Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ zielonej infrastruktury na jakość powietrza w środowisku zbudowanym

Rawski Kamil L.

Builder

|

2024

|

R.28, nr 1

32--35

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza aspektów związanych z planowaniem zielonej infrastruktury w miastach. Pod uwagę wzięto w szczególności takie kryteria, których uwzględnienie ma przyczynić się do poprawy jakości powietrza poprzez usuwanie różnego typu zanieczyszczeń. Praca obejmuje przegląd wyników badań na temat wykorzystania roślin do oczyszczania powietrza na różnych płaszczyznach: poprzez usuwanie szkodliwych związków chemicznych, wychwytywanie cząstek pyłów zawieszonych oraz wpływ na cyrkulację powietrza. Na podstawie zebranych danych opracowano zestaw wytycznych, które docelowo mogą posłużyć jako narzędzie do bardziej efektywnego planowania zieleni miejskiej. Całość została zwieńczona spisem przykładowych roślin, które mogą być wykorzystane do przygotowania optymalnego doboru gatunkowego w zależności lokalizacji projektu.

EN

The subject of this article is the analysis of aspects related to the planning of green infrastructure in cities. In particular, author have taken into account such criteria, that are expected to contribute to the improvement of air quality through the removal of various types of pollutants. The paper includes a review of research results on the use of plants for air treatment at different levels: through the removal of harmful chemical compounds, the capture of particulate matter and the effect on air circulation. On the basis of the collected data, a set of guidelines was developed, which can ultimately serve as a tool for more effective urban greenery planning. Author also propose the list of exemplary plants that can be used to prepare an optimal species selection depending on the project location.

2

Modernizacja rynków małych i średnich miast wobec wyzwań adaptacji do zmian klimatu

Januchta-Szostak Anna, Ogorzelska Agata, Peplińska Sonia

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2023

|

Z. 15

243--260

PL

Problem badawczy dotyczy dostosowania sposobów modernizacji rynków w małych i średnich miastach w Polsce do współczesnych wyzwań klimatyczno-środowiskowych. Procesy rewitalizacji dzielnic śródmiejskich, prowadzone w Polsce od lat 90. XX w., koncentrują się na poprawie warunków życia i jakości przestrzeni, ale często nie uwzględniają potrzeb adaptacji do zmiany klimatu, a wręcz pogłębiają negatywne skutki ekstremów klimatycznych (opady nawalne, fale upałów i miejska wyspa ciepła). Kluczową rolę odgrywają w tym wytyczne konserwatorskie nastawione na przywracanie funkcji rynków w ich historycznej, pozbawionej zieleni formie, co nie odpowiada współczesnym potrzebom adaptacyjnym. Analizie poddano przykłady modernizacji rynków w 16 małych i średnich miastach Polski w latach 2005-2021, w celu zbadania celów przekształceń i ich skutków w zakresie gospodarowania zielenią i wodą. Na podstawie szczegółowej analizy programów rewitalizacji oraz wytycznych zawartych w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ) udowodniono, że już na początku planowania inwestycji określane są sztywne wymagania ograniczające możliwość wdrażania błękitno-zielonej infrastruktury, wspierającej adaptację do zmian klimatu. Badania 16 przykładów modernizacji rynków dowodzą, że zmiany w zakresie zieleni obejmują najczęściej jej eliminację na rzecz jednolitych, utwardzonych powierzchni placu. W żadnym z badanych projektów nie przewidziano możliwości retencji powierzchniowej, a jedynie w jednym zastosowano system podziemnej retencji wód opadowych. Rosnąca świadomość ekologiczno-klimatyczna społeczeństwa sprawia, że projekty degradacji zieleni spotykają się ze sprzeciwem mieszkańców. Niezadowolenie społeczne jest też powodem modyfikacji projektów, ale zasady partycypacji społecznej nie są powszechnie stosowane i optymalnie wykorzystywane.

EN

The research problem concerns the methods of modernisation of the market squares of small and medium-sized towns in Poland in the context of contemporary climatic and environmental challenges. The revitalization processes of downtown districts, carried out in Poland since the 1990s, focus on improving living conditions and the quality of space, but they do not take into account the need to adapt to climate change, and even deepen the negative effects of climate extremes (storms, heat waves and urban heat island). The key role is played by conservation guidelines aimed at restoring the functions of the squares in their historical form, devoid of greenery, which does not meet the modern adaptation needs. Examples of old market modernisation in 16 small and medium-sized Polish towns in the period 2005-2021 were analyzed in order to examine the objectives of transformations and their effects in the field of greenery and water management. Based on a detailed analysis of the revitalization programs and the guidelines contained in the Terms of Reference (ToR), it has been proven that rigid requirements limiting the possibility of implementing blue-green infrastructure supporting adaptation to climate change are defined at the very beginning of investment planning. The study proves that changes in terms of greenery most often include the removal of trees in favor of uniform, paved square surfaces. None of the examined projects provided for the possibility of surface rainwater retention, and only in 1 an underground retention system was used. The growing environmental and climate awareness of the society leads to the residents' opposition to greenery degradation projects. Social dissatisfaction is also the reason for modifying projects, but the principles of social participation are not commonly applied and optimally used.

3

Application of green infrastructure for pollutant removal from stormwater

Andriulaityte Ieva, Valentukeviciene Marina

Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo

|

2023

|

Z. 29 (179)

7--12

EN

Stormwater runoff is a source of water pollution containing a wide range of chemical pollutants and various disease-causing bacteria and viruses that are transported by runoff to water bodies and have a negative impact on aquatic ecosystems. Therefore, stormwater treatment should meet the highest standards and contribute to sustainable water resource management. Responding to today‘s environmental challenges and following the Green Deal and Circular Economy’s goals, it is necessary to apply new innovative solutions and infrastructure in stormwater management. Research shows that green solutions might be a potential tool to treat stormwater and to ensure the proper quality of surface water bodies. The article aims to discuss various possible solutions of green infrastructure (rain gardens, green roof, wetlands etc.), which could be applied in future research to remove pollutants (heavy metals, organic compounds etc.) from stormwater. Studies have found multiple benefits of using green infrastructure in order to protect the environment. It is a cost effective, innovative and architectural measure, which promotes economic growth, contributes to climate change mitigation, reduces urbanization impact on the environment and creates recreational and green spaces.

PL

Spływ wód opadowych jest źródłem zanieczyszczenia wody zawierającego szeroką gamę substancji chemicznych oraz rożne bakterie i wirusy chorobotwórcze, które wraz ze spływem przenoszone są do zbiorników wodnych i mają negatywny wpływ na ekosystemy wodne. W związku z tym oczyszczanie wód opadowych powinno spełniać najwyższe standardy i przyczyniać się do zrównoważonego zarządzania zasobami wodnymi. Odpowiadając na współczesne wyzwania środowiskowe oraz kierując się celami Zielonego Ładu i Gospodarki o Obiegu Zamkniętym, konieczne jest stosowanie innowacyjnych rozwiązań i infrastruktury w zarządzaniu wodami opadowymi. Badania pokazują, że zielone rozwiązania mogą być potencjalnym narzędziem oczyszczania wód opadowych i zapewnienia odpowiedniej jakości części jednolitych wód powierzchniowych. Celem artykułu jest omówienie rożnych możliwych rozwiązań zielonej infrastruktury (ogrody deszczowe, zielone dachy, tereny podmokłe itp.), które można zastosować w przyszłych badaniach nad usuwaniem zanieczyszczeń (metali ciężkich, związków organicznych itp.) z wód opadowych. Badania wykazały wiele korzyści wynikających z wykorzystania zielonej infrastruktury w celu ochrony środowiska. Jest to rozwiązanie opłacalne, innowacyjne i architektoniczne, które sprzyja wzrostowi gospodarczemu, przyczynia się do łagodzenia zmian klimatycznych, zmniejsza wpływ urbanizacji na środowisko oraz tworzy przestrzenie rekreacyjne i zielone.

4

Can green areas be a noise barrier in cities? Analysis of Centralny Park in Olsztyn in terms of noise impact and soundscape modeling

Jaszczak Agnieszka, Pochodyła-Ducka Ewelina, Dreksler Beata

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2023

|

T. 51

83--100

EN

In the contemporary world, where globalization and industrialization are progressing, there are no large cities that do not generate noise. Noise is usually connected with industrial areas, airports, circulation spaces or city centres. However, it is increasingly felt in places that have previously been associated with peace and quiet, such as suburban housing estates, recreational areas, urban forests, and parks. Noise penetrates public space, robbing this landscape of silence, pleasant sounds or positive sounds. The negative impact of noise on the life processes of humans and animals is worrying. Sound quality should be treated as an element of landscape quality, therefore it should be considered in planning processes or urban space development projects. The aim of this paper is to present an analysis of the soundscape in city space and of the level of noise in Centralny Park in Olsztyn, Poland. Guidelines were also drawn up for the proper management of park space in terms of reducing noise impact, and a model (recommendation) for analysed areas was formulated. The study consisted of: - measurements of sound pressure levels (SPL) at selected points in two periods, - interviews with park users and the preparation of a mental map, - preparing a design scheme for a redesign of the park. The results confirmed the difference between SPL in the leafless and leafy period. They also showed a clear relationship between the perception of sounds and well-being in the park.

PL

We współczesnym świecie, w którym postępuje globalizacja i industrializacja, nie znajdziemy dużego miasta, które nie generowałoby hałasu. Hałas jest najczęściej związany z terenami przemysłowymi, lotniskami, przestrzeniami komunikacyjnymi czy centrami miast. Coraz częściej jest jednak odczuwalny w miejscach, które do tej pory kojarzyły się z ciszą i spokojem, takich jak osiedla podmiejskie, tereny rekreacyjne, miejskie lasy i parki. Hałas przenika przestrzeń publiczną, ograbiając ten pejzaż z ciszy, przyjemnych, pozytywnych dźwięków. Niepokojący jest negatywny wpływ hałasu na procesy życiowe ludzi i zwierząt. Jakość dźwięku należy traktować jako element jakości krajobrazu, dlatego należy ją uwzględniać w procesach planistycznych czy projektach zagospodarowania przestrzeni miejskiej. Celem artykułu jest analiza zjawiska pejzażu dźwiękowego w przestrzeni miejskiej oraz analiza poziomu hałasu w parku Centralnym w Olsztynie (Polska). Opracowano również wytyczne właściwego gospodarowania przestrzenią parkową pod kątem ograniczenia oddziaływania hałasu oraz wykonano model (rekomendację) dla analizowanego terenu. Badania obejmowały: - pomiary poziomu ciśnienia akustycznego (SPL) w wybranych punktach w dwóch okresach, - wywiad z użytkownikami parku i przygotowanie mapy mentalnej, - opracowanie wytycznych i schematu przeprojektowania parku. Wyniki potwierdzają różnicę między SPL w okresach bezlistnym i ulistnionym, pokazują również wyraźny związek między percepcją dźwięków a samopoczuciem użytkowników parku.

5

Zieleń wertykalna jako nowa płaszczyzna we współczesnym rozwoju miast

Bobek Wojciech, Byś Łukasz, Siudak Angelika, Madyda Monika

PUA Przestrzeń Urbanistyka Architektura

|

2023

|

Vol. 1

178--188

PL

Niniejszy artykuł jest wynikiem prac zespołu nad możliwościami przeciwdziałania negatywnym zmianom środowiskowym poprzez wprowadzenie nowych form zieleni. Badania przedstawiają problem, z którym borykają się obecnie tereny silnie zurbanizowane, oraz wpływ nowej zieleni wertykalnej w ścisłym centrum miasta na zmniejszanie się efektu miejskiej wyspy ciepła oraz sprzyjanie rozwojowi systemu zielonej infrastruktury. Opracowanie porusza również aspekty ekonomiczne, społeczne i środowiskowe, biorąc pod uwagę znaczącą rolę zieleni wertykalnej we współczesnym mieście.

EN

This article is the result of a team’s work on addressing negative environmental changes through the implementation of new forms of greenery. The research presents a problem faced by heavily urbanized areas, along with an examination of the impact of new vertical greenery in the very center of Krakow on reducing the urban heat island effect and promoting the development of green infrastructure systems. The study also addresses economic, social, and environmental aspects, considering the significant role of vertical greenery in the modern city.

6

Dobre praktyki w gospodarowaniu wodami opadowymi

Rayss Joanna

Przegląd Komunalny

|

2023

|

nr 4

64--67

PL

Wszelkiego rodzaju rozwiązania techniczne, w których procesy przyrodnicze są pomijane, a czasem wprowadzane jedynie w sposób estetyczny, nie są faktycznie zieloną infrastrukturą.

7

Przepisy stymulujące rozwój branży dachów zielonych w Polsce

Wolański Piotr, Wolańska Katarzyna

Nowoczesne Hale

|

2023

|

Nr 2

52--59

PL

Powstawanie dachów zielonych w Polsce na przestrzeni ostatnich lat jest stymulowane przez działania samorządów, ze szczebla wojewódzkiego, ogólnopolski program „Moja Woda” oraz strategie Unii Europejskiej.

8

Wybrane ekonomiczne aspekty retencjonowania wód deszczowych

Dąbrowski Wojciech, Pawłowska-Salach Agata

Instal

|

2023

|

nr 6

37--41

PL

W oczekiwaniu na rozwój modeli optymalizacyjnych, które pozwalają na wybór najlepszej zielonej i szarej infrastruktury i ich lokalizacji, obecnie konieczne jest dokonywanie racjonalnych wyborów dotyczących retencji wody deszczowej. Opisano i przedyskutowano niektóre aspekty ekonomiczne możliwych wyborów z uwzględnieniem lokalnych uwarunkowań krajowych w porównaniu z uwarunkowaniami występującymi w innych państwach europejskich. Wzięto pod uwagę i porównano aktualne ceny żelbetowych zbiorników, zbiorników z tworzyw sztucznych, drenażu francuskiego oraz różnych rodzajów zabudowy zielonej.

EN

Waiting for development of optimization models that allow the selection of the best green and grey infrastructure type and its location it is necessary to make rational decisions concerning storm water run-off retention. Some economical aspects of potential choices have been described and discussed taking into consideration local Polish circumstances in comparison with other European countries. Actual prices of: reinforced concrete tanks, plastic tanks, gravels for constructing French drains, and various green infrastructures, have been considered and compared.

9

Zagospodarowanie wód opadowych na terenie centrum logistycznego z zastosowaniem nowoczesnych metod obliczeniowych

Falaciński Paweł, Sosnowska Anna

Gospodarka Wodna

|

2023

|

Nr 9

48--51

PL

Budynki wielkopowierzchniowe, których sumaryczna powierzchnia wynosi obecnie w Polsce powyżej 50 mln m2, mają w większości dachy płaskie. Nachylenie połaci to zazwyczaj zaledwie kilka stopni. O ile ekonomia budowy takich budynków jest uzasadniona, tak już ich utrzymanie wymaga wysokiej kultury technicznej. Ulewne deszcze to bardzo poważne zagrożenie dla budynków takich jak hale logistyczne, zakłady produkcyjne, centra handlowe czy obiekty użyteczności publicznej. Bezpieczne zagospodarowanie intensywnie spływających wód opadowych oraz roztopowych z powierzchni przekraczających niekiedy 2 ha stanowi wyzwanie dla projektantów. W artykule przedstawiono sposób zagospodarowania wód opadowych i roztopowych z dachu projektowanego centrum logistycznego, zlokalizowanego w województwie kujawsko-pomorskim. Do analizy natężenia deszczu miarodajnego wykorzystany został kalkulator IMGW (Pmax tp). Dobór systemu retencyjnego wody został oparty na systemowych rozwiązaniach eksponowanych na platformie WaterFolder. Przedstawione w artykule rozwiązania korelują z popularnym obecnie trendem budowania zdrowego, zrównoważonego środowiska, szczególnie na terenach zurbanizowanych.

EN

Large surface buildings, the total surface of which amounts in Poland to over50 million m2, usually have flat roofs. Roof slope inclination does not exceed several degrees. Although the economic aspect of such constructions is justified, their maintenance requires high technical culture. Heavy rains constitute a very serious threat to such buildings as logistics halls, manufacturing centres, shopping malls or public facilities. Safe management of intensive rainfall and snowmelt water from the surfaces that sometimes exceed 2 ha constitutes a significant challenge for designers. The article presents a method of management of the rainfall and snowmelt water from the roof of a logistics hub currently being designed, located in the Kujawsko-Pomorskie Voivodeshp. To calculate the design rainfall, the authors used the calculator of the Institute of Meteorology and Water Management (Pmax tp). The choice of water retention system was based on systemic solutions published on the WaterFolder platform. The solutions presented in the article correlate with the currently popular trend for building healthy, sustainable environment, in particular in urbanised areas.

10

Development of green infrastructure as a trend in climate transformation - challenges for Polish cities

Pięta-Kanurska Małgorzata

Economics and Environment

|

2023

|

No. 4

1--16

EN

The aim of this paper is to characterize the shaping of green infrastructure for the 12 largest Polish cities in 2005-2021. The research was performed using the data from the Central Statistical Office of Poland (GUS). The outline of the research supports the conclusion that large Polish cities should make changes to increase the area of functional green spaces. In line with global and European trends, investments in the development of green infrastructure should be a priority in the development strategies of Polish cities. The development of functional green spaces should make them more biophilic according to the good practices of the greenest cities in Europe and the world.

PL

Celem artykułu jest charakterystyka kształtowania się zielonej infrastruktury dla 12 największych polskich miast w latach 2005-2021. Do badania wykorzystano dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS). Na podstawie przeprowadzonych badań należy stwierdzić, że duże polskie miasta powinny dokonać zmian w celu zwiększenia powierzchni funkcjonalnych terenów zielonych. Inwestycje w rozwój zielonej infrastruktury powinny stanowić priorytet w strategiach rozwoju polskich miast, a w konsekwencji uczynić je bardziej biofilnymi, co jest zgodne z trendami i dobrymi praktykami najbardziej zielonych miast w Europie i na świecie.

11

The concept of urban greenery management bodies (UGMB) organizational structure responsible for the implementation of green infrastructure in EU member state of Poland

Dawidowicz Agnieszka, Nowak Magdalena

GIS Odyssey Journal

|

2022

|

Vol. 2, no. 1

5--24

EN

The European GREEN SURGE project analyzing the best European practices in urban green infrastructure (GI) management showed that there is a lack of uniform solutions on national levels. The implemented GI are locally initiated and have the scope of selected cities. There is a need to standardize approaches to GI development in all cities of EU member states. An important current goal is to develop organizational assumptions for GI implementation. Standardization of the organizational structure of UGMB is necessary in order to give the right access and management licenses to, for example, create and operate an urban greenery information system. The main objective was to develop an organizational concept for Urban Greenery Management Bodies (UGMB) in line with the Urban Greenery Management System (UGMS) concept and key Green Infrastructure benefits. Three main competency poles responsible for optimal GI implementation are identified e.g. planning (expert body), administration (regulatory body), and field operations (executive body). The proposed concept of UGMB organizational structure can be a model for other EU member states, but also for other countries applying for EU membership.

12

Ekologiczny i społeczny potencjał rewitalizacji cieków wodnych na obszarach miejskich na przykładzie parku linearnego Młynówka Królewska w Krakowie

Kowalski Przemysław, Zieliński Miłosz, Amado Antonio

Środowisko Mieszkaniowe

|

2021

|

nr 37

62--III strona okładki

PL

W artykule omówiono potencjał przestrzenny oraz istniejące ograniczenia parku linearnego Młynówka Królewska w Krakowie, w kontekście rewitalizacji terenów nadrzecznych w miastach. Analizie poddano zagadnienie usług ekosystemowych (UE) oferowanych przez tereny zieleni miejskiej, rozpatrywanych w ujęciu obszarów zielonej infrastruktury (ZI), w których łączone są powierzchnie zieleni i wód powierzchniowych. Omówiono dynamikę oddziaływania obszarów ZI na środowisko miejskie, ze szczególnym uwzględnieniem ograniczenie efektu miejskiej wyspy ciepła (MWC). Dyskusji poddana została społeczna percepcja UE związanych z obszarami ZI w mieście, w kontekście terenów nadwodnych. Analizie poddany został przykład koncepcyjnych projektów rewitalizacji terenu położonego wzdłuż dawnego sztucznego koryta rzecznego Młynówki Królewskiej, którego geneza sięga XIII wieku, opracowanych przez studentów kierunku architektura krajobrazu. W podsumowaniu stwierdzono, iż projektowanie zgodnie z koncepcją zielonej infrastruktury w ujęciu Benedicta i McMahona (2006), umożliwia zwiększenie zakresu świadczonych UE, w tym poprawę dostępności przestrzeni w przeliczeniu na mieszkańca. Wprowadzenie wody w osuszone obecnie koryto rzeczne umożliwi zwiększenie efektywności terenu zieleni w redukcji efektu MWC.

EN

The article discusses the spatial potential and the existing limitations of the Młynówka Królewska linear park in Krakow in the context of revitalizing riverside areas in cities. The issue of ecosystem services (ES) offered by urban green areas was analyzed in the context of green infrastructure (GI), where green areas and surface waters are combined. The dynamics of the impact of GI areas on the urban environment were discussed, with particular emphasis on reducing the urban heat island effect (UHI). The social perception of the ES related to GI areas in the city, in the context of waterside areas, was discussed. An example of conceptual projects for the revitalization of the area along the former artificial river bed of Młynówka Królewska, the genesis of which dates back to the 13ᵗʰ century, developed by students of landscape architecture, was analyzed. In conclusion, it was stated that designing in line with the concept of green infrastructure according to Benedict and McMahon (2006) allows for an increase in the provision of ESs and the improvement of space availability per inhabitant. The introduction of water into the currently dry riverbed will allow increasing the efficiency of the green area in reducing the UHI effect.

13

Zielony odcień infrastruktury, czyli System Powierzchniowej Retencji Miejskiej w teorii i praktyce

Rayss Joanna

Zieleń Miejska

|

2020

|

Nr 9

20--25

PL

Zielona i błękitno-zielona infrastruktura, błękitno-zielona sieć, blue-green dream to pojęcia, które zyskały ogromną popularność w ciągu ostatnich kilku lat. Posługują się już nimi nie tylko profesjonaliści zajmujący się szeroko rozumianą zielenią. Tak zdefiniowana infrastruktura wkroczyła szeroko nie tylko w życie mieszkańców miast, lecz nawet na salony polityczne. Nasuwa się więc pytanie, czy to chwilowa moda i ogrody deszczowe, będące najcześciej potocznym rozumieniem błękitno-zielonej infrastruktury, to rozwiązania o charakterze gadżeciarskim? Czy jednak stoi za nimi protencjał gruntownej zmiany struktury miast i terenów zurbanizowanych?

14

Ogrody działkowe. Element zielonej infrastruktury miast.

Lewandowski Piotr

Zieleń Miejska

|

2020

|

Nr 12

44--46

PL

Tereny miast poza obszarami zabudowanymi obejmują też tereny zieleni, głównie też urządzonej - parki, zieleńce, skwery. Te elementy środowiska miejskiego są jego zieloną infrastrukturą (ang. green infrastructure lub green structure). W Polsce kluczową rolę dla funkcji zielonej infrastruktury odgrywają rodzinne ogrody działkowe (ROD) oraz miejskie tereny rolnicze.

15

Jakość – podstawa dobrego wizerunku

Sągin Beata

Zieleń Miejska

|

2020

|

Nr 1

21

PL

Doświadczenie pokazuje, że dobry wizerunek, jaki przez lata zdołaliśmy wypracować, jest ściśle uzależniony od konsekwentnej dbałości o jakość na każdym etapie działania.

16

Zielony placemaking - estetyzacja terenów zieleni publicznej jako element planowania uspołecznionego

Pazder Dominika

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2020

|

Z. 3

151--170

PL

Artykuł podejmuje tematykę estetyzacji rozumianej jako podwyższanie jakości i atrakcyjności funkcjonalno-przestrzennej terenów zieleni o charakterze publicznym w procesie planowania uspołecznionego. Najważniejszym zagadnieniem jest podkreślenie roli udziału społecznego w procesie przekształcania terenów zieleni, które są zdegradowane lub niedostatecznie zdefiniowane oraz dążenia systemów zielonej infrastruktury zarówno w kontekście zapewniania najbardziej pożądanej oferty przestrzennej, jak i największego zadowolenia społecznego. Istotnym aspektem zaprezentowanych rozważań jest także postrzeganie krajobrazu miejskiego w kategoriach współzależności oraz współistnienia elementów antropogenicznych i przyrodniczych, a także wartości przestrzenno-społecznych i znaczeniowych. W niniejszym artykule zaprezentowano doświadczenia autorki w ramach placemakingu na przykładzie terenu Starego Koryta rzeki Warty w centrum Poznania.

EN

The article deals with the subject of greenery aestheticization understood as upgrading of functional and spatial attractiveness of public green areas within a process of socialized planning. The most important issue is to emphasize the role of social participation in the process of transforming green areas that are degraded or insufficiently defined, striving to create green infrastructure systems both in the context of providing the most desirable spatial offer and the greatest social satisfaction. An important element of the presented considerations is also the perception of the urban landscape in terms of interdependence and coexistence of anthropogenic and natural elements, as well as spatial, social and semantic values. This article presents the author’s experience as part of placemaking activites on the example of the Old Warta River bed in the central part of the city of Poznan.

17

The comparison of urban policy documents in the context of adaptation to climate change – case study of Wrocław

Chrobak Katarzyna, Kryczka Piotr

Przestrzeń i Forma

|

2020

|

nr 42

147--176

EN

Urban policy has a crucial role in mitigating climate change. The aim of this elaboration is to systematize the knowledge in this area, based on the critical analysis of spatial and sectoral documents of Wrocław. The level of correlation of these documents was verified based on the references to main risks connected with climate change identified in the city. As a result, the references to the adaptation actions that are connected with realisation of integrated spatial policy in the field of adaptation to climate change in urbanised areas were made. In conclusion, the substance of integrated urban planning as the most effective adaptation tool, was underlined.

PL

Polityka miejska odgrywa szczególną rolę w łagodzeniu zmian klimatu. Celem niniejszego opracowania jest usystematyzowanie wiedzy z zakresu adaptacji do zmian klimatu na podstawie krytycznej analizy dokumentów planistycznych i sektorowych Wrocławia, weryfikując stopień ich korelacji w odniesieniu do głównych zagrożeń zidentyfikowanych na obszarze miasta. W rezultacie odniesiono się do działań adaptacyjnych, na podstawie których możliwa jest realizacji spójnej polityki przestrzennej odpowiadającej na zmiany klimatu na obszarach zurbanizowanych. We wnioskach wskazano istotę planowania zintegrowanego jako najefektywniejszego w obliczu omawianych zagrożeń.

18

The Function and Perception of Urban Ecosystem Services in the Society

Edlund Fredrik

Problemy Ekorozwoju

|

2020

|

Vol. 15, nr 1

15--23

EN

The urban development that is now taking place globally has led to the most extensive permanent land use that has caused ecosystems to be destroyed and the depletion of natural resources. Today, about 50% of the world’s population lives in urbanized cities and by 2030 it is estimated to be about 70%. The fact that we gather in larger numbers in cities means that we transport large volumes of resources to these areas, which gives rise to waste and emissions, which places a burden on the neighboring environment to the it’s limits. This leads to problems for both human health and society’s economy, which is because the ecosystems that help us, collapse. To counter this, a better urban planning is required which includes the environment in society as ecosystem services. The problem with ecosystem services is that they do not have a commercial value, which makes it difficult to implement since they do not indicate any economic gain. Therefore, it is necessary to increase knowledge about how they contribute so that they can be correlated to how they contribute to society from three aspects: economic, social, environmental.

PL

Rozprzestrzenianie się miast, który odbywa się obecnie na całym świecie, doprowadziło do największego stałego zajęcia gruntów, oznaczającego zniszczenie ekosystemów i wyczerpywania się zasobów naturalnych. Obecnie około 50% światowej populacji mieszka w miastach i szacuje się, że do 2030 r. będzie to około 70%. To, że gromadzimy się coraz liczniej w miastach, oznacza, że musimy transportować duże ilości zasobów do tych obszarów, co powoduje powstawanie odpadów i emisji zanieczyszczeń, co obciąża sąsiadujące z miastami środowisko do jego granic. Prowadzi to do powstawania problemów odnoszących się zarówno do ludzkiego zdrowia, jak i gospodarki społecznej, ponieważ ekosystemy, które mają nam pomagać, ulegają zniszczeniu. Aby temu przeciwdziałać, konieczne jest lepsze planowanie miast, które uwzględniałoby pełnione przez środowisko w społeczeństwie usługi ekosystemowe. Problemem jest to, że takie usługi nie mają one wartości handlowej, co utrudnia ich uznanie, ponieważ nie wskazują na żadne korzyści ekonomiczne. Dlatego konieczne jest pogłębienie wiedzy na temat ich znaczenia, aby można było je skorelować z tym, jak służą społeczeństwu w trzech wymiarach: ekonomicznym, społecznym i środowiskowym.

19

Gospodarowanie wodami opadowymi na obszarach zurbanizowanych

Królikowska Jadwiga

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2020

|

Nr 2

13--17

PL

Systematyczne ocieplanie klimatu znajduje potwierdzenie w statystykach - rośnie średnia roczna temperatura, zmienia się rozkład opadów, mniej jest dni śnieżnych, więcej letnich, obniża się poziom wód gruntowych. Na to nakłada się specyficzny klimat miasta, gdzie jest cieplej niż na terenach niezabudowanych, bo budynki kumulują ciepło; inne są też kierunki i siła wiatru, inny system wodny, bo urbanizacja oznacza konieczność odprowadzania większej ilości wód. Jednym z najistotniejszych problemów związanych z funkcjonowaniem współczesnych systemów kanalizacji deszczowej to ich przeciążanie hydrauliczne oraz przeciążanie hydrauliczne odbiorników wód płynących (rzek miejskich). Zarządzanie wodami opadowymi praktycznie w mieście jest ściśle powiązane z trzema aspektami: środowiskowym, ekonomicznym i społecznym. W artykule zarysowano kwestie ryzyka, bezpośrednio związanego z zawodnością bezpieczeństwa kanalizacji deszczowej oraz prezentacje procedury procesu modelowania ryzyka, umożliwiającą jego liczbową analizę przy zastosowaniu odpowiednich ich wag - częstości i skutków.

EN

Climate change and global warming have been confirmed by statistic observations such as: increase of the average annual temperatures, changes in precipitation distribution, fewer snowy days and more summer days a drop of the groundwater level. Additionally, a specific climate of the city has to be considered, usually warmer than the one in undeveloped areas, because buildings accumulate heat; also wind speed and direction are different, as well as a water system because urbanization requires more water draining. One of the most important problems related to the functioning of modern storm water drainage systems is their hydraulic overloading as well as a hydraulic overloading of receiving water bodies (city rivers). Practically, stormwater management in the city is closely related to three aspects: environmental, economic and social. The article outlines risk issues directly related to unreliability of stormwater drainage and presents a procedure of a risk modeling process; the procedure enables its numerical analysis using appropriate weights for frequency and effects.

20

Current Status and Possibilities of Implementing Green Walls for Adaptation to Climate Change of Urban Areas on the Example of Krakow

Bąk Joanna, Królikowska Jadwiga

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2019

|

Tom 21, cz. 2

1263--1278

EN

Extreme weather events such as: high temperatures, heat waves, torrential and heavy rains, strong winds or floods are increasingly frequent symptoms of climate change. As predicted by climatologists, they would keep occurring more and more often and their intensity would increase. Flooding and floods are the biggest threats to the agglomeration. They pose a great danger not only directly to residents' property, but also cause severe economic losses, e.g. during a temporary interruption of a production process. Adaptation to climate change can be supported not only by new technologies, but also by some trends in spatial planning, i.e. activities related to installation of green infrastructure throughout the city. Water and green perfectly fit into an urbanized space. The article investigates how green walls can participate in adaptation of the city of Krakow to climate changes. The term of the green wall was also discussed and the own its definition was proposed. The aim of the research was to find locations of green walls in the city of Krakow and then visually assess their spatial structure and density. On the basis of this data, areas for potential growing of green infrastructures in a selected settlement unit were identified. The research material comprised the map of Krakow and information obtained during a preliminary inventory of the Krakow’s green walls. The map of Krakow's green walls has been completed on the basis of cartographic data from OpenStreetMap.org. In addition, the materials form the state geodetic and cartographic resources were used. The map was developed using the QGIS program – version 2.4.0. The authors created a map of green walls in Krakow along the main communication routes. The map is made up of spatial data in a digital form, as two vector layers linked with the city map. There were just a few plant species planted on the green walls. However, a large variety of constructions on which vegetation occurred was observed. The map of green walls along the most important communication routes in Krakow allowed to identify potential places for new plantings and to assess a spatial structure of green infrastructure. There is a large number of green walls in the city, but their density is not large, yet. There are many places that are potential locations for greening. Particular attention should be paid to shopping centers, as there are many ways to introduce this form of green infrastructure in their area. Only if at a high density, greenery will help to overcome effects of climate change in the city.

PL

Ekstremalne zjawiska pogodowe takie jak okresy wysokich temperatur, fale upałów, ulewne i nawalne deszcze, silny wiatr czy powódź to coraz częściej występujące objawy zmian klimatu. Zgodnie z przewidywaniami klimatologów będą występowały częściej, a ich intensywność będzie wzrastać. Największym niebezpieczeństwem dla aglomeracji są podtopienia i powodzie. Mają one negatywny wpływ nie tylko na stan mienia mieszkańców, ale mogą także powodować dotkliwe straty gospodarcze, np. w postaci czasowych przerw w produkcji. Adaptacji do zmian klimatu sprzyjają zarówno nowe technologie, jak i trendy w planowaniu przestrzennym takie jak działania związane z instalacją infrastruktury zielonej w mieście. Woda i zieleń doskonale wpisują się w zurbanizowaną przestrzeń miejską. W artykule przedstawiono stan obecny i możliwości implementacji zielonych ścian w celu adaptacji miasta Krakowa do zmian klimatu. Przedyskutowano także definicję zielonej ściany i zaproponowano własną. Celem prowadzonych badań było określenie lokalizacji zielonych ścian na terenie miasta Krakowa oraz ocena wizualna struktury przestrzennej i zagęszczenia tego typu obiektów. Na tej podstawie określono obszary do potencjalnego zazielenienia tego typu formą zielonej infrastruktury w wybranej jednostce osadniczej. Materiał do badań stanowiła mapa Krakowa oraz informacje pozyskane na podstawie prowadzonej wstępnej inwentaryzacji zielonych ścian Krakowa. Mapa zielonych ścian Krakowa została opracowana na podstawie danych kartograficznych pochodzących z OpenStreetMap.org. Ponadto do przygotowania mapy wykorzystano także materiały państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Mapę opracowano z wykorzystaniem programu QGIS w wersji 2.4.0. Określone cele osiągnięto poprzez stworzenie mapy zielonych ścian na terenie Krakowa wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych. Opracowana mapa stanowi dane przestrzenne w formie cyfrowej w postaci dwóch warstw wektorowych połączonych z mapą miasta. Gatunki stosowanych roślin wykazywały niewielkie zróżnicowanie. Zaobserwowano natomiast dużą różnorodność konstrukcji, na których występowała roślinność. Analiza opracowanej mapy lokalizacji zielonych ścian wzdłuż ważniejszych ciągów komunikacyjnych Krakowa pozwoliła na wskazanie potencjalnych miejsc dla nowych nasadzeń oraz ocenę struktury przestrzennej tego typu formy zielonej infrastruktury. W mieście występuje duża liczba zielonych ścian, ale ich zagęszczenie nie jest jeszcze duże. Istnieje wiele miejsc będących potencjalnymi lokalizacjami do zazielenienia. Szczególną uwagę należy zwrócić na centra handlowe., gdyż w ich okolicy istnieje wiele możliwości do wprowadzenia tej formy zielonej infrastruktury. Zieleń w mieście pozwoli na uzyskanie niwelacji skutków zmian klimatu dopiero przy dużym jej zagęszczeniu.