Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Metoda miernika rozwoju w ocenie elementów materialnego środowiska pracy w procesie oceny stanu zagrożenia podziemnego stanowiska pracy

Hibner Marcin

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach

|

2022

|

Nr 1(18)

15--20

PL

Wpływ czynników negatywnych na komfort i ergonomię pracy człowieka ma ogromne znaczenie. Dlatego współczesna nauka podejmuje działania ograniczające, minimalizujące lub redukujące do zera ich wpływ na stanowisko pracy. Artykuł opi suje warunki negatywne na stanowisku pracy w podziemnym górnictwie węglowym wraz z zastosowaniem miernika rozwoju. Na jego podstawie zostanie dokonana ocena stanu zagrożenia podziemnego stanowiska pracy.

EN

The impact of negative factors on human comfort and ergonomics is of great im portance. Therefore, modern science takes measures to limit, minimize or reduce to zero their impact on the workplace. This article describes the negative conditions at work in underground coal mining along with the use of a developmental measure. It will be used to assess the hazard status of the underground workstation.

2

Work environment management and sense of health security among healthcare professionals

Albrychiewicz-Słocińska Anna

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2022

|

z. 159

11--25

EN

Purpose: The purpose of this article is to present healthcare professionals’ opinions on their sense of health security in relation to their jobs in the pandemic situation and to assess effectiveness of the work environment management. Design/methodology/approach: Management of Polish healthcare institutions, due to a strategic role of this sector and its connection with public finance, has been a source of numerous problems for many years. All weaknesses of the healthcare system in terms of human resources and organisation have been clearly exposed in the time of COVID-19 pandemic. Being faced with it, healthcare institutions and their employees struggle with problems of a greater work-related burden, arduous working conditions and continued concerns about their health and life. The research was conducted in December 2020 on a representative sample of healthcare professionals with the aim to identify their opinions on functioning in the workplace during the COVID-19 pandemic. For the research purposes, the CATI technique was applied with a Likert scale-based questionnaire. Findings: The research findings outline the work environments of healthcare professionals during the second wave of COVID-19 pandemic and their effects on the sense of security. Research limitations/implications: Due to the period of the research conduct, its results have a unique quality and enable depicting the current situation and problems of the medical community as a result of the COVID-19 pandemic. However, as the worldwide scale of the COVID-19 pandemic is an unprecedented situation considering its spread, the use of resources as well as organisational and political solutions, problem research literature on the subject was unavailable in the process of preparing the study. Practical implication: The conclusions of the research draw attention to the need of using modern technologies in strategic management of internal communication systems, especially during crises such as a pandemic. Originality/value: The results of the research give a unique picture of healthcare professionals’ opinions referring to sense of health security and the state of the health system during the pandemic.

3

Selected aspects of crisis management in the workplace with regard to pandemic challenges

Barcik Agnieszka

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2022

|

z. 157

25--43

EN

Purpose: Determining and discussing various aspects of crisis management in the organizations in perspective of pandemic challenges with particular emphasis on the workplace conditions. Design/methodology/approach: The research method used in the paper is mainly a standardized survey conducted on the basis of a questionnaire containing closed and open questions carried out in two exemplary enterprises. The research process was also accompanied by analysis of source documentation. Findings: Research results verify research hypotheses formulated on basis of the paper’s objectives, enabling general conclusions. Research implications: Future research directions should focus on further, expanded research exploration in the area, taking into account various industries. Practical implications: The results of the research discussed in the paper have a number of practical implications mainly for the management staff in terms of use of crisis management tools and improvement of crisis management strategies. Social implications: Building awareness of crisis management issues. Originality/value: The paper has cognitive value for the development of knowledge, science and quality in terms of crisis management in the light of pandemic.

4

Toksyczne środowisko pracy. Jak sobie z nim radzić? – cz. II

Gembalska-Kwiecień Anna

Promotor BHP

|

2022

|

nr 3

62--66

PL

W drugiej części artykułu poświęconemu toksycznemu środowisku pracy pomagamy rozpoznać toksyczne osoby w miejscu zatrudnienia. Podajemy również przydatne wskazówki, jak zadbać o swoje zdrowie, mimo przebywania w nieprzyjaznym otoczeniu.

5

Toksyczne środowisko pracy. Jak sobie z nim radzić? – cz. I

Gembalska-Kwiecień Anna

Promotor BHP

|

2022

|

nr 1-2

54--58

PL

Jak rozpoznać toksyczne środowisko pracy? Prezentujemy sytuacje, które mają miejsce w nieprzyjaznym otoczeniu.

6

Jak informować o ryzyku zawodowym?

Szczepański Paweł

Promotor BHP

|

2022

|

nr 4-5

28--32

PL

Informacja o ryzyku zawodowym powinna być przygotowana zgodnie z wymaganiami prawnymi. Jak przygotować zakres informacji, z którymi po zakończonym procesie oceny ryzyka powinien zostać zapoznany pracownik?

7

Działalność Międzyresortowej Komisji ds. Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy w 2021 r. oraz plan pracy w 2022 r.

Skowroń Jolanta, Zapór Lidia, Miranowicz-Dzierżawska Katarzyna

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2022

|

Nr 1 (111)

5--22

PL

Międzyresortowa Komisja ds. Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy w 2021 r. spotykała się trzy razy. Na posiedzeniach rozpatrywano: 7 dokumentacji wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego, analizę właściwości fizykochemicznych i toksycznych wybranych ftalanów w świetle obowiązujących uregulowań prawnych oraz wniosek Międzyresortowej Komisji ds. NDS i NDN o usunięcie z pozycji 456 wykazu NDS odnośnika „7) Obowiązuje jednoczesne oznaczanie frakcji respirabilnej krystalicznej krzemionki” ujętego w rozporządzeniu MRPiPS z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy oraz zmianę zapisu odnośnika w brzmieniu „7) Obowiązuje oznaczanie frakcji respirabilnej krystalicznej krzemionki” przypisanego do następujących pozycji wykazu NDS: 27, 79, 198, 305, 466, 538, 539, 541. Międzyresortowa Komisja przyjęła i przedłożyła ministrowi właściwemu ds. pracy trzy wnioski w sprawie zmiany wykazu najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy w następującym zakresie: wprowadzenia wartości dopuszczalnych stężeń dla 4 nowych substancji chemicznych, tj.: dekan-1-olu i jego izomerów, 2-metoksypropan-1-olu, 2,6-di-tert-butylo-4-metylofenolu oraz 5-chloro-2-metylo-2H-izotiazol-3-onu i 2-metylo-2H-izotiazol-3-onu; zmiany obowiązujących wartości dla 3 substancji chemicznych: 1-naftyloaminy, ftalanu dibutylu i ftalanu bis(2-etyloheksylu) oraz usunięcia odnośnika „7)” z poz. 456 wykazu NDS oraz pozostawienie go w brzmieniu „7) Obowiązuje oznaczanie frakcji respirabilnej krystalicznej krzemionki”. W 2021 r. wydano XXXVII rocznik kwartalnika Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy, w którym opublikowano 24 artykuły oraz sprawozdanie z działalności Międzyresortowej Komisji ds. NDS i NDN w 2020 r. W 2022 r. są planowane trzy posiedzenia Międzyresortowej Komisji ds. NDS i NDN, na których będą ustalane wartości NDS/NDSCh dla około 10 substancji chemicznych. Zadania te wpisują się w kierunki działania Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy.

EN

In 2021 the Commission met at three sessions, in which 7 documentations for recommended exposure limits of chemical substances were discussed. Moreover, the Commission discussed: the frequency of tests and measurements in relation to works in which the respirable fraction of crystalline silica is produced, changes in Annex 2 to the Regulation on MAC and MAI, point C.1: “Hot microclimate” and updating Directive 2020/739/EC based on the Standard No. PN-EN ISO 7243: 2018-01. The Commission suggested to the Minister of Family and Social Policy the following changes in the list of MAC and MAI values: adding 4 substances to the list of MAC values [decan-1-ol and its isomers, 2-methoxypropan-1-ol, 2,6-ditert-butyl-4-methylphenol (BHT) and 5- chloro-2-methyl-2H-isothiazol-3-one and 2-methyl-2H-isothiazol-3-one (postreaction mass 3: 1, CIT / MIT)], changing current values for 3 chemical substances: 1-naphthylamine and two substances toxic to reproduction: dibutyl phthalate and bis (2-ethylhexyl) phthalate and deletion of the reference “7)” from item 456 of the MAC (NDS) list (Dusts not classified due to toxicity) and keeping it in the list entries: 27, 79, 198, 305, 466, 538, 539, 541 with the wording “7) The respirable crystalline silica fraction must be determined”. Three sessions of the Interdepartmental Commission for MAC and MAI are planned for 2022. During the meetings, the MAC/MAC-STEL values for about 10 chemicals will be discussed. These tasks are in line with the activities of the European Agency for Safety and Health at Work.

8

Ocena narażenia na zapylenie w obiektach przemysłu naftowego

Kwilosz Tadeusz, Buczek Janusz

Nafta-Gaz

|

2022

|

R. 78, nr 2

154--161

PL

Zapylenie powietrza na stanowiskach pracy jest zjawiskiem, które może spowodować wiele groźnych chorób u narażonych na ten czynnik pracowników. Szczególnie niebezpieczny jest pył o najmniejszych średnicach ziaren, zaliczany do tzw. frakcji respirabilnych. Pył o tych własnościach dostaje się do pęcherzyków płucnych. Jest praktycznie nieusuwalny i stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia. W ostatnich latach wprowadzono do obowiązującego porządku prawnego wiele norm (PN-EN 482+A1:2016-01, PN-EN 13890:2010, PN-91/Z-04018/02, PN-91/Z-04018/03, PN-91/Z-04018/04) zmieniających metodykę wykonywania pomiarów oraz zwiększających wymogi związane z oszacowaniem niepewności uzyskanych wyników. Nowością w tym zakresie jest stosowanie kompleksowej metody szacowania niepewności pomiarów uwzględniającej nie tylko sam pomiar i kalibrację urządzeń pomiarowych, ale również szereg dodatkowych elementów, takich jak: stabilność przepływu pompy, czas wykonywania pojedynczego pomiaru pobierania próbek i wydajność przepływu powietrza w trakcie pomiaru czy transport i przechowywanie próbek. Okoliczności te były podstawą do podjęcia prac związanych z poszerzeniem metodyki badań w zakresie ich wykonywania, interpretacji wyników oraz statystycznej oceny. Konieczne stało się również opracowanie nowych narzędzi informatycznych (arkuszy kalkulacyjnych) pozwalających na usprawnienie wykonywania obliczeń. Artykuł odnosi się do zagadnienia związanego z zapyleniem powietrza na stanowiskach pracy. Pomiary zapylenia polegają na określeniu zawartości w powietrzu pyłu frakcji wdychalnej i/lub respirabilnej oraz krzemionki krystalicznej i obejmują pobór próbek powietrza, transport i przechowywanie próbek, oznaczenie rodzaju pyłu, wyniki obliczeń zawartości pyłu w powietrzu. W ramach prezentowanych zagadnień wykonano pomiary zapylenia na stanowisku pracy podczas pracy urządzenia wiertniczego. Dokonano oszacowania stopnia szkodliwości pyłów na organizm ludzki, oceny niepewności uzyskanych wyników oraz ryzyka popełnienia błędu zastosowania metody. Opracowano program (arkusz kalkulacyjny) przystosowany do szybkich obliczeń wyników końcowych z odniesieniem do najwyższych dopuszczalnych stężeń pyłu (NDS) oraz gromadzenia danych z wykonywanych pomiarów.

EN

Air pollution at workplaces is a phenomenon that can cause serious diseases in exposed workers. Particularly dangerous is the dust of the smallest particle size, classified as the so-called respirable fractions. Dust with these properties enters the alveoli. It is practically indelible and poses a health hazard. In recent years, many standards have been introduced into the current legal order (PN-EN 482+A1:2016-01, PN-EN 13890: 2010, PN-91/Z-04018/02 PN-91/Z-04018/03, PN-91/Z-04018/04). These standards change the methodology of performing measurements and increase the requirements for estimating an uncertainty of results obtained. A novelty in this field is the use of a comprehensive method for estimating measurement uncertainty, taking into account not only the measurement and calibration of measuring devices, but also a number of additional elements, such as pump flow stability, time taken to perform a single measurement sampling, air flow capacity during measurement, or their transport and storage. These circumstances formed the basis for undertaking works related to the extension of the research methodology in terms of their performance, interpretation of results and statistical evaluation. It also became necessary to develop new IT tools (spreadsheets) to streamline the computational work. The article presents issues related to workplace dust content. Dust measurements consist in determining the inhalable and/or respirable dust and crystalline silica airborne dust content, i.e. the collection of air samples and determining of the dust type, transport and storage of samples, and calculation results for the airborne dust. Dust measurements were performed on the drilling rig during the drilling rig operation. The degree of dust harmfulness to the human body was estimated, and the uncertainty of the obtained results and the risk of making an error in the application of the method was assessed. A program (spreadsheet) adapted to the quick calculations of the final results with reference to the maximum permissible concentrations (MOC) of dust and collection of data from the performed measurements was developed.

9

Nowoczesne urządzenie wiertnicze przyjazne dla środowiska naturalnego i środowiska pracy

Pawlik Tomasz, Wójtowicz Tomasz

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2022

|

nr 4

12--17

EN

Today's drilling contractors demand rig manufacturers to design drilling equipment with an emphasis on safety and the environment while improving performance, reducing non-productive time and operational costs. Drillmec brings it all together in one drilling rig - the HH220 series. Compared with conventional drilling rigs of equal power and capability, the HH220 series rigs create a smaller footprint reducing environmental impact, making rigging up a simpler task and strongly reducing manual handling. Measurements of noise at workstations related to HH220 FA-EU drilling rig and measurement and evaluation of human exposure to hand-transmitted vibration show, that the final results meet applicable Polish standards.

PL

W artykule przedstawiono wybrane zagadnienia związane z użyciem nowoczesnego urządzenia wiertniczego do wykonywania robót geologicznych w aspekcie korzyści i zalet wynikających z jego wpływu na bezpieczeństwo obsługi oraz ochronę środowiska naturalnego. Skutkuje to ograniczeniem potencjalnych zdarzeń wypadkowych oraz zmniejszeniem zagrożeń dla środowiska naturalnego w czasie wykonywania operacji wiertniczych.

10

Sustainable management and organisation of the work environment in the context of flexibility paradigm

Pytel-Kopczyńska Marzena

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2021

|

z. 154

261--270

EN

Purpose: The purpose of this article is to analyse the quality of the human – work system in the context of modern organisation management paradigms focused on theoretical aspects of sustainable growth in which flexibility gets the crucial condition to meet each company’s objectives specified by this growth. Design/methodology/approach: It is an opinion article, the attempt to interpret the correlation between the high quality of work environment indicated by the goals of Agenda 2030 and the organisation flexibility dimensions presented in literature which imply the growth in efficiency and effectiveness of work potential management. The study was developed on the basis of the regular and critical literature analysis. Findings: The considerations presented in the article indicate that the achievement of high efficiency and effectiveness level in organisation in the era of postglobalisation and Coronavirus is only possible when the high organisation flexibility is guaranteed, and the flexible initiation of innovative changes depends on optimising the management of work potential. The need of flexibile creativity in the company, being a reaction to the radical redefining the human functioning in an organisation, is required on all levels of each company functioning arising from the view that the general organisation flexibility is conditioned by partial flexibilities. Originality/value: The value of this paper is theoretical. The possibilities of obtaining various kinds of flexibility by a company were determined in the context of developing the human – work system and its influence on the total growth of organisation abilities. It was presented that the flexible organisation competences guaranteeing the proper organisation processes, condition the increase in flexibile skills in a positive way, which contributes to the more flexible activities adapted to the permenent and turbulent changes in the company external surroundings. This article is addressed to the people interested in the multiaspect problematics of the academic issue, the obtained results may be the inspiration to further research.

11

Designing taking into account the factor reducing stress in the workplace

Krajewska Joanna

Builder

|

2021

|

R.25, nr 3

56--59

EN

Workplace stress is a common cause of many diseases. It may be intensified by staying in one room for many hours and being exposed to unfavorable environmental stimuli. The role of designers may be important in shaping the work environment favorable to the mental comfort of building users. The aim of the article is to review the solutions used in the architecture of public and commercial (office) buildings, as well as in interior designs and landscape projects, helpful to reduce the level of stress that may arise in the workplace. The adopted research methodology includes the analysis of selected examples of design solutions, literature studies and the anthropological research carried out by the author using the structured interview method. The result of the review is the collection of a rich set of design methods, which allow to shape the work environment favorable to the mental health of users of public and commercial buildings. The conducted research allows to conclude that designers have a wide range of measures which enables to shape a work environment that is beneficial for mental health. The range of these possibilities in the hands of architects is constantly growing, and they should be constantly aware of it. In addition, listening to the needs of users of existing buildings may lead designers to new solutions.

PL

Stres w miejscu pracy jest częstą przyczyną wielu chorób. Może go potęgować wielogodzinne wystawienie na niekorzystne bodźce płynące z otoczenia poprzez przebywanie w jednym pomieszczeniu. Rola projektantów może być istotna w kształtowaniu środowiska pracy korzystnego dla komfortu psychicznego użytkowników budynków. Celem artykułu jest dokonanie przeglądu rozwiązań stosowanych w architekturze budynków użyteczności publicznej i komercyjnych (biurowych), jak również w obrębie projektów wnętrz tego typu obiektów i projektów zagospodarowania terenu, sprzyjających obniżaniu poziomu stresu mogącego się pojawić w miejscu pracy. Przyjęta metodologia badań obejmuje analizę wybranych przykładów rozwiązań projektowych, studia literaturowe oraz własne badania antropologiczne autorki przeprowadzone metodą wywiadu kwestionariuszowego. Rezultatem dokonanego przeglądu jest zebranie bogatego zestawu środków, jakimi dysponuje architektura i branże pokrewne, pozwalających kształtować środowisko pracy sprzyjające zdrowiu psychicznemu użytkowników budynków biurowych, a także użyteczności publicznej. Wnioski z przeprowadzonych badań prowadzą do stwierdzenia, iż projektanci dysponują szerokim repertuarem środków pozwalających kształtować korzystne dla zdrowia psychicznego środowisko pracy. Wachlarz tych możliwości w rękach architektów jest wciąż powiększany, a ci powinni być go stale świadomi. Ponadto wsłuchanie się w potrzeby użytkowników istniejących obiektów może naprowadzić projektantów na nowe, niestosowane jeszcze rozwiązania.

12

Wirusy enteropatogenne w środowisku pracy pracowników oczyszczalni ścieków

Stobnicka-Kupiec Agata, Górny Rafał L.

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka

|

2021

|

nr 6

14-18

PL

Ścieki trafiające do oczyszczalni mogą zwierać chorobotwórcze wirusy, w związku z czym pracownicy tych zakładów stanowią grupę zawodową narażoną na kontakt z tymi szkodliwymi czynnikami biologicznymi w trakcie wykonywania czynności zawodowych. Źródłami tych patoge nów może być zarówno bioaerozol, emitowany w trakcie procesów technologicznych, jak i ścieki, osady ściekowe czy zanieczyszczone powierzchnie. Narażenie na patogenne szczepy wirusów może stać się przyczyną różnych chorób i dolegliwości zdrowotnych, które obejmują zarówno infekcje jelitowe, jak i pozajelitowe. Głównymi elementami prewencji zagrożeń zawodowych w tej grupie pracowników powinny być rzetelna ocena ryzyka oraz stosowanie odpowiednich środków profilaktycznych.

EN

Wastewater is a potential source of pathogenic viruses. Hence, wastewater treatment plants’ workers may be exposed to these harmful biological agents during their occupational activities. The sources of these pathogens may be bioaerosols, emitted during technological processes, as well as sewage, sewage sludge or contaminated industrial surfaces. Exposure to viral pathogens may cause various diseases and adverse health effects including both intestinal and parenteral infections. Therefore, a reliable risk assessment and an appropriate containment measures are considered key factors in the prevention of occupational hazards among this group of workers.

13

Ocena poziomu zrozumienia zasad lean management przez pracowników linii produkcyjnych i montażowych

Klimecka-Tatar Dorota

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka

|

2021

|

nr 11

18-21

PL

Kształtowanie środowiska pracy w przestrzeni produkcyjnej to bardzo ważny aspekt z punktu widzenia zarówno bezpieczeństwa i higieny pracy, jak i efektywności czy ciągłości procesów produkcyjnych. Modelowanie warunków na stanowisku pracy odnosi się przede wszystkim do przestrzegania zapisów prawnych i minimalizowania oddziaływania różnych czynników na pracownika. W świetle nowoczesnych technik zarządzania pełen pakiet rozwiązań do doskonalenia środowiska pracy zawiera koncepcja lean management, wspierana przez narzędzia, metody i koncepcje, takie jak: metoda 5S, kaizen czy ciągłe doskonalenie. W artykule przedstawiono wyniki badań mających na celu określenie poziomu zrozumienia podstawowych zasad lean management przez pracowników przedsiębiorstw produkcyjnych.

EN

Shaping the working environment in the production space is a very important aspect both from the point of view of occupational health and safety, as well as efficiency and production processes continuity. Modeling conditions at the workplace relates primarily to compliance with legal provisions and minimizing the impact of various factors on the employee. In the light of modern management techniques, the full package of solutions for improving the work environment includes the concept of lean management supported by tools, methods and concepts, such as the 5S method, kaizen, continuous improvement. This paper presents the results of research aimed at determining the level of the lean management basic principles understanding by employees from manufacturing companies.

14

Identyfication and assessment of occupational hazards in the working environment of the laser cutter operator

Palega Michal, Krause Marcin

System Safety : Human - Technical Facility - Environment

|

2020

|

Vol. 2, nr 1

121--130

EN

The purpose of this article was to identify occupational hazards at the laser cutter operator's workplace and to assess occupational risk. The article also indicates the basic requirements for the analyzed workplace. Research methods included: observation of the workplace (using a checklist), interviews with the employer, selected employees and a health and safety specialist, as well as analysis of the company's internal documents. The occupational risk assessment carried out at work using the Risk Score method showed that there are many different risk factors for accidents or diseases related to the work performed at the position of the laser cutter operator. However, thanks to the preventive measures applied, they are in the analyzed workplace at an acceptable (acceptable) level.

15

Assessment of technical safety of employees during the operation of the laser cutter

Palega Michal

System Safety : Human - Technical Facility - Environment

|

2020

|

Vol. 2, nr 1

131--141

EN

The operation of various types of machinery and equipment constituting a material work environment exposes employees to many different hazards (especially mechanical hazards). According to the Polish law, the basic duty of both machine manufacturers and employers is to limit the level of these hazards and to provide employees with broadly understood safety. The article presents the basic issues related to the technical safety of laser cutter operators on the example of a selected industrial plant. Technical and organizational solutions used to reduce the level of risk associated with the use of the selected machine were assessed.

16

Zawodowe narażenie pracowników zakładów powłok galwanicznych na substancje chemiczne oraz związane z tym skutki zdrowotne w aspekcie edukacji zdrowotnej i profilaktyki

Chmielewski Jarosław, Wójtowicz Bożena, Żeber-Dzikowska Ilona, Dziechciaż Małgorzata, Sierpiński Radosław, Cedro Anna, Markowski Kamil, Gworek Barbara, Szpringer Monika

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 8

1196--1201

PL

Omówiono skutki zdrowotne zawodowego narażenia pracowników zatrudnionych przy procesach galwanicznych na nikiel, kadm i chrom. Przedstawiono obowiązki pracodawcy związane z ochroną zdrowia osób narażonych, jak również propozycje działań profilaktycznych.

EN

A review, with 73 refs., of the health effects of occupational exposure to Ni, Cd and Cr of workers employed in galvanic processes. The obligations imposed on employers related to the protection of the health of workers in relation to their exposure to chem. substances and suggestions of preventive measures were presented.

17

Ocena ryzyka zawodowego podczas pandemii

Pieczonka Łukasz

Promotor BHP

|

2020

|

nr 7-8

20--24

PL

Ocena ryzyka zawodowego jest jednym z najważniejszych narzędzi do analizy stanowiska pracy, aby zapewnić pracownikom bezpieczne warunki pracy. W artykule omawiamy ocenę ryzyka zawodowego podczas pandemii SARS-CoV-2.

18

Koronawirusy : niewidzialne zagrożenie o globalnym zasięgu

Stobnicka-Kupiec Agata, Górny Rafał L., Gołofit-Szymczak Małgorzata, Ławniczek-Wałczyk Anna, Cyprowski Marcin

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2020

|

Nr 4 (106)

5--35

PL

Koronawirusy są przyczyną wielu chorób ludzi i zwierząt. Od momentu pierwszych obserwacji Beaudette’a i Hudsona w 1933 r., opisujących „zadyszkę kurczaków” jako śmiertelną chorobę układu oddechowego (Beaudette, Hudson 1933; 1937), aż po czasy współczesne zdominowane informacjami o światowej pandemii COVID-19, znaczenie tej grupy drobnoustrojów dla zdrowia i bezpieczeństwa zarówno populacji generalnej, jak i pracujących nabiera coraz większego znaczenia. Stosowane dziś nowoczesne metody analizy molekularnej oraz coraz bardziej precyzyjne rozpoznanie reakcji immunologicznych związanych z działaniem patogenów z tej grupy pozwala nie tylko na pełniejsze zrozumienie biologii koronawirusów, ale i na poznanie patogenezy wywoływanych przez nie chorób. W artykule opisano systematykę rodziny Coronaviridae, scharakteryzowano budowę wirionu i sposoby jego namnażania się, przedstawiono metodykę badań próbek klinicznych i środowiskowych na obecność w nich koronawirusów oraz opisano patogenność tej grupy drobnoustrojów wraz z krótką charakterystyką największych epidemii, których przyczyną były wirusy SARS i MERS. W artykule szczególną uwagę poświęcono wirusowi SARS-CoV-2, który jest odpowiedzialny za mającą obecnie miejsce światową pandemię, zapoznając czytelnika nie tylko ze skutkami zdrowotnymi zakażenia wywołanego przez ten koronawirus, ale i opisując działania stosowane w profilaktyce przeciwwirusowej, przedstawiając prace związane z opracowywaniem szczepionek przeciw temu koronawirusowi i charakteryzując zagrożenia wywołane jego obecnością w najbardziej narażonych sektorach gospodarki.

EN

Coronaviruses are causative agent of many human and animal diseases. Since the first observations made by Beaudette and Hudson in 1933, describing “gasping disease” of chickens as a deadly respiratory disease, to modern times dominated by information about the global COVID-19 pandemic, the importance of this group of pathogens for the health and safety of both the general and the working populations has been constantly growing. Nowadays, the modern methods of molecular analysis and precise recognition of immunological reactions related to the activity of pathogens from this group allow not only a more complete understanding of the biology of coronaviruses, but also the pathogenesis of the diseases caused by them. This article describes the taxonomy of Coronaviridae family, characterizes the structure of the virion and methods of its multiplication, presents the methodology of clinical and environmental samples testing used to confirm the presence of coronaviruses, and describes the pathogenicity of this group of microorganisms along with a brief description of the largest epidemics caused by SARS and MERS coronaviruses. A special emphasis in this paper is given to SARS-CoV-2 coronavirus, which is responsible for the currently observed global pandemic, familiarizing the potential readers with the health effects of infection caused by this virus, activities used in antiviral prophylaxis, works related to the development of vaccines and the risk caused by its presence in the most vulnerable sectors of the economy.

19

Furan : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Skowroń Jolanta, Konieczko Katarzyna

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2020

|

Nr 4 (106)

107--141

PL

Furan jest stosowany w syntezie organicznej, przy produkcji lakierów, leków, stabilizatorów, zamienników detergentów, środków chemicznych stosowanych w rolnictwie, laminatów odpornych na temperaturę, jako rozpuszczalnik żywic i odczynnik w laboratoriach. Furan jest zaklasyfikowany do substancji rakotwórczych kategorii zagrożenia 1B. W latach 2005-2017 wzrastała liczba zakładów pracy zgłaszających furan do Centralnego Rejestru Danych o Narażeniu na Substancje, Czynniki i Procesy Technologiczne o Działaniu Rakotwórczym lub Mutagennym w Środowisku Pracy. W 2017 r. 9 zakładów zgłosiło 183 narażonych pracowników. Dotychczas w Polsce nie ustalono wartości NDS dla furanu. W warunkach narażenia zawodowego furan wchłania się do organizmu drogą inhalacyjną i dermalną. Jako skutek krytyczny narażenia na furan przyjęto działanie hepatotoksyczne. Wartość NDS na poziomie 0,05 mg/m³ powinna zabezpieczyć pracowników również przed działaniem rakotwórczym. Dodatkowe ryzyko białaczki u osób zatrudnionych przez 40 lat na furan o stężeniu 0,05 mg/m³ jest poniżej 10-3 i nie przekracza wartości ryzyka akceptowalnego w środowisku pracy. Ze względu na działanie drażniące furanu ustalono wartość chwilową NDSCh na poziomie 0,1 mg/m³ . Substancja powinna być oznakowana: „Carc. 1B” (substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1B), „I” (substancja o działaniu drażniącym) oraz „skóra” (wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową). Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.

EN

Furan is used in the organic synthesis, in the production of varnishes, drugs, stabilizers, detergent substitutes, chemicals used in agriculture, temperature-resistant laminates, as a solvent for resins and in laboratories. Furan is classified as a carcinogen category 1B. In 2005-2017, the number of enterprises reporting furan to the Central register of occupational carcinogens or mutagens increased. In 2017, 9 enterprises reported 183 exposed people. So far, the MAC value for furan has not been established in Poland. Under occupational exposure conditions, furan is absorbed into the body by inhalation and dermal route. The hepatotoxic effect was assumed as a critical effect of exposure to furan. The OEL value at the level of 0.05 mg/m³ should also protect employees against carcinogenic effects. The additional risk of leukaemia in people exposed to furan at a concentration of 0.05 mg/m³ for 40 years is less than 10-3 and does not exceed the acceptable risk value in the working environment. The STEL value was proposed at the level of 0.1 mg/m³ . The substance should be labeled: “Carc. 1B ”(carcinogenicity category 1B), “I” (irritant) and “Skin” (skin absorption can be as important as inhalation). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.

20

Akrylonitryl : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Konieczko Katarzyna

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2020

|

Nr 4 (106)

37--90

PL

Akrylonitryl jest wysoce łatwopalną, lotną, bezbarwną lub bladożółtą, przezroczystą cieczą o nieprzyjemnym zapachu. Związek jest bardzo reaktywny chemicznie, niestabilizowany ulega spontanicznej polimeryzacji. Jest głównie stosowany jako surowiec do produkcji włókien i tworzyw sztucznych.Akrylonitryl działa toksycznie (w warunkach narażenia przewlekłego działa szkodliwie na układ nerwowy), drażniąco i uczulająco. Jest zaklasyfikowany do kategorii zagrożenia 1B czynników rakotwórczów (na podstawie wyników badań na zwierzętach; w dostępnym piśmiennictwie i bazach danych brak informacji na temat wyników badań epidemiologicznych). Propozycję wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) akrylonitrylu wyznaczono na ilościowym szacowaniu ryzyka nowotworów OUN u szczurów, narażanych inhalacyjnie. Zaproponowano przyjęcie wartości NDS akrylonitrylu w powietrzu środowiska pracy na poziomie 1 mg/m³ , przy której dodatkowe ryzyko nowotworu OUN (przy założeniu 40-letniego okresu aktywności zawodowej) wynosi 2,2 10-4 ÷ 6,2 10-4. Aby ograniczyć możliwość wystąpienia stężeń pikowych zaproponowano przyjęcie wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) akrylonitrylu na poziomie 3 NDS, tj. 3 mg/m³ . Jako wartość DSB zaproponowano 60 μg/l (2-cyjanoetylo)- waliny (CEV) we krwi pobranej po 3 miesiącach narażenia. Ze względu na działanie rakotwórcze, drażniące, uczulające oraz wchłanianie akrylonitrylu przez skórę substancję oznakowano literami: „Carc. 1B” – substancja rakotwórcza kategorii zagriożenia 1B, „A” – substancja uczulająca, „I” – substancja drażniąca oraz „skóra” – wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.

EN

Acrylonitrile is a highly flammable, volatile, colorless or pale yellow transparent liquid with a pungent odor. It is chemically very reactive and undergoes spontaneous polymerization. It is mainly used in the production of artificial fibers and plastics. Acrylonitrile is toxic (harmful to nervous system during chronic exposure), irritating and sensitizing. It is classified as a carcinogen category 1B based on animal studies (no evidence from epidemiological studies). The proposed TLV value for acrylonitrile was based on a quantitative risk assessment of CNS tumors in rats exposed by inhalation. The MAC value of 1 mg/m³ has been proposed, at which the additional risk of CNS cancer, assuming a 40-year period of occupation, is 2.2 10-4 – 6.2 10-4. To prevent peak concentrations, the STEL value of 3 mg/m³ has been proposed. The BLV value was proposed at 60 µg/l (2-cyanoethyl)valine (CEV) in blood collected after 3 months of exposure. Due to its carcinogenic, irritating, sensitizing effects and absorption of acrylonitrile through the skin, it should be labeled: Carc. 1B (carcinogenicity category 1B); A (sensitizing substance); I (irritant) and „skin” (skin absorption may be just as important as inhalation). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.