Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Analiza wpływu zwilżalności ośrodka skalnego na parametry termiczne na podstawie profilowań geofizycznych i danych laboratoryjnych

Lis-Śledziona Anita, Słota-Valim Małgorzata, Stadtmüller Marek

Nafta-Gaz

|

2023

|

R. 79, nr 4

227--243

PL

Celem prowadzonych badań była analiza i oszacowanie wpływu systemu zwilżalności ośrodka skalnego na jego parametry termiczne. W zależności od temperatury, składu mineralnego, porowatości i nasycenia wodą skałę charakteryzuje określona przewodność cieplna. Jednak nie tylko ilość wody w formacji wpływa na przewodność cieplną. Ważne jest także rozmieszczenie wody w skale, które w znacznym stopniu determinowane jest przez zwilżalność. Woda w skałach wodozwilżalnych pokrywa ziarna i tworzy tzw. film wodny na powierzchni minerałów, wypełnia także małe pory skały, tworząc strugi, ścieżki perkolacji dla migracji fazy przewodzącej ciepło (wody), ale też przewodzącej prąd elektryczny. W skałach hydrofobowych film wodny na powierzchni ziaren mineralnych jest nieciągły lub w ogóle go brak, gdyż większa część powierzchni skały pokryta jest ropą, natomiast woda w większości wypełnia centralną część porów o dużych średnicach. W pracy wykazano, że istnieje zależność pomiędzy systemem zwilżalności skały a przewodnością termiczną oraz przeprowadzono modelowanie ilościowe. Analizowano dane literaturowe z badań na hydrofilowych i hydrofobowych próbkach piasku przy różnym stopniu nasycenia wodą. Obserwacja eksperymentu prowadzącego do zmiany charakteru zwilżalności skały z hydrofilowej na hydrofobową na drodze powleczenia ziaren piasku polimerem zainspirowała autorów niniejszej pracy do zaproponowania dwóch równań przedstawiających zależność przewodności termicznej (λ) od współczynnika nasycenia wodą (Sw) dla skał wodozwilżalnych i skał ropozwilżalnych. W skałach wodozwilżalnych zaobserwowano wykładniczy wzrost przewodności cieplnej wraz ze wzrostem współczynnika nasycenia wodą, natomiast w skałach ropozwilżalnych zależność λ od Sw przedstawiono przy wykorzystaniu funkcji logistycznej. W ramach testowania modeli wykonano serię obliczeń dla czterech hipotetycznych skał klastycznych i czterech skał węglanowych. Przeprowadzono analizę wyników i obliczono przewodność termiczną w rzeczywistym ośrodku skalnym, wykształconym w postaci piaszczysto-ilastych utworów paleozoicznych, dla którego istniały opracowane wcześniej przez autorów wyniki interpretacji parametrów litologiczno-złożowych. Jednym z takich parametrów była obliczona i skalibrowana z wynikami badań laboratoryjnych krzywa zwilżalności. Stanowiła ona podstawę do podziału interpretowanego interwału na strefy wodozwilżane i ropozwilżalne. Ostatecznym wynikiem pracy jest estymacja zakresów zmienności przewodności cieplnej analizowanych skał w funkcji zwilżalności oraz parametrów petrofizycznych (zailenie Vcl, porowatość efektywna PHI, współczynnik nasycenia wodą Sw).

EN

The study aimed to evaluate the impact of the rock medium's wettability system on the thermal properties of the rock. The rock exhibits a specific thermal conductivity depending on the temperature conditions, mineral composition, porosity, and water saturation. However, it is not only the amount of water in the rock that affects its thermal conductivity. The water distribution in the rock, which is mostly determined by its wettability, is also essential. Water in the water-wet rocks covers the grains and creates a so-called water film on the minerals' surfaces. It also fills the tiny pores of the rock, creating streams and percolation paths for the migration of the heat-conducting and electrically conductive phases. In hydrophobic rocks, the water film on the surfaces of the minerals grains is discontinuous or non-existent as most of the rock surface is covered with oil, while water fills the central part of the pores of larger diameters. The results of the study confirmed the existence of a relationship between the rock wettability system and thermal conductivity based on the quantitative modeling that was carried out. The data from the literature were analyzed and tested by taking the hydrophilic and hydrophobic sand samples at various degrees of water saturation. The results of the experiment found in the literature leading to a change in the characteristics of the sand samples from initially hydrophilic into hydrophobic by coating sand grains with thermosensitive polymer led to an idea of proposing two equations presenting the dependence of thermal conductivity on the water saturation coefficient for water-wet and oil-wet rocks. In water-wet rocks, an exponential increase in thermal conductivity was observed with an increase in the water saturation coefficient. In contrast, in oil-wet rocks, the dependence of thermal conductivity λ on Sw was expressed using a logistic function. As part of model testing, a series of calculations were carried out for four hypothetical clastic rocks and four carbonate rocks. The analysis of the obtained results allowed to calculate thermal conductivity for real clastic rock medium represented by Paleozoic sandy claystone formation, with previously developed by the authors lithological interpretation and 1D models of reservoir properties. Among these parameters, a wettability curve was calculated and calibrated with the laboratory data. The wettability was used to distinguish interpreted intervals into the water- and oil-wet zones. Finally, as a result, the variability ranges of thermal conductivity of analyzed rocks were estimated as a function of wettability and petrophysical parameters (Vcl clay volume, PHI effective porosity, Sw water saturation).

2

Fuzzy support vector regression for permeability estimation of petroleum reservoir using well logs

Moosavi Nastaran, Bagheri Majid, Majid Nabi-Bidhendi, Heidari Reza

Acta Geophysica

|

2022

|

Vol. 70, no 1

161--172

EN

In this paper we propose a three-step approach to predict permeability. First, by using Electrofacies Analysis (EA), data are classified into several clusters. We take advantage of EA to overcome abrupt changes of permeability which its unpredictability prevents a machine to be learned. EA is also helpful for wells that suffer from core data. Second, fuzzy membership functions are applied on data points in each Electrofacies Log (EL). Third, Support Vector Regression (SVR) is employed to predict permeability using fuzzy clustered data for areas with core missing data. To perform this process, we applied the proposed technique on four well sets of a gas field located in South of Iran; three wells devoted to training and the fourth remained for testing operation. Seven ELs derived using Multi Regression Graph-Based Clustering (MRGC) method. MRGC is able to estimate more appropriate number of clusters without prior knowledge compared to other three algorithms for our case-study area. Then, fuzzy membership functions applied to data. Thereafter, SVR applied to both fuzzy and not-fuzzy ELs. Consequently, the predicted permeability log for both fuzzy and not-fuzzy inputs correlated to real permeability (core data obtained from plugs in laboratory) in the test well. Finally, predicted permeability for each face merged together to make an estimated permeability for the whole test well. The results show that predicted permeability obtained from application of SVR on fuzzy data (FSVR) has a notably better correlation with core data for both clusters individually and the whole data compared to SVR.

3

Estimation of absolute permeability using artificial neural networks (multilayer perceptrons) based on well logs and laboratory data from Silurian and Ordovician deposits in SE Poland

Waszkiewicz Sebastian, Krakowska-Madejska Paulina, Puskarczyk Edyta

Acta Geophysica

|

2019

|

Vol. 67, no. 6

1885--1894

EN

Permeability is a property of rocks which refers to the ability of fluids to flow through each substance. It depends on several factors as pore shape and diameter. Also the presence and type of clay has a large influence on the permeability value. Permeability can be measured on rock sample in the laboratory by injecting fluid through the rock under known condition, but this provides only point information. Due to the dependence of the parameter on many factors, the deterministic estimation of permeability based on laboratory measurement and well logs is problematic. Many empirical methods for determining permeability are available in the literature and interpretation systems. An interesting approach to the problem is the use of artificial neural networks based on laboratory measurement and modern, high-resolution logging tools. The authors decided to use MLP artificial neural networks, which allow permeability estimation and can be used both in the test well and applied to neighbouring wells. The network was checked in several variants. Obtained results show the legitimacy of using artificial neural networks in the issue of estimating permeability. However, they also show limitations resulting from the lack of accurate data or influence of geological setting and processes.

4

An iterative inversion of Dual Induction Tool logs from thin-bedded Sandy-shaly formations of the Carpathian Foredeep using a modified simulated annealing method

Wilkosz Michał, Wawrzyniak-Guz Kamila

Acta Geophysica

|

2019

|

Vol. 67, no. 6

1865--1873

EN

In thin-bedded sandy–shaly Miocene formations of the Carpathian Foredeep, the main source of errors in gas saturation evaluation is the underestimation of resistivity of thin, hydrocarbon-bearing beds, which is the result of the low vertical resolution of induction logging tools. This problem is especially visible in older boreholes drilled in times where the Dual Induction Tool (DIT) was the primary induction tool used for determining the formation resistivity, and in shallowest depth intervals of newer boreholes where the DIT was used instead of newer array tools for cost-saving reasons. In this paper, we show how a global inversion algorithm was used to improve the vertical resolution of DIT logs. Our implementation of an iterative inversion utilizes a one-dimensional formation model, vertical response functions of the DIT, and a modified simulated annealing algorithm to determine the true vertical distribution of the formation resistivity. The algorithm was tested on resistivity logs recorded in a borehole drilled in the Carpathian Foredeep in Poland, where the DIT and the High-Resolution Array Induction (HRAI) tool were run in the same depth interval.

5

Wyznaczanie całkowitej zawartości węgla organicznego TOC w skałach łupkowych z wykorzystaniem profilowań geofizyki otworowej na przykładzie danych z basenu bałtyckiego

Waszkiewicz S., Karczewski J., Krakowska P., Jarzyna J.

Nafta-Gaz

|

2018

|

R. 74, nr 11

789--795

PL

Wyznaczenie całkowitej zawartości węgla organicznego (TOC) jest ważnym elementem procesu oceny skał łupkowych jako niekonwencjonalnych złóż węglowodorów. TOC to podstawowy wskaźnik perspektywiczności skały. Jego pomiar w laboratorium przy zastosowaniu pirolizy Rock-Eval dostarcza jedynie informacji punktowej. Zwiększenie liczby próbek wiąże się ze znacznym wzrostem kosztów prowadzonych badań. W pracy dopasowano wybrane metody statystyczne do obliczania TOC w utworach syluru i ordowiku w basenie bałtyckim, wykorzystując profilowania geofizyki otworowej. Zastosowana metodyka pozwoliła na uzyskanie wartości tego parametru w sposób ciągły bez wzrostu kosztów prowadzonych badań. Wykorzystano aplikację TOC systemu GeoWin, będącą narzędziem do automatycznego obliczania zawartości węgla organicznego. Aplikacja ta stosuje metodę Passeya, a także znane z literatury wzory empiryczne, w których współczynniki zostały wyliczone na podstawie wielowymiarowych analiz statystycznych. Wykorzystano profilowania geofizyki otworowej, takie jak: spektrometryczne profilowanie gamma (K, U, TH), profilowanie gęstości objętościowej (RHOB), profilowanie porowatości neutronowej (NPHI) oraz profilowanie oporności elektrycznej w strefie niezmienionej (LLD). Analizie poddano także wyniki badań laboratoryjnych próbek z rdzeni wiertniczych z pięciu otworów leżących w obrębie syneklizy perybałtyckiej i wyniesienia Łeby, będących strukturalną częścią kratonu wschodnioeuropejskiego. Z punktu widzenia poszukiwania gazu w badanych profilach geologicznych interesujące są dwie formacje: sylurska (landower) formacja iłowców z Pasłęka z ogniwem z Jantaru w spągowej części oraz ordowicka (karadok/lanwirn) formacja iłowców z Sasina. W związku z położeniem otworów w obrębie różnych jednostek geologicznych akumulacja węglowodorów przebiegała w odmiennych warunkach, co odzwierciedla się w wyznaczonych na podstawie profilowań geofizyki otworowej parametrach. Obliczenia statystyczne wykonano dla badanych formacji w poszczególnych otworach. Wyznaczono również ogólne współczynniki równań dla analizowanego obszaru, pozwalające na szybką estymację całkowitej zawartości węgla organicznego.

EN

Calculations of total organic carbon (TOC) is one of the most important parts of interpretation in shale gas reservoirs and it is one of main indicators of perspective zones. Laboratory methods to measure total organic carbon such as Rock-Eval pyrolysis, give only the point data results. Increase in the number of samples causes a significant increase in the cost of surveys. This article fits the selected methods of total organic carbon determination based on well logging data, which allows to calculate TOC in all measured intervals without an increase in costs. In order to estimate TOC, different mathematical equations were used, such as that implemented in TOC application in the GeoWin system, which is a tool for automatic total organic carbon estimation based on the Passey method and other empirical equations. All factors were calculated using multidimensional statistical analysis made on well logs such as spectral gamma ray (K, U, TH), bulk density (RHOB), neutron porosity (NPHI), electric resistivity (LLD). Wells are placed in Poland, on the Łeba Elevation and the Peri-Baltic Syneclise, which is located on the onshore part of the Baltic Basin. The analysis was carried out on well logs and core data from five wells located within the Peri-Baltic Syneclise and the Łeba Elevation being a structural part of the East European Platform. The most perspective gas-bearing sediments are thought to be Silurian member of bituminous shales from Jantar and Ordovician level of the Sasino claystone formation, rich in organic matter. Due to the location of wells in different geological units, accumulation of hydrocarbons took place in different conditions, which is reflected in the calculated parameters. The Authors, using the calculations, have tried to fit the general coefficient of equations for the whole analyzed area, allowing for fast estimation of TOC.

6

Estimating thermal conductivity from core and well log data

Gąsior I., Przelaskowska A.

Acta Geophysica

|

2014

|

Vol. 62, no. 4

785--801

EN

The aim of the presented work was to introduce a method of estimating thermal conductivity using well log data. Many petrophysical properties of rocks can be determined both by laboratory measurements and well-logs. It is thus possible to apply geophysical data to empirical models based on relationships between laboratory measured parameters and derive continuous thermal conductivity values in well profiles. Laboratory measurements were conducted on 62 core samples of Meso- Paleozoic rocks from the Carpathian Foredeep. Mathematical models were derived using multiple regression and neural network methods. Geophysical data from a set of seven well logs: density, sonic, neutron, gamma ray, spectral gamma ray, caliper and resistivity were applied to the obtained models. Continuous thermal conductivity values were derived in three well profiles. Analysis of the obtained results shows good consistence between laboratory data and values predicted from well log data.

7

Możliwości oceny apertury szczelin na podstawie analizy danych geofizyki wiertniczej - ujęcie metodyczne

Stadtmüller M., Kowalik J.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2012

|

nr 182 wyd. konferencyjne

355--359

PL

Proponowany poster przedstawia metodyczne ujęcie zagadnienia oceny apertury (rozwartości) szczelin, obserwowanych na obrazach ścian odwiertu wiertniczego uzyskanych z pomiarów skanerem elektrycznym. Zagadnienie to ma podstawowe znaczenie w opisie formacji złożowych, charakteryzujących się podwójną porowatością (ang. double porosity), w których oprócz klasycznego systemu porowatości intergranularnej, znaczący wkład w procesie przepływu mediów złożowych ma system szczelin oraz jego związek z matrycą skalną. Określenie takich parametrów systemu szczelin, jak: gęstość, kierunek, porowatość i przepuszczalność szczelinowa ma kapitalne znaczenie dla konstrukcji statycznych modeli szczelinowatości (np. discret fracture network modeling) oraz wykonywania wszelkiego typu symulacji złożowych. W pracy autorzy podjęli próbę konstrukcji narzędzia softwarowego w ramach programu pakietu ProGeo oraz przedstawili przykłady interpretacji rzeczywistych pomiarów otworowych.

EN

Poster presents methodical aspects of the fractures aperture observed on the borehole wall images obtained from electric scanner measurements. Discus issue has a fundamental meaning in the reservoir formation characterization, especially in case double porosity presence. Fracture distribution and their features such as: density, direction of propagation, fracture porosity and permeability and connection with rock matrix is essential for constriction of discreet fracture network model and any simulation procedures. Within the study a tool working in ProGeo software environment was created and example based on real well data interpretation is presented.

8

Rozwój systemu GeoWin® do przetwarzania i interpretacji profilowań geofizyki otworowej - charakterystyka nowych aplikacji

Jarzyna J., Bała M., Karczewski J., Zorski T., Cichy A., Gądek W., Stadtmüller M., Marzencki K.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2008

|

nr 150 wydanie konferencyjne

351--356

PL

GeoWin powstał przy współpracy zespołów AGH i Spółki Geofizyka Kraków w roku 2002. Nowa wersja z 2007 roku obejmuje zmodyfikowaną aplikację Satun do wyznaczania nasycenia wodą cienkowarstwowych formacji skalnych z automatyczną procedurą wyznaczania warstw oraz nową wersję aplikacji Interlog do kompleksowej interpretacji. Włączono także aplikację Estymacja do obliczania wartości prędkości fal podłużnych i poprzecznych oraz gęstości objętościowej na podstawie rozwiązania litologiczno-porowatościowego, aplikację FalaFWS do interpretacji akustycznych obrazów rejestrowanych sondą FWST, a także aplikację PA2PPS do korekty czasów interwałowych z profilowania akustycznego na podstawie prędkości średnich przy PPS lub przy tzw. check shots. Aplikacje Geo2sys i Sys2geo ułatwiają pracę z plikami w formacie Geo używanymi np. przy danych archiwalnych i przy współpracy z programem graficznym ProGeo. ASCllconverter służy do zamiany plików tekstowych na profilowania, a Inklinometr do obliczania kąta i azymutu odchylenia osi otworu oraz TVD. System GeoWin® umożliwia także korektę na wpływ otworu oporności pozornej z laterologu LL3.

EN

GeoWin® — Polish computer system arose in 2002 yr on the basis of cooperation between AGH University of Science and Technology and Geofizyka Krakow Ltd. After modernization in 2007 yr system comprises modified application Satun oriented for getting water saturation in thinly bedded sandy-shaly formations with an automatic procedure of delineating beds and a new version of Interlog — basic application for the comprehensive interpretation. Application: Estimation for calculating velocities of elastic waves and bulk density on the basis of litho-porosity solution and FalaFWS for interpretation of acoustic waveforms form FWST device and PA2PPS for the correction of transit interval times on the basis of VSP or check shots are also included. Additionally, applications Geo2sys and Sys2geo enable using files in old Geo standard, convenient in work with; archival data and in cooperation with graphical module Pro-Geo. ASCllconverter is dedicated for including text files into system and Inclinometer enables getting angle and azimuth of well axis and TVD in inclined wells. LL3 helps in correction of apparent resistivity from old 3 electrode laterolog.

9

Analiza gęstości i porowatości z badań laboratoryjnych oraz wyników pomiarów otworowych i obliczeń w programie Estymacja w wybranych otworach w Karpatach Zachodnich

Jarzyna J.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2007

|

T. 33, z. 4/1

39-58

PL

Wykonano analizę zmian gęstości i porowatości w wybranych otworach Karpat Zachodnich. Wykorzystano wyniki badań laboratoryjnych z bazy PITAKA Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa S.A. oraz otworowe profilowania gęstościowe i wyniki obliczenia gęstości programem Estymacja, a także dane dotyczące kilkudziesięciu próbek poddanych badaniom porozymetrycznym. Zaobserwowano zgodność wyników pochodzących z różnych źródeł. Zestawienie danych dotyczących rożnych formacji litostratygraficznych w grupach otworów z tego samego rejonu pozwoliło na wzajemne uzupełnienie informacji. Charakterystyka gęstościowa formacji litostratygraficznych została wykorzystana do modelowania grawimetrycznego. Porowatość i gęstość zostały włączone do utworzenia zgeneralizowanych modeli własności fizycznych wybranych formacji litostratygraficznych w Karpatach Zachodnich.

EN

The analysis of density and porosity changes was made for selected wells from the Western Carpathians. Laboratory data from the PITAKA database of the Polish Oil and Gas Company together with density logs and density values obtained from the Estymacja calculation as well as data for a few dozen samples from mercury porosimetry measurements were used. The agreement of results from different sources was observed. Data for different lithostratigraphic formations were set together for groups of wells from the same region. This enabled information to be mutually supplemented. Density characteristics of lithostratigraphic formations was used for gravity modeling. Porosity and density were employed to create generalized models of physical properties of selected lithostratigraphic formations form the Western Carpathians.

10

Korelacja mioceńskich horyzontów w strefie Drohobyczka-Rączyna-Skopów we wschodniej części zapadliska przedkarpackiego na podstawie profilowań geofizyki otworowej i sejsmiki 2D

Jarzyna J., Wawrzyniak K., Bała M., Reicher B., Maćkowski T.

Nafta-Gaz

|

2004

|

R. 60, nr 3

145-155

PL

Wykonano korelację mioceńskich horyzontów złożowych i warstw o zróżnicowanym wykształceniu litologicznym w rejonie Drohobyczka-Rączna-Skopów na podstawie profilowań geofizyki otworowej z uwzględnieniem obrazu sejsmicznego 2D. Korelację przeprowadzono w kilku iteracjach, z których każda poprzedzona była nową analizą krzywych geofizyki otworowej w aspekcie zgodności z zapisem sejsmicznym i dostępnymi danymi geologicznymi. Przedstawiono przykłady typowych wydzieleń litologicznych w otworach D-4 i R-6 w załączonych tabelach 1 i 2 oraz wyniki korelacji warstw na tle profilowań geofizycznych (rysunki 2 i 3), a także interpretację strukturalną na wybranych fragmentach profili sejsmicznych (rysunki 4 i 5).

EN

Miocene reservoir horizons and layers of difference lithological structure were correlated in Drohobyczka-Rączna-Skopów region on the basis of well logs and 2D seismic sections. Several iterations were done in correlation, each of them were preceded by new analysis of well logs in aspect of agreement with seismic section and available geological data. The examples of typical lithological divisions in D-4 and R-6 boreholes are presented in tables 1 and 2. The results of correlation of layers on the background of logs are presented in figures 3 and 4. Seismic structural interpretation in the selected parts of lines are enclosed in fig. 4 and 5.

11

Estymacja prędkości fal podłużnych i poprzecznych przy wykorzystaniu modeli teoretycznych oraz danych geofizyki wiertniczej

Bała M., Cichy A.

Przegląd Geologiczny

|

2003

|

Vol. 51, nr 12

1058-1063

PL

W pracy przeanalizowano możliwość zastosowania różnych modeli teoretycznych do estymacji prędkości fal podłużnych (modele Wylliego, Raymera-Hunta-Gardnera, Kustera i Toksöza, Biota-Gassmanna) i fal poprzecznych (modele Kustera i Toksöza, Biota-Gassmanna) na podstawie danych geofizyki otworowej. Znajomość rozkładu prędkości obu typów fal z głębokością ma istotne znaczenie przy interpretacji pomiarów sejsmicznych. Stwierdzono, że przy użyciu w.w. modeli można dość dokładnie wyznaczać prędkości oraz czasy interwałowe fal P i S. Dokładność ta jest różna dla różnych modeli i w istotny sposób zależy od litologii i nasycenia węglowodorami. Duży wpływ na jakość estymacji prędkości ma dobór właściwych parametrów szkieletowych oraz mediów wypełniających pory.

EN

The possibility of application of different theoretical models for estimating velocities of longitudinal waves (Wyllie, Raymer-Hunt-Gardner, Kuster and Toksóz, Biot-Gassman) and shear waves (Kuster and Toksóz, Biot-Gassman) on the basis of well-logging data was analized. The knowledge of depth dependence of velocities of both these waves has fundamental importance for interpretation of seismic data. It was found that using the above mentioned models it was possible to determine these velocities with quite good accuracy. This accuracy is different for different models and strongly depends on lithology and hydrocarbon saturation. The selection of parameters of rock matrix and hydrocarbons saturating the pores has strong effect on the quality of velocities estimation.

12

Zastosowanie profilowań geofizycznych do szacowania kompakcji osadów

Kiełt M.

Prace Instytutu Górnictwa Naftowego i Gazownictwa

|

2002

|

nr 116 wyd. konferencyjne

283--291

PL

Autor zaprezentował podstawowe problemy kompakcji, możliwości scharakteryzowania kompakcji przy pomocy parametrów petrofizycznych oraz zalety ograniczenia profilowań geofizycznych przy szacowaniu kompakcji. a także zastosowanie profili kompakcji.

EN

This paper presents the qideline of using the geophysical parameters for evaluation depth level and thickness of eroded sediments. Not all problems were discussed in this paper which was aimed to show the possibility of using the well log data for interpretation in compaction problems of sedimentary rocks.

13

Numeryczna analiza spektrometrycznego profilowania neutron-gamma do oznaczania wybranych pierwiastków w skałach

Cywicka-Jakiel T., Woźnicka U., Zorski T.

Prace Instytutu Górnictwa Naftowego i Gazownictwa

|

2002

|

nr 116 wyd. konferencyjne

233--237

PL

Spektrometryczne profilowanie neutron-gamma (sPNG) oferuje pośrednio możliwości identyfikacji składu mineralnego przewiercanych skał co zwiększa postęp w poszukiwaniach m.in. ropy naftowej i gazu. W pracy przedstawiono porównanie wyników symulacji komputerowych sPNG, wykonanych metodą Monte Carlo przy pomocy kodu MCNP4c [1 ] z wynikami pomiarów wykonanych na stanowisku kalibracyjnym, w Bazie Geofizyki Wiertniczej (BGW) w Zielonej Górze. Stanowisko to skonstruowane z myślą o kalibracji sond neutronowych mierzących porowatość, nie zapewnia dużego zróżnicowania składu chemicznego. Modelowanie komputerowe pozwala na rozszerzanie zakresu zmian koncentracji interesujących pierwiastków w celu dokładniejszej oceny pomiaru ich koncentracji. Uzyskano dobrą zgodność wyników symulacji z wynikami eksperymentalnymi dla badanych koncentracji pierwiastków: H, Si, Ca i Fe w blokach kalibracyjnych BGW.

EN

The spectrometric neutron-gamma borehole logging (sPNG) indirectly offers the possibility of the identification of rock mineral compositions. The resulting increase of the progress in the exploration of oil and gas is noted. Comparison of the Monte Carlo simulations of the sPNG, using the MCNP 4C code [ 1 ], with the real experimental data obtained from the measurements performed at the Polish Calibration Station in Zielona Góra is presented in the paper. The Polish Calibration Station in Zielona Góra is equipped with the calibration standards of limited lithological diversity as it was mainly designed for calibration of the porosity probes. The modelling calculations allow to extend the range of edata to obtain more accurate elemental concentrations. For concentrations of the elements: H, Si, Ca and Fe in calibration standards, a good agreement between experimental and numerical results was obtained.

14

Nowe modyfikacje odwiertowych profilowań elektromagnetycznych

Gawin A., Gawin H.

Prace Instytutu Górnictwa Naftowego i Gazownictwa

|

2002

|

nr 116 wyd. konferencyjne

185--189

PL

W pracy będącej kontynuacją wcześniejszych prac autorów, prezentuje się nowe możliwości odwiertowych profilowań elektromagnetycznych. Źródłem wzbudzenia pola elektromagnetycznego w odwiercie i anizotropowym ośrodku skalnym są anteny o symetrii cylindrycznej. W rozważaniach zakładano, że wektor gęstości prądu w antenach ma ogólnie składowe. Przyjmuje się, że punktem wyjścia rozważań są równania (1). Zakłada się, że parametry ośrodka skalnego są scharakteryzowane przez tensor falowy w postaci diagonalnej. Równania (2), określające zespolone amplitudy elektrycznego potencjału wektorowego, harmonicznie zmiennego pola elektromagnetycznego, rozwiązywano w rozpatrywanych ośrodkach metodą transformacji całkowych. Prezentowane badania są realizowane w ramach projektu badawczego w sekcji T12B.

EN

The paper, being a continuation of the earlier works by the authors, presents new possibilities of electromagnetic logging. The source of electromagnetic field in borehole and the anisotropic rocks medium are the antennas of cylindrical symmetry. It was assumed, that the vector density current in the antennas have the components in general. As a starting point for considerations we take the system of equations (1). It is assumed that electromagnetic parameters of rock medium, are characterized by means of wave tensor in the diagonal form. Equations (2), defining the complex amplitude of the electric potential of the harmonically alternating electromagnetic field in the examined media, was solved by the integral transformation.

15

Ilościowa interpretacja gradientowych i gradientowo-potencjałowych profilowań oporności w systemie GeoWin

Bała M., Jarzyna J., Cichy A.

Prace Instytutu Górnictwa Naftowego i Gazownictwa

|

2002

|

nr 116 wyd. konferencyjne

193--198

PL

OpórWin jest aplikacją w systemie GeoWin przeznaczoną do ilościowej interpretacji zestawów profilowań oporności gradientowych i gradientowo-potencjałowych pod kątem wyznaczenia rzeczywistych oporności stref wokół otworu wiertniczego. OpórWin składa się z dwóch części OpórG, przeznaczonej do interpretacji ilościowej zestawu pięciu (lub przynajmniej czterech) gradientowych profilowań oporności oraz Opór PG, przeznaczonej do interpretacji ilościowej zestawu dwóch profilowań oporności potencjałowych i dwóch gradientowych (lub przynajmniej trzech mieszanych) profilowań oporności. W wyniku interpretacji otrzymuje się ciągłe krzywe zmian oporności rzeczywistej strefy przemytej, strefy filtracji i ośrodka nie zmienionego filtracją w funkcji głębokości. Dodatkowo uzyskuje się zasięg strefy filtracji (przemytej) w każdym punkcie głębokościowym. Interpretacja ilościowa oparta jest na rozwiązaniu zadania odwrotnego. Stosowane algorytmy wykorzystują publikowane teoretyczne rozwiązania, opracowane dla klasycznych sond gradientowych i potencjałowych, dla warstw o stosunku miąższości (h) do średnicy otworu (d) większym od 32. Opierają się również na wynikach modelowania dla warstw o h/d <= 32, opracowanych tylko dla sond gradientowych. Aplikacja OpórWin jest interaktywna i prowadzi interpretatora przez kolejne opcje. W programie dostępna jest wewnętrzna grafika ułatwiająca modyfikacje parametrów przetwarzania i bieżącą kontrolę wyników interpretacji. Wyniki pracy aplikacji zapisane są w geofizycznej bazie danych (GBD) w systemie GeoWin i są dostępne dla innych aplikacji. Można je także zachować w postaci tabel (plików) ASCII. Profilowania oporności rzeczywistych mogą być także, podobnie jak inne profilowania w GBD, wyeksportowne do plików typu LAS.

EN

OpórWin is an application in computer system GeoWin dedicated to quantitative interpretation of sets of lateral and sets of normal and lateral logs in aspects of true resistivity determination in zones round the borehole. OpórWin consists of two parts: OpórG, predestined to interpretation of five, or at least four, lateral resistivity logs and OpórPG, predestined to interpretation of the combination of two lateral and two normal resistivity logs (or at least mix of three of them). As a result of interpretation continuous curves of true resistivity of fluxed zone, invaded zone and formation vs. depth are obtained together with values of diameter of invasion (fluxed) zone at each depth point. Interpretation is a solution of reverse geophysical problem based on published theoretical solutions for layers with thickness greater then 32 and on results of modeling for layers with thickness less then or equal 32, prepared only for lateral cases. OpórWin interpretation is interactive and system works as a guide for interpreter in sequence of options. In the program there is an inner graphics for making easier the decisions of parameters changing and current control of interpretation results. Final results are stored in geophysical database and are available for other applications. Results are also stored in ASCII tables. True resistivity logs can be exported from system to LAS files.

16

Interpretacja litofacjalna danych sejsmiki 3D kluczem do sukcesu w detekcji ciał rafowych w poziomie wapienia cechsztyńskiego w basenie permskim (na przykładzie rafy Kościan)

Górski M., Gierszewska D., Król E., Urbańska H., Wilk W.

Przegląd Geologiczny

|

2000

|

Vol. 48, nr 2

137-150

PL

Poziom wapienia cechsztyńskiego stał się jednym z najbardziej perspektywicznych poziomów zbiornikowych z punktu widzenia poszukiwań w Polsce. Rejon paleoelementu zwanego wałem wolsztyńskim był na początku transgresji morza cechsztyńskiego naturalnym miejscem sedymentacji typu rafowego na lokalnych paleopodniesieniach szelfu. Rafy te w wyniku gry naftowej stały się pułapkami akumułującymi gaz migrujący z utworów wieku karbońskiego. Dane sejsmiki 3D integrowane z pozostałymi rodzajami danych pozwalają na wydzielenie ciał rafowych-pułapek w procesie interaktywnej, komputerowej interpretacji opartej na czynniku litofacjalnym. Wykorzystuje ona informacje dostarczane przez geofizykę otworową i elementy paleogeografii możliwe do pozyskania z danych sejsmiki 3D. Wydzielenie pułapek umożliwia przejście do następnego etapu, polegającego na określeniu ich geometrii i porowatości. Pozwala to obliczyć zasoby złoża. Zastosowane procedury interpretacyjne zostały potwierdzone rezultatami 12 otworów odwierconych na rafie Kościan i czteroma następnymi na rafach Bonikowo, Białcz, Brońsko i Kokorzyn. Ich efektem jest osiągnięcie, niespotykanej w polskiej praktyce poszukiwań węglowodorów, skuteczności wierceń.

EN

The Zechstein LHmestone formation became one of the most perspective reservoirs as far as the to exploration carried out in Poland is concerned. The region ofpalaeoelement, referred to as the Wolsztyn ridge, used to be a natural sedimentation place of the reef type on the local palaeoelevation of the shelf at the beginning of the Zechstein sea transgression. As a result of hydrocarbon play, these reefs became accumulation traps for the migrating gas that takes it origin in the strata of the Carboniferous age. The 3D seismic data integrated with other types of data allow for the selection of reefs-traps in the process of interactive, computer analysis based on the lithofacies factor. It makes use of the information supplied by well logging and elements ofpalaeogeography which can be acquired from 3D seismic data. The selection of traps open the possibility of passing to the next stage which consists in determining geometry and porosity. The determination of the said allows to calculate reservoir reserves. The applied interpretation procedures have been confirmed by the results received in 12 wells in the Kościan reef and four others in the Bonikowo, Białcz, Brońsko and Kokorzyn reefs. The effect is the efficiency of drilling unprecedented so far in Polish practice of exploration.

17

Wyniki kompleksowego zastosowania standardowych profilowań geofizycznych i skaningowego profilowania akustycznego na przykładzie otworu Góra

Urbańska H., Szczerbowska M., Baudzis A., Marzec D., Wołk J.

Prace Instytutu Górnictwa Naftowego i Gazownictwa

|

2000

|

nr 110 wyd. konferencyjne

357--359

EN

Well logs interpretation in salt domes is a specific geological problem, often requiring a not commonplace methodical approach. One of the important problems is to determine: — the actual thickness of shale and potassium salt alternated beddings occuring in a salt complexes with a high thickness; — the space orientation of rotary cores. Because the standard well logs have a vertical resolution about 0.3 - 0.4 m and the dip log in a very high resistivity complexes is geometrically "silent", therefore only the long space sonic (high vertical resolution) can answer the first question with a high reliability.