Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 31

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  województwo opolskie
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
PL
W artykule przedstawiono wyniki studiów nad Tułowicami, najmłodszym miastem województwa opolskiego (status miasta od 2018). Założone cele pracy to przedstawienie profilu funkcjonalno-przestrzennego nowego miasta Opolszczyzny na tle jego położenia, powiązań i historii oraz nakreślenie mocnych i słabych stron miasta, szans i zagrożeń jego rozwoju w ramach przyjętego zakresu badań. W badaniach zastosowano metody: logicznej argumentacji, historyczno-interpretacyjną, pojedynczego studium przypadku oraz elementy analizy SWOT. Z przeprowadzonych badań wynika, że Tułowice są miastem o znaczącym potencjale, wyrazistej tożsamości i dobrych perspektywach rozwoju.
EN
The article presents the results of studies on Tułowice, the youngest town of the Opolskie Voivodeship (city status from 2018). The assumed aims of the work are to present the functional and spatial profile of the new town of the Opole region against the background of its location, connections and history, as well as outlining the strengths and weaknesses of the town, opportunities and threats to its development within the adopted scope of research. The following methods were used in the research: logical argumentation, historical-interpretative, a single case study and SWOT analysis elements. The research shows that Tułowice is a town with significant potential, distinct identity and good development prospects.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących nowych ośrodków miejskich województwa opolskiego, którym nadano status miasta po 1945 r. Założone cele pracy to: analiza aktów prawnych związanych z nadaniem statusu miasta w Polsce, charakterystyka miejskiej sieci osadniczej Opolszczyzny i wstępne rozpoznanie zbioru nowych miast regionu. W badaniach zastosowano metodę logicznej argumentacji oraz metodę historyczno-interpretacyjną. Z przeprowadzonych badań wynika, że większość nowych miast została utworzona w okresie 1945-1989, nadaniu statusu miejskiego części z nich sprzyjała obecność przemysłu jako głównego czynnika ich rozwoju ekonomicznego. Zbiór tworzą miasta małe, pełniące funkcje siedzib gmin miejsko-wiejskich.
EN
The article presents the results of research on new urban centers of the Opolskie Voivodeship, which were given the status of a city after 1945. The assumed aims of the study are: analysis of legal acts related to granting the status of a town in Poland, characteristics of the urban settlement network of the Opole region and preliminary identification of a set of new towns in the region. The research used the method of logical argumentation and the historical-interpretative method. The study shows that most of the new towns were established in the period 1945-1989, and some of them were granted urban status due to the presence of industry as the main factor of their economic development. The collection consists of small towns that function as seats of urban and rural communes.
EN
The article addresses an innovative instrument of regional development management, namely the Special Demographic Zone (SDZ). The zone has been established in Opolskie Voivodeship, a region marked by the most unfavourable demographic trends among other Polish regions. The article aims to highlight activities intended for people aged 50+ pursued by municipalities and enterprises operating within the SDZ as well as discussing the assessment the Opolskie for the Family programme by surveyed stakeholders. Based on the theoretical framework of the SDZ, a questionnaire has been designed, and a survey has been carried out with a view to achieving the aforesaid aim. Based on the analysis of survey results, the authors have identified the need for and scope of further action that will allow local self-governments and enterprises to implement the concept of the SDZ in a more effective manner.
PL
Celem pracy było określenie częstości występowania miesięcy suchych i wilgotnych w województwie opolskim w miesiącach od maja do września w latach 1981-2010 tj. w okresie wyraźnego wzrostu temperatury w procesie globalnego ocieplenia. Miesiące suche i wilgotne identyfikowano na podstawie czterech wybranych wskaźników, do których należał: wskaźnik termiczno-opadowy A, wskaźnik standaryzowanego opadu SPI, wskaźnik hydrotermiczny K oraz wielkości niedoborów i nadmiarów opadu dla przykładowej rośliny uprawnej tj. ziemniaka późnego. Podjęto również próbę odpowiedzi na pytanie, który ze wskaźników najwierniej charakteryzuje warunki wilgotnościowe okresu wegetacyjnego. Wykazano, że średnia częstość występowania miesięcy, w których obserwowano różne natężenie suszy wynosiła: na podstawie wskaźnika termiczno-opadowego A - 25%, według wskaźnika standaryzowanego opadu SPI - 35%, określona metodą wskaźnika hydrotermicznego Sielianinowa - 36%, a na podstawie wielkości niedoborów opadu - 34%. Średnia częstość występowania miesięcy wilgotnych kształtowała się następująco: na podstawie wskaźnika termiczno-opadowego A - 23%, według wskaźnika standaryzowanego opadu SPI - 23%, określona metodą wskaźnika hydrotermicznego Sielianinowa - 16%, a na podstawie wielkości niedoborów opadu - 29%. Stwierdzono również, że pomiędzy czterema badanymi wskaźnikami a plonami ziemniaka występuje współzależność. Najsilniejsza, istotna statystycznie okazała się korelacja wielkości plonu ze wskaźnikiem termiczno-opadowym A. Przy obserwowanym stałym wzroście temperatury i dużej zmienności opadów charakterystycznej dla klimatu Polski, do identyfikacji miesięcy suchych i wilgotnych w długich okresach bardziej słuszne wydaje się wykorzystywanie zespołowych wskaź- ników uwzględniających temperaturę powietrza i opady atmosferyczne.
EN
The aim of the undertaken research was an evaluation of the frequency of the dry and the wet months in the Opole Voivodeship in the months of May to September in1981-2010 years, in the view of the global warming. The dry and the wet months were characterized on the basis of hydrothermal index K, thermo-precipitation index A, standardized precipitation index SPI and the amount of the precipitation deficiencies and excesses of the late potato. The attempt of answering the question which of these indexes describe the moisture conditions of the vegetative season the best were undertaken. It was proved that the average frequency of months, in which the different level of draught’s intensity was observed, was equal to 25% on the basis of the thermo-precipitation index A, 35% standardized precipitation index SPI, 36% hydrothermal index K, and 34% on the basis of the deficiencies precipitation amount. The average frequency of the wet months were counted to all four indexes and the values were: 23% on the basis of the thermo-precipitation index A, 23% standardized precipitation index SPI, 16% hydrothermal index K, and 29% on the basis of the deficiencies precipitation amount. The dependence between the four indexes and the yield of the potato were observed. The correlation between the potato yield and the thermo-precipitation index A turned out to be the most statistically significant. It seems reasonable, that in the term of the constant temperature growth and the strong disperse of the precipitation, typical for the climate of Poland, the indexes, connected with the air temperature and precipitation, are the best indicators to classify the wet and the dry months.
PL
Jakość życia stanowi jeden z kluczowych aspektów zrównoważonego rozwoju w kontekście rozwoju regionalnego. Z uwagi na interdyscyplinarny charakter kategorii jakości życia, która stanowi konglomerat wskaźników związanych z: materialnym poziomem życia (wskaźniki dochodowe i warunki mieszkaniowe), warunkami pracy, edukacją, ochroną zdrowia, infrastrukturą transportową i łącznością, kulturą, turystyką i rekreacją oraz dostępnością do dobrej jakości środowiska, badanie jakości życia jest kwestią złożoną. W niniejszym artykule podjęto próbę oceny jakości życia w województwie opolskim w latach 2005-2015 w ujęciu wskaźnikowym (wybrane wskaźniki kontekstowe). Dodatkowo opracowanie uzupełniono o syntetyczną analizę wyników badań zaprezentowanych w Diagnozie społecznej, które pozwalają ukazać subiektywne kryteria oceny jakości życia w regionie.
EN
The quality of life is one of the key aspects of sustainable development in the context of regional development. Due to the interdisciplinary character of the quality of life, which is a conglomerate of indicators related to: material living standards (indicators of income and the housing conditions), working conditions, education, health, infrastructure, transport and communication, culture, tourism and recreation and the availability of a good quality environment, the quality of life survey is a complex issue. In this article, there was the attempt to assess the quality of life in the Opolskie voivodship in the period 2005-2015 on indexed basis (selected context indicators). In addition, this paper was supplemented with a synthetic analysis of the results of studies, which were presented in The Social diagnosis, which show the subjective criteria for assessing the quality of life in the region.
PL
Wprowadzenie: W wyniku awarii reaktora elektrowni jądrowej w Czarnobylu na Ukrainie w 1986 roku doszło do niekontrolowanego uwolnienia substancji radioaktywnych. Województwo opolskie należy do obszarów, na których nastąpiła największa kumulacja skażenia powierzchniowego izotopami promieniotwórczymi. Deszczowa pogoda panująca na tym obszarze podczas przechodzenia radioaktywnej chmury wpłynęła na zatrzymanie się w komponentach środowiska różnych izotopów promieniotwórczych. Cel: W opracowaniu skupiono uwagę na przedstawieniu dynamiki zmian wartości stężenia powierzchniowego cezu 137Cs w glebie Opolszczyzny na przestrzeni prawie trzydziestu lat od awarii czarnobylskiej. Projekt i metody: Duże znaczenie dla oceny zmian wartości stężenia powierzchniowego 137Cs w glebie z określonego punktu poboru próbek ma stan mikrośrodowiska. Nie może być ono zniekształcone lub zmienione przez działalność człowieka. Istotne jest również to, aby sposób pobierania próbek był ustalony i powtarzalny, a ich przygotowanie do pomiaru w laboratorium odbywało się według ściśle określonych procedur. Po odpowiednim przygotowaniu próbki są poddawane pomiarom spektrometrycznym na detektorze półprzewodnikowym HPGe oraz analizie promieniowania gamma za pomocą oprogramowania Genie-2000. Wyniki: Podczas analizy widm promieniowania gamma w próbkach gleby stwierdzono obecność naturalnych izotopów 40K, 226Ra i 228Ac oraz sztucznych izotopów 134Cs (rejestrowany do 1996 r.) i 137Cs (rejestrowany do dziś). W artykule przedstawiono rezultaty pomiarów stężeń powierzchniowych 137Cs i stężeń naturalnych radionuklidów 40K, 226Ra i 228Ac w glebie woj. opolskiego dla próbek pochodzących z okresu 1988–2014. Wnioski: Zgodnie z przewidywaniami na przestrzeni prawie 30 lat od awarii w Czarnobylu stężenie 137Cs w glebie stopniowo maleje. Jest to związane z rozpadem izotopu oraz jego przenikaniem w głębsze warstwy gleby. Natomiast stężenie radionuklidów naturalnych w badanych miejscowościach utrzymuje się na podobnym poziomie. Wskazana jest kontynuacja pomiarów, w celu sprawdzenia, jak maleje stężenie powierzchniowe 137Cs w glebie i kiedy jego wartość znajdzie się poniżej progu detekcji. Należałoby także wybrać kilka punktów poboru gleby (także na Opolszczyźnie) w celu zbadania, jak 137Cs przeniknął w głębsze warstwy gleby (pobór z warstwy 25 cm).
EN
In 1986 there was an accident in the reactor at the Chernobyl Nuclear Power Plant in Ukraine which caused an uncontrolled release of radioactive substances. The Opole province in Poland is one of the areas which suffered the greatest accumulation of surface contamination with radionuclides. As a result of rainy weather in this area during the transition of the radioactive cloud, various radioisotopes remained in the environmental components. Objective: The study focuses on the dynamic changes in the surface concentration of cesium 137Cs in soil samples from the Opole province, which have been measured for nearly thirty years since the Chernobyl disaster. Method: The condition of the microenvironment is very important for the assessment of changes in 137Cs surface concentration for the soil taken from the same sampling point, so the microenvironment cannot be distorted or changed by human activity. The method of sampling must be fixed and repeatable, and the preparation of samples for measurement in the laboratory should be conducted according to strict procedures. After proper preparation, samples are measured spectrometrically on a HPGe semiconductor detector and then an analysis of gamma radiation is done with Genie-2000 software. Results: During the gamma-radiation spectrum analysis of the soil samples, the surface concentration of natural isotopes 40K, 226Ra and 228Ac and of artificial isotopes 134Cs (reported till 1996) and 137Cs (reported to the present) was detected. The article presents the results of 137Cs surface concentration measurements, as well as the concentration of 40K, 226Ra and 228Ac natural radionuclides in the soil of the Opole province from samples measured in the period 1988–2014. Conclusions: As expected, for the nearly 30 years since the failure of the Chernobyl NPP, the concentration of 137Cs in the soil has been gradually decreasing as a result of isotope decay and its penetration into the deeper layers of the soil. On the other hand, the concentration of natural radionuclides is at a similar level for the same sampling points. In the future it will be useful to continue measuring to see how the surface concentration of 137Cs for soil is decreasing and when its value will be below the detection threshold. It would be also good to select several sampling points (also in the Opole province) in order to investigate how 137Cs has penetrated into the deeper layers of the soil (a 25-cm layer).
PL
The following paper presents an analysis of the level of competencies of teachers in the Opole Voivodeship. The aim of the paper is to determine if there is a relationship between the age of teachers and their level of competencies. The analysis has been based on CAWI research and took the form of a self-assessment of the competencies level made by the teachers and an assessment made by principals. As a result it was found that there is no correlation between age and the level of competencies and it is difficult to identify differences because of the age.
EN
Artykuł przedstawia analizę poziomu kompetencji nauczycieli województwa opolskiego. Głównym jego celem było ustalenie, czy istnieje zależność pomiędzy wiekiem nauczycieli a ich poziomem kompetencji. Podstawą do udzielenia odpowiedzi były badania CAWI, przeprowadzone wśród nauczycieli i dyrektorów szkół. Analiza poziomu kompetencji została przeprowadzona na podstawie samooceny nauczycieli oraz oceny przedstawionej przez dyrektorów szkół. W wyniku badań ustalono, że nie ma korelacji pomiędzy wiekiem a poziomem kompetencji nauczycieli według dyrektorów szkół.
PL
Do substancji biogennych zaliczamy wszystkie pierwiastki niezbędne do rozwoju żywych organizmów, przede wszystkich związki azotu i fosforu. Rozwój gospodarczy i ingerencja człowieka przyczynił się do wysokiego zużycia tych substancji, czego następstwem jest zwiększenie żyzności wód oraz ich nadmierne starzenie się, czyli eutrofizacja. Procesy te w konsekwencji prowadzą do zwiększonego rozwoju glonów i zakwitu wód. Przeprowadzone badania miały na celu określenie zawartości substancji biogennych w akwenach zlokalizowanych na terenie województwa opolskiego. Na obecnym etapie badań stwierdzono, że w przeanalizowanych wodach nie odnotowano przekroczeń stężeń biogenów uznanych za maksymalne dla badanych akwenów.
EN
To include all the nutrients and mineral elements essential to the development of living organisms, primarily nitrogen and phosphorus compounds. Economic development and human interference caused excessive growth of these substances, which results in increasing the fertility waters and their aging or excessive eutrophication. These processes therefore lead to an increased growth of algae blooms and water. The study aimed to determine the content of biogenic substances in waters located in the province of Opole. At the current stage of research, it was found that the waters affected by the eutrophication outweigh the concentration of nitrates and phosphates, while in the waters of pure concentration falls within the scope of the regulation.
PL
Celem pracy była charakterystyka warunków termiczno-opadowych w województwie opolskim na podstawie wartości średnich miesięcznych temperatur powietrza i miesięcznych sum opadów atmosferycznych (1981-2010) ze stacji: Łosiów, Stare Olesno, Opole i Głubczyce. Obliczono podstawowe charakterystyki statystyczne warunków termiczno-opadowych, którymi były średnie 30-letnie wartości miesięcznych i rocznych temperatury powietrza oraz opadów atmosferycznych, odchylenia standardowe temperatury, współczynniki zmienności opadów atmosferycznych. Badano również czy występują tendencje zmian temperatury i opadów. Ponadto, wyznaczono daty początku i końca okresów termicznych oraz ich długości. Wyznaczone okresy to termiczna zima, okres gospodarczy, wegetacyjny, intensywnej wegetacji oraz dojrzewania odpowiadający okresowi termicznego lata. W ostatnim etapie prac obliczono wskaźnik suchości A. Na podstawie przeprowadzonych obliczeń stwierdzono, że na obszarze województwa opolskiego średnia roczna temperatura powietrza wahała się od 8,0°C do 9,1°C i w przypadku dwóch miejscowości wystąpił istotny jej wzrost. Zaobserwowano również istotny wzrost temperatury miesięcznej w kwietniu i miesiącach letnich. Wzrost temperatury przełożył się na zmiany czasu trwania okresów termicznych, które na badanym obszarze były zróżnicowane co do długości. Zima trwała od 54 do 76 dni, okres gospodarczy od 246 do 260 dni, okres wegetacji od 221 do 235 dni, okres intensywnej wegetacji od 161 do 176 dni, a okres termicznego lata od 90 do 111 dni. Średnie roczne sumy opadów wynosiły od 586 mm w Głubczycach do 652 mm w Starym Oleśnie i cechowały się zmiennością od 17% do 21%. Stwierdzono istotne tendencje rosnące sum opadów rocznych w Łosiowie i Głubczycach oraz sum miesięcznych przede wszystkim w miesiącach: styczniu, lutym, listopadzie oraz w lipcu. Zmiany warunków termicznych i opadowych przełożyły się na zmiany wartości wskaźnika suchości; w miesiącach czerwiec i sierpień stwierdzono jego wzrost, a w styczniu spadek, co oznacza, że wzrasta zagrożenie suszą w miesiącach letnich a styczeń staje się coraz bardziej wilgotny.
EN
The aim of the study was the characteristics of thermal-precipitation conditions in the Opole voivodeship on the basis of mean monthly air temperature, and precipitation values from the 1981-2010 period from the Łosiów, Stare Olesno, Opole, and Głubczyce weather stations. Basic statistical characteristics of the thermal-precipitation conditions were calculated. They were mean monthly, and annual air temperature, and precipitation values over the 30-year period, standard temperature deviations, and precipitation variability coefficients. It was also studied whether there were trends of change as far as temperature, and precipitation were concerned. In addition, the dates of the beginning, and end of thermal periods, as well as their lengths were determined. The determined periods were: thermal winter, the economic period, vegetation period, intense vegetation period, and ripening period, corresponding to the period of thermal summer. During the last stage of study, dryness indicator A was calculated. On the basis of the calculations carried out, it was stated, that in the Opole voivodship the mean annual air temperature ranged from 8.0ºC, and 9.1ºC, and in the case of two towns it increased significantly. A significant increase in monthly temperature was also observed in April, and in the summer months. The increase in temperature translated into changes in the length of thermal periods, which, in the studied area, differed in length. Winter lasted from 54 to 78 days, the economic period from 246 to 260 days, vegetation period from 221 to 235 days, intense vegetation period from 161 to 176 days, and the summer period from 90 to 111 days. Annual precipitation means ranged from 586 mm in Głubczyce, to 652 mm in Stare Olesno, and were characterized by variability: from 17 to 21%. Significant increasing trends were stated in annual precipitation totals in Łosiów, and Głubczyce, and in monthly precipitation totals, above all in January, February, November, and July. The changes in thermal, and precipitation conditions translated into the changes in the dryness indicator values. From June to August, an increase in the value of the indicator was stated, and in January – a decrease, which means that there is an increasing threat of drought in the summer months, whereas January is more, and more humid.
PL
Na terenie województwa opolskiego znajduje się 35 miast, wśród których 23 liczy mniej niż 10 tys. mieszkańców. Większość miast województwa wyróżniają średniowieczne układy staromiejskie z zachowaną zabytkową strukturą i centralnie położonymi placami rynkowymi. W artykule scharakteryzowano wybrane rynki małych miast województwa, analizując ich cechy przestrzenne i funkcjonalne, oraz przedstawiono walory kulturowe, estetyczne i społeczne stanowiące o ich indywidualności i atrakcyjności. Wskazano też obszary problemowe i zjawiska negatywne zakłócające pozytywny wizerunek rynku.
EN
There are 35 towns within Opolskie Voivodeship, among which 23 have population of less than 10.000 inhabitants. Most of these towns distinguish medieval old town structures with preserved historic development and centrally located market squares. In the article chosen market squares of small-sized towns are characterized with the analysis of their functional and spatial features along with cultural, esthetic and social qualities, which constitute their individuality and attractiveness. This study also indicates problem areas and negative phenomena which break positive image of the market square.
PL
W artykule przedstawiono bardzo ważne zagadnienie, jakim jest bezpieczeństwo ruchu drogowego. Podano najczęściej występujące przyczyny wypadków. Na przykładzie województwa opolskiego pokazano zależność zdarzeń drogowych od panujących warunków. Opisano stan dróg i wybranych obiektów inżynierskich. Na przykładzie wybranych mostów omówiono ważny problem, jakim jest przystosowanie ich do nowego, wzrastającego poziomu ruchu, poprzez modernizację i poszerzenie szerokości użytkowej. W podsumowaniu określono sposoby poprawiające bezpieczeństwo ruchu.
EN
The article presents the very important topic of road safety. Given the most common causes of accidents. For example, Opole province shows the dependence of traffic incidents on the conditions. Describes the state of the roads and selected engineering facilities. For example, some bridges discussed an important issue, which is to adapt them to new, growing traffic levels, by modernizing and extending the usable width. In summary identifies how to improve traffic safety.
PL
Outsourcing to termin oznaczający zlecanie niektórych funkcji firmom zewnętrznym. Wdrożenie koncepcji outsourcingu przyczynia się do wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstwa, redukcji kosztów oraz poprawy jego efektywności. Głównym celem postępowania badawczego było wykazanie strategicznego znaczenia outsourcingu w procesie zarządzania w sektorze małych przedsiębiorstw województwa opolskiego. Punktem studyjnym była analiza i charakterystyka zastosowań outsourcingu usług logistycznych w perspektywie rozwoju firmy. Badania dowiodły, iż zastosowanie outsourcingu istotnie wpływa na kondycję finansową firmy oraz na wzrost jej pozycji rynkowej.
EN
Implementation ot outsourcing concept contributes to: growth of company competitiveness, cost reduction and effectiveness improvement. The main aim of research was to show the strategic significance of outsourcing in management process in small companies from Opole Voivodeship. The studies concentrated on analysis and profile of logistics services outsourcing application in terms of company development. Studies have shown that application of outsourcing contribute significantly to the company's financial standing and to the growth of company's market position.
PL
W artykule przedstawiono opis problemu związanego z gospodarką osadami ściekowymi w Polsce. Zaprezentowano możliwość wykorzystania metody termicznej odpadów z oczyszczalni komunalnych, która jest metodą bezpieczną ekologicznie i uzasadnioną ekonomicznie dotyczącą jej zagospodarowania. Zbadano modelu zagospodarowania osadów ściekowych w cementowni przeprowadzono na terenie województwa opolskiego. Wykorzystanym narzędziem logistycznym wspomagającym zbadanie optymalnego transportu (MST – Minimum SpeningTree) .
EN
The article presents a description of the problem with the economy of sewage sludge in Poland. Presented the possibility of using the method of thermal waste from municipal sewage treatment plants, which is a safe environmentally and economically justifiable on its development. Tested model for sewage sludge in cement was carried out in the province of Opole. Deployed logistics supporting tool to investigate the optimal transport(MST- MinimumspeningTree).
PL
Do budowy opolskiego odcinka autostrady A-4 przystąpiono latem 1997 r. Niedługo po rozpoczęciu budowy zaczęły się ostre protesty organizacji ekologicznych. Kością niezgody stał się jej odcinek przecinający Park Krajobrazowy Góra Świętej Anny, bezpośrednio sąsiadujący również ze ścisłym rezerwatem przyrody Ligota Dolna, chroniącym rzadką roślinność ciepłolubną. W latach 2011-2013 na terenie pasa drogowego autostrady A4 przechodzącego przez teren Parku Krajobrazowego Góra Świętej Anny w województwie opolskim przeprowadzono szczegółowe badania mikologiczne, geobotaniczne, florystyczne i faunistyczne. Na tym odcinku autostrady stwierdzono występowanie licznych rzadkich i chronionych gatunków grzybów, roślin oraz zwierząt, w tym najliczniejszą w Polsce populację lnu austriackiego Linum austriacum. Jest to również jedyne stanowisko muraw kserotermicznych z klasy Festuco-Brometea, z tak licznym występowaniem rzadkich i ginących gatunków roślin w pasie autostrady w Polsce. Ze względu na pojawianie się na trasie autostrady wielu interesujących gatunków roślin i zwierząt, wydaje się celowe utworzenie monitoringu przyrodniczego, który mógłby dostarczyć wielu cennych informacji dotyczących wpływu autostradowego ruchu samochodowego na okoliczną florę i faunę. Z wiedzy tej mogliby korzystać nie tylko budowniczowie kolejnych autostrad w Polsce, ale również szerokie grono zainteresowanych naukowców.
EN
Construction of the A-4 Motorway section in the Opole Region begun in Summer 1997. Very soon vigorous resistance of ecological NGOs was encountered. The bone of contention was the section of motorway that passes through the Góra Świętej Anny Landscape Park and verges the natural reserve of strict protection Ligota Dolna where rare species of thermophilic plants are sheltered. Between 2011 and 2013 a detailed mycological, geobotanical, floristic and fauna research took place within the right-of-way of the A-4 Motorway section crossing the Góra Świętej Anny Landscape Park in the Opole Region. The survey revealed several rare and protected species of fungi, plants and animals along the road, including the greatest in Poland population of Austrian flax Linum austriacum. The area also harbors the only site of xerothermic grass of Festuco-Brometea class with so many rare and putrefying plant species inside a motorway’s right-of-way in Poland. Given the occurrence of many interesting species of plants and animals in the motorway surrounding it seems justified to establish a system of ecological monitoring, which could provide a range of valuable findings regarding the impact of motorway traffic on surrounding flora and fauna. This knowledge would be very useful for all those involved in construction of next motorways in Poland as well as for a wide circle of interested researchers.
PL
W artykule przedstawione zostały najczęstsze przyczyny wypadków według Najwyższej Izby Kontroli. Szczególną uwagę zwrócono na stan bezpieczeństwa na drogach województwa opolskiego, a także na stan infrastruktury drogowej miasta Opola. Zaznaczono także sposoby poprawy bezpieczeństwa ruchu.
EN
The article presents the most common causes of accidents according to the Supreme Chamber of Control. Particular attention was paid to the state of road safety Opole province, as well as the state of the road infrastructure of the city of Opole. Also indicated ways to improve traffic safety.
PL
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (OZE) określa zasady uzyskania przez Polskę 15-procentowego udziału tej energii w całej energii pierwotnej, która będzie wyprodukowana w 2020 r. Z analizy obecnych mocy technologii OZE w Polsce wynika, że największy udział w sumarycznej mocy osiąga energetyka wodna. W pracy przedstawiono analizę stanu obecnego energetyki wodnej oraz możliwości jej rozwoju w województwie opolskim. Autorzy scharakteryzowali małe elektrownie wodne (MEW), określili potencjał energii wodnej w województwie, przedstawili podział energetyki wodnej oraz rolę małych elektrowni wodnych (MEW) w środowisku przyrodniczym i gospodarce regionu. Z pracy wynika, że w województwie opolskim znajdują się 43 elektrownie wodne, w większości przepływowe, o łącznej mocy ok. 29 MW (ok. 135 GWh·rok-¹), w tym 12 powyżej 1 MW i 31 o mocy poniżej 1 MW. Największe wykorzystanie potencjału energetycznego występuje w powiecie nyskim na Nysie Kłodzkiej. Obecnie planowanych jest 12 elektrowni wodnych, m.in. na Odrze, Nysie Kłodzkiej i Osobłodze, co umożliwi zwiększenie produkcji energii elektrycznej o ok. 4,4 MW (ok. 20 GWh·rok-¹). W pracy stwierdzono, że w województwie opolskim, na wybranych ciekach, istnieją jeszcze warunki do budowy elektrowni wodnych. Jednak dokładna ocena mocy elektrycznej będzie możliwa po wykonaniu pomiarów hydrologicznych i odpowiednich obliczeń inżynierskich. Do głównych czynników utrudniających rozwój energetyki wodnej autorzy zaliczyli: długotrwałe procedury administracyjne, związane przede wszystkim z uzyskaniem pozwoleń wodno-prawnych i budowlanych, koszty uruchomienia elektrowni oraz brak regulacji prawnych.
EN
The directive of the European Parliament and the Council of Europe from 23rd April 2009 on promoting the use of renewable energy sources (RES) determines the way by which Poland should reach the 15% share of that energy in the whole energy produced in 2020. Analysis of present power of RES technologies in Poland shows that the hydropower constitutes the largest part of combined power. The paper presents analysis of the present state of hydropower plants and their potential development in the Opole voivodeship. The authors characterised small hydropower plants (SHP), described their location, power and type, showed the potential of hydropower in the voivodeship, present division of hydropower energy and the importance of small hydropower plants for the environment and local economy. Main attention was paid to the difficulties in hydropower development in the Opole voivodeship. In the Opole voivodeship there are 43 hydropower, mostly through-flow plants producing about 29 MW (about 135 GWh·year-¹), including 12 plants producing above 1 MW and 31 plants below 1 MW of power. The most effective utilization of energetic potential appears to be in the Nysa county on the Nysa Kłodzka River. Twelve hydropower plants are planned to be build, among others: on the Odra, Nysa Kłodzka and Osobłoga rivers, which would increase electric energy production by about 4.4 MW (about 20 GWh·year-¹). The paper shows some possibilities of building hydropower plants in the Opole voievodship on some water courses. However, proper estimation of electric power would need hydrological measurements and appropriate engineering calculations. In author's opinion the main factors affecting hydropower industry are: long administration procedures of collecting building and water-law permissions, costs of starting up the hydropower plant and a lack of legal regulations.
PL
W pracy scharakteryzowano gospodarkę komunalnymi osadami ściekowymi w województwie opolskim w 2010 r. Przedstawiono również sposoby postępowania z osadami wytworzonymi w oczyszczalniach ścieków i kierunki ich zagospodarowania. Głównym sposobem zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych w województwie opolskim jest ich wykorzystanie w rolnictwie, składowanie oraz wykorzystanie do rekultywacji terenów. Dodatkowo zaprezentowano również prognozy dotyczące wytwarzania komunalnych osadów ściekowych w Polsce do 2022 r. Szacuje się znaczny przyrost ilości wytworzonych osadów ściekowych o ok. 100 tys. Mg suchej masy.
DE
In der Schrift wurde die Kommunalabfallwirtschaft in der Woiwodschaft Opole, in 2010, charakterisiert. Es wurde auch die Handlungsweise mit Klärschlämmen aus Klärwerken und Richtungen deren Bewirtschaftungvorgestellt. Die Hauptsächlichen Weisen der Bewirtschaftung der Kommunalklärschlämme in der Woiwodschaft Opole sind deren Nutzung in der Landwirtschaft, Lagerung und Einsatz zur Rekultivierung von degradierten Gebieten. Zusätzlich wurde auch eine Prognose, betreffend der Erzeugung von Kommunalklärschlamm in Polen bis ca. 2022. Man schätzt einen beträchtlichen Zuwachs der Menge von erzeugten Klärschlämmen um ca. 100 t. mg TM.
PL
W południowej części województwa opolskiego planowana jest lokalizacja kilkuset elektrowni wiatrowych. Zamierzenia inwestorów bardzo często nie uwzględniają znacznych walorów przyrodniczo-krajobrazowych, co powoduje powstawanie konfliktów przestrzennych. Dla przeciwdziałania konfliktom dokonano waloryzacji przyrodniczo-krajobrazowej oraz optymalizacji rozmieszczenia farm elektrowni wiatrowych. Wskazano obszary o dużym ryzyku inwestycyjnym i predestynowane do rozwoju energetyki wiatrowej. Stwierdzono występowanie bardzo dużych konfliktów przestrzennych na terenie Przedgórza Sudeckiego i Gór Opawskich, związanych z Obszarami Specjalnej Ochrony ptaków Natura 2000, istniejącymi oraz projektowanymi obszarami chronionego krajobrazu, Parkiem Krajobrazowym Gór Opawskich i Specjalnymi Obszarami Ochrony siedlisk Natura 2000. Najkorzystniejszym obszarem rozwoju energetyki wiatrowej jest intensywnie użytkowana rolniczo centralna i południowa część Płaskowyżu Głubczyckiego.
EN
In south part of The Opole Province several dozen wind farms are planned. Investors ofwind farms very often don't take in to account a lot ofnature and landscape values ofthis area what provoke a lot of spatial conflicts. To counteraction of spatial conflicts were done nature and landscape valorization and spatial optimization ofwind farms distribution. Indicated areas ofhigh risk ofwind farms development and predestinate to developmenł. A lot of spatial conflicts observed in The Sudety F oreland and The Opawskie Mountain area, where are situated Special Protection Areas Natura 2000 (T he Otmuchów and The Nysa Dam Reservoir), existing and planned to nature protect: landscape conservation areas, Opawskie Mountain Landscape Park and Special Areas ofConservation Natura 2000. The best areas to wind farms development are agricultural areas of central and south part of The Głubczyce Plateau.
PL
Koniecznością polskiej rzeczywistości gospodarczej i szansą wyjścia z opóźnienia cywilizacyjnego jest priorytet efektywności działań przed ich równością. Istnieje więc potrzeba akceptowania naturalnych dla gospodarki rynkowej tendencji do polaryzacji przestrzennej rozwoju jako najkrótszej drogi do uzyskania efektywności przez koncentrację aktywności społeczno-gospodarczej w miejscach najkorzystniejszych dla kapitału.
PL
Wzrost liczby gospodarstw ekologicznych oraz powierzchni ich użytków rolnych przybiera w ostatnich latach na sile. Niewątpliwym czynnikiem stymulującym tę sytuacją są dopłaty z tytułu uczestnictwa w programach rolnośrodowiskowych. Pomijając ten fakt, gospodarstwa ekologiczne muszą wypracowywać zadowalający dochód, który pozwoli na utrzymanie rodziny i ich rozwój. Nadrzędnym celem rolnictwa ekologicznego jest ochrona środowiska przyrodniczego, środowiska produkcji. Ochrona środowiska glebowego, powierzchni ziemi, wód, bioróżnorodności, dobrostan zwierząt to podstawowe warunki ekologicznej produkcji, które winny być brane pod uwagę przy ocenie działań gospodarstw ekologicznych. W artykule zaprezentowano wyniki badań, przeprowadzonych w wybranych ekologicznych gospodarstwach Opolszczyzny, ze wskazaniem na wysokość uzyskiwanego dochodu rolniczego, dochodów z innych działalności związanych z istnieniem gospodarstw ekologicznych. Dokonano także oceny wybranych działań prośrodowiskowych w nich prowadzonych.
EN
The most important purpose of organic farming is to protect the environment and environment of production. Protection of soil environment, ground, water, biodiversity, animal welfare - these are the fundamental prerequisites of organic farming, which should be taken into consideration during estimation of organic farms activities. The profile of activity, farms' production can be differential. It provokes many consequences in getting income, and measurable effects for environmental protection. The article presents the results of researches, conducted in chosen organic farms in Opolski region. The agricultural income was estimated, profits from other kinds of activties, connected with organic farm entity. The review of environmental activties was made as well.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.