Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 15

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  wydzielanie
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
EN
Together with development of casting technology for Al-Si-Mg alloys, new groups of casting materials are undergoes its implementation into foundry practice. Al-Mg-Si casting alloys possessed several advantages such as good strength in as-cast state combined with high ductility, good corrosion resistance and castability. In both Al-Si-Mg and Al-Mg-Si systems, the range of the eutectic crystallization occurs: L → αAl + βSi and L → αAl + Mg2Si, respectively. In the hypoeutectic alloys of both system as a primary phase – dendrites of the solid solution αAl solidify. The transition elements – Ti, Zr, Sc, which provides efficient grain refinement can dissolve in this solid solution αAl causing precipitation strengthening effect. In the article the present state of the researches on the development of Al-Mg-Si casting alloys is considered together with the results of the examinations on the effect of Ti addition on the microstructure of the AlMg5Si2Mn alloy. These researches results were discussed at the annual conference on the casting of non-ferrous metals “Science and Technology” (2018) and initially presented in an shortened form in the article [1].
PL
Wraz z rozwojem technologii odlewniczych stopów Al-Si-Mg, także kolejne grupy materiałów znajdują zastosowanie w odlewnictwie. Stopy odlewnicze Al-Mg-Si charakteryzują się korzystnymi właściwościami nie tylko technologicznymi, jak np. dobra lejność, ale także odpowiednio wysoką wytrzymałością i plastycznością w stanie lanym czy też odpornością na korozję. W układach równowagi Al-Si-Mg i Al-Mg-Si występują odpowiednio obszary krystalizacji eutektycznej L → αAl + βSi oraz L → αAl + Mg2Si. W stopach podeutektycznych metale przejściowe, takie jak: Ti, Zr, Sc, dodawane przede wszystkim w celu rozdrobnienia pierwotnej struktury ziarn dendrytycznych, mogą rozpuszczać się w pierwotnej fazie αAl i powodować jej umocnienie wydzieleniowe. W pracy został omówiony aktualny stan badań nad odlewniczymi stopami Al-Mg-Si. Przedstawiono wyniki badań własnych dotyczących wpływu dodatku Ti na mikrostrukturę stopu AlMg5Si2Mn, które były dyskutowane w ramach konferencji „Science and Technology” (2018) oraz wstępnie omówione w publikacji [1].
PL
Wydzielenia węglikoazotków mikrododatków V, Nb i Ti silnie wpływają na mikrostrukturę i własności mechaniczne stali mikrostopowych. Do przewidywania własności mechanicznych stali wymagane są takie parametry wydzieleń jak zawartość (ułamek objętości) i rozmiar (średni promień cząstek). Modele matematyczne opisujące proces wydzielania pozwalają określić te parametry. Modele te opierają się na równaniach algebraicznych opisujących zarodkowanie i kinetykę wzrostu wydzieleń. Rozwój nauk informatycznych umożliwia przeprowadzanie symulacji procesów wydzieleniowych. Jednym z dostępnych narzędzi informatycznych do przeprowadzenia symulacji jest metoda automatów komórkowych. W artykule przedstawiono model automatu komórkowego do obliczania rozmieszczenia i zawartości wydzieleń węglikoazotków w stalach mikrostopowych zawierających dodatki Ti, Nb lub V.
EN
Carbonitrides precipitations of microalloying elements, V, Nb and Ti, strongly influence the microstructure and mechanical properties of high strength low alloy steels. To predict the mechanical properties of these steels parameters of precipitates such as size (mean radius) and content (volume fraction) are required. Mathematical models describing the carbonitrides precipitation process enable to calculate these parameters. The development of computer science enables simulations of precipitation process. The models are based on the algebraic equations describing the nucleation and growth kinetics of precipitates. One of the available tools to simulate the precipitation processes is the method of Cellular Automata. Cellular Automata model proves to be very efficient in modelling various phenomena in materials science. Cellular Automata model of carbonitride precipitation in microalloyed steels containing such elements as Ti, Nb or V is presented in the paper. The model predicts kinetics of precipitation as well as stereological parameters of precipitates.
PL
W niniejszej pracy - na podstawie przeglądu literatury oraz badań -opracowano nowe metodyki wydzielania, rozdzielania od składników towarzyszących, identyfikacji oraz oznaczania siarki elementarnej w glebach, szczególnie zanieczyszczonych nisko lotnymi produktami pochodzącymi z ropy naftowej. Zastosowano ekstrakcję siarki, nisko oraz średnio polarnych składników gleby do niepolarnego n-heksanu. Rozdzielano składniki ekstraktów techniką kolumnowej elucyjnej wysokosprawnej chromatografii cieczowej w normalnych układach faz (NP-HPLC) z detekcją spektrofotometryczną w zakresie nadfioletu i światła widzialnego z tablicą fotoelementów(UV-VIS-DAD). W badaniach uwzględniono także kolumnową wysokosprawną elucyjną chromatografię cieczową w odwróconych układach faz (RPHPLC), posiadającą zwiększający się ostatnio zasób literatury dla badania siarki rodzimej w środowisku naturalnym. Badano także przydatność cienkowarstwowej chromatografii cieczowej w normalnych oraz odwróconych układach faz (NP-TLC / RP-TLC). Jednakże ostatnie techniki są możliwe do zastosowania w identyfikacji oraz oznaczaniu siarki rodzimej tylko w warunkach jej wysokich zawartości w analitach. Na podstawie badań wykazano, że najbardziej korzystnymi warunkami ekstrakcji i ługowania siarki rodzimej w glebach mogących jednocześnie zawierać nisko i średnio polarne zanieczyszczenia pochodzenia naftowego oraz po-węglowego, jest ekstrakcja / ługowanie rozpuszczalnikiem alifatycznym, np. n-heksanem. Natomiast optymalnymi warunkami do rozdzielania, identyfikacji oraz oznaczania siark i elementarnej, a także – w razie takiej potrzeby – oznaczania obecności i zawartości - nisko i średnio polarnych zanieczyszczeń gleby, ekstrahowanych razem z siarką rodzimą jest wykorzystanie techniki NP-HPLC/ UV-VIS-DAD. Ważne znaczenie w niniejszych badaniach ma możliwość identyfikacji analitu, nie tylko na podstawie parametrów retencji, ale także na podstawie charakterystyki widma w zakresie ultrafioletu i światła widzialnego, tzn., z zastosowaniem detektora spektrofotometrycznego z tablicą fotoelementów, UV-VIS-DAD.
EN
In the present study - based on literature review and research - developed new methods of isolation, separation from components associated, identification and determination of elemental sulfur in the soil, especially contaminated with low-volatile products derived from crude oil. Used sulfur extraction, low and medium polar constituents of soils to non-polar n-hexane. Separated components of the extracts by using elution column high performance liquid chromatography technique in normal phase systems (NP-HPLC) with spectrophotometric detection in the ultraviolet and the visible light range with array of photoelements (UV-VIS-DAD).The studies also included an elution column high performance liquid chromatography in reversed-phase systems (RP-HPLC) having increasing lately resource literature for the study of native sulfur in the environment. Has also been studied the suitability of the thin layer chromaptography in normal and reverse phase systems (NP-TLC / RP-TLC). However, recent techniques are possible for use in the identification and determination of native sulfur only in terms of its high content in anal ytes. Studies have shown that the most preferred extraction and leaching conditions, of native sulfur in the soil which may contain also low and medium polar impurities, and the petroleum-carbon, is the extraction / leaching of aliphatic solvent, eg. N-hexane. While the optimum conditions for the separation, identification and determination of the elemental sulfur, and - if necessary - the determination of the presence and the content of - low and medium polar soil contaminants, extracted with native sulfur is the use of the NP-HPLC / UV-VIS-DAD technique. Great importance in this study has the ability to identify the analyte based not only on retention parameters, but also on the basis of a characteristic spectrum in the ultraviolet and visible light, ie., using a spectrophotometric detector with an array of photoelements, UV-VIS-DAD.
EN
Purpose: In this paper the application of vanadium precipitation for lower rolling force and enhanced strength of hot strip steel was discussed. Design/methodology/approach: Fine precipitates of vanadium were firstly investigated by Scanning Transmission Electron Microscopy (STEM), Transmission Electron Microscopy (TEM) and Energy Dispersive X-Ray Spectroscopy (EDX). Further quantitative characterisation for the precipitation and the addition of high amount of nitrogen will be discussed. Findings: The contribution for strength from different components, namely, grain refinement, second phase hard particles and precipitation strengthening was separately analysed. Research limitations/implications: Basic knowledge in thermodynamics of the precipitation of microalloying elements is applied for the process design of hot strip rolling for reduced rolling force and improved strengthening effect. Originality/value: A vanadium-added steel tends to need moderate rolling force through recrystallisation controlled rolling while the other with a small addition of 0.05% niobium requires significantly higher force.
EN
Basic dimensions (length, width and thickness), critical velocity of transporting seeds, sliding friction angle and the mass of pumpkin seeds, obtained from four fruit of various mass were determined. Based on the measurements, volume and thickness of each seed and its spherical index were calculated. Interdependence between the tested properties and indexes was evaluated based on the test for independent samples, analyses of variance, correlation and regression. It was found that the seeds mass is the most variable property and their length is the least variable. Empty and full pumpkin seeds should be separated with a pneumatic separator, where a vertical air stream of velocity approx. 5 m·s-1 is a separating element. Length and mass of seeds may be used at separation of seed material into quality fractions. As a result of separating the smallest seed fraction, a seed material may be obtained in which after the process of removing the fruit-seed coat, 95% of ripe seeds will be available.
PL
Określono podstawowe wymiary (długość, szerokość i grubość), prędkość krytyczną unoszenia, kąt tarcia poślizgowego i masę pestek dyni zwyczajnej, pozyskanych z czterech owoców o różnej masie. Na podstawie pomiarów obliczono objętość i gęstość każdej pestki oraz jej wskaźniki sferyczności. Współzależność między badanymi cechami i wskaźnikami oceniono na podstawie testu t dla prób niezależnych, analizy wariancji, korelacji i regresji. Stwierdzono, że cechą fizyczną o największej zmienności jest masa pestek, a o najmniejszej – ich długość. Puste i pełne pestki dyni najlepiej jest rozdzielać za pomocą separatora pneumatycznego, gdzie elementem rozdzielczym jest pionowy strumienia powietrza o prędkości ok. 5 m·s-1. Przy rozdzielaniu materiału nasiennego na frakcje jakościowe można wykorzystać jako cechę rozdzielczą długość lub masę pestek. W wyniku oddzielania najmniejszej frakcji pestek można uzyskać materiał nasienny, w którym po procesie usuwania okrywy owocowo-nasiennej znajdować się będzie ok. 95% nasion dorodnych.
PL
W pracy przedstawiono przegląd literatury i wyniki badań własnych dotyczące mikrostruktury stopu aluminium 2024, składu chemicznego, morfologii wydzieleń faz umacniających otrzymywanych po obróbce cieplnej T6I6 oraz plastycznej HPT. Zaprezentowano wyniki badań potwierdzające możliwość otrzymania wśród innych faz umacniających także wydzieleń o budowie rdzeniowej. Zastosowanie obróbki T6I6 – zabiegu przerwania procesu wydzieleniowego w czasie pierwotnego starzenia przez schłodzenie do temperatury pokojowej oraz zoptymalizowanie parametrów wtórnego wysokotemperaturowego starzenia dało warunki do powstania wydzieleń rdzeniowych. Wydzielenia te wpływają na uzyskanie relatywnie wysokich własności wytrzymałościowych bez pogorszenia plastyczności materiału, co wpływa na zmniejszenie zagrożenia powstawania kruchych pęknięć podczas procesu produkcyjnego. Mikroanaliza chemiczna EDS wydzieleń rdzeniowych wykazała, że są to fazy o ściśle nieokreślonym składzie stechiometrycznym (powłoka i rdzeń) oraz znacząco różnym stężeniu atomów Cu, Mn i Fe, które można zapisać Alx(CuyFev) i Alx(CuzMnw) odpowiednio dla fazy zewnętrznej i rdzenia. Ponadto zaobserwowano znacząco różne stężenie atomów Cu, Mn i Fe odpowiednio w fazie zewnętrznej i w rdzeniu, natomiast stabilne stężenie atomów Si i Mg. Wyniki pozwalają domniemać, że fazy są pochodnymi związków typu Al6X lub Al4X. Przedstawiono także zależność zmian morfologii wydzieleń podczas obróbki plastycznej HPT dla stopu po obróbce T6I6. W procesie wielostopniowego starzenia otrzymano komercyjny stop aluminium (2024T6I6) umocniony dzięki wydzieleniom o budowie rdzeniowej, które są energetycznie stabilne i nie ulegają ścięciu podczas obróbki plastycznej. Stop ten może być stosowany do wykonywania detali w procesach technologicznych opartych na obróbce plastycznej na zimno.
EN
The overview of the literature and the results of own research on the microstructure of 2024 aluminium alloy, its chemical composition and the morphology of the precipitates of the strengthening phases received by T6I6 thermo treatment and HPT plastic treatment are presented in the paper. The results of the research that confirm the possibility of obtaining, among other strengthening phases, the ones precipitates of the core/shell structure are depicted as well. The giving of T6I6 treatment, the act of interrupting the precipitate process during the primary aging by cooling down until the room temperature and optimizing the factors of the secondary high-temperature aging created the conditions for the emergence of core/shell precipitates that affect the obtaining of relatively high strength features while maintaining plastic features, thus reducing the risk of formation of brittle cracks during the manufacturing process. Based on the results of chemical microanalysis EDS of the composition of precipitate, the fixed stoichiometric ratio of Mn:Cu:Fe atoms in outer phase and in the core is presented, which made it possible to establish that these phases are derivatives of Al6X or Al4X compounds. These can be written down as Alx(CuyFev) and Alx(CuzMnw) with significantly different concentration of Cu, Mn and Fe atoms and stable concentration of Si and Mg atoms, respectively in outer phase and in the core. The dependence of the changes of the morphology of precipitate during the HPT plastic treatment is presented. In the process of multi-stage aging the commercial aluminium alloy (2024T6I6) was received. It was strengthened by the core-shell precipitates which are energetically stable and are not chopped during the plastic treatment. This alloy may be used in production of elements in technological processes based on cool plastic treatment.
PL
Przedstawiono wyniki badań porównawczych procesów odpuszczania stali narzędziowej po hartowaniu konwencjonalnym oraz po hartowaniu i kriogenicznej obróbce cieplnej. Prezentowano również wyniki badań procesów starzenia stopu Al-4,7% Cu po konwencjonalnej i kriogenicznej obróbce cieplnej. Stwierdzono, że w obu przypadkach obróbka kriogeniczna wpływa na przebieg procesów odpuszczania oraz procesów starzenia. Mechanizmy oddziaływania są w każdym przypadku inne. W stali po obróbce kriogenicznej procesy odpuszczania zaczynają się już podczas dochodzenia od temperatury -196°C do temperatury otoczenia i przyspieszają wzrost twardości spowodowany odpuszczaniem. W stopie Al-Cu po obróbce konwencjonalnej procesy rozpuszczania się wydzieleń i wywołany nimi spadek twardości pojawia się szybciej niż w stopie po obróbce kriogenicznej. Analizowano przyczyny takich zmian na podstawie danych literaturowych.
EN
The paper presents results of comparative studies of tempering processes of quenched and conventionally treated tool steel vs. the same steel quenched and cryo-treated. Also ageing processes of Al-4.7% Cu alloy after conventional and cryo-treatments are analyzed and the results presented. It has been observed that in both cases cryogenic treatment has an effect on the development of the tempering and ageing processes. The mechanisms of the influence are different in each case. In the cryo-treated steel, the tempering processes already begin in the process of reaching ambient temperature from -196°C and accelerate the increase in hardness because of tempering. In conventionally treated Al-Cu alloy the processes of dissolving precipitates and the resulting decrease in hardness occur earlier than in the cryo-treated alloy. Reasons of such changes have been analyzed.
PL
Własności mechaniczne miedzi (poza obróbką plastyczną na zimno) zwiększa niewielki dodatek - do około 3 % - pierwiastków stopowych, które jednak w różnym stopniu obniżają przewodność elektryczną. Tradycyjnie stopy te noszą nazwę miedzi stopowych. Półwyroby z tej grupy charakteryzują się wysokimi i stabilnymi, w wyższej temperaturze eksploatacji, własnościami wytrzymałościowymi a także dobrą przewodnością elektryczną i cieplną. Zamieszczone w pracy obrazy mikrostruktury wykonane przy użyciu mikroskopii świetlnej, jak też elektronowej skaningowej oraz transmisyjnej stopu CuBe2 a także otrzymane wartości twardości i elektrycznej przewodności właściwej pozwalają wyjaśnić zaobserwowany, bardzo wysoki wzrost twardości. Wynika stąd wniosek praktyczny, iż sterując odpowiednio parametrami przesycania i starzenia, jak też wielkością odkształcenia na zimno można osiągnąć szerokie zespoły własności użytkowych.
EN
Mechanical properties of copper are increased (besides cold working) by addition of alloy additives up to 3 %. However causing decreasing of electrical conductivity. Traditionally these alloys are known as a low-alloyed copper. Half-finished products of these materials have high mechanical properties, stable at elevated temperature and good electrical and thermal conductivity. Presented in paper microstructures, prepared with optical, scanning and transmission electron microscopy, combined with hardness and electrical conductivity investigations allows to explain significant hardness increase of CuBe2 alloy. Practical conclusion is that by controlling of cold working, quenching and ageing processes wide set of functional properties could be obtained.
EN
Carbon nanotubes (CNTs) are considered a new allotropic form of carbon. They are fascinating in many application fields. In this work we studied the analytical potential of modified multi-walled carbon nanotubes (MMWCNTs) as a sorbent for separation and precon-centration of trace amounts of cadmium ions, followed by their flame atomic absorption spectrometric determination in water samples. Multi-walled carbon nanotubes (MWCNTs) were oxidized with 4 mol L-1 HNO-1 and modified with N-phenyl-1,2-hydrazinedicarbothio-amide. Then, MMWCNTs were used as a sorbent for preconcentration of Cd+2. Under optimum experimental conditions flame atomic absorption spectrometric analysis was performed. Cadmium ions were quantitatively retained by MMWCNTs in the pH rang of 5-7.5. Elution was carried out with 5.0 mL of 0. l mol L-1 of HNO3. The flow rate of the sample solution was set at 2 mL min-1. The calibration plot was linear in the concentration range of cadmium ion in the final solution of 20-3500 ng mL-1 with a correlation factor of 0.9993. Detection limit in the final solution was 1.81 ng mL-1 with enrichment factor of 90. The effects of the experimental parameters on results of preconcentration and determination of cadmium, including sample pH, flow rates of sample and eluent solutions, type of eluent, breakthrough volume, and interference ions were studied. The method was successfully applied to the determination of trace amounts of Cd2+ in different samples.
PL
Nanorurki węglowe (CNTs) uważane za nową odmianę węgla stwarzają fascynujące, nowe możliwości zastosowań. W niniejszej pracy badano potencjalne możliwości modyfikowanych wielościanowych nanorurek węglowych (MMWCNTs) w charakterze sorbentu do wydzielania i zatężania śladowych ilości jonów kadmowych do ich następnego oznaczania w próbkach wody za pomocą płomieniowej absorpcyjnej spektrometrii atomowej. Wielościanowe nanorurki węglowe (MWCNTs) utleniano za pomocą 4 mol L-1 HNO3, modyfikowano za pomocąN-fenylo-l,2-hydrazynodikarbotioamidu, anastępnie otrzymany MMWCNTs stosowano jako sorbent do zatężaniajonów Cd+2. Oznaczenia kadmu za pomocą płomieniowej atomowej spektrometrii absorpcyjnej prowadzono w optymalnych warunkach ustalonych eksperymentalnie. Kadm jest ilościowo zatrzymywany przez MMWCNTs w zakresie pH 5-7,5. Elucję prowadzono za pomocą 5,0 mL 0,1 mol L-1 HNO,. Natężenie przepływu ustalono na poziomie 2 mL min-1. Krzywa kalibracyjna była liniowa w zakresie stężeń 20-3500 ng mL-1 ze współczynnikiem korelacji odnoszącym się do końcowego roztworu: 0,9993. Granica wykrywalności wynosiła 1,81 ng mL-1 a współczynnik wzbogacenia: 90. Badano wpływ różnych warunków doświadczalnych takich jak: pH próbki, natężenie przepływu próbki i eluentu, rodzaj eluentu, objętość do przebicia i wpływ jonów przeszkadzających na zatężanie i oznaczanie śladowych ilości kadmu. Metodę zastosowano z powodzeniem do oznaczania śladowych zawartości kadmu w różnego rodzaju próbkach.
12
Content available remote Wydzielanie fosforu z osadów dennych
PL
Dokonano przeglądu najnowszych doniesień dotyczących zagadnień wydzielania fosforu z osadów dennych. Omówiono czynniki warunkujące wydzielanie fosforu oraz mobilność różnych jego frakcji. Przedstawiono także najczęściej stosowane metody frakcjonowania fosforu w osadach dennych.
EN
The review of the newest publications concerning phosphorus release from bottom sediment was achieved. The factors controlled phosphorus release and mobility of the particular fractions were discussed. Moreover, the most often used methods of phosphorus fractionation in the bottom sediment were described.
EN
The paper presents the results of study on the magnesium ions precipitation process from water solutions with the use of ammonium dihydrogenphosphate NH4H2PO4 under alkaline conditions. The experiments were carried out in the continuous crystallizer with an internal circulation of suspension at constant temperature 298 K. The influence of magnesium ions concentration in the raw material (0.1 - 2.0 mass %) as well as pH (9.0 - 11.0) and residence time (900 - 10800 s) on the efficiency on magnesium ions removal from diluted solutions was evaluated. It was found, that for the process carried out with raw material containing 0.5 mass % of magnesium ions at pH of about 10 and residence time 900 s, the magnesium ions concentration in mother liquor was about 0.003 - 0.004 mass %. The process efficiency was about 99%. The product of crystallization under studied conditions was struvite MgNH4PO4-6H2O.
PL
Omówiono szereg metod wydzielania rodu, głównie z wieloskładnikowych roztworów chlorkowych. Głównym zadaniem większości metod jest otrzymanie z roztworu wyjściowego czystego roztworu kwasu sześciochlororodowego, z którego wydziela się sole rodu, poddawane następnie rafinacji. Opracowanie jest kontynuacją opublikowanej wcześniej pracy [1].
EN
Several methods of rhodium precipitation, mainly from multi-component chloride solutions, are discussed. The principal aim of most methods is to obtain from the starting solution a pure solution of hexachlororhodium acid, from which rhodium salts are precipitated and next subjected to refining. The present study is a continuation of an earlier paper [1].
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań procesu starzenia stopów Al-Zn-Cu-Mg, otrzymanych metodą prasowania w stanie ciekłym. Analizowano wpływ zawartości Mg i wstępnej, niewielkiej deformacji plastycznej po przesycaniu, na kinetykę utwardzenia dyspersyjnego, podczas starzenia w temperaturze 120 stopni Celsjusza. W pierwszych stadiach starzenia stwierdzono, na podstawie obserwacji mikroskopowych (TEM), powstawanie wydzieleń o morfologii stref GP, co stanowiło dominujący czynnik umocnienia stopów. Kolejne stadia wydzielania, związane z powstawaniem pośredniej fazy M' miały istotne znaczenie dla umocnienia stopów, poddanych starzeniu w przedłużonym czasie. Został zaobserwowany wpływ miedzi na przyspieszenie procesów wydzielania faz dyspersyjnych.
EN
In the paper the results of the examinations of the ageing processes of Al-Zn-Cu-Mg alloys, made by means of squeeze casting technology, were presented. The influence of Mg content and initial plastic deformation, after supersaturation, on the kinetics of dispersive hardening at 120 degrees centigrade was analysed. It was stated that at very early stages of ageing the formation of precipitates of GP zones formation could be considered a main hardening factor. The successive processes of intermediate phase M' precipitation played an important part during of ageing of examined alloys for longer time. The Cu effect on accelerating of the precipitation processes of disperse phase was observed.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.