Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wizerunek i osoba ks. Józefa Hermana Osińskiego w pamięci współczesnych

Pałac Bolesław, Szlachta Anna

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2024

|

nr 77

223--228

PL

Artykuł dotyczy działań podjętych w ostatnich kilku latach w Rzeszowie w celu upamiętnienia ks. Osińskiego i jego wizerunku w mieście, z którym Osiński był związany. Omówiono sposoby prezentacji wizerunku tj. medal, pomnik, a także problemy, jakie wynikły podczas realizacji tych zadań.

EN

The article deals with the activities undertaken in the last few years in Rzeszow to commemorate Fr Osinski and his image in the city with which Osinski was associated. Ways of presenting the image, i.e. a medal or a monument, are discussed, as well as the problems that arose during the implementation of these tasks. Osinski made a name for himself as a researcher who collected materials for publication, was the initiator of modern didactics combining theory and practice, and was the designer who supervised the construction of a lightning conductor on the highest church tower in Poland. His work and activities had a significant impact on the development of science and technology in Poland in the 18th century. Fr Osinski. was the Patron of the Association of Polish Electrical Engineers in 2018 has been.

2

Dzieje i przemiany architektoniczno-urbanistyczne zespołu kościoła parafialnego św. Andrzeja Apostoła w Sieciechowicach

Gil-Mastalerczyk Joanna

Wiadomości Konserwatorskie

|

2024

|

Nr 78

124--140

PL

Artykuł stanowi przyczynek do dziejów kościoła i parafii św. Andrzeja Apostoła w Sieciechowicach od średniowiecza do dziś – z tytułu jubileuszu 400-lecia konsekracji kościoła parafialnego (1624). W świetle analizy źródłowej i znikomego stanu badań, a także braku wyjaśnionych kwestii dotyczących proweniencji kościoła, ma wprowadzić w szerszy obieg naukowy materialne i kulturowe dziedzictwo Sieciechowic. W celu bardziej syntetycznego ujęcia problematyki przeprowadzono badania in situ z wykorzystaniem analizy architektoniczno-urbanistycznej i funkcjonalno-przestrzennej oraz przedstawiono złożone i wieloaspektowe dzieje parafii i kościoła. W wyniku opisanych procesów i analiz historyczne założenie sakralne wciąż wyznacza porządek przestrzenny i znaczeniowy krajobrazu kulturowego miejscowości oraz współtworzy wyjątkową centralną przestrzeń, ogniskującą przejawy życia religijnego w lokalnym środowisku, zagrożonym procesem coraz szybszych współczesnych przemian.

EN

This paper is a contribution to the history of the church and parish of St. Andrew the Apostle in Sieciechowice, from the medieval period to the contemporary era. This research was conducted to commemorate the quadricentennial anniversary of the parish church’s consecration (1624). In light of the source analysis, the scant state of research, and the unresolved matters pertaining to the church’s origins, this paper seeks to introduce the material and cultural legacy of Sieciechowice into broader academic discourse. To encapsulate the issue more synthetically, in-situ research was conducted, utilizing architectural-urbanistic and functional-spatial analysis and presenting the intricate and multi-dimensional history of the parish and church. Due to the described processes and historical analysis, the historical religious establishment continues to dictate the spatial and semantic order of the local cultural landscape, contributing to the creation of a unique central space that concentrates on expressions of spiritual life within the local community.

3

Biegły w sprawach transgranicznych na przykładzie postępowań w zakresie odpowiedzialności kierownika budowy i inspektora nadzoru wobec inwestora w robotach budowlanych prowadzonych w obiekcie zabytkowym

Zalisko Marek

Wiadomości Konserwatorskie

|

2024

|

Nr 78

141--154

PL

Biegły może być powołany przez sąd z listy biegłych sądowych (stałych) lub spośród innych osób posiadających odpowiednie kwalifikacje w konkretnej sprawie. Nie ma przeszkód, by rzeczoznawca z listy prowadzonej przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego sporządził na zlecenie sądu powszechnego opinię jako biegły. Rzeczoznawca jest obowiązany do wydawania ocen i opinii na wniosek organów wymiaru sprawiedliwości, co wzmacnia jego pozycję w postępowaniu dowodowym prowadzonym przez sąd. Sąd sięga po dowód z opinii biegłego wówczas, gdy do rozstrzygnięcia sprawy wymagane są wiadomości specjalne. Dopuszczając dowód z opinii biegłego w sporach transgranicznych, sąd może wystąpić z wnioskiem o przeprowadzenie dowodu do właściwego sądu innego państwa członkowskiego lub o przeprowadzenie dowodu w innym państwie członkowskim. W prawie Unii dopuszcza się, aby biegły jako przedstawiciel sądu wzywającego był obecny przy przeprowadzaniu dowodu przez sąd wezwany, a także aby dokonał bezpośredniego przeprowadzenia dowodu w innym państwie członkowskim.

EN

An expert witness may be appointed by the court from a list of (permanent) expert witnesses or from among persons with qualifications suitable for a given case. An expert from the list of the minister responsible for matters of culture and national heritage protection to draft a report as an expert witness. The expert is obligated to render assessments and reports upon the request of the justice system’s bodies, which enhances the expert’s position in evidentiary proceedings conducted by the court. The court motions for expert witness testimony as evidence when special information is required to make a decision. When admitting expert evidence in cross-border disputes, the court may request that the evidence be taken before the competent court of another Member State or that the evidence be taken in another Member State. European Union law allows an expert witness to, as a representative of the requesting court, attend to the taking of evidence by the requested court, and to directly take evidence in the form of expert witness testimony in another Member State.

4

Rewitalizacja wnętrz kasyna oficerskiego w Nowym Dworze Mazowieckim

Janicka-Świerguła Katarzyna

Builder

|

2024

|

R.28, nr 6

48--54

PL

Rewitalizacja dziedzictwa architektonicznego stanowi ważny obszar działań mających na celu przywrócenie życia historycznym strukturom oraz zachowanie ich wartości kulturowych. W tym kontekście niedawno zakończone prace konserwatorskie w kasynie oficerskim w Nowym Dworze Mazowieckim nadały mu istotną rangę na terenie kompleksu Twierdzy Modlin. W artykule przeanalizowano proces rewitalizacji wnętrz kasyna, ukierunkowany na przywrócenie dawnej świetności tego zabytkowego miejsca. Prześledzono zmiany przeprowadzone w strukturze obiektu, ich historyczny kontekst oraz wpływ procesu rewitalizacji na odbiór społeczny i funkcjonalność. Artykuł stanowi studium przypadku i dąży do wniesienia wkładu w zrozumienie oraz dokumentację procesu ochrony i odnowy architektonicznej kasyna oficerskiego, a także podkreślenia jego wartości kulturowej.

EN

Revitalization of architectural heritage is an important area of activities aimed at restoring life to historical structures and preserving their cultural values. In this context, recently completed conservation works at the Officer's Casino in Nowy Dwór Mazowiecki have given it an important position in the Modlin Fortress complex. The article analyzes the process of revitalizing the interior of the casino, aimed at restoring the former glory of this historic place. The changes made to the structure of the facility, their historical context and the impact of the revitalization process on social perception and functionality were examined. The article is a case study and seeks to contribute to the understanding and documentation of the process of protection and architectural restoration of the Officers' Casino, as well as to highlight its cultural value.

5

Rewitalizacja terenów pokopalnianych w Zagłębiu Dąbrowskim. Studium przemian

Dylong Karolina

Builder

|

2024

|

R.28, nr 10

2--5

PL

Analiza rewitalizacji terenów poprzemysłowych w Zagłębiu Dąbrowskim obejmowała trzy lokalizacje: kopalnię „Saturn”, „Maczki-Bór” i „Grodziec”. Badanie skoncentrowało się na zmianach krajobrazowych oraz ocenach działań rewitalizacyjnych i rekultywacyjnych. Kopalnia „Saturn”, zamknięta w 1997 roku, została przekształcona w przestrzeń kulturalną i turystyczną, co poprawiło sytuację społeczno-ekonomiczną regionu. Kopalnia „Maczki-Bór” skoncentrowała się na rekultywacji terenów i ich przekształceniu w przestrzeń przemysłowo-usługową, co pozytywnie wpłynęło na lokalną gospodarkę. Natomiast kopalnia „Grodziec” pozostaje zaniedbana, z brakiem działań rewitalizacyjnych, co prowadzi do dalszej degradacji i problemów estetycznych oraz bezpieczeństwa. Wnioski wskazują, że skuteczna rewitalizacja wymaga odpowiedniego zarządzania, inwestycji oraz zaangażowania lokalnych społeczności. Przekształcenie terenów poprzemysłowych w atrakcyjne przestrzenie publiczne wspiera rozwój regionalny, poprawia jakość życia mieszkańców i wpływa pozytywnie na lokalną gospodarkę.

EN

Revitalization of post-mining areas in the Dąbrowa Basin: A study of transformations. The analysis of the revitalization of post-industrial sites in the Dąbrowa Basin focused on the Saturn mine, Maczki-Bór, and Grodziec. The 'Saturn' mine has been transformed into a cultural and tourist space, improving the region's socio-economic situation. The 'Maczki-Bór' mine's land reclamation and conversion into an industrial and service space have positively impacted the local economy. In contrast, the neglected 'Grodziec' mine has led to further degradation and safety problems due to the lack of revitalization activities. Successful revitalization requires appropriate management, investment, and involvement of local communities. Transforming brownfield sites into attractive public spaces supports regional development, improves the inhabitants' quality of life, and positively impacts the local economy.

6

Utrwalenie elementów tożsamości lokalnej. Zabytkowy obiekt Elektrowni Falenickiej w Warszawie

Wośko-Czeranowska Agnieszka

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2023

|

Z. 12

219--236

PL

W miastach, wsiach i na osiedlach (współcześnie wchodzących w skład Pasma Otwockiego), które powstawać zaczęły na południe od Warszawy pod koniec XIX w., tożsamość lokalną budowały i nadal konstytuują różnorodne elementy: przyrodnicze, przestrzenne, funkcjonalne oraz architektoniczne. Celem artykułu jest przybliżenie jednej z lokalnych dominant, integrującej pierwiastki techniki i architektury - zabytkowego obiektu dawnej elektrowni gminy Falenica Letnisko. Losy Elektrowni Falenickiej były nieodłącznie splecione z historią miasteczka, a potem osiedla. Obiekt ten nie pełni dziś pierwotnej funkcji i nieużytkowany niszczeje. Budynek stanowi dominantę przestrzenną, ma oryginalną bryłę oraz interesujący detal architektoniczny. Od momentu powstania do dziś, jest jednym z istotnych elementów budujących tożsamość lokalną wśród społeczności Falenicy.

EN

In the towns and villages that began to emerge south of Warsaw at the end of the 19th century (now part of the Otwock Range), local identity was built and still is built by various elements: natural, spatial, functional and architectural. The article aims to focus on one of the local dominants integrating the elements of technology and architecture - the historic building of the former Power Station in the Letnisko Falenica commune from 1929, which currently does not fulfil its original technical function and is decaying when not used. The fate of the Power Station was related to the village's history, and then the estate. The building was and is a spatial dominant and has an interesting shape and architectural detail, and from the time of its inception to the present day, it is one of the elements that build local identity among the Falenica community.

7

Cele i metody rewitalizacji średniowiecznych fortyfikacji Gdańska na przykładzie Baszty Latarnianej

Łapińska Agata

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2023

|

Z. 12

141--151

PL

Celem badań skoncentrowanych wokół Baszty Latarnianej w Gdańsku jest przede wszystkim zwrócenie uwagi na zapomniane zabytki oraz ich problematykę. Z analiz przeprowadzonych na podstawie materiałów z Narodowego Instytutu Dziedzictwa oraz literatury przedmiotu wynika, że obiekt pomimo szeregu zaniedbań, ma wysoką wartość. Całość badań doprowadziła do rozważań na temat wprowadzenia życia do zabytkowej architektury, w taki sposób, aby jej nowa funkcja była korzystna w skali miasta, współgrała z otoczeniem i tkanką historyczną obiektu. Pojawia się pytanie: adaptacja czy rekonstrukcja? W poszukiwaniu rozwiązania dla Baszty Latarnianej, najważniejszy staje się kontekst i analiza całego obszaru, tak aby obiekt przywrócić do użytku.

EN

The aim of the research on the Lighthouse Tower in Gdańsk is, to draw attention to the forgotten monuments and their problems. The analyzes carried out on the basis of materials from the NID and the literature show that the facility, despite a number of negligence, has a high value. Additionally, the original street grid and the foreground are visible. The whole research led to considerations on introducing life to historic architecture in such a way that the function would be beneficial in the scale of the city, harmonized with the surroundings and the historical tissue of the building. Therefore, adaptation or reconstruction? In the search for a solution for the Lantern Tower, the most important thing is the context and analysis of the entire area, so that the object comes back to life.

8

Historical system of public green areas - untapped potential of towns - on the example of Ciechocinek

Balik Katarzyna, Lisowska Magdalena

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2023

|

Nr 15

81--106

EN

Historic green spaces in towns cities, especially those that build up a system of public areas, play an extremely important role in shaping the spatial structure of a town. These systems, often designed by excellent planners, architects and urbanists, are very durable elements of urban layouts and to a large extent determine the development of a town. This article presents the results of research on green areas in Ciechocinek conducted by the authors, from 2017 to 2022, as part of the statutory activities of the National Institute of Cultural Heritage. First of all, the functioning of a homogeneous system of public green areas in Ciechocinek is demonstrated, which clearly defines the character and specifitown of the town, and constitutes its enormous potential. The history of its formation and development, its characteristic features and values were presented, the state of preservation and threats were discussed, and actions were proposed to make full use of its potential. It emphasises the need to plan activities not only at the scale of the objects, but also in relation to the whole system, as it is their belonging to a larger whole that defines their essence and value.

PL

Historyczne tereny zieleni w miastach, zwłaszcza te które budują system terenów publicznych, odgrywają niezwykle istotną rolę w kształtowaniu struktury przestrzennej miasta. Systemy te zaprojektowane często przez wyśmienitych planistów, architektów i urbanistów są bardzo trwałymi elementami układów urbanistycznych i w znacznym stopniu determinują rozwój miasta. W artykule przedstawiono wyniki badań dot. terenów zieleni w Ciechocinku prowadzonych przez autorki, w latach 2017-2022 w ramach statutowej działalności Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Przede wszystkim wykazano funkcjonowanie w Ciechocinku jednorodnego systemu publicznych terenów zieleni, który w sposób jednoznaczny określa charakter i specyfikę miasta, i stanowi jego olbrzymi potencjał. Przedstawiono historię jego formowania i rozwoju, charakterystyczne cechy i wartości, omówiono stan zachowania i zagrożenia oraz zaproponowano działania pozwalające w pełni wykorzystać jego potencjał. Podkreślono konieczność planowania działań nie tylko w skali obiektów, lecz również w odniesieniu do całego systemu, bowiem właśnie przynależność do większej całości określa ich istotę i wartość.

9

Assessment of Technical Conditions in Adapting a Historic Warehouse's Space Functionality

Niedostatkiewicz Maciej, Majewski Tomasz

Modern Engineering

|

2023

|

4

7--37

EN

The paper is a case study in the assessment of the technical condition of a building that is an immovable monument located in a former shipyard area. Due to the change in the use of the industrial area and the intention to build a production hall, it was necessary to consider the demolition of the historic building, while preserving as many of its historical aspects as possible. The paper presents a detailed description of the methodology for assessing the technical condition of a warehouse building and describes the proposed variants of its further use.

10

Konserwacja i odtworzenie części murów zamku górnego w Iłży w zakresie niezbędnym dla zachowania i ustabilizowania konstrukcji zabytku

Dygas Emil

Inżynieria i Budownictwo

|

2023

|

R. 79, nr 3-4

197--200

PL

W artykule przedstawiono zarys historyczny, zakres i rezultaty przeprowadzonych prac konserwatorsko-budowlanych zamku górnego w Iłży. Prace te obejmowały zabezpieczenie oryginalnych fragmentów budowli, podniesienie częściowo murów, odtworzenie zarysu pomieszczeń, a także wzniesienie tarasów widokowych na rzecz udostępniania zabytku dla ruchu turystycznego.

EN

The article presents the historical outline, scope and results of conservation and construction works of the upper castle in Iłża carried out. These works include securing the original parts of the building, raising some of the walls, recreating the outline of the rooms, and erecting viewing terraces to make the monument available to tourists.

11

Renovation works in buildings in the area of former defensive fortifications

Niedostatkiewicz Maciej, Majewski Tomasz, Baryłka Adam

Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych

|

2023

|

Nr 1

1--21

EN

The paper presents the Complex of Buildings which was created in Gdańsk as a result of the reconstruction and development of the remains of the defensive fortifications of Redita Napoleońska. Some of the buildings of the Building Complex, after many years of operation, were in an emergency condition and required urgent renovation and repair work. The paper contains a detailed analysis of the technical condition of individual buildings of the Building Complex and analyzes the impact of the current use and the lack of regular periodic repairs on the technical efficiency of these facilities. Conceptual solutions in the field of renovation and repair works were also presented, the purpose of which was to bring the objects in question to the proper technical condition.

12

Monitoring of a historic sacral building on an example Basilica St. Nicholas in Gdańsk

Majewski Tomasz, Niedostatkiewicz Maciej

Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych

|

2023

|

Nr 3

30--42

EN

The paper describes the case of monitoring the technical condition of a historic sacral building after a failure and during renovation works. In order to monitor the condition of the building, safely conduct diagnostic work, identify the causes of failures and safely carry out renovation works, a detailed Facility Monitoring Program has been developed, which has been implemented, is operational and is a source of valuable data used to assess the current condition of the facility.

13

Wieża wodna - kłopotliwe dziedzictwo czy szansa na nową przyszłość? Na przykładzie Wieży „Borki” w Katowicach

Adamczyk-Bomersbach Teresa

Builder

|

2023

|

R.27, nr 11

10--15

PL

Dawne wieże wodne, tracąc swoje pierwotne walory funkcjonalne, stały się w większości dziedzictwem kłopotliwym, wręcz niechcianym. Trudności adaptacyjne (dostosowanie do obowiązujących norm i przepisów, duże koszty) przeważają niestety nad ewidentnymi wartościami historycznymi, architektonicznymi, konstrukcyjnymi czy krajobrazowymi. Tekst porusza problem konserwacji i adaptacji jednej z dwóch „siostrzanych” wież katowickich, zaprojektowanych przez braci Georga i Emila Zillmannów. Wieża „Borki” znalazła nowego właściciela i od 4 lat prowadzone są w niej prace konserwatorsko-remontowe mające na celu przywrócenie obiektowi dawnej świetności oraz umożliwienie adaptacji do nowych, społecznie użytecznych funkcji. W ramach współpracy naukowo-badawczej, nawiązanej pomiędzy Fundacją Śląsk Wczoraj i Dziś a Wydziałem Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach, wykonane zostały prace badawcze i analityczne obiektu wraz z otaczającym go kontekstem, a następnie studenci opracowali szereg rozwiązań projektowych, z których najbardziej interesujące mają szansę na realizację. W tekście zaprezentowane zostały działania przedprojektowe oraz główne trendy pojawiające się w koncepcjach studenckich.

EN

Former water towers, losing their original functional values, have mostly become a troublesome, even unwanted heritage. Adaptation difficulties (adaptation to applicable standards and regulations, high costs) unfortunately prevail over evident historical, architectural, construction or landscape values. The text deals with the problem of conservation and adaptation of one of the two "sister" towers in Katowice, designed by the brothers Georg and Emil Zillmann. The "Borki" tower has found a new owner and conservation and renovation works have been carried out in it for 4 years, aimed at restoring the building to its former glory and enabling adaptation to new, socially useful functions. As part of the scientific and research cooperation established between the Śląsk Yesterday and Today Foundation and the Faculty of Architecture of the Silesian University of Technology in Gliwice, research and analytical work was carried out on the facility, along with its surrounding context, and then students developed a number of design solutions, the most interesting of which have a chance to be realised. The text presents pre-project activities and main trends emerging in student concepts.

14

Roboty górnicze związane z ograniczeniem zagrożenia wodnego, likwidacją i zabezpieczeniem wyrobisk, jako element poprawy bezpieczeństwa prowadzenia ruchu Kopalni Soli„Bochnia"

Flasza Michał, Puławska Aleksandra, Szydłowski Krzysztof, Paraszczuk Krzysztof

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2023

|

nr 12

3--10

EN

The article presents current mining works improving the safety of the Bochnia Salt Mine. Due to centuries of rock salt mining, intensive actions are required at the mine to protect the historic workings and surface of the area. In recent years, a sealing barrier has been constructed around the 16th-century Wielki Shaft to protect the salt rock mass from the destructive influence of external water. The mine is also carrying out intensive liquidation of redundant post-mining pits, which reduces the convergence of historic chambers and pits, and limits the extent of mining damage to surface facilities. An important task of the ongoing mining work is the protection, maintenance and preservation of the pits under historic protection. All these activities, as well as periodic inspections of the pits, have a significant impact on improving the safety of work and people underground.

PL

W artykule przedstawiono roboty górnicze poprawiające bezpieczeństwo prowadzenia ruchu Kopalni Soli „Bochnia". Ze względu na wielowiekową eksploatację wymaga ona intensywnych działań zabezpieczających, niezbędnych dla ochrony zabytkowych wyrobisk i powierzchni terenu. W ostatnich latach wykonano barierę uszczelniającą wokół XVI-wiecznego szybu Wielki, która zabezpieczyła górotwór solny przed destrukcyjnym wpływem wód pozazłożowych. W kopalni prowadzi się również intensywną likwidację zbędnych wyrobisk poeksploatacyjnych, ograniczającą konwergencję zabytkowych komór i wyrobisk oraz zmniejszającą zasięg szkód górniczych w obiektach powierzchniowych. Ważnym zadaniem prowadzonych prac górniczych jest zabezpieczenie, utrzymanie i konserwacja wyrobisk objętych ochroną zabytkową. Wszystkie te działania oraz cykliczne kontrole wyrobisk mają wpływ na znaczną poprawę bezpieczeństwa prowadzenia ruchu zakładu i ludzi w nim przebywających.

15

Prawo do fotografowania zabytków jako forma korzystania z prawa do dziedzictwa kulturowego. Zakres swobody i ograniczenia

Kowalski Wojciech

Wiadomości Konserwatorskie

|

2022

|

Nr 71

182--192

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza prawa do fotografowania zabytków, a szczególna uwaga poświęcona jest zakresowi swobody korzystania z niego i jego niezbędnym ograniczeniom. Zdaniem autora jest to forma korzystania z prawa do dziedzictwa kulturowego, które nie ma jednak charakteru absolutnego. W takim stanie prawnym powstaje zatem pytanie, na czym te ograniczenia polegają i jaka jest ich formalna podstawa. Odpowiadając na nie, autor wywodzi, że z jednej strony ich źródłem jest prawo własności zabytku, obejmujące także wyłączność komercyjnego korzystania z jego wyglądu, z drugiej zaś pozostające w mocy autorskie prawa majątkowe, przysługujące np. twórcom dzieł architektury współczesnej, stanowiącej już chronione dziedzictwo kulturowe. Szczegółową analizę treści tych uprawnień podsumowuje wniosek, w myśl którego stanowią one usprawiedliwioną podstawę uzasadniającą wynikające z nich ograniczenia prawa do fotografowania zabytków jako jednej z form prawa do korzystania z dziedzictwa.

EN

The subject of this paper is an analysis of the right to photograph monuments, and particular attention is paid to the extent of the freedom to exercise it and its necessary restrictions. In the author’s view, this is a form of exercise of the right to cultural heritage, which is nevertheless not absolute. In such a legal situation, the question therefore arises as to what these limitations consist of and what is their formal basis. Answering this question, the author deduces that their source is, on the one hand, the ownership right to the monument, including the exclusivity of the commercial use of its appearance, and on the other hand, the residual author’s economic rights to which e.g., authors of works of contemporary architecture, which already constitute protected cultural heritage, are entitled. A detailed analysis of the content of these rights is summarized by the conclusion that they constitute a justifiable basis justifying the resulting restrictions on the right to photograph monuments as one of the forms of the right to enjoy heritage.

16

The outcomes of the activities of the Voivodeship Office for the Protection of Monuments in Wrocław in the perspective of cultural security from the local point of view in the years 2015-2019

Landmann Tomasz

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2022

|

Vol. 54, No. 4(206)

524--539

EN

The aim of the article is to determine and evaluate the effects of the activities of the Voivodeship Office for the Protection of Monuments in Wrocław related to the implementation of tasks in selected areas of protection and care of monuments in the Dolnośląskie Voivodeship in the years 2015-2019. In the study, research methods such as critical analysis of the scientific literature, analysis of legal acts and – to a large extent – analysis of documents are applied. The diversity of the outcomes of the activities of the Voivodeship Office for the Protection of Monuments in Wrocław in the described area was determined. Administrative activities concerned the necessity to enter non-movable monuments into the register of monuments at the request of the owner or the entity in charge of that monument, making new entries in the voivodeship register of monuments or recommending changes in local spatial development plans to local government units. Issuing of permits for conducting archaeological research dominated the issues related to the regulation of other legally permitted activities in relation to monuments. The great activity of the Voivodeship Office for the Protection of Monuments in Wrocław related to issuing conservation recommendations has been demonstrated.

PL

Celem rozważań podjętych w artykule jest określenie i ocena efektów działań Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w realizowaniu zadań w wybranych obszarach ochrony i opieki nad zabytkami w województwie dolnośląskim w latach 2015-2019. W artykule zastosowano metody badawcze w postaci krytycznej analizy piśmiennictwa naukowego, analizy aktów prawnych, a także – w zasadniczym zakresie – analizy dokumentów. Ustalono zróżnicowanie efektów działań Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w opisywanym obszarze. Działania administracyjne dotyczyły istotnej roli dokonywania wpisu zabytków nieruchomych na wniosek właściciela lub posiadacza do rejestru zabytków, dokonywania nowych wpisów w wojewódzkiej ewidencji zabytków, czy rekomendowania samorządom zmian w lokalnych planach zagospodarowania przestrzennego. Wydawanie pozwoleń na prowadzenie badań archeologicznych dominowało nad regulowaniem innych dozwolonych prawnie działań wobec zabytków. Wykazano dużą aktywność DWKZ w wydawaniu zaleceń konserwatorskich.

17

Selected areas and results of the activities of the National Institute of Cultural Heritage for the protection and care of monuments in the years 2015-2019

Landmann Tomasz

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2022

|

Vol. 54, No. 2(204)

196--213

EN

In the article, the subject of considerations is the effects of actions of the National Institute of Cultural Heritage in selected areas of monument protection and care in the years 2015-2019. The undertaken subject corresponds to the protection of cultural heritage in the context of strengthening the cultural security of the Republic of Poland. The purpose of the considerations is to present the results of the activities of the National Institute of Cultural Heritage in the system of protection and care of monuments in Poland, in the years 2015-2019, taking into account selected areas of task implementation by the cultural institution under study. The analysis is based on statistical data published by the National Institute of Cultural Heritage (hereinafter referred to as NID) in periodic and annual reports on the activities of the institution, in additional reports, as well as on scientific literature on the protection and care of historical monuments. In the article, it was established that NID has carried out numerous activities for the protection and care of monuments, and thus the protection of cultural heritage in the context of strengthening the cultural security of the Republic of Poland. The main areas of activities of NID concerned maintaining records and documentation of monuments, monitoring and counteracting threats to cultural heritage, as well as performance of training and information tasks. Opinions and expertise issued for public administration bodies and the implementation of programmes for the protection and care of monuments were important.

PL

Przedmiotem rozważań w artykule jest problematyka efektów działań podjętych przez Narodowy Instytut Dziedzictwa w wybranych obszarach ochrony zabytków i opieki nad zabytkami w latach 2015-2019. Podejmowana tematyka koresponduje z ochroną dziedzictwa kulturowego w kontekście wzmacniania bezpieczeństwa kulturowego RP. Celem rozważań jest przedstawienie rezultatów działań NID w systemie ochrony i opieki nad zabytkami w Polsce w latach 2015-2019, z uwzględnieniem wybranych dziedzin realizacji zadań przez opisywaną instytucję kultury. Analizę oparto na danych statystycznych opublikowanych przez Narodowy Instytut Dziedzictwa w okresowych, rocznych sprawozdaniach z działalności instytucji, dodatkowych raportach, a ponadto na literaturze naukowej z problematyki ochrony i opieki nad zabytkami. W artykule ustalono, że NID realizował liczne działania na rzecz ochrony i opieki nad zabytkami, a tym samym ochrony dziedzictwa kulturowego w kontekście wzmacniania bezpieczeństwa kulturowego RP. Główne obszary działań NID dotyczyły ewidencjonowania i dokumentowania zabytków, monitorowania i przeciwdziałania zagrożeniom dla dziedzictwa kulturowego, a także realizowania zadań szkoleniowo-informacyjnych. Ważne były wydawane opinie i ekspertyzy dla organów administracji publicznej i realizacja programów na rzecz ochrony i opieki nad zabytkami.

18

Litewski Square in Lublin:n: a site of symbols and monuments

Czekiel-Świtalska Elżbieta, Szymski Adam M.

Przestrzeń i Forma

|

2022

|

nr 49

183--210

EN

The study of the existence and location of monuments on Litewski Square in Lublin was conducted in the field and via an analysis of the literature, maps, photos and pictures from various years. Squares with such a high number of various monuments, including those of significant value on a nationwide scale. Memorials and key elements of the square existed in different years and were situated in various places. Across various periods, a total of seven monuments and one significant tree were located here. There were also more development elements, including the Independence bench or valuable trees, yet the authors focused solely on the eight major monuments that were also symbols of the place, the city and the country.

PL

Badania nad istnieniem i położeniem pomników na placu Litewskim w Lublinie były prowadzone w terenie oraz analizując literaturę, mapy, zdjęcia i obrazy z różnych lat. Placów z tak dużą ilością różnych pomników, w tym ważnych historycznie co najmniej dla całego kraju. Pomniki i ważne elementy placu istniały w różnych latach i były usytuowane w różnych miejscach. Znajdowało się to w różnym czasookresie 7 pomników i jedno ważne drzewo. Znajdowało i nadal jest więcej elementów zagospodarowania np. ławka Niepodległości czy cenne drzewa, ale autorzy skupili się tylko na 8 według nich najważniejszych pomników a jednocześnie symboli miejsca, miasta, kraju.

19

Building modernization located in the conservation protection zone in the aspect of technical conditions

Niedostatkiewicz Maciej

Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych

|

2022

|

Nr 1

58--74

EN

The paper presents a description of the technical condition of the building after many years of operation and analyzes the impact of the current use and the lack of regular periodic repairs on the technical efficiency of the building. The influence of the technical solutions applied during the construction of the building on the current limitations related to the planned, target change in the way of use was discussed. Variant conceptual solutions for the modernization of the building were also presented, taking into account the preservation of its historic character.

20

Qualitative analysis of architectural education in the protection of a historic city

Kuśnierz-Krupa Dominika, Kobylarczyk Justyna, Malczewska Joanna, Ivashko Yulia, Lisińska-Kuśnierz Małgorzata

Wiadomości Konserwatorskie

|

2021

|

Nr 65

20--25

EN

This paper presents the findings of a study in which students of architecture schools rated their need for education about the scope of conservation and respect for the historical cultural landscape, primarily including the values of historic cities and towns. This subject appears to be highly essential as historic cities and towns, particularly smaller ones, are currently under the risk of losing their values due to development pressure that is often uncontrolled. It should be noted that architects who design new buildings in historic city and town centres often have contribute to this phenomenon. Therefore, in the authors’s opinion, the education of architecture school students on the need to respect and conserve historic towns can be seen as an essential issue, as well as its quality level.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących oceny przez studentów uczelni architektonicznych potrzeby edukacji w zakresie ochrony i poszanowania historycznego krajobrazu kulturowego, w tym przede wszystkim wartości zabytkowych miast. Przedmiotowa problematyka wydaje się bardzo istotna, gdyż miasta zabytkowe, szczególnie te mniejsze, są obecnie – w wyniku presji inwestycyjnej, często niekontrolowanej – narażone na utratę swoich wartości. Należy zauważyć, że niejednokrotnie w procesie tym mają swój udział architekci, projektujący nowe obiekty na terenach historycznych centrów miast. Zatem, zdaniem autorów, zarówno edukacja studentów uczelni architektonicznych w zakresie potrzeby poszanowania i ochrony miasta zabytkowego, jak i jej poziom wydają się niezwykle ważne.