Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Risk culture in a family business moving towards sustainability?

Sadkowska Joanna, Moczydłowska Joanna M., Leszczewska Krystyna, Stawicka Ewa

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2025

|

z. 216

517--539

EN

Purpose: The objective of the paper is to diagnose the features of risk culture in the studied family-owned enterprise. Design/methodology/approach: The theoretical part employs the method of Systematic Literature Review (SLR) while in the empirical part, qualitative research was used. The case study method was employed as it is particularly suited to answering the questions of why and how. Findings: The conducted research allows for the formulation of the following conclusions. The overarching factor which influences risk culture in the studied family business. is the risk approach of the owners. The other factor to be taken into consideration is the approach towards risk of external stakeholders. The dominant influence of the owners’ risk approach is related to their accumulation of institutional knowledge and their role in taking decisions and resolving strategic issues within the family. The influence of these factors results in caution in decision-making and a conservative approach to risk. Research limitations/implications: A limitation of the conducted empirical research is certainly the fact that it was carried out on a single family enterprise. However, considering the lack of empirical research on sustainable risk culture in family businesses so far, the conducted case study can be treated as a pilot study aiming to create a basis for future research. Practical implications: Given the limited empirical research on risk culture in family businesses in Poland, this case study can be considered a pilot study, laying the groundwork for future research in this area. Additionally. The findings aim to encourage family owners and managers to pay greater attention to understanding this aspect in the operations of family-controlled enterprises. Originality/value: The paper is based on own surveys.

2

Wspomnienie o Mieczysławie Mrazku

Porzycki Krzysztof, Witek Wiesław

Wiek Nafty : zeszyty naukowo-historyczne

|

2025

|

nr 1

27--32

3

Polskie zachodnie rafinerie nafty pod niemiecką okupacją i ich dzisiejszy los

Dorynek Józef

Wiek Nafty : zeszyty naukowo-historyczne

|

2025

|

nr 1

5--26

4

Węgiel i gaz w transformacji energetycznej Polski i Niemiec

Szczerbowski Radosław

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2025

|

R. 93, nr 1

30--36

PL

Ponad połowa energii elektrycznej wytworzonej w Niemczech w 2023 r. pochodziła z odnawialnych źródeł energii. Energia wiatrowa, z której w ubiegłym roku zostało wytworzone 31% energii elektrycznej zastąpiła węgiel jako najważniejsze źródło energii. Węgiel pozostał drugim najważniejszym źródłem wytwarzania energii elektrycznej, ale jego udział w energetyce spadł z prawie 33% w 2022 r. do ponad 25% w 2023 r. Z tego 16,8% to węgiel brunatny, a 8,6% węgiel kamienny, który w całości jest importowany. W Polsce w 2023 r. niewiele ponad 23% wyprodukowanej energii elektrycznej pochodziło ze źródeł odnawialnych. Za prawie 68% wyprodukowanej energii elektrycznej odpowiadały elektrownie opalane węglem kamiennym i brunatnym. Zwiększa się udział gazu w produkcji energii elektrycznej i w 2023 r. wyniósł on ponad 8,3%. Niemcy mają ambitny plan wycofania się z energetyki węglowej do 2038 r., chociaż coraz częściej mówi się o tym, aby proces ten znacznie przyspieszyć i zamknąć ostatnią elektrownię węglową już w 2030 r. Jednak ze względu na kryzys energetyczny, będący następstwem wojny na Ukrainie, proces ten może ulec znacznym zmianom. W 2024 r. Niemcy ogłosiły również duży program budowy elektrowni gazowych, dzięki któremu ma powstać 10 GW nowych mocy. Docelowo mają one w przyszłości pracować z wykorzystaniem zielonego wodoru. Bloki gazowe mają bilansować niemiecki system elektroenergetyczny, w którym szybko rosną moce zainstalowane w OZE, a z którego wyeliminowano już pracujące w podstawie elektrownie jądrowe. Polska zakłada odejście od węgla, ale nadal nie wskazano konkretnej daty wyłączenia ostatnich bloków węglowych. W przeciwieństwie do Niemiec zakłada się wybudowanie od 6 do 9 GW nowych mocy wytwórczych w elektrowniach jądrowych. Planuje się również rozbudowę bloków gazowych, ważną kwestią w tym temacie pozostaje planowany import gazu ziemnego. W artykule przedstawiono analizę stanu obecnego oraz plany transformacji energetycznej obu krajów.

EN

More than half of the electricity generated in Germany in 2023 came from renewable energy sources. Wind power, from which 31% of electricity was generated last year, replaced coal as the most important energy source. Coal still remained the second most important source of electricity generation, but its share in the power industry dropped from nearly 33% in 2022 to more than 25% in 2023. Of this, 16.8% is lignite and 8.6% is hard coal, all of which is imported. In Poland in 2023, slightly more than 23% of electricity produced came from renewable sources. Hard coal and lignite-fired power plants were responsible for almost 68% of the generated electricity. The share of gas in electricity generation is increasing, and in 2023 it was more than 8.3%. Germany has an ambitious plan to phase out coal power by 2038, although there is discussion of speeding up the process considerably and closing the last coal-fired power plant as early as 2030. However, due to the energy crisis in the aftermath of the war in Ukraine, this process may change significantly. Germany has also announced a major program to build gas-fired power plants in 2024, which is expected to create 10 GW of new capacity. In the future, they are to be operated using green hydrogen. The gas units will be designed to balance the German electricity system, where RES capacity is growing rapidly, and from which the nuclear power plants already in operation at the base have been eliminated. Poland assumes a move away from coal, but still no specific date has been indicated for the shutdown of the last coal units. In opposition to Germany, 6 to 9 GW of new nuclear generating capacity is assumed to be built. The development of gas units is also planned, an important issue in this topic remains the planned import of natural gas. The paper presents an analysis of the current state and plans for the energy transition of both countries.

5

Wooden Orthodox churches on the Polish-Ukrainian borderland at the turn of the XX-th and XXI-st century

Kurek Jan

Przestrzeń i Forma

|

2025

|

nr 61

213--234

EN

It has been thirty-five years since I began research on wooden Orthodox church architecture. This research, conducted first in Poland and later in western Ukraine, has accumulated a great deal of material for analysis and comparison. The turn of the century can be seen here as an opportunity to compare the state of preservation of this architecture then and now, and the causes of the negative changes occurring in it. This will allow the development of academic and practical methods for the conservation of this common Polish-Ukrainian cultural heritage.

PL

Minęło 35 lat od podjęcia przeze mnie badań nad drewnianą architekturą cerkiewną. Badania te, prowadzone najpierw w Polsce a później na Ukrainie zachodniej, zgromadziły wiele materiału do analiz i porównań. Przełom wieków można tu traktować jako okazję do porównań ówczesnego i obecnego stanu zachowania tej architektury i przyczyn zachodzących w niej negatywnych zmian. Pozwoli to na wypracowanie naukowych i praktycznych metod ochrony konserwatorskiej tego wspólnego polsko-ukraińskiego dziedzictwa kulturowego.

6

Rok 2024 na rynku książki – trudno, ale nie nudno

Dobrołęcki Piotr

Przegląd Papierniczy

|

2025

|

R. 81, nr 1

31--36

PL

Zakończył się rok 2024, więc czas na podsumowania. Od lat borykamy się jednak z brakiem „twardych” informacji, bo firmy traktują podstawowe dane o swojej działalności jako „tajemnicę handlową”. Pamiętamy, że gdy zmieniał się w Polsce ustrój polityczny i gospodarczy, na przełomie lat 80. i 90. ub. wieku, chcieliśmy na rynku książki szybko „dołączyć do towarzystwa”, wprowadzając zasady przyjęte od dawna w krajach zachodniej Europy. Dotyczyło to również raportowania o wynikach działalności. Wówczas odbyło się wiele spotkań i szkoleń, głównie z udziałem partnerów z Francji czy Niemiec. Polscy wydawcy zostali zaproszeni do organizacji międzynarodowych i pojawili się na najważniejszych targach książki w Europie. Przyjęli też dobre praktyki informowania o swojej działalności.

7

Miliony z NFOŚiGW na PSZOK-i

Paczek Kamil

Przegląd Komunalny

|

2025

|

nr 4

45

PL

Branża komunalna nie narzeka na nadmiar pieniędzy, a na horyzoncie pojawiają się kolejne wyzwania, którym będzie musiała podołać. W tym roku gminy mają za zadanie osiągnąć poziom 55% recyklingu. Porażka będzie oznaczała srogie kary. Jaką rolę mogą odegrać w tym PSZOK-i? Odpowiednio dofinansowane - sporą.

8

Między morfologią odpadów a poziomem recyklingu

Waszczyłko-Miłkowska Beata

Przegląd Komunalny

|

2025

|

nr 4

18--21

PL

W latach 2023-2024 Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ-PIB) przeprowadził badania składu morfologicznego odpadów komunalnych wytwarzanych w Polsce. To najnowsza analiza morfologii odpadów, z której wnioski powinny być zasadniczym narzędziem do osiągania wysokiego poziomu ich przygotowania do ponownego użycia i recyklingu.

9

Miasto bliskie w polskich realiach

Łasocha Marceli, Pietrzko Maciej

Przegląd Komunalny

|

2025

|

nr 5

64--67

PL

Jak w prawie, praktyce i polskich realiach wprowadzić ideę miasta 15-minutowego? Będzie nam to najłatwiej pokazać na przykładzie Krakowa, bo po pierwsze - jak mówią rdzenni mieszkańcy - granice Krakowa są na Plantach, a po drugie, w implementowaniu tej idei sami braliśmy czynny udział.

10

Miasta wracają do rzek

Gaworska Marta

Przegląd Komunalny

|

2025

|

nr 4

54--57

PL

Można się nad nimi opalać, odpoczywać biernie czy aktywnie, prowadzić projekty edukacyjne, ale być może przede wszystkim kumulują one dla „betonowych” miast powiew świeżego klimatu i przyjemnej wilgoci. Rzeki, bo o nich mowa, są na nowo odkrywane w przestrzeni miejskiej.

11

Jak zaradzić ubóstwu energetycznemu w Polsce?

Przygoda Michał

Przegląd Komunalny

|

2025

|

nr 3

32--35

PL

W Polsce udział wydatków na energię w budżetach domowych jest jednym z najwyższych w Europie - wynika z raportów Forum Energii. Oznacza to, że coraz więcej osób rezygnuje z ogrzewania mieszkań lub ogranicza zużycie energii elektrycznej, popadając w ubóstwo energetyczne. Może ono dotyczyć nawet 6,58 mln osób. Problem ten w dużej mierze spada na samorządy.

12

Drugi rok spadków w mieszkaniówce

Gawroński Henryk

Przegląd Komunalny

|

2025

|

nr 3

62--64

PL

Według wstępnych danych, w 2024 roku oddano do użytkowania niespełna 200 tys. mieszkań, tj. o ok. 10% mniej niż w 2023 roku, w którym oddano 220,4 tys. mieszkań1. Jest to drugi z kolei rok spadku efektów sektora budownictwa mieszkaniowego, po rekordowym 2022 roku, kiedy to oddano do użytkowania 238,5 tys. mieszkań.

13

Cała nadzieja w klastrach energetycznych

Leśniewski Bartłomiej

Przegląd Komunalny

|

2025

|

nr 1

54--55

PL

Samorządowe klastry energetyczne mają szansę w krótkim czasie stać się liderem przemian energetycznych w Polsce. Sprzyja temu pomoc unijna, na którą mogą liczyć. Możliwe też, że po zmianie rządu zacznie sprzyjać im polityka dotychczasowych monopolistów na rynku energii.

14

Bez mieszkania nie ma planów

Słomka Wojciech

Przegląd Komunalny

|

2025

|

nr 2

65--67

PL

Kraje Unii Europejskiej dotyka problem braku mieszkań socjalnych, podobny jak na naszym rodzimym rynku. Jedynie Islandia może poszczycić się udaną polityką w tym zakresie. W pozostałych krajach liczba dostępnych lokali socjalnych stale maleje i dziś tylko 8% mieszkań w UE ma taki status. Tymczasem aż 67% Polek i Polaków uzależnia wszelkie decyzje życiowe od stabilnej sytuacji mieszkaniowej.

15

Wskaźniki obecności paleogleb w neogeńskich iłach poznańskich okolic Leszna w południowej Wielkopolsce

Duczmal-Czernikiewicz Agata, Biernacka Julita

Przegląd Geologiczny

|

2025

|

Vol. 73, nr 4

359--363

EN

This paper presents the results of a study on the pedogenic alteration of Neogene terrestrial Poznań Clays near Leszno, central-western Poland. Samples of clays and carbonate concretions were collected from drillcore of the Leszno Zaborowo borehole (64 m thick) and analysed by optical microscopic, XRD, isotopic, and chemical methods. Our findings reveal multiple indicators of soil-forming processes that significantly altered the clays. These include the massive structure of the sediment, localized slickensides, a beidellite-dominated mineral composition, and the presence of numerous siderite and calcite concretions exhibiting characteristic pedogenic textures. The isotopic compositions of these carbonates range from 613C = -18.54 to -6.73%o and 618O = -5.21 to -1.56%. These data confirm that the carbonates crystallized as a result of organic matter decomposition by anaerobic microorganisms in a terrestrial environment.

16

Nowe dane na temat mioceńskich ślimaków słodkowodnych i lądowych ze złoża węgla brunatnego Bełchatów (pole Szczerców, niecka łódzka)

Salamon Mariusz A., Bugajski Michał, Degórski Przemysław

Przegląd Geologiczny

|

2025

|

Vol. 73, nr 8

733--737

EN

About 50 species of freshwater and terrestrial gastropods are known from Miocene deposits of central Poland. Current research at the Bełchatów Lignite Mine confirmed the presence of 31 taxa. Two of these have not previously been recorded from this area. Additionally, one has not been noted from Poland. The gastropod assemblage indicates that it inhabited wetlands and marshes in subtropical climates, as well asestuarine-like backwaters and extensive freshwater systems. Recorded oval and round holes on the gastropod shells are probably caused by bioerosion, produced by cyanobacteria and/or drilid beetle larvae. New data on Miocene freshwater and terrestrial gastropods from the Bełchatów Lignite Mine (Szczerców field, Łódź Depression, central Poland).

17

Małą czy wielką literą, czyli jak zapisywać nazwy jednostek stratygraficznych czwartorzędu

Marks Leszek

Przegląd Geologiczny

|

2025

|

Vol. 73, nr 7

674--679

EN

The aim of the article is to present a proposal for standardizing the naming of the Quaternary stratigraphic units in Polish and English. Despite the historic changes, most Quaternary stratigraphic names are derived from geographical regions, rivers, towns, and geological sites where sediments of a specific age have been identified. Some names were also adapted from stratigraphic divisions of other European countries. It is common practice to write the names of Quaternary stratigraphic units in Polish in capital letters. However, this contradicts the practice for pre-Quaternary stratigraphic units, which are always written in lowercase in Polish but start with a capital letter in English. In order to comply with standard geological conventions, it is recom¬mended here that the names of Quaternary stratigraphic units are written in lowercase in Polish and in uppercase in English, where possible using the adjectival form (with the -ian suffix) in the latter.

18

Zmieniająca się struktura wiekowa kadry budowlanej w Polsce

Michalski Adrian, Kropiewnicki Michał, Ofierzyński Krzysztof, Ostałowska Sandra, Szóstak Mariusz, Wereda Krzysztof

Przegląd Budowlany

|

2025

|

R. 96, nr 2

218--220

PL

Artykuł analizuje wyzwania związane ze starzejącą się kadrą budowlaną, zwracając uwagę na malejącą liczbę młodych specjalistów w branży. Przedstawione dane statystyczne obejmują liczbę studentów i absolwentów kierunku budownictwo, a także liczbę inżynierów zrzeszonych w Polskiej Izbie Inżynierów Budownictwa. Wyniki analizy wskazują na spadek i niedobór młodych osób. Konsekwencją tego zjawiska może być pogłębiający się problem braku wykwalifikowanych pracowników oraz ryzyko utraty kluczowych kompetencji w branży. Artykuł podkreśla konieczność podjęcia działań mających na celu zwiększenie atrakcyjności zawodu oraz wsparcie młodych inżynierów na rynku pracy.

EN

The article analyzes the challenges of an aging construction staff, highlighting the declining number of young engineers in the industry. The statistics presented include the number of construction students and graduates, as well as the number of engineers affiliated with the Polish Chamber of Civil Engineers. The results of the analysis indicate a decline and shortage of young people. The consequence of this phenomenon could be a worsening problem of a shortage of skilled workers and the risk of losing key competencies in the industry. The article highlights the need to take measures to make the profession more attractive and to support young engineers in the labor market.

19

Wpływ zmiany klimatu na obiekty budowlane. Część II. Ekstremalne zjawiska pogodowe jako przyczyny katastrof budowlanych w Polsce

Dąbrowska Jolanta, Gradka Robert, Rawska-Skotniczny Anna, Biniak-Pieróg Małgorzata

Przegląd Budowlany

|

2025

|

R. 96, nr 4

187--189

PL

W pracy przedstawiono trendy dotyczące opadów, grubości i czasu zalegania pokrywy śnieżnej, silnych wiatrów, długości okresu wegetacyjnego, średnich oraz ekstremalnych wartości temperatury powietrza dla obszaru Polski. Na podstawie danych Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego (GUNB) z lat 2006-2023 przeanalizowano, w jakim stopniu ekstremalne zjawiska atmosferyczne przyczyniły się do katastrof obiektów budowlanych w Polsce.

EN

The study presents trends in precipitation, snow cover thickness and duration, strong winds, length of the growing season, as well as average and extreme air temperature values for the territory of Poland. Based on data from the Central Office of Building Control (GUNB) for the years 2006-2023, an analysis was conducted to determine the extent to which extreme weather events contributed to construction disasters in Poland.

20

Ocena planowania i nadzoru nad działaniami operacyjnymi w świetle Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem ISO 45001 w przedsiębiorstwach budowlanych w Polsce

Nowotarski Piotr

Przegląd Budowlany

|

2025

|

R. 96, nr 2

50--53

PL

Standard ISO 45001 stanowi rozpoznawalny znak uznawany na całej arenie międzynarodowej związany z utrzymaniem systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy w przedsiębiorstwach działających na globalnym rynku zarówno produktów, jak i usług. W artykule przedstawiono sposób, w jaki dokonuje się oceny punktu 8.1 normy, tj. procesów planowania i nadzoru nad działaniami operacyjnymi. Przybliżono praktyczne podejście do oceny kryteriów normowych poprzez wskazanie przykładowych dowodów na spełnienie wymagań, które weryfikowane są na etapie przeprowadzenia audytów w przedsiębiorstwach. Dodatkowo wskazano najczęściej podnoszone wady oraz zalety wykonania certyfikacji w ramach systemu zarządzania BHP wśród przedsiębiorstw budowlanych sektora MŚP w Polsce, w oparciu o badania własne autora, które to wyniki wskazują na liczne korzyści płynące z posiadania certyfikowanego systemu ISO 45001.

EN

The ISO 45001 standard is a recognizable sign recognized throughout the international arena related to maintaining the occupational health and safety management system in enterprises operating on the global market of both products and services. The article presents the method of assessing point 8.1 of the standard: planning and supervision processes over operational activities. The practical approach to the assessment of standard criteria was presented by indicating examples of evidence that are verified at the stage of audits in enterprises. In addition, the most frequently raised disadvantages and advantages of certification under the OHS management system among construction companies in the SME sector in Poland were indicated, based on the author’s own research, which results indicate numerous benefits of having a certified ISO 45001 system.