Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wyzwania dla przemysłu stalowego w Polsce w aspekcie światowej produkcji stali w 2023 r.

Zagórska Marta

Hutnik, Wiadomości Hutnicze

|

2024

|

Vol. 91, nr 1

6--9

PL

W 2023 roku polski sektor stalowy doświadczył znaczącego spadku produkcji, eksportu i zużycia jawnego wyrobów stalowych. Produkcja surówki żelaza, stali surowej i wyrobów walcowanych na gorąco znacząco się obniżyła, co odzwierciedla szersze wyzwania gospodarcze i osłabienie rynku stali. Pomimo wzrostu eksportu półwyrobów, znaczne deficyty handlowe w większości kategorii podkreślają potrzebę wsparcia sektora i zwiększenia konkurencyjności w trudnym okresie zielonej transformacji hutnictwa UE. Polska stoi przed wyzwaniami strukturalnymi i konkurencją z tanim importem, co wymaga pilnych działań naprawczych i innowacji.

EN

In 2023, the Polish steel sector experienced a significant decline in production, exports and apparent consumption of steel products. Production of pig iron, crude steel and hot-rolled products declined significantly, reflecting broader economic challenges and a weakening steel market. Despite the increase in exports of semi-finished products, significant trade deficits in most categories emphasize the need to support the sector and increase competitiveness in the difficult period of the green transformation of the EU steel industry. Poland faces structural challenges and competition with cheap imports, which requires urgent corrective action and innovation.

2

The importance of innovation for the development of enterprises

Brzeziński Łukasz, Koliński Adam, Wyrwicka Magdalena Krystyna

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie

|

2023

|

Nr 88

27--54

EN

Innovation determines change in the functioning of the enterprise. It is initiative, which can contribute not only to survival, but also to achievement of an organisation’s competitive advantage, which should then translate into market success. The indicated effects are related to the phenomenon of organisational development, which is characterised by a huge complexity of manifestations. Both innovation (experiment) and development (quality changes) are associated with change, transformation, and a new way of functioning. Therefore, it is important to identify and explain the relationship between these states in the organisation. The aim of the study was to analyse the importance of innovation in business development (based on expert opinion). The following research methods were used at the data collection stage: desk research and focus group interviews. However, elements of descriptive statistics, cross-sectoral correlation coefficient (to assess the agreement of expert opinion) and Spearman’s rho correlation coefficient were used to analyse the research results. The research was conducted in May and June 2023. The research group consisted of 32 experts. On the basis of the research carried out, it can be indicated that the development of enterprises (perceived as a qualitative change in activity and improvement of image), was the most important reason for the implementation of innovation in enterprises (with the highest average of the experts’ evaluations: 4.13, and the highest share (53.13%) of the highest ratings in the structure of responses). Furthermore, referring to the effects of the innovation introduced in the organisations, development of the company was also characterised by the highest ratings – both in the case of the average rating, 4.19, as well as the largest share (40.63%) of the highest ratings in the opinion of experts. In connection with the above, it can be concluded that, on the one hand, the desire to develop an enterprise is a motive for implementing innovation, while on the other hand, development is the result of innovative activity in the organisation. A statistically significant consistency of the expert’s assessments was obtained for the whole group of subjects. At the same time, innovation is perceived by the experts as a key element of an organisation's development, allowing it to increase its competitiveness, improve quality, reduce costs and enable adaptation to market changes. The presented research results enrich the knowledge about potential innovation in the context of enterprise development. Establishing a cause-and-effect relationship makes it possible to stimulate the development of the organisation more effectively, while placing emphasis on innovative activity in a broader context will contribute to an increase in the innovativeness of Polish enterprises.

PL

Innowacje stanowią o zmianach funkcjonowania przedsiębiorstwa. Są inicjatywą, która może przyczynić się nie tylko do przetrwania, ale osiągnięcia przez organizację przewagi konkurencyjnej, która przełoży się na sukces rynkowy. Wskazane efekty są powiązane ze zjawiskiem rozwoju organizacji, który charakteryzuje się ogromną złożonością przejawów. Zarówno innowacja (eksperyment), jak i rozwój (zmiany jakościowe) są powiązane ze zmianą, transformacją, nowym sposobem funkcjonowania. Dlatego też istotne jest identyfikowanie i wyjaśnianie relacji pomiędzy tymi stanami w organizacji. Celem badania była analiza znaczenia innowacji w rozwoju przedsiębiorstw. Na etapie gromadzenia danych wykorzystano następujące metody badawcze: desk research i wywiady eksperckie focusowe. Natomiast do analizy wyników badań wykorzystano elementy statystyki opisowej, współczynnik korelacji międzysektorowej (do oceny zgodności opinii ekspertów) oraz współczynnik korelacji rho Spearmana. Badanie zostało przeprowadzone w maju i czerwcu 2023 r. Grupę badawczą stanowiło 32 ekspertów. Na podstawie przeprowadzonych badań można wskazać, że rozwój przedsiębiorstw (postrzegany jako zmiana jakościowa działalności, poprawa wizerunku) stanowił najważniejszą przyczynę wdrażania innowacji w przedsiębiorstwach. W całej grupie badanych uzyskano istotną statystycznie zgodność ocen sędziowskich. Jednocześnie to innowacje są postrzegane przez ekspertów jako kluczowy element rozwoju organizacji, pozwalający zwiększyć konkurencyjność, poprawić jakość, obniżyć koszty i umożliwić adaptację do zmian rynkowych. Prezentowane wyniki badań wzbogacają wiedzę o potencjalne innowacji w kontekście rozwoju przedsiębiorstwa. Ustalenie przyczyno-skutkowej relacji może pozwalać na skuteczniejsze pobudzanie rozwoju organizacji poprzez położenie nacisku na działalność innowacyjną, co w szerszym kontekście będzie przyczyniać się do zwiększenia innowacyjności polskich przedsiębiorstw.

3

Multicriteria evaluation of competitiveness of container terminals in the Baltic Sea region

Bartosiewicz Aleksandra, Jadczak Radosław

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2023

|

z. 175

9--26

EN

Purpose: After the outbreak of the covid-19 pandemic and Russo-Ukrainian war, the situation in the Baltic Sea Region (BSR) changed, especially regarding maritime container terminals. The aim of the article is to identify major Baltic container terminals and to perform a multicriteria analysis of their competitiveness. The analysis will be carried out before (2019) and after (2022) the turmoil on the market in question. Design/methodology/approach: The study uses the Preference Ranking Organization Method for Enrichment Evaluations (PROMETHEE II) with subjective criteria weights, as well as the entropy method with objective criteria weights. Findings: The obtained results show that two Polish maritime container terminals, DCT Gdańsk and GCT Gdynia, as well as Finnish Vuossari can be assessed as the most competitive both in 2019 and 2022. At the same time, in the analyzed years, the lowest positions in the rankings were maintained by Swedish GCT Gavle and Vasthamnen, Finnish Euroports Finland as well as Latvian BCT Riga. Research limitations/implications: Limited data availability influenced the choice of criteria used in the study. Moreover, website data sources used in the study may result in the inaccuracy of our calculations. Finally, the subjectivity involved in the selection of chosen criteria and some of their weights could lead to different competitiveness assessment results of maritime container terminals in the BSR. Practical implications: Our findings should be of interest to terminal operators and managers planning their strategy for next years, especially if they want to maintain their competitive advantage in the region after the lifting of sanctions imposed on Russian ports. Originality/value: This is the first paper to compare the multicriteria rankings of competitiveness before and after the turmoil on the BSR container market, especially as industry reports and research on the BSR usually consider the annual results achieved by individual ports, ignoring the efficiency of the terminals that comprise them.

4

Influencer marketing in brand competitiveness building (case of Baltic Natur Park)

Włodarczyk Katarzyna, Górska Agata

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2023

|

z. 174

403--416

EN

Purpose: The objective of the paper is to assess the role of influencer marketing in effectively building and increasing brand competitiveness. Design/methodology/approach: The paper was written on the basis of an analysis of the literature of the subject and it presents the case of Baltic Natur Park based in Niechorze, which employed the tools of influencer marketing to build the company’s image and develop its brand on the market of tourist services in the coastal region, and which simultaneously managed to increase the competitiveness of its operations. Findings: The implementation of influencer marketing in Baltic Natur Park has significantly affected brand development by increasing the quality and quantity of the orders the brand fulfilled. The results achieved by Baltic Natur Park demonstrate explicitly a positive assessment of influencer marketing in brand promotion. Research limitations/implications: The analysis conducted further provides evidence that influencer marketing may constitute promotion not only of a brand itself, but also, when used in a broader scope, it may improve a region’s competitiveness. Practical implications: The study results are also a signal for all institutions and individuals, including managers, individuals managing a brand and a region, that the use of contemporary marketing tools for brand promotion, such as, inter alia influencer marketing, is an option worth considering. Originality/value: The article presents a case study and can be an example and inspiration for other companies when taking innovative actions to build a competitive brand on the market. In addition, it can be used by scientists, business practitioners and students.

5

Działalność innowacyjna przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w Polsce w latach 2019-2021

Szczepaniak Iwona

Przemysł Spożywczy

|

2023

|

T. 77, nr 5

9--13

PL

W artykule przedstawiono zmiany w zakresie definiowania oraz pomiaru innowacji i innowacyjności zgodnie z aktualną metodologią zawartą w Podręczniku Oslo Manual. Ukazano poziom innowacyjności przemysłu spożywczego w Polsce na tle sektora przetwórstwa przemysłowego ogółem w latach 2019-2021. Scharakteryzowano zarówno wyniki, jak i nakłady działalności innowacyjnej. Przyjęto, że nakłady określają zdolność firm do tworzenia innowacji, a wyniki pozwalają ocenić efekty działalności innowacyjnej. Dodatkowo odniesiono się do zagadnienia współpracy firm w zakresie działalności innowacyjnej, nawiązując do modelu otwartych innowacji. Analiza wykazała, że zaangażowanie przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w działalność innowacyjną nie jest zbyt wysokie, co może stanowić istotne zagrożenie dla dalszego rozwoju tego sektora. W tym kontekście podkreślono, że innowacyjność stanowi dla przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w Polsce ważny czynnik rozwoju ekonomicznego i determinantę jego międzynarodowej konkurencyjności.

EN

The article presents changes in the scope of defining and measuring innovation and innovativeness in accordance with the existing methodology included in the Oslo Manual were presented. The level of innovation of the food industry in Poland against the total background of the manufacturing sector in 2019-2021 was presented. Both the results and expenditures of innovative activity were characterized. It was assumed that the expenditures determine the ability of companies to create innovations, and the results allow to assess the effects of innovative activity. In addition, reference was made to the issue of cooperation between companies in innovation activities, referring to the open innovation model. The analysis showed that the involvement of food industry enterprises in innovative activities is not too high, which may pose a significant threat to the further development of the sector. In this context, it was emphasized that innovation is an important factor in economic development of food industry enterprises in Poland and a determinant of its international competitiveness.

6

Labor potential as a factor of ensuring competitive advantages of business entities in Ukraine

Andrusiv Uliana, Popadynets Iryna, Zelinska Halyna, Lagodiienko Volodymyr, Kupalova Halyna, Goncharenko Nataliia

Production Engineering Archives

|

2023

|

Vol. 29, Iss. 3

263-270

EN

The purpose of the article is to justify the use of a matrix approach to the interpretation of the results of evaluating the effectiveness of the development of labor potential. As evaluation indicators, we propose the level of management of labor potential, which is determined using the grapho-analytical method "potential square" and the level of management of the competitiveness of the business entity, which is determined using the graphic method "polygon of competitiveness". To identify these indicators, we used a developed three-point aggregated scale, which made it possible to quantitatively divide the formed quadrants according to threshold values: the zone of high efficiency in the use of labor potential (quadrant 9(MLLPQP High; MLCBECBHigh)), average (quadrants 3 (MLLP QPHigh; MLCBEC-BLow), 5 (MLLPQPAverage; MLCBECBAverage), 6 (MLLPQPHigh; MLCBECBAverage), 7 (MLLPQPLow; MLCBEBHigh), 8 (MLLPQPAverage; MLCBECBHigh)), and low (quadrants 1 (MLLPQPLow; MLCBECBLow), 2 (MLLPQPAverage; MLCBECBLow), 4 (MLLPQPLow; MLCBECBAverage)). The value of the research lies in the fact that the pro-posed matrix approach to the results of evaluating the effectiveness of the development of labor potential makes it possible to take measures to improve its management. It is emphasized that in today's conditions and the limitation of financial resources, the vector of management should be aimed at preserving the labor potential, using its opportunities and experience.

7

Competitive insertion of the citrus-lemon chain in global value chains in Colombia

López Aleksander Blandón, Vega Gerardo Pedraza, Rubio-Rodriguez Gustavo Adolfo

Management

|

2023

|

Vol. 27, no. 2

64--81

EN

This research delves into the identification of opportunities for the consolidation of the lemon value chain in the department of Tolima, Colombia, through the associativity model called: Special Administrative Planning Region. This model is a land-use planning system, officially recognized in Article 325 of the Political Constitution of Colombia and in Law 114 of 2011, which functions as a planning tool at the regional level. Its main objective is to integrate a given region with other territorial entities at the departmental level. The study is framed within exploratory research that employs qualitative and quantitative methodologies for its development, in addition to using data collection instruments, in order to identify the main elements that define the possibilities of establishing a profitable and sustainable value chain in the citrus-lime sector in Tolima. The results show that the potential for competitive insertion of lemon in global value chains reaches likely international markets such as Russia, Germany, France, Poland, Canada and Saudi Arabia, and the support of different government institutions. However, it is necessary to overcome major threats and weaknesses that currently hinder this insertion.

8

How time value affects the performance of road freight transport operators in Zimbabwe

Mujakachi Tapiwa Christopher, Tukuta Marian, Tsvere Maria

Journal of Sustainable Development of Transport and Logistics

|

2023

|

Vol. 8, No. 2

128--135

EN

Purpose: The primary purpose of this paper is to investigate whether the Road Freight Transport Sector in Zimbabwe considers the value of time in their operations and how this affects their competitiveness. Methodology: This quantitative study involves a survey of 384 randomly selected companies from a population of 1256 registered road freight companies in Zimbabwe. The data collected was analyzed using SPSS. Results: The study found that all the registered companies that participated in the research confirmed that the value of time phenomenon was alien to their business practices as they worked on assumptions. They also indicated a loss of business due to customer complaints. Theoretical Contribution: This paper contributes to the field by highlighting the importance of considering the value of time in business operations, particularly in the road freight transport sector. It provides empirical evidence supporting the theory that the value of time can significantly impact a firm’s competitiveness. Practical Implications: The findings of this study have practical implications for companies in the road freight transport sector. The study recommends policy formulation for companies emphasizing standard operating procedures and good time management to enhance competitiveness. This could lead to improved customer satisfaction and business success.

9

Information system for diagnostic competitivenessof the hospitality industry of the regions of Ukraine

Matviichuk Liudmyla, Liutak Olena, Dashchuk Yuliia, Lepkiy Mykhailo, Sidoruk Svitlana

Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska

|

2023

|

T. 13, nr 4

132--138

EN

The purpose of this article is to study the main problems and prospects of ensuring the competitiveness of the hospitality industry of the regions of Ukraine in modern conditions, taking into account international experience in the context of deepening integration ties. The work carried outa diagnosis of the level of competitiveness of the hospitality industry of the regions of Ukraine, based on the developed information system of indicatorsfor assessing the conditions of the competitiveness of the hospitality industry of the region and the formed matrix of the competitiveness of the hospitality industry of the region. A comparison was made of the conditions for ensuring competitiveness, the level of competitive advantages and the levelof competitiveness of the hospitality industry of the regions of the state in the pre-war period, as well as the diagnosis of the competitivenessof the hospitality industry of the regions of the state was carried out. The positions of the regions in the pre-war and war periods in terms of the levelof competitiveness and availability of tourism potential were determined. A matrix for the selection of target indicators of the integration strategyof regions of Ukraine that have preserved their tourist potential is proposed. The results of the study revealed the main problems of ensuringthe competitiveness of the hospitality industry in the regions of Ukraine, and highlighted the potential prospects of the studied processes taking into account the conditions of European integration.

PL

Celem artykułu jest zbadanie głównych problemów i perspektyw zapewnienia konkurencyjności branży hotelarskiej regionów Ukrainywe współczesnych warunkach, z uwzględnieniem doświadczeń międzynarodowych w kontekście pogłębiania więzi integracyjnych. W pracy przeprowadzono diagnozę poziomu konkurencyjności branży hotelarskiej regionów Ukrainy na podstawie opracowanego systemu informacyjnego wskaźników oceny warunków konkurencyjności branży hotelarskiej regionu oraz utworzonej macierzy konkurencyjności branży hotelarskiej regionu. Dokonano porównania warunków zapewnienia konkurencyjności, poziomu przewag konkurencyjnych oraz poziomu konkurencyjności branży hotelarskiej regionów państwa w okresie przedwojennym oraz diagnozy konkurencyjności branży hotelarskiej regionów stanu została przeprowadzona. Określono pozycje regionów w okresie przedwojennym i wojennym pod względem poziomu konkurencyjności i dostępności potencjału turystycznego. Zaproponowano macierz doboru wskaźników docelowych strategii integracji regionów Ukrainy, które zachowały swój potencjał turystyczny. Wyniki badania ujawniły główne problemy zapewnienia konkurencyjności branży hotelarskiej w regionach Ukrainy, a także zwróciły uwagę na potencjalne perspektywy badanych procesów z uwzględnieniem uwarunkowań integracji europejskiej.

10

Engineering and technical assessment of the competitiveness of Ukrainian mechanical engineering enterprises basedon the applicationof regression models

Vitiuk Anna, Polishchuk Leonid, Savina Nataliia B., Adler Oksana O., Kashaganova Gulzhan, Kumargazhanova Saule

Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska

|

2023

|

T. 13, nr 3

125--128

EN

The characteristic features of engineering products are revealed. Average industry performance indicators of mechanical engineering enterprises in Ukraine were formed. The competitiveness of mechanical engineering enterprises was studied. The integral indicator of the competitiveness of mechanical engineering enterprises in Ukraine was evaluated. It has been established that the competitiveness industry, despite certain profits received by enterprises, is in a systemic, predictable crisis and only individual enterprises that maintain their own line of economic behavior are successful, increase competitiveness and have prospects for further economic growth.

PL

Ujawniono charakterystyczne cechy produktów inżynieryjnych. Opracowano średnie wskaźniki wydajności przemysłu przedsiębiorstw inżynierii mechanicznej na Ukrainie. Zbadano konkurencyjność przedsiębiorstw przemysłu maszynowego. Oceniono integralny wskaźnik konkurencyjności przedsiębiorstw przemysłu maszynowego na Ukrainie. Ustalono, że branża konkurencyjności, pomimo pewnych zysków uzyskiwanych przez przedsiębiorstwa, znajduje się w systemowym, przewidywalnym kryzysie i tylko pojedyncze przedsiębiorstwa, które utrzymują własną linię zachowań gospodarczych, odnoszą sukcesy, zwiększają konkurencyjność i mają perspektywy dalszego wzrostu gospodarczego.

11

Competitiveness and Advantages of Camelina sativa on the Market of Oil Crops

Hryhoriv Yaroslava, Lyshenko Margarita, Butenko Andrii, Nechyporenko Valentyna, Makarova Viktoriia, Mikulina Maryna, Bahorka Mariia, Tymchuk Dmytro S., Samoshkina Iryna, Torianyk Inna

Ecological Engineering & Environmental Technology

|

2023

|

Vol. 24, iss. 4

97--103

EN

The article presents the question of the effect of the effectiveness of various elements of cultivation technologies on the competitiveness of Camelina sativa and the profitability of its cultivation on acidic, low–fertility sod-podzolic soils. Fertilizers are one of the fast-acting and effective factors in increasing the yield of Camelina sativa. It was established that introduction of mineral fertilizers had a significant impact on competitiveness of Camelina sativa seeds. Dependence of productivity elements and yielding capacity on crops has been determined. It was established that spring cruciferous crops had different seed productivity. According to the results of conducted research, it was found that the highest seed yielding capacity among spring cruciferous crops had spring Brassica napus L., but the oil content in Camelina sativa seeds was 46.53%, which is 4.08% more than in Brassica napus L. Therefore, oil outcome from the yield of Brassica napus L. and Camelina sativa was almost the same.

12

Próba wyznaczenia skali jakości obsługi pasażerów przez linie lotnicze

Kustra Marek, Płaczek Janusz, Żmigrodzka Małgorzata

Aviation and Security Issues

|

2023

|

No. 1

183--192

PL

Jakość obsługi standardowych pasażerów przez poszczególne linie lotnicze jest zróżnicowana, gdyż wynika to z subiektywnego postrzegania oczekiwań. Odnieść to bowiem można przede wszystkim do: sposobu świadczenia obsługi pasażerom, serwisu pokładowego, komunikacji z pasażerem czy szeroko ujmowanego bezpieczeństwa. Ważna jest tu także punktualność lotu oraz relacja ceny biletu do komfortu oferowanej obsługi lotu. W literaturze przedmiotu brak jest sprecyzowania skali pomiaru tej jakości. Materiał przybliża metodologię tego zagadnienia, precyzując stosowne mierniki oraz ich wagi. W sumie pozwala to wypracować określone standardy dla poszczególnych usług oferowanych pasażerom. Taka konkretna wycena może posłużyć do właściwie prowadzonej polityki marketingowej danej linii lotniczej oraz uzyskania przewagi konkurencyjnej między nimi w zglobalizowanym rynku. Analiza poziomu zadowolenia pasażerów ze świadczonych usług pozwala na podjęcie działania, aby podnieść jakość oferowanej obsługi. Stąd cel niniejszego artykułu stanowi wskazanie próbnego opracowania metodyki pomiaru obsługi pasażerów korzystających z linii lotniczych.

EN

The quality of standard passenger service by individual airlines is varies due to a subjective perception of expectations. It is mainly related to: handling label; on-board service; communication with passengers or broadly understood safety and security. The punctuality of the flight and relation between ticket price and service comfort as well as flight are also important here. The subject literature does not specify the scale of measuring this quality. The material introduces the methodology of this issue, specifying the appropriate measures and their weights. All in all, this allows to develop specific standards for individual levels. Such a specific valuation can be used to advertise your airline and demonstrate competition between them in a globalized market. The analysis of the result obtained allows to take action to improve the quality of services and implement them. Hence, the purpose of this article is to indicate the experimental development of the methodology for measuring the service of passengers who use airlines.

13

Tourist aspects of the Lubuskie voivodeship - the region’s development potential

Jakubowski Edward

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2022

|

z. 156

215--225

EN

Purpose: The publication presents the tourist aspects of the Lubuskie voivodeship, which are of great importance for regional development in terms of tourism, supra-regional and national. Design/methodology/approach: The method of statistical data analysis and source materials was used in the work. Findings: In the analysis of the relationship between tourist attractiveness and the development of the competitiveness of the Lubuskie voivodeship, the presence of the market process of interaction between tourist traffic and the number of entities from the tourism sector was noticed. The Lubuskie voivodeship has many tourist attractions, which constitute the region's great potential. It should be added that the Lubuskie voivodeship, as one of the few regions in Poland, can offer ecotourism as an attraction. Originality/value: The analysis carried out in the article is aimed at people interested in regional policy in terms of the impact of tourism on the development and competitiveness of Polish regions.

14

Key components of the business model in an Industry 5.0 environment

Grabowska Sandra

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2022

|

z. 158

191--199

EN

Purpose: The aim of the article is to identify the key components of the business model of an enterprise operating in the Industry 5.0 environment Design/methodology/approach: The achievements and results presented in the article were obtained on the basis of literature research and expert research conducted among 25 professionals with experience in strategic management, Industry 4.0 and Industry 5.0 technologies. The research technique was the Delphi method. The key components of the business model were presented in the form of Business Model Canvas. Findings: Based on the research results obtained, components shaping the business model of a company operating in the Industry 5.0 environment were identified. Research limitations/implications: The analysis of experts' opinions is a preliminary stage of identifying key components of the business model of a company operating in the Industry 5.0 environment. The research should be extended to the analysis of case studies of companies implementing Industry 4.0 technologies. Originality/value: The original achievements obtained during the research include obtaining valuable research results in the field of key components of the business model affecting the formation of its architecture, competitive advantage and value creation and monetization. The research results were obtained directly from experts who have the necessary knowledge of strategic management, Industry 4.0 technologies and Industry 5.0 pillars.

15

Identification of the main components of the competitive potential of enterprises operating in crisis conditions

Wolak-Tuzimek Anna

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2022

|

z. 158

713--726

EN

Purpose: The paper aims to identify major components of the competitive potential of enterprises operating at the initial stage of the economic crisis caused by the COVID-19 pandemic. The research hypothesis H1 is advanced: the scope of business objects affects the selection of enterprise competitive potential components. The concept and nature of competitiveness are discussed and the subject matter of enterprise competitive potential is detailed. Design/methodology/approach: The theoretical section follows a thorough review of leading specialist literature. The empirical part, on the other hand, uses the exploratory factor analysis, which detects an optimum group of main factors and explains correlations among observable variables, serves to verify the hypothesis. The number of factors is determined by means of the Cattell scree and Kaiser criteria. Findings: The paper contains the results of research into 253 large enterprises in the Polish economy. Exploratory factor analysis is employed to define the statistically significant components of competitive potential of enterprises active in the initial phase of the economic crisis and the effect of business objectives is explored on the selection of the components of enterprise competitive potential. It is shown that, regardless of business objects, three factors, namely, innovative machinery and equipment, the financial condition of an enterprise, and human capital, are the key components of enterprise competitive potential. Practical implications: The results can be utilised by entrepreneurs as a guide to the selection of the components of enterprise competitive potential at the times of crises. Originality/value: The paper presents the results of original research into a representative group of large enterprises which can be generalised to the entire population assuming a confidence level of α = 95% and maximum error of β = 6%.

16

Analiza rynku i wizerunku kolejowych przewoźników pasażerskich funkcjonujących na polskim rynku

Kula Tomasz

Transport Miejski i Regionalny

|

2022

|

nr 10

3--9

PL

Artykuł skupia się analizie polskiego rynku kolejowych przewozów pasażerskich w realiach po reformie przedsiębiorstwa Polskie Koleje Państwowe i powstaniu odrębnych spółek kolejowych zajmujących się przewozem osób. Dokonano przeglądu istniejących i konkurujących ze sobą na rynku przedsiębiorstw kolejowych i ich działań marketingowych. Przedstawiono konkurencyjność wewnątrzgałęziową na polskim rynku przewozów pasażerskich. Na podstawie analizy i badań ankietowych stwierdzono, iż poziom wiedzy społeczeństwa na temat rynku kolejowego jest niewystarczający. Wśród podróżnych nadal można dostrzec stereotyp o tym, że każdy przewoźnik kolejowy w Polsce to PKP. Obserwuje się także brak ogólnej świadomości zmian, jakie zaszły na kolei w Polsce na przestrzeni ostatnich 20 lat. Spółką, która przewozi w Polsce najwięcej pasażerów jest Polregio, natomiast powszechnie kojarzoną marką wśród grupy reprezentatywnej okazało się PKP Intercity, które prowadzi najbardziej ekspansywne działania marketingowe. Czas podróży okazuje się najważniejszą preferencją przy wyborze przewoźnika przez klientów kolei.

EN

The article focuses on the analysis of the Polish passenger rail market in the reality after the reform of the PKP (Polish State Railways) and the establishment of separate passenger rail companies. A review of the existing and competing railroad companies in the market and their marketing activities is made. Internal competitiveness in the Polish passenger transport market is presented. Based on the analysis and surveys, it was found that the level of public knowledge of the rail market is insufficient. Among travellers, the stereotype that every rail carrier in Poland is the PKP can still be noted. There is also an observed lack of general awareness of the changes that have taken place on the railroad in Poland over the past 20 years. The company that carries the most passengers in Poland is Polregio, while the commonly associated brand among the representative group turned out to be the PKP Intercity, which conducts the most expansive marketing activities. Travel time turns out to be the most important preference when rail customers choose a carrier.

17

Natural Resources in Function of Sustainable and Competitive Toursim Development of the EU Countries

Stanišić Tanja, Milićević Snežana, Krstić Bojan

Problemy Ekorozwoju

|

2022

|

Vol. 17, nr 1

64--70

EN

Natural resources are the base of tourism development and competitive position in the tourism market of many tourist destinations. At the same time, the issue of their use in the function of tourism development is very complex and must be based on the idea of sustainability. The paper examines the importance of natural resources for the competitiveness of tourism in the European Union (EU). The aim of this paper is to consider the relationship of natural resources and tourism competitiveness in the EU countries, as well as to identify countries of good practice, but also countries that require improvement of natural tourism attractions and their activation in function of competitive and sustainable tourism development. In accordance with the defined aim of the research, correlation and cluster analysis are applied in the paper. The results of the research can benefit the creators of tourism development policy, because they enable the selection of indicators of availability and attractiveness of natural resources that can be improved, as well as countries in which special attention should be paid to more successful tourism valorization of natural resources.

PL

Zasoby naturalne są podstawą rozwoju turystyki i pozycji konkurencyjnej na rynku turystycznym wielu destynacji turystycznych. Jednocześnie kwestia ich wykorzystania w funkcji rozwoju turystyki jest bardzo złożona i musi zgodna z ideą zrównoważonego rozwoju. Artykuł analizuje znaczenie zasobów naturalnych dla konkurencyjności turystyki w krajach Unii Europejskiej (UE). Celem niniejszego artykułu jest rozważenie relacji zasobów naturalnych i konkurencyjności turystycznej w krajach UE, a także wskazanie krajów dobrych praktyk, ale także krajów, które wymagają zmian w traktowaniu przyrodniczych atrakcji turystycznych i ich aktywizacji w funkcji konkurencyjnej i zrównoważonej rozwój turystyki. Zgodnie z wyznaczonym celem badań w pracy zastosowano analizę korelacji i skupień. Wyniki badań mogą przynieść korzyści twórcom polityki rozwoju turystyki, ponieważ pozwalają na dobór wskaźników dostępności i atrakcyjności zasobów przyrodniczych, które można poprawić, a także krajów, w których należy zwrócić szczególną uwagę na skuteczniejszą waloryzację turystyczną zasobów naturalnych.

18

Value preferences supporting company competitiveness in the field of corporate culture

Lorincova Silvia, Hitka Milos, Novotna Andrea, Durian Jozef, Starchon Peter

Polish Journal of Management Studies

|

2022

|

Vol. 26, No. 1

172--188

EN

The global pandemic of COVID-19 is forcing companies to respond to extremely turbulent conditions in the business environment and constantly adapt management strategies to changing conditions. A very effective tool that directly impacts a company success and competitiveness is corporate culture. The aim is to find out whether there are any changes in the value preferences of employees that support company competitiveness in corporate culture in Slovak companies due to a global pandemic. Research on corporate culture took place in 2020 and 2021. It is based on the Organizational Culture Assessment Instrument methodology. Tukey's HSD test was used to evaluate the significance of differences in employees' value preferences. The results show that the global pandemic affected the value preferences of employees in the corporate culture. Differences were confirmed at current and required levels of corporate culture in terms of gender, too. It is recommended that the corporate culture provides the space for employee development.

PL

Globalna pandemia COVID-19 zmusza firmy do reagowania na niezwykle turbulentne warunki w otoczeniu biznesowym i ciągłe dostosowywanie strategii zarządzania do zmieniających się warunków. Bardzo skutecznym narzędziem bezpośrednio wpływającym na sukces i konkurencyjność firmy jest kultura korporacyjna. Celem badań jest sprawdzenie, czy w słowackich firmach zachodzą zmiany w preferencjach wartościowych pracowników, które wspierają konkurencyjność tychże firm w związku z globalną pandemią. Badania kultury korporacyjnej odbyły się w 2020 i 2021 roku. Opierają się na metodologii Instrumentu Oceny Kultury Organizacyjnej. Do oceny istotności różnic w preferencjach wartościowych pracowników wykorzystano test HSD Tukeya. Wyniki pokazują, że globalna pandemia wpłynęła na preferencje wartościowe pracowników w kulturze korporacyjnej. Potwierdzono różnice na obecnym i wymaganym poziomie kultury korporacyjnej również w aspekcie płci. Zaleca się, aby kultura korporacyjna zapewniała przestrzeń dla rozwoju pracowników.

19

The use of controlling as a tool of competitiveness in family and non-family businesses in transition economies

Sedliačiková Mariana, Moresová Mária, Stasiak-Betlejewska Renata, Drábek Josef, Schmidtová Jarmila

Polish Journal of Management Studies

|

2022

|

Vol. 26, No. 1

250--270

EN

Controlling is considered a tool that increases the quality of corporate management. At present, it is very important to perceive controlling not only as a quick control tool but especially as a tool that helps an enterprise to achieve its objectives, to meet its vision, to adopt adequate strategies, thereby also directly improving the economic results and the long-term competitiveness of the enterprise. The aim of the study is to compare the use of controlling, such as a tool of competitiveness in family and non-family businesses in transition economies. The issue was mapped in the territory of the Visegrad Four (V4) by means of an empirical survey by the method of a questionnaire. The sample consisted of 405 family and non-family businesses from Slovakia, Poland, Czech Republic, and Hungary. The hypotheses were tested using the Test of the difference between two proportions. At the same time, due to the better interpretation of the achieved results, the statistical method of the Interval estimate of the population proportion has been applied. The results have shown that there are significant differences in the use of controlling tools in family and non-family businesses. The major differences have been found out in the area of financial controlling, namely the application of profitability and liquidity indicators, and investment controlling in using net present value.

PL

Controlling uznawany jest za narzędzie, które podnosi jakość zarządzania przedsiębiorstwem. Obecnie bardzo ważne jest postrzeganie controllingu nie tylko jako narzędzia szybkiej kontroli, ale przede wszystkim jako narzędzia, które pomaga przedsiębiorstwu osiągać cele, realizować wizje, przyjmować odpowiednie strategie, przez co również bezpośrednio poprawiania wyniki ekonomiczne i długookresową konkurencyjność przedsiębiorstwa. Celem opracowania jest porównanie wykorzystania controllingu jako narzędzia konkurencyjności w firmach rodzinnych i nierodzinnych w gospodarkach przechodzących transformację. Zagadnienie zostało zmapowane na terenie krajów Grupy Wyszehradzkiej (V4) za pomocą badania empirycznego metodą kwestionariusza ankiety. Próba składała się z 405 firm rodzinnych i nierodzinnych ze Słowacji, Polski, Czech i Węgier. Hipotezy zweryfikowano za pomocą Testu różnicy między dwiema proporcjami. Jednocześnie, ze względu na lepszą interpretację uzyskanych wyników, zastosowano statystyczną metodę estymacji interwałowej proporcji populacji. Uzyskane wyniki ukazały, że istnieją istotne różnice w stosowaniu narzędzi controllingu w przedsiębiorstwach rodzinnych i nierodzinnych. Główne różnice stwierdzono w obszarze controllingu finansowego, a mianowicie w stosowaniu wskaźników rentowności i płynności oraz controllingu kontrolingu inwestycyjnego w stosowaniu wartości bieżącej netto.

20

Optimal turnover of companies in road freight transport as a tool of efficiency and competitive advantage

Honková Irena

Polish Journal of Management Studies

|

2022

|

Vol. 26, No. 1

76--91

EN

The transport sector plays a significant role in ensuring the competitiveness and sustainable economic growth in Europe. There are a number of studies dealing with competitiveness in transport. Most of them are based on the total set of transport. These method combine both qualitative and quantitative aspects. The result is quality criteria that optimize consumer and economic parametres to increase company's competitiveness. This paper examines the relationship between turnover and efficiency related to competitiveness by focusing on Czech companies in road freight transport. Many firms face financial problems. The aim of the paper is to determine whether turnover affects companies’ efficiency and what level of turnover related to competitiveness achieves the maximum efficiency. Efficiency is measured by synthetic indicator IN05. The relationship between turnover and efficiency is tested by Chi-square test of independence, and the Kruskal-Wallis test measures any differences between the different groups in enterprise turnovers. This knowledge should help set the optimal turnover for businesses to achieve a competitive advantage. Research of a sample of 2,536 companies confirmed that the turnover of the company influences its financial results. The results of the calculations show that the best efficiency was achieved by companies with an annual turnover of €194 - €388 thousand.

PL

Sektor transportu odgrywa istotną rolę w zapewnieniu konkurencyjności i zrównoważonego wzrostu gospodarczego w Europie. Istnieje szereg opracowań dotyczących konkurencyjności w transporcie. Większość z nich opiera się na kompletnym gałęzi transportu. Metody te łączą aspekty jakościowe i ilościowe. Rezultatem są kryteria jakościowe, które optymalizują parametry konsumenckie i ekonomiczne w celu zwiększenia konkurencyjności firmy. W niniejszym artykule zbadano związek między obrotem a efektywnością wynikającą konkurencyjności, skupiając się na czeskich firmach w drogowym transporcie towarów. Wiele firm boryka się z problemami finansowymi. Celem artykułu jest ustalenie czy obroty wpływają na efektywność przedsiębiorstw oraz jaki poziom obrotów związanych z konkurencyjnością pozwala osiągnąć maksymalną efektywność. Skuteczność mierzona jest syntetycznym wskaźnikiem IN05. Zależność między obrotami a efektywnością jest testowana za pomocą testu niezależności chi-kwadrat, a test Kruskala-Wallisa mierzy wszelkie różnice między grupami przedsiębiorstw o różnych w obrotach. Wiedza ta powinna pomóc w ustaleniu optymalnych obrotów dla przedsiębiorstw zapewniających osiągnięcie przewagi konkurencyjnej. Badania próby 2536 firm potwierdziły, że obroty firmy wpływają na jej wyniki finansowe. Wyniki obliczeń pokazują, że najlepszą efektywność osiągnęły firmy o rocznym obrocie w przedziale 194 - 388 tys. euro.