Wyroby szklane formowane z masy szklanej w wysokiej temperaturze i chłodzone do temperatury otoczenia przy normalnie stosowanych szybkościach, zawsze wykazują naprężenia termiczne, spowodowane odmiennymi warunkami stygnięcia warstw zewnętrznych i wewnętrznych. Obecność nadmiernych, a przede wszystkim, nierównomiernie rozmieszczonych naprężeń wpływa niekorzystnie na wytrzymałość mechaniczną i termiczną oraz właściwości fizykochemiczne szkła, zmniejszając znacznie wartość użytkową gotowych wyrobów i wywołują ich pękanie pod wpływem niewielkich nawet zmian temperatury. W celu usunięcia naprężeń wyroby ze szkła poddawane są dodatkowo procesowi termicznemu, zwanemu odprężaniem. Procesem odwrotnym do odprężania jest hartowanie termiczne, stosowane głównie w przetwórstwie szkła płaskiego. Szkło hartowane, a wiec celowo równomiernie naprężane, odznacza się wysoką wytrzymałością mechaniczną i termiczną. W obu przypadkach istotne jest określenie wielkości, rodzaju i rozkładu naprężeń. Wielkie znaczenie praktyczne ma elastooptyczna metoda badania naprężeń, oparta na wykorzystaniu zjawiska wymuszonej dwójłomności.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Na tle zjawisk zachodzących w piecu szklarskim przedstawiono procesy wydzielania się różnych gazów ze wsadu w toku topienia, rozpuszczalność gazów w stopie oraz wzajemne oddziaływanie stopionej masy szklanej z dwutlenkiem węgla, tlenkami siarki, tlenem, parą wodną, azotem i innymi gazami zawartymi w atmosferze pieca i pęcherzach gazowych. Omówiono złożoność zjawisk występujących w układzie "masa szklana-gaz" i ważność tych procesów dla technologii szkła.
EN
Against the backgroung of the phenomena occurring in glass melting furnance, in the report there have been presented the processes of release of particular kinds of gases from the furnance charge during melting of raw materials mixtures as well as dossolubility of gases in the melt and interaction of glass melt with the carbon dioxide, sulfur oxides, steam, oxygen, nitrogen and the other gases existing in the furnance atmosphere and bubbles in glass. The complex character of the phenomena occurring in the "molten glass-gas" system as well as great importance of these processes in the glass technology science and practice had also been reviewed in this paper.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW