Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Aktualne problemy odwadniania złóż węgla brunatnego w Wielkopolsce

Przybyłek J.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2018

|

R. 59, nr 2

5--14

PL

Na tle zarysowanej problematyki odwodnień odkrywkowych kopalń węgla brunatnego w Wielkopolsce wskazano na ich zagrożenia w stosunku do środowiska gruntowo-wodnego, w tym systemów hydrogeologicznych i powiązanych z nimi systemów jeziornych. Przedstawiono sytuację w rejonie odkrywek KWB Konin, która się ukształtowała pod wpływem presji hydrodynamicznej odwodnień górniczych w latach 1957 - 2015 na obszarze południowo-wschodniej części Pojezierza Gnieźnieńskiego. Jako studium przypadku przywołano opracowaną prognozę wpływu odwodnienia o/Jóźwin IIB i projektowanej o/Ościsłowo na dalszą degradację jezior w Powidzkim Parku Krajobrazowym (Obszar NATURA 2000) w przypadku kontynuacji eksploatacji węgla brunatnego do 2034 r. Wskazano na konieczność pilnych działań ratunkowych przez zasilanie jezior wodą ze studziennego odwodnienia odkrywek.

EN

In the scope of the lignite open cast mine dewatering issue, which are located in Wielkopolska region, main threats related to soils and groundwater were pointed out including interactions between hydrogeological and surface water systems. It is presented general overview of the conditions in the vicinity of the KWB Konin open cast mines as a result of hydrodynamic pressure due to mine dewatering in time period 1957 – 2015 in the south-eastern part of the Gniezno Lakeland. As a case study it is presented the prognosis of influence of the mine Jóźwin IIB dewatering system and projected mine Ościsłowo on the lakes desiccation in Powidzkie Landscape Park (Nature 2000 site) in case of further exploitation of lignite up to ear 2034. The necessity of urgent mitigation measures is pointed out through the groundwater transfer from the mines dewatering wells system to lakes.

2

The mineral character and geomechanical properties of the transitional rocks from the mesozoic – neogene contact zone in the Bełchatów lignite deposit

Pękala A.

Journal of Sustainable Mining

|

2014

|

Vol. 13, iss. 1

10--14

EN

Purpose Beginning more than 30 years ago, opencast lignite mining in the "Bełchatów" area is an important source of accompany-ing minerals. Lignite mining in the "Bełchatów" mine yields, on average, more than 35 million tonnes per annum and re-quires removing more than 110 million cubic meters of overburden. Therefore the mine outside of the main mineral ex-ploitation of lignite, leads to a large-scale economy of accompanying minerals. Part of the minerals are present in the overburden and are exposed on the slopes of the opencast mine; these minerals are selectively exploited in the event of the absence of recipients stored on anthropogenic deposits. The object of this mineralogical-geochemical study is a group of transitional rocks such as opoka-rocks, gaize and marls exposed when contact occurs between Neogene sediments and Mesozoic basement rocks in the "Bełchatów" lignite deposit. In the case of these rocks, during preliminary geological research carried out on the mine, doubt often appear as to their explicit petrographic character and hence their practical use. Advanced mineralogical methods allow mistakes in their identification to be avoided and a geomechanical study indi-cates possible direction of their practical use. Methods The heterogeneous petrographic character of the examined rocks required the use of a broad research spectrum. The fol-lowing microscopes were used in the framework of the mineralogical research: Polarizing Olimpus BX51 and electron (SEM) FEI Quanta 200FEG equipped with an X-ray spectrometer (EDX Genesis) and backscattered electron detector (BSE). In addition, observations were carried out using a cathodoluminescence apparatus, the Cambridge Image Tech-nolgy Ltd CCL 8200 mk3 model, and a polarizing microscope, type Nikon Optiphot 2. Determination of the phase compo-sition (qualitative and quantitative) was made using X-ray diffraction and utilizing the powder method of Debye-Sherrer. An X-ray diffractometer, a Philips PW 3020 X'PERT, was also used in the study. Analyses by Fourier transmission infra-red spectroscopy were performed using the production apparatus BIO-RAD, model FTS 165, equipped with a package of programs for the digital processing of results. The chemical composition was determined by atomic absorption spectrosco-py (AAS) using a spectrophotometer Philips PU 9100Xi Camera SX-100 and atomic emission spectroscopy with induc-tively coupled plasma (ICP AES) using spectrometer 40 PLASMA. The geomechanical properties were determined in accordance with the following standards: open and total porosity (PN-EN 1936:2001) compressive strength in air – dried state (PN-EN 1926:2001), bulk density and density (PN-EN 1936:2001), relative humidity (PN-EN 1925:2001); absorba-bility of stone material (PN-EN 13755:2002) and abrasion on the face of Boehme (PN-84/B-04111). Results Mineralogical-petrographic studies of the transitional rocks showed that the dominant component was SiO2 which was presented in the form of opal type A and CT, chalcedony, quartz and microquartz. In addition, it was found that the rocks studied had been covered by secondary mineralization processes. The observations carried out showed that these rocks underwent primary silicification and decalcination processes, which contributed to the diverse petrographic nature of the rocks studied and secondarily experienced a change in their physico-mechanical properties. The silification process was the result of diagenetic processes taking place within the Neogene argillaceous rocks occurring when a sub-coal series is situated in the immediate vicinity of the bedrock. There was a release of extruded silica-rich water from the clays during the mechanical compaction process. Some amounts of silica may also be derived from plagioclase dissolution and the transformation of terrigenous material, mainly grains of potassium feldspar. The precipitation of silica from porous solutions occurred most when coinciding with the presence of carbonic acid formed by the decomposition of organic substances of vegetable origin. Practical implications The studies carried out have a significant practical implication, as the transitional sediments from the "Bełchatów" lignite deposit can be used in the production of building materials. Originality/ value Against the background of a number of published papers on the rocks accompanying lignite seams there is a lack of the mineralogical-petrographic studies of the transitional sediments in the Mesozoic-Neogene contact zone in the "Bełchatów" lignite deposit taking into account the aspect of raw materials. This paper has been produced to fill the void in this area.

3

Wykorzystanie jednolitej bazy danych geologicznych do tworzenia cyfrowego modelu geologicznego złoża węgla brunatnego Złoczew

Borowicz A., Duczmal M., Ślusarczyk G., Frankowski R.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2014

|

R. 55, nr 2-3

111-115

PL

W artykule, w sposób syntetyczny przedstawiono realizowane w ostatnich latach prace nad Jednolitą Bazę Danych Geologicznych złoża węgla brunatnego Złoczew oraz wykorzystaniem jej przy aktualnie opracowywanym cyfrowym modelu geologicznym złoża. Tworzony w systemie MineScape przestrzenny model geologiczny złoża Złoczew, zarówno odwzoruje stan wiedzy o złożu na podstawie posiadanej dziś dokumentacji geologicznej, jak i pozwoli w przyszłości na aktualizowanie go nowymi informacjami geologicznymi o złożu z odwierconych otworów.

EN

In this article Uniform Geological Database of Złoczew brown coal deposit which will be applied to acquisition of geological model of this deposit was presented. This MineScape System geological model bases on actual state of geological documentaction of Złoczew deposit. In the future updating of the model will be possible.

4

Zasoby złoża węgla brunatnego „Ruja”

Sztromwasser E., Bajor M.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2013

|

R. 54, nr 2

150--158

PL

Złoże węgla brunatnego „Ruja” odkryto w latach 50-tych przy okazji poszukiwań i dokumentowania złóż miedzi. Aktualnie złoże węgla brunatnego „Ruja” jest udokumentowane w kat. D przy pomocy 75 otworów wiertniczych. Bilansowa część złoża jest związana z pokładem II. Złoże węgla brunatnego „Ruja” nie miało dotychczas zatwierdzonych zasobów geologicznych przez organ administracji rządowej. W celu ochrony prawnej należy podjąć działania wynikające z przepisów prawa geologicznego i górniczego oraz przeprowadzenia działań formalnoprawnych.

EN

Brown coal deposits „Ruja” were discovered in the 50’s by accident while searching for and documenting copper deposits. Currently brown coal deposits „Ruja” are documented as category D with the help of 75 bores. On balance part of the deposit is associated with base II. Brown coal deposits „Ruja” do not have confirmed geological resources from a government administration. Any actions should follow the geological and mining law and should be taken in a formally legal way.

5

Prognoza zasięgu leja depresji dla odkrywki węgla brunatnego Mąkoszyn–Grochowiska KWB "Konin" S.A.

Szczepiński J., Straburzyńska-Janiszewska R.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2011

|

nr 445 Hydrogeologia z. 12/2

671--684

PL

Dla oceny rozwoju leja depresyjnego oraz wielkości dopływu wód podziemnych do systemu odwodnienia projektowanej odkrywki węgla brunatnego Mąkoszyn-Grochowiska KWB „Konin” S.A. zbudowano pięciowarstwowy, trójwymiarowy model matematyczny o powierzchni 1293 km2. Na modelu określono przepływ wód podziemnych w rejonie złoża w warunkach quasi-naturalnych (2008), bezpośrednio przed uruchomieniem odwadniania złoża (2021) oraz w trakcie jego odwadniania (2029, 2034, 2039, 2044). Rezultaty wskazują, że dopływ wód podziemnych do projektowanej odkrywki wyniesie od około 40 do 60 m3/min. Rozwój leja depresji będzie następował we wszystkich kierunkach, obejmując swym zasięgiem Noteć wraz z jej dopływami oraz pobliskie jeziora. Całkowity obszar objęty lejem depresji w kompleksie wodonośnym czwartorzędowym górnym wyniesie 130 km2, a w kompleksie wodonośnym neogeńsko-paleogeńsko-mezozoicznym 390 km2. Na skutek obniżania się zwierciadła wód podziemnych infiltracja efektywna wzrośnie z 1,83 dm3/s•km2 (dla całego obszaru badań) do maksymalnie 3,18 dm3/s•km2 w obszarze leja depresji (2029). Prognozowany średni moduł infiltracji w leju depresji odkrywki Mąkoszyn-Grochowiska wyniesie 3,18 dm3/s•km2, co stanowi 18,6% średniej wielkości opadów atmosferycznych.

EN

To assess the development of the cone of depression and the groundwater inflow to the proposed opencast lignite mine Mąkoszyn-Grochowiska KWB „Konin“, 3-D, five-layered mathematical model with area of 1293 km2 has been constructed. The model identified groundwater flow under quasi-natural condition (2008), immediately before starting the dewatering of the deposit (2021) and during the dewatering (2029, 2034, 2039, 2044) The results indicate that groundwater inflow into the proposed open pit mine will be from about 40 to 60 m3/min. The cone of depression will develop in all directions, covering Notec River and its tributaries as well as nearby lakes. The total area covered by the upper Quaternary series of aquifers will reach 130 km2, and by the Neogene-Paleogene-Mesozoic series of aquifers 390 km2. As a result of the groundwater table lowering the effective infiltration will rise from 1.83 dm3/s•km2 (for the whole studied area) to maximum 4.14 dm3/s•km2 in the cone of depression (2029). The average infiltration ratio in the Makoszyn-Grochowiska cone of depression will account for 3.18 dm3/s•km2 and will reach 18.6% of the average precipitation ratio.

6

Prognoza rozwoju leja depresji i dopływów do Kopalni Węgla Brunatnego Konin z uwzględnieniem projektowanych odkrywek Tomisławice i Ościsłowo

Fiszer J., Derkowska-Sitarz M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2010

|

nr 442 Hydrogeologia z. 11

37--41

PL

Model hydrogeologiczny opracowany dla Kopalni Węgla Brunatnego Konin obejmuje blisko 2000 km2. Jest to niestacjonarny trójwymiarowy model 5-warstwowy, zbudowany z wykorzystaniem programu Visual Modflow. Kalibracji modelu dokonano na podstawie pomiarów piezometrycznych zwierciadła wody i wielkości rejestrowanych dopływów dla stanów z grudnia 2007 i marca 2009 r. Na tej podstawie wykonano obliczenia prognostyczne określające rozwój leja depresji, wypełnianie wodą wyrobisk poeksploatacyjnych oraz zmiany wielkości dopływów do końca 2037 r. Uwzględniono przy tym nowo projektowane odkrywki: O/Tomisławice i O/Ościsłowo.

EN

Hydrogeological model developed for KWB Konin covers approximately 2000 km2. This is the unsteady three-dimensional model of 5-layer, built using Visual Modflow. Model calibration was based on measurements of piezometric water table and volume of recorded inflows on state of XII 2007 and III 2009. On this basis were defining prognostic calculations: the development of depression cone, fill with water the reservoirs after excavation and changes in the size of inflows to the end of 2037. Into account was taken newly designed open pits: O/Tomisławice and O/Ościsłowo.

7

Analiza możliwości wydobywania piasków i żwirów z nadkładu złoża węgla brunatnego Legnica.

Witt A., Modrzejewski S.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2008

|

Vol. 121, nr 50

199-206

PL

W celu racjonalnej gospodarki zasobami złóż węgla brunatnego w ramach realizacji programu Foresight opracowano koncepcję wykorzystania kopalin towarzyszących występujących w ich nadkładzie. Przedstawiono możliwości eksploatacji jednego z głównych kopaliny towarzyszących żwirów i piasków.

EN

Possibilities of utilization of one of the main accompanying resources in overburden of Legnica brown coal deposit : gravels and sands have been presented in the paper. This mineral can be developed on foreland of brown coal opencast mine with independent mining devices or during brown coal development with KTZ systems (excavator-conveyor-spreader). First solution ts more favorable. Gravels and sands are mined and processed by technological devices adapted to such purposes. Mining gravels and sands with KTZ systems causes big decreases of their efficiency and causes big problems with their transporting and processing.

8

Wykorzystanie kopalin towarzyszących w KWB Adamów

Grzeszczyk R., Jachna-Filipczuk G.

Górnictwo Odkrywkowe

|

1999

|

Vol. 41, nr 1

11-18

PL

Zaprezentowano dotychczasowe wyniki badań iłów oraz piasków nadkładowych i powęglowych wykonanych na złożu Adamów. Omówiono próby przemysłowego wykorzystania surowców towarzyszących w KWB Adamów.

EN

The article presents the results of the studies of clays and overlay and underlignite sands performed at the deposits of Adamów. It discusses attempts at industrial utilisation of accompanying minerals in Adamów Lignite Surface Mine.

9

Skład mineralny skał ilastych z Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów w aspekcie ich surowcowego wykorzystania

Bahranowski K., Gaweł A., Górniak K., Muszyński M., Ratajczak T., Szydłak T., Wyszomirski P.

Górnictwo Odkrywkowe

|

1999

|

Vol. 41, nr 1

93-106

PL

Badano próbki skał ilastych podścielających serię węglonośną (kompleks podwęglowy - P) oraz występujących w nadkładzie serii węglonośnej (kompleks ilasto-piaszczysty - I-P). W kompleksie podwęglowym wyróżniono skały ilaste zasobne w kaolinit, zaś w nadkładzie węgla skały zasobne w smektyt. W artykule przedstawiono charakterystykę kaolinitu i smektytu.0éqţ˙˙Ąđ

EN

Samples of clays underlying the lignite-bearing layer (under lignite complex - P) and clays in the overlay (clay-sand complex - I-P) were analysed. Clay rocks containing considerable amount of kaolinite were found in the under lignite complex, and rocks containing smectite in the overlay. The article discusses the characteristics of kaolinite and smectite.

10

Ocena przydatności surowcowej skał mezozoicznych z odkrywek KWB Adamów

Widera M.

Górnictwo Odkrywkowe

|

1999

|

Vol. 41, nr 1

19-27

PL

W artykule przedstawiono wyniki dotychczasowych badań skał mezozoicznych występujących w odkrywkach KWB Adamów. Wspomniane skały są gezami wapiennymi, a ich wiek określa się na dolny mastrycht. Na podstawie wstępnych badań można zasugerować kierunki wykorzystania tych skał, które obecnie są traktowane jako odpady przy wydobyciu węgla brunatnego. Te trudno urabialne skały węglanowo-krzemionkowe nie nadają się do wykorzystania w przemyśle cementowym. Gezy wapienne mogą być używane jako kruszywo łamane niskiej klasy na terenie odkrywek. Ponadto badane skały mezozoiczne mogłyby znaleźć zastosowanie w rolnictwie jako nawóz wapienny, co wymaga jednak dalszych badań.T

EN

The results of investigations of the Mesozoic rocks from Adamów Lignite Surface Mine are presented in the article. The mentioned rocks belong to carbonate gaizes and their age is described as Lower Maastrichtian. Basing on the introductory research it is possible to suggest the directions of utilisation of the gaizes. Nowadays, they are treated as waste materials in the lignite exploitation, These hard diggable rocks can not be applied to the cement production. On the other hand, the gaizes could be used as the substitute for sands and gravels to road building in the open cast mine area. Moreover, the gaizes can be used in agriculture as carbonate fertilizer to make the soil acidity lower. The last aim of the ustilisation of the described Mesozoic rocks is the most possible but it needs further investigation.

11

Metoda prognozowania zasięgu pokrycia popytu na kopaliny towarzyszące złożom węgla brunatnego

Stryszewski M.

Górnictwo Odkrywkowe

|

1999

|

Vol. 41, nr 1

118-125

PL

Kopaliny towarzyszące złożom węgla brunatnego mogą tworzyć znaczną bazę surowcową i stanowić w przyszłości cenny materiał dla różnych dziedzin życia gospodarczego. Ilość zgromadzonych kopalin w złożach wtórnych decyduje w podstawowym stopniu o zasięgu zaspokojenia popytu w relacji z już istniejącymi miejscami pozyskiwania tych samych kopalin. W artykule przedstawiono sposób prognozowania zasięgu zaspokojenia popytu z tych złóż przy zastosowaniu rachunku marginalnego.�SW‹T$R

EN

Minerals accompanying lignite deposits can provide a considerable raw material basis and constitute a valuable material for various fields of future economic activities. The amount of amassed minerals in secondary deposits decides, to a considerable degree, about the range of satisfying the demand in relation to already existing areas from which the same minerals are obtained. The paper presents a method of predicting the range of satisfaction of the demand from these deposits while applying the marginal calculus.†

12

Bibliografia dotycząca problematyki kopalin towarzyszących w polskich złożach węgla brunatnego. Wstępne zestawienie publikacji z lat 1949-1998

Ratajczak T., Wiśniewski W.

Górnictwo Odkrywkowe

|

1999

|

Vol. 41, nr 1

39-82

PL

Przedstawiona bibliografia jest próbą zebrania literatury publikowanej w latach 1949 - 1998 z zakresu kopalin towarzyszących złożom węgla brunatnego.

EN

The presented list is an attempt at summarising the literature published during 1949 - 1998 concerning the issues of minerals accompanying lignite deposits.

13

Badania nad modyfikacją chemiczną kopaliny ilastej z KWB Adamów w aspekcie kompleksowego jej wykorzystania

Wyszomirski P., Gaweł A.

Górnictwo Odkrywkowe

|

1999

|

Vol. 41, nr 1

28-38

PL

Wśród kopalin ilastych występujących w złożu węgla brunatnego Adamów stwierdzono obecność iłu smektytowego charakteryzującego się wysoką zawartością Ca, Mg-smektytu (ok. 80%) i wyjątkowo drobnym uziarnieniem. Ił ten łatwo ulega aktywacji chemicznej, zarówno zasadowej jak i kwasowej. W wyniku pierwszej z nich powstaje Na-smektyt, drugiej zaś - H-smektyt, co stwierdzono głównie na podstawie badań rentgenograficznych.P�

EN

Among clay minerals in the lignite deposits of Adamow there is smectite clay characterised by high content of Ca, Mg-smectite (c. 80%) and exceptionally low granulation. The clay is easily activated chemically, both with bases and acids. In the base activation Nasmectite is obtained while in the acid activation - H-smectite, which was observed mainly in X-ray radiography.