Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Development of the hydrogen economy in Poland and the European Union as an instrument of emission neutrality at a time of energy crisis

Cygańczuk Krzysztof, Roguski Jacek

Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

|

2024

|

Nr 92 (tom 2)

45--66

EN

The armed conflict between Russia and Ukraine has caused an accelerated energy transformation in the countries of the European Union. That has happened not only because of the Russian fossil fuel embargo but, more importantly, the reorientation of fossil fuel export rules and, thanks to the common policy of NATO and EU member states, the imposition of multiple sanctions on the Russian economy, which appear to be the most effective way to cut off the aggressor from the funds necessary to finance equipment and weapons. As of August 2022, coal from Russia cannot be imported to the European Union; the embargo on energy carriers is part of the sanctions with which the EU wants to persuade Russia to end the war with Ukraine. This article attempts to present issues related to the search for alternatives to fossil fuels in all sectors of the economy. The direction of the search is to choose “green energy”, i.e. hydrogen, which, due to its potential broad application, is already starting to be treated as an instrument of emission neutrality. A significant number of EU countries have decided to achieve emission neutrality by 2050, which means the need to reduce greenhouse gas emissions by approximately 95% as compared to the baseline year of 1990. Achieving carbon emission neutrality, however, will oblige the EU countries involved in the project to be highly technologically advanced in eliminating emissions not only in the electricity sector, but also in other sectors (including industry, transport and heating sectors). These areas still function thanks to fossil fuel emissions (coal, oil and natural gas), the direct substitution of which by electricity from RES is impossible, for which reason Poland, as well as the rest of the European Union, is looking for alternatives to fossil fuels in all sectors of the economy. The Secretary-General of the United Nations, Antonio Guterres (publication of March 23, 2022) stated that it would be folly to undo now (during a time of war and sanctions against Russia) all previous efforts to reduce dependence on fossil fuels and appealed to accelerate the implementation of technologies and policies necessary for the transition to low-emission Energy systems (Walewska, 2022). This view, of course, first of all concerns the end of hostilities in Ukraine and the withdrawal of Russian troops and the implementation of the climate package agreed in Glasgow, at the UN COP26 climate conference, which took place from October 31 to November 13, 2021 (https://ukcop26.org/).

2

The Consequences of Mining Damage and their Impact on the Natural Environment – a Case Study of Trzebinia

Cygańczuk Krzysztof, Roguski Jacek

Safety & Fire Technology

|

2024

|

Vol. 64, iss. 2

66--82

EN

Purpose: This article attempts to present issues related to surface subsidence in areas of closed and inactive coal and lignite mines. Land reclamation is the necessity of degrading the natural environment and restoring it to its original state. Introduction: Europe is giving up fossil fuels to reduce CO2 emissions into the atmosphere. It is also a result of the embargo imposed on 24 February 2022 on the Russian Federation on coal exports to European Union countries. This results in the search for alternatives to fossil fuels in all sectors of the economy. The direction of the search is towards choosing "green energy", which, due to its potential wide application, is already being treated as an instrument of climate neutrality. Many EU countries have decided to achieve climate neutrality by 2050, which means reducing greenhouse gas emissions by approximately 95% compared to the baseline year of 1990. However, achieving climate neutrality will require eliminating emissions not only in the electricity sector, but also in other sectors. As a result of this process, further areas requiring action after the mines are closed will be created, especially in Upper Silesia. Reclamation of post-mining areas is a very difficult task because there is no universal method of planning reclamation. Many forms of environmental degradation have been observed during mining activities. Methodology: The article uses theoretical and practical research methods, including the analysis of a report on satellite methods, which was developed on the basis of data from satellite radar interferometry. The land surface movement system belongs to the group of products of the Copernicus program, which involves monitoring the land surface, and its implementation was commissioned by the European Environment Agency (EEA). Moreover, the article was based on publications by domestic and foreign authors, authorities in the field of environmental engineering. Conclusions: Methods for reducing the negative impact of mining on the environment have long been developed and improved at all stages of mining activity, from reconnaissance work to the closure of a mining plant. One of the ways to reduce the negative impact of mining on the world's environment is the recultivation of post-mining areas, thanks to which the areas transformed due to mining activities are restored to their utility or natural values.

PL

Cel: W niniejszym artykule podjęto próbę przybliżenia zagadnień związanych z osiadaniem powierzchni na terenach zamkniętych i tymczasowo nieczynnych kopalń węgla kamiennego i brunatnego. W obliczu degradacji środowiska naturalnego niezbędnym środkiem mającym na celu przywrócenie terenu do stanu pierwotnego jest jego rekultywacja. Wprowadzenie: Europa rezygnuje z paliw kopalnych, aby ograniczyć emisję CO2 do atmosfery. Przyczynia się do tego również nałożone 24 lutego 2022 r. na Federację Rosyjską embargo na eksport węgla do krajów Unii Europejskiej. Poszukuje się alternatyw dla paliw kopalnych we wszystkich sektorach gospodarki. Kierunek poszukiwań zmierza na wybór „zielonej energii”, która ze względu na potencjalne szerokie zastosowanie, już zaczyna być traktowana jako instrument neutralności emisyjnej. Wiele krajów UE postanowiło, że do 2050 r. osiągnie wspomnianą neutralność emisyjną, co oznacza zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych o ok. 95% w porównaniu z rokiem wyjściowym 1990. Osiągnięcie neutralności emisyjnej obligować będzie jednak do wyeliminowania emisji nie tylko w elektroenergetyce, lecz także w innych sektorach. W wyniku tego procesu, zwłaszcza na Górnym Śląsku, powstaną kolejne obszary wymagające działań po zamknięciu kopalń. Rekultywacja terenów pogórniczych jest zadaniem bardzo trudnym, gdyż nie ma uniwersalnej metody planowania rekultywacji. W trakcie działalności górniczej zaobserwowano wiele form degradacji środowiska naturalnego. Metodologia: W artykule wykorzystano teoretyczne i praktyczne metody badawcze, w tym analizę raportu w zakresie metod satelitarnych, który został opracowany na podstawie danych z satelitarnej interferometrii radarowej. System o ruchach powierzchni terenu należy do grupy wyrobów programu Copernicus, polegającym na monitorowaniu powierzchni lądów, a jego implementację zlecono Europejskiej Agencji Środowiska (EEA). Ponadto artykuł został oparty na publikacjach krajowych i zagranicznych autorów, autorytetów w dziedzinie inżynierii środowiska. Wnioski: Metody ograniczania negatywnego wpływu górnictwa na środowisko są od dawna opracowywane i udoskonalane na wszystkich etapach działalności górniczej, od prac rozpoznawczych po likwidację zakładu górniczego. Jednym ze sposobów ograniczenia negatywnego wpływu górnictwa na środowisko jest rekultywacja terenów pogórniczych, dzięki której terenom przekształconym w wyniku działalności górniczej przywracane są wartości użytkowe lub przyrodnicze.

3

Study of the Shock Absorption Effectiveness of Air Cushions

Roguski Jacek, Jurecki Leszek, Łyszczek Ryszard, Cygańczuk Krzysztof

Safety & Fire Technology

|

2024

|

Vol. 64, iss. 2

20--45

EN

Purpose: Safety air cushions play a key role in the Polish rescue system. The basic principles of operation of the jump cushion are based on controlled absorption of the kinetic energy of the human body falling from a great height. Thanks to the use of air layers and flexible energy-absorbing materials, the jump cushion is able to reduce the overload affecting the human body during contact with the shock-absorbing surface. The mechanism of impact overload during a fall involves a sudden deceleration and the accumulation of forces acting on the body, which creates a risk of injuries such as fractures, damage to internal organs or concussion. In order to ensure an optimal level of safety while minimising the risk of serious injuries to both rescuers and rescued people, it is important to understand the excessive deceleration mechanisms during a fall from a significant height. Safety air cushions are designed to slow the body down in a controlled manner by spreading kinetic energy over a larger surface area and for a longer period of time, which reduces the risk of serious injury. Typical g-forces on a well-designed air cushion are in the range of 5-10 g and exceeding them significantly increases the risk of injury. Methodology: A series of experiments was conducted, where drop test manikins weighting 40 kg to 90 kg and equipped with accelerometers were thrown from height of 16 metres onto jump cushion targets. During these experiments, various jump cushions from different manufacturers with air-filled frames fed via air tanks were used. The data gathered together with video recordings of those tests were then thoroughly analysed. Conclusions: The research results established acceptable levels of g-force overload for the human body in specific boundary conditions. The data were confirmed consistent with the results accessible in the available literature and enabled the development of technical and operational requirements for safety cushions. The research emphasises the importance of refining the technical parameters of safety air cushions in order to ensure safety and minimise the risk of injuries during rescue operations. In the future, it may be necessary to conduct tests with a manikin of greater mass, which is dictated by the social tendency to gain weight, and to not limit falls to other places on the upper surface of the jump cushion, which may be significant for the magnitude of the overload occurring.

PL

Cel: Skokochrony odgrywają kluczową rolę w polskim systemie ratowniczym. Podstawowe zasady działania skokochronu opierają się na kontrolowanym pochłanianiu energii kinetycznej ciała ludzkiego spadającego z dużej wysokości. Dzięki zastosowaniu warstw powietrza oraz elastycznych materiałów pochłaniających energię, skokochron jest w stanie zredukować przeciążenia oddziałujące na ludzkie ciało podczas kontaktu z powierzchnią amortyzującą. Aby zapewnić optymalny poziom bezpieczeństwa stosowania skokochronów i zminimalizować ryzyko poważnych urazów – zarówno u ratowników, jak i osób ratowanych, istotne jest poznanie mechanizmów przeciążeń towarzyszących upadkowi z wysokości. Mechanizmy te obejmują nagłą zmianę prędkości i akumulację sił działających na ciało. Stwarza to ryzyko urazów, takich jak: złamania, uszkodzenia narządów wewnętrznych czy wstrząsy mózgu. Skokochrony mają za zadanie kontrolowane wyhamowanie ciała upadającego poprzez rozłożenie energii kinetycznej na większą powierzchnię i dłuższy czas. Typowe przeciążenia na dobrze zaprojektowanym skokochronie mieszczą się w zakresie 5–10 g, natomiast ich przekroczenie znacząco zwiększa ryzyko urazów. Metodologia: Przeprowadzono badania doświadczalne obejmujące serię zrzutów manekinów wyposażonych w czujniki przeciążenia. Zastosowano manekiny o masie 40 i 90 kg, zrzucane z wysokości 16 m na środek powierzchni zeskoku skokochronu. Do testów wykorzystano skokochrony ze stelażem pneumatycznym, napełniane powietrzem z butli aparatów powietrznych różnych producentów. Dane z czujników oraz rejestracje filmowe przebiegu zrzutów poddano szczegółowej analizie. Wnioski: Wyniki badań pozwoliły na określenie akceptowalnych poziomów przeciążeń dla ludzkiego ciała w określonych warunkach brzegowych. Dane potwierdziły spójność z dostępnymi wynikami literaturowymi oraz umożliwiły opracowanie wymagań techniczno-użytkowych dla skokochronów. Badania podkreślają znaczenie dopracowania parametrów technicznych skokochronów w celu zapewnienia bezpieczeństwa i minimalizacji ryzyka urazów podczas działań ratowniczych. W przyszłości mogą okazać się niezbędne badania z manekinem o większej masie, co podyktowane jest tendencją społeczną do przybierania na wadze oraz nieograniczanie się do innych miejsc upadku na powierzchnie górną skokochronu, co może mieć znaczenie dla wielkości oddziałujących przeciążeń.

4

Temporary accommodation as basic protection of refugees of warfare and humanitarian disasters

Roguski Jacek, Cygańczuk Krzysztof

Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

|

2023

|

Nr 85

217--232

EN

In this article, the authors have attempted to present issues related to the planning and construction of temporary accommodation for people affected by warfare (Ukraine) and humanitarian disasters (earthquake in Turkey). The damage to the housing infrastructure is often quite extensive and its reconstruction takes several years, during which time it is necessary to provide basic living conditions to refugees and disaster victims until they have the opportunity to move into temporary or permanent housing facilities. The article also describes the planning process that should be carried out before disasters, as well as types of temporary accommodation and the use of local resources in post-disaster reconstruction. In recent years, we have observed a significant increase in the occurrence of natural disasters and local armed conflicts. In most cases, infrastructure in disaster areas is severely damaged or completely destroyed. Houses and residential buildings are highly vulnerable to damage and are the most visible aftermath of disasters. At the same time, for the people affected by these disasters, these are very traumatic experiences. The article describes the key role of temporary housing during reconstruction after war or humanitarian disasters, identifies common problems and suggests some recommendations on how to handle and overcome them.

PL

W niniejszym artykule autorzy podjęli próbę przedstawienia zagadnień związanych z planowaniem i budową tymczasowych obiektów mieszkalnych dla osób poszkodowanych w wyniku działań wojennych (Ukraina) i katastrof humanitarnych (trzęsienie ziemi w Turcji). Zniszczenia infrastruktury mieszkaniowej są często bardzo duże, a jej odbudowa trwa kilka lat, w tym czasie konieczne jest zapewnienie podstawowych warunków bytowych uchodźcom i ofiarom katastrof do czasu, gdy będą mieli możliwość przeniesienia się do tymczasowych lub stałych obiektów mieszkalnych. W artykule opisano również proces planowania, który powinien być przeprowadzony przed katastrofami, a także rodzaje tymczasowego zakwaterowania oraz wykorzystanie lokalnych zasobów w odbudowie po katastrofie. W ostatnich latach obserwujemy znaczny wzrost występowania klęsk żywiołowych i lokalnych konfliktów zbrojnych. W większości przypadków infrastruktura na obszarach dotkniętych klęską żywiołową jest poważnie uszkodzona lub całkowicie zniszczona. Domy i budynki mieszkalne są narażone na uszkodzenia i stanowią najbardziej widoczne następstwa katastrof. Jednocześnie dla osób dotkniętych tymi katastrofami są to bardzo traumatyczne doświadczenia. Artykuł opisuje kluczową rolę tymczasowego zakwaterowania podczas odbudowy po wojnie lub katastrofach humanitarnych, identyfikuje wspólne problemy i sugeruje kilka wskazówek, jak je przezwyciężyć i pokonać.

5

New challenges in the operation of unmanned aerial vehicles. Changes in legal regulations regarding the safety of unmanned aviation

Cygańczuk Krzysztof, Roguski Jacek

Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

|

2023

|

Nr 86

275--294

EN

The extremely dynamic development of civil aviation in recent years has simultaneously contributed to the growing popularity of unmanned aerial vehicles (UAVs), which have taken over air traffic in the areas of protection and security of the population and, since the armed conflict in Ukraine, have also been put to use as dual-use products in military operations. However, one must bear in mind also users who fly drones for private and recreational purposes. Such a rapid growth in interest caused the necessity of introducing regulations that would enable their safe design, production, maintenance and operation in the EU. Thanks to these requirements, the civil aviation authorities in the EU have made every effort to create a solid legal framework for the operations of UAVs, keeping up with their rapid technological development, minimizing accidents that involve flight participants and reducing the risk of material damage or safety of bystanders present on the surface. The authors adopted the assumption that aviation safety regulations are excessively conservative. The first part of this hypothesis is not a revelation, the rule being that legal regulations are delayed in relation to the dynamics of technological progress in this field. The second is an open question regarding the need for greater liberalization in the field of unmanned flights.

PL

Niezwykle dynamiczny rozwój lotnictwa cywilnego w ostatnich latach powoduje jednocześnie rosnącą popularność bezzałogowych statków powietrznych (BSP), które zawładnęły ruchem powietrznym w obszarach ochrony i bezpieczeństwa ludności oraz od czasu konfliktu zbrojnego na Ukrainie jako produkty podwójnego zastosowania są wykorzystywane w działaniach militarnych. Nie można jednocześnie zapominać o użytkownikach, którzy wykorzystują loty dronami do celów prywatnych i rekreacyjnych. Tak gwałtowny wzrost zainteresowania spowodował konieczność wprowadzenia regulacji, które umożliwią bezpieczne ich projektowanie, produkcję, obsługę techniczną oraz eksploatację na terytorium UE. Dzięki tym wymaganiom organy regulacyjne w UE dotyczące lotnictwa cywilnego dołożyły wszelkich starań, aby stworzyć solidne ramy prawne warunków funkcjonowania BSP, które nadążałyby w przyszłości z ich szybkim rozwojem technologicznym i minimalizowałyby nieszczęśliwe wypadki z udziałem uczestników lotów, zmniejszałyby ryzyka wyrządzenia szkód materialnych, przy czym zapewniałyby bezpieczeństwo osobom postronnym na powierzchni ziemi. Autorzy przyjęli założenie, że regulacje z zakresu bezpieczeństwa lotniczego są zbyt zachowawcze. Pierwsza część tej hipotezy nie jest odkrywcza, regułą jest opóźnienie regulacji prawnych w stosunku do dynamiki postępu technologicznego w tej dziedzinie techniki. Druga jest pytaniem dotyczącym konieczności większej liberalizacji w sferze lotów bezzałogowych.

6

Temporary Accommodation Facilities for People Affected by an Emergency or Humanitarian Disaster

Cygańczuk Krzysztof, Roguski Jacek, Tępiński Jarosław

Safety & Fire Technology

|

2022

|

Vol. 59, iss. 1

42--57

EN

Aim: This article attempts to provide an insight into the planning and construction of temporary accommodation for those affected by warfare and humanitarian disasters. The damage to housing infrastructure is often very extensive and its reconstruction takes up to several years, during which time it is necessary to provide refugees and disaster victims with minimum living conditions until they are able to move into permanent housing facilities. The article further describes the planning process that should be followed before disasters, as well as the types of temporary accommodation and the use of local resources in disaster recovery. Introduction: In recent years, we have seen a significant increase in the occurrence of natural disasters and local armed conflicts. In most cases infrastructure in disaster areas is severely damaged or completely destroyed. Houses and residential buildings are very vulnerable to damage and are the most visible consequence after disasters. At the same time, for the people affected by these disasters, they are very traumatic experiences. The article describes the key role of temporary housing during the recovery from humanitarian disasters, identifies common problems and provides some suggestions on how to overcome them. Methodology: The paper mainly uses theoretical research methods, including literature analysis and the opinions of international experts who have conducted studies of many humanitarian disasters and warfare. The analysis which was carried out made it possible to establish and present directions for the construction methodology and optimal solutions in the refugee accommodation project. It discusses elements that can be classified as common patterns of temporary accommodation and reviews of both successful and unsuccessful solutions. Conclusions: The article discusses important factors related to humanitarian disaster preparedness and management. In order to assess the preparedness of planning and disaster management, the article answers the following questions: what is good planning and management and what is the role of temporary housing? The answer is based on the results of empirical and behavioural research conducted by international experts and UNDRO – the United Nations Disaster Relief Organization and the United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR).

PL

Cel: W ramach niniejszego artykułu podjęto próbę przybliżenia kwestii związanych z planowaniem i budowaniem tymczasowego zakwaterowania dla osób dotkniętych skutkami działań wojennych i katastrof humanitarnych. Zniszczenia infrastruktury mieszkalnej często są bardzo duże, a jej rekonstrukcja trwa nawet kilka lat i w tym czasie konieczne jest zapewnienie uchodźcom i ofiarom katastrof minimalnych warunków życia do czasu, aż będą mieli możliwość wprowadzenia się do stałych obiektów mieszkalnych. W artykule opisano ponadto proces planowania, który powinien być realizowany przed katastrofami, a także rodzaje zakwaterowania tymczasowego oraz wykorzystanie zasobów lokalnych przy odbudowie po katastrofach. Wprowadzenie: W ostatnich latach obserwujemy znaczny wzrost zjawiska występowania klęsk żywiołowych oraz lokalnych konfliktów zbrojnych. Infrastruktura w rejonach klęsk w większości przypadków zostaje poważnie uszkodzona lub ulega całkowitemu zniszczeniu. Domy i budynki mieszkalne są bardzo podatne na zniszczenia i stanowią najbardziej widoczny skutek po katastrofach. Jednocześnie dla ludzi, których te katastrofy dotknęły, są to przeżycia bardzo traumatyczne. W artykule opisano kluczową rolę tymczasowych budynków mieszkalnych w czasie trwania odbudowy po katastrofach humanitarnych oraz zidentyfikowano wspólne problemy i zasugerowano pewne wskazówki, jak je pokonać i przezwyciężyć. Metodologia: W pracy wykorzystano głównie teoretyczne metody badawcze, w tym analizę literatury oraz opinie ekspertów międzynarodowych, którzy prowadzili badania wielu katastrof humanitarnych i działań wojennych. Przeprowadzona analiza pozwoliła na ustalenie i zaprezentowanie kierunków metodologii budowy oraz optymalnych rozwiązań w projekcie zakwaterowania uchodźców. Omówiono elementy, które można zaklasyfikować jako wspólne wzorce tymczasowych obiektów mieszkalnych oraz recenzje rozwiązań zarówno tych, które zastosowano z powodzeniem, jak i takich, których użycie okazało się porażką. Wnioski: W artykule omówiono ważne czynniki związane z przygotowaniem się na wypadek katastrof humanitarnych i zarządzaniem nimi. W celu oceny gotowości planowania i zarządzania katastrofami, artykuł odpowiada na następujące pytania: czym jest dobre planowanie i zarządzanie oraz jaką rolę spełnia tymczasowe budownictwo mieszkalne? Odpowiedź została udzielona na podstawie wyników badań empirycznych i behawioralnych prowadzonych przez międzynarodowych ekspertów oraz UNDRO – Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Pomocy w Klęskach Żywiołowych (ang. United Nations Disaster Relief Organization, UNDRO) i Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (ang. United Nations High Commissioner for Refugees, UNHCR).

7

The Use of Innovative Technologies in Rescue and Firefighting Activities of the State Fire Service in Order to Increase the Safety of Officers and Protect the Environment

Roguski Jacek, Szułczyńska Dorota

Safety & Fire Technology

|

2021

|

Vol. 57, iss. 1

100--113

EN

Aim: The aim of the article is to present examples of rescue and firefighting activities carried out by PSP / national rescue and firefighting system (KSRG) with the use of innovative techniques and technologies resulting from the research and development projects carried out by teams of contractors, which included CNBOP-PIB as a leader or member of the consortium. In practice, the implementation of the obtained results allows for the actual and formal safety of firefighters-rescuers and other participants in rescue and firefighting operations, which is one of the basic duties of research and development units operating in the field of broadly understood fire protection, civil protection and crisis management. Introduction: Achieving the above goal is possible through the use of innovative techniques and technologies in rescue and firefighting operations, which allow reducing the risk of accidents and failures. Due to rational technical solutions, it is also possible to limit or even completely eliminate overloads of the osteoarticular system. The planned effect, which is to increase the safety level of rescue and firefighting operations, can also be achieved with the use of organizational and technical methods resulting from the selection of optimal methodologies, including those in logistics activities. Methodology: The article presents the possibilities of using products created as a result of the implementation of projects financed by the National Centre for Research and Development (NCBiR) related to the improvement of activity management and the use of innovative design solutions for equipment used in the planned activities. The considerations were based on the results of development activities carried out by consortia in which CNBOP-PIB participated. Summary: In literature, innovation is the implementation of a new or significantly improved product (or service), process, new marketing method or a new method of organization in the field of business practices, workplace organization or relations with the environment. Products (and services), processes and methods (technical, organizational and marketing) can be called innovations if they are new or significantly improved, at least from the point of view of rescue and firefighting activities carried out by PSP/KSRG. Conclusions: Effective use of the results of projects financed by NCBiR is one of the fastest ways to implement organizational and technical innovations in system activities. According to the authors, in order to increase the rational use of funds allocated to the implementation of research and development projects, a more active participation of the operator is recommended (in terms of content). The use of innovative technologies, even on a national scale, allows achieving measurable effects in terms of increasing the functionality, usability of products, modernization of existing systems, improvement of technologies used in rescue and firefighting operations, optimization of working conditions and time, and protection of the natural environment by reducing technogenic situations.

PL

Cel: Celem artykułu jest prezentacja przykładów działań ratowniczo-gaśniczych realizowanych przez PSP/ krajowy system ratowniczo-gaśniczy (KSRG) przy wykorzystaniu innowacyjnych technik i technologii powstałych w wyniku zrealizowanych projektów naukowo-badawczych i prac rozwojowych przez zespoły wykonawców, w skład których jako lider lub członek konsorcjum wchodziło CNBOP-PIB. W praktyce wdrożenie uzyskanych efektów pozwala na zapewnienie faktycznego oraz formalnego bezpieczeństwa strażakom-ratownikom oraz innym uczestnikom działań ratowniczo-gaśniczych, co jest jednym z podstawowych obowiązków jednostek naukowo-badawczych działających w obszarze szeroko pojętej ochrony przeciwpożarowej, ochrony ludności i zarządzania kryzysowego. Wprowadzenie: Osiągnięcie powyższego celu możliwe jest poprzez zastosowanie innowacyjnych technik i technologii w działaniach ratowniczo-gaśniczych, które pozwalają na ograniczenie ryzyka wystąpienia wypadku i awarii. Dzięki racjonalnym rozwiązaniom technicznym istnieje także możliwość ograniczenia, a nawet całkowitej eliminacji przeciążeń układu kostno-stawowego. Planowany efekt, jakim jest podniesienie poziomu bezpieczeństwa działań ratowniczo-gaśniczych, można osiągnąć także z wykorzystaniem metod organizacyjno-technicznych wynikających z wyboru optymalnych metodyk, między innymi w działaniach logistycznych. Metodologia: W artykule przedstawiono możliwości zastosowania produktów powstałych w wyniku realizacji projektów finansowanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju związanych z doskonaleniem zarządzania działaniami oraz wykorzystania innowacyjnych rozwiązań konstrukcyjnych sprzętu wykorzystywanego w planowanych działaniach. Rozważania oparto na wynikach prac rozwojowych realizowanych przez konsorcja, których członkiem było CNBOP-PIB. Podsumowanie: W ujęciu literaturowym innowacja jest to wdrożenie nowego lub istotnie ulepszonego produktu (wyrobu lub usługi), procesu, nowej metody marketingu lub nowej metody organizacji w zakresie praktyk biznesowych, organizacji miejsca pracy bądź relacji ze środowiskiem. Produkty (wyroby i usługi), procesy i metody (techniczne, organizacyjne i marketingowe) mogą zostać nazwane innowacjami, jeśli są nowe lub istotnie ulepszone przynajmniej z punktu widzenia działań ratowniczo-gaśniczych realizowanych przez PSP/KSRG. Wnioski: Efektywne wykorzystanie rezultatów projektów finansowanych przez NCBiR jest jedną z najszybszych możliwości wdrażania innowacji organizacyjno-technicznych do działań systemowych. Zdaniem autorów w celu zwiększenia racjonalności wykorzystania środków finansowych przeznaczonych na realizację projektów badawczych i prac rozwojowych wskazany jest bardziej aktywny udział gestora (w zakresie merytorycznym). Zastosowanie innowacyjnych technologii, wykorzystywanych nawet w skali krajowej, pozwala na osiągnięcie mierzalnych efektów w zakresie zwiększenia funkcjonalności, użyteczności produktów, unowocześnienia istniejących systemów, udoskonalenia technologii stosowanych w działaniach ratowniczo-gaśniczych, optymalizacji warunków i czasu pracy oraz ochrony środowiska naturalnego dzięki ograniczeniu sytuacji technogennych.

8

Complex Approach to Thermal Testing of Firefighters’ Protective Clothing

Szułczyńska Dorota, Roguski Jacek

Safety & Fire Technology

|

2021

|

Vol. 58, iss. 2

154--163

EN

Aim: An extremely important property of firefighters’ special clothing is thermal resistance of the clothing materials to heat transfer from radiation or flame. Performing tests with the use of thermal mannequins may contribute to the improvement of clothing sets, as such tests indicate weak points of the tested products. The review article presents information on the testing of special clothing on mannequins and a short history of test stands with the use of thermal mannequins. Introduction: Using innovative techniques and technologies provides firefighters-rescuers with an appropriate level of safety. Special clothing is a barrier between the human body and the heat and water vapour from the environment. It is this garment that protects the human body from overheating or cooling down. Methodology: The general test procedure for using thermal mannequins is described in ASTM standards (for instance ASTM F2370 – 10 [1], ASTM F2371 – 10 [2]). Testing of special clothing allowing for an accurate assessment of the degree of protection of the human body against the effects of fire, flame and heat was initiated in the United States. The assumption of these works was to create a mannequin for testing the resistance of clothing equipped with heat sensors to flash fires. Currently, there are around 100 different models of thermal mannequins around the world. Technological progress in the post-war period resulted in the rapid development of mannequins built with a multi-segment structure. This allowed to increase the accuracy of the measurements that simulated heat exchange between the human body and the environment. The data obtained in this manner is repeatable, which allows for standardization of the test requirements for thermal insulation of clothing sets. Conclusions: Performing tests using thermal mannequins contributes to the improvement of clothing sets in order to increase the safety of the users. The results obtained under the test conditions very accurately indicate the number, location and degree of burns to which the user of such clothing may be exposed.

PL

Cel: Niezwykle ważną właściwością strażackich ubrań specjalnych jest odporność termiczna materiałów odzieżowych na przenikanie ciepła pochodzącego z promieniowania lub płomienia. Wykonywanie badań przy użyciu manekinów termicznych może przyczynić się do udoskonalania zestawów odzieżowych, bowiem badania takie wskazują słabe punkty testowanych wyrobów. W artykule mającym charakter przeglądowy przedstawiono informacje na temat prowadzonych badań ubrań specjalnych na manekinach oraz krótką historię stanowisk badawczych z wykorzystaniem manekinów termicznych. Wprowadzenie: Zastosowanie innowacyjnych technik i technologii zapewnia strażakom-ratownikom odpowiedni stopień bezpieczeństwa. Odzież specjalna stanowi barierę pomiędzy ludzkim ciałem a ciepłem i parą wodną pochodzącymi ze środowiska. To właśnie ubranie ma za zadanie chronić ciało człowieka przed nadmiernym przegrzaniem lub wychłodzeniem. Metodologia: Ogólna procedura postępowania badawczego z wykorzystaniem manekinów termicznych opisana jest w standardach ASTM (np. ASTM F2370 – 10 [1], ASTM F2371 – 10 [2]). Badania odzieży specjalnej pozwalające na dokładną ocenę stopnia ochrony ludzkiego ciała przed działaniem ognia, płomienia i ciepła zapoczątkowano w Stanach Zjednoczonych. Założeniem wspomnianych prac było stworzenie manekina do badania odporności odzieży na działanie pożarów błyskawicznych, wyposażonego w czujniki ciepła. Obecnie na świecie funkcjonuje ok. 100 różnych modeli manekinów termicznych. Postęp technologiczny w okresie powojennym spowodował szybki rozwój budowanych manekinów, które posiadały wielosegmentową budowę. Pozwoliło to na zwiększenie dokładności wykonywanych pomiarów symulujących wymianę ciepła między organizmem ludzkim a otoczeniem. Uzyskane w ten sposób dane są powtarzalne, co pozwala na znormalizowanie wymagań badawczych izolacyjności cieplnej zestawów odzieżowych. Wnioski: Wykonywanie badań przy użyciu manekinów termicznych przyczynia się do udoskonalania zestawów odzieżowych, aby zwiększać bezpieczeństwo użytkowników. Uzyskane w warunkach badawczych wyniki w bardzo dokładny sposób wskazują liczbę, lokalizację i stopień oparzeń, na jakie może być narażony użytkownik takiego ubrania.

9

Narzędzia informatyczne w modelowaniu zagrożeń : przegląd wybranych programów do symulacji awarii technicznych

Cygańczuk Krzysztof, Roguski Jacek, Tępiński Jarosław

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 7

1015--1022

PL

Przedstawiono możliwości zastosowania narzędzi informatycznych do analizy i prognozowania wybranych zagrożeń oraz przygotowania wewnętrznych i zewnętrznych planów ratowniczych dla zakładów dużego ryzyka (ZDR) i zakładów zwiększonego ryzyka (ZZR). Porównano wybrane programy komputerowe służące do modelowania skutków katastrof technicznych, a także dokonano analizy konsekwencji ataków za pomocą broni biologicznej lub chemicznej. Przedstawiono tezę, że przeprowadzenie analiz oraz modelowania skutków awarii przemysłowych znacząco zmniejsza ryzyko pominięcia istotnych w ocenie, potencjalnych zagrożeń wynikających z awarii technicznych oraz daje wsparcie przy projektowaniu lub modernizacji instalacji procesowych.

EN

A review, with 17 refs. of the leading software for simulation of the effects of tech. disasters and analyzing the consequences of attacks using biolog. or chem. weapons.

10

Mobilny modułowy system uzdatniania i przechowywania wody pitnej w sytuacjach kryzysowych : (powodzie, katastrofy naturalne lub techniczne)

Cygańczuk Krzysztof, Roguski Jacek, Zielecka Maria

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 7

1061--1067

PL

Omówiono koncepcję budowy nowoczesnego systemu filtracji i magazynowania wody w elastycznych zbiornikach do wykorzystania na wypadek powodzi lub innych nieprzewidzianych katastrof naturalnych i technicznych. Zastosowanie wysokowydajnych filtrów wody umożliwi wykorzystanie zanieczyszczonych zasobów wodnych (np. wody popowodziowej lub skażonej), a przy wdrażaniu koncepcji podwójnej filtracji możliwe będzie uzyskanie wody pitnej. Użycie modułów w postaci zbiorników elastycznych znacznie zwiększy mobilność zestawu, który ułatwi budowę stanowisk do uzdatniania wody przy jednoczesnym zaangażowaniu znacznie mniejszych sił i środków niż w przypadku standardowych działań. Przedstawiono stosowane w praktyce stanowiska uzdatniania wody w celu podniesienia jej jakości do poziomu wymagań dla wody pitnej.

EN

A review, with 47 refs. of mobile water purifn. systems used in world practice. The concept of building a modern water filtration and storage system in flexible tanks for use in the hard to reach areas was presented.