Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Demand for and development of greenery in historic town squares : the case of Zakliczyn

Kania Olga Dagmara, Hess Daniel Baldwin

Technical Transactions

|

2025

|

Vol. 122, iss. 1

art. no. e2025004

EN

This article explores the historic development of greenery in market square spaces using the example of the Polish town of Zakliczyn in Lesser Poland. Contemporary Polish conservation policy aimed at preserving a public space’s historic values is often at odds with the needs and demands of the general public, whose members appear to be in consensus that urban public spaces, especially market squares, should feature more greenery. This study traces the spatial development of Zakliczyn’s market square throughout the last 150 years based on historic cartography and iconography, as well as contemporary orthophotomaps, and demonstrates that greenery in this historic market square is indeed a relatively recent phenomenon, although scant fragments of it did appear as early as immediately before World War II. It also contrasts the greenery in market squares from the People’s Republic of Poland period (1947 to 1989) with the most recent revitalizations occurring during the past 5 years.

2

Revitalization of a Residental-comercial Tenement House in Myślibórz at Ratuszowa Street 11

Tuszyński Mariusz, Żywucki Krzysztof

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2025

|

Vol. 35, no. 1

142--159

EN

The article discusses the current issues related to the revitalization of a building fully protected by conservation laws. The work covers a wide range of activities involved in the construction process aimed at fully restoring the functional qualities of historical architecture, while also ensuring the proper exhibition of preserved cultural heritage elements. The analyses, study materials, and design works carried out enabled the implementation of construction works for this unique building. To illustrate the research problem, the method of a selected case study was used, and design activities (Research Through Design) were incorporated into the research process. The subject of the study is a specific building – a monument, which also serves as a representation and an example of a neglected spatial structure within a historic inner-city complex. Based on the analysed case, general conclusions were formulated that are helpful in preparing diagnostics and design works related to the revitalization of historical buildings in poor technical condition.

3

Cooperative housing investments – in search of new methods and tools in revitalization processes

Dankowska Maria, Mader Małgorzata

Architectus

|

2025

|

Nr 1 (81)

55--70

EN

Revitalization is a complex city-wide process aimed at considering and meeting local needs, including improving conditions in residential environments. Standards and procedures were regulated in Poland in 2015 by the Revitalization Act, which emphasizes stakeholder participation throughout the process, still requiring the development of methods and tools. The article presents solutions used in other European countries, particularly proven methods of cooperative investment management. The cooperative models implemented in Europe are also used for the creation, adaptation, and modernization of downtown buildings. Based on the experiences from the analysis of area revitalization processes in Łódź, compared with models such as CLT (Community Land Trust), the authors attempt to recommend alternative methods of operation that would enable broader stakeholder participation in ongoing investment processes. The proposed counter-proposal assumes the creation of conditions for the implementation of an investment financed jointly by the participants. It provides for cooperation between the local government and future users. The authors believe that the analyzed models, so far used mainly in residential investments, can be successfully employed in larger urban areas. Adapting the CLT model to Polish conditions, due to the need for non-profit operation, could be an alternative to the controversial public-private partnership (PPP) method.

PL

Rewitalizacja to złożony proces ogólnomiejski mający na celu uwzględnienie i zaspokojenie lokalnych potrzeb, w tym poprawę warunków mieszkaniowych. Standardy i procedury zostały uregulowane w Polsce w 2015 r. ustawą o rewitalizacji, która kładzie nacisk na partycypację interesariuszy w całym procesie, co wciąż wymaga rozwinięcia metod i narzędzi. W artykule przedstawiono rozwiązania stosowane w Holandii, szczególnie sprawdzone metody kooperatywnego prowadzenia inwestycji. Implementowane w Europie modele kooperatywne są używane także do tworzenia, adaptacji i modernizacji zabudowy śródmiejskiej. Na przykładzie doświadczeń wynikających z analizy procesów rewitalizacji obszarowej w Łodzi w zestawieniu z modelami takimi jak np. CLT (Community Land Trust) autorki podjęły próbę rekomendacji alternatywnych metod działania, które umożliwią szersze włączenie interesariuszy w partycypowanie w zachodzących procesach inwestycyjnych. Kontrpropozycja ta zakłada stworzenie warunków realizacji inwestycji finansowanej wspólnie przez uczestników. Przewiduje on współpracę samorządu lokalnego i przyszłych użytkowników. Autorki uważają, że analizowane modele, stosowane dotąd głównie w inwestycjach mieszkaniowych, mogą być z powodzeniem wykorzystywane w większych obszarach miejskich. Adaptacja modelu CLT do warunków polskich, ze względu na konieczność działania non profit, mogłaby być alternatywą dla budzącej obawy metody partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP).

4

Zielona rewitalizacja Placu NZS w Białymstoku

Tokajuk Andrzej

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2024

|

T. 20, nr 1

19--27

PL

W niniejszym artykule przedstawiono wyniki badań prowadzonych na Wydziale Architektury Politechniki Bia-łostockiej przez zespół w składzie: dr inż. arch. Andrzej Tokajuk i studentka inż. arch. Kinga Wiśniewska w latach 2023−2024. Celem badań było zbadanie możliwości rewitalizacji śródmiejskiej przestrzeni publicznej – Placu NZS w Białymstoku, koncepcji która uwzględnia kształtowanie przestrzeni miasta jako przeciwdziałanie zmianom klimatycznym. W badaniach zastosowano metody analityczne oraz metodę eksperymentu projektowego, którą poprzedzono szeroką analizą literatury dotyczącej re-witalizacji przestrzeni publicznych w Polsce i w innych krajach. Wybór sposobu „zielonej rewitalizacji” okazał się kierunkiem uwzględniającym paradygmaty zrównoważonego rozwoju. W rezultacie badań – powstała koncepcja „zielonej” rewitalizacji, która powinna stanowić pewien model przeprowadzenia takich przedsięwzięć w polskich miastach w XXI wieku.

EN

This article presents the results of research conducted at the Faculty of Architecture of the Bialystok University of Technology by a team consisting of: Dr Eng. Arch. Andrzej Tokajuk and student Eng. Arch. Kinga Wiśniewska in 2023−2024. The aim of the research was to develop the concept of revitalization of the NZS Square in Bialystok. As a working method, design experiment was adopted, which was preceded by a broad analysis of revitalization actions of city public spaces and the literature. As a result of the research, the concept of „green” revitalization was created, which should constitute a model for carrying out such projects in Polish cities in the 21st century.

5

Degradation of Public Spaces on the Example of Selected Squares and Markets in Wielkopolska

Tomczak Karol, Szumigała Paweł

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2024

|

T. 20, nr 1

36--49

EN

Markets and squares are one of the most important urban spaces, both in terms of function and and urban layout. Through changes over the years in their functioning, many of them have begun to lose their attractiveness. Unfortunately, in many cases, efforts to restore the former splendor of urban layouts result in the deepening of progressive degradation. Through the use of comparative analysis, it was decided to show how the markets and squares in the Wielkopolska region have changed in recent years and to identify the directions of revitalization activities that negatively affect both space and the environment.

6

Zróżnicowanie funkcjonalne w kształtowaniu żywych sąsiedztw mieszkaniowych na przykładzie Strijp s w Eindhoven

Pięt Agata

Środowisko Mieszkaniowe

|

2024

|

nr 48

4--19

PL

Współczesne miasta borykają się z wieloma problemami, które mają wpływ na jakość środowiska mieszkaniowego. Z tego powodu wprowadzane są różne rozwiązania usprawniające funkcjonowanie sąsiedztw mieszkaniowych. Jednym z nich jest różnorodność funkcjonalna, wymieniana jako istotna w wielu koncepcjach dotyczących projektowania współczesnych miast. Celem artykułu jest analiza zjawiska występowania różnorodności funkcji w obrębie dzielnicy mieszkalnej na przykładzie Strijp S w Eindhoven. Metodologia badań obejmuje przegląd literatury dotyczącej projektowania wielofunkcyjnych dzielnic mieszkaniowych, kształtowania założeń wielofunkcyjnych, a także miast kreatywnych i rozwiązań tymczasowych. Różnorodność zostanie przedstawiona na przykładzie założenia Strijp S w Eindhoven w kilku skalach: w skali dzielnicy poprzez występowanie budynków o różnych funkcjach, poprzez omówienie budynków wielofunkcyjnych łączących różne przeznaczenia, a także jako występowanie różnych rozwiązań w obrębie jednej typologii funkcjonalno-przestrzennej.

EN

Contemporary cities struggle with many problems that affect the quality of the housing environment. For this reason, various solutions are being introduced to improve the functioning of residential neighbourhoods. One of them is use diversity, mentioned as important in many concepts regarding the design of contemporary cities. The aim of the article is to analyse the presence of diversity of uses within residential district on the example of Strijp S in Eindhoven. The research methodology includes a review of the literature on the design of multifunctional residential districts, shaping multifunctional complexes, as well as creative cities and temporary solutions. Diversity will be presented on the example of the Strijp S development in Eindhoven at several scales: at the district scale, through the presence of buildings with different uses, through the discussion on multifunctional buildings combining various purposes, and also as the presence of diverse solutions within one functional and spatial typology.

7

Wybrane zabytkowe obiekty w Szklarskiej Porębie – stratygrafia historyczna i problemy konserwatorskie

Kołodziejczyk Katarzyna, Przygodzki Dominik

PUA Przestrzeń Urbanistyka Architektura

|

2024

|

Vol. 1

107--121

PL

Autorzy skupiają się na dwóch zabytkowych obiektach: Landhaus Polarstern i Gasthof Goldene Aussicht, zbudowanych w XIX wieku i pełniących funkcje pensjonatów. Badania architektoniczne wykazały, że oba budynki posiadają unikalne konstrukcje i bogatą historię, sięgającą czasów dawnych domów pasterskich. Niestety, ich stan techniczny jest obecnie zły i wymagają one rewaloryzacji. Artykuł prezentuje propozycje konserwacji i rewitalizacji obiektów, uwzględniając ich historyczny charakter oraz wartość.

EN

The authors focus on two historic buildings: Landhaus Polarstern and Gasthof Goldene Aussicht, built in the 19th century and serving as guesthouses. Architectural research has shown that both buildings have unique structures and a rich history dating back to the times of former shepherd’s houses. Unfortunately, their technical condition is currently poor and they require revalorization. The article presents proposals for the conservation and revitalization of objects, taking into account their historical character and value.

8

Comprehensive musealization of archaeological and architectural heritage on the example of Wiślica

Stala Klaudia, Kołodziejczyk Katarzyna

Przestrzeń i Forma

|

2024

|

nr 57

125--144

EN

The article presents an analysis of the ongoing changes of revitalization of the city of Wiślica, taking into account the inclusion of the archaeological and architectural heritage resource. As a result, the revitalization was based on the musealization of individual historical areas, carried out in stages in order to rebuild the tourist and economic potential of the region. The above-mentioned project, which priority is the protection of heritage, and then its promotion as well as universal education and accessibility, is carried out in Wiślica, based on contemporary standards of revalorization and modernization of public spaces. This example is an important in the development of a sustainable policy for the management and protection of historical heritage, and monitoring the effects the city's development is an important training element.

PL

Artykuł przedstawia analizę zachodzących zmian związanych z rewitalizacją miasta Wiślica, z uwzględnieniem włączenia w ten proces zasobu dziedzictwa archeologiczno-architektonicznego. W efekcie rewitalizacja oparła się na muzealizacji poszczególnych obszarów historycznych, przeprowadzanej w sposób etapowy, w celu odbudowy potencjału turystycznego oraz ekonomicznego regionu oraz wzrostu dobrostanu lokalnej społeczności. Wspomniane działania, których priorytetem jest ochrona dziedzictwa, a następnie jego promocja oraz powszechna edukacja i dostępność wykonywana jest w Wiślicy w oparciu o współczesne standardy rewaloryzacji i modernizacji przestrzeni publicznych. Niniejszy przykład stanowi ważny etap w rozwoju zrównoważonej polityki zarządzania i ochrony dziedzictwa historycznego, a monitorowanie efektów rozwoju miasta jest ważnym elementem szkoleniowym.

9

Zielona rewitalizacja ulic śródmiejskich. Wybrane zagadnienia na przykładzie koncepcji zazielenienia ulicy 1 Maja w Płocku

Janiak Justyna, Gryszpanowicz Piotr

Przegląd Budowlany

|

2024

|

R. 95, nr 5

163--168

PL

W artykule przedstawiono analizę zacienienia ulicy z drzewami jako elementami osłony przeciwsłonecznej na przykładzie koncepcji zielonej rewitalizacji ulicy 1 Maja w Płocku. W opracowaniu dokonano również analizy obowiązujących regulacji prawnych w zakresie lokalizacji nasadzeń w pasie drogowym.

EN

The article presents an analysis of the shading of the street with trees as elements of sunshade on the example of the concept of green revitalization of 1 Maja Street in Plock. The paper also analyzes the current legal regulations on the location of plantings in the road press.

10

Propozycje rozwiązań modernizacyjnych budynków wielkoblokowych w ocenie mieszkańców – studium przypadku działań przedprojektowych

Ostańska Anna Ewa

Przegląd Budowlany

|

2024

|

R. 95, nr 6

81--84

PL

Propozycje rozwiązań modernizacyjnych dla budynków wielkoblokowych, to bardzo złożony temat i niezmiernie ważny społecznie problem. Zaostrzenie wymagań jakości energetycznej budynków w Polsce, szczególnie w budynkach wielorodzinnych, winna być rozważana technicznie a następnie społecznie, tj. konsultowana z mieszkańcami, m.in. w kontekście poprawy termicznej czy możliwości zastosowania OZE. Założeniem podejmowanych działań może być, m.in. efektywne zmniejszenie zużycia energii w analizowanych obiektach, szczególnie zrealizowanych z elementów wielkowymiarowych, do czego może posłużyć, np. model PEARS służący do badań i analiz przedprojektowych.

EN

Proposals for modernization solutions for buildings large-block, it is a very complex topic and extremely socially important problem. Tightening quality requirements energy of buildings in Poland, especially in buildings multi-family buildings, should be considered technically and then socially, i.e. consulted with residents, among others in context thermal improvement or the possibility of using renewable energy sources. The assumptions behind the actions taken may include, among others: effective reducing energy consumption in the analyzed facilities, especially made of large-sized elements, for what can be used, for example, the PEARS model used for pre-design research and analyses.

11

Monitorowanie środowiska zamieszkania z użyciem modelu PEARS zmian preferencji mieszkańców osiedla po dwudziestu latach od chwili pierwszych badań ankietowych

Ostańska Anna Ewa

Przegląd Budowlany

|

2024

|

R. 95, nr 7

43--46

PL

Celem monitorowania z użyciem jednego z elementów modelu PEARS była próba zbadania tendencji zmian w preferencjach mieszkańców osiedla po 20 latach od przeprowadzenia pierwszych badań ankietowych. Porównanie odpowiedzi umożliwia uchwycenie zmian w opinii mieszkańców dotyczących potrzeb środowiska zamieszkania. Analiza porównawcza pierwszych badań społecznych z 2004 roku, w zestawieniu z analizą badań PEARS 2024 roku, dały interesujące wyniki, które są treścią niniejszego artykułu. Efektem analizy badań po 20 latach było dostarczenie informacji przydatnych w działaniach przedprojektowych i do planowania rewitalizacji osiedla.

EN

The purpose of monitoring using one element of the PEARS model was to try to examine trends in changes in the preferences of residents of the settlement 20 years after the first surveys were conducted. Comparison of responses makes it possible to capture changes in residents’ opinions regarding the needs of the residential environment. The comparative analysis of the first community surveys of 2004, combined with the analysis of the PEARS 2024 surveys, yielded interesting results, which are the content of this article. The effect of analyzing the surveys after 20 years was to provide information useful for pre-project activities and for planning the revitalization of the neighborhood.

12

Infrastruktura młynarska na Prądniku Białym i Czerwonym w aspekcie rozwoju aglomeracji miejskiej Krakowa

Michałowski Tomasz

Przegląd Budowlany

|

2024

|

R. 95, nr 6

73--76

PL

Dzielnice Krakowa, Prądnik Biały i Czerwony mają za sobą długą tradycję ośrodków młynarskich, sięgającą co najmniej XIII wieku. Działalność taka związana była nie tylko z samymi budynkami młynów, wymagała ona także infrastruktury w postaci młynówek, jazów czy stawów gromadzących wodę. Ślady tej infrastruktury są do dzisiaj wyraźnie widoczne w zabudowie i architekturze obu dzielnic. Najstarsze zachowane jej relikty, w postaci dawnych koryt młynówek, są udokumentowane źródłowo od XIV wieku. Część z nich jest wciąż wykorzystywana jako kanały burzowe. Do dzisiaj przetrwało też kilka budynków dawnych młynów, pochodzących z XVIII i XIX wieku. Większość wciąż jest użytkowana gospodarczo (aczkolwiek nie w swym pierwotnym przeznaczeniu) lub właśnie rewitalizowana. Artykuł skupia się na analizie zmian; likwidacji, trwaniu, odmiennej funkcji; jakie zaszły na terenie obu Prądników w ciągu ostatnich 200 lat, tj. od czasu gdy lokalizacja wszystkich obiektów została udokumentowana mapami katastralnymi.

EN

The districts of Krakow, Prądnik Biały and Czerwony, have a long tradition of milling centers, dating back to at least the 13th century. Such activity was related not only to the mill buildings themselves, it also required infrastructure in the form of mill races, weirs and ponds collecting water. Traces of this infrastructure are still clearly visible in the buildings and architecture of both districts. Its oldest preserved relics, in the form of old mill races, have been documented in sources since the 14th century. Some of them are still used as storm sewers. Several buildings of former mills from the 18th and 19th centuries have survived to this day. Most of them are still used commercially (although not for their original purpose) or just are being revitalized. The article focuses on the analysis of changes; liquidation, persistence, different function; that have occurred in the area of both Prądniki over the last 200 years, i.e. since the location of all objects was documented on cadastral maps.

13

Analysis of the scope of revitalization of the brick chimney as a witness to history on the site of a newly built commercial complex

Sobczyk Kamil, Kruszka Leopold

Materiały Budowlane

|

2024

|

nr 11

163--170

EN

The article analyzes the revitalisation of a post-industrial area with the preservation of an unused brick chimney as an architectural element. As a first step, a programme of investigations was drawn up, including both geodetic measurements of the displacements, as well as a reconnaissance of the subsoil and foundation method. The results obtained, combined with the results of material tests and a direct assessment of the structure at its full height, made it possible to determine the scope of construction work that needed to be carried out in order for the chimney to continue to function. One of the main recommendations included the dismantling of the steel covering and the demolition of a section of the chimney added in the 1960s that was about 1.8 meters high. This was due to the technical condition of this part of the chimney – a threat of a construction disaster. Subsequently, a steel support structure had to be built for the new canopy, in which two ventilation chimneys were installed, one installed directly on the canopy and the other with a suspended pipe of at least 4.0 meters in length. In addition, cement concrete repairs had to be removed from the chimney, damaged bricks had to be replenished with repair material, and damaged bricks had to be replaced by local repointing. In addition to other construction work required to be carried out, guidelines were also provided on how to conduct and their scope of periodic annual and five-year inspections.

PL

W artykule przeanalizowano rewitalizację obszaru poprzemysłowego z zachowaniem nieużytkowanego komina murowanego jako elementu architektonicznego. W pierwszej kolejności opracowano program badań, zawierający zarówno pomiary geodezyjne przemieszczeń, jak również rozpoznanie podłoża gruntowego i sposobu posadowienia. Uzyskane wyniki, w połączeniu z wynikami badań materiałowych i bezpośrednią oceną konstrukcji na całej wysokości, pozwoliły na określenie zakresu robót budowlanych niezbędnych do wykonania, które należało przeprowadzić, aby komin mógł dalej istnieć. Jedno z zasadniczych zaleceń obejmowało demontaż stalowego przykrycia oraz rozbiórkę dobudowanej w latach sześćdziesiątych ubiegłego stulecia części komina o wysokości ok. 1,8 m. Wynikało to ze stanu technicznego tej części komina – zagrożenia katastrofą budowlaną. Następnie należało wykonać stalową konstrukcję wsporczą pod nowe zadaszenie, w którym zainstalowano dwa kominki wentylacyjne – jeden bezpośrednio na zadaszeniu, drugi z podwieszoną rurą o długości minimum 4,0 m. Dodatkowo z komina należało usunąć naprawy z betonu cementowego, uzupełnić uszkodzone cegły materiałem naprawczym, a cegły zniszczone wymienić przez lokalne przemurowanie. Poza innymi robotami budowlanymi, wymaganymi do wykonania, przedstawiono również wytyczne dotyczące sposobu prowadzenia oraz zakresu okresowych kontroli rocznych i pięcioletnich.

14

Bydgoszcz - the development of the city in harmony with the river. The city's riverine DNA

Muszyńska-Jeleszyńska Dominika

Gospodarka Wodna

|

2024

|

Nr 6

7--10

EN

The article addresses the issue of the relationship between the city and the river, using Bydgoszcz as an example. Currently, the main revitalization efforts in Bydgoszcz focus on the Brda River and the Bydgoszcz Canal, among other areas. For several years, the city has been consistently and systematically planning and implementing steps aimed at activating the rivers and revitalizing riverfront areas. The natural and socio-cultural potential of the riverside, as well as its development, have become increasingly desirable. The article presents the results of revitalization undertakings launched since the 1990s and highlights the main advantages and competitive strengths of the riverfront areas.

PL

Artykuł dotyka kwestii powiązań pomiędzy miastem i rzeką, za przykład biorąc Bydgoszcz. Główne działania rewitalizacyjne w Bydgoszczy skupiają się obecnie na rzece Brdzie i Kanale Bydgoskim. Od kilku lat miasto systematycznie i konsekwentnie planuje i wdraża przedsięwzięcia mające na celu aktywizację rzek i rewitalizację obszarów nadrzecznych. Przyrodniczy oraz społeczno-kulturowy potencjał nabrzeży oraz ich rozbudowa stają się coraz bardziej pożądane społecznie. Artykuł przedstawia rezultaty prac rewitalizacyjnych podejmowanych od lat 90. XX w. i podkreśla główne walory i przewagi konkurencyjne obszarów nadrzecznych.

15

Multi-criteria GIS analysis in urban area revitalization

Dąbrowska Weronika, Biłozor Andrzej

GIS Odyssey Journal

|

2024

|

Vol. 4, no. 2

117--131

EN

This study presents a procedure for identifying problem areas that could be considered in the urban revitalization program. The research was conducted in ESRI's ArcGIS Pro software using Geoprocessing tools. The aim of this study is to utilize multi- criteria GIS analysis in the process of urban area revitalization. In selecting the study area, in this case, the city of Wrocław, both its characteristics and the availability of geospatial information were taken into account. Four main indicators, described by 11 negative factors, were adopted for the GIS analysis of urban revitalization: social phenomena (personal and public safety, the number of individuals subject to "blue card" procedures per 1,000 inhabitants, the number of crimes per 1,000 inhabitants, the number of individuals receiving social assistance due to poverty per 1,000 inhabitants), economic factors (deficit of bridging capital, overall unemployment rate, level of economic wealth), environmental factors (noise in decibels), and functional-spatial factors (spatial distribution of public transport stops, spatial distribution of green areas, spatial distribution of access to services). As a result of the analysis conducted in the urban area, neighborhoods were identified that should be included in the revitalization process.

16

Numerical assessment of rainwater management in historical central town square catchment with different surface sealing

Widomski Marcin K., Musz-Pomorska Anna

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2024

|

Nr 9

17--25

EN

Revitalization of historical town squares in Poland is frequently related to increase in their paved area combined with decrease in the green area and removal of trees. Taking into account increasing number of torrential rainfall events, highly sealed urban basins are prone to flooding as a results of distorted hydrologic cycle with elevated runoff, exceeding capacity of existing stormwater systems, combined with limited interception and infiltration. Thus, application of sustainable stormwater management in the historical towns centers seems to be reasonable. This paper presents numerical assessment of changes in water cycle caused by revitalization in the basin of the Lithuanian Square in Lublin, Poland. The improvement of water balance due to installation of raingardens, as a popular Low Impact Development designs, was also proposed and numerically validated. Numerical simulations were performed in Stormwater Management Model 5.2 by EPA, USA for a period 1st April - 30th June 2024. The obtained results, covering accumulated rainwater volume, outflow hydrographs and determined runoff coefficients, indicated that rainwater management before and after revitalization performed comparably. Installation of raingardens allowed clear improvement in the rainwater balance of the whole studied basin allowing 27.7% decrease in total rainwater outflow, decrease in runoff coefficient to 0.476 and changes in hydrographs with peak flows reduced up to 47.45%.

PL

Rewitalizacja historycznych placów polskich miast jest często powiązana ze wzrostem powierzchni utwardzonej oraz zmniejszeniem udziału obszarów zielonych oraz usuwaniem drzew. Biorąc pod uwagę wzrastającą liczbę intensywnych opadów, znacznie uszczelnione zlewnie zurbanizowane stają się wysoce podatne na podtopienia wynikające z zaburzonego cyklu hydrologicznego o podwyższonym spływie powierzchniowym, przekraczającym wydajność istniejących systemów odwadniających, oraz ograniczonych intercepcji i infiltracji. Zatem, nacisk na stosowanie zrównoważonego zagospodarowywania wód opadowych w historycznych centrach miast wydaje się być uzasadniony. Niniejsza praca przedstawia numeryczną ocenę zmian bilansu wodnego spowodowaną rewitalizacją zlewni Placu Litewskiego w Lublinie, Polska. Zaproponowano także, oraz numerycznie oceniono, poprawę bilansu wodnego zlewni możliwą dzięki instalacji ogrodów deszczowych, popularnego rozwiązania Low Impact Development. Obliczenia symulacyjne przeprowadzono w programie Stormwater Management Model 5.2, EPA, USA dla okresu 1 kwietnia - 30 czerwca 2024 r. Otrzymane wyniki, obejmujące sumaryczną objętość wody deszczowej, hydrogramy odpływu oraz obliczone współczynniki spływu wykazały, że zagospodarowanie wody deszczowej przed i po rewitalizacji funkcjonowało podobnie. Natomiast, zastosowanie ogrodów deszczowych pozwoliło na wyraźną poprawę bilansu wodnego zlewni, umożliwiając 27,7% zmniejszenie odpływu wód deszczowych, obniżenie współczynnika spływu do wartości 0,476 oraz redukcję przepływów maksymalnych o 47,45%.

17

Market Squares of Small Towns as Public Space of Opole Silesia on Selected Examples (Legal Status After 2015)

Adamska Monika Ewa, Kleszcz Justyna

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2024

|

Vol. 34, no. 3

46--70

EN

This paper presents the results of research on the diagnosis of the state of public space in the context of the evolution of its structure, on the example of market squares of small cities. The background to the research is the implementation of the Act on Ensuring Accessibility for Persons with Special Needs (The Accessibility Act, 2019) and the Revitalisation Act (2015), as documents with significant impact on the shape of public spaces in Polish cities. The multicultural and cross-border region of Opole Silesia was chosen as the research area. Six small towns in the region, whose market squares have undergone a revitalization in recent years, were selected for analysis: Biała, Dobrodzień, Korfantów, Otmuchów, Paczków, Ujazd. This article aims to diagnose the condition of public space, on the example of the market squares of small towns, based on the solutions adopted in the revitalization projects. The criteria adopted for the analyses are the identity of the place and continuity of development, accessibility, and adaptation to climate change. The research uses the method of comparative analysis of the morphological structure, the method of analyzing the physical parameters of space, and the analysis of historical iconography and cartography. Conducted analyses will make it possible to formulate an answer to the question of to what extent the introduction of the regulations as mentioned above has changed the approach to the revitalization process as a continuation of the historically formed way of building the urban fabric, and to what extent it has forced the introduction of solutions that violate the continuity of historical development. The result of the research will be a diagnosis of the problems in the revitalization processes of small towns in the multicultural area of the Opole region, in the context of current legal conditions, and sustainable development.

18

Causes of Defects and Damage to Brick Masonry Elements in Historic Buildings

Niedostatkiewicz Maciej, Majewski Tomasz

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2024

|

Vol. 34, no. 4

423--448

EN

Ceramic brick masonry elements constitute the largest number of structural systems of historic buildings, especially sacral and public utility buildings. In the past, they were also very commonly used as a material for the construction of military facilities. Historic buildings and masonry structures undergo destructive processes over time, the course of which can be very diverse and depends, among other things, on the physicochemical properties of the materials, the type of structure, the age of the building, working conditions and random conditions and events. The paper is an engineering review of the causes of damage to masonry structures and indicates the need for cooperation between representatives of various specialties of science and technology, in particular architectural historians, specialists in the field of conservation of monuments, structural engineers and specialists in the field of geotechnics, geology, hydrogeologists and meliorators in order to ensure the protection of masonry structures in historic buildings.

19

Adaptation of Post-fortress Buildings as an Enrichment of the Functional Programme of a Housing Estate on the Example of Fort VIII Służew in Warsaw

Gleń Piotr, Hołownia Damian

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2024

|

Vol. 34, no. 4

113--125

EN

The article refers to the problem of adaptation of post-fortress objects from the 19th century located in the strict urban tissue in Poland. The authors of the text analyse the example of adaptation of Fort VIII Służew in Warsaw as a way of making common spaces in housing estates more attractive. The rapid demilitarisation of fortresses from this period caused by the development of the art of war and the subsequent dynamic development of urban planning after the Second World War resulted in the degradation and disappearance of these valuable monuments. The Russian ring fortress of Warsaw is now entirely within the urban fabric. Introducing additions and new utility functions is becoming a way of protecting the existing stock of often degraded spaces left behind by former forts. On the example of Fort VIII Służew, a number of activities related to adaptation, revitalisation and revalorization of the existing urbanised residential space in Ursynów district are presented. The analysed object together with its surroundings is an example of a way to use post-fortress spaces for both utilitarian and cognitive purposes while respecting historic values. Age-old fortifications, so well preserved in Poland, significantly define and shape urban layouts. The research carried out by the authors of this text shows that appropriate use of the potential of post-fortress buildings from the 19th century can significantly improve the quality and character of colonial buildings and highlight the values associated with this type of specific monument.

20

Wybrane zagadnienia ochrony dziedzictwa kulturowego zespołu architektonicznego Jaszowiec w Ustroniu

Radziewicz-Winnicki Rafał

Builder

|

2024

|

R.28, nr 3

11--15

PL

Artykuł przedstawia obecną sytuację zespołu wypoczynkowego w Ustroniu Jaszowcu. Po okresie prosperity ośrodków wczasowych będących we władaniu przedsiębiorstw państwowych nastał okres prywatyzacji i przekształceń. Zaprojektowany kompleksowo w latach sześćdziesiątych zespół architektoniczny w wyniku braku ochrony prawnej oraz jednolitej wizji władz samorządowych został poddany miejscowym działaniom inwestorów prywatnych. Zagrażają one spójności założenia i zdaniem autora należy podjąć zdecydowane działania zapobiegające postępującej dezintegracji zespołu architektonicznego. Celem artykułu jest określenie kierunków ochrony wartości kulturowych Jaszowca. Najważniejsze postulaty to pilna potrzeba wykonania Studium Rewitalizacji i Rozwoju Dzielnicy Wczasowej oraz wpis zespołu do rejestru zabytków.

EN

The article outlines the current situation of the resort complex in Ustroń Jaszowiec. After a period of prosperity of holiday resorts owned by state enterprises, a period of privatization and transformation has followed. The architectural complex was designed comprehensively in the 1960s. In case of the lack of legal protection and a unified vision of local authorities, the complex has been subjected to local actions of private investors. They threaten the coherence of the assumption and, according to the author, decisive actions should be taken to prevent the progressive disintegration of the architectural complex. The aim of the article is to formulate guidelines for the protection of the Jaszowiec cultural values. The most important demands are the urgent need to carry out a Study on the Revitalization and Development of the Holiday District and the entry of the complex into the register of monuments.