Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Moje związki z historią rozpoznania wiertniczego Lubelskiego Zagłębia Węglowego i innych regionów Polski (1966 - 1975)

Miskiewicz Zbigniew

Przegląd Górniczy

|

2022

|

T. 78, nr 3

29--44

PL

Moje wspomnienia z realizacji prac geologiczno-poszukiwaczych za węglem kamiennym na Lubelszczyźnie obejmują okres 1966 - 1975. Na zlecenie Centralnego Urzedu Geologii projekt badań poszukiwawczych i rozpoznawczych przygotowali geolodzy z Oddziału Górnośląskiego Instytutu Geologicznego w Sosnowcu. Do wykonania prac wiertniczych i geofizycznych w otworach wybrano wyspecjalizowane w poszukiwaniach złóż węgla Przedsiębiorstwo Geologiczne w Katowicach (KPG). Prace były finansowane z budżetu państwa. Do 1971 roku wykonano 39 otworów wiertniczych na terenie powiatów: Hrubieszów, Chełm, Włodawa, Parczew, Lubartów i Lublin w województwie lubelskim w południowo-wschodniej Polsce. Głównym wynikiem badań było udokumentowanie w kategorii C2 pierwszego w LZW złoża węgla kamiennego „Łęczna”, a nastepnie złoża „Chełm. W latach 1971 -1974 Przedsiebiorstwa Geologiczne w Katowicach i Kielcach na zlecenie Jaworznicko-Mikołowskie Zjednoczenie Przemysłu Węglowego (JMZPW), prowadziły intensywne prace geologiczno-wiertnicze, wynikiem których było udokumentowanie zasobów węgla w kategorii C1 w obszarze złóż «K1 i K2» zagospodarowanych przez pierwszą kopalnię węgla kamiennego «Bogdanka» w pobliżu Puchaczowa. Decyzję o jej budowie, w styczniu 1975 roku podjęli Edward Gierek I Sekretarz PZPR i Piotr Jaroszewicz Premier rząd PRL. Moja rola na tym etapie rozpoznania została zakończona. Decyzją Dyrekcji przedsiębiorstwa zostałem skierowany do koordynacji prac wiertniczych w innych rejonach Polski.

EN

My memories of the implementation of geological and prospecting works for hard coal in the Lublin region cover the period from 1966 to 1975. At the request of the Central Office of Geology, the exploration and reconnaissance research project was prepared by geologists from the Department of the Upper Silesian Geological Institute in Sosnowiec. A Geological Enterprise in Katowice specialized in the search for coal deposits was selected to perform drilling and geophysical works in the wells. The works were financed from the state budget. By 1971, 39 boreholes had been drilled in the following counties: Hrubieszów, Chełm, Włodawa, Parczew, Lubartów and Lublin in the Lubelskie Province in south-eastern Poland. The main result of the research was the documentation in the C2 category of the first hard coal deposit in LZW, “Łęczna», and then the «Chełm» deposit. In the years 1971-1974, Geological Enterprises in Katowice and Kielce, commissioned by Jaworzno - Mikołów Coal Industry Union (JMZPW), conducted intensive geological and drilling works, which resulted in documenting coal resources in category C1 in the area of the „K1 and K2 deposits” developed by the first hard coal mine „ Bogdanka „near Puchaczów. The decision to build it was made in January 1975 by Edward Gierek, First Secretary of the Polish United Workers’ Party, and Piotr Jaroszewicz, Prime Minister of the Polish People’s Republic. My role at this stage of diagnosis has ended. By the decision of the company’s management, I was directed to coordinate drilling work in other regions of Poland.

2

Ocena efektywności zabezpieczeń profilaktycznych budynków murowanych na terenie górniczym LZW

Jędrzejczyk Adrian, Firek Karol, Kocot Wojciech, Jurczykowska Katarzyna

Przegląd Budowlany

|

2022

|

R. 93, nr 1-2

32--35

PL

W artykule przedstawiono wyniki oceny efektywności zabezpieczeń profilaktycznych przeciw wpływom górniczym wykonywanych dla budynków mieszkalnych o konstrukcji murowanej, usytuowanych na terenie górniczym Lubelskiego Zagłębia Węglowego (LZW). Do badań wykorzystano bazę danych zawierającą informacje o 116 budynkach murowanych w wieku do 22 lat, które w okresie użytkowania nie były poddawane pracom remontowym. Wśród nich znalazły się 52 obiekty zabezpieczone profilaktycznie podczas budowy. W efekcie przeprowadzonych analiz uzyskano modele przebiegu zużycia technicznego dla grup budynków wydzielonych z uwzględnieniem zastosowanych zabezpieczeń profilaktycznych. Następnie porównano ich parametry i stwierdzono, że tempo przyrostu zużycia technicznego budynków zabezpieczonych jest niższe niż budynków niezabezpieczonych. Jako kryterium do oceny przyjęto miarę w postaci zmiany stopnia zużycia technicznego. Dodatkowo oszacowano i porównano trwałość wydzielonych grup budynków oraz wykazano, że stosowanie zabezpieczeń profilaktycznych wydłuża trwałość badanej zabudowy.

EN

This paper presents the results of the assessment of the effectiveness of preventive structural protection against mining impacts, applied in residential masonry buildings located in the mining area of the Lublin Coal Basin. The research used a database containing information on 116 masonry buildings up to 22 years old, that have not been repaired during their lifetime. Among them there were 52 objects with preventive structural protection. As a result of the analysis, models of the course of technical wear were obtained for groups of buildings separated due to preventive structural protection. Then their parameters were lower than of unprotected buildings. Additionally, the durability of separated groups of buildings was estimated and compared. It was shown that the application of preventive structural protection extends the durability of analysed buildings.

3

Polskie zagłębia węgla kamiennego : zarys historii badań Państwowego Instytutu Geologicznego

Jureczka Janusz, Ihnatowicz Adam, Zdanowski Albin

Przegląd Geologiczny

|

2019

|

Vol. 67, nr 7

578--583

EN

Geological studies of the Polish coal basins - namely the Upper Silesian Basin, the Lower Silesian Basin and the Lublin Basin - are diverse due to the differences in the extent of exploration and coal mining activities, as well as the complicated political history of each basin. This paper presents a review of the most important geological works performed after World War II on the territory of Poland. The studies conducted by the Polish Geological Institute (PGI) were of critical importance, especially those which were concentrated on the geology and stratigraphy of Carboniferous strata. It should be emphasized that the PGI made a great contribution to the discovery and subsequent evaluation of coal resources in the Lublin Coal Basin. Equally important are exploration endeavors and coal resource evaluation conducted by the PGI in the other two Polish coal basins. In addition, the PGI initiated and performed investigations of coalbed methane.

4

The squamation of “Ctenacanthus” costellatus (Chondrichthyes: Ctenacanthiformes) from the Carboniferous of Lublin area, south-eastern Poland

Ginter Michał, Skompski Stanisław

Acta Geologica Polonica

|

2019

|

Vol. 69, no. 4

571--582

EN

A sample of late Viséan limestone from the Włodawa IG-4 borehole, east of Lublin, Poland, yielded a piece of a tooth and a few hundred well-preserved scales comparable to those of “Ctenacanthus” costellatus Traquair, 1884 from Glencartholm, Scotland, UK. Most of the scales are typical compound body scales of the ctenacanthid type. Their crowns are composed of several separate odontodes whose distal ends are turned backwards and bases are characterised by concave undersides. In the material, there are also sparse scales with similar crowns but with flat or convex bulbous bases, as well as ornamented plates and single, star-like denticles, probably from the head region. The taxonomic status of “Ctenacanthus” costellatus was analysed and a new generic name for that species, viz. Glencartius gen. nov., is proposed.

5

The role of mineral matter in the concentration of phosphorus in bituminous coal seams from the Lublin Formation in the Lublin Coal Basin in Poland

Parzentny H. R.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2018

|

T. 34, z. 3

53--70

EN

The study included bituminous coal seams (30 samples coal from the Bogdanka and Chełm deposits) of the Lublin Formation, the most coal-bearing strata in the best developed and recognized in terms of mining parts of the Lublin Coal Basin in Poland. High phosphorus concentrations in coal of the Lublin Formation were found (1375 g/Mg) as well as P2O5 in coal ash (2.267 wt%). The phosphorus contents in coal and coal ash from the 385 and 391 coal seams in the area of the Lubelski Coal Bogdanka Mine and in the area of its SE neighbor is the highest (max. 2.644 wt. % in coal and 6.055 wt. % of P2O5 in coal ash). It has been shown that mineral matter effectively affects phosphorus contents in coal and coal ash. At the same time, phosphate minerals (probably apatite and crandallite) present in kaolinite aggregates of tonsteins contain the most of phosphorus and have the greatest impact on the average P content in the 382, 385, 387, and 391. The secondary source of phosphorus in these coal seams and main source of phosphorus in these coal deposits that do not contain mineral matter of pyroclastic origin (378, 389, 394) may be clay minerals, which absorbed phosphorus compounds derived from organic matter released during coalification. Phosphorus-rich ash from the combustion of the Lublin Formation coal tend to be environmentally beneficial to the environment and also useful for improving the soil quality. Due to the low degree of coalification and high content of phosphorus in coal, this coals of little use for coking.

PL

Badaniami objęto pokłady węgla kamiennego (30 próbek ze złoża Bogdanka i złoża Chełm) z formacji Lublina, najbardziej węglonośnej i najlepiej pod względem górniczym rozpoznanej części Lubelskiego Zagłębia Węglowego (LZW). Stwierdzono dużą zawartość fosforu w węglu (1375 g/Mg) i P2O5 w popiele węgla (2,267 % wag.). Zawartość fosforu w węglu i w popiele węgla z pokładu 385 i 391 w rejonie kopalni Lubelski Węgiel Bogdanka i w obszarze z nią sąsiadującym od południowo-wschodniej strony jest najwyższa (max. 2,644% w węglu i 6,055% P2O5 w popiele węgla). Wykazano decydujący wpływ materii mineralnej na zawartość fosforu w węglu z formacji Lublina i w popiele węgla. Przy czym minerały fosforanowe (prawdopodobnie apatyt i crandallit), obecne w agregatach kaolinitu w tonsteinach, zawierają najwięcej fosforu i mają największy wpływ na średnią zawartość fosforu w węglu z pokładów 382, 385, 387 i 391. Drugorzędnym źródłem fosforu w węglu wymienionych pokładów oraz głównym źródłem fosforu w węglu z pokładów niezawierających materii mineralnej pochodzenia piroklastycznego (378, 389, 394) są prawdopodobnie minerały ilaste, które zaabsorbowały związki fosforu pochodzące z materii organicznej, uwolnione w czasie uwęglania substancji roślinnej. Bogate w fosfor popioły pochodzące ze spalania węgla z formacji Lublina wydają się być ekologicznie korzystne dla środowiska i jednocześnie przydatne do poprawy jakości gleb. Ze względu na niski stopień uwęglenia i dużą zawartość fosforu w węglu, węgiel ten jest mało przydatny do koksowania.

6

The Effect of Hard Coal Mine Drainage Water on the Quality of Surface and Ground Waters

Ciosmak M., Grzywna A., Bochniak A.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2017

|

Tom 19

411--422

PL

Ocenę wpływu wód kopalnianych na właściwości fizyczne i chemiczne wód powierzchniowych i gruntowych prowadzono w 2014 i 2015 roku na terenie Lubelskiego Zagłębia Węglowego. Pobierano 2 razy co roku próbki wody do analiz właściwości fizykochemicznych. Próbki wody pobierano z piezometrów, studni, rowów melioracyjnych oraz rzeki Świnki. Analizie poddano następujące parametry: pH, przewodność, substancje rozpuszczone, twardość ogólna, wapń, magnes, sód, azotany, siarczany i chlorki. Badane wskaźniki poddano nieparametrycznej analizie Friedmana (ANOVA) dla powtarzanych pomiarów przy użyciu oprogramowania Statistica. Przeprowadzane badania oraz analiza gospodarki wodno-ściekowej, pozwalają na ocenę parametrów fizykochemicznych wód w obszarze prowadzonej eksploatacji w Lubelskim Zagłębiu Węglowym. Najlepszą oceną intensywności zmian parametrów może być to, w jaki sposób środowisko wód powierzchniowych, odpowiada na kontakt z wodami kopalnianymi. Wody podziemne charakteryzowały się niskimi wartościami wskaźników chemicznych. Wody pitne ze studni we wszystkich przypadkach zaliczane były do I klasy jakości. Wody gruntowe z piezometrów były najczęściej zaliczane do II klasy jakości. Maksymalne wartości przewodności nie przekraczały 2500 μS·cm-1, zaś substancji rozpuszczonych 1500 mg·dm-3. Jedynie w przypadku wapnia i chlorków zdarzały się przypadki zaliczenia wody do III klasy jakości. Maksymalne wartości wapnia wynosiły 2500 mg Ca+··dm-3, zaś chlorków 300 mg Cl·dm-3. Woda w rzece charakteryzowała się wartościami parametrów zbliżonymi do wody podziemnej. Pozwalało to zaliczyć ją do II klasy jakości (wartość graniczna przewodności wynosi 2000 μS·cm-1·, zaś substancji rozpuszczonych 1000 mg·dm-3. Odmiennie sytuacja wyglądała w przypadku wody z rowów. Wartości wskaźników jakości wody były tu nawet trzykrotnie wyższe niż w rzece. W tym przypadku zostały przekroczone wartości graniczne dla II klasy jakości, a dla pozostałych klas ich się nie wyznacza. Dają się zaobserwować zmiany w analizowanych głównych parametrach jakościowych wód rzeki Świnki, jednak znaczne zwiększenie intensywności wydobycia nie wpłynęło na jakość. Podwyższone stężenia składników wód kopalnianych, jakie spływają do rzeki, nie są jednak o tak dużych wartościach, aby doszło do nieodwracalnych zmian w tym ekosystemie. Świadczy o tym szybki powrót jakości wód w tej rzece do stanu sprzed miejsca zrzutu. Większość parametrów wód kopalnianych, porównywanych od początku istnienia kopalni ze stanem obecnym, wykazuje stabilność. Obserwowane pojedyncze wzrosty stężeń nie ulegają utrwaleniu. Wodę pochodzącą z piezometrów, studni i rzeki zakwalifikowano do drugiej klasy jakości, zaś woda z rowów nie spełnia tych parametrów. Najwyższą jakości charakteryzują się wody gruntowe zaliczane najczęściej do pierwszej klasy czystości. To wskazuje na dobrą izolację warstw wodonośnych i brak wpływu na nie działalności kopalni.

EN

The effect of mining waters on the physical and chemical properties of surface and ground waters was evaluated in 2014 and 2015 within the Lublin Coal Basin. Samples of water for physicochemical analyses were taken twice a year. Water was sampled from piezometers, wells, drainage ditches and from the river Świnka. The following parameters were analyzed: pH, conductivity, dissolved substances, general hardness, calcium, magnesium, sodium, nitrates, sulphates and chlorides. The examined indicators were subjected to Friedman’s nonparametric univariate analysis (ANOVA) for measurements repeated using the Statistica software. The tests and analysis of water and sewage management make it possible to evaluate the physicochemical parameters of waters within the mining area in the Lublin Coal Basin. The best measure of the intensity of parameter changes can be the response of the surface water environment to contact with mining waters. Underground waters featured low values of chemical indicators. Drinking water drawn from wells in all cases was classified as quality class I. Ground waters sampled from piezometers were most often classified as quality class II. The value of maximum conductivity did not exceed 2500 μS·cm-1, while that of dissolved substances, 1500 mg·dm-3. Only with regard to the content of calcium and chlorides were some cases of water quality class III recorded. The maximum value for calcium was 2500 mg Ca+·dm-3, while for chlorides this was 300 mg Cl·dm-3. Water in the river featured parameter values similar to those recorded for underground water. Therefore, it could be included in quality class II (the limit value for conductivity is 2000 μS·cm-1, for dissolved substances 1000 mg·dm-3). The situation was different for water sampled from ditches. Here, water quality indicators were even three times higher than in the river. In this case the limit values for quality class II were exceeded. Such limit values are not determined for other classes. Can observe changes in the examined parameters describing the quality of river Świnka waters, it must be stressed that the significant increase in mining activity had no effect whatsoever on its water quality. The increase in chemical concentrations in mine waters drained to the river are not that high so as to cause irreversible changes in this ecosystem. This is proved by a fast return of water quality in the river to the pre-drainage condition. Comparing their current state to the beginning of mining activity, the majority of mine water indicators show stability. The observed single increases in concentrations do not remain fixed. Waters taken from the piezometers, the well and the river were classified as second water quality, while the waters from the land improvement ditches did not meet these criteria. The highest quality was observed for groundwater which is often classified as Type I water quality. This means that the aquifers provide good insulation and are not affected by the Bogdanka mine's activity.

7

Charakterystyka geochemiczna poziomów z fauną słodkowodną formacji z Lublina z Lubelskiego Zagłębia Węglowego

Krzeszowska E., Kokowska-Pawłowska M.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2017

|

T. 33, z. 1

151--162

PL

Formacja z Lublina zaliczana do górnego westfalu A i westfalu B stanowi główną formację węglonośną Lubelskiego Zagłębia Węglowego (LZW). Osady westfalu B należą do serii limnicznej, w obrębie której występują nieregularnie wykształcone poziomy z fauną słodkowodną. W artykule przedstawiono charakterystykę poziomów zawierających szczątki fauny słodkowodnej z otworów wiertniczych: Borowo, Syczyn 7, Kulik, Kopina 1 (LZW). Poziomy te budują iłowce z wkładkami lub konkrecjami syderytu ilastego. Dla analizowanych poziomów oznaczono zawartości pierwiastków śladowych: U, Th, V, Cr, Rb, K (ICP-MS) oraz tlenki: Al2O3, SiO2, P2O5, K2O, MgO, CaO, Na2O, MnO, TiO2, Cr2O3 (XRF), a następnie obliczono wskaźniki geochemiczne stosowane do identyfikacji paleośrodowiska sedymentacji (Th/U, Th/K2O, V/Cr, P2O5/Al2O3, Rb/K). Stwierdzono, że zawartość pierwiastków U, Th, V, Cr, Rb, K wykazała bardzo podobne wartości dla iłowców z otworów wiertniczych : Borowo, Syczyn 7, Kulik, natomiast w próbce z otworu Kopina 1 obserwowano wyraźnie niższe ich wartości. Analiza wartości wskaźników geochemicznych dla wszystkich próbek wykazała, że wskaźniki takie jak: U, Th, Th/U, P2O5/Al2O3, V/Cr, Rb/K mogą być stosowane do identyfikacji środowisk sedymentacyjnych i korelacji geochemicznych sekwencji skalnych LZW.

EN

The most important part of the coal-bearing Carboniferous series is the Lublin formation (Lublin beds) (Westphalian A and B), where the main multi-seam coal deposits occur. Westphalian B is represented by a limnic series with are irregularly formed horizons of freshwater faunal. The paper presents the characteristics of horizons containing the remains of freshwater faunal from the boreholes: Borowo, Syczyn 7, Kulik, Kopina 1 (LCB). These horizons build claystones with layers or clay siderite concretions. For the analyzed horizons the content of the following elements: U, Th, V, Cr, Rb, K (ICP-MS) and oxides: Al2O3, SiO2, P2O5, K2O, MgO, CaO, Na2O, MnO, TiO2, Cr2O3 (XRF) were determined. The most commonly ratios used in the identification of palaeoenvironment sedimentary were calculated (Th/U, Th/K2O, V/Cr, P2O5/Al2O3, Rb/K). It was found that the content of elements U, Th, V, Cr, Rb K showed very similar values for claystones from borehole: Borowo, Syczyn 7, Kulik, while the sample from borehole Kopina 1 clearly lower value was observed. The research for all samples showed that those ratios such as: U, Th, Th/U, P2O5/Al2O3, V/Cr, Rb/K may be used to identify sedimentary environment and to geochemical correlations of the sedimentary rock sequences in the LCB.

8

Wykształcenie facjalne westfalskich morskich poziomów faunistycznych północno-zachodniej i centralnej Europy

Krzeszowska E.

Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji

|

2016

|

z. 5 (17)

134--146

PL

W pracy przedstawiono charakterystykę faunistyczną i geochemiczną westfalskich poziomów faunistycznych Europy. Poziomy te charakteryzuje zmienność facjalna wyrażająca się, zarówno zmianami w spektrum makrofauny, jak i zróżnicowanym charakterem geochemicznym osadów. Analiza facjalna poziomu Dunbarella (granica westfalu A i B) z Lubelskiego Zagłębia Węglowego, korelowanego z poziomem Katharina, poziomem Quaregnon oraz poziomem Clay Cross Marine Band, wykazała cykliczność sedymentacji charakterystyczną dla westfalskich poziomów faunistycznych.

EN

The paper presents faunal and geochemical characterization of the Westphalian marine faunal horizons of Europe. This horizons are characterized by facies variability expressed by faunal spectrum variability and different geochemical features of the sediments. Facies analysis of the Dunbarella horizon (boundary Westphalian A and B) of the Lublin Coal Basin, which is correlated with Katharina horizon, Quaregnon horizon and Clay Cross Marine Band horizon showed the cyclic sedimentation typical for the Westphalian marine fauna horizons.

9

Polskie zagłębia węgla kamiennego : przegląd informacji i badań geologicznych

Jureczka J., Nowak G. J.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 9

617--630

EN

Polish bituminous coal basins are associated exclusively with Carboniferous deposits, differing in origin and geological structure. This paper presents only a short review of papers mainly of Polish authors on the geological structure, stratigraphy of coal-bearing deposits, quality of coal, as well as selected aspects of economic geology of three Polish bituminous coal basins: the Upper Silesian Coal Basin (USCB), Lower Silesian Coal Basin (LSCB) and Lublin Coal Basin (LCB). The paper provides also an overview on the investigations made on the interpretations of the origin of Polish coal deposits over the last 20 years with an emphasis on coal facies studies. The paper content is related to the conference entitled "Polish Coal” of the 3 rd Polish Geological Congress, which is planned in Wroclaw in September 2016. This conference covers a broad spectrum of issues such as: geology of coal basins and coal deposits, coal-bed methane, economic geology, petrology and geochemistry of coal, as well as origin, coalification and quality of coal.

10

Pierwiastki śladowe w węglu kamiennym Lubelskiego Zagłębia Węglowego

Bojakowska I., Lech D.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2015

|

nr 465

37--44

PL

Do badań pobrano 29 próbek węgla kamiennego z osadów formacji lubelskiej, eksploatowanych w kopalni Bogdanka (Lubelskie Zagłębie Węglowe). We wszystkich próbkach, po pełnym ich roztworzeniu, określono zawartości Ag, As, Ba, Cd, Co, Cr, Cs, Cu, Mo, Mn, Ni, Pb, Rb, Sb, Se, Sn, Sr, Th, Tl, U, V i Zn metodą ICP-MS oraz zawartość Hg z próbki stałej metodą AAS z zatężaniem na amalgamatorze. Średnie zawartości pierwiastków wynosiły: Ag – <0,5 mg/kg, As – 47 mg/kg, Ba – 152 mg/kg, Cd – <0,2, Co – 7 mg/kg, Cr – 29 mg/kg, Cs – 1,4 mg/kg, Cu – 32 mg/kg, Hg – 0,105 mg/kg, Mo – 2,9 mg/kg, Mn – 12 mg/kg, Ni – 29 mg/kg, Pb – 14 mg/kg, Rb – 12,8 mg/kg, Sb – 1,5 mg/kg, Se – 4 mg/kg, Sn – 2 mg/kg, Sr – 160 mg/kg, Th – 4,8 mg/kg, Tl – 0,4 mg/kg, U – 2,2 mg/kg, V – 56 mg/kg i Zn – 31 mg/kg. Dendrogram stężeń pierwiastków śladowych w węglach wykazał zależności (powiązania) między: (a) Ba i Sr, (b) Co, Se, Mo, Ag, Cd, Tl, Sb, Sn, U i Cs oraz (c) Cr, Zn, Mn, Rb, Ni i Cu. Stwierdzone w węglu formacji lubelskiej średnie zawartości As, Se, Cr, Cu, Ni i V są wyższe od przeciętnych ich zawartości w węglu na świecie, natomiast Hg, Tl i Cd niższe, a Pb, Sb, Rb, Mn, Zn, Sn, U i Ba dość zbliżone do przeciętnych zawartości w węglu na świecie.

EN

Twenty-nine coal samples from the Lublin Formation exploited in the Bogdanka mine (Lublin Coal Basin) were taken for the study. In all samples, the cocentrations of Ag, As, Ba, Cd, Co, Cr, Cs, Cu, Mo, Mn, Ni, Pb, Rb, Sb, Se, Sn, Sr, Th, Tl, U, V and Zn were determined by ICP-MS after full digestion of samples, Hg concentration was determined by AAS with its preconcentration on the amalgamator. Average concentrations of the elements were as follows: Ag – <0.5 mg/kg, As – 47 mg/kg, Ba – 152 mg/kg, Cd – <0.2 mg/kg, Co – 7 mg/kg, Cr – 29 mg/kg, Cs – 1.4 mg/kg, Cu – 32 mg/kg, Hg – 0.105 mg/kg, Mo – 2.9 mg/kg, Mn – 12 mg/kg, Ni – 29 mg/kg, Pb – 14 mg/kg, Rb – 12.8 mg/kg, Sb – 1.5 mg/kg, Se – 4 mg/kg, Sn – 2 mg/kg, Sr – 160 mg/kg, Th – 4,8 mg/kg, TI – 0.4 mg/kg, U – 2.2 mg/kg, V – 56 mg/kg, Zn – 31 mg/kg. Concentration dendrogram of trace elements in coals shows a relationship between (a) Ba and Sr, (b) Co, Se, Mo, Ag, Cd, Tl, Sb, Sn, U, and Cs, (c) Cr, Zn, Mn, Rb, Ni and Cu. The average concentrations of As, Se, Cr, Cu, Ni and V found in the Lublin Formation coals are higher than the averages in coals of the world, of Hg, Tl and Cd are lower, and those of Pb, Sb, Rb, Mn, Zn, Sn, U, and Ba are just close to their worldwide average.

11

Mineralizacja septariowa w konkrecjach węglanowych z Lubelskiego Zagłębia Węglowego

Bazarnik M., Bazarnik J.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2015

|

nr 465

59--65

PL

W artykule przedstawiono charakterystykę mineralogiczno-petrograficzną mineralizacji septariowej z Lubelskiego Zagłębia Węglowego. Szczeliny i kawerny karbońskich konkrecji syderytowych wypełniają węglany szeregu izomorficznego syderyt–magnezyt, kalcyt, dolomit, a także siarczany, minerały ilaste, apatyt i kwarc. Towarzyszy im polimineralne okruszcowanie pirytem, brawoitem, millerytem, chalkopirytem, sfalerytem i galeną.

EN

The article presents the mineralogical and petrographic characterization of septarian mineralization in the Lublin Coal Basin. Cracks and caverns in Carboniferous siderite concretions are filled with crystalline carbonates: siderite–magnesite solid solution series, calcite and dolomite as well as clay minerals, sulphates, apatite and quartz. The accompanying ore minerals such as pyrite, bravoite, millerite, chalcopyrite, sphalerite and galena are also present.

12

Perspektywy podziemnego zgazowania węgla w Lubelskim Zagłębiu Węglowym

Sermet E., Górecki J.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2014

|

nr 88

225--233

PL

W artykule omówiono stopień udokumentowania i plany zagospodarowania złóż Lubelskiego Zagłębia Węglowego (LZW) oraz warunki niezbędne do efektywnego stosowania podziemnego zgazowania węgla (PZW). Przy aktualnym stanie wiedzy tylko około 10,4% zasobów bilansowych LZW (878,5 mln ton) uznaje się za możliwe do PZW. Jednak z punktu widzenia racjonalnej gospodarki złożem szanse stosowania tej metody są ograniczone.

EN

This paper reminds the geological exploration and mining development of the Lublin Coal Basin (LCB) and the main factors of effective underground coal gasification (UCG). According to the current state of knowledge on UCG processes only 10.4% of balance resources (878.5 million tons) are maximal suitable for this methods. However, from the point of view of deposits management, chances of this method are limited.

13

Makrofauna poziomu morskiego otworu wiertniczego Borowo (Lubelskie Zagłębie Węglowe)

Krzeszowska E.

Przegląd Górniczy

|

2014

|

T. 70, nr 10

186--191

PL

Osady karbonu w profilu otworu wiertniczego Borowo (Lubelskie Zagłębie Węglowe) reprezentowane są głównie przez utwory ilasto-mułowcowe z licznymi pokładami węgla kamiennego. W nadkładzie osadów karbońskich występują osady jury górnej, kredy i czwartorzędu. W profilu otworu wiertniczego Borowo na głębokości 921,1 ÷ 930,0 m w obrębie ciemnoszarych iłowców występuje poziom z licznymi szczątkami fauny morskiej. Najliczniej reprezentowane są typy Mollusca (małże, goniatyty, ślimaki) oraz Brachiopoda. Mniej licznie występują przedstawiciele typów Arthropoda (małżoraczki) i Pisces (ryby). Dominującymi taksonami są małże z rodzaju: Edmondia, Posidonia, Sanguinolites, Polidevcia oraz ramienionogi z rodzaju Lingula. Analiza szczątków makrofauny, przeprowadzona w celu określenia pozycji stratygraficznej nawierconych utworów, wykazała obecność gatunków wskaźnikowych oraz zespołów faunistycznych charakterystycznych dla horyzontu faunistycznego Dunbarella, czyli granicy wesfalu A i B.

EN

Carboniferous deposits in the borehole Borowo (Lublin Coal Basin) are mostly represented by claystones and mudstones series with many seams of hard coal. The overburden of the Carboniferous profile is composed of Upper Jurassic, Cretaceous and Quaternary sediments. In the Carboniferous profile at a depth of 921,1-930,0 m, within a dark gray claystones, there is a rich marine fauna present. The most abundant are Mollusca (Bivalvia, Gastropoda, Goniatites) and Brachiopoda followed by Arthropods (Ostracods) and Pisces (fish scales). An assemblage of the marine zone contains dominant Bivalvia with the most common Westphalian species of Edmondia, Posidonia, Sanguinolites, Polidevcia, Dunbarella and long-lived Brachiopoda (Lingula). The studies of macrofauna carried out to determine the stratigraphic position of the drilled marine level, showed the presence of indicator species and faunal units characteristic for the faunal horizon Dunbarella, considered to be the boundary between Westphalian A and B.

14

Ocena potencjału zasobowego złóż lubelskiego zagłębia węglowego do podziemnego zgazowania węgla

Sermet E., Górecki J.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2014

|

R. 55, nr 2-3

80--85

PL

W artykule omówiono stan udokumentowania i zagospodarowania złóż Lubelskiego Zagłębia Węglowego (LZW) oraz warunki niezbędne do efektywnego stosowania podziemnego zgazowania węgla (PZW). Na tle sformułowanych ograniczeń i barier wykorzystania tej metody oszacowano wielkość zasobów potencjalnie atrakcyjnych do zgazowania, rozmieszczonych w granicach poszczególnych złóż niezagospodarowanych i w różnych pokładach. Przy aktualnym stanie wiedzy, tyko około 10% zasobów bilansowych LZW (869 min ton węgla) uznaje się za możliwe do PZW. Przyszłość tej metody jako alternatywnej dla konwencjonalnych metod eksploatacji wydaje się ciągle odległa bez dalszych badań modelowych i eksperymentalnych.

EN

This paper reminds the geological exploration and mining development of the Lublin Coal Basin (LCB) and the main factors effective underground coal gasification (UCG) application are showed. In the background of defined restrains and barriers for UCG the resources potentially useful for gasification were demonstrated. In view of the current state of knowledge on UCG processes, only 10% of balanced reserves (869 million tones) are maximal suitable for this method, situated in various undeveloped deposits and different seams. The future of underground gasification is still distant as an alternative for traditional exploitation methods. The additional, experimental and model investigations are necessary.

15

Ocena szans podziemnego zgazowania węgla w niezagospodarowanych złożach Lubelskiego Zagłębia Węglowego

Sermet E., Górecki J.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2013

|

R. 54, nr 2

19--23

PL

W artykule przedstawiono stan rozpoznania Lubelskiego Zagłębia Węglowego, pozycję geologiczną i charakterystykę złóż pod kątem możliwości podziemnego zgazowania węgla (PZW). Warunkami niezbędnymi do efektywnego stosowania PZW są: minimalna miąższość pokładów 1,5m, typy węgla 31-32 (33), położenie poza półkami bezpieczeństwa wyznaczonymi z uwagi na zagrożenie wodne od nadkładu i minimalna powierzchnia parceli spełniającej powyższe warunki 1,5 km2. Podkreślono konieczność lepszego rozpoznania złoża w aspekcie projektowania podziemnego zgazowania. W złożach LZW znajduje się około 900 mln ton węgla na obszarach potencjalnie atrakcyjnych do zgazowania – wytypowanych w obrębie złóż w różnych pokładach. Przy aktualnym stanie wiedzy na temat PZW nie ma podstaw do rozważania tej metody jako alternatywnej, ani uzupełniającej dla konwencjonalnych metod eksploatacji w warunkach LZW.

EN

This paper presents the characteristics of the Lublin Coal Basin (LCB) and its geological setting from the perspective of underground coal gasification (UCG). The most promising seam qualities and coal properties for the primary conditional assessment of effective UCG have been marked out. These include minimal thickness of 1.5m, coal types 31-32 (33), location outside the range of safety pillars and minimal surface area of parcels of 1.5 km2. Better exploration of deposits is necessary. Currently, 900 million tones of coal are suitable for UCG – in various deposits and different parts of Lublin beds profile. The current state of knowledge on UCG processes precludes this method as an alternative or a supplement for traditional mining methods of exploitation.

16

Obszary chronione w granicach ubelskiego zagłębia węglowego - potencjalna bariera zagospodarowania złóż

Sermet E.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2013

|

R. 54, nr 2

122--127

PL

W artykule przedstawiono formy ochrony przyrody ustanowione na obszarze udokumentowanych złóż Lubelskiego Zagłębia Węglowego oraz omówiono jego pozycję geologiczną i warunki hydrogeologiczne. Sieć obszarów chronionych w granicach LZW tworzą: park narodowy, parki krajobrazowe, obszary Natura 2000, obszary chronionego krajobrazu, rezerwaty przyrody. Znaczna część powierzchni LZW, to tereny objęte ochroną. Największe, zwarte, łączące się ze sobą obszary zlokalizowane są w północnej, północno-wschodniej i centralnej części zagłębia. Występowanie obszarów chronionych w LZW może stanowić poważne bariery lub ograniczenia w zagospodarowaniu złóż różnych kopalin, w tym w pierwszej kolejności złóż węgla kamiennego.

EN

This paper presents forms of environmental protection areas established on the reported reserves of Lublin Coal Basin and discusses its geological position and hydrogeological conditions. Network of protected areas within the LCB consists of: national park, landscape parks, Natura 2000 protected landscape areas, nature reserves. Much of the surface of LCB include the protected areas. The largest, compact, linking together areas are located in the northern, north-eastern and central part of the basin. The presence of protected areas in LCB can be significant barriers or limitations in the use of various mineral deposits, including the first coal deposits.

17

Organic geochemistry of Upper Carboniferous bituminous coals and clastic sediments from the Lublin Coal Basin (Poland)

Karger M., Gazda L., Grafka O.

Acta Geologica Polonica

|

2013

|

Vol. 63, no. 3

425--442

EN

Bituminous coals and clastic rocks from the Lublin Formation (Pennsylvanian, Westphalian B) were subjected to detailed biomarker and Rock-Eval analyses. The investigation of aliphatic and aromatic fractions and Rock-Eval Tmax suggests that the Carboniferous deposits attained relatively low levels of thermal maturity, at the end of the microbial processes/initial phase of the oil window. Somewhat higher values of maturity in the clastic sediments were caused by postdiagenetic biodegradation of organic matter. The dominance of the odd carbon-numbered n-alkanes in the range n-C25 to n-C31 , high concentrations of moretanes and a predominance of C28 and C29 steranes are indicative of a terrigenous origin of the organic matter in the study material. This is supported by the presence of eudesmane, bisabolane, dihydro-ar-curcumene and cadalene, found mainly in the coal samples. In addition, tri- and tetracyclic diterpanes, e. g. 16β(H)-kaurane, 16β(H)-phyllocladane, 16α(H)-kaurane and norisopimarane, were identified, suggesting an admixture of conifer ancestors among the deposited higher plants. Parameters Pr/n-C17and Rdit in the coal samples show deposition of organic matter from peat swamp environments, with the water levels varying from high (water-logged swamp) to very low (ephemeral swamp). Clastic deposits were accumulated in a flood plain environment with local small ponds/lakes. In pond/lake sediments, apart from the dominant terrigenous organic matter, research also revealed a certain quantity of algal matter, indicated, i.a., by the presence of tricyclic triterpanes C28 and C29 and elevated concentrations of steranes. The Paq parameter can prove to be a useful tool in the identification of organic matter, but the processes of organic matter biodegradation observed in clastic rocks most likely influence the value of the parameter, at the same time lowering the interpretation potential of these compounds. The value of Pr/Ph varies from 0.93 to 5.24 and from 3.49 to 22.57 in the clastic sediments and coals respectively. The microbial degradation of organic matter in both type of rocks and during early stages of diagenesis is confirmed by a high concentration of hopanes, the presence of drimane homologues, bicyclic alkanes and benzohopanes. Moreover, bacteria could also have been connected with the primary input of organic matter, which is shown by the presence of e.g. C30 neohop-13(18)-ene.

18

Podstawowe kryteria możliwości podziemnego zgazowania węgla w Lubelskim Zagłębiu Węglowym

Sermet E., Górecki J.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2012

|

nr 83

185-192

PL

W artykule przedstawiono stan rozpoznania Lubelskiego Zagłębia Węglowego (LZW) pod kątem możliwości podziemnego zgazowania węgla (PZW). Warunkami niezbędnymi do efektywnego stosowania PZW są: minimalna miąższość pokładu 1,5 m, typy węgla 31-33, położenie poza półkami bezpieczeństwa wyznaczonymi z uwagi na zagrożenia wodne od nadkładu i minimalna powierzchnia parceli spełniającej powyższe warunki 1,5-2,0 km2. Podkreślono konieczność lepszego rozpoznania złoża w aspekcie projektowania przyszłej eksploatacji. Obecnie w złożach LZW znajduje się około 900 mln ton węgla (11% zasobów bilansowych LZW) na obszarach potencjalnie atrakcyjnych do zgazowania - rozproszonych w obrębie złóż w różnych pokładach.

EN

This paper presents the characteristics of the Lublin Coal Basin (LCB) and its geological setting from the perspective of the area's suitability for underground coal gasification (UCG). The most promising seams' qualities and coal properties for the primary conditional assessment of effective UCG include a minimal coal seam thickness of 1.5 m, coal types 31-33, location outside the range of safety pillars, and a minimal surface area of parcels of 1.5-2.0 km2. Better exploration of deposits is necessary. Currently, more than 900 million tones of coal scattered in various deposit area seams of the Lublin Coal Basin are suitable for gasification (some 11% of the total reserves in LCB).

19

Quality of coal from exploited seams in LW "Bogdanka" S.A. (Lublin Coal Basin)

Misiak J.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2012

|

T. 28, z. 4

137-149

EN

The quality of coal has been analyzed basing on the data from geological exploration and chemical - geological analyses of coal carried out on the samples obtained from the boreholes and mining pits. The operated coal seams indexed as 382 and 385/2 reveals the changeable morphology due to the thickness of carbon shoals andstent intergrowths. The other parameters, such as the ash content or the calorific value are strongly linked with the non-coal rock interlayers, which presence causes the decrease in the calorific value and increase in the amount of after-burning ash. These parameters are less dependable on the sedimentation environment of the coal formation material. The content of total sulfur in the analyzed seams does not show any link with the values of the parameters analyzed before. The total sulfur is made up from sulphide gathered in coal and sulphates deriving from the decomposition of plants and supplied by deposit waters in different phases of coal seam formation. The obtained results could be useful in the reconnaissance of the prospective seams lying below the currently exploited ones (e.g. 389) and the seams in the neighboring areas.

PL

Jakość węgla została przeanalizowana na podstawie danych z rozpoznania geologicznego i analiz chemiczno-technologicznych węgla wykonanych na próbach pobranych z otworów wiertniczych oraz wyrobisk górniczych. Eksploatowane pokłady węgla o indeksach 382 i 385/2 wykazują zmienną morfologię ze względu na grubość ławic węglowych oraz występujące w nich przerosty płonne. Węgiel z pokładu 382 posiada następujące parametry: popielność (Ad) - 10,02-38,47 średnio 21,71%, wartość opałowa (Qir) - 18 326-28 089 kJ/kg średnio 23 826 kJ/kg, zawartość siarki całkowitej (Str) - 0,82-2,16% średnio 1,27%, typy węgla - 31.2, 32.1, 32.2, 33. Węgiel z pokładu 385/2 posiada następujące parametry: popielność (Ad)- 6,36-32,32 średnio 18,99%, wartość opałowa (Qir) - 19 881-30 135 kJ/kg średnio 24 661 kJ/kg, zawartość siarki całkowitej (Str) - 0,58-1,83% średnio 0,99%, typy węgla - 32.1, 32.2, 33, 34.1, 34.2. Parametry takie jak popielność czy wartość opałowa są silnie skorelowane z występującymi w pokładzie przerostami skał niewęglowych, których obecność w węglu powoduje obniżenie wartości opałowej i wzrost ilości popiołu po spaleniu węgla. W mniejszym stopniu te parametry będą zależne od środowiska sedymentacji materiału węglotwórczego. Zawartość siarki całkowitej w analizowanych pokładach nie wykazuje związku z wartościami wcześniej analizowanych parametrów. Siarka całkowita stanowi sumę nagromadzonych w węglu siarczków i siarczanów pochodzących z rozkładu materii roślinnej oraz dostarczonych przez wody złożowe na różnych etapach tworzenia się pokładów węgla. Uzyskane wyniki i wnioski dotyczące zmienności parametrów obecnie eksploatowanych pokładów węgla mogą być przydatne przy rozpoznaniu planowanych do eksploatacji niżej leżących pokładów np. 389, 391 lub pokładów w obszarach sąsiednich.

20

Wpływ procesu wietrzenia na zmiany wybranych parametrów fizykochemicznych i mechanicznych odpadów wydobywczych w strefie aeracji składowiska Lubelskiego Zagłębia Węglowego

Gwoździewicz M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2012

|

nr 450

47--56

PL

Długoletnia ekspozycja odpadów górniczych powoduje dezintegrację fizyczną struktury składowanych skał, ich zmiany chemiczne oraz mechaniczne. Ponadto wietrzenie odpadów górniczych znacząco wpływa na tempo migracji zanieczyszczeń przez strefę aeracji nadpoziomowego składowiska odpadów LZW. W pracy zaprezentowano wyniki wieloletnich badań autora dotyczących zmian wybranych parametrów fizykochemicznych i mechanicznych odpadów wydobywczych zdeponowanych na składowisku Lubelskiego Zagłębia Węglowego. Badania miały na celu ustalenie wpływu wieloletniego składowania tych odpadów na stan środowiska wodno-gruntowego oraz przedstawienie możliwości aplikacji tych odpadów w środowisku. Przedstawiono wyniki badań składu chemicznego, uziarnienia, wartości parametrów filtracyjnych i mechanicznych różnowiekowych odpadów górniczych LZW. Ocena wybranych parametrów fizykochemicznych, mechanicznych i filtracyjnych oraz ich zmian dostarcza danych, które bezpośrednio lub pośrednio mogą być wykorzystane w praktyce (do budowy obiektów inżynieryjnych, hydrotechnicznych lub jako podłoża budowlanego).

EN

Long-lasting exposition of mine waste to atmospheric phenomena (weathering) causes physical disintegration of the rock structure and its chemical and physical changes. The present paper shows the results of multi-year investigations concerning the problem of changes in selected physical, chemical and mechanical parameters of mine waste deposited in a dumping ground located in the Lublin Coal Basin. Moreover, mine waste weathering has a significant effect on the migration rate of contaminants in the mine waste heap aeration zone. Research results of chemical and grain-size composition, and the values of filtration and mechanical parameters of the dumped multi-age layers of mine waste, are also described. The goal of the research was to determine the influence of long-standing mine waste deposition on water-ground environmental conditions, and to present the possibilities of further utilization of mine waste. The assessment of selected physical, chemical, mechanical and filtration parameters and their changes gives some information that may be applicable in practice.