Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Miejsce witraży Grażyny Strykowskiej w strukturze architektonicznej kościoła Najświętszej Bogarodzicy Maryi w Poznaniu

Haake Michał

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2022

|

Z. 8

107--118

PL

Przedmiotem analizy i interpretacji jest sposób, w jaki witraże zaprojektowane przez Grażynę Strykowską do kościoła Najświętszej Bogarodzicy Maryi w Poznaniu współkształtują jego przestrzeń. Ta centralna budowla reprezentuje typ namiotowy. Konstrukcja kościelnego sklepienia i jego podpór tworzy złudzenie optyczne, że wnętrze świątyni zamknięte jest od góry wielką kopułą. Witraże umieszczone w wąskich oknach zostały ściśle wpisane w strukturę architektoniczną. Tekst prezentuje jej szczegółową analizę, która obejmuje relacje między ścianą obwodową kościoła a oknami, kształtem okien a kompozycją witraży, finalną kompozycją witraża a jej wstępnymi projektami, architektoniczną strukturą kościoła a ikonografią witraży. W analizie tej zastosowano terminologię z zakresu teorii obrazu i dziejów malarstwa europejskiego opracowaną przez Normana Brysona (terminy dyskursywny aspekt obrazu oraz figuratywny aspekt obrazu). Analiza prowadzi ostatecznie do konkluzji polemicznej wobec dokonanej przez N. Brysona deprecjacji chrześcijańskiej sztuki sakralnej.

EN

The way in which the stained glass windows, designed by Grażyna Strykowska for the Church of the Most Holy Mother of God in Poznań, co-shape the space of this building, is the subject of the paper. The central building represents the so-called tent-type churches. The construction of vault and its supports create the optical illusion, that the church interior is covered with the large dome. The stained glass windows were precisely inscribed into this architectural structure. The text presents the detailed analysis of these structure, which contains the relations between: the main wall and the windows, the windows shape and the composition of the stained glass windows, the final composition of the stained glass windows and its initial sketches, the architectural structure of the church and the iconography of the stained glass windows. The terms proposed by Norman Bryson in his theory of the picture and the history of European painting were used in this analysis (terms: discursive and figurative). The analysis ultimately leads to a polemical conclusion against Bryson’s depreciation of Christian sacred art.

2

Więcej niż nadzieja, mimo piekła i zdrady. Witraże w kościele św. Macieja we Wrocławiu

Maliński Mirosław, Saraczyńska Agata

Szkło i Ceramika

|

2020

|

R. 71, nr 1

14--18

PL

Projekt witraży w kościele świętego Macieja został opracowany w oparciu o jasną i klarowną myśl teologiczną. W osi wschód-zachód umieszczono przedstawienia symboliczne: na ścianie wschodniej, w prezbiterium – Zesłanie Ducha Świętego, na ścianie zachodniej, nad emporą organową – Wniebowstąpienie. W osi północpołudnie znajdują się przedstawienia figuratywne, których opowieść z reguły wykracza poza jedno okno i przechodzi do sąsiednich, tak jak samo przesłanie zbawcze nie da się zawrzeć w jednej opowieści. Witraże figuratywne zaczynają się od tryptyku przedstawiającego Zwiastowanie. W przeciwnym transepcie południowym znajduje się scena Zstąpienia do Otchłani. Wobec rozbudowanej w polskim Kościele katolickim tradycji Grobu Pańskiego, witraż ten zwraca uwagę na istotne i zaniedbane przesłanie teologiczne, wynikające z dynamicznych wydarzeń tego dnia. W prezbiterium na ścianie południowej umieszczono witraż „Mistycznej Wieczerzy”, rozpisany na podstawie ikony szkoły Nowogrodzkiej. Stanowi on otwarte pytanie o sens tejże Wieczerzy wobec faktu zdrady. Całość domyka umieszczony nad emporą na południowej ścianie witraż św. Macieja. Jest on zawieszony bezpośrednio nad ulicą, nad trotuarem dzięki czemu święty staje się jakoby częścią ruchliwego traktu komunikacyjnego. Dwie techniki witrażownicze, jakimi posłużono się wykonując witraże, mają również pewne odniesienie symboliczne. Wskazują na nieustannie toczący się – uwidoczniony w witrażach kościoła św. Macieja – dialog między tym, co nowoczesne a tym, co zakotwiczone w tradycji i historii. Dialog ten charakteryzuje wzajemny szacunek i uznanie. Jak było to możliwe? Drobna kobieta przyjęła wielkie wyzwanie i wypełniła pustkę gotyckiego kościoła swoimi intymnymi uczuciami i snami. Agata Saraczyńska napisała o Beacie Stankiewicz-Szczerbik, wrocławskiej artystce szkła, autorce witraży w kościele św. Macieja we Wrocławiu. O jej artystycznej drodze do malarstwa monumentalnego – od fascynacji sztuką średniowiecza oraz rzemieślniczymi osiągnięciami witreatorów przez dogłębne badania technologiczne po wypracowanie oryginalnego języka form. Sztuka Beaty Stankiewicz-Szczerbik udowadnia, że ograniczenia sprzyjają rozwojowi.

EN

The design of the stained-glass windows in the church of Saint Matthias was developed based on a clear and theological thought. Symbolic representations were placed on the east-west axis - on the eastern wall, in the presbytery, the Descent of the Holy Spirit, and on the western wall above the organ gallery, the Ascension. On the north-south axis there are figurative representations, whose story usually goes beyond one window and passes to the neighboring ones – just as the message of salvation cannot be contained in one story. The figurative stained-glass windows begin with a triptych depicting the Annunciation. In the opposite south transept, there is a scene of the Descent into Hades (the Abyss). In view of the tradition of the Lord's grave developed in the Polish Catholic Church, this stained-glass window draws attention to the important and neglected theological message of the dynamic events of the day. In the presbytery on the southern wall there is a stained-glass window of the ”Mystical Supper” based on the icon of the Novgorod school. It poses an open question about the meaning of this Supper in the face of betrayal. The whole is closed with a stained-glass window of St. Matthias above the matroneum on the South side. It is located directly above the street, above the footway so that the saint seems to be part of a busy communication route. The two stained glass techniques used to make the stained-glass windows also have some symbolic reference. It indicates the continual dialogue found in the stained-glass windows of St. Matthias Church, between what is modern and what is anchored in tradition and history. A dialogue that is characterized by mutual respect and recognition. How was that possible? A petite woman has taken on a great challenge and filled the void of a huge gothic church with her intimate emotions and dreams. Agata Saraczyńska wrote about Beata Stankiewicz-Szczerbik, a glass artist from Wrocław, the creator of the stained-glass windows in St. Matthew’s Church in Wrocław. The article describes her artistic journey towards creating contemporary monumental paintings, from her fascination for medieval art and the artisan achievements of vitreators, through technological research, to establishing an original language of forms - Beata Stankiewicz-Szczerbik’s art is living proof that restrictions lead to development.

3

Stained-glass window set in the Church of Our Lady the Queen of the Crown of Poland in Szczecin

Płotkowiak Maciej

Przestrzeń i Forma

|

2020

|

nr 41

279--298

EN

The set of stained-glass windows that had been designed and manufactured for the Kreuzkirche, which is now the Church of Our Lady the Queen of the Crown of Poland in Szczecin, by PuhlWagner-Heinersdorff, a leading German company, is a unique example of the use of modern 1930s visual arts in religious art. A considerable part of the stained-glass window manufacturer's archival documentation is currently stored at the Berlinische Galerie in Berlin, where fifteen original stained-glass window design cartons intended for the Kreuzkirche in Szczecin were found. The objective of this text is to determine the author of the glasswork of the stained-glass windows in the church in Szczecin.

PL

Zespół witraży zaprojektowanych i wykonanych do Kreuzkirche, obecnie kościoła pw. Matki Bożej Królowej Korony Polskiej w Szczecinie przez czołową niemiecką wytwórnie Puhl-WagnerHeinersdorff stanowi unikalny przykład zastosowania w sztuce sakralnej - plastyki nowoczesnej z lat .30 XXw. Znaczna części dokumentacji archiwalnej producenta witraży jest obecnie przechowywana w Berlinische Galerie w Belinie, gdzie udało się odnaleźć piętnaście oryginalnych kartonów projektowych witraży przeznaczonych dla Kreuzkirche w Szczecinie. Celem tekstu jest ustalenie autorstwa zaszkleń witrażowych w szczecińskiej świątyni.

4

Analiza zmian mikrostruktury i właściwości lutowi stosowanych w witrażach w okresie od XIII do XX wieku

Garbacz H., Pura J., Zwolińska M., Hensel Z., Kurzydłowski K. J.

Inżynieria Materiałowa

|

2011

|

Vol. 32, nr 3

168-175

PL

Przedmiotem badań były 22 fragmenty lutowi pochodzących z witraży wykonanych w okresie od XIII do XX wieku w obiektach sakralnych z terenu Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Belgii, Niderlandów i Polski. Celem przeprowadzonych badań było określenie cech wspólnych lutowi w zakresie składu chemicznego użytych materiałów oraz zastosowanych technologii, a także wskazanie parametrów, które pozwolą na identyfikację złączy witraży z nieznanego miejsca lub okresu pochodzenia. W ramach pracy dokonano analizy źródeł literaturowych na temat wydobycia i metalurgii ołowiu w Europie od XIII wieku. Badane próbki charakteryzowano na podstawie analizy makroskopowej, obserwacji mikroskopowych oraz pomiarów mikrotwardości. Wykonano także szczegółowe badania składu chemicznego za pomocą mikroanalizy rentgenowskiej (EDS), spektroskopii promieniowania rentgenowskiego (XRF) oraz spektroskopii elektronów Auger (AES). Ponadto przeprowadzono analizę składu fazowego metodą dyfrakcji promieniowania rentgenowskiego. Badania makroskopowe wykazały charakterystyczne cechy topograficzne oraz barwy powierzchniowych nalotów. Na powierzchniach bocznych niektórych próbek ujawniono odciski będące śladami po procesie walcowania wzdłużnego. Zauważono także charakterystyczne cechy stanu powierzchni lutowi w zależności od miejsca ich pochodzenia. Na podstawie analizy składu chemicznego ujawniono podobieństwa oraz cechy charakterystyczne próbek pochodzących z poszczególnych obszarów Europy.

EN

Object of the studies were 22 pieces of solder from the stained-glass windows. Samples were collected from historical places from the Great Britain, Spain, Belgium, the Netherlands and the Poland in the period of XIIIth to XXth century. On the basis of data from literature the history of mining and metallurgy of lead in Europe were described. The aim of the study was to determine the common characteristics of the samples, including similarities in the chemical composition of the materials and technology used. Far-reaching aim was to determine the parameters that will allow the identification of stained-glass joints with an unknown place or period of origin. The samples were characterized using macroscopic and microscopic observations. The mechanical properties of the solders were analyzed by microhardness tests. The investigations of the chemical composition using energy-dispersive X-ray microanalysis (EDS), X-ray spectroscopy (XRF), Auger electron spectroscopy (AES) and phase analysis by X-ray diffraction were performed. In the macroscopic analysis the geometry and deposits on the surface of the samples were described. It has been found that the shape of the samples depends on the technology which was used for solder production. Characteristic relief on the samples after rolling process was observed. The colour and type of the deposits are connected with place of the solder origin. In the case of EDS analysis the relationship between chemical composition and the period of solder creation was observed.

5

Metallic components from historical stained glass windows: a conservation challenge

Garcia-Heras M., Carmona N., Villegas M. A.

Ochrona przed Korozją

|

2006

|

nr 11

350-353

EN

Historical stained glass windows (mainly from Medieval and Renaissance times) are well-known displays of ancient glass manufacture all over Europe. However, to date, little attention has been paid to their metallic components (such as lead cames or iron/steel supporting bars), which also form part of the stained windows but often considered as secondary elements. The present paper is focused on the study and characterisation of weathering and corrosion effects of some metallic materials coming from different ensembles mostly of Spain but also from other European locations. Samples from these materials were analysed by conventional optical microscopy (OM), scanning electron microscopy (SEM) with energy dispersive X-ray microanalysis (EDX), and X-ray diffraction (XRD). The results obtained have thus provided outstanding data to make decisions during the conservation and restoration tasks of these valuable historical materials.

PL

Historyczne witraże, pochodzące głównie z okresu Średniowiecza i Renesansu, będące wizytówką dawnych hut szkła w całej Europie, są dobrze poznane. Jednak dotychczas mało uwagi poświęcono ich metalowym elementom, takim jak ołowiane ramki i żelazne lub stalowe kraty nośne. Mimo, że stanowią one część okna witrażowego, często uważa się je za drugorzędne. W pracy skupiono uwagę na badaniach i charakterystyce wpływu czynników atmosferycznych oraz korozyjnych na niektóre materiały metalowe witraży znajdujących się w zabytkowych budowlach zlokalizowanych w Hiszpanii oraz innych miejscach Europy. Próbki tych materiałów analizowano za pomocą tradycyjnej mikroskopii optycznej (OM), elektronowej mikroskopii skaningowej (SEM) z mikroanalizatorem rentgenowskim (EDX), oraz dyfrakcji rentgenowskiej (XRD). Wyniki badań stanowią istotną pomoc w podejmowaniu decyzji odnośnie sposobu konserwacji i odnawiania tych materiałów w cennych witrażach historycznych.

6

Określenie degradacji witraży śląskich (XVII i XIX w.) do prac konserwatorskich

Greiner-Wronowa E., Gajewska-Prorok E., Stodolak E.

Materiały Ceramiczne

|

2005

|

R. 57, nr 4

170-178

PL

Z uwagi na planowane prace renowacyjne zachowanych witraży z okresu XVII-XIX w. z terenu Śląska, rozpoczęto badania nad ustaleniem stopnia zniszczenia ich szklanych elementów. W tym celu zostały przeprowadzone badania szkła przez Katedrę Technologii Szkła i Powłok Amorficznych (AGH). Charakterystykę próbek z Muzeum Narodowego przeprowadzono następującymi metodami: analiza składu chemicznego, obserwacje na mikroskopie scanningowym (SEM) wraz z analizą rentgenowską (EDS), oraz spektroskopia w podczerwieni z transformacją Fouriera (FTIR) - metodą transmisyjną i refleksyjną. Celem tych prac było określenie stopnia zniszczenia części szklanej obiektu, aby ustalić właściwe metody renowacji i konserwacji obiektu. Analizowane szkła w ocenie makroskopowej, pomimo bardzo dużego zróżnicowania (różne pochodzenie) są zachowane w dość dobrym stanie. Przeprowadzone jednak badania powierzchni i struktury szkła witrażowego wykazały zaistniałe zmiany. Świadczą one o rozwijającym się procesie korozji w ścisłej zależności od składu chemicznego szkieł. Dlatego też szkła te wymagać będą zróżnicowanej interwencji konserwatorskiej niezbędnej dla ochrony dziedzictwa kulturowego. Ponadto fakt rozwijania się zjawisk korozyjnych w czasie przechowywania szkła w warunkach relatywnie stabilnych (muzealne) potwierdza konieczność zastosowania tzw. konserwacji prewencyjnej.

EN

Stained glass windows preserved in situ in Poland, have been found mainly in sacral buildings. They are dated from the second part of the XIX-th and XX-th century. But some remains of old middle age stained glass windows from churches have been gathered in museum collections. They were bought or delivered to museums in XIX-th c. There is a large collection of stained glass windows from Silesia and near surroundings in the National Museum in Wrocław. Generally they are very well preserved but main part of them should be restored or even in some cases reconstructed. Before this activity, estimation of glass state was necessary. The following methods were applied: SEM, EDS, FTIR, and chemical analysis. Testing of analyzed glass was done at the Department of Materials Science and Technology of AGH University of Science and Technology in Kraków. Tests were carried out by non-destructive methods to allow to return samples to the original objects. Determination of these state was important to choose suitable restoration activity by conservators.

7

Polistyren w malarstwie

Żychowska M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2003

|

R. 100, z. 3-A

159-171

EN

Searching for new means of artistic expression through the use of new and more original techniques is quite common in art, especially in our century. Giving up traditional methods, habits and prejudice for the sake of experimental techniques based on chemists' inventions has been a widespread practice among painters. Jan Bruzda has searched for and experimented with new techniques in Poland since 1958. He carried out his research at the Department of Drawing, Painting and Sculpture, the Faculty of Architecture of Cracow University of Technology. In the course of his experiments he proved polystyrene to be a fine artistic material, especially in painting. His experimental programme included thermoplastics, thermo- and chemosetting polymers such as polymethacrylate, polystyrene, polyvinyl acetate as well as melamine, polyester and epoxide resins. According to professor Bruzda's general principle, the techniques used in art must be confirmed not only by scientific experiments but also artistic creation. Therefore he has made many stained glass windows and objects of spatial painting which have been installed in architectural objects and presented in numerous exhibitions. Most of hiis works, ranging from abstract spatial painting to realistic portraits, have been made in polystyrene. His pictures are clearly divided into thematic cycles. He transfers his fascination with neww motifs, moods and sentiments into surfaces or transparent panels and composes them with utmost care. Relative simplicity of some technical solutions in polystyrene painting has allowed it to be introduced into the teaching programme of the Faculty of Architecture in Krakow. Drawing plays a significant part in all artistic activities of Jan Bruzda. He puts forward a thesis that drawing is to a great extent, a criterion that determins the adaption of a specific technique and polystyrene techniques have passed their examination in drawing with flying colours.

8

Witraże Czesława Dźwigaja

Domarzewski A.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2001

|

R. 98, z. 1-A

146--153

EN

The recent years have been remarkably important for the development of the stained-glass art. This special craft is very popular with designers for many reasons: one of them, undoubtely, is that they can present their works of art relatively soon. An independent stained-glass Czesław Dźwigaj not spoiled by fashion or abstraction. He treats his work indywidually and it's makes him be distinguishable. This article includes description of stained-glass designe in progress, artist's problems when designing and the final works of art.