Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zmienność bazy zasobowej kopalin oraz produkcji górniczej Polski w okresie po II wojnie światowej

Salski W.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2018

|

nr 473

67--92

PL

W pracy przedstawiono w ujęciu historycznym rozwój krajowej bazy surowców mineralnych w okresie po II wojnie światowej, aż do roku 2005. Przeanalizowano zmienność bazy surowców energetycznych (metan, ropa naftowa, węgiel kamienny i brunatny), rud metali (żelazo, miedź, cynk i ołów) oraz surowców chemicznych (siarka, sól kamienna). Cechą charakterystyczną 20-lecia 1960–1980 był dynamiczny przyrost zasobów, w wielu przypadkach w efekcie odkrycia nowych, dużych złóż, a nawet rozległych obszarów złożowych. W stosunku do wielkości zasobów w 1960 r. rozwój bazy zasobowej w przypadku większości kopalin był trzy–czterokrotny, w odniesieniu do siarki – siedmiokrotny, a gazu ziemnego – szesnastokrotny. Odkrywanie nowych złóż i wyczerpywanie się zasobów w wyniku eksploatacji wpływało na zmianę geograficznego rozmieszczenia ośrodków górniczych. Ostatnie 15-lecie analizowanego okresu w przewadze charakteryzowało się zmniejszającym się stanem zasobów i wydobycia. Likwidacji uległo górnictwo rud żelaza i siarki, a złoża rud cynku i ołowiu – znacznemu wyczerpaniu. Rola potencjału zasobowego ważniejszych surowców mineralnych w gospodarce narodowej została znacznie obniżona.

EN

The paper presents the estimates of Polands’s reserves of mineral raw materials after World War II until 2005. This refers to energy minerals (methane, natural gas, oil, black and brown coals), metal ores (iron, copper, lead and zinc) and chemical mineral raw materials (sulphur, rock salt). The period of 1960–1980 was characterised by a dynamic increase of the reserves. In many cases, it was an effect of discoveries of new large deposits, and even large mineral-rich areas. The amount of reserves increased three to four times compared with its volume in 1960. For instance, sulphur reserves increased seven times, natural gas – sixteen times. Discoveries of new deposits as well as intense mining have caused a change in geographical distribution of the main mining centres. However, the last 15 years have been characterised by a depletion of reserves and a drop in the mining extraction. Mining of iron ores and sulphur has been abandoned, and lead and zinc deposits have been significantly depleted. Generally, the role of the potential of mineral raw materials has greatly weakened in the national economy.

2

Kryteria waloryzacji geośrodowiskowej obszarów perspektywicznych występowania kopalin

Sikorska-Maykowska M., Walentek I., Andrzejewska-Kubrak K.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2017

|

T. 33, z. 2

81--95

PL

W pracy tej przedstawiono problematykę waloryzacji geośrodowiskowej obszarów perspektywicznych występowania kopalin w Polsce. Zagadnienia te rozpatrywane są w głównej mierze na podstawie danych z bazy Mapy Geośrodowiskowej Polski w skali 1:50 000 (MGśP II). O ile dla udokumentowanych złóż stosowana jest od lat klasyfikacja pod kątem uwarunkowań środowiskowych, o tyle w odniesieniu do obszarów perspektywicznych wystąpień kopalin taka ocena nie jest prowadzona. Biorąc pod uwagę nie tylko ochronę środowiska przyrodniczego, ale także ochronę zasobów kopalin w Polsce, konieczna jest weryfikacja podejścia do obszarów perspektywicznych w kontekście ich roli w procesach planowania przestrzennego. Obszary perspektywiczne posiadają, w zależności od rodzaju kopaliny, zasięgu przeprowadzonego rozpoznania surowcowego, budowy geologicznej, bardzo zróżnicowane powierzchnie, od kilku do tysięcy hektarów. Sprawia to, że podejście do ocen środowiskowych na ich terenie musi różnić się od ocen stosowanych dla udokumentowanych już złóż kopalin. W artykule przedstawiono ilościową charakterystykę obszarów perspektywicznych kopalin dla obszaru całej Polski prezentowanych na MGśP II. Zaproponowano kryteria oceny konfliktowości obszarów perspektywicznych kopalin, różnicując je przede wszystkim w zależności od rodzaju kopaliny, sposobu eksploatacji, powierzchni obszaru i formy jego użytkowania oraz możliwości przyszłej rekultywacji.

EN

In this work, we present the problem of geo-environmental assessment of prospective areas of mineral deposits occurrence in Poland. The issue is discussed mainly based on data from the database of Geo-environmental map of Poland, scale 1:50 000 (MGśP II). While for proven deposits a classification based on environmental conditions has been used for many years, for prospective areas of mineral occurrence such an assessment is not conducted. Taking into consideration not only protection of the natural environment, but also protection of mineral resources in Poland, it is necessary to review the approach to areas with prospective mineral resources from the point of view of their role in land use planning. Such prospective areas have – depending on the type of mineral in question, how large an area has been prospected, its geological structure – highly diverse surface area, from just a few to thousands of hectares. This means the approach to environmental assessments of prospective areas of mineral occurrence must be different from that for already proven locations of mineral resources. The article presents quantitative characteristics of prospective areas of mineral occurrence presented on the aforementioned MGśP II map for Poland. We propose herein criteria for environmental evaluation of such prospective areas, differentiating them mainly depending on the type of mineral, manner of exploitation, surface area and land use legal forms, as well as possibility of future reclamation.

3

The basic problems of mineral resources valuation methodologies within the framework of System of Integrated Environmental and Economic Accounts

Galos K., Nieć M., Saługa P. W., Uberman R.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2015

|

T. 31, z. 4

5--20

EN

Growing awareness of limits set by exhaustibility of natural resources has led to a conclusion that only through their valuation in monetary terms one may assess a comprehensive economic impact of their use. Thus mineral resources have been included from the beginning to almost all studies regarding natural resources assessments. The first result, widely recognized by international community, of researches came in the 1993 – edition of the “Handbook of National Accounting: Integrated Environmental and Economic Accounting”. One of the key outcomes of these works was a conclusion that measuring value of mineral resources for mineral raw materials production, alongside with physical flows of these materials, environment related transactions and measuring impact of the economy on the environment, should make basic pillars of this newly designed system, later named as the System of Integrated Environmental and Economic Accounts (SEEA). As implementation of SEEA is still in a primary stage, many methodological issues remain unsolved. This article attempts to enumerate achievements made so far and indicate issues in need for further development. [...]

PL

Rosnąca świadomość ograniczeń wynikających z faktu wyczerpywalności niektórych zasobów naturalnych spowodowała, że potrzeba monetarnej wyceny ich wartości jako sposobu odzwierciedlenia ekonomicznego wpływu ich użytkowania stała się bardzo istotna. Zasoby kopalin były od samego początku uwzględniane w prawie wszystkich studiach dotyczących wyceny zasobów naturalnych. Pierwszym, szeroko uznanym efektem tych prac było opublikowanie 1993 roku podręcznika „Handbook of National Accounting: Integrated Environmental and Economic Accounting”. Jednym z głównych rezultatów tych prac była konkluzja, że podstawowe znaczenie dla planowanego Systemu Zintegrowanych Środowiskowych i Ekonomicznych Rachunków Narodowych (skrót ang. SEEA) ma określenie wartości kopalin użytkowanych do produkcji surowców mineralnych, wraz z rejestracją ich przepływów fizycznych oraz związanych z tym transakcji, z uwzględnieniem wpływu związanej z tym działalności gospodarczej na środowisko. Wdrożenie SEEA znajduje się wciąż w fazie początkowej, a wiele problemów metodologicznych nie zostało rozwiązanych. Niniejszy artykuł dokonuje inwentaryzacji dotychczasowych osiągnięć oraz wskazuje kierunki dalszych niezbędnych prac w tym obszarze. [...]

4

Technologie wydobycia i odzysku metali z konkrecji polimetalicznych zalegających na dnie oceanów

Kozioł W., Brożyna A.

Przegląd Górniczy

|

2014

|

T. 70, nr 5

113--116

PL

W związku z wyczerpywaniem się lądowych zasobów kopalin, a zwłaszcza niektórych surowców metalicznych niezbędnych dla rozwoju gospodarczego, wstępnie rozpoznane na dnie oceanów polimetaliczne konkrecje coraz częściej traktowane są jako potencjalne źródło różnych metali. Bardzo duże głębokości zalegania, możliwość występowania bardzo niekorzystnych warunków pogodowych, falowanie, prądy morskie oraz duże odległości od lądów powodują, że przemysłowe wydobycie konkrecji jest trudnym technicznie i bardzo kosztownym przedsięwzięciem. W artykule przedstawiono podstawowe możliwe sposoby wydobycia konkrecji polimetalicznych, technologie odzysku metali z tego typu złóż, a także zagrożenia wynikające z eksploatacji.

EN

Due to the depletion of land minerał resources, especially some metallic raw materials necessary for the economic development of mankind, the polymetalic nodules initially recognized at the bottom of the oceans are increasingly treated as a potential source of various metals. Very large depth of occurrence, the possibility of bad weather, waves, ocean currents and large distance from landmasses make commercial production of nodules a technically complicated and very expensive business. This paper presents the basie methods of mining of polymetalic nodules, methods of metal recovery from this type of deposits as well as the hazards resulting from the exploitation.

5

Prognozy wyczerpywania bazy zasobów kopalin — teoria i praktyka

Brożyna A., Kozioł W.

Przegląd Górniczy

|

2014

|

T. 70, nr 4

86--89

PL

W artykule przedstawiono prognozy dotyczące przyszłości eksploatacji kopalin, zarówno energetycznych, jak i metalicznych oraz wzajemne ich powiązanie z punktu widzenia gospodarki. Omówiono historyczne i aktualne teorie wykorzystania zasobów surowców mineralnych — wyjaśniono różnice pomiędzy nimi oraz przedstawiono wnioski z nich płynące. Przedstawiono aktualną sytuację na świecie i prognozy dotyczące przyszłości wydobycia surowców mineralnych. Ostatnia część pracy stanowi omówienie rozwiązań dotyczących wyczerpywania się bazy zasobów kopalin.

EN

This paper presents the projections on future energetic and metal resources' extraction and their mutual relations from the economy point of view. At the beginning, the historical and current theories of utilization of mineral resources were discussed. The differences between them as well as conclusions were presented. The next part demonstrates the current global situation and predictions for the future extraction of mineral resources. The last part of the work is a discussion on solutions to prevent the depletion of the mineral resources base.

6

Rational mineral deposit management in the light of mineral resources theory

Szamałek K.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2011

|

T. 27, z. 4

5-15

EN

Modern civilization requires constant access to mineral resources. In analysing of the amount of available resources, one can approach it with either a static or dynamic resource model. In both cases, however, it is a key to manage resources rationally. Rational resource management is not a well-defined concept; it is rather an ongoing process of law improving and adapting the technology to particular resources. Different phases of resource management require different economical and legal tools. There is a need for a state-wide strategy for mineral resources extracting, which would consider the discussions and decisions made by EU in recent years. It is necessary to determine how long the mineral resources will be sufficent. The author presents his opinion that in a predictable time horizon the limits of mineral resources will not be met, since an ongoing development of knowledge, science and technique continuously extends the number of mineral deposits suitable for economic extraction.

PL

Cywilizacja techniczna wymaga stałego dostępu do złóż kopalin stanowiących źródło surowców mineralnych. W analizie zasobów surowców uwzględnić należy statyczny lub dynamiczny model zasobów. W obu jednak przypadkach pożądane jest prowadzenie racjonalnej gospodarki surowcami mineralnymi. Racjonalna gospodarka surowcami nie jest pojęciem w pełni zdefiniowanym, lecz jest ciągłym procesem doskonalenia przepisów prawa oraz dostosowywania techniki i technologii do zagospodarowania złóż kopalin. Na różnych etapach zagospodarowania zasobów należy stosować adekwatne instrumenty prawne bądź ekonomiczne. Istnieje potrzeba opracowania przez ministrów środowiska i gospodarki strategii kraju w zakresie wykorzystania surowców mineralnych uwzględniającej rozważania i decyzje podejmowane w ostatnich latach w Unii Europejskiej. Należy dążyć do odpowiedzi na pytanie jak długo ludzkość może wykorzystywać zasoby mineralne. Gdzie i kiedy pojawi się końcowa granica zasobów mineralnych? Autor wyraża opinię, że w dającej się przewidywać przyszłości ludzkości nie zabraknie zasobów mineralnych, bowiem następuje stały rozwój wiedzy, nauki i techniki, co dostarcza nowych zasobów kopalin do gospodarczego wykorzystania.

7

Surowce mineralne dla prac inżynierskich na Dolnym Śląsku

Cygan J., Ślusarczyk S.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2008

|

Vol. 123, nr 34

29-38

PL

Przeanalizowano możliwość wydzielenia złóż surowców mineralnych dla prac inżynierskich na obszarze części województwa dolnośląskiego. Wytypowano trzydzieści osiem złóż oraz obszarów perspektywicznych i prognostycznych występowania kruszyw, iłów i glin. Podano aktualny stan zagospodarowania złóż oraz wielkość ich zasobów.

EN

Possibilities of selecting of minerale Raw reserves for engineering Works in part of Lower Silesia were analyzed. Thirty eight deposits as well as perspective and prognostic areas of sands, gravel and clay. Current development of deposits and their reserves were given.

8

Wartość kopaliny w złożu i metody jej wyceny

Uberman R.

Przegląd Górniczy

|

2001

|

T. 57, nr 6

1-5

PL

W artykule omówiono problem wartości złóż kopalin. Wskazano na potrzebę wyceny wartości złóż kopalin, szczególnie w odniesieniu do górnictwa odkrywkowego. Podkreślono, że znajomość wartości doża kopaliny ma istotne znaczenie dla funkcjonowania przedsiębiorstwa górniczego oraz przedsięwzięć technicznych, ekonomicznych i finansowych. Zaproponowano sposób wyceny wartości złóż kopalin eksploatowanych odkrywkowo.

EN

The problem of mineral deposits value is discussed. The need of mineral deposits value evaluation is pointed out especially regarding strip mining. It is stressed that the knowledge of a mineral deposit value is of essential importance for the mining enterprise operation as well as for technical, economic and financial underskings. The way of the value evaluation of the mineral deposits mined by strip mining is proposed.