Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Hazard analysis and risk assessment on laser cleaning workstations

Cieciński Barbara

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2024

|

z. 191

89--102

EN

Purpose: The purpose of this article is to present the type of hazards, to study their impact on human safety, to carry out an occupational risk assessment at the laser metal cleaning station, and to establish corrective activities for the safety condition. Design/methodology/approach: an analysis of the problem of the occurrence of nuisance and hazardous factors during the use of lasers in the technology of machine parts is presented, in the case-study part, the identification and analysis of factors affecting the health risk is carried out, a risk assessment is carried out at the laser cleaning station using the five-step method according to PN-N-18002, the results obtained are discussed, technical and organizational solutions necessary to achieve an acceptable risk condition are presented. Findings: the developed list of hazards and the risk assessment sheet indicate the need to take measures to minimize the risk. The collected information on working with lasers can be used in the future for job training, creating a safety culture at the plant and reducing the negative impact on the health of employees. Research limitations/implifications: the analysis carried out has made it possible to develop recommendations in the context of safe work at a workstation designed for laser cleaning of metal surfaces. In the future it is possible, following the example shown, to develop risk cards for laser processing of other types performed on different materials. Practical implications: The results of the analysis and the developed recommendations for improving the organization of the machining station can be used in other companies in the context of the correct equipment of workstations, selection of individual and collective protective equipment, workstation training, risk management, etc. Social implications: the article will enable the dissemination of information about the specifics of metalworking with lasers and the promotion of a culture of work safety and good practices at workstations with lasers. Originality/value: The content presented in the article complements the research on the implementation and use of laser techniques in modern companies with knowledge and practical guidelines in the area of occupational health and safety management. The added value of the article is the reference to laser workstations, which have become increasingly common in recent years and are replacing previous, sometimes obsolete technologies, as well as the possibility of applying methods of analysis and assessment of occupational risk in work with lasers in practice.

2

Efektywna transformacja krajowej sieci elektroenergetycznej

Dołega Waldemar

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2024

|

nr 112

9--19

PL

W rozdziale przedstawiono problematykę dotyczącą efektywnej transformacji krajowej sieci elektroenergetycznej. Ukazano charakterystykę krajowej sieci elektroenergetycznej: przesyłowej i dystrybucyjnej. Omówiono obecne uwarunkowania funkcjonowania krajowej sieci elektroenergetycznej: przesyłowej i dystrybucyjnej. Scharakteryzowano wyzwania dotyczące krajowej sieci elektroenergetycznej: przesyłowej i dystrybucyjnej. Dotyczą one głównie sfery inwestycyjnej. Przedstawiono wnioski dotyczące stanu obecnego i zagrożeń funkcjonowania krajowej sieci elektroenergetycznej oraz wyzwań stojących przed operatorami systemów.

EN

In this paper, subject matter connected with effective transition of national electric power grid is shown. Profile of national electric power grid: transmission and distribution is performed. Present conditions connected with operation of national electric power grid: transmission and distribution are discussed. Challenges connected with national electric power grid: transmission and distribution are performed. They concern mainly investment sphere. Conclusions connected with actual state and threats of national electric power grid operation and challenges for system operators are performed.

3

Czynniki biologiczne w środowisku górniczym - identyfikacja, zagrożenia ocena ryzyka

Mocek Kinga, Mocek Piotr

Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji

|

2024

|

Vol. 13, iss. 2

100--122

PL

Zmiana przepisów w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki wprowadzona w 2020 r. w polskim ustawodawstwie w związku z implementacją Dyrektywy Komisji (UE) 2019/1833 z dnia 24 października 2019 sprawiła, iż pracodawcy muszą z większą uwagą podchodzić do identyfikacji zagrożeń biologicznych i przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego związanego z narażeniem na szkodliwie czynniki biologiczne w środowisku pracy. Wychodząc naprzeciw temu obowiązkowi oraz biorąc pod uwagę trudności jakie do tej pory stwarza identyfikacja czynników biologicznych w środowisku górniczym autorzy w prezentowanym artykule przedstawili podstawowe aspekty prawne dotyczące czynników biologicznych oraz opisową procedurę oceny ryzyka zawodowego. Szacowanie ryzyka zaprezentowano na konkretnym przykładzie zagrożeń biologicznych występujących w rejonie ściany 126 w pokładzie 507 kopalni X. W opracowaniu wskazano możliwości identyfikacji zagrożeń biologicznych w środowisku górniczym na podstawie wywiadu, wizji lokalnej połączonej z badaniami środowiskowymi oraz dostępnej literatury. Jak również opisano poszczególne etapy opisowej metody oceny ryzyka zawodowego i podejmowanych działań profilaktycznych. Wskazano także zidentyfikowane wśród pracowników Oddziału G-1 stany chorobowe spowodowane kontaktem pracowników z czynnikami biologicznymi występującymi w wyrobiskach górniczych. Przedstawiona procedura jest cennym materiałem szkoleniowym umożliwiającym właściwe przeprowadzenie ryzyka zawodowego w związku z występującymi czynnikami biologicznymi w innych kopalniach i zakładach górniczych.

EN

The amendment of the regulations on harmful biological agents for health in the work environment and the protection of the health of workers occupationally exposed to these agents introduced in 2020 in Polish legislation in connection with the implementation of Commission Directive (EU) 2019/1833 of October 24, 2019 has made it necessary for employers to pay more attention to the identification of biological risks and conduct an occupational risk assessment of exposure to harmful biological agents in the work environment. To meet this obligation and taking into account the difficulties that the identification of biological agents in the mining environment has posed so far, the authors in the presented article presented the basic legal aspects of biological agents and a descriptive procedure for occupational risk assessment. The risk estimation was presented on a specific example of biological hazards occurring in the area of longwall 126 in the X mine's deck 507. The paper indicates the possibilities of identifying biological hazards in the mining environment on the basis of an interview, a site visit combined with environmental surveys and available literature. As well as described the various stages of the descriptive method of occupational risk assessment and preventive measures taken. Also indicated are the disease states identified among the employees of the G-1 Division caused by the contact of employees with biological agents present in the mine workings. The presented procedure is a valuable training material for the proper conduct of occupational risks in connection with biological agents present in other mines and mining plants.

4

Rola dzielnicowych policji w edukacji o zagrożeniu zamachem terrorystycznym

Karasiński Konrad Paweł

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2024

|

R. 14, Nr 34

29--44

PL

W artykule omówiono strategie edukacyjne dla funkcjonariuszy Policji na stanowisku dzielnicowego oraz ich rolę w kontekście zagrożeń terroryzmem. Strategie te obejmują specjalistyczne szkolenia, kampanie informacyjne, współpracę z lokalnymi instytucjami, aktywność w mediach oraz przede wszystkim organizację spotkań społecznych z mieszkańcami. Celem tych działań jest zwiększenie świadomości społecznej oraz gotowość do ewentualnego reagowania na zagrożenia atakiem terrorystycznym na poziomie lokalnym. W związku z tym, że to dzielnicowi policji, realizując zadania w swoich rejonach służbowych, powyższymi aktywnościami zwieszają zaufanie obywateli w stosunku do formacji w jakiej służą co jest kluczowe w sytuacjach zagrożenia, ponieważ podczas wypełniania swoich obowiązków wyżej wymienieni funkcjonariusze, będą bardziej kompetentnymi osobami w opinii lokalnych społeczności, które będą zwracać się z pomocą i poinformują o swoich aktualnych potrzebach. Wdrażanie tych strategii jest kluczowe dla skutecznej prewencji oraz reakcji na zagrożenia terrorystyczne. Celem artykułu jest zbadanie dostępności informacji w ogólnodostępnej literaturze dotyczącej roli dzielnicowego policji w edukacji w systemach zagrożenia zamachem terrorystycznym. W kontekście przedstawionej sytuacji, problem badawczy został sformułowany w formie pytania: jaką rolę pełnią dzielnicowi Policji w edukowaniu społeczności lokalnej w sytuacjach zagrożenia zamachem terrorystycznym oraz jakie strategie edukacyjne mogą być skuteczne w zwiększaniu świadomości oraz gotowości lokalnych społeczności? Hipoteza badawcza wskazuje, iż dzielnicowi policji mają istotny wpływ na edukację lokalnych społeczności w kontekście zagrożeń terrorystycznych, natomiast najskuteczniejszymi stosowanymi przez nich strategiami edukowania są wykłady i szkolenia. Mając na uwadze metody badawcze, w artykule skupiono się głównie na przeprowadzeniu analizy literatury z wykorzystaniem krytycznej analizy literatury przedmiotu. Określono kryteria selekcji oraz zakres tematyczny literatury naukowej dotyczącej roli pracy Policji w sytuacjach zagrożenia terrorystycznego. Analizując ogólnodostępne publikacje naukowe dotyczące omawianego tematu zauważono pomijanie roli dzielnicowego policji w edukowaniu społeczeństwa w zakresie terroryzmu. Dostępne źródła naukowe nie posiadały też satysfakcjonującej ilości omówionych strategii edukacyjnych, jednak wszystkie podkreślały ogromne znaczenie Policji jako całości w zapobieganiu i ewentualnym reagowaniu na ataki terrorystyczne. Uzyskane wyniki wskazują na konieczność doskonalenia praktyki pracy dzielnicowych Policji oraz dalszego rozwijania strategii edukacyjnych.

EN

The article discusses educational strategies for police officers in the position of district police officer and their role in the context of terrorism threats. These strategies include specialized training, information campaigns, cooperation with local institutions, media activity and, above all, organization of social meetings with residents. The aim of these activities is to increase public awareness and readiness to respond to the threat of a terrorist attack at the local level. Due to the fact that district police officers carry out tasks in their service areas, with the above-mentioned activities they increase citizens’ trust in the formation in which they serve, which is crucial in emergency situations, because when fulfilling their duties, the above-mentioned officers will be more competent people in the opinion of local people. communities that will seek help and inform about their current needs. The implementation of these strategies is crucial for effective prevention and response to terrorist threats. The aim of the work is to examine the availability of information in publicly available literature regarding the role of the district police officer in education in terrorist attack threat systems. In the context of the presented situation, the research problem was formulated as a question: what role do district police officers play in educating the local community in situations of threat of a terrorist attack and what educational strategies can be effective in increasing the awareness and readiness of local communities? The research hypothesis of the work was formulated in terms of the fact that it is assumed that district police officers have a significant impact on the education of local communities in the context of terrorist threats, while the most effective educational strategies they use are lectures and training. Taking into account research methods, the article mainly focused on analyzing the literature using quantitative and qualitative methods. Selection criteria and the thematic scope of scientific literature on the role of the Police in situations of terrorist threat were determined. While analyzing publicly available scientific publications on the discussed topic, it was noticed that the role of the district police in educating the public about terrorism was noticed. The available scientific sources did not have a satisfactory number of educational strategies discussed, but all of them emphasized the enormous importance of the Police as a whole in preventing and possibly responding to terrorist attacks. The obtained results indicate the need to improve the work practices of district police officers and further develop educational strategies.

5

Walidacja środków kontroli w planie HACCP

Jackowska-Tracz Agnieszka, Pniewski Paweł, Tracz Michał

Przemysł Spożywczy

|

2024

|

T. 78, nr 8

40--44

PL

Procedury walidacji, obok procedur weryfikacji, zostały wpisane w szóstą zasadę wdrażania sytemu HACCP. Rolą producenta żywności jest walidacja środków kontroli, podczas gdy rolą właściwego organu administracji jest zapewnienie (poprzez narzędzia nadzoru), że producent posiada skuteczne systemy walidacji, i że środki kontroli są odpowiednio walidowane. pojęcia walidacji, monitorowania i weryfikacji są często mylone. Walidacja środków kontroli różni się od monitorowania i weryfikacji, które mają miejsce po wdrożeniu zwalidowanych środków kontroli. Monitorowanie i weryfikacja to narzędzia wykorzystywane do sprawdzenia, czy środki kontroli są przestrzegane, i wykazania, że działają zgodnie z przeznaczeniem. istnieją różne podejścia do walidacji, które mogą być stosowane indywidualnie lub w połączeniu, w zależności od potrzeb. obejmują one m.in.: 1/ odniesienie do literatury naukowej lub technicznej, wcześniejszych badań walidacyjnych lub wiedzy historycznej na temat skuteczności środka kontroli (obejmują one literaturę naukową, wytyczne rządowe, wytyczne dotyczące środków kontroli GHP i HACCP); 2/ walidacja środka kontroli za pomocą prób eksperymentalnych (np. ilościowe wykazanie i udokumentowanie wymaganego zakresu redukcji określonego patogenu w wyniku danego procesu); 3/ analiza danych historycznych zakładu zebranych w warunkach reprezentatywnych dla całego procesu produkcji, w tym w okresach, w których produkcja jest zwiększona, np. w okresie świątecznym, a zebrane dane powinny być wystarczające do przeprowadzenia wymaganych analiz statystycznych; 4/ modelowanie matematyczne, które pozwala, między innymi, na ocenę wpływu zmian pH i aktywności wody na kontrolę wzrostu patogenów; 5/ badania ankietowe, które również można uznać za podejście walidacyjne (np. ocena zrozumienia przez konsumentów informacji na etykiecie przed lub w trakcie projektowania etykiety). Obecnie wiele przedsiębiorstw dokonując przeglądu planu HACCP tworzy tak zwane listy kontrolne, które pozwalają na metodyczne sprawdzenie poprawności działania wszystkich siedmiu zasad systemu HACCP. Najważniejsze pytania zawarte w takiej liście kontrolnej odnoszące się do walidacji powinny brzmieć: Czy zatwierdzono limity krytyczne? W jaki sposób? Czy plan HACCP został ponownie oceniony i zmodyfikowany, gdy okazał się niewystarczający? Czy plan HACCP został poddany ponownej ocenie w przypadku zmiany surowców, technologii i/lub receptur produktu? Niniejsze opracowanie przedstawia informacje na temat koncepcji i charakteru walidacji, zadań poprzedzających walidację, procesu walidacji oraz potrzeby ponownej walidacji. Przedstawione zostały również różnice pomiędzy walidacją, monitorowaniem i weryfikacją.

EN

Validation and verification procedures are written into the sixth principle of implementing the HACCP system. The role of the food business operator (FBO) is to validate control measures, while the competent authority’s role is to ensure that the FBO has effective validation systems in place and that control measures are correctly validated. The terms validation, monitoring and verification are often confused. Validation of control measures differs from monitoring and verification, which occurs after implementing validated control measures. monitoring and verification are tools used to verify that control measures are being followed and to demonstrate that they are working as intended. Depending on FBO’s needs, various validation approaches can be used individually or in combination. These include, but are not limited to: 1/ reference to scientific or technical literature, previous validation studies or historical knowledge of the effectiveness of the control measure (these include scientific literature, government guidelines, GHP and HACCP control measure guidelines); 2/ validation of the control measure through experimental trials (e.g., quantitatively demonstrating and documenting the required level of a given pathogen reduction); 3/ analysis of historical plant data collected under conditions representative of the entire production process, including periods when production is increased, such as during the holiday season (the data collected should be sufficient to perform the required statistical analyses); 4/ mathematical modelling, which allows, among other, to assess the impact of changes in pH and water activity on the control of pathogen growth; 5/ survey research, which can also be considered a validation approach (e.g., assessing consumer understanding of label information before or during label design). Nowadays, when reviewing their HACCP plan, many companies create so-called checklists to methodically verify all seven principles of the HACCP system. The most important questions in such a checklist relating to validation should be: Have critical limits been validated? How? Has the HACCP plan been re evaluated and modified when found to be inadequate? Has the HACCP plan been re-evaluated when raw materials, technology and/or product formulations have changed? This study provides information on the concept and nature of validation, pre-validation tasks, the validation process, and the need for re-validation. The differences between validation, monitoring and verification are also presented.

6

Protective clothing and equipment for use in hazardous situations and in training – main principles on risk assessm

Cichecka Magdalena

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2024

|

nr 5

41--43

EN

Guidance on carrying out risk assessment on violent situations and on the selection of protective clothing and equipment is given in BS 7971-2:2003. It is helpful in establishing systems for the maintenance, storage, preparation, and issuing of protective clothing and equipment etc. and specifies the physical and chemical test methods used in the assessment. The guidance is irreplaceable for both of employers and employees, and includes principles of risk assessment procedures that allow for accurate interpretation of results, as well as a section on selecting appropriate protective equipment for use in hazardous or violent situations.

PL

Wytyczne dotyczące przeprowadzania oceny ryzyka w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia oraz doboru odpowiedniej odzieży ochronnej i sprzętu ochronnego znajdują się w normie BS 79712:2003. Norma ta jest pomocna przy określaniu sposobu konserwacji, przechowywania, przygotowywania i przydzielania odzieży ochronnej i sprzętu ochronnego itp. oraz określa metody badań f izycznych i chemicznych stosowanych w ocenie. Wskazówki te są pomocne zarówno dla pracodawców, jak i pracowników, ponieważ zawierają zasady przeprowadzenia oceny ryzyka pozwalające na dokładną interpretację wyników, jak również sposób doboru odpowiedniego sprzętu ochrony osobistej do stosowania w sytuacjach zagrożenia.

7

Security of critical infrastructure in Poland – selected aspects of research

Kaźmierczak Maciej, Byłeń Sławomir

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2024

|

nr 1

28--38

EN

The subject of research presented in the article are the processes taking place in the national security environment, determining the need to strengthen defence capabilities in terms of protecting critical infrastructure facilities of the state. The purpose of the research is to check, verify and evaluate the functioning of the critical infrastructure protection system of the state and to demonstrate the need for its protection in the light of possible threats. From the opinions of experts in the field of national security, a research hypothesis emerges, which shows that despite taking multidirectional actions, the state administration operating at many organizational levels is not able to foresee all the threats that lie in wait for critical infrastructure facilities. Empirical research methods were used in the study: analysis and criticism of the literature, desk research and a diagnostic survey conducted using the interview technique with experts and military analysts. From the theoretical methods, the following were used: analysis, synthesis, and inference methods. The conducted research shows that there are premises to ensure that critical infrastructure facilities are effectively protected against harmful and destructive intentional or random actions. The problem in ensuring proper protection of critical infrastructure is the fact that they are a relatively accessible and easy target for terrorist attacks, sabotage groups or special groups. Therefore, steps should first be taken to identify which facilities and systems constitute critical infrastructure of strategic, regional and local importance.

PL

Przedmiot badań przedstawiony w artykule stanowią procesy zachodzące w środowisku bezpieczeństwa narodowego, determinujące konieczność wzmacniania zdolności obronnych pod kątem ochrony obiektów infrastruktury krytycznej państwa. Celem badań jest sprawdzenie, weryfikacja i ocena funkcjonowania systemu ochrony infrastruktury krytycznej państwa oraz wykazanie potrzeby jej ochrony w świetle możliwych zagrożeń. Z opinii ekspertów w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego wyłania się hipoteza badawcza z której wynika, że pomimo podejmowania wielokierunkowych działań administracja państwa funkcjonująca na wielu poziomach organizacyjnych nie jest w stanie przewidzieć wszelkich zagrożeń, jakie czyhają na obiekty infrastruktury krytycznej. W opracowaniu zostały zastosowane empiryczne metody badawcze: analiza i krytyka piśmiennictwa, desk research oraz sondaż diagnostyczny prowadzony techniką wywiadu z ekspertami i analitykami wojskowości. Z metod teoretycznych wykorzystano: analizę, syntezę i metody wnioskowania. Z przeprowadzonych badań wynika, że istnieją przesłanki ku temu, aby obiektom infrastruktury krytycznej zapewnić skuteczną ochronę przed szkodliwym i destrukcyjnym działaniem celowym lub losowym. Problem w zapewnieniu należytej ochrony infrastruktury krytyczniej stanowi fakt, iż są one względnie dostępnym i łatwym celem ataków terrorystycznych, grup dywersyjnych czy grup specjalnych. W związku z tym należy najpierw podjąć działania zmierzające do identyfikacji, które obiekty i systemy stanowią infrastrukturę krytyczną o znaczeniu strategicznym, regionalnym i lokalnym.

8

Wybrane elementy konstrukcji zarządzania bezpieczeństwem publicznym w jednostkach samorządu terytorialnego

Romaniuk Paweł

Cybersecurity and Law

|

2024

|

Vol. 12 (2)

161--173

PL

Podjęty w 1999 roku niezwykle istotny proces decentralizacji administracji publicznej, polegający na przekazaniu społecznościom lokalnym i regionalnym wielu kompetencji, stał się przyczynkiem do kształtowania się wielu zobowiązań. Samorząd terytorialny oprócz realizacji zadań w zakresie rozwoju gospodarczego został także zobligowany do budowania bezpieczeństwa i porządku publicznego na terytorium swojej jurysdykcji. Przedmiotowe bezpieczeństwo staje się główną wartością, niezbędną do prawidłowego funkcjonowania państwa oraz rozwoju społeczeństwa. Gwarancja tego atrybutu, należąca do władz publicznych zarówno rządowych, jak i samorządowych – zmierza do zapewnienia bezpiecznego życia społeczności lokalnych, które zamieszkują gminy, powiaty czy województwa. W tekście zostaną przybliżone wybrane, ze względu na dość złożony i rozbudowany charakter, te zadania, które są wdrażane przez jednostki samorządu terytorialnego w obszarze bezpieczeństwa publicznego.

EN

The extremely important process of decentralization of public administration undertaken in 1999, which involved the transfer of many competences to local and regional communities, contributed to the formation of many obligations. The local government, in addition to carrying out tasks in the field of economic development, is also obliged to build security and public order within the territory of its jurisdiction. This security becomes the main value, necessary for the proper functioning of the state and the development of society. The guarantee of this attribute, which belongs to public authorities, both government and local government, aims to ensure a safe life for local communities that live in communes, counties or voivodeships. The text will present selected tasks that are implemented by local government units in the area of public security due to their quite complex and extensive nature.

9

Security threats to port critical infrastructure

Żywucka-Kozłowska Elżbieta, Broniecka Rossana

Cybersecurity and Law

|

2024

|

Vol. 12 (2)

273--281

EN

Critical infrastructure is a key element of the functional security of any country. Sea ports (but also river ports) are part of the CI system of the country. The security of such sites is particularly important for the continuity of supply and transit of goods transported by vessels. Ports have always been protected from potential threats. Today, these threats have become more real, particularly as a result of the Russian Federation’s attack on Ukraine. Poland, which today has the status of a frontier state, is a target of espionage and sabotage activities. Security is a state of non-threat. This is the state to which we aspire in every area of modern life of every society, every country. Seaports, like other places, which are essential (special) for the unimpeded and secure delivery of goods. They’ve always been under special surveillance and special protection. Destruction of the port makes it impossible to transport by sea, which is obvious. Threats to port security come from different sources, but at a time of ongoing war in Ukraine, terrorist attacks come to the fore. It is also necessary to highlight the hybrid actions on the border with Belarus, which affect the state of security. Poland, as a front-line country, is particularly vulnerable to acts of terror, diversion and espionage, which is confirmed by the actions of the special services. Monitoring of seaports is part of the security strategy of the critical infrastructure of these places. The threat of CI ports is real, especially at the present time. This applies in particular to the LNG terminal in Świnoujście, which is regularly visited by ships (gas carriers) supplying raw materials of strategic importance. Violation of security rules (principles) may lead to a threat that cannot be ruled out, however, the most important and dangerous are those that come from the outside and are of an intentional nature.

PL

Artykuł dotyczy zagrożeń infrastruktury krytycznej portów morskich w Polsce. Infrastruktura krytyczna jest kluczowym elementem bezpieczeństwa funkcjonowania każdego państwa. Porty morskie, a także porty rzeczne wchodzą w skład systemu IK kraju. Bezpieczeństwo takich miejsc jest szczególnie istotne dla ciągłości dostaw i tranzytu towarów przewożonych statkami. Porty zawsze były chronione przed potencjalnymi zagrożeniami. Dziś zagrożenia te stały się bardziej realne, szczególnie w wyniku ataku Federacji Rosyjskiej na Ukrainę. Polska, która dziś ma status państwa przygranicznego, jest celem działań szpiegowskich i sabotażowych. Monitoring portów morskich wpisuje się w strategię bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej tych miejsc. Zagrożenie bezpieczeństwa IK jest realne, zwłaszcza obecnie. Do-tyczy to w szczególności terminalu LNG w Świnoujściu, który regularnie przyjmuje statki (gazowce) dostarczające surowce o znaczeniu strategicznym. Najbardziej niebezpieczne są te zagrożenia, które pochodzą z zewnątrz i mają charakter zamierzony.

10

Original DHI method for assessing epidemic hazards in transportation services

Burdzik Rafał

Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska

|

2023

|

z. 121

31--43

EN

In the situation of the global SARS-COV-2 coronavirus pandemic, epidemic threats are dominant and ubiquitous. The article attempted to estimate the hazards of virus transmission in various transport services. In the author's opinion, numerous and very serious problems in the transport sector and transport services are in this case the result of a lack of a methodical approach to the problem of epidemic threats, including infection in a global epidemic. The paper presents a proposal for an original DHI method for assessing epidemic hazards in transportation services, taking into account various hazards and routes of virus transmission (droplet and contact) based on dedicated scales of hazard evaluation and multi-criteria assessment. This methodology is named Deep Hazard Identification (DHI). The primary stage of the methodology is the identification and estimation of transmission mechanisms of pathogen that can occur in transport services. For this purpose 15 criteria and weighting factors were defined and used for a multi-criteria epidemic hazards assessment. It enables the determination of the matrix of hazard assessment separately for the passenger transport and freight transport groups, which allows for the comparison of the DHI hazard factor between different transport services.

11

The role of the national firefighting and rescue system in the process of combating the migrant crisis in Poland in the face of the Russian Ukrainian war in 2022

Litwinek Batłomiej, Wojakowska Monika

Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

|

2023

|

Nr 85

119--139

EN

On February 24, 2022, the world faced a very different reality. The armed aggression of the Russian Federation affected not only the Ukrainian state, but also had a huge impact on the politics of numerous countries, especially those bordering with Ukraine, including Poland. The scale of destruction and the form of aggression expressed by Russia astounded not only the Ukrainian part, but also other countries of the world. The consequences of the war have proven to be horrific. The time since the armed assault has become Poland’s largest refugee crisis after the Second World War and also the largest one in Europe. The aforementioned refugee crisis also bears the hallmarks of a migration crisis (and so it was assumed in the considerations) due to the record number of refugees who arrived in Poland in the first days of the Russian-Ukrainian war. The challenge Poland faced was not only the scale of the influx of people, but also the short time in which the influx has occurred. The new situation required Poland to prepare a coherent action plan between public authorities, local governments, NGOs and citizens. The aim of this paper is to present the most important activities undertaken by the National Firefighting and Rescue System (NFRS) to help war refugees from Ukraine in 2022. The scale of actions taken in the wake of the situation at that time was described on the example of the activity of the State Fire Service (SFS) and Volunteer Fire Brigades (VFB) participating in activities aimed at minimising the refugee crisis. In addition, thanks to the diagnostic survey carried out among the local community (residents of border towns), it was possible to diagnose the level of sense of security of those who, while providing help, experienced the effects of the military crisis in Ukraine. Despite the fact that the presented conflict does not meet the formal prerequisites for armed conflict, as according to Article 1 of the Third Hague Convention of 1907, the initiation of armed action must be supported by a prior formal act of war declaration, the paper assumes that this armed conflict will be called a war (Schindler, Toman, 1988). The conducted research focused on an analysis of reports and statements on the type, scope and size of tasks imposed on the National Firefighting and Rescue System units and the role of the fire service in the process of combating the migrant crisis. Analyses were performed of activities carried out by the National Firefighting and Rescue System units in the first seven months of the conflict, i.e. from February 24, 2022 to October 11, 2022. It should be added that the activities implemented by the guards have not been completed and on various levels are being continued until now. The paper makes use of the available literature and legal acts, and a special analysis was carried out based on statistical data obtained from the National Headquarters of the State Fire Service of Poland and the Border Guard Headquarters. An assessment of the role played by the NFRS in the process of combating the migration crisis in Poland, in the view of Russian-Ukrainian war in 2022, also made use of data obtained from a diagnostic survey of the target research group of 181 people who are active witnesses of the actions taken, often shoulder to shoulder with SFS and VFB. The above methods allowed a detailed presentation of the range of activities of the selected National Firefighting and Rescue System units in combating the migration threat and showed the wide spectrum of their involvement, effectiveness, efficiency and rapidity. The results showed new research areas that would be worth paying more attention to in future research processes.

PL

24 lutego 2022 roku świat stanął w obliczu zupełnie innej rzeczywistości. Zbrojna agresja Federacji Rosyjskiej dotknęła nie tylko państwo ukraińskie, ale miała ogromny wpływ na politykę wielu państw, zwłaszcza graniczących z Ukrainą, w tym Polski. Skala zniszczeń i forma agresji wyrażona przez Rosję zaskoczyła nie tylko część ukraińską, ale także inne kraje świata. Konsekwencje wojny okazały się przerażające. Czas od zbrojnej napaści stał się dla Polski największym kryzysem uchodźczym po II wojnie światowej, a także największym w Europie. Wspomniany kryzys uchodźczy nosi również znamiona kryzysu migracyjnego (i tak też zakładano w rozważaniach) ze względu na rekordową liczbę uchodźców, którzy przybyli do Polski w pierwszych dniach wojny rosyjsko-ukraińskiej. Wyzwaniem, przed którym stanęła Polska, była nie tylko skala napływu ludzi, ale także krótki czas, w jakim napływ ten nastąpił. Nowa sytuacja wymagała od Polski przygotowania spójnego planu działania pomiędzy władzami publicznymi, samorządami, organizacjami pozarządowymi i obywatelami. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie najważniejszych działań podejmowanych przez krajowy system ratowniczo-gaśniczy (KSRG) na rzecz pomocy uchodźcom wojennym z Ukrainy w 2022 r. Skala działań podejmowanych wobec ówczesnej sytuacji została opisana na przykładzie aktywności Państwowej Straży Pożarnej (PSP) i Ochotniczych Straży Pożarnych (OSP) uczestniczących w działaniach minimalizujących kryzys uchodźczy. Dodatkowo, dzięki przeprowadzonemu wśród społeczności lokalnej (mieszkańców miejscowości przygranicznych) sondażowi diagnostycznemu, możliwe było zdiagnozowanie poziomu poczucia bezpieczeństwa osób, które udzielając pomocy, doświadczyły skutków kryzysu militarnego na Ukrainie. Pomimo tego, że przedstawiony konflikt nie spełnia formalnych przesłanek konfliktu zbrojnego, gdyż zgodnie z art. 1 III konwencji haskiej z 1907 r. rozpoczęcie działań zbrojnych musi być poparte uprzednim formalnym aktem wypowiedzenia wojny, w pracy przyjęto, że ten konflikt zbrojny zostanie nazwany wojną (Schindler, Toman, 1988). Przeprowadzone badania skupiły się na analizie raportów i zestawień dotyczących rodzaju, zakresu i wielkości zadań nałożonych na jednostki krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego oraz roli straży pożarnej w procesie zwalczania kryzysu migracyjnego. Analizie poddano działania realizowane przez jednostki krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego w pierwszych siedmiu miesiącach trwania konfliktu, tj. od 24 lutego 2022 r. do 11 października 2022 r. Należy dodać, że działania realizowane przez straż nie zostały zakończone i na różnych płaszczyznach trwają do chwili obecnej. W pracy wykorzystano dostępną literaturę, akty prawne, a szczególną analizę przeprowadzono na danych statystycznych uzyskanych z Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej oraz Komendy Głównej Straży Granicznej. W ocenie roli KSRG w procesie zwalczania kryzysu migracyjnego w Polsce, w obliczu wojny rosyjsko-ukraińskiej w 2022 roku, wykorzystano również dane uzyskane z sondażu diagnostycznego docelowej grupy badawczej liczącej 181 osób, będących aktywnymi świadkami podejmowanych działań, często ramię w ramię z PSP i OSP. Powyższe metody pozwoliły na szczegółowe przedstawienie zakresu działań wybranych jednostek krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego w zwalczaniu zagrożenia migracyjnego oraz pokazały szerokie spektrum ich zaangażowania, skuteczności, efektywności i szybkości działania. Wyniki wskazały nowe obszary badawcze, na które warto byłoby zwrócić większą uwagę w przyszłych procesach badawczych.

12

Architectural safety for people with special needs in the context of the principles of accessibility

Szmitkowski Paweł Łukasz

Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

|

2023

|

Nr 86

55--76

EN

The issue of safety of people with special needs is a serious challenge to the security system of the Polish population. This is a multi-faceted issue due to the very broad understanding of the issue of special needs. The actions taken to build it require taking into account both the daily functioning of this social group as well as accepted and unacceptable threats. The issues raised in the article concern ensuring the safety of people with special needs by adapting architectural solutions to their comprehensive functioning in the social environment.

PL

Kwestia bezpieczeństwa osób ze szczególnymi potrzebami stanowi poważne wyznawanie dla systemu bezpieczeństwa ludności Polski. Jest to zagadnienie wieloaspektowe ze względu na bardzo szerokie rozumienie zagadnienia szczególnych potrzeb. Podjęte działania mające na celu jego budowanie wymagają wzięcia pod uwagę zarówno codziennego funkcjonowania tej grupy społecznej jak również zagrożeń o charakterze akceptowanym oraz nieakceptowanym. Podjęta w artykule problematyka dotyczy zapewnienia bezpieczeństwa osobom ze szczególnymi potrzebami poprzez dostosowanie architektury do ich kompleksowego funkcjonowania w środowisku społecznym.

13

Management of the critical infrastructure used for the transport of fossil raw materials – a case study

Łukaszczyk Zygmunt, Graniczny Przemysław

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2023

|

z. 170

301--312

EN

Purpose: The occurrence of mining damage has a huge impact on the quality and safety of railway infrastructure. Damage to the railway infrastructure due to mining damage may result in the need to temporarily close the railway line, reduce capacity and thus cause disruptions in the supply of goods and services in part of the value chain requiring non-standard actions. Due to the occurrence of mining damage, there is also a need to increase funds for infrastructure maintenance. Design/methodology/approach: Railway infrastructure is a kind of critical infrastructure and its elements are subject to special protection. In order to prevent threats and minimize their effects, risk assessment should be carried out systematically and control mechanisms should be introduced in order to increase the security and quality of services provided. Findings: Analyzing the scope of activities of Jastrzębska Spółka Kolejowa sp. z o.o. numerous potential hazards have been noted. The risk may result from deterioration of the quality of railway infrastructure, railway event, incident, potentially dangerous situation, but also loss of human life. Taking into account the location of railway infrastructure in mining areas, ensuring its required quality is a huge challenge for its manager due to the intensity of mining damage. Originality/value: The article includes, among others, an analysis and risk assessment and presents control mechanisms to increase the security and quality of services provided by JSK sp. z o.o. In the article, this problem was looked at prognostically.

14

Zasoby wodne wobec braku zimy

Michałowska Anna

Wodociągi - Kanalizacja

|

2023

|

nr 1

18--21

15

Dostęp do informacji publicznej w warunkach normalnego funkcjonowania państwa a zagrożenia dla bezpieczeństwa zewnętrznego państwa

Cisowska-Sakrajda Ewa

Wiedza Obronna

|

2023

|

nr 1

211--251

PL

Rozważania artykułu koncentrują się wokół zagadnień związanych z dostępem do informacji publicznej w kontekście bezpieczeństwa państwa w warunkach normalnego jego funkcjonowania. Szczegółowa analiza obejmuje znaczenie prawa do informacji publicznej i prawa prasowego oraz ich rodzimej konstrukcji prawnej, a także konsekwencje tej konstrukcji dla bezpieczeństwa państwa. Uwagę zwrócono na uprawnienia prasy jako krytyka społecznego w uzyskaniu dostępu do informacji publicznej i informacji prasowej, a w konsekwencji wiążących się z tym potencjalnymi zagrożeniami dla bezpieczeństwa państwa. Na tle rodzimej regulacji prawnej w tym obszarze prawnym podjęto próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy przyjęte przez rodzimego ustawodawcę rozwiązania w zakresie dostępu do informacji publicznej, realizujące zasadę jawności, nie stwarzają nadmiernych zagrożeń dla funkcjonowania państwa, w tym dla jego bezpieczeństwa, w normalnych warunkach.

EN

The discussion of the Article focuses on issues relating to access to public information in the context of state security under normal conditions of operation. The detailed analysis shall cover the importance of the right to public information and press law and their domestic legal structure, as well as the consequences of this design for State security. The powers of the press were highlighted as a public criticism of access to public information and press releases, and consequently of the potential threats to public security. Against the background of domestic legislation in this legal area, an attempt was made to answer the question whether the arrangements adopted by the home legislator for access to public information, which respect the principle of transparency, do not pose excessive risks to the functioning of the State, including its security, under normal conditions.

16

Pożary baterii litowo-jonowych - ochrona przeciwprzepięciowa

Wiater Jarosław

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2023

|

R. 91, nr 8

10--16

PL

W artykule zostały zaprezentowane skutki pożarów baterii litowo-jonowych powszechnie stosowanych w: samochodach, skuterach, rowerach, hulajnogach elektrycznych. Wystąpiły one w większości przypadków podczas procesu ich ładowania. Mechanizmy, które do nich doprowadziły są różne, jednak zagrożenie i potencjalne duże straty powinny skłonić do właściwej ochrony przeciwprzepięciowej układów. W artykule zaprezentowano zalecane metody ochrony przeciwprzepięciowej układów elektronicznych wykorzystywanych w ładowarkach baterii litowo-jonowych zasilanych z sieci elektroenergetycznej.

EN

The article presents the effects of fires of lithium-ion batteries commonly used in cars, scooters, bicycles and electric scooters. They occurred in most cases during the loading process. The mechanisms that led to them are different, but nevertheless the threat and potential large losses should prompt for proper surge protection systems. The article presents the recommended anti-overvoltage methods of electronic systems used in chargers of lithium-ion batteries supplied from the power grid.

17

Migracja a terroryzm : analiza zależności

Moczydłowska Zuzanna Sara

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2023

|

R. 13, Nr 28

81--96

PL

Celem badawczym niniejszego artykułu jest identyfikacja zależności między migracją a terroryzmem. Jest to problematyka związana z obszarem nauk o bezpieczeństwie międzynarodowym. Dokonano charakterystyki podstawowych pojęć, sytuacji migracyjnej w Unii Europejskiej, przeanalizowano sposób działania terrorystów, w tym źródła finansowania terroryzmu oraz zaprezentowano metody przeciwdziałania terroryzmowi. Poddano analizie przykłady ataków terrorystycznych, w których sprawcą był obcokrajowiec. Opisano sytuację migracyjną we Francji oraz przedstawiono liczbę ataków, których dokonano w tym państwie. Autorka przytoczyła dwie metody wykorzystania migracji do dostępu do państwa, które ma być celem ataku terrorystycznego. W pracy zweryfikowana zostanie hipoteza, głosząca że migracja i terroryzm są ze sobą powiązane, a większy przepływ ludności powoduje wzrost liczby ataków terrorystycznych. Artykuł wskazuje jak można przeciwdziałać atakom terrorystycznym. Podkreślono, że niezwykle istotnym elementem walki państwa z terroryzmem jest zaszczepienie świadomości zagrożenia oraz konieczności alarmowania władzy o potencjalnym niebezpieczeństwie w społeczności międzynarodowej. W czasach, kiedy to Internet rządzi światem, a media społecznościowe są głównym komunikatorem, należy je wykorzystywać do zbierania informacji o terrorystach. Przy pisaniu artykułu posłużono się dwiema metodami badawczymi: systemową oraz historyczną. O wykorzystaniu metody systemowej zadecydował fakt, iż praca przedstawia analizę działalności terrorystycznej, rozumianej jako powiązany zbiór elementów. Posłużenie się metodą historyczną było konieczne ze względu na fakt przedstawienia przykładów zamachów terrorystycznych we Francji na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat. W pracy można także wskazać relacje przyczynowo skutkowe. Ramy czasowe pracy obejmują okres od roku 2001 do dnia dzisiejszego. Analiza zagadnienia odnosi się do obszaru państw członkowskich Unii Europejskiej. Artykuł wypełnia lukę badawczą z zakresu badań nad terroryzmem i migracją. W literaturze przedmiotu brakuje publikacji opisujących współzależność, jaka istnieje między terroryzmem a migracją.

EN

The research objective of the article is to identify the links between migration and terrorism. This is an issue related to the field of international security sciences. The main concepts, the migration situation in the European union were described, the way terrorists operate, including the sources of terrorist financing and methods of counter-terrorism were presented. Examples of terrorist attacks in which the perpetrator was a foreigner were analysed. The migration situation in France was described and the number of attacks that have been carried out in the country was presented. The author cited two methods of using migration to gain access to a country targeted by a terrorist attack. The thesis will verify the hypothesis the migration and terrorism are linked and that greater population movements cause an increase in the number of terrorist attacks. The article indicates how terrorist attacks can be countered. It stresses that an extremely important part of the state's fight against terrorism is to instil awareness of the threat and the need to alert authorities to the potential danger in the international community. At a time when the Internet rules the world and social media is the main communicator, it should be used to gather information about terrorists. Two research methods were used: systemic and historical.. the use of the systemic method was decided by the fact that the article presents an analysis of terrors activity, understood as a related set of elements. The use of the historical method was necessary due to the fact of presenting examples of terrorist attacks in France over the last dozen years. Cause and effect relationships can also be indicated in the work. The timeframe of the work covers the period from 2001 to the present day. The analysis of the issue refers to the area of European Union member states. The article fills a research gap in the field of terrorism and migration studies. The literature lacks publications describing the interdependence that exists between terrorism and migration.

18

Bezpieczeństwo masowych imprez sportowych o wymiarze międzynarodowym

Radomyska Natalia

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2023

|

R. 13, Nr 27

7--22

PL

Badania nad bezpieczeństwem dużych masowych imprez sportowych o wymiarze międzynarodowym nie są w Polsce czymś powszechnym, ponieważ wyniki badań wstępnych wskazują jednoznacznie, że najczęściej mają one charakter doraźny i koncertują się na mniejszych masowych imprezach sportowych organizowanych w kraju. W tym względzie najczęściej poruszane są w badaniach kwestie związane z bezpieczeństwem meczów piłki nożnej jako wydarzeń sportowych o podwyższonym poziomie ryzyka. Poza tym większość badań ma charakter fragmentaryczny, a nie całościowy. Okazało się to ważne ze względu na to, że w praktyce organizacja tak dużych imprez sportowych okazuje się niezwykle trudna i wymagająca, czego dowodem mogą być przedstawione w artykule studium dotyczące organizacji Igrzysk Olimpijskich w Londynie (2012) i Rio de Janeiro (2016). Badania potwierdziły, że większość z zagrożeń jest wspólna dla wszystkich krajów organizujących duże imprezy sportowe, lecz niektóre z nich wynikają z sytuacji wewnętrznej, położenia geograficznego lub innych czynników. Należy podkreślić, że badania koncertowały się na kluczowych czynnikach, które zdeterminowały etapy przygotowania, organizacji i funkcjonowania systemu bezpieczeństwa podczas Igrzysk Olimpijskich w Londynie i w Rio de Janeiro. W wyniku przeprowadzonych badań można przypuszczać, że w systemie bezpieczeństwa dużych masowych imprez sportowych bardzo ważną role odgrywają siły zbrojne, które ze względu na posiadane zdolności i wyposażenie w specjalistyczny sprzęt są bardzo ważnym jego elementem. W tej kwestii siły zbrojne są szczególnie przydatne w ochronie przestrzeni powietrznej i akwenów morskich przed atakami terrorystycznymi. Mając na uwadze przedstawione fakty i przyjęte założenia badawcze przyjęto, że celem artykułu będzie: przedstawienie głównych przedsięwzięć z zakresu bezpieczeństwa, które musieli wykonać organizatorzy dużych masowych imprez sportowych takich jak Igrzyska Olimpijskie w Londynie i w Rio de Janeiro. Potrzeba osiągnięcia przyjętego celu była przyczynkiem do uporządkowania dalszych kroków i sformułowanie głównego problemu badawczego, który przyjął postać pytania: Jakie działania w zakresie bezpieczeństwa podjęli organizatorzy dużych masowym imprezom takich jak Igrzyska Olimpijskie w Londynie i Rio De Janeiro? Rozwiązanie głównego problemu badawczego było możliwe, po zweryfikowaniu hipotezy roboczej: założono, że tak duże masowe wydarzenia sportowe jakimi są igrzyska olimpijskie będą zagrożone nie tylko atakami terrorystyczni międzynarodowej, ale także innymi aktami o podłożu kryminalnym. W warunkach prognozowanego zagrożenia, państwa organizujące tego typu imprezy sportowe są zobligowane do podjęcia szeregu działań finansowych, prawnych, organizacyjnych i technicznych, które pozwolą zapewnić wszystkim uczestnikom niezbędny poziom bezpieczeństwa. Bardzo często działania podejmowane dla potrzeb bezpieczeństwa przybierają formę szerokiej współpracy. Dla potrzeb wypełnienie przyjętych założeń badawczych zastosowano odpowiednie teoretyczne metody badań naukowych tj.: analizę, syntezę, porównanie i analogię oraz wnioskowanie.

EN

Research on the safety of large mass sporting events of an international dimension is not common in Poland, because the results of preliminary research clearly indicate that they are most often of an ad hoc nature and focus on smaller mass sporting events organized in the country. In this regard, the most frequently discussed issues in the studies are related to the safety of football matches as sports events with an increased level of risk. In addition, most studies are fragmentary rather than comprehensive. This turned out to be important due to the fact that in practice the organization of such large sports events turns out to be extremely difficult and demanding, as evidenced by the study presented in the article on the organization of the Olympic Games in London (2012) and Rio de Janeiro (2016). Research has confirmed that most of the risks are common to all countries organizing major sporting events, but some of them result from the internal situation, geographical location or other factors. It should be emphasized that the research focused on the key factors that determined the stages of preparation, organization and operation of the security system during the Olympic Games in London and Rio de Janeiro. As a result of the conducted research, it can be assumed that the armed forces play a very important role in the security system of large mass sports events, which, due to their capabilities and specialized equipment, are a very important element of it. In this regard, the armed forces are particularly useful in protecting the airspace and sea basins against terrorist attacks. Bearing in mind the presented facts and the adopted research assumptions, it was assumed that the purpose of the article will be: to present the main security measures that had to be carried out by the organizers of large mass sports events such as the Olympic Games in London and Rio de Janeiro. The need to achieve the assumed goal was a contribution to organizing further steps and formulating the main research problem, which took the form of a question: What security measures have been taken by the organizers of large mass events such as the Olympic Games in London and Rio De Janeiro? It was possible to solve the main research problem after verifying the working hypothesis: it was assumed that such large mass sports events as the Olympic Games would be threatened not only by terrorist attacks, but also by other criminal acts. Under the conditions of the forecast threat, countries organizing such sports events are obliged to take a number of financial, legal, organizational and technical measures that will ensure the necessary level of safety for all participants. Very often, actions taken for security purposes take the form of extensive international cooperation. For the purpose of fulfilling the adopted research assumptions, appropriate theoretical methods of scientific research were used, i.e. analysis, synthesis, comparison and analogy, and inference.

19

Groundwater contamination risk assessment in the first exploitable aquifer stratum within Bodzentyn municipality, Świętokrzyskie Voivodeship

Nartowska Edyta

Structure and Environment

|

2023

|

Vol. 15, no. 4

269--278

EN

The objective of this study is to assess the threat of contaminating groundwater originating from the first exploitative aquifer level in the municipality of Bodzentyn within the Świętokrzyskie Voivodship. The analysis included 23 representative groundwater intakes from MHP 816 Bodzentyn sheet. The various potential sources of groundwater contamination were identified. The intrinsic vulnerability of the first aquifer to contamination and the water recharge area were determined. In the results intakes potentially threatened by anthropogenic pollution were indicated. Providing information on the potential risks of groundwater contamination will help better plan environmental and decision-making activities in this area. The results can serve as a basis for policy development, land use and sustainable resource management in the municipality of Bodzentyn.

PL

Celem niniejszego opracowania jest ocena zagrożenia zanieczyszczeniem wód podziemnych pochodzących z pierwszego eksploatowanego poziomu wodonośnego w gminie Bodzentyn na terenie województwa świętokrzyskiego. Analizą objęto 23 reprezentatywne ujęcia wód podziemnych z arkusza MHP 816 Bodzentyn. Zidentyfikowano różne potencjalne źródła zanieczyszczenia wód podziemnych. Określono wewnętrzną podatność pierwszego poziomu wodonośnego na zanieczyszczenie oraz obszar zasilania. W wynikach wskazano ujęcia potencjalnie zagrożone zanieczyszczeniami antropogenicznymi. Dostarczenie informacji na temat potencjalnego ryzyka zanieczyszczenia wód podziemnych pomoże lepiej zaplanować działania środowiskowe i decyzyjne na tym obszarze. Wyniki mogą służyć jako podstawa do rozwoju polityki, zagospodarowania przestrzennego i zrównoważonego zarządzania zasobami w gminie Bodzentyn.

20

Moral dilemmas of defence decisions in situations of threats of physical aggression – comparative analysis between 1999 and 2018

Kałużny Ryszard

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2023

|

Vol. 55, No. 1(207)

5--19

EN

In this article, the author interprets the results of research on moral dilemmas of making decisions as to how to defend oneself against physical aggression. In one instance, aggression is directed against the respondent with the intent to kill, in the other, against a bystander with no clear intent. Research conducted by the author both in 1999 and in 2018 involved 1st year military school students (basic training period). The conducted comparative analysis of empirical data allows the author to conclude that the morality of decisions concerning defensive actions in situations of threats of physical aggression depends primarily on the person against whom the aggression is directed (respondent, bystander) and the intensity of aggression. The analysis also gives grounds for postulating a thesis that between 1999 and 2018, there has been a positive change in the moral awareness of candidates for the Officer Corps of the Polish Armed Forces.

PL

Autor w niniejszym tekście interpretuje wyniki badań dotyczące moralnych dylematów podejmowanych decyzji, co do sposobów obrony przed agresją fizyczną. Agresją, w jednym przypadku skierowaną na respondenta z zamiarem pozbawienia go życia, w drugim na osobę postronną bez wyraźnie określonego zamiaru. Badaniami realizowanymi przez autora zarówno w roku 1999, jak i w roku 2018 objęto studentów uczelni wojskowej z I roku studiów (okres szkolenia podstawowego). Przeprowadzona analiza porównawcza danych empirycznych uprawnia autora do stwierdzenia, że moralność decyzji dotyczących działań obronnych w sytuacjach zagrożeń agresją fizyczną zależy przede wszystkim od tego, na kogo została skierowana owa agresja (respondent, osoba postronna) oraz od jej natężenia. Daje również podstawy do postawienia tezy, że na przestrzeni lat 1999-2018 nastąpiła pozytywna zmiana w świadomości moralnej kandydatów do korpusu oficerów Wojska Polskiego.