Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

An assessment of the impact of the degree of the filling of shallow voids on the possibility of sinkhole formation on the surface

Strzałkowski Piotr, Strzałkowska Ewa

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2023

|

T. 39, z. 1

173--191

EN

The issues covered by the work are important and topical as sinkholes that develop in large numbers over shallow mining excavations pose a great threat to public safety. In Upper Silesia (Poland), the formation of sinkholes can be observed even for a period of over 100 years following the termination of mining works. An effective method of risk elimination consists of filling the voids with a binding material with strength properties similar to those of the rocks surrounding the void. The application of fly ash is very suitable for this purpose, the use of which also has an ecological aspect. The literature studies presented in the paper indicate the possibility of making mixtures with the use of fly ash that has the required strength parameters. The compressive strength of the mixtures after solidification is up to 3 MPa, or even up to 7 MPa, and in some cases, up to 15 MPa. Most of the voids at shallow depths are found in coal seams, in which the compressive strength at shallow depths amounts to approx. 5 MPa. Thus, by filling the void with such material, we can ensure conditions similar to those prevailing before the excavation was made. The paper presents a case study involving the formation of a sinkhole above a dog heading and an ex post forecast made with the use of two selected methods. These methods yielded results affirming that the development of a sinkhole in the considered conditions is certain. Then, using the said methods, the impact of the filling level of the void on the possibility of sinkhole development was analyzed. The obtained results indicated the necessity to fill the void to around 90% with the use of one of the methods and its complete filling with the use of the other method.

PL

Zagadnienia, których dotyczy praca, są ważne i aktualne, gdyż zapadliska licznie powstające nad płytkimi wyrobiskami górniczymi stanowią duże zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego. Na Górnym Śląsku (Polska) powstawanie zapadlisk obserwuje się nawet przez okres ponad 100 lat od zaprzestania prowadzenia robót górniczych. Skuteczną formą likwidacji zagrożenia jest wypełnianie pustek materiałem wiążącym o własnościach wytrzymałościowych zbliżonych do własności skał otaczających pustkę. Znakomicie do tego celu nadają się popioły lotne, których wykorzystanie posiada również aspekt proekologiczny. Studia literaturowe przedstawione w pracy wskazują na możliwość tworzenia mieszanin z udziałem popiołów lotnych o wymaganych parametrach wytrzymałościowych. Wytrzymałość na ściskanie mieszanin po zestaleniu wynosi do 3 MPa, a nawet do 7 MPa, a w niektórych przypadkach do 15 MPa. Większość pustek na małych głębokościach występuje w pokładach węgla, którego wytrzymałość na ściskanie wynosi około 5 MPa na małych głębokościach. Zatem wypełniając takim materiałem pustkę, można zapewnić warunki zbliżone do tych, jakie panowały przed wykonaniem wyrobiska. W pracy przedstawiono studium przypadku powstania zapadliska nad wyrobiskiem korytarzowym i wykonano prognozę ex post przy zastosowaniu dwóch wybranych metod. Metody te pozwoliły na uzyskanie wyników mówiących o pewności powstania zapadliska w rozpatrywanych warunkach. W dalszej kolejności analizowano przy ich zastosowaniu wpływ stopnia wypełnienia pustki na możliwość powstania zapadliska. Uzyskane wyniki wskazały na konieczność wypełnienia pustki w około 90% przy zastosowaniu jednej z metod i całkowitego jej wypełnienia przy zastosowaniu drugiej z metod.

2

Aspekty prawne budowy i instalacji dźwigów

Konewecki Artur

Dozór Techniczny

|

2020

|

z. 5

10--20

PL

Omawiane w artykule akty prawne i normatywne dotyczą zakresu odpowiedzialności za instalacje dźwigowe w Polsce w odniesieniu do prawa europejskiego. Omówione zostały najważniejsze ustawy, rozporządzenia oraz normy związane z projektowaniem, budową tych instalacji i eksploatacją wind w obiektach budowlanych. Opisano również dotychczasowe podejście do implementacji takich instalacji w pionowych wyrobiskach górniczych w aspekcie prawa górniczego i geologicznego. Wskazano jeden z kierunków, w jakim należy podążać w pracy naukowo-badawczej, aby doprowadzić do zmniejszenia energochłonności urządzeń dźwigowych oraz poddano pod dyskusję potrzebę zmian aktów prawnych dotyczących zabudowy tych urządzeń w szybach górniczych.

3

Ocena ryzyka wybuchu pyłu węglowego w rejonie ściany eksploatacyjnej

Tutak M., Brodny J.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2017

|

z. 100

523--538

PL

Jednym z bardziej niebezpiecznych zagrożeń występujących w krajowym i światowym podziemnym górnictwie węgla kamiennego jest zagrożenie wybuchem pyłu węglowego. Wystąpienie takiego wybuchu pociąga za sobą ogromne straty materialne oraz jest bardzo niebezpieczne dla załogi. Bardzo istotne znaczenie dla ograniczenia możliwości wystąpienia takich zdarzeń mają działania profilaktyczne, których prowadzenie powinno być poprzedzone rzetelną oceną ryzyka wystąpienia wybuchu pyłu węglowego. W artykule omówiono mechanizm powstawania i rozwoju wybuchu pyłu węglowego. Scharakteryzowano czynniki, jakie muszą być spełnione, aby doszło do wybuchu oraz przedstawiono założenia metody oceny ryzyka wystąpienia wybuchu pyłu węglowego. Przedstawiono także praktyczny przykład wyznaczenia wskaźnika ryzyka wystąpienia wybuchu pyły węglowego w rejonie ściany eksploatacyjnej. Przedstawiona metodyka zdaniem autorów powinna znaleźć szerokie zastosowanie w praktyce górniczej.

EN

One of the most dangerous natural hazards occurring in the world and domestic underground hard coal mining is coal dust explosion hazard, being a side product of coal mining process. Occurrence of such explosions brings huge material losses and is very dangerous for the crew. Very significant meaning for the limitation of possibility of occurrence of such events have prophylactic actions, which should be preceded with reliable assessment of the explosion occurrence risk. In the paper, a mechanism of formation and development of coal dust explosion in the region of mining longwall was described. There were characterized conditions which has to be fulfilled to explosion could occur, and assumptions of method of risk assessment of such explosion was presented. Also a practical example of determination of risk index of coal dust explosion occurrence in the region of mining longwall was presented. Presented methodology, in the opinion of authors, should have found a broad application in the mining practice.

4

Nowoczesne rozwiązania technologiczne wykonywania wyrobisk specjalistycznych o dużych gabarytach na przykładzie KWK „Pniówek"

Czarnecki Z., Filipowicz K, Głuch P.

Wiadomości Górnicze

|

2017

|

R. 68, nr 9

423--431

PL

Mining excavation technology of mine workings' excavation are essential to maintain operational safety and to provide the mining facility with the often required long-term stability and thus functionality. For specialized excavations it is necessary to use modern technologies (often innovative) in which a significant influence is exerted on the rock mass surrounding such workings. The paper presents important aspects of modern mining technologies on the example of practical execution of: chambers above and below a retention reservoir, a shaft's inlet at the horizon of 900 m at JSW SA „Pniówek" mine.

5

Wpływ głębokości eksploatacji węgla na ciepło oddawane przez górotwór

Cygankiewicz J., Knechtel J.

Przegląd Górniczy

|

2017

|

T. 73, nr 2

8--17

PL

Dla zbadania wpływu głębokości eksploatacji węgla na ilość ciepła traconego przez górotwór zastosowano metodę symulacji numerycznych. W pracy rozważa się oddziały wydobywcze składające się z chodnika podścianowego, ściany eksploatacyjnej i chodnika nadścianowego. Do każdego z rejonów powietrze świeże od szybu wdechowego doprowadzane jest przekopem głównym i pochylnią do pokładu węglowego. Rozważa się oddziały wydobywcze, na których temperatura pierwotna skał wynosi odpowiednio: 35÷37°C (najpłytszy), 40÷42°C, 45÷47°C oraz 50÷52°C (najgłębszy). Dane początkowe do obliczeń dla wszystkich oddziałów przyjęto takie same, za wyjątkiem temperatury pierwotnej skał i wysokości geodezyjnych, na których zlokalizowane są badane wyrobiska. Wykonano alternatywne prognozy klimatyczne, przy czym potencjał chłodniczy w każdym wariancie dobrano tak, aby prognozowana temperatura powietrza mierzona termometrem suchym była nie wyższa od 33°C. Dla takich warunków (korzystając z metody różnic skończonych) wyznaczono strefy wychłodzenia górotworu otaczającego wyrobiska korytarzowe i ścianowe każdego z wymienionych rejonów wydobywczych. Po porównaniu ze sobą wyników obliczeń wykonanych dla poszczególnych oddziałów wydobywczych stwierdzono, że ilość ciepła oddawana przez górotwór do najgłębiej położonych wyrobisk (zlokalizowanych na głębokości, na której temperatura pierwotna skał wynosi 50÷52°C) jest czterokrotnie większa od ilości ciepła oddawanej przez górotwór do wyrobisk położonych najpłycej (zlokalizowanych na głębokości, na której temperatura pierwotna skał wynosi 35÷37°C). Oddział wydobywczy, w którym temperatura pierwotna skał wynosi 40÷42°C otrzymuje od górotworu dwa razy tyle ciepła co oddział najpłytszy. W podsumowaniu zwrócono uwagę, że prowadzenie wydobycia na dużej głębokości jest związane z koniecznością stosowania klimatyzacji. Zatem trzeba ponieść dodatkowe koszty związane z chłodzeniem powietrza. Koszty te jednak mogą się częściowo zwrócić, jeśli zagospodaruje się ciepło oddawane przez górotwór. Ciepło to można odprowadzić na powierzchnię, np. z gorącą wodą (o temperaturze powyżej 40°C) z chłodnic wyparnych ziębiarek, pracujących na dole kopalni i wykorzystać do celów komunalnych lub do zasilania ziębiarek amoniakalnych zabudowanych na powierzchni.

EN

A method of numerical simulations has been used for investigating the impact of coal mining depth on the heat emitted by the rock mass. This work deals with the mining districts consisting of the lower longwall gate, longwall face and the upper longwall gate. For each district, fresh air is supplied from the exhaust shaft through the main drift and ramp into a coal deposit. The mining districts considered have been those in which the primary rock temperature is as follows: 35÷37°C (the shallowest one), 40÷42°C, 45÷47°C and 50÷52°C (the deepest one). Input data for calculations for all districts have been assumed the same, except the primary temperature of rocks and geodetic heights, at which investigated workings are being located. Alternative climate predictions have been performed. Cooling potential in all variants have been chosen in such a way so that the predicted air temperature measured with dry-bulb thermometer is not higher than 33°C. For such conditions, the cooling zones of the rock mass surrounding gallery and longwall workings have been determined for each of mentioned mining area (applying the finite difference method). Based on a comparison of the results of calculations performed for the individual mining districts it has been stated that the amount of heat emitted by the rock mass into the deepest workings (located at a depth where the primary rock temperature is 50÷52°C) is four times higher than the amount emitted by the rock mass into the workings located at the shallowest depths (located at the depth at which the primary rock temperature is 35÷37°C). The mining district, in which the primary rock temperature is 40÷42°C, obtains from the rock mass twice as much heat as the shallowest district. In the summary it has been pointed out that carrying out exploitation at large depths requires use of air conditioning. Thus, additional costs associated with air cooling have to be incurred. These can, however, be partially recouped if the heat emitted by the rock mass is to be utilized. This heat can be transported to the surface e.g. with hot water (at temperature above 40°C) from evaporative coolers of chillers operating underground and then used for municipal purposes or to power ammonia chillers installed on the surface.

6

Zjawiska osuwiskowe w zawodnionych utworach geologicznych byłego wyrobiska poeksploatacyjnego Kopalni Siarki Piaseczno

Szmuc M., Burda M.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2016

|

nr 96

301--310

PL

Wyrobisko Piaseczno, po wyłączeniu pompowania wód podziemnych w rejonie Machowa, jest obecnie najniżej położonym ośrodkiem drenażowym w rejonie Tarnobrzega. Niestety, przynosi to niepożądane skutki w postaci występowania znaczącego gradientu ciśnienia wód podziemnych w otoczeniu wyrobiska. Napływ wód podziemnych zakłóca warunki równowagi stateczności skarp i zboczy wyrobiska, które uformowano w warunkach lądowych. Zmiana zawodnienia utworów geologicznych w obrębie wyrobiska powoduje nasilenie niepożądanych zjawisk osuwiskowych. Stanowią one zagrożenie dla otoczenia wyrobiska, jego przyszłych użytkowników, a obecnie także dla pracującej w obrębie odkrywki załogi. Wyniki analizy warunków stateczności pozwalają stwierdzić, że odwodnienie skarp metodą bezwykopową poprawi warunki geotechniczne. Obliczenia wskazują, że wartość wskaźnika stateczności po zastosowaniu drenażu poziomego wzrośnie od kilku do kilkudziesięciu procent. Zaletą proponowanego rozwiązania likwidacji zjawisk osuwiskowych metodą bezwykopową jest grawitacyjny, bezkosztowy sposób odprowadzenia wody do zbiornika Piaseczno. Po wykonaniu otworów drenażowych koszty utrzymania systemu odprowadzenia wody ze skarp ograniczą się do serwisowania otworów oraz ich ewentualnej renowacji za pomocą metod stosowanych powszechnie w technice sanitarnej. Przyjęty wodny kierunek rekultywacji wyrobisk spowoduje powstanie zbiornika wodnego o powierzchni lustra wody około 160 ha, dodatkowo pełniącego funkcję rekreacyjno-sportową.

EN

The Piaseczno outcrop it is the lowest drainage center in the region of Tarnobrzeg. This brings undesirable consequences such as a significant pressure gradient of groundwater in the vicinity of the outcrop The inflow of groundwater disturbs the equilibrium conditions of the escarpments and slopes, which was formed under the land conditions. As a result, the dangerous phenomenon known as a landslide occur within the outcrop. The results of analysis of stability conditions indicate that the dehydration of escarpments using trenchless methods improves the geotechnical conditions. The value of indicator stability will increase from several to several dozen percent after applying horizontal drainage. An advantage of the proposed trenchless method is also the gravitational, cost-free discharge of water to the Piaseczno reservoir. After the drainage holes, the costs of drainage system of escarpments will be limited only to the maintenance of holes (eventually renovation) by methods commonly used in sanitary techniques. The water reclamation of outcrops will lead to the forming of a water reservoir with an area of 160 ha. It will also serve as a sport and recreation area.

7

Profilaktyka zagrożenia tąpaniami w O/ZG „Rudna”, KGHM Polska Miedź SA

Jach D., Gzik K., Mirek A.

Wiadomości Górnicze

|

2016

|

R. 67, nr 7-8

431--440

PL

Wznowienie robót eksploatacyjnych w polu XVI/1 po tąpnięciu w kwietniu 2010 roku, wymagało opracowania szczegółowych zasad prowadzenia rozcinki. Eksploatacja w polu XVI/1 wymagała między innymi określenia możliwości przejścia frontem rozcinkowym przez wiązkę wcześniej wykonanych upadowych J-2, J-3, pozostawienia resztki calizny w obrębie strefy występowania dolomitu kawernistego oraz upodatnienia dróg dojazdowych do frontu. Na bazie istniejących wyrobisk przeprowadzono wieloetapową rozcinkę, która pozwoliła na prowadzenie frontu na całej jego długości oraz jednoczesne obniżenie aktywności sejsmicznej.

EN

The resumption of mining operations in the XVI/1 panel after a rock burst in April 2010 required the development of the detailed rules of conducting of opening-up works. Mining in the XVI/1 panel required, among other things, determination of the possibility of passing with the front of opening-up works through a bundle of the earlier developed inclines J-2 and J-3, leaving the remnants of the rockmass in the zone of the cavern dolomite and making the man riding gates leading to the face more flexible. On the basis of the existing workings a multi-stage opening-up works were conducted, which allowed to carry out extraction front along the entire length and at the same time lowering of the seismic activity.

8

Nowe konstrukcje obudów stalowo-betonowych w szybach, wlotach szybowych i zbiornikach retencyjnych w Lubelskim Węglu „Bogdanka" SA

Lekan W., Sądej T., Głuch P.

Wiadomości Górnicze

|

2016

|

R. 67, nr 3

203--213

PL

Szyby, wloty szybowe i zbiorniki retencyjne są to wyrobiska górnicze o bardzo długim okresie użytkowania. Obudowa tych wyrobisk musi być zaprojektowana bardzo starannie, dobrze dobrana do warunków geologiczno-górniczych. Wykonane w początkowym okresie budowy kopalni „Bogdanka" wloty szybowe oraz niektóre odcinki (fragmenty) obudowy szybów w wielu przypadkach ulegały zniszczeniu i wymagały przebudowy. W artykule opisano szczegółowo nowe rozwiązania obudowy tych wyrobisk.

EN

Shafts, shafts inlets and reservoirs are the mining workings of a very long period of use. The lining of these workings must be designed very carefully and must be well-adjusted to the geological and mining conditions. Shaft inlets and some sections (fragments) of the shaft's lining executed at the initial stage of construction of „Bogdanka" mine in many cases got damaged and destroyed and needed reconstruction. The article describes in detail the new solutions of lining of these workings.

9

Charakterystyczne cechy radarogramów w badaniach georadarowych górotworu wokół podziemnego wyrobiska górniczego

Pilecki Z., Harba P., Krawiec K., Czarny R., Chamarczuk M., Pilecka E., Łątka T.

Przegląd Górniczy

|

2016

|

T. 72, nr 5

86--96

PL

Metoda georadarowa coraz częściej znajduje zastosowanie w badaniach jakości górotworu wokół podziemnych wyrobisk górniczych. Do podstawowych zadań badawczych należy lokalizacja pustek i stref rozluźnień, jak również większych spękań, uskoków i innych stref osłabienia. Uzyskanie użytecznych radarogramów jest trudne ze względu na wpływ wielu czynników pochodzenia górniczego zakłócających pomiar oraz względnie silne efekty fal wielokrotnych i rewerberacji. W pracy podjęto próbę sklasyfikowania refleksów na radarogramach z pomiarów GPR w podziemnych wyrobiskach górniczych. Podzielono charakterystyczne efekty na dwie grupy pochodzące od granic obiektów górniczych np.: powierzchni wyrobisk, elementów obudowy i wyposażenia wyrobisk itp. oraz od granic naturalnych o wyraźnym kontraście właściwości elektromagnetycznych, np.: pustek i stref rozluźnień, granic litologicznych, większych spękań, uskoków itp. W pracy przedstawiono przykłady takich radarogramów zarejestrowanych w badaniach wykonanych antenami 250 MHz i 100 MHz w wyrobiskach dołowych w różnych warunkach geologicznych. W podsumowaniu sformułowano uwagi dotyczące prowadzenia badań GPR w wyrobiskach górniczych w sposób możliwie efektywny.

EN

Ground Penetrating Radar (GPR) is more and more often used to determine the quality of rock-mass around underground excavations. The main purposes of using GPR underground are localization of voids and looseness zones, as well as greater discontinuities and other weak zones. High quality radarograms are hard to obtain due to influence of factors of mining origin and relatively strong effects of multi-reflected waves and reverberations. In the article various types of GPR signal reflections were identified and classified. Characteristic effects visible on radarograms were divided into two groups. First group consists of reflections from mining objects like excavation surfaces, support elements and underground infrastructures. Second group consists of reflections from natural borders of distinct contrast of electromagnetic properties like voids and looseness zones, greater fractures, faults, lithological borders and others. The article presents examples of radarograms registered in underground excavations by antennas with central frequencies 250 MHz and 100 MHz in many different geological conditions. In conclusions, remarks for effective use of GPR method in underground excavations were formulated.

10

Powietrzno-wodne instalacje zraszające do redukcji zapylenia

Bałaga D., Cebula D., Kalita M., Siegmund M.

Wiadomości Górnicze

|

2015

|

R. 66, nr 11

560--568

PL

W artykule przedstawiono zagadnienie zagrożenia związanego z zapyleniem powietrza występującym w podziemnych wyrobiska górniczych jak również zakładach przeróbczych. Opisano metody skutecznej redukcji zapylenia i działanie instalacji zraszających, w szczególności powietrzno-wodnych. Podano przykłady urządzeń i systemów opracowanych i wdrożonych przez Instytut Techniki Górniczej KOMAG.

EN

The article presents the issue of the hazard connected with dustiness of air occurring in underground mine workings as well as in processing plants. It describes the methods of effective dust reduction and operation of spraying systems, in particular air- water ones. The examples have been presented of devices and systems developed and implemented by the Institute of Mining Technology KOMAG.

11

Ochrona środowiska. Część 9. Koncepcja modyfikacji oczyszczania z baru solanek kopalnianych z wykorzystaniem ciekłego siarczanu sodu

Pluta I.

Wiadomości Górnicze

|

2015

|

R. 66, nr 11

603--604

PL

Bar zawarty w solankach kopalnianych wytrąca się, powodując zanieczyszczenie wyrobisk górniczych oraz systemów transportujących wody kopalniane. W artykule przedstawiono koncepcję oczyszczenia wód kopalnianych z tego szkodliwego składnika za pomocą ciekłego siarczanu sodu zamiast dotychczas stosowanego w postaci stałej. Ciekły siarczan sodu wytwarzany jest między innymi w procesie recyklingu baterii i akumulatorów.

EN

Barium contained in the mine brine is being precipitated, causing the pollution of mine workings and mine water transport systems. The paper presents the concept of mine water treatment to get rid of this harmful ingredient with the use of liquid sodium sulfate instead of the its previously used solid form. Liquid sodium sulphate is formed, inter alia, in the recycling process of batteries and accumulators.

12

Nowe rozwiązania narzędzi urabiających oraz uchwytów noży dla organów kombajnów chodnikowych

Kotwica K.

Napędy i Sterowanie

|

2015

|

R. 17, nr 4

122--127

PL

W artykule przedstawiono problemy związane z mechanicznym drążeniem wyrobisk korytarzowych w skałach zwięzłych z wykorzystaniem ramionowych kombajnów chodnikowych. Opisano opracowane w Katedrze Maszyn Górniczych, Przeróbczych i Transporotwych AGH Kraków nowe rozwiązania konstrukcyjne narzędzi urabiających – specjalnych noży koronowych oraz uchwytów noży styczno-obrotowych wspomaganych cieczą pod ciśnieniem. Zaprezentowano wyniki badań stanowiskowych nowych narzędzi i uchwytów, przeprowadzonych w laboratorium Katedry oraz wstępne wyniki prób poligonowych z wykorzystaniem ramionowych kombajnów chodnikowych.

EN

The article presents the problems associated with mechanical excavation of roadways in the hard rocks using roadheaders. New design solutions of mining tools – special bell-shaped cutting tool and rotary-tangential pick holder assisted with liquid under pressure, developed in the Department of Mining, Dressing and Transport Machines, AGH Krakow were described. Stand tests results of new mining tools and holders, carried out in the laboratory of the Department and the preliminary results of field tests using roadheaders, were presented.

13

Numeryczny model wyrobisk zabytkowej kopalni węgla kamiennego „Guido”

Poniewiera M., Maciejowska-Figiel E., Wróbel M.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2015

|

z. 62, nr 3/II

337--350

PL

W artykule przybliżono historię zakładu górniczego „Guido”, który jest obecnie wykorzystywany w celach turystycznych. Opisano czynności, jakie należy wykonać w celu utworzenia przestrzennego modelu wyrobisk górniczych przy użyciu dwóch różnych metod – prostej i zaawansowanej. Pod pojęciem modelu autorzy rozumieją schemat przedstawiający układ wyrobisk górniczych wykorzystywanych do udostępniania i eksploatacji złoża. Uproszczony model wyrobisk górniczych wykonano wykorzystując do tego celu punkty wysokościowe (koty, punkty osnowy) oraz osie wyrobisk. Model taki służy do szybkiej wizualizacji przestrzennej wyrobisk. W zaawansowanej metodzie wykorzystano ociosy wyrobisk i punkty wysokościowe. Utworzony tą metodą model umożliwia ukazanie wnętrza wyrobiska, jednak jego wykonanie jest bardziej czasochłonne. Szczególną uwagę skupiono na przygotowaniu obiektów tworzących bryły i warunkach, jakie muszą one spełniać, by mogły być uwzględnione w tworzonym modelu. Opisano czynności kontrolne, jakie należy wykonać przed przystąpieniem do tworzenia przestrzennego modelu wyrobisk, podczas jego tworzenia a także po jego utworzeniu. Wskazano również praktyczne możliwości wykorzystania utworzonych modeli w codziennej pracy zakładów górniczych.

EN

The paper outlines the historical background of the Guido Mine, currently a tourist attraction. The article describes the steps that need to be followed in order to create a three-dimensional model of the mine's excavations. Two methods to create the aforementioned model were presented. The simplified model of the excavations was developed with use of the first method, using the spot heights and geodetic marks, as well as excavation axes. This model is used as a quick three-dimensional visualization of the excavations. The second method employs the side walls and elevation points. The resulting model allows studying the inside of the excavations. However, the second model is more time consuming. A particular emphasis was placed on the preparation of the objects forming solids and on the conditions that need to be met in order to include the object in the model. In addition, the paper describes the inspection activities that need to be done before creation of the three-dimensional excavation model, during the model creation and after its completion. What is more, the possible practical applications of the developed models in coal mines were presented.

14

Płytkie pustki na terenach górniczych a możliwość powstania zapadlisk

Strzałkowski P.

Budownictwo Górnicze i Tunelowe

|

2015

|

nr 2

30--34

PL

Pod dużą powierzchnią obszaru Górnośląskiego Zagłębia Węglowego znajdują się płytkie, stare wyrobiska górnicze, które stanowią zagrożenie występowaniem zapadlisk. W artykule przedstawiono studium przypadku wystąpienia zapadliska, chociaż prawdopodobieństwo jego powstania było bardzo małe. Przykład ten potwierdza, że do powstania zapadliska – jako przypadku losowego – może dojść zawsze przy występowaniu płytkich pustek. Zachodzi zatem konieczność likwidacji zagrożenia zapadliskami przez wypełnianie pustek występujących w górotworze na głębokościach mniejszych niż 100 m.

EN

There are shallow, old mine workings that pose a threat of occurrence of sinkholes under the large surface area of the Upper Silcsian Coal Basin. The article presents a case study ofa sinkhole occurrence, although the likelihood of its creation was very small. This example confirms that the formation ofa sinkhole - as the case of random - can always occur on areas with the presence of shallow voids. Therefore it is necessary to combat the hazard of sinkholes occurrence by tilling of the voids which occur in the rock mass at the depth less than 100 m.

15

Innowacyjny system sterowania KOGASTER

Jura J., Bartoszek S., Jagoda J., Jasiulek D., Stankiewicz K., Krzak Ł.

Napędy i Sterowanie

|

2014

|

R. 16, nr 7/8

118--123

PL

W ITG KOMAG prowadzone są prace rozwojowe oraz wdrożeniowe, dotyczące układu sterowania rozproszonego w maszynach górniczych. Układ bazuje na magistrali CAN, wykonanej jako obwód iskrobezpieczny. Zastosowanie struktury rozproszonej oraz iskrobezpiecznej magistrali CAN posiada szereg zalet, takich jak elastyczność i możliwość rozbudowy (układy otwarte). W artykule przedstawiono moduły oraz przykładowe połączenia z iskrobezpiecznymi czujnikami i przetwornikami. Omówiono konfiguracje układów sterowania z redundancją magistrali CAN w odniesieniu do maszyn górniczych o podwyższonej niezawodności.

16

Pompy kopalniane i ich historia

Gierlotka S.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2014

|

nr 10

50--52

17

Wyrobiska górnicze a podatki

Wodarski K.

Wiadomości Górnicze

|

2013

|

R. 64, nr 2

66-72

PL

W artykule przedstawiono definicję oraz klasyfikację wyrobisk w podziemnych kopalniach węgla kamiennego. Określono kryteria klasyfikowania podziemnych wyrobisk górniczych do środków trwałych. Ponadto odniesiono się do problematyki obciążenia wyrobisk górniczych podatkiem na rzecz gmin górniczych.

EN

The paper presents a definition and classification of workings in underground hard coal mines. The criteria for the classification of underground mine workings to fixed assets have been determined. In addition, reference was made to burdening of mine workings with a tax for the sake of local mining communities.

18

Assessment of the impact of geomechanical parameters variability on underground excavations stability using response surface method

Pytel W., Świtoń J.

Studia Geotechnica et Mechanica

|

2013

|

Vol. 35, nr 1

183--194

EN

Recognition of properties of the rock mass surrounding a mineral deposit is particularly important for the mining operations at greater depths. Since the rock mass is usually not homogeneous, and its parameters have characteristics of randomness, underground workings safety issue should always be analysed taking into account the dispersion of the values of these parameters around their mean values. In order to assess the impact of geotechnical parameters uncertainty on the excavation stability one uses the appropriate statistical approach. In this paper, by analysing successive combinations of geomechanical parameters of the rock in the measured range, we examined the effect of their variability on risk of underground excavation instability using response surface method.

19

Podwieszony ciągnik akumulatorowy PCA-1

Konsek R., Kaczmarczyk K., Budzyński Z., Polnik B.

Napędy i Sterowanie

|

2013

|

R. 15, nr 7/8

112--115

PL

W artykule zaprezentowano podwieszony ciągnik akumulatorowy PCA-1 przeznaczony do prac transportowych w chodnikowych wyrobiskach górniczych, poruszający się po trasach podwieszonych. Zaprezentowano budowę ciągnika oraz zakres jego zastosowania. Omówiono wpływ rozwiązania na poprawę warunków pracy załóg górniczych w aspekcie bezpieczeństwa pracy i ergonomii.

EN

The paper presents PCA-1 suspended battery drivetrain, designed for transportation operations in mine roadways, which travels along the suspended routes. Design of the drivetrain and its possible use are given. Impact of the design solution on improvement of work safety and ergonomics is discussed.

20

Сокращение продолжительности строительства технологической части горной выработки

Szkumatov A., Moroz O., Ivanciszij D.

Górnictwo i Geologia

|

2013

|

T. 8, z. 2

89--97

UK

Произведен анализ продолжительности основных этапов работ при строительстве горизонтальных и наклонных горных выработок. Предложено примене-\ние криволинейно-уступной формы проходческого забоя при сооружении техноло- гической части выработки. Разработаны инструктивные документы по внедрению предложенных технических решений.

PL

Przeprowadzono analizę czasu trwania zasadniczych etapów robót przy wykonywaniu poziomych i nachylonych wyrobisk górniczych. Zaproponowano zastosowanie krzywoliniowo-ustępliwego kształtu przodka wyrobiska korytarzowego przy wykonywaniu technologicznej części wyrobiska. Opracowano dokumentację dla wdrożenia zaproponowanych rozwiązań technicznych.