Wyznaczenie całkowitej zawartości węgla organicznego (TOC) jest ważnym elementem procesu oceny skał łupkowych jako niekonwencjonalnych złóż węglowodorów. TOC to podstawowy wskaźnik perspektywiczności skały. Jego pomiar w laboratorium przy zastosowaniu pirolizy Rock-Eval dostarcza jedynie informacji punktowej. Zwiększenie liczby próbek wiąże się ze znacznym wzrostem kosztów prowadzonych badań. W pracy dopasowano wybrane metody statystyczne do obliczania TOC w utworach syluru i ordowiku w basenie bałtyckim, wykorzystując profilowania geofizyki otworowej. Zastosowana metodyka pozwoliła na uzyskanie wartości tego parametru w sposób ciągły bez wzrostu kosztów prowadzonych badań. Wykorzystano aplikację TOC systemu GeoWin, będącą narzędziem do automatycznego obliczania zawartości węgla organicznego. Aplikacja ta stosuje metodę Passeya, a także znane z literatury wzory empiryczne, w których współczynniki zostały wyliczone na podstawie wielowymiarowych analiz statystycznych. Wykorzystano profilowania geofizyki otworowej, takie jak: spektrometryczne profilowanie gamma (K, U, TH), profilowanie gęstości objętościowej (RHOB), profilowanie porowatości neutronowej (NPHI) oraz profilowanie oporności elektrycznej w strefie niezmienionej (LLD). Analizie poddano także wyniki badań laboratoryjnych próbek z rdzeni wiertniczych z pięciu otworów leżących w obrębie syneklizy perybałtyckiej i wyniesienia Łeby, będących strukturalną częścią kratonu wschodnioeuropejskiego. Z punktu widzenia poszukiwania gazu w badanych profilach geologicznych interesujące są dwie formacje: sylurska (landower) formacja iłowców z Pasłęka z ogniwem z Jantaru w spągowej części oraz ordowicka (karadok/lanwirn) formacja iłowców z Sasina. W związku z położeniem otworów w obrębie różnych jednostek geologicznych akumulacja węglowodorów przebiegała w odmiennych warunkach, co odzwierciedla się w wyznaczonych na podstawie profilowań geofizyki otworowej parametrach. Obliczenia statystyczne wykonano dla badanych formacji w poszczególnych otworach. Wyznaczono również ogólne współczynniki równań dla analizowanego obszaru, pozwalające na szybką estymację całkowitej zawartości węgla organicznego.
EN
Calculations of total organic carbon (TOC) is one of the most important parts of interpretation in shale gas reservoirs and it is one of main indicators of perspective zones. Laboratory methods to measure total organic carbon such as Rock-Eval pyrolysis, give only the point data results. Increase in the number of samples causes a significant increase in the cost of surveys. This article fits the selected methods of total organic carbon determination based on well logging data, which allows to calculate TOC in all measured intervals without an increase in costs. In order to estimate TOC, different mathematical equations were used, such as that implemented in TOC application in the GeoWin system, which is a tool for automatic total organic carbon estimation based on the Passey method and other empirical equations. All factors were calculated using multidimensional statistical analysis made on well logs such as spectral gamma ray (K, U, TH), bulk density (RHOB), neutron porosity (NPHI), electric resistivity (LLD). Wells are placed in Poland, on the Łeba Elevation and the Peri-Baltic Syneclise, which is located on the onshore part of the Baltic Basin. The analysis was carried out on well logs and core data from five wells located within the Peri-Baltic Syneclise and the Łeba Elevation being a structural part of the East European Platform. The most perspective gas-bearing sediments are thought to be Silurian member of bituminous shales from Jantar and Ordovician level of the Sasino claystone formation, rich in organic matter. Due to the location of wells in different geological units, accumulation of hydrocarbons took place in different conditions, which is reflected in the calculated parameters. The Authors, using the calculations, have tried to fit the general coefficient of equations for the whole analyzed area, allowing for fast estimation of TOC.
Badania wykonano w celu wykazania zależności między prędkościami fal sprężystych uzyskanymi w wyniku pomiarów laboratoryjnych a parametrami otrzymanymi w badaniach hydrogeologicznych (porowatością i gęstością objętościową). Pomiary przeprowadzono na 73 próbkach skalnych, pochodzących w większości z poziomów wodonośnych z rejonu Olkusza. Informacja o prędkościach fal sprężystych w połączeniu z parametrami zbiornikowymi (porowatością, współczynnikiem filtracji i gęstością) dostarczyła dodatkowych informacji o badanych skałach. Zestawienie prędkości fali podłużnej P oraz gęstości objętościowej z porowatością otwartą, obliczoną w badaniach hydrogeologicznych, dało informację o zakresie zmian prędkości oraz gęstości szkieletowej w badanych skałach, które następnie wprowadzono do wzorów na obliczenie porowatości ogólnej badanych próbek. Na podstawie prędkości fal sprężystych, zmierzonych na próbkach wyciętych z rdzeni w dwóch prostopadłych kierunkach, wykonano także analizę anizotropii, co pozwoliło zidentyfikować szczeliny w skale. Analiza wyników hydrogeologicznych i petrofizycznych pokazała, że łącząc ze sobą różnorodne parametry można uzyskać dodatkowe informacje o właściwościach zbiornikowych poziomów wodonośnych.
EN
The purpose of the research was to find relationship between elastic waves velocities obtained from lab measurements and parameters from hydrogeological research. Measurements were conducted on 73 rock samples originating mostly from Jurassic limestone of the Olkusz area. Additional information about the rock samples was obtained when the elastic wave velocities were compared with reservoir parameters such as porosity, permeability and density. Plots of elastic waves velocities vs. porosity and bulk density vs. porosity gave information about the range of P wave velocities from the boundary velocity to the values when porosity is equal to zero. Matrix velocity and density values were introduced into the formulas used to calculate porosity. Anisotropy analysis was made on the basis of elastic wave velocities measured on cores cut in two perpendicular directions. This allowed for identification of fractures in rocks. Results showed that by comparing various petrophysical parameters it was possible to get better information about reservoir properties of aquifers.
W pracy analizowano wyniki pomiarów laboratoryjnych wykonanych na próbkach o zróżnicowanej litologii. Głównym celem było sprawdzenie, jak zmieniają się wartości prędkości fal sprężystych i dynamicznych modułów sprężystych w trójosiowym stanie naprężenia. Pomiary wykonano z wykorzystaniem nowatorskiego zestawu będącego na wyposażeniu Katedry Geofizyki, WGGiOŚ, AGH. Zestaw pomiarowy składa się z komory ciśnieniowej, prasy hydraulicznej i dźwigu oraz generatora fal sprężystych i specjalistycznego oprogramowania. Umożliwia pomiary prędkości fal podłużnych P i poprzecznych S wraz z pełną charakterystyką naprężeniowo-odkształceniową w trójosiowym stanie naprężenia. W pracy przedstawiono wyniki pomiarów uzyskane dla ciśnień okólnych odpowiednio dobranych dla głębokości występowania oraz wieku poszczególnych próbek. Pomiary wykonywano do momentu zniszczenia próbki. Wykonano analizę zmian prędkości przy stopniowym osiowym obciążaniu próbki. W efekcie uzyskano prędkości fal sprężystych oraz charakterystyki naprężeniowo-odkształceniowe. Uzyskano wyższe wartości prędkości fal sprężystych przy symulowanych ciśnieniach złożowych niż podczas pomiarów w warunkach atmosferycznych. Wyniki zestawiono z pozostałymi, dostępnymi rezultatami badań laboratoryjnych, np. porowatościami wyznaczonymi z eksperymentów NMR i porozymetrii rtęciowej. Równoczesne pomiary prędkości fal sprężystych P i S oraz charakterystyka naprężeniowo-odkształceniowa przy symulowanym ciśnieniu górotworu są efektywnym narzędziem do odtworzenia w laboratorium warunków złożowych i uzyskania wiarygodnych wartości dynamicznych i statycznych parametrów sprężystych i geomechanicznych.
EN
The results of laboratory measurements performed on samples with varied lithology were analyzed. The main objective was to see how the values of elastic wave velocity at triaxial stress conditions change. Measurements were made using the innovative equipment located at the Department of Geophysics, Faculty of Geology, Geophysics and Environmental Protection, AGH University of Science and Technology. The measuring set consists of a pressure chamber, a hydraulic press, a crane and specialized software. It enables the measurements of the velocity of longitudinal (P) and transverse (S) waves along with full stress-strain characteristics in triaxial stress conditions. The results of the measurements were obtained at reservoir pressure, suitably selected for the depth and age of the individual samples. Measurements were made until the sample was fractured. As a result, the velocity of the elastic waves and the stress-strain characteristics were obtained. A velocity analysis with simulated reservoir pressure conditions was performed, referring to the deformation characteristics of the samples. Higher velocity values were obtained at simulated reservoir pressures than during atmospheric measurements. The results were compiled with the other available laboratory results, such as porosities determined by NMR and mercury porosimetry experiments. The simultaneous measurements of P and S wave velocity and stress-strain characteristics at simulated reservoir pressure are an effective tool for reproducing reservoir conditions in laboratory conditions and obtaining reliable dynamic and static elastic and geomechanical parameters.
Wyniki badań laboratoryjnych formacji sylurskich pozwalają na uzyskanie szczegółowych informacji na temat złożoności przestrzeni porowej, występowania mikroszczelin, a także obecności pirytu w skale. Trzy próbki mułowców sylurskich pochodzące z różnych głębokości, z jednego otworu zlokalizowanego w synklinorium lubelskim, zostały przebadane pod kątem wyznaczenia właściwości sprężystych, czyli prędkości fal podłużnych P i poprzecznych S, dynamicznych modułów: sprężystości podłużnej (Younga), odkształcenia postaci, odkształcenia objętości, współczynnika Poissona oraz zbiornikowych, z wykorzystaniem spektrometrii magnetycznego rezonansu jądrowego (porowatość całkowita i efektywna, zawartość wody wolnej, kapilarnej i nieredukowalnej). W ramach dodatkowych analiz przeprowadzono badania laboratoryjne przepuszczalności absolutnej w skali nano-Darcy, a także granulometrii. Rentgenowska tomografia komputerowa dała możliwość interpretacji jakościowej wykształcenia przestrzeni porowej oraz mikroszczelin, a także formy występowania pirytu w skale. Interpretacja ilościowa obrazów tomograficznych dostarczyła parametrów geometrycznych porów, pirytów i mikroszczelin, tj. wielkości porów i kryształów pirytów, mikroszczelin itp. Komplementarna analiza petrofizyczna skał łupkowych, wykonana przy wykorzystaniu różnorodnych metod badawczych, stała się kluczem do zrozumienia budowy wewnętrznej tego typu skał, które wykazują silną heterogeniczność parametrów fizycznych i chemicznych szkieletu ziarnowego i przestrzeni porowej.
EN
The results of laboratory measurements of the Silurian formations allow detailed information on the complexity of pore space, the occurrence of microcracks, as well as the presence of pyrite in the rock to be obtained. Three samples of Silurian mudstones from different depths, from one well located in the Lublin synclinorium, were tested for elastic properties, i.e. the longitudinal waves P and transverse S, the dynamic moduli: Young, shear, bulk, Poisson ratio and reservoir using nuclear magnetic resonance spectrometry (total and effective porosity, free water, capillary and irreducible water). Additional laboratory analyses of the absolute permeability on a nano-Darcy scale as well as granulometry were performed. X-ray computed tomography provided an opportunity to interpret the qualitative development of porous space as well as the microscopic and forms of pyrite in the rock. The quantitative interpretation of tomographic images provided the geometric parameters of pores, pyrites and microcracks, i.e. the size of pores, pyrite crystals and microcracks. The complementary petrophysical analysis of shale gas deposits, made using a variety of research methods, became the key to understanding the internal structure of this type of rock, which exhibits strong heterogeneity in physical and chemical parameters of the particle's skeleton and pore space.
Results of NMR well logging and laboratory experiments were analyzed. The testing material comprised NMR data from the Upper Jurassic carbonates formation from a well located in the western part of the Carpathian Foredeep. Qualitative analysis of the T1 (longitudinal) and T2 (transverse) distributions from the NMR well logging was performed to illustrate differences in the plots regarding time position and amplitude of peaks in sandstones, carbonates and claystones. Quick identification of the reservoir zones in the borehole section was highlighted. Porosity values from NMR laboratory experiments, helium pycnometer measurements and NMR well logging were compared and the differences were explained emphasizing additional information derived from discrepancies. Permeability was calculated based on the NMR laboratory experiment results comprising free water, capillary-bound water and clay-bound water. NMR permeability calculations were compared with the results of Zawisza formula calculations and results presented by Halliburton Co. The permeability results were different, but the trend of the changes was similar. The analysis shows that NMR logging is very useful in the qualitative and quantitative interpretation of reservoirs despite the difference between the point laboratory results and continuous curves of logging outcomes. The final conclusion is as follows: to complete proper interpretation of very informative NMR laboratory and well logging data the full information about calibration of measurements should be available.
Badania geofizyczne mają na celu dostarczenie dokładnej informacji dotyczącej budowy geologicznej (strukturalnej oraz tektonicznej) i własności górotworu. Analiza geomechaniczna ośrodka skalnego wykonywana jest na podstawie wyników geofizyki otworowej i pozwala zintensyfikować procesy wydobycia i produkcji węglowodorów. W artykule przedstawiono zasady elektrycznego obrazowania ścianki otworu wiertniczego, wykonanego za pomocą sondy FMI-HD firmy Schlumberger. Dane obejmowały utwory dolnego paleozoiku (kambru – syluru) pochodzące z dwóch głębokich otworów wiertniczych basenu lubelskiego. Zaprezentowano proces przetwarzania surowych danych, a także przykłady ich analizy i interpretacji ze szczególnym uwzględnieniem wyznaczenia struktur breakouts. Na tej podstawie możliwe było określenie kierunków głównych naprężeń poziomych oraz zidentyfikowanie stref anomalnych naprężeń w górotworze.
EN
The fundamental aim of the geophysical survey is to acquire accurate information regarding the geology (structure and tectonics) as well as the properties of the rock mass. The geomechanical analysis of the rock mass is also relevant. It enables development and production optimization of the hydrocarbon reservoir. In the following paper the principles of electrical borehole wall imaging performed with the FMI-HD tool produced by Schlumberger were presented. The data comprised the Early Paleozoic rocks (Cambrian and Silurian) of two deep wells drilled in the Lublin Basin area. The processing of raw data together with the interpretation of examples, focusing on the identification of breakouts, were the key part of this paper. Based on qualitative interpretation, it was possible to evaluate the principal horizontal stresses directions, as well as identify the zones of anomalous stresses in the Lublin Basin region.
Utwory formacji łupkowych charakteryzują się znaczną zmiennością potwierdzoną licznymi analizami. W celu scharakteryzowania zmienności dwóch sweet spotów z obszaru basenu bałtyckiego – ogniwa Jantaru i formacji z Sasina, wydzielono w otworze L-1 elektrofacje na podstawie standardowego zestawu profilowań geofizyki otworowej. Do obliczeń wykorzystano analizę IPSOM korzystającą z samoorganizujących się sieci neuronowych opartych na indeksowanych mapach Kohonena.
EN
Shale formations are characterized with significant heterogeneity, which is confirmed by numerous analyses. In order to describe the variability of the two sweet spots from the Baltic Basin, i.e. the Jantar Member and Sasino Formation, the electrofacies were determined on the basis of the set of standard well logs recorded in the L-1 well. The calculations were done with the use of the IPSOM analysis that is based on indexed Kohonen maps (unsupervised neural network technology).
Trzy metody pomiarów laboratoryjnych opartych na różnych procesach fizycznych, tj. porozymetrię rtęciową, badania z wykorzystaniem zjawiska magnetycznego rezonansu jądrowego oraz adsorpcję i desorpcję par azotu wykorzystano do badania fizycznych własności skał mułowcowych wieku sylurskiego i ordowickiego z obszaru syneklizy bałtyckiej. Do analiz włączono także inne parametry, np. gęstość i TOC. Wartości parametrów dla wybranych próbek przedstawiono w tabeli i na wykresach dla zilustrowania różnorodności badanych mułowców ogniwa Jantaru i formacji Sasina.
EN
Three methods based on different physical phenomena, i.e. mercury porosimetry, NMR experiment and adsorption/desorption of nitrogen vapors were used to determine various parameters of the Silurian and Ordovician mudstones from the Baltic Syneclize. Selected other parameters like density and TOC were included into analyses. Values of parameters for the selected samples were presented in the table and in the plots to illustrate variability of Mudstones from the Jantar Member and Sasino Formation.
W pracy przedstawiono problem wyboru liczby danych wejściowych (predyktorów) w rozwiązywaniu zadania regresyjnego metodami inteligencji komputerowej (sztuczne sieci neuronowe – MLP i SVM). Metody geofizyczne, w szczególności profilowania geofizyki otworowej, dają dużą liczbę parametrów petrofizycznych, jednak nie każdy zestaw danych musi być informatywny w zakresie poszukiwanej zmiennej. Dlatego warto stosować dodatkowe analizy statystyczne, np. metodę analizy składowych głównych (PCA), czy wykorzystać badanie czułości dostarczane przez sieci neuronowe, aby ograniczyć liczbę predyktorów bez straty informacji. Problem przedstawiono na przykładzie wyznaczania całkowitej zawartości węgla organicznego (TOC) z wykorzystaniem profilowań geofizyki otworowej.
EN
The paper presents the problem of choosing the number of input data (predictors) in solving the task regression of computer intelligence methods (artificial neural networks – MLP and SVM). Geophysical methods, in particular well logging, provide a large number of petrophysical parameters. However, not every data set must be informative in terms of the desired variable. Therefore, it can be used additional statistical analyzes, e.g. the method of Principal Components Analysis (PCA), or Global Sensitivity Analysis provided by artificial neural network analysis to reduce the number of predictor variables without loss of information. The problem is exemplified by determination of total organic carbon (TOC) using well logs.
Porównano wybrane parametry petrofizyczne wyznaczone w wyniku badań laboratoryjnych na próbkach skał i profilowań geofizyki otworowej w odwiertach B8-Z4/2012, B21-2/2014 i Lu-1/2011 w interwałach głębokości odpowiadających formacji iłowców z Pasłęka razem z ogniwem łupków bitumicznych z Jantaru, formacji wapieni i iłowców z Prabut oraz formacji iłowców z Sasina. Celem było pokazanie niejednorodności skał sylurskich i ordowickich występujących w basenie bałtyckim. Wartości porównywanych parametrów zestawiono w tabeli oraz zilustrowano na histogramach i wykresach krzyżowych.
EN
Selected petrophysical parameters from the laboratory measurements and results of well logging from the B8-Z4/2012, B21-2/2014 and Lu-1/2011 boreholes were compared in the depth intervals related to the claystone Pasłęk Formation including bituminous shale Jantar Member, and claystone Sasino Formation. The goal was to reveal non-homogeneity of the Silurian and Ordovician formations in the Baltic Basin. Values of the compared parameters are presented in a table and illustrated in histograms and plots.
W pracy przedstawiono analizę profilowań geofizyki otworowej w interwale występowania łupków bitumicznych ogniwa Jantaru i formacji z Sasina, w rejonie basenu bałtyckiego. Wykorzystując analizę głównych składowych oraz analizę skupień, na podstawie dostępnych danych wydzielono elektrofacje. W efekcie uzyskano redukcję liczby profilowań oraz grupy jednorodne pod kątem wartości profilowań. Niezależnie zastosowano sztuczne sieci neuronowe, dla sprawdzenia poprawności wydzieleń. Rezultaty dowiązano do wyników standardowej interpretacji profilowań geofizyki otworowej, wyników badań laboratoryjnych oraz dostępnej informacji geologicznej.
EN
Well logging data analysis was performed in intervals of shales occurrence from Jantar Member and Sasino Formation. Electrofacies were determined based on available data with using Principal Component Analysis and Cluster Analysis. In result number of logs was reduced and homogeneous groups were separated. Artificial Neural Network was used independently for checking correctness of classification. Results of analysis were tied to standard well logging interpretation and geological description.
W pracy przedstawiono analizę profilowań geofizyki otworowej w kilku otworach z rejonu zapadliska przedkarpackiego, pod kątem wydzielenia elektrofacji. Korzystając z oprogramowania firm Paradigm i Schlumberger wykonano analizy wykorzystujące wielowymiarowe metody statystyczne, m.in. analizę skupień i algorytm oparty na sztucznych sieciach neuronowych. W efekcie uzyskano podział analizowanego interwału na jednorodne grupy – elektrofacje. Rezultaty dowiązano do wyników standardowej interpretacji profilowań geofizyki otworowej oraz wykonano korelację międzyotworową.
EN
Electrofacies analysis was performed for several wells in the Carpathian Foredeep region. Paradigm and Schlumberger software were used for analysis and multivariate statistical methods were applied e.g. cluster analysis and neural networks algorithms. As a result electrofacies diversification of analyzed intervals was achieved. Results were tied to well logging interpretation and a well cross-correlation was done.
W czasach intensywnych poszukiwań złóż węglowodorów niekonwencjonalnych standardowo przy interpretacji wyników profilowań geofizyki otworowej wykonuje się obliczenia całkowitej zawartości węgla organicznego metodami empirycznymi. W systemie GeoWin utworzono aplikację o nazwie TOC do obliczania całkowitej zawartości węgla organicznego z wykorzystaniem metody Passeya. Testowanie aplikacji wykonano na danych (geofizyki otworowej i wynikach badań laboratoryjnych) z utworów syluru i ordowiku z odwiertu zlokalizowanego na syneklizie bałtyckiej.
EN
In times of intense prospecting of hydrocarbons from unconventional resources, during the interpretation of well logs, the calculations of the total organic carbon content are made using empirical methods. The application named TOC in GeoWin system was built to calculate the total organic carbon content on the basis of the Passey method. Presented results of the calculations are derived from the well located on the Baltic Syneclise, Silurian and Ordovician deposits.
Analiza heterogeniczności utworów syluru i ordowiku z rejonu syneklizy bałtyckiej z przykładowego otworu „B” została przeprowadzona na podstawie wyników badań laboratoryjnych: petrofizycznych i geochemicznych. Utwory formacji iłowców z Pasłęka, ogniwa iłowców bitumicznych Jantaru, a także formacji szarozielonych margli z Ornety zostały podzielone na grupy o zbliżonych własnościach fizycznych i chemicznych. Wydzielenia uzyskano na drodze analizy statystycznej heterogeniczności skał (Heterogeneity Rock Analysis Clustering (HRA)), na którą składa się najpierw analiza składowych głównych (Principal Component Analysis), a następnie klastrowa (Cluster Analysis).
EN
Heterogeneity analysis of Silurian and Ordovician deposits from the Baltic Syneclise in the exemplary well „B” was made on the basis of the petrophysical and geochemical results of laboratory measurements. The Pasłek Formation with the Jantar Bituminous Black Claystone Member, as well as the Orneta Grey-Green Marls Formation were divided into groups with similar physical and chemical properties. Clusters were obtained by statistical analysis called Heterogeneity Rock Analysis Clustering (HRA), which firstly consists of the Principal Component Analysis and next – Cluster Analysis.
The possibility of examining rock pore structure by the means of computed X-ray microtomography was presented. Parameters characterizing the pore structure, such as: porosity and coefficient of homogeneity of pore structure by local porosity examination, box counting dimension, mean chord length, normalized Euler number, as well as coordination number were all determined through pore structure image analyses. Complementary methods, such as helium pycnometry, mercury injection capillary pressure and NMR were used to determine the porosity along with other factors to make the comparison and determine mutual relationships between petrophysical properties obtained from various sources. The study covered the Rotliegend sandstones of eolian origin. Laboratory investigation of the reservoir properties was focused on three areas, according to their geological regions, where the Rotliegend sediments showed changeability in geological features and reservoir properties. Computed X-ray microtomography showed differentiation between the investigated areas, with respect to their pore structure and porosity development. This differentiation was confirmed by means of other applied laboratory methods.
Principal Components Analysis (PCA) and Cluster Analysis (CA) were applied for well log data derived from heterolithic intervals drilled in two boreholes (Mrowla-1 and Cierpisz-2) in the Miocene fill of the Carpathian Foredeep. Both boreholes penetrated similar basement elevations conductive for structural trapping of hydrocarbons in an overlying thin-bedded heterolithic reservoir, which produces gas in commercial quantities in one borehole. The PCA was used to reduce data space preserving sufficient amounts of parameters for a differentiation between thin layers of sandstones and mudstones and between gas- and water-saturated horizons. In both boreholes, the number of logs was reduced to four significant principal components (PCs). Differences between gas-saturated and water-saturated layers were found. CA was used for the classification and grouping of data according to natural petrophysical features of the analysed rocks. The group corresponding to gas-saturated zones was found in the Cierpisz-2 borehole. It is concluded that PCA and CA can provide useful information for a more reliable identification of gas-saturated horizons.
Laboratory results of total porosity and physical permeability were the basis to calculate Flow Zone Indicator. GR log and porosity log PHI were used for facies identification. Calculations and loggings were performed in the Miocene sandy-shaly sediments in two wells in the Eastern Part of Polish Carpathian Foredeep. FZI increase with the total porosity from the comprehensive interpretation of logs in the regressive set of parasequences was observed. This increase was the result of better reservoir and hydraulic abilities of these parasequences in comparison to transgressive ones. Combining information of laboratory origin with well logging results on the basis of facies and FZI correlation worked also as a kind of data scaling.
The purpose of this article is to review the possibilities of using well logging in the exploration and completion of the shale gas plays. This presentation is addressed to a broad geological community. The article is divided in two parts, the first is focused on the borehole logging tools and methods, while the second describes the construction of petrophysical models and considers some specific aspects of well logging application in the shale gas plays. For the more inquiring readers a comprehensive list of literature is presented. Well logging is the way to acquire an important geological information from the boreholes, parallel to the core data analysis. Laboratory core analysis gives most reliable and comprehensive description of rock parameters, like mineral and chemical composition, kerogen content and its maturity, porosity, the pore space structure, density, permeability etc. However, this kind of analysis is time consuming and expensive. On the other hand, well logs give less accurate and usually not directly measureable values, which must be interpreted to achieve the requested parameters. These measurements are made continuously in natural rock conditions and the results can be obtained very quickly. Proper calibration methods are necessary to link the logging data and the detailed laboratory core analyses. A wide range of well logging tools is described briefly in the paper, and the electrical, nuclear, NMR, and sonic methods are presented in more detail. Special attention is paid to the great technological progress in well logging during the last two decades. This progress allows to cope with the increasing difficulties in the reservoir evaluation. Complicated geometry of the directional borehole, thin beds, shaly-sand lithologies, low porosities, and the specific the pore space distributions are the main challenges in the shale gas plays.
The purpose of this article is to review the possibilities of using well logging in the exploration and completion of the shale gas plays. This presentation is addressed to a broad geological community. The article was divided in two parts: the first one, already published in PG, which was focused on the borehole logging tools and methods, and the current one, which deals with the construction of petrophysical models and considers some specific aspects of well-logging application in the shale gas plays. For more inquiring readers, a comprehensive list of literature is presented. The construction of petrophysical models in the thin-bedded shale-sand Miocene gas formation of the Carpathian Foredeep is presented briefly as a possible predecessor of the methodology applicable in the shale gas plays based on domestic experiences. However, the application of well logging in shale gas formations, both at the evaluation and completion steps, differs in the methodology in comparison to conventional and even to thin-bed formations. This specificity is also discussed, where attention is focused on the quantity and quality of organic matter and its relation to gas. Low porosity and a special kind of pore space in organic shales are considered as well.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.