Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ruda darniowa w Polsce : występowanie i zastosowanie w architekturze

Pawlik Tomasz

Przegląd Geologiczny

|

2023

|

Vol. 71, nr 11

555--566

EN

The paper presents the characteristics of lump bog ore as an original building material. In architec¬ture, bog ore was used as both a construction and decorative stone. The use of this rock material was determined, among other things, by its easy accessibility, colour qualities and ability to prevent dampness inwalls. In Poland, it is possible to see buildings dating from various historical epochs (10th-21st c.). Buildings made of bog ore are concentrated only in certain regions of Poland, where they are an important element of the cultural landscape and historical heritage. They are also interesting geoturistic objects. The paper also characterizes selected physico-mechanical properties of the bog ore from Ruda Milicka and Książ Śląski. The determinations of these parameters (density, bulk density, open porosity, total porosity, absorbability at atmospheric pressure, abrasiveness, compressive strength) were made in accordance with PN-EN standards.

2

Między koniecznością a pragmatyzmem. Znaczenie kamienia, gliny i rudy darniowej w architekturze pogranicza mazowiecko-dobrzyńskiego

Piotrowski Robert

Wiadomości Konserwatorskie

|

2020

|

Nr 63

1377--151

PL

Artykuł omawia problem „niekanonicznej” architektury wiejskiej pogranicza mazowiecko-dobrzyńskiego, do której zaliczone zostały przykłady budownictwa kamiennego, glinianego i z rudy darniowej. Pomimo dotychczasowego nikłego zainteresowania wśród badaczy tego typu budownictwem z pogranicza mazowiecko-dobrzyńskiego stanowi ono istotny element pejzażu kulturowego tego obszaru i jest powiązane zarówno z kontekstem historyczno- społecznym, jak i geograficzno-przyrodniczym. Tym samym stanowi istotną część dziedzictwa kulturowego pogranicza mazowiecko-dobrzyńskiego i powinno zostać objęte badaniami konserwatorskimi i etnograficznymi, uwzględniającymi konstrukcje, materiał, techniki budowlane oraz szeroki kontekst społeczny odnoszący się do tego rodzaju architektury.

EN

The paper discusses the problem of “non-canonical” rural architecture of the Mazovia–Dobrzyń borderland, which includes examples of stone, clay and bog ore architecture. Despite low previously interest among scholars in this type of architecture from the Mazovia–Dobrzyń borderland, it is an essential element of the cultural landscape of the area and is linked with its, historical, social, geographical and natural contexts. It is therefore an essential part of the cultural heritage of the Mazovia–Dobrzyń borderland and should be targeted for detailed conservation and ethnographic studies accounting not only for their structural systems, materials and construction techniques, but also the broader social context that refers to this type of architecture.

3

Mury kamienne wysp bałtyckich

Grzesiak Dorota, Trzepierczyński Janusz

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach

|

2018

|

nr 10

27--47

PL

Gotlandia od XII w. była wiodącym ośrodkiem kamieniarsko-rzeźbiarskim na Bałtyku, gdzie w licznych warsztatach wytwarzano wyroby eksportowane do państw wokół Morza Bałtyckiego, a także do Szkocji. Na terenie Rzeczypospolitej wyroby te rozprowadzano przez port w Gdańsku aż po Lwów. Rzemieślnicy z Gotlandii otwierali warsztaty na terenie naszego kraju, w których przerabiano miejscowy materiał skalny. Jednak najstarszymi budowlami wykonanymi z miejscowego kamienia na wyspach bałtyckich: Gotlandii, Olandii, Bornholmie, Christians0, Saremie, Hi umie i Wyspach Alandzkich (rys. 1) są suche mury kamienne. Prace archeologiczne dowiodły, że budowano je już w epoce neolitu, w średniowieczu aż poczasywspółczesne. Podstawowym zadaniem muru było wytyczenie granicy gospodarstwa oraz zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańcom, zagrodzenie zwierząt hodowlanych, jak również ochrona przed wiatrem. Mury układano także wzdłuż dróg, wokół pastwisk, łąk, pól i lasów. Ze względu na użyty materiał skalny mury były budowane ze skał osadowych głównie wapieni, głazów narzutowych nazywanych też eratykami lub kamieniem polnym, oraz mury mieszane eratykowo-wapienne. Mury kamienne przetrwały do czasów współczesnych, nadal spełniają swoją funkcję i stanowią nieodłączny element krajobrazu wysp bałtyckich. Rząd Szwecji aktywnie wspiera odbudowę i budowę nowych murów tradycyjną technologią z lokalnego kamienia. W blokach skalnych muru są zapisane cechy środowisk geologicznych morskiego, magmowego, metamorficznego i glacjalnego, w których powstały dane skały. Rozpoznać można również zawartą, zwłaszcza w blokach wapiennych, obfitą faunę żyjącą w morzach ordowickim i sylurskim oraz na jej podstawie określać wiek skał. Mury wysp bałtyckich to nie tylko nierozłączny element krajobrazu, ale również bogate źródło wiedzy na temat techniki ich statecznego budowania oraz genezy i wieku skał.

EN

Gothland since 12th century was a leading centrum of stone and sculpture in the Baltic area, with many stone ateliers (manufactures) famous for their different articles made for export to the countries in the Baltic Sea territory, even to Scotland. In Poland, these articles were distributed by the port in Gdansk to Lvov. Producents from Gothland had also their stone and sculpture manufactures in the territory of Poland, where local rocks were processed. However, the oldest buildings are stone walls characteristic for Gothland, Oland, Bornholm, Christians0, Saaremaa, Hiiumaa and the Aland lslands. Archeologists proved that the stone walls were built in the Neolith, the Middle Ages and are steel popular at present. Essential aim of the stone wali was to inclose the farm, secure people and breeding animals, and also protect against wind. The walls were situated along routs, around pastures, fields and forests. The walls were built from sedimentary rocks, mostly limestones, erratics or both of erratics and limestones. Historical dry stone walls are integral element of landscape of the Baltic lslands up today. The Government of Sweden actively supports restoration and wal I-building from local stones according to stone-work and sculpture traditional technology. In stone blocks some features of geologi cal environments i.e. igneous, metamorphic and glacial are reflected. In limestone blocks, fossils of the Ordovician and Silurian fauna can be observed. Property - line walls in the Baltic lslands are integral part of landscape and also rich sourse of knowledge about their building stability as well as genesis and age of the rocks.