Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Urban greenery management problems

Żylicz Tomasz

Ekonomia i Środowisko

|

2020

|

nr 4

8--22

PL

W artykule analizowane jest zarządzanie zielenią miejską jako problem „przełożony-podwładny”. Problemy tego typu pojawiają się jeśli działanie wymaga współpracy dwóch (lub więcej) szczebli hierarchicznych. W analizowanym przypadku prezydent miasta (szczebel wyższy) oczekuje, że posadzone drzewa maksymalizują potencjał neutralizacji zanieczyszczeń, natomiast zarząd zieleni miejskiej (szczebel niższy) chciałby zmaksymalizować wydatki budżetowe przy spełnieniu pewnych warunków brzegowych. O ile szczebel wyższy chciałby, aby korzyści zostały w przyszłości dostarczone faktycznie, o tyle szczebel niższy jest zainteresowany sadzeniem najbardziej atrakcyjnych drzew, nie bacząc na to, że owe korzyści zostaną dostarczone tylko częściowo i zapewne tylko w krótkim okresie. W konsekwencji skład gatunkowy nasadzeń odbiega od tego, który miałby miejsce, gdyby struktura zarządzania była poprawna motywacyjnie.

EN

In this paper, we look at the urban greenery management as a principal-agent (PA) problem. PA problems arise whenever the management of activity requires cooperation of at least two hierarchical levels. In the case analysed in this paper, the city mayor (the higher level) wants to maximise the pollution-mitigation capacity of trees planted; the greenery manager (the lower level) wants to maximise the municipal budget devoted to planting trees subject to some constraints on the outcome of this activity. While the higher level wants certain services to be delivered in the future actually, the lower level is interested in the potential benefits provided by the most attractive tree species, even though they will be delivered only partially and probably in the short run only. As a result, the species composition of trees planted is different from what it would have been if the PA model implemented was incentive compatible.

2

Podłoża strukturalne jako jedno z rozwiązań proekologicznych dla miast

Kociel H., Kalaji H. M., Suchocka M., Tuchowska Ż.

Inżynieria Ekologiczna

|

2018

|

Vol. 19, nr 2

81--90

PL

Mieszkańcy nawet niewielkich miast borykają się z problemem zanieczyszczonego powietrza, podtopieniami lub zamiennie podwyższonymi temperaturami spowodowanymi zbyt dużą powierzchnią pokrytą betonem. Gminy i miasta podejmują różnorodne działania oraz przeznaczają znaczne środki na przeciwdziałanie zwiększającym się z roku na rok problemom. Większość specjalistów z zakresu ekologii twierdzi, że najbardziej efektywnym rozwiązaniem byłoby zwiększenie ilości roślin, zwłaszcza drzew, w bezpośrednim sąsiedztwie ludzi. Działania w tym zakresie podejmuje się od wielu lat, lecz w dalszym ciągu nie obserwuje się wyraźnych efektów. We wspominanych wyżej warunkach dostrzega się spadek kondycji dojrzałych drzewostanów, a żywotność nowo nasadzonych drzew z powodu złych warunków bytowania jest coraz krótsza. Wychodząc naprzeciw zaistniałej sytuacji staje się konieczne opracowanie pakietu/ ów rozwiązań, pozwalających na dokonywanie nowych nasadzeń na terenie miast i obszarów wiejskich, jak również poprawa warunków siedliskowych drzew już istniejących. Najnowsze badania naukowe pokazują, że najistotniejszym elementem tych rozwiązań mogą być systemy antykompresyjne w formie mieszanki kamienno-glebowej. W trakcie dotychczasowych działań zostało zaprojektowane poletko doświadczalne z zastosowaniem takiego typu podłoża. W mieszance kamienno-glebowej, jak i w innych rodzajach podłoża posadzono reprezentatywny gatunek drzew (Tilia tomentosa). Prezentowane badania wskazują na nośność podłoża odpowiednią dla każdego rodzaju ruchu oraz warunki rozwoju korzeni drzew lepsze niż w standardowo stosowanych sposobach sadzenia.

EN

Residents of even small cities are struggling with air pollution. Municipalities and cities undertake various activities and allocate significant resources to counteract the problem related to air and soil pollution, which is growing continuously. The specialists in the field of ecology have stated that an ideal solution would be to increase the amount of plants in the neighbourhood of residents. Such actions have been undertaken for many years, but clear positive effects have not been observed yet. In these urban areas, the declining conditions of mature plants can be observed, and the longevity of newly planted trees is becoming shorter due to the poor growth conditions. In order to improve the current situation, it has become necessary to develop package/s of solutions allowing for new plantings in cities and rural areas, as well as supporting plants which already exist. The latest scientific trends have showed that one of the most important and promising elements of these solutions could be the use of a structural substrates (a rock and soil mixture prepared according to a special recipe) that can be used as an alternative growth medium for trees instead of the standard up-to-date used soils. In our research, the experimental plot was designed using this type of substrate. The carried out capacity tests showed that the structural substrate has a definite advantage over the substrates presently used in urban areas. The use of structural substrates also enhanced the physiological conditions of the tested trees. Our results allowed us to confirm that structural substrates can be successfully used in the urban and rural areas, which would significantly improve the environmental conditions.

3

Analiza możliwości wykonania nasadzeń zastępczych i kompensacyjnych drzew w pasach drogowych na przykładzie wybranych ulic

Suchocka M., Kosiba A.

Drogownictwo

|

2018

|

nr 3

93--96

PL

Drzewa tworzą bardziej przyjazne warunki życia w mieście. Szczególną rolę pełnią drzewa przyuliczne, które wpływają na poprawę, jakości środowiska w najbardziej uczęszczanych przez ludzi miejscach. Tworzą one zdrowsze, bardziej komfortowe środowisko. W związku z tym, że są coraz częściej postrzegane jako wartość, tj. część majątku trwałego miast, w przypadku utraty zasadne wydaje się kompensowanie strat poprzez nowe nasadzenia zastępcze. Wprowadzanie nowych nasadzeń napotyka jednak na wiele przeszkód związanych z brakiem miejsca, jedną z najważniejszych jest konflikt z istniejącą lub projektowaną infrastrukturą podziemną i po części nadziemną. W artykule przeanalizowano stopień utraty drzew przyulicznych na wybranym terenie Pragi Północ w Warszawie oraz możliwości wprowadzenia nowych nasadzeń w kontekście istniejących przepisów oraz fizjologii planowanych drzew.

EN

Trees create more friendly living conditions in the city. A special role is played by street trees, which improve the quality of the environment in the places most visited by people. They create a healthier, more comfortable environment. Due to the fact that trees are increasingly perceived as a value (a part of assets of the city); in the case of loss it seems reasonable to compensate losses through new replacement plantings. The introduction of new plantings, however, encounters many obstacles related to the lack of space. One of the most important obstacles is the conflict with existing or designed underground and partly aboveground infrastructure. The article analyzes the degree of loss of street trees in the selected area of Praga-Północ in Warsaw and the possibility of introducing new plantings in the context of existing regulations and the physiology of planned trees.

4

Wpływ ekosystemów odcinków dróg na bezpieczeństwo ruchu drogowego

Suchocka M., Niewiarowska A.

Drogownictwo

|

2016

|

nr 6

200--205

PL

Wnioski płynące z badań i analiz wskazują na konieczność objęcia ochroną alej przydrożnych jako przyrodniczego i kulturowego dziedzictwa oraz istotnego elementu dobrostanu psychicznego współczesnych użytkowników dróg, którzy coraz więcej czasu spędzają w podróży. Obecny technologiczny stopień zaawansowania projektowania i realizacji inwestycji oraz zarządzania jakością dróg może być wykorzystany w celu poprawy bezpieczeństwa na zadrzewionych odcinkach dróg i obejmować wielowymiarowe podejście w zakresie doskonalenia jakość dróg, pojazdów, umiejętności kierowców oraz zmniejszenia ryzyka związanego z samymi drzewami przez odpowiedzialne gospodarowanie nimi. Oparta na tych założeniach koncepcja „Wizja Zero dla Polskich Alej” wpisuje się zarówno w koncepcję zrównoważonego rozwoju, jak i konieczność dostosowania terenów zurbanizowanych do zmian klimatycznych.

EN

Research conclusions show that road tree avenues should be protected as nature and culture heritage and significant elements of psychological welfare of road users who spend more and more time in journey. Present advancement of design, construction and quality management of roads may be used for improvement of road safety on roads with trees. In particular, there will be possible to upgrade quality of roads, vehicles and drivers to minimize risk of accidents with roadside trees. Vision zero for Polish avenues, based on the above assumptions, is in agreement with sustainable development and better adjustment of urban areas to climatic changes.

5

The impact of urban environment on the phenological phases of Crimean linden (Tilia ‘Euchlora’)

Baczewska A. H., Dmuchowski W., Dąbrowski P., Brągoszewska P., Gozdowski D.

Proceedings of ECOpole

|

2015

|

Vol. 9, No. 2

405--412

EN

Trees growing in urban areas are constantly exposed to the adverse conditions of the urban environment. The effect of increasing in concentration of pollutants is observed by systematic reduction in the number of trees in the streets and their poor health status, whose symptoms are discoloration and leaf necrosis occurring at the turn of May and June, and accelerated leaf fall. The subject of the study was the Crimean linden trees growing along the middle strip of Zwirki and Wigury Avenue. Control trees were growing in the park at the Cemetery of Soviet Soldiers. Phenological observations (concerning the development of the leaves) were carried out in years 2010-2011. Crimean linden trees are particularly sensitive to soil salinity. Phenological studies were complemented by visual assessment of the health status of trees. For this purpose, the degree of leaf damage was determined based on the six level scale, where “0” meant the healthy tree (no visible damage to the leaf blade). In 2011 from 128 trees - 83 trees rated as "healthy" (0-1 leaf damage index), 34 as “relatively healthy” (index of leaf damage 2-3) and 11 as “sick” (index of leaf damage 4-5). In the previous year 136 trees were observed: 60 rated as "healthy", 56 as “relatively healthy” and 20 trees were classified as “sick”. For most of the surveyed trees of their health condition slightly improved. It was observed that with increasing degree of leaf damage slightly shortened the period of activity of the tested tree vegetation. There were no significant differences between the studied street trees in leaf development. Trees from the control area characterized by a longer growing season than street-trees.

PL

Drzewa rosnące na terenach miast są narażone na nieustanne oddziaływanie zespołu niekorzystnych warunków środowiska miejskiego. W wyniku wzrostu stężenia zanieczyszczeń obserwowane jest systematyczne zmniejszanie się liczby drzew rosnących przy ulicach oraz ich zły stan zdrowotny, którego objawem są między innymi przebarwienia i nekrozy liści, występujące już na przełomie maja i czerwca, oraz wcześniejsze opadanie liści. Przedmiotem przeprowadzonych badań były drzewa lipy krymskiej rosnące wzdłuż pasa międzyjezdniowego al. Żwirki i Wigury. Kontrole stanowiły drzewa rosnące w parku przy cmentarzu Żołnierzy Radzieckich. Obserwacje fenologiczne dotyczące rozwoju liści prowadzono w latach 2010-2011. Lipy krymskie są szczególnie wrażliwe na zasolenie gleb. Badania fenologiczne uzupełniono o wizualną ocenę stanu zdrowotnego drzew. W tym celu określano stopień uszkodzenia liści na podstawie sześciostopniowej skali, gdzie „0” oznaczało drzewo zdrowe (brak widocznych uszkodzeń blaszki liściowej). W 2011 r. na 128 drzew rosnących w pasie międzyjezdniowym al. Żwirki i Wigury (od ul. Banacha do wiaduktu kolejowego) 83 drzewa oceniono jako „zdrowe” (indeks uszkodzenia liści 0-1), 34 jako „względnie zdrowe” (indeks uszkodzenia liści 2-3) oraz 11 jako „chore” (indeks uszkodzenia liści 4-5). W poprzednim roku obserwacji na 136 obserwowanych drzew 60 oceniono jako „zdrowe”, 56 jako „względnie zdrowe” oraz 20 drzew sklasyfikowano jako „chore”. W przypadku większości badanych drzew ich stan zdrowotny poprawił się nieznacznie. Zaobserwowano, że wraz ze wzrostem stopnia uszkodzenia liści nieznacznie skracał się okres aktywności wegetacyjnej badanych drzew. Drzewa z terenu kontrolnego charakteryzowały się dłuższym okresem wegetacji niż przyuliczne. Nie stwierdzono istotnych różnic między badanymi drzewami w rozwoju liści.

6

Effect of environmental heavy metal pollution on urban ornamental trees in Krakow

Bach A., Pawłowska B.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2007

|

Vol. 14, nr 9

911-917

EN

European Commission report estimates that Krakow, in which high level of toxic substances decreases life expectancy by several years on average, belongs to large European cities with the poorest air quality. It is known that urban vegetation improves inhabitants' quality of life because of active contact with nature by gardening, and, most of all, because of increasing peoples' comfort. In addition, trees purify air by taking up air-borne particulate matter that contains high amounts of heavy metals. Field observations and laboratory studies conducted in 2003/2004 (Bach and Pawłowska 2006) and 2005/2006 showed diversified health status of vegetation in Krakow, depending on location. Street trees were shown to massively suffer damages in comparison with parks and squares, where trees were almost undamaged. Analysis of heavy metal contents in soil samples collected from study sites, in particular near thoroughfares, showed high contents of lead and zinc. Among green areas, heavy metal contents were elevated only in the Krakowski Park, whereas soil from other parks and squares was much less polluted with heavy metals than from beneath street trees. Soil from the Krakowski Park contained also more copper. Concentrations of the remaining heavy metals: nickel, chromium and cadmium were increased but within the permissible range. Relatively good health status of trees in the Krakowski Park, despite high concentration of heavy metals and location near a busy street, Aleje Słowackiego, but protected with a low wall from the roadway, indicates significance of excessive soil salinity and alkalinity, and damaged soil structure for weakening and consequent dieback of trees growing along main thoroughfares in Krakow.

PL

Kraków jest jednym z dużych miast europejskich o najgorszej jakości powietrza. Rośliny mogą oczyszczać powietrze poprzez wychwytywanie cząstek pyłów, wśród nich znaczną ilość metali ciężkich. Na podstawie obserwacji terenowych roślin drzewiastych i badań laboratoryjnych wykonywanych w sezonie 2003/2004 oraz 2005/2006 stwierdzono zróżnicowany stan zieleni w Krakowie, zależnie od jej lokalizacji. Wzdłuż ciągów komunikacyjnych miasta stwierdzono masowe występowanie objawów uszkodzeń roślin drzewiastych w porównaniu z parkami i zieleńcami, gdzie drzewa prawie nie wykazywały uszkodzeń. Analiza zawartości metali ciężkich w próbkach gleby pobranych z badanych stanowisk wykazała duże zawartość ołowiu i cynku, szczególnie przy szlakach komunikacyjnych. Spośród terenów zieleni, tylko w Parku Krakowskim notowano podwyższony poziom tych pierwiastków; w innych parkach i zieleńcach stężenie metali ciężkich w glebie było znacznie mniejsze niż na terenach zlokalizowanych przy ciągach komunikacyjnych. W Parku Krakowskim zanotowano także zwiększoną zawartość miedzi w podłożu. Stężenie pozostałych badanych metali ciężkich, to jest niklu, chromu i kadmu, utrzymywało się na podwyższonym, ale dopuszczalnym poziomie. Wyniki pomiarów próbek gleb pobranych wzdłuż ciągów komunikacyjnych wykazały nadmierne jej zasolenie w porównaniu do parków i zieleńców oraz podwyższony, alkaliczny odczyn, spowodowane chlorkiem sodu (używanym zimą do usuwania lodu i śniegu). Biorąc pod uwagę dobry stan drzew na terenie Parku Krakowskiego, mimo dużego stężenia metali ciężkich i usytuowania przy ruchliwej Alei Słowackiego, ale chronionego mechanicznie niskim murem od jezdni, sugeruje, że głównym czynnikiem osłabienia i w konsekwencji zamierania drzew rosnących w badanych ciągach komunikacyjnych miasta Krakowa jest kompleksowe działanie nadmiernego zasolenia podłoża oraz jego alkalizacja i zniszczenie struktury gleby.

7

Effect of sodium chloride salinity and pH of soil on ornamental urban trees in Krakow with regard to nature conservation in cities

Bach A., Pawłowska B.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2006

|

Vol. 13, nr 6

455-461

EN

Detailed observation of the condition of trees (Acer platanoides L., Acero pseudoplatanus L, Fraxinus excelsior L. and Tilia cordata Mill., T. europaea L.) along the transportation routes of Krakow demonstrated similar damage in all these species. The following anomalies were prevalent: necrotic browning of leaves observed in 10 to 80 % of the leaves or premature leaf drop, regardless of the genus or species. In addition branch dieback was observed, in particular in the middle part of the tree crown. Frequently as much as 80-90 % of twigs and branches were dried. Often fallen leaves were replaced by new ones, however, with a smaller surface of the leaf blade (20-30 % decrease in leaf area). The phytopathological and entomological analysis of the examined leaf samples excluded an influence of any living organisms. The results of the analysis of the soil samples collected from beneath the damaged trees showed that it was highly salinated, its conductivity was 0.500 to 0.800 mS cm-'. It was also determined chat there was a high alkaline pH value of the soil of about 8-10. Taking into consideration all results of the present study, it may be suggested chat the mass damages to the trees along the transportation routes in the center of Krakow are caused by the destruction of soil as the environment of root growth, in particular due to its excessive salinity and alkalization.

PL

W wyniku szczegółowych obserwacji stanu zachowania roślin drzewiastych (klonu pospolitego (Acer plalanoides), klonu jaworu (Acer pseudoplalanus), jesionu wyniosłego (Fraxinus excelsior) oraz lip (Tilia cordata, T. x europoea)) w pasach drogowych Krakowa stwierdzono masowe występowanie u większości badanych drzew podobnych objawów uszkodzeń, w postaci nekrotycznego zbrunatnienia blaszek liściowych, obejmującego 10-80 % powierzchni blaszki oraz przedwczesnego opadania liści, niezależnie od rodzaju i gatunku. Ponadto obserwowano zamieranie pędów, zwłaszcza w środkowej części koron. Susz obejmował niejednokrotnie 80-90 % konarów i gałęzi. Często w miejsce przedwcześnie opadłych liści rozwijały się nowe, jasnozielone, o zredukowanej powierzchni blaszki. Analiza fitopatologiczna i entomologiczna badanych próbek drzew wykluczyła działanie organizmów żywych. Wyniki pomiarów próbek gleb, pobranych spod chorych drzew, wykazały nadmiernej jej zasolenie - od 0,500 do 0,800 mS o cm-'. Stwierdzono również występowanie podwyższonego alkalicznego odczynu podłoża, przyjmującego wartość w zakresie pH = 8-10. Biorąc pod uwagę całokształt wyników obserwacji, sugeruje się, że masowe uszkodzenia drzew w pasach przydrożnych centrum Krakowa są spowodowane zniszczeniem gleby jako środowiska wzrostu korzeni drzew, w szczególności nadmiernym jej zasoleniem i alkalizacją.