Izolacjo-nawierzchnie na bazie żywic syntetycznych są jednym z podstawowych elementów wyposażenia obiektów mostów. Są wodoszczelne, chronią przed działaniem wody i rozpuszczonych w niej jonów chlorkowych oraz pełnią jednocześnie funkcję nawierzchni i izolacji przeciwwodnej na obiekcie. W artykule przedstawiono zagadnienia dotyczące przeznaczenia, zakresu i warunków stosowania izolacjo-nawierzchni na bazie żywic syntetycznych, ze szczególnym uwzględnieniem aspektu przygotowania podłoża. Wskazano także zasadnicze charakterystyki izolacjo-nawierzchni w odniesieniu do właściwości użytkowych oraz omówiono najczęstsze przyczyny uszkodzeń.
EN
Waterproof pavement membrane based on synthetic resins are one of the basic elements of bridge details. They are waterproof, protect against the effects of water and chloride ions dissolved in it, and also serve as a pavement and waterproofing membrane. The article presents issues regarding the purpose, scope and conditions of use of waterproof pavement membrane based on synthetic resins, with particular emphasis on the aspect of surface preparation. The essential characteristics of the waterproof pavement membrane were also indicated in relation to functional properties and the most common causes of damage were discussed.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The paper presents an analysis of the operational properties of paint coatings for use in military technology in the field of masking. The assessment of the properties was performed on the basis of measurements of the surface geometric structure and adhesion using the peel method. The measurements of specular gloss, colour in the range of 400-700 nm and reflectance in the range of 350-1200 nm were made in relation to the requirements of the Polish Defence Standard NO-80-A200. Coating systems are characterised by their low roughness and good adhesion. Due to their operational properties, the developed coating systems can be used on armaments and military equipment.
Celem eksperymentu była ocena wpływu temperatury utwardzania na wybrane właściwości użytkowe wyrobów do łączeń konstrukcyjnych. Do badań wytypowano trzy kleje epoksydowe przeznaczone - w ramach naprawy konstrukcji betonowych - do przyklejania materiałów, takich jak np. maty z włókien węglowych, szklanych i aramidowych. Substraty, z których składają się poszczególne kleje, jak również przygotowane obiekty badawcze, kondycjonowano w warunkach laboratoryjnych oraz ekstremalnych temperaturach utwardzania, wytypowanych do projektu w oparciu o informacje znajdujących się w kartach technicznych wyrobów. Jako temperatury ekstremalne przyjęto maksymalną 35˚C i minimalną 10˚C wartość deklarowaną wspólną dla wytypowanych klejów. Przeprowadzono badania, których wyniki stanowią podstawowe kryterium oceny jakości połączeń klejowych, takie jak: wytrzymałość na ścinanie (przy różnych wartościach kąta nachylenia złącza), wytrzymałość na ściskanie i zginanie. Dodatkowo wykonano badanie przyczepności betonu starego do betonu starego, które pozwoliło określić, jaki wpływ ma temperatura utwardzania na połączenie kleju i betonu. Analiza uzyskanych wyników wykazała wpływ temperatury utwardzania wyrobów do łączeń konstrukcyjnych na ich wybrane właściwości użytkowe. Większy wpływ na obniżenie poziomu uzyskanych parametrów ma spadek temperatury utwardzania klejów do łączenia konstrukcyjnego do 10°C.
EN
The aim of the experiment was to evaluate the influence of the hardening temperature on selected performance properties of products for construction joints. Three epoxy adhesives were selected for the tests, intended - as part of the repair of concrete structures - for gluing materials such as carbon, glass and aramid fiber mats. The substrates, which make up the individual adhesives, as well as the prepared research objects, were conditioned in laboratory conditions and extreme hardening temperatures, selected for the project based on the information contained in the technical data sheets of the products. The maximum 35˚C and minimum 10˚C declared values shared by the selected adhesives were adopted as extreme temperatures. Tests were carried out, the results of which constitute the basic criterion for assessing the quality of adhesive joints, such as: shear strength (at different values of the angle of inclination of the joint), compressive and bending strength. In addition, the adhesion test of the old concrete to the old concrete was performed, which allowed to determine the influence of the hardening temperature on the bonding of the adhesive and concrete. The analysis of the obtained results showed the influence of the hardening temperature of products for construction joints on their selected performance properties. The decrease in the curing temperature of structural adhesives to 10°C has a greater impact on the reduction of the obtained parameters.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Artykuł poświęcono problematyce napraw elewacji wentylowanych z okładzinami włóknisto-cementowymi. Podczas eksploatacji elewacji wentylowanych często zachodzi konieczność wymiany okładzin. Nie zawsze jednak jest możliwe znalezienie takiego samego materiału okładzinowego. Wiąże się to z koniecznością określenia podstawowych właściwości techniczno-użytkowych, które ma spełniać okładzina zamienna. W artykule, na podstawie wieloletniego doświadczenia badawczo-eksperckiego, omówiono najistotniejsze właściwości techniczno-użytkowe okładzin włóknisto-cementowych wymagające weryfikacji podczas projektowania wymiany uszkodzonych okładzin.
EN
The article is devoted to the issue of repairs of ventilated facades with fiber-cement cladding. During the operation of ventilated facades, it is often necessary to replace the claddings. It is not always possible to find the same cladding. This raises a legitimate question: what technical and operational properties should the new cladding meet? The paper, based on many years of research and expert experience, discusses the most important technical and operational properties of fiber-cement claddings that require verification when designing the replacement of damaged elements.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
In recent years, metal additive manufacturing developed intensively and became a relevant technology in industrial production of highly complex and function integrated parts. However, almost all additively manufactured parts must be post-processed in order to fulfil geometric tolerances, surface quality demands and the desired functional properties. Thus, additive manufacturing actually means the implementation of additive-subtractive process chains. Starting with the most relevant additive processes (powder-based PBF-LB, LMD-p and wire-based WAAM and LMD-w/WLAM), considering intermediate process steps (heat treatment and shot peening) and ending up with post-processing material removal processes (with defined and undefined cutting edges), this paper gives an overview of recent research findings with respect to a comprehensive scientific investigation of influences and interactions within the additive-subtractive process chain. This includes both the macroscopic geometric scale and the microscopic scale of the material structure. Finally, conclusions and future perspectives are derived and discussed.
In recent years, the pursuit of sustainable practices and the efficient utilization of resources has become paramount in various industries, including the food and beverage sector. One such challenge faced by the dairy industry is the management of whey, a byproduct generated during cheese and yogurt production. Historically, whey has been perceived as a discarded waste product, leading to environmental concerns due to its high organic load and disposal challenges. However, with the increasing emphasis on sustainability, researchers and industry leaders have recognized the potential of developing innovative approaches to valorize whey, transforming it into valuable products while minimizing waste and environmental impact. Essentially turning it from “gutter-to-gold. This review provides an overview of the technologies used for whey valorization, with a focus on new approaches, innovative products, and emerging perspectives. It aims to stimulate research and innovation in this critical field, fostering the development of a more sustainable and circular dairy industry.
The paper presents an analysis of the functional operational properties of multilayer coatings for use in military technology in the field of masking. The developed coating systems are characterized by operational innovationdue to their small thickness when compared to those currently used by global defence contractors while maintaining the re-emission coefficient required for camouflage to be effective in the optical range. Their service life and durability were assessed in terms of functional properties based on measurements of attenuation coefficients, surface geometric structure, adhesion, specular gloss and colour parameters. The tests were carried out for coating systems fabricated in five variants: a two-layer paint system (SP1), a three-layer paint system (SP2), a laser-modified three-layer paint system (SP3) and a four-layer paint system in two variants (SP4 and SP5), with the former being modified with carbon nanotubes and the later with spherical iron. Coating systems are characterized by low roughness and good adhesion and have appropriate attenuation coefficients for radar waves. Due to their operational properties, the developed coating systems can be used on armaments and military equipment.
The conduct of research on advanced tribological systems in order to determine the best solutions in terms of the durability and reliability of technical objects containing these systems requires a multifaceted and comprehensive approach due to the complexity of tribological processes occurring during operation. Observation of these processes is complicated and limited due to the inaccessibility of the friction zone. Therefore, progress in improving tribological characteristics is mainly determined by developing laboratory test methods. From the point of view of describing the tribological properties of the surface layer, the geometric structure of the surface (shape, waviness, roughness and surface defects), the structure of the physicochemical zones (microstructure, mechanical properties, physicochemical properties), and the ability to properly interact with the lubricant should be taken into account. Studies of advanced tribological systems should therefore include two complementary test methods, i.e., friction wear tests and surface layer tests (as manufactured and as operated). This paper presents a concept for research on advanced tribological systems and a justification for conducting complementary research on these systems, referring to selected examples (processing tools, joint implants, and dental implants). The research results are examples which illustrate the essence of conducting complementary research.
PL
Prowadzenie badań zaawansowanych systemów tribologicznych w celu określenia najlepszych rozwiązań pod względem trwałości i niezawodności obiektów technicznych zawierających te systemy wymaga wielowątkowego i kompleksowego podejścia ze względu na złożoność procesów tribologicznych zachodzących podczas eksploatacji. Obserwacja tych procesów jest skomplikowana oraz ograniczona z uwagi na niedostępność strefy tarcia. Dlatego postęp w poprawianiu charakterystyk tribologicznych determinowany jest głównie przez rozwój metod badań laboratoryjnych. Z punktu widzenia opisu właściwości tribologicznych warstwy wierzchniej należy brać pod uwagę zarówno strukturę geometryczną powierzchni (kształt, falistość, chropowatość i wady powierzchni), strukturę fizykochemicznych stref (mikrostruktura, właściwości mechaniczne, właściwości fizykochemiczne)oraz zdolność do właściwej interakcji ze środkiem smarowym. Badania zaawansowanych systemów tribologicznych powinny zatem obejmować dwie komplementarne metody badawcze, tj. badania tarciowo-zużyciowe oraz badania warstwy wierzchniej (wytworzonej i eksploatowanej). W pracy przedstawiono koncepcję badań zaawansowanych systemów tribologicznych oraz zasadność prowadzenia komplementarnych badań tych systemów, odnosząc się do wybranych przykładów (narzędzia obróbcze, implanty stawów, implanty stomatologiczne). Wyniki badań stanowią przykłady pokazujące istotę prowadzenia badań komplementarnych.
W artykule dokonano charakterystyki właściwości funkcjonalnych białek miofibrylarnych oraz skrobi natywnych o rożnej zawartości amylozy i amylopektyny jako komponentów żeli emulsyjnych. Zwrócono także uwagę na ich strukturotwórcze oddziaływanie, szczególnie w zakresie tworzenia w fazie ciągłej żeli emulsyjnych trójwymiarowej sieci przestrzennej. Przedstawiono ponadto możliwości kształtowania dodatkiem skrobi o różnym składzie chemicznym cech reologicznych i mikrostrukturalnych żeli emulsyjnych oraz stabilności labilnych fizycznie i chemicznie substancji bioaktywnych.
EN
The article describes the functional properties of myofibrillar proteins and native starches with different amylose and amylopectin content as components of emulsion gels. Attention was also paid to their influence on structure-creating, especially in terms of forming a three-dimensional spatial network in the continuous phase of emulsion gels. Moreover, the possibilities of shaping, with the addition of starches of different chemical composition, rheological and microstructural properties of emulsion gels as well as the stability of physically and chemically labile bioactive substances were presented.
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The subject of this study and analysis was titanium alloy, applied among others to the friction components of orthopaedic (artificial hip joint) implants. This material was subjected to abrasive finishing using a synthetic diamond as a tool. The properties of the studied titanium alloy were characterised. The processing technology and the research methods are discussed. The surfaces, after being subjected to abrasive machining, were studied using three research instruments – an interference microscope, a scanning electron microscope, and an atomic force microscope. Advanced metrology software was used to analyse the measurement data. The aim of the research was to present the changes taking place in the forming of the surface of the studied titanium alloy, in particular those occurring in the final sequential processing. A characterisation of the machined surfaces was prepared based on parametric (surface topography – parameters and functions) and non-parametric (surface morphology – images) analysis. The significant influence of the sequence and the tool (diamond grain and micro-grain) on the surface topography shaped during the technological process is presented. Improvement in the surface quality and features was observed. Parametric analysis showed no significant differences between TA-III and TA-IV surfaces, while these differences were visualised by non-parametric analysis. Moreover, the hereditary features of the surface topography (isotropy and pits/valleys) and their influence on the potential functional properties (place/area for accumulation/retaining of the lubricant in the friction zone) of the titanium alloy were analysed.
Aim: The aim of the article is to indicate the essential technical and operational parameters of mobile fans and to present the proposed testing methodologies (as well as dedicated infrastructure) allowing to confirm the indicated features. Project and methods: In many places around the world, scientists conduct tests related to the use of mechanical tactical ventilation with the use of mobile positive pressure ventilation fans. These devices are used by fire protection units, among others, for the removal of thermal decomposition products resulting from fires, posing a threat to people staying in construction facilities during events and hindering rescue operations. Achieving the expected effects through the use of mechanical tactical ventilation depends on many factors, among others, on the appropriate technical parameters and the ability to use the fan. Describing the essential features that should be characterized by the devices in question, attention in particular should be paid to: mobility, durability, reliability and effectiveness. To confirm these features, mobile fans should be tested using properly validated test methodologies. This publication presents a draft of the test program that allows to confirm the effectiveness of mobile fans, i.e. aerodynamic efficiency (flow rate), stream shape (area of the effective speed distribution), operating time, noise, weight and dimensions. Conclusions: Mobile fans used by fire protection units are an important tool supporting the effectiveness of rescue operations. However, in order for them to be used in an optimal way, it is necessary to comprehensively examine the technical parameters, and then – adequately to these parameters – to develop appropriate procedures for their use. In the context of the aforementioned testing, despite the large scientific achievements in this field, there are still areas that require improvement, with particular emphasis on standardized testing methodologies and the measurement infrastructure dedicated to them. For this reason, the authors indicated important technical and functional features that determine the effectiveness of mobile fans and recommended selected methods on the basis of which these features can be verified. The intention of the project is to provide rescuers with greater comfort when choosing and using the devices in question. The basis for this comfort is to be aware of the availability of equipment with confirmed functional characteristics and the possibility of referring to the developed guidelines for the proper use of fans in accordance with their parameters.
PL
Cel: Celem artykułu jest wskazanie istotnych parametrów techniczno-użytkowych mobilnych wentylatorów oraz przedstawienie propozycji metodyk badawczych (a także dedykowanej infrastruktury) pozwalających potwierdzić wskazane cechy. Projekt i metody: W wielu miejscach na świecie naukowcy prowadzą badania związane ze stosowaniem mechanicznej wentylacji taktycznej z wykorzystaniem mobilnych wentylatorów nadciśnieniowych. Urządzenia te są wykorzystywane przez jednostki ochrony przeciwpożarowej m.in. do usuwania powstałych w wyniku pożarów produktów rozkładu termicznego, stanowiących zagrożenie dla osób przebywających w trakcie zdarzeń w obiektach budowlanych oraz utrudniających działania ratownicze. Osiągnięcie oczekiwanych efektów poprzez zastosowanie mechanicznej wentylacji taktycznej zależy od wielu czynników, m.in. od odpowiednich parametrów technicznych oraz umiejętności zastosowania wentylatora. Opisując istotne cechy, jakimi powinny charakteryzować się przedmiotowe urządzenia, w szczególności należy zwrócić uwagę na: mobilność, trwałość, niezawodność oraz skuteczność działania. Aby potwierdzić te cechy, mobilne wentylatory powinny zostać poddane badaniom z wykorzystaniem odpowiednio zwalidowanych metodyk badawczych. W niniejszej publikacji przedstawiono projekt programu badań, pozwalający uwierzytelnić efektywność działania mobilnych wentylatorów, tj.: wydajność aerodynamiczną (wielkość przepływu), kształt strugi (powierzchnię efektywnego rozkładu prędkości), czas pracy, hałas, masę oraz wymiary. Wnioski: Mobilne wentylatory, stosowane przez jednostki ochrony przeciwpożarowej, stanowią ważne narzędzie wspomagające efektywność prowadzonych działań ratowniczych. Jednak, aby mogły być one wykorzystywane w sposób optymalny, konieczne jest wszechstronne zbadanie parametrów technicznych, a następnie – adekwatne do tych parametrów – opracowanie odpowiednich procedur ich użycia. W kontekście wspomnianych badań, pomimo dużego dorobku naukowego w tej dziedzinie, nadal można dostrzec obszary wymagające doskonalenia, ze szczególnym uwzględnieniem znormalizowanych metodyk badawczych oraz dedykowanej im infrastruktury pomiarowej. Z tego względu zespół autorski wskazał istotne cechy techniczno-użytkowe warunkujące efektywność działania mobilnych wentylatorów oraz zarekomendował wybrane metody, na podstawie których cechy te mogą zostać zweryfikowane. Intencją przedsięwzięcia jest zapewnienie ratownikom większego komfortu przy wyborze oraz korzystaniu z omawianych urządzeń. Podstawą tego komfortu ma być świadomości dysponowania sprzętem o potwierdzonych cechach użytkowych oraz możliwość odwołania się do opracowanych wytycznych w zakresie prawidłowego użytkowania wentylatorów zgodnie z posiadanymi przez nie parametrami.
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW