących trudnych inwestycji. Wykazuje też konieczność sporządzania tego typu analiz dla terenów cennych krajobrazowo. Zawarte w studium wytyczne dotyczące lokalizacji ekranów akustycznych, dopuszczalnych wysokości przesłon w postaci ekranów lub zieleni, kolorystyki itp. obrazują możliwości wpływu na kształtowanie bezpośredniego otoczenia drogi. Tego typu decyzje powinny być podejmowane ze świadomością kontekstu krajobrazowego, a w zespole nie powinno brakować architekta krajobrazu. Brak elementów wizualnego planowania w projekcie drogowym może mieć negatywny wpływ na krajobraz.

EN

Road investments in Poland require preparation of a report describing the influence of the given investment on the environment and obtaining the opinion about environment determinants. The description of the environment in documentation is very limited and it usually discusses the geographical regions and more important forms of land surface. A detailed view study is not prepared except for the situations when the investment concerns a protected region and requires an approval or an agreement. The presented study concerns a section of the dual carriageway S7 Moczydło – Szczepanowice – Widoma – Zastów – Kraków where it crosses the historic Solidarności Avenue included on the list of monuments. The aim of the study was the view analysis of three options where the dual carriageway S7 could cross Solidarności Avenue. The case study shows the possibility of using the available visualisation and animation techniques in order to make the decisions concerning difficult situations easier. It also proves that such analyses are necessary for regions whose views are valuable. The guidelines discussed in the study which concern the location of acoustic walls, the acceptable height of screens in the form of walls and greenery, colours etc show that the direct neighbourhood of a road can be shaped. Such decisions should be made with the awareness of landscape context and there should be a landscape architect among people who make the decisions. A lack of elements of visual planning in a road project results in the negative influence on the landscape with a considerable scope of impact.

14

Projekt rewitalizacji przestrzeni publicznych wzdłuż alei Solidarności w Nowej Hucie

Obrał A.

Przestrzeń i Forma

|

2013

|

nr 19

163--176

PL

Nowa Huta jest przykładem wprowadzenia w życie cech socrealistycznej urbanistyki, którego unikalność wynika również z harmonijnego współistnienia architektury z bogatą tkanką zieloną. Swoistym przekrojem przez ten organizm jest aleja Solidarności. Artykuł ukazuje charakter i potencjał przestrzeni publicznych związanej z nią części dzielnicy, przedstawia ich analizę architektoniczno – krajobrazową oraz projekt koncepcyjny.

EN

Nowa Huta is an example of the implementation of features of socialist realist urban planning, where uniqueness is raised by the coexistence of architecture and vegetation. Solidarności Avenue is a kind of cross-section of this urban system. The article presents the character and potential of public spaces that make up the route through the architectural - landscape analysis and conceptual design.

15

Ogrody Nowej Huty

Hajto M.

Zieleń Miejska

|

2012

|

Nr 1

20-21

PL

Jak wyglądałaby dziś Nowa Huta, gdyby sześćdziesiąt dwa lata temu w umysłach jej projektantów nie pojawiła się koncepcja stworzenia tutaj miasta-ogrodu? Jaka byłaby ta najmłodsza i największa część Krakowa, gdyby nie ogromne zaangażowanie lokalnych instytucji i jej mieszkańców w kreowanie terenów zieleni? Czy zasługiwałaby na miano najbardziej zielonej części miasta?

16

Przyszłość Alei Róż – autorska wizja projektowa

Dudzic-Gyurkovich K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 1-A/1

141--152

PL

O historii Nowej Huty powstało bardzo wiele opracowań naukowych i popularnonaukowych. Po ponad sześćdziesięciu latach, które minęły od rozpoczęcia budowy, nie wszystkie sekwencje jej kompozycji urbanistycznej pozostają czytelne dla użytkowników przestrzeni miejskiej. Gmina Miejska Kraków rozpisała jesienią 2011 roku konkurs architektoniczno-urbanistyczny, ideowy na opracowanie koncepcji rewitalizacji przestrzeni publicznej w osi alei Róż i placu Centralnego. W niniejszym artykule przedstawiono autorską wizję projektową przyszłości przestrzeni publicznych socrealistycznego miasta przyszłości.

EN

There is a considerable number of scientific and popular science papers on the history of Nowa Huta. More than sixty years after the commencement of construction, not all the sequences of its urban composition remain legible to the users of this urban space. In the autumn of 2011, the Municipal Commune of Krakow announced an ideological architectural and urban competition for a concept of revitalizing the public space in the axis of Avenue of Roses and Central Square. This article presents an authorial vision of designing public spaces for the socialist realist city of the future.

17

Kościoły Nowej Huty - konstrukcja a forma

Kurek J.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2011

|

R. 108, z. 2-A/1

325-335

PL

Powstawanie nowych kościołów w Nowej Hucie przypadło na okres od październikowej odwilży do schyłku PRL-u. Architekci niespodziewanie zyskali możność realizacji swoich koncepcji bez ideologicznej - socrealistycznej cenzury. Choć miało to być miasto bez Boga to jednak w latach 1967-2009 powstało w nim 10 nowych budynków sakralnych. W kościołach tych dominują konstrukcje przekryć na bazie żelbetu (ustroje płytowo-belkowe i ramowe), konstrukcje kratownicowe ze stali i drewna i ściany murowane (jedno- lub wielowarstwowe) oraz nowinki techniczno-materiałowe są tu wdrażane ostrożnie. Najbardziej śmiałym i innowacyjnym rozwiązaniem jest do dziś konstrukcja ścian i przekrycia kościoła w Bieńczycach. Konstrukcja ta, realizując śmiałą, plastyczną koncepcję formalną, łączy w sobie i rzeźbiarskość i logikę przyjętej koncepcji konstrukcyjnej.

EN

New churches in Nowa Huta were built during socialism in Poland. After Stalin's death, there was more freedom in designing and less ideological censorship for architects. Nowa Huta was founded as a town for workers, but without God. It was a socialistic idea for a perfect society. Despite this fact, between 1967 and 2009 ten new churches was built there. In these buildings roof constructions are usually made of reinforced concrete (beam-and-slab floor, framework) or truss structure (also space frame truss) made of steel or timber. Walls are often made of brick or other precast material (single or multi-layered). In these projects, there was rather no place for new technologies and experimental materials. The most interesting church in this group (in respect of construction) is church in Bieńczyce. Architects carried out a project of quite innovative construction of walls and roof. The idea combines artistic values with logic of construction.

18

Raczej wolę mówić o PRZESTRZENNOŚCI

Pięciak P.

Budownictwo, Technologie, Architektura

|

2011

|

nr 2

18-21

19

6 tysięcy lat tradycji - osadnictwo prahistoryczne i wczesnośredniowieczne na terenie Nowej Huty

Górski J.

Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering

|

2009

|

nr 8

10 plik video 18:39

20

Budowa kanału odciążającego kolektor B w Nowej Hucie

Łukasik J., Cyganik G.

Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne

|

2008

|

Nr 6

46-47

PL

W ramach przedsięwzięcia .Gospodarka wodno-ściekowa w Krakowie - etap I., w latach 2007-2008 zostało zrealizowane jedno z zadań: budowa kanału odciążającego kolektor B w Nowej Hucie. Projekt ten został częściowo sfinansowany ze środków unijnych.