Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Innowacyjny geotermalny system ciepłowniczy czwartej generacji dla Nowego Tomyśla

Zimny Jacek, Szymiczek Jakub, Szczotka Krzysztof, Struś Mieczysław, Kowalski Wojciech

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2023

|

Nr 3

76--83

PL

System czwartej generacji to efekt ciągłego rozwoju technologicznego w dziedzinie geotermii. Daje on możliwość wykorzystania bogactwa energii zgromadzonej w ziemi w sposób bardziej efektywny, ekonomiczny i ekologiczny.

2

Obecne wykorzystanie i kierunki rozwoju energetyki geotermii na świecie

Hajto Marek

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2022

|

R. 25, Nr 4-5 (280)

12-17

PL

Od wielu lat odnotowuje się stałą tendencję wzrostu wykorzystania energii geotermalnej na świecie, dotyczy to zarówno wzrastającej ilości państw, które raportują wykorzystanie tego źródła do celów bezpośrednich, lub do wytwarzania energii elektrycznej, jak i sumarycznej zainstalowanej mocy i zużycia energii pochodzącej z wnętrza Ziemi. Ilość państw, które raportowały wykorzystanie zasobów geotermalnych w sposób bezpośredni (z uwzględnieniem gruntowych pomp ciepła) zwiększyła się do 88 (34 w Europie), a jednocześnie do 29 (11 w Europie) wzrosła ilość państw, które raportowały wytwarzanie energii elektrycznej z geotermii. Przyrost zainstalowanej mocy geotermalnej do wykorzystania bezpośredniego (w tym ciepłownictwo) w ostatnich 5 latach wyniósł ponad 50%, wykorzystanie sięgnęło wartości nieco ponad 1EJ/rok, przy czym największy procentowy udział w powyższym wzroście mają gruntowe pompy ciepła (GPC), które odpowiadają za prawie 60% wytworzonej energii. Wzrasta zainteresowanie wytwarzaniem energii elektrycznej z wykorzystaniem układów binarnych. W ostatnich latach w Europie uruchomiono trzy nowe instalacje tego typu w: Chorwacji, Węgrzech oraz w Belgii. Liderem wśród krajów gdzie odnotowano największy przyrost zainstalowanej mocy geotermalnej jest Turcja, gdzie jedynie w 2020 r. oddano do użytku 8 nowych elektrowni geotermalnych, w których zainstalowano moc ok. 165 MWe, nie wspominając o szerokim zakresie ciepłowniczego wykorzystania wód geotermalnych w szklarnictwie i innych dziedzinach. W ostatnich, w szczególności w Europie, odnotowano znaczący wzrost zainteresowania odzyskiem pierwiastków krytycznych z wód geotermalnych, w tym głównie Litu. Zidentyfikowany wstępnie potencjał wskazuje na możliwości pokrycia w perspektywie roku 2030 aż do ok. 25% zapotrzebowania krajów EU na Lit z solanek geotermalnych. Energia geotermalna w wielu krajach stanowi jedno z najbardziej perspektywicznych odnawialnych źródeł energii, w czym istotną rolę odgrywają przede wszystkim względy ekologiczne i ekonomiczne.

EN

For many years, a constant tendency to increase the use of geothermal energy in the world has been recorded. This applies both to the increasing number of countries that report the use of this source for direct purposes or for the production of electricity, as well as the total installed power and energy consumption from the Earth’s interior. The number of countries reporting direct use of geothermal resources (including ground source heat pumps) has increased to 88 (34 in Europe), while the number of countries reporting geothermal electricity production to 29 (11 in Europe). The increase in the installed geothermal capacity for direct use in the last 5 years amounted to over 50%, thermal energy used slightly exceeds ca. 1 EJ/year, wherein ground source heat pumps (GSHP), responsible for almost 60% of the energy produced. A growing interest in generating electricity using binary systems, in particular in Europe has been noticed. In recent years three new binary installations in: Croatia, Hungary and Belgium have been launched. The leader among the countries with the highest increase in installed geothermal capacity is Turkey, where solely in 2020 - 8 new geothermal power plants were commissioned, with installed capacity of approx. 165 MWe, apart from a wide range of geothermal water use in greenhouse sector and other purposes. In recent years, especially in Europe, a significant increase in interest in the recovery of critical elements (CRMs) from geothermal waters, mainly lithium has been noticed. The initially identified potential indicates the possibility of covering up to approx. 25% of the EU countries’ demand for Lithium from geothermal brines by 2030. In many countries, geothermal energy is one of the most promising renewable energy sources, in which an important role is played primarily by environmental and economic considerations.

3

Tematyka geotermalna w działalności naukowo-badawczej i dydaktycznej Katedry Surowców Energetycznych Wydziału Geologii Geofizyki i Ochrony Środowiska Akademii Górniczo-Hutniczej w latach 2019–2021 i plany na przyszłość

Sowiżdżał Anna, Hajto Marek, Tomaszewska Barbara, Kotyza Jarosław, Górecki Wojciech

Przegląd Geologiczny

|

2021

|

Vol. 69, nr 9

633--642

EN

For many years, geothermal issues have been one of the basic research and teaching activities of the Department of Fossil Fuels of the Faculty of Geology, Geophysics and Environmental Protection of the AGH University of Science and Technology (KSE WGGiOŚ AGH). National and international research projects on the evaluation of the geothermal potential of Poland, innovative technologies for geothermal energy extraction, as well as effective management of water resources and geothermal energy are carried out. In recent years (2019-2021), scientific and research projects such as GeoPLASMA-CE, EnerGizerS, Geotherm, CA18219 Geothermal-DHC, Lajkonik, NiżPIG, concerning the issues of shallow and deep geothermal energy utilization, are implemented. As far as didactic activity is concerned, the AGH is developing Ecological Energy Sources, as well as petroleum geology and geothermal specialization at the Applied Geology. Doctoral theses in the field of geothermics are being carried out. Research works, including projects concerning construction of heat pump prototypes, are carried out in the Centre for Sustainable Development and Energy Conservation of the AGH University of Science and Technology in Miękinia equipped with heat pump test stands. The Centre is currently being expanded.

4

Risk insurance fund for geothermal energy projects in selected European countries – operational and financial simulation

Kępińska Beata, Kujbus Attila, Karytsas Spirydon, Boissavy Christian, Mendrinos Dimitrios, Karytsas Constantine, Kasztelewicz Aleksandra

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2021

|

T. 37, z. 3

139--158

EN

The insurance funds belong to efficient measures mitigating risks in geothermal projects, including resource risk. They already exist in some European countries, e.g., France, the Netherlands, Turkey. Recently, the proposals of establishing such funds were elaborated for three countries: Greece, Hungary, and Poland within the framework of the EU-funded project “Developing geothermal and renewable energy projects by mitigating their risks”, GEORISK (www.georisk-project.eu). A 10 year operational and financial simulation of the proposed public insurance funds was conducted to prove their sustainability in each of three listed states. It started with the determination of the country-specific premises. The numbers of projects in the next 10 years possible to be covered by funds were assumed by the authors on the bases of realistic estimations. The initial capital, the fixed costs, the costs of the project evaluation, the premium fees paid by the investors, the payment for the unsuccessful projects altogether were taken into account. The first draft simulation was done with the exact Hungarian assumptions and inputs of fixed costs and also with average project data, thus making it appropriate to perform sensitivity analyses on: insurance premiums, success rates and the risk coverages. Then, complete simulations were made for three listed countries. The results of the simulation show that a resource risk insurance fund can be a sustainable and an effective measure to support geothermal energy sector development. During the planning of a new fund, it is important to make use of long experiences both of the former and existing funds.

PL

Fundusze ubezpieczenia należą do skutecznych form łagodzenia ryzyka w projektach geotermalnych, w tym ryzyka zasobowego. Funkcjonują one już w niektórych krajach europejskich, np. we Francji, Holandii, Turcji. Ostatnio opracowano propozycje ich utworzenia dla trzech krajów: Grecji, Węgier i Polski, w ramach projektu finansowanego przez UE „Rozwój projektów z zakresu energii geotermalnej i odnawialnych źródeł poprzez łagodzenie ich ryzyk”, GEORISK (www.georisk-project.eu). Dla każdego z podanych krajów wykonano symulację 10 lat funkcjonowania operacyjnego i finansowego proponowanego publicznego funduszu ubezpieczeniowego, aby udowodnić ich zrównoważony charakter. Symulację rozpoczęto od przyjęcia założeń uwzględniających specyfikę poszczególnych krajów. Liczbę projektów możliwych do objęcia funduszami w trakcie 10 lat przyjęto według realistycznych szacunków dla każdego z krajów. Symulację wykonano z uwzględnieniem kapitału początkowego, kosztów stałych, kosztów oceny projektów zgłaszanych do ubezpieczenia, składek ubezpieczeniowych, wypłat za nieudane projekty. Pierwszą roboczą symulację wykonano dla Węgier według rzeczywistych proponowanych założeń i danych wejściowych odnośnie do kosztów stałych, a także uśrednionych założonych danych. Wykonano analizy wrażliwości dotyczących składki ubezpieczeniowej, wskaźnika sukcesu i stopnia pokrycia ryzyka. Następnie wykonano pełne symulacje dla trzech podanych krajów. Wyniki symulacji wskazują, że fundusz ubezpieczenia od ryzyka zasobowego może być zrównoważoną i skuteczną formą wspierania rozwoju energetyki geotermalnej. Przy planowaniu nowego funduszu ważne jest korzystanie z wieloletnich doświadczeń funduszy, które funkcjonowały w przeszłości, i tych, które działają obecnie.

5

Zasoby geotermalne Kenii

Kruszewski Michał

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2020

|

R. 23, Nr 2 (256)

17

PL

Kenia, jako największy producent energii geotermalnej w Afryce, jest obdarzona dużym potencjałem geotermalnym. Wynika to z jej korzystnego położenia w obrębie Doliny Rowu Afryki Wschodniej, rozszerzającej się z północy na południe kraju.

6

Stan rozwoju energii geotermalnej w Polsce w latach 2015-2019

Kruszewski Michał

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2020

|

R. 23, Nr 4 (258)

22--23

PL

Raport ten przedstawia stan rozwoju energetyki geotermalnej w Polsce w latach 2015-2019. Jest on aktualizacją poprzedniego raportu za lata 2010-2014, przedstawionego na Światowym Kongresie Geotermalnym w 2015 roku (Kępińska 2015).

7

Potencjalne wykorzystanie morskich zasobów geotermalnych

Kruszewski Michał

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2020

|

R. 23, Nr 1 (255)

21

PL

Energia geotermalna jest wykorzystywana na szeroką skalę w wielu obszarach na całym świecie wyłącznie na lądzie poprzez płytkie lub głębokie otwory geotermalne. Takie zasoby są przez wielu uważane jako jedne z najlepszych, lecz najmniej wykorzystywanych, dostępnych źródeł ciepła oraz energii elektrycznej.

8

Czysta energia z biogazu, słońca i zasobów geotermalnych drogą do niezależności energetycznej Oczyszczalni Ścieków w Gubinie

Bocheński Dariusz, Myszograj Sylwia

Nowa Energia

|

2020

|

nr 2/3

64--68

PL

W ostatnich latach efektywność energetyczna w branży wodno-ściekowej zyskuje coraz bardziej na znaczeniu, ponieważ oczyszczalnie ścieków odpowiedzialne są za blisko 35% zużycia energii ze wszystkich obiektów komunalnych [1]. Odprowadzanie ścieków oczyszczonych do odbiorników zgodnie z obowiązującymi wymaganiami prawnymi wymusza stosowanie efektywnych technologii usuwania zanieczyszczeń i procesów przeróbki osadów ściekowych.

9

Drilling and Well Completion Technology Developments for Tapping Supercritical Geothermal Resources

Kruszewski Michał

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2019

|

R. 22, Nr 3 (245)

9--14

EN

Supercritical geothermal resources located close to the brittle-ductile transition zone have been proven to exist at drillable depths. This was demonstrated by several deep geothermal drilling campaigns throughout the years, starting in the late 1970s. The interest in exploring supercritical resources is strong, as it was revealed that one such well might significantly increase the production output and simultaneously decrease the need for drilling operations within a particular geothermal field. Deep drilling projects exploring supercritical resources such as these carried out in Iceland, Italy or Japan, where temperatures went significantly above the critical point and hostile geothermal fluids were produced, faced a variety of challenges during drilling operations and fluid production. This research presents an extensive literature search on the recent technology developments in regard to the drilling and well completion technology within different high-enthalpy geothermal fields around the world, experiencing downhole temperatures greater than the critical point of pure water.

PL

Nadkrytyczne zasoby geotermalne zlokalizowane w pobliżu strefy krucho-krystalicznej okazały się istnieć na głębokościach, które mogą być odwiercone dostępną technologią wiertniczą. Dowodem na to, jest szereg geotermalnych kampanii wiertniczych w ciagu ostatnich lat, począwszy od końca lat siedemdziesiątych. Obecnie, zainteresowanie zasobami nadkrytycznymi jest duże, gdyż wykazano, że jeden z takich odwiertów może znacząco zwiększyć wydobycie wód geotermalnych, a jednocześnie zmniejszyć zapotrzebowanie na wiercenie w obrębie pola geotermalnego. Projekty głębokich wierceń, w ramach których badano zasoby nadkrytyczne, takie jak te prowadzone na Islandii, we Włoszech czy w Japonii, gdzie temperatury znacznie przekroczyły punkt krytyczny i gdzie produkowano korozyjne płyny geotermalne, napotykały szereg znaczących problemów. Przedstawione tutaj badania stanowią obszerną analizę najnowszych osiągnięć technologicznych w zakresie technologii wiercenia oraz orurowania i zacementowania otworów w polach geotermalnych o wysokiej entalpii, w których temperatura przekroczyła krytyczny punkt wody.

10

Wybrane aspekty mineralogiczno-petrograficzne skał zbiornikowych podhalańskiego systemu geotermalnego

Kasztelewicz A.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2018

|

R. 57, nr 1

105--117

PL

Podhalański system geotermalny jest jednym z najbardziej perspektywicznych regionów pod względem potencjału geotermalnego w Polsce. Wody geotermalne wykorzystywane są do celów grzewczych już od 1993 roku, a dobrze rozwinięta infrastruktura ciepłownicza oraz rekreacyjna sprzyja dalszemu rozwojowi tego sektora. W artykule przedstawiono wybrane wyniki badań mineralogicznych, petrograficznych i petrofizycznych skał zbiornikowych eksploatowanych obecnie wód geotermalnych. Próbki skał pobranych z otworu Biały Dunajec PAN-1 petrograficznie zakwalifikować można jako skały węgalanowe, głównie wapienie i dolomity o porowatości poniżej 1%.

EN

Podhale (S Poland) is one of the most promising regions in the country in terms of its geothermal resource potential. The use of geothermal waters for heating purposes commenced there at the beginning of the 1990s. The Podhale region provides excellent conditions for the use of geothermal energy, such as a well-developed infrastructure for the heating industry, recreation, balneotherapy and other applications. The assessment of the geothermal potential should always take an accurate identification of the geological conditions into account. This article presents the results of detailed mineralogical, petrographic and petrophysical studies of the best hydrogeothermal structure within the Podhale geothermal system with a single well capacity of up to 550 m3/h. Rock samples collected from the Biały Dunajec PAN-1 borehole can be petrographically classified as crystalline limestones. They consist of two irregularly intersecting zones differing in terms of calcite crystal size. The measured porosity of the structures under consideration, based on microscopic analysis, is below 1%. The series of units have good reservoir and exploitation parameters.

11

Wody termalne w rejonie Jędrzejowa : zasoby energetyczne i możliwości wykorzystania

Wielgus K., Barbacki A., Pająk L.

Przegląd Geologiczny

|

2018

|

Vol. 66, nr 2

118--126

EN

The present study examined the possibility of using geothermal energy in the area of Jędrzejów. Determination of the potential of thermal resources in this area was possible due to deep boreholes drilled in previous years. The analysis concerned the assessment of the geological setting, depth of aquifers, water temperature and mineralization, discharge rates of wells, reservoir parameters, and the value of geothermal resources. Promising zones for acquiring geothermal energy are the central (Cenomanian and Upper Jurassic aquifers) and north-eastern parts (Trias- sic aquifer) of the area. Taking into account discharge rates of wells and water temperature, the geothermal resources of the region are promising mainly in the context of their use in recreation and/or balneotherapy. There is a certain possibility of developing the resources for heating purposes, but generally this option would require using of heat pump systems. Based on the calculated value of the energetic potential of the aquifers, the Cenomanian aquifer has been selected as the most interesting. For this aquifer, a simple scheme of geothermal pool installation was proposed.

12

Stationary reverse temperature modelling and geothermal resources callibration for the Košice Depression (Eastern Slovakia)

Jacko S., Fričovský B., Pachocka K., Vranovska A.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2014

|

R. 53, nr 1

3--25

EN

The south-eastern part of the Košice Depression contains prospective accumulations of geothermal waters having a discharge temperature of 123–129°C at exploration wells. Clastic rocks of the Neogene formation base (Carpathian) and Triassic dolomites of the Čierna hora Mts. Veporic basement form geothermal water aquifers. Using PETREL software for re-evaluation of seismic sounding results and drilled wells data it was possible to make a more accurate determination of the geological boundaries’ spatial positions, and to create a 3D model of the area delimiting four lithologically and stratigraphically different bodies at the most promising locality (i.e. the Ďurkov village area). Heat flowmodelling calculated the geothermal gradient for each aquifer body, e.g. Sarmatian (Gtr »38.1–60.6°C/km), Badenian (Gtr »41–56.1°C/km), Carpathian (Gtr »38.3–51.4°C/km), and Mesozoic (Gtr »22.4–30.6°C/km). Depth temperature distribution fluctuated between 36°C and 138°C on average (from 500 to 3000 m beneath the surface).

PL

W południowo-wschodniej części Depresji Koszyc występują złoża wód geotermalnych o temperaturze na wypływie 123–129°C. Zbiorniki tych wód budują skały klastyczne formacji neogeńskiej (karpatu) oraz dolomity triasowe gór Čiernej hory należące do podłoża weporskiego. Do ponownej oceny wyników badań sejsmicznych oraz badań otworowych wykorzystano oprogramowanie PETREL, co pozwoliło na dokładniejsze przestrzenne określenie granic geologicznych oraz na opracowanie modelu 3D obszaru ograniczonego czterema różnymi pod względem litologicznym i stratygraficznym ośrodkami skalnymi w najbardziej perspektywicznym obszarze miejscowości Ďurkov. W ramach omawianych w artykule prac wykonano modelowanie przepływu ciepła oraz obliczono gradient geotermalny dla każdego ze zbiorników wód, tj.: sarmackiego (Gtr» 38,1–60,6°C/km), badeńskiego (Gtr» 41–56,1°C/km), karpackiego (Gtr» 38,3–51,4°C/km) oraz mezozoicznego (Gtr» 22,4–30,6°C/km). Temperatury na głębokościach od 500 do 3000 m p.p.t. zmieniają się w zakresie od 36 do 138°C.

13

Modelowanie parametrów hydrogeologicznych i geotermicznych oraz automatyzacja obliczeń zasobów geotermalnych w skali regionalnej na przykładzie konstrukcji współczynnika mocy

Hajto M.

Przegląd Geologiczny

|

2014

|

Vol. 62, nr 12

852–-855

EN

This paper presents proposals for application of methodology of evaluation of geothermal resources on a regional scale, focusing on economic efficency of heat recovery through the analysis of the power factor distribution. The concept of the power factor design by Gosk (1982) is discussed according to the present conditions of socio-economic development in our country, including the prices of alternative fuel (coal), the current cost of drilling, etc. In the paper a solution for automation of geothermal resources calculation, based on complex operations on the three-dimensional spatial models (grids) using the specialized software for interpretation of geological data’s of Landmark Graphics Corporation – ZMap Plus package is presented. Attention is drawn to the possibility of using specialized programming macro language ZCL (Zycor Command Language) to perform complex, often repetitive, mathematical procedures, what significantly speeds up the calculation procedures and may reduce the computational errors.

14

Energia geotermalna na świecie i jej potencjalna rola w łagodzeniu zmian klimatycznych

Fridleifsson I. B.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2009

|

R. 48, nr 1

3--22

PL

Energia geotermalna służy do produkcji elektryczności w 24 krajach świata, w tym w pięciu z nich stanowi 15-22% całkowitej produkcji energii elektrycznej w skali krajowej. Bezpośrednie wykorzystanie energii geotermalnej (ciepłownictwo, kąpieliska) odnotowano w 72 krajach świata. Do końca 2004 roku wykorzystanie energii geotermalnej na świecie wynisiło 57 TWh/rok do produkcji enegrii elektrycznej i 76 TWh/rok do bezpośredniego wykorzystania. W pierwszej piętnastce producentów energii elektrycznej ze źródeł geotermalnych mieści się dziesięć krajów rozwijających się; wśród nich na pierwszej pozycji znajdują się Chiny. Energia geotermalna jest dostępna bez względu na porę roku i dnia, zatem służy jako energia uzupełniająca dla energii ze źródeł, które są dyspozycyjne w sposób nieciągły. Scenariusze przyszłego udostępniania energii geotermalnej przewidują jedynie umiarkowany wzrost tradycyjnych sposobów bezpośredniego jej wykorzystania. Przewiduje się natomiast wykładniczy wzrost ich wykorzystania w sektorze pomp ciepła ze względu na możliwość stosowania ich zarówno do ogrzewania, jak i chłodzenia w większości miejsc na świecie. Uważa się, że jest możliwy wzrost mocy zainstalowanej w bezpośrednim wykorzystaniu energii geotermalnej z około 60 GWt w 2007 roku do około 800 GWt w 2050 roku (w tym 90% przy zastosowaniu pomp ciepła). Potencjał złagodzenia emisji byłby rzędu 300 mln ton CO2 rocznie w 2050 roku. Mógłby być on znacznie większy, gdyby do zasilania pomp ciepła użyto energii elektrycznej wyprodukowanej ze źródeł odnawialnych. Wielkość emisji CO2 z niskotemperaturowych wód geotermalnych jest zaniedbywalna lub wynosi 0-1 CO2/kWh w zależności od zawartości węglanów w wodzie.

EN

Electricity is produced by geothermal in 24 countries, five of which obtain 15-22% of their national electricity production from geothermal energy. Direct application of geothermal energy (for heating, bathing etc.) has been reported by 72 countries. By the end of 2004, the worldwide use of geothermal energy was 57 TWh/yr of electricity and 76 TWh/yr for direct use. Ten developing countries are among the top fifteen countries in geothermal electricity production. Six developing countries are among the top fifteen countries reporting direct use. China is a the top of the latter list. Geothermal energy is available day and night every day of the year and can thus serve as a supplement to energy sources which are only available intermittently. Scenarios for future development show only a moderate increase in traditional direct use applications of geothermal resources, but an exponential increase is foreseen in the heat pump sector, as geothermal heat pumps can be used for heating and/or cooling in most parts of the world. It is considered possible to increase the world installed capacity for direct use of geothermal resources from about 60 GWth in 2010 to about 800 GWth in 2050 (thereof 90% with heat pumps). The mitigation potential would be of the order of 300 milion tonnes CO2 / yr in 2050. The mitigation potential would, however, be much higher if the electricity for the heat pumps would be produced by renewable energy sources. The CO2 emission from low-temperature geothermal water is negligible or in the order of 0-1 g CO2 /kWh depending on the carbonate content of the water.

15

Zasoby geotermalne warstw wodonośnych dolnej jury w niecce szczecińskiej

Sowiżdżał A.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2009

|

T. 35, z. 2/1

213-221

EN

The paper presents results of estimation of geothermal energy resources accumulated in Lower Jurassic formation in Szczecin Trough. Calculations of resources were carried out in respective categories, in particular static geothermal energy resources, static recoverable geothermal resources and disposable geothermal reserves. Range and amounts of disposable geothermal energy resources determinate areas where geothermal plants could be constructed.

16

Zasoby energii geotermalnej w formacjach mezozoicznych i paleozoicznych Niżu Polskiego

Hajto M.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2007

|

R. 46, nr 2

57-61

PL

Artykuł prezentuje wyniki obliczeń zasobów energii geotermalnej, zakumulowanej w dziewięciu zbiornikach wód wgłębnych wieku paleozoicznego i mezozoicznego na Niżu Polskim, przeprowadzonych w ramach realizacji projektu pt. "Atlasy geotermalne formacji mezozoicznej i paleozoicznej - analiza geologiczna oraz zasobowa wód i energii geotermalnej na Niżu Polskim". Projekt został zrealizowany na zlecenie Ministerstwa Środowiska w latach 2004-2006, przez Zespół pod kierownictwem prof. dr hab. inż. Wojciecha Góreckiego. Obszar kalkulacji zasobów obejmował ok. 270 000 km2, co stanowi ponad 87% powierzchni kraju. Obliczenia przeprowadzono z uwzględnieniem przyjętej klasyfikacji zasobów, zgodnie z diagramem McKelvey'a. Podano wielkości szacunkowe energii zakumulowanych w poszczególnych klasach temperaturowych wód termalnych, co umożliwia dokonanie wstępnej oceny kierunków ich wykorzystania. Dla porównania, wykorzystując dane dostępne w literaturze, wyniki obliczeń odniesiono do wielkości zasobów energii geotermalnej w innych państwach europejskich. Zastosowanie metodyki wskaźnikowej oceny efektywności ekonomicznej pozyskania ciepła (współczynnik mocy) pozwoliły na dokonanie wstępnej oceny opłacalności wykorzystania energii geotermalnej w skali regionalnej i wskazanie obszarów perspektywicznych w obrębie poszczególnych zbiorników.

EN

The paper presents results of calculation of geothermal energy resources accumulated within nine Paleozoic and Mesozoic aquifers in the Polish Lowlands, made in the framework of realization of the project entitled “Geothermal atlases of the Mesozoic and Paleozoic formations – geological analysis and geothermal water and energy resources in the Polish Lowlands”. The project had been commissioned by the Ministry of Environment and was carried out in the years 2004-2006 by a research team managed by Professor Wojciech Górecki, Ph.D., Eng. The calculation area measured approximately 270,000 km2 that represents more than 87 percent of the territory of Poland. The calculations were made with regard to the accepted classification of resources, in accordance with the McKelvey’s diagram. Estimates of energy accumulated in particular temperature classes of thermal waters was given, which enables preliminary evaluation of directions of their utilization. Making use of data from literature, results of the calculations were compared to geothermal energy resources in other European countries. Application of the methodology of factor evaluation of the economic effectiveness of heat recovery (the power factor) enabled preliminary assessment of the geothermal energy utilization profitability at the regional scale and indication of prospective areas within particular aquifers.

17

Metodyka oceny zasobów energii geotermalnej zastosowana w "Atlasie zasobów geotermalnych na Niżu Polskim"

Hajto M.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2007

|

R. 46, nr 2

49-55

PL

W artykule zaprezentowano zarys metodyki i analizy podstawowych parametrów hydrogeologicznych, geotermalnych oraz techniki kalkulacji zasobów energii geotermalnej i oceny potencjału geotermalnego zbiorników wód w skali regionalnej. Zastosowana metodyka kalkulacji parametrów hydrogeologicznych pozwala na oszacowanie potencjalnych wydajności studni hydrogeologicznych. Obliczenia uwzględniają parametry techniczne związane z udostępnieniem oraz eksploatacją, w tym: sposób eksploatacji (dubletem geotermalnym). Metodyka uwzględnia stopień rozpoznania hydrogeologicznego oraz termicznego obszaru badań, co pozwala na określenie zasobów wg przyjętej klasyfikacji: zasoby dostępne, statyczne, statyczne-wydobywane, dyspozycyjne. Technika obliczeń pozwala również na oszacowanie zasobów energii zakumulowanej w poszczególnych klasach temperaturowych wód termalnych, co umożliwia dokonanie wstępnej oceny kierunków ich wykorzystania (ciepłownictwo, balneoterapia etc.). Opracowana metodyka wskaźnikowej oceny ekonomicznej efektywności pozyskania ciepła (współczynnik mocy) pozwala na dokonanie wstępnej oceny opłacalności wykorzystania energii geotermalnej w skali regionalnej i wskazanie obszarów, gdzie eksploatacja wody termalnej może przynieść korzyści ekonomiczne. Opisana metodyka pozwala na interpretację danych w trójwymiarowej siatce przestrzennej, a wykorzystanie specjalistycznego oprogramowania umożliwia przeprowadzenie analizy geostatystycznej oraz zobiektywizowanie wyników obliczeń.

EN

The paper presents an outline of the methodology and analysis of basic hydrogeological and geothermal parameters, and the technique of calculation of geothermal energy resources and assessment of geothermal potential of aquifers at the regional scale. The employed methodology of calculation of hydrogeological parameters enables estimation of potential discharge from hydrogeological wells. The calculations include technological parameters related to development and exploitation, among others the exploitation mode (geothermal doublet). The methodology takes into account the hydrogeological and thermal recognition of the study area, which enables estimation of resources according to the accepted classification: accessible, static, static recoverable, and disposable resources. The calculation technique also allows us to estimate energy resources accumulated in particular temperature classes of thermal waters, which enables preliminary assessment of directions of their utilization (heating, balneotherapy etc.). The developed methodology of factor evaluation of the economic effectiveness of heat recovery (the power factor) enables preliminary assessment of the geothermal energy utilization profitability at the regional scale and indicating areas where thermal water exploitation can bring profits. The described methodology allows us to interpret data in the three-dimensional network and application of special software enables carrying out the geostatistical analysis and objectivization of the calculation results.

18

Analysis of Possibility of Utilisation of Geothermal Resource in Stargard Szczeciński for Construction of Binary Power Station

Nowak W., Stachel A. A., Borsukiewicz-Gozdur A.

Zeszyty Naukowe. Cieplne Maszyny Przepływowe - Turbomachinery / Politechnika Łódzka

|

2005

|

nr 128, vol. 2

405-412

EN

In the paper presented have been the results of the analysis of effectiveness of operation of binary power station supplied by a flowrate of geothermal water in the amount of 100 m3/h and temperature ranging from 80 to 100 C, i.e. water available in Poland. Analysis has been applied to the possibility of application of various low-boiling point liquids with respect to a most effective utilization of geothermal energy. In the assessment of operation of the binary power station utilised have been quantities characteristic to the Clausius-Rankine cycle.

19

Zasoby energii geotermalnej na Podhalu

Thorz M.

Czysta Energia

|

2004

|

Nr 4

29-29

20

I w Polsce pora na elektrownię geotermalną

Kotowski W.

Czysta Energia

|

2004

|

Nr 2

18-19