W artykule przedstawiono najważniejsze zmiany, jakie wprowadza w życie najnowsza rewizja dyrektywy EPBD (2024/1275). Do rosnących wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej budynków konieczne jest dostosowanie metod jej obliczania, co ma na celu poprawienie jakości otrzymywanych informacji. Konieczne jest także zaktualizowanie minimalnych wymagań, tak by były one optymalne pod względem finansowym. Żeby wdrożyć nowe standardy oceny i lepiej monitorować efektywność energetyczną budynków, na świadectwach charakterystyki energetycznej podaje się nowe, obowiązkowe parametry informacyjne. Ponadto państwa członkowskie muszą stworzyć bazy danych dotyczące charakterystyki energetycznej budynków oraz zapewnić finansowe wsparcie dla inwestycji proekologicznych.
EN
The article presents the key changes introduced by the latest revision of the EPBD directive (Directive 2024/1275). With increasing requirements, it is necessary to adapt the methods of calculating energy performance to improve the quality of the obtained values. It is also essential to update the minimum requirements to be financially optimal. To implement new assessment standards and better monitor the energy efficiency of buildings, new mandatory information parameters are introduced on energy performance certificates. Additionally, member states must create databases on the energy performance of buildings and provide financial support for eco-friendly investments.
Projektowanie budynków zeroenergetycznych wymaga starannej i dokładnej wstępnej analizy architektonicznej, funkcjonalnej oraz energetycznej. Na początkowym etapie prac nad projektowaną charakterystyką energetyczną niezbędna jest koncepcja architektoniczna, którą można poddawać wielokryterialnym analizom energetycznym. Konieczne są do tego m. in. następujące dane: dokładnie opisana funkcja pomieszczeń, czas użytkowania, czas pracy urządzeń zasilanych energią elektryczną i generujących zyski ciepła do pomieszczeń oraz zyski od ludzi i słoneczne. Ważne są też informacje o bryle i orientacji budynku oraz strefie klimatycznej. Projektowane całkowite zużycie energii elektrycznej może być pomocne do oszacowania lokalnej produkcji energii z PV na cele własne. Warto też analizować możliwości magazynowania energii i zarządzania jej zużyciem za pomocą EMS lub BMS.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W dyrektywie w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD) mają zostać wprowadzone nowe, ambitne wymagania dotyczące zapewniania odpowiedniej jakości środowiska wewnętrznego w budynkach nowych i remontowanych. Organizacje branżowe opracowały przewodnik dla prawodawców, projektantów oraz inwestorów, dotyczący zarówno wprowadzenia nowych wymogów do przepisów krajowych, jak i ich uwzględniania w projektach budynków nowych i remontowanych.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono analizy zmian przepisów prawnych: Ustawy Prawo budowlane, Ustawy o charakterystyce energetycznej budynków obowiązujących od 28.04.2023 r. oraz procedury obliczeniowe wyznaczania parametrów charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku wg Rozporządzenia w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw charakterystyki energetycznej.
EN
The article presents the analyses of changes in legal regulations: the Construction Law, the Act on the energy performance of buildings in force from April 28, 2023 and the calculation procedures for determining the energy performance parameters of a building or part of a building according to the Regulation on the methodology for calculating the energy performance of a building and a dwelling or a part of a building constituting an independent technical and utility whole and the method of preparation and templates of energy performance certificates.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Projektując budynek niezwykle istotną kwestią powinno być zapewnienie jego użytkownikom odpowiednich warunków, żeby przebywanie w budynku było komfortowe. Jednakże często ważniejsze jest niskie zapotrzebowanie na energię. Wpływ na uzyskiwanie dobrych parametrów energetycznych budynku mają zastosowane rozwiązania instalacyjno-budowlane. Istotnym czynnikiem są również uwarunkowania lokalizacyjne m.in. parametry klimatu zewnętrznego oraz możliwości zaopatrzenia budynku w ciepło. Celem badań była ocena wpływu uwarunkowań lokalizacyjnych budynku i rozwiązań instalacyjnych na wskaźniki energetyczne budynku. Analizie poddano budynek biurowy, w którym źródłem ciepła jest węzeł cieplny zasilany z miejskiej sieci ciepłowniczej. Wykonano obliczenia wskaźników energii użytkowej EU oraz nieodnawialnej energii pierwotnej na cele ogrzewania, wentylacji, przygotowania ciepłej wody użytkowej EPH+W oraz chłodzenia EPC dla wybranych wariantów uwzględniających: lokalizację (klimat oraz uwarunkowania lokalizacyjne i prawne), rodzaj wentylacji (naturalna oraz mechaniczna z odzyskiem ciepła). Symulacje przeprowadzono z wykorzystaniem oprogramowania do projektowania budynków pasywnych. Kryteriami oceny było spełnienie wymagań przepisów prawnych dotyczących wartości wskaźnika energii pierwotnej EPH+W<45 kWh/(m2. rok) oraz EPC<25 kWh/(m2. rok). Analizy wykazały, że lokalizacja budynku, nawet w obrębie jednego kraju, ma duże znaczenie dla wyników końcowych. Wartości wskaźnika nieodnawialnej energii pierwotnej do ogrzewania i wentylacji mieściły się w zakresie 31,5 do 50,9 kWh/(m2. rok). Wpływ na tak duży zakres miała różnica temperatury powietrza zewnętrznego, natężenia promieniowania słonecznego oraz wartości współczynnika nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej dla sieci ciepłowniczej w zakresie od 0,183 do 0,8. Największe znaczenie dla uzyskania parametrów budynku energooszczędnego oraz zapewnienia odpowiedniej jakości powietrza miało zastosowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła 83% ‒ w przypadku braku odzysku ciepła wartość wskaźnika EP wzrastała nawet pięciokrotnie. Wpływ na parametry energetyczne oraz komfort klimatyczny w budynku ma wiele czynników. Warto uzupełniać proces projektowania budynku oraz jego instalacji o modelowanie budynku w 3D oraz wykorzystywać dostępne narzędzia umożliwiające przeprowadzenie realistycznych wizualizacji, dzięki czemu inwestor może łatwiej podjąć decyzję o wyborze rozwiązania, które będzie dla niego satysfakcjonujące.
EN
When designing a building, an extremely important issue should be to provide its users with appropriate conditions to make staying in the building comfortable. One of the most important factors that characterize modern buildings is low energy demand. The installation and construction solutions used have an impact on obtaining good energy parameters of the building. Location conditions are also an important factor, including: external climate parameters and the possibility of supplying the building with heat. The aim of the research was to assess the impact of the building’s location conditions and installation solutions on the building’s energy indicators. The analysis covered an office building in which the heat source is a heating node powered by the municipal heating network. Calculations were made of usable energy and non-renewable primary energy indicators for heating, ventilation, domestic hot water preparation and cooling. For selected variants taking into account: location (climate and location conditions and legal), type of ventilation (natural and mechanical with heat recovery) simulations were carried out using passive building design software. The evaluation criteria were compliance with the requirements of legal regulations regarding the value of the primary energy index EPH+W<45kWh/(m2. year) and EPC<25kWh/(m2. year). Analyzes have shown that the location of the building, even within one country, is important for the final results. The results of the non-renewable primary energy index for heating and ventilation were in the range of 31,5 to 50,9 kWh/(m2. year). Such a large range was influenced by the difference in outdoor air temperature, solar radiation intensity and the value of the nonrenewable primary energy input coefficient for the heating network in the range from 0,183 to 0,8. The use of mechanical ventilation with heat recovery (83%) was of the greatest importance for achieving the parameters of an energyefficient building and ensuring appropriate air quality – in the absence of heat recovery, the value of the EP index increased up to five times. Many factors influence the energy parameters in a building. It is worth supplementing the process of designing a building and its installation with 3D building modeling and using available tools that enable realistic visualizations, thanks to which the investor can more easily decide on a solution that will be satisfactory for him.
10
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Charakterystyka energetyczna budynków (ChEB) jest standardem wymiany informacji na temat efektywności energetycznej budynków. Obecnie w Polsce planowana jest modyfikacja metodologii jej wyznaczania. Jedna ze zmian dotyczy rezygnacji z metody zużyciowej określania ChEB oraz wymagania obliczeń dynamicznych dla niektórych typów budynków. W artykule omówiono różnice między trzema podejściami wyznaczania ChEB: zużyciową, obliczeniową statyczną (miesięczną) oraz dynamiczną (godzinową). Odnosząc się do wybranych pozycji literaturowych wykazujemy, że planowane zmiany nie gwarantują wzrostu skuteczności ChEB w polityce energetycznej państwa ani zwiększenia jej dokładności. Jednocześnie sugerujemy, że celowe byłoby podjęcie działań w kierunku integracji metod pomiarowych i obliczeniowych ChEB. Takie podejście ma duży potencjał zwiększenia skuteczności ChEB w komunikacji społecznej, i ma szansę wpłynąć na rzeczywistą efektywność energetyczną budownictwa.
EN
The energy performance of buildings (EPB) is a standard for exchanging information on buildings energy efficiency in society. Currently, Polish government is going to modify the methodology for EPB assesment. One of the changes involves abandoning the measurement method of EPB assessment and requiring dynamic calculations for some types of buildings. The article discusses the differences between the three approaches to EPB assessment: measurement-based, static (monthly) and dynamic (hourly) calculation. Referring to scientific literature, we point out that the planned changes do not guarantee an increase in the effectiveness of the EPB in national energy policy and its accuracy. We suggest that it would be advisable to take steps toward integrating EPB based on both methods: measurments and calculation. This approach has great potential for increasing the effectiveness of EPB in public communication and thus influencing the actual energy efficiency of building stock.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono wprowadzanie w życie dyrektywy Unii Europejskiej z roku 2002 o charakterystyce energetycznej budynków, powstawanie przepisów krajowych w roku 2008 i metodologii obliczeń oraz kształtu świadectw charakterystyki energetycznej. Następnie omówiono zmiany wprowadzone w roku 2015 i niedokładności w obliczeniach wynikające z tych zmian. Metodologia obliczeń opracowana w roku 2008 była oparta na normie PN-EN ISO 13790:2007 i nie implementuje metod opisanych w obecnie obowiązującej normie PN-EN ISO 52016-1:2017. Aktualnie więc norma PN-EN ISO 52016-1 jest kluczową w systemie obliczeń energetycznych na potrzeby budownictwa. Omówiono w niej dwa główne sposoby obliczeń: metodę miesięczną stosowaną do obliczeń uproszczonych oraz metodę godzinową, za pomocą której można dokładniej wyznaczyć roczne zapotrzebowanie budynku na energię użytkową do ogrzewania i chłodzenia. Wprowadzenie metody obliczeń opartej na normie PN-EN ISO 52016-1:2017 jest więc potrzebne, jednak należy jednoznacznie rozstrzygnąć, kiedy trzeba stosować metodę godzinową, a kiedy można zastosować metodę miesięczną.
EN
The paper presents the implementation of the European Union directive of 2002 on the performance of buildings, the development of national regulation in 2008, the calculation methodology and the shape of enerrgy performance certificates. Theh, the changes introduced in 2015 and the inaccuracies in the calculations resulting from these changes were discussed. The calculation methodology developed in 2008 was based on the PN-EN ISO 13790:2007 standard and does not implement the methods described PN-EN ISO 52016-1:2017 standard. This standard – is key in Energy calculation system for construction purposes. It discusses two main calculation methods: the montly method used for simplified calculations and the hourly method, which can be used to more precisely fetermine the buildings annual energy demand usable for heating and cooling. The introduction of a calculation method based on the PN-EN ISO 52016-1 standard is therefore necessary, but it must be clearly decided when the hourly method should be used and when the monthly method can be used.
Artykuł przedstawia analizę możliwości i efektów głębokiej termomodernizacji, której celem jest poprawa charakterystyki energetycznej budynku wielorodzinnego w taki sposób, aby spełnione zostały wymagania techniczne dotyczące nowych budynków obowiązujące od 1 stycznia 2021 roku. Przedstawiono niezbędny zakres działań modernizacyjnych i wykorzystania OZE. W części porównawczej wariantów termomodernizacji przeprowadzono analizę ich wpływu na ocenę energetyczną budynku. Zaplanowano następujące działania: ocieplenie ścian zewnętrznych, stropu zewnętrznego, ścian wewnętrznych, stropu od dołu oraz dachu; wymianę stolarki okiennej i drzwiowej; zaizolowanie obiegów c.o. i c.w.u. oraz dodanie lepszej regulacji odbiorników końcowych – centralnej i miejscowej; zastosowanie pomp ciepła i paneli fotowoltaicznych oraz instalacji wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła.
EN
The paper sets out the possibilities and effects of deep thermal modernization, which target is to improve the energy performance of the building in such a way as to meet the technical requirements for new buildings, which are in force from January 1, 2021. The work covers the necessary scope of modernization activities, including the use of renewable energy. In the comparative part of thermo-modernization variants, an analysis was made and their impact on the building’s energy rating. What was planned is: insulation of external walls, external ceiling, internal walls, ceiling, heat from below and roof insulation; replacement of windows and doors; insulating circuits of heating and hot water installations and adding better regulation of end consumers – central and local regulation; use of heat pumps and photovoltaic panels; ventilation installation with recuperation.
Przygotowany przez PORT PC we współpracy z naszą redakcją poradnik pt. „Domy zeroemisyjne w programie Moje Ciepło” zawiera wskazówki dla architektów, projektantów, instalatorów i inwestorów, jak budować jednorodzinne budynki zeroemisyjne, komfortowe i tanie w eksploatacji.
15
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule chcielibyśmy zwrócić uwagę na potrzebę systemowego wykorzystania charakterystyki energetycznej budynków w kontekście transformacji energetycznej i dekarbonizacji budownictwa. Skuteczniejsza i szerzej realizowana aplikacja tego narzędzia, jako uniwersalnego i prawnie usankcjonowanego standardu wymiany informacji między interesariuszami procesu wykorzystania energii w budynkach, jest bardzo istotna. Chcielibyśmy również zwrócić uwagę na mnogość działań podejmowanych w tym zakresie przez różne środowiska i instytucje , a także na potrzebę ich koordynacji, przynajmniej na poziomie krajowym, w celu poprawy skuteczności ich oddziaływania na budownictwo i zapotrzebowanie na energię.
EN
In this paper, we would like to highlight the need for systemic use of building energy codes in the context of energy transition and decarbonization of buildings. A more effective and more widely application of this tool, as a universal and legally established standard for the exchange of information between stakeholders in the process of energy use in buildings, is very important. We would also like to point out the multiplicity of activities undertaken in this field by various groups and institutions , as well as the need to coordinate them, at least at the national level, to improve the effectiveness of their impact on buildings and consumed energy in them.
W kontekście charakterystyki energetycznej budynków wielorodzinnych aktualnie obowiązujące przepisy budowlane duże znaczenie nadają zapotrzebowaniu na c.w.u. Zastosowanie źródła ciepła korzystającego z energii odnawialnej jest obecnie nie tylko konieczne, może być także korzystniejsze ekonomicznie od rozwiązań konwencjonalnych. Wybór odpowiedniego źródła ciepła wymaga jednak od projektanta rzetelnej wiedzy inżynierskiej obejmującej znajomość dostępnych technologii, z uwzględnieniem zarówno ich zalet, jak i kosztów. W artykule przeanalizowano różne warianty rozwiązań konwencjonalnych (bez OZE) i ich wpływ na poziom wskaźnika EP budynków wielorodzinnych. W kolejnej publikacji przedstawione zostaną warianty zaopatrzenia budynku w energię ze źródeł odnawialnych.
Zaostrzone od 31 grudnia 2020 r. przepisy Prawa budowlanego stawiają przed architektami i projektantami nowe wyzwania. W artykule przedstawiono, jaki wpływ na spełnienie wymagań w zakresie wskaźnika zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP będzie miał wybór źródła ciepła w budynku. Analizę przeprowadzono dla budynku mieszkalnego wielorodzinnego przy założeniu pięciu indywidualnych źródeł ciepła oraz przyłącza do sieci ciepłowniczej o dziewięciu różnych współczynnikach nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej. Dodatkowo w wariantach tych uwzględniono odnawialne źródła energii w postaci instalacji fotowoltaicznej oraz cieczowych kolektorów słonecznych. Pokazano, że współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej wi w znacznym stopniu determinuje wartość wskaźnika EP i nawet zastosowanie dodatkowego odnawialnego źródła energii nie zawsze pozwala na osiągnięcie jego odpowiedniej wartości.
EN
The construction law provisions, tightened as of December 31, 2020, pose new challenges for architects and designers. This article presents the impact of the choice of heat source on meeting the EP index requirements. The analysis was performed for a multi-family residential building, assuming five individual heat sources and a connection to the heating network with nine different coefficients of non-renewable primary energy factor (PEF). Additionally, the variants include additional renewable energy sources: a photovoltaic installation and liquid solar collectors. It has been shown that the PEF coefficient largely determines the value of the EP index and even the use of an additional renewable energy source does not always allow to achieve its appropriate value.
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono sytuację polskiego budownictwa w kontekście polityki klimatycznej oraz wyzwań transformacji gospodarki niskoemisyjnej. Zaprezentowano dane dotyczące emisyjności gospodarki oraz omówiono problemy praktycznego osiągnięcia celów zielonej transformacji. Wskazano też deklaracje środowiskowe wyrobów, jako istotne narzędzie informacji o ich śladzie węglowym.
EN
The article presents the situation of the Polish construction industry in the context of climate policy and the challenges of low emission economy transformation. Data on the emissivity of the economy were presented and the problems of achieving the goals of green transformation in practice were discussed. Environmental product declarations were also introduced as an important tool for information on the carbon footprint of products.
20
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW