Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Investigation of the influence of the quality of the power supply system on the characteristics of an asynchronous motor with a squirrel-cage rotor

Goolak Sergey, Gubarevych Oleg, Gorobchenko Oleksandr, Nevedrov Oleksandr, Kamchatna-Stepanova Kateryna

Przegląd Elektrotechniczny

|

2022

|

R. 98, nr 6

142--148

EN

The paper presents the results of studies of the influence of the quality of power systems on the characteristics of an asynchronous electric motor with a squirrel-cage rotor. During the research, a mathematical model of an induction motor, made in the MATLab software environment, was used. Based on the simulation results, the coefficients of the torque ripple and the phase current unbalance were determined. The results obtained are compared with previous studies of the manifestation of turn-to-turn closures in the phases of the motor stator winding, which also create an asymmetry of the rotating magnetic field.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu jakości układów zasilających na charakterystyki silnika indukcyjnego ze zwartym wirnikiem. W badaniach wykorzystano model matematyczny silnika indukcyjnego wykonany w środowisku oprogramowania MATLab. Otrzymane wyniki porównuje się z wcześniejszymi badaniami występowania obwodów międzyzwojowych w fazach uzwojenia stojana silnika, które również tworzą asymetrię wirującego pola magnetycznego.

2

Dynamiczne zmiany zapotrzebowania mocy biernej i jej wpływ na kompensację mocy

Książkiewicz Andrzej

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2021

|

R. 89, nr 7

15--19

PL

Nowoczesne procesy produkcyjne w zakładach przemysłowych generują zwiększone zapotrzebowanie na moc bierną. Dynamiczna praca odbiorników elektrycznych, częste ich załączanie bądź przełączanie trybu pracy generuje znaczne i krótkotrwałe zmiany poboru mocy biernej. W takim środowisku nie można stosować tradycyjnych układów kompensacyjnych, a preferowanym rozwiązaniem stają się statyczne kompensatory mocy biernej.

EN

Modern production processes in industry generate an increased demand for reactive power. Dynamic operation of electric loads, their frequent switching and the operating mode generates significant and short-term changes in reactive power consumption. In such an environment, traditional compensation systems cannot be used, and static reactive power compensators become the preferred solution.

3

Dynamical processes simulation of vibrational mounting devices and synthesis of their parameters

Shatokhin Vladimir M., Sobol Vladimir M., Wójcik Waldemar, Mussabekova Aisha, Baitussupov Doszhon

Przegląd Elektrotechniczny

|

2019

|

R. 95, nr 4

86--92

EN

A complex mathematical model of dynamic processes in vibrational mounting device for assembly robot is given. Such mathematical model makes it possible to research the starting process of the mechanism, the steady-state regimes and spatial motions of any points of the assembling part. A rational model for the motor with unbalance at controlled starting is proposed, which lead to spatial oscillations of the grab and part. With the help of ideas of the sensitivity theory the algorithm for parameters synthesis of the device by using natural modes of oscillations is developed. The following results are presented: calculations and experiments of free oscillations; synthesis of device parameters; studies of dynamic processes at the mechanism starting and at steady-state regimes, spatial motions of the characteristic points for assembling part.

PL

Streszczenie. Podano złożony model matematyczny procesów dynamicznych w wibracyjnym urządzeniu dla robota montażowego. Taki model pozwala badać proces uruchomienia mechanizmu, tryby w stanie ustalonym i ruchy przestrzenne dowolnych punktów części złożonej. Zaproponowano model silnika z niewyważeniem przy kontrolowanym starcie, który prowadzi do przestrzennych oscylacji chwytaka i części. Za pomocą koncepcji teorii wrażliwości opracowano algorytm syntezy parametrów urządzenia za pomocą naturalnych trybów oscylacji.

4

Dynamical processes simulation of unbalanced vibration devices with eccentric rotor and induction electric drive

Shatokhin Vladimir M., Sobol Vladimir M., Wójcik Waldemar, Duskazaev Gali, Jarykbassov Daniyar

Przegląd Elektrotechniczny

|

2019

|

R. 95, nr 4

79--85

EN

A complex mathematical model of dynamic processes in vibration device on elastic supports with eccentric self-centering unbalanced rotor and induction motor is given. A working chamber of induction motor does a plane motion. The dynamic feature of the electric motor is chosen for descriptions of device starting and a load oscillating character at steady-state modes of the device. Such model allows: to choose the electric motor of necessary power, to study influence of unbalances, to study influence of the rotor eccentricity and other drive parameters at the device starting, movement of characteristic points of its chamber, loads on bearings and the foundation. It has been established that a rational choice of eccentricity lead to the rotor vibrations reduce – realization of the self-centering effect. A visual method for geometric interpretation of the dynamic processes development at the device starting is proposed. Calculations results for the device with specific size are presented. The completed researches are perspective for solve problems of rational parameters choice for the considered class of mechanisms.

PL

I Przedstawiono model matematyczny procesów dynamicznych w urządzeniu wibracyjnym na elastycznych wspornikach z ekscentrycznym, samocentrującym niezrównoważonym wirnikiem i silnikiem indukcyjnym. Część robocza silnika indukcyjnego wykonuje ruch płaski. Dynamiczna cecha silnika elektrycznego jest wybierana dla opisów urządzenia rozruchowego i charakteru oscylującego obciążenia w trybach stanu ustalonego urządzenia. Model taki pozwala: wybrać silnik elektryczny o wymaganej mocy, zbadać wpływ asymetrii, zbadać wpływ ekscentryczności wirnika i innych parametrów napędu przy uruchomieniu urządzenia, ruch charakterystycznych punktów jego komory, obciążenia na łożyskach i fundamencie. Ustalono, że odpowiedni wybór ekscentryczności prowadzi do zmniejszenia wibracji wirnika - realizacja efektu samocentrującego. Zaproponowano wizualną metodę geometrycznej interpretacji dynamicznego rozwoju procesów przy uruchamianiu urządzenia. Przedstawiono wyniki obliczeń dla urządzenia o określonej wielkości.

5

Experimental identification of rotating and stationary damping in a cracked rotor system with an offset disc

Roy Dipendra K., Tiwari Rajiv

Archive of Mechanical Engineering

|

2019

|

Vol. LXVI, nr 4

447--474

EN

In the rotor system, depending upon the ratio of rotating (internal) damping and stationary (external) damping, above the critical speed may develop instability regions. The crack adds to the rotating damping due to the rubbing action between two faces of a breathing crack. Therefore, there is a need to estimate the rotating damping and other system parameters based on experimental investigation. This paper deals with a physical model based an experimental identification of the rotating and stationary damping, unbalance, and crack additive stiffness in a cracked rotor system. The model of the breathing crack is considered as of a switching force function, which gives an excitation in multiple harmonics and leads to rotor whirls in the forward and backward directions. According to the rotor system model considered, equations of motion have been derived, and it is converted into the frequency domain for developing the estimation equation. To validate the methodology in an experimental setup, the measured time domain responses are converted into frequency domain and are utilized in the developed identification algorithm to estimate the rotor parameters. The identified parameters through the experimental data are used in the analytical rotor model to generate responses and to compare them with experimental responses.

6

Development of identification procedure for the internal and external damping in a cracked rotor system undergoing forward and backward whirls

Roy Dipendra Kumar, Tiwari Rajiv

Archive of Mechanical Engineering

|

2019

|

Vol. LXVI, nr 2

229--255

EN

In the present work, a procedure for the estimation of internal damping in a cracked rotor system is described. The internal (or rotating) damping is one of the important rotor system parameters and it contributes to the instability of the system above its critical speed. A rotor with a crack during fatigue loading has rubbing action between the two crack faces, which contributes to the internal damping. Hence, internal damping estimation also can be an indicator of the presence of a crack. A cracked rotor system with an offset disc, which incorporates the rotary and translatory of inertia and gyroscopic effect of the disc is considered. The transverse crack is modeled based on the switching crack assumption, which gives multiple harmonics excitation to the rotor system. Moreover, due to the crack asymmetry, the multiple harmonic excitations leads to the forward and backward whirls in the rotor orbit. Based on equations of motions derived in the frequency domain (full spectrum), an estimation procedure is evolved to identify the internal and external damping, the additive crack stiffness and unbalance in the rotor system. Numerically, the identification procedure is tested using noisy responses and bias errors in system parameters.

7

Wpływ kąta załamania osi wału, prędkości obrotowej oraz niewyważenia dynamicznego na drgania poprzeczne przegubu homokinetycznego

Królikowski T., Knitter R.

Mechanik

|

2018

|

R. 91, nr 3

256--262

PL

Przedstawiono zagadnienia związane z dynamiką pracy wałów przegubowych z przegubem homokinetycznym. Główny nacisk położono na ocenę wpływu przegubu w wale poddawanym obciążeniom dynamicznym na drgania poprzeczne centralnej podpory wału.

EN

The article discusses analyze issues of drive shafts incorporating constant velocity joints dynamics. It focuses mainly on an impact of a joint on a shaft center support lateral vibrations caused by dynamic loads.

8

Long-Term Monitoring of Flicker and Some Other Parameters of Voltage Quality

Krejci P., Santarius P., Gono R., Brunclik Z.

Transactions on Environment and Electrical Engineering

|

2016

|

Vol. 1, No. 3

1--8

EN

In 1997 cooperation began between the Faculty of Electrical Engineering and Computer Science and the power company CEZ on a joint project that involved monitoring selected voltage quality parameters. Over the course of several years measurements were carried out at 59 points of the distribution system at a low voltage (LV) level and their power supply nodes at medium voltage (MV) and high voltage (HV) levels, which constituted more than 100 measured points. The measurements continued until 2012 (with a one-year break in 2009) and with a total scope of five cycles of three-year measurements. The last phase of the measurements was focused, inter alia, on the evaluation of 15th and 21st voltage harmonics. From 2013, the cooperation focused again on monitoring flicker in localities with the occurrence of elevated levels of this voltage quality parameter. At these sites, the monitoring of flicker was carried out for two weeks in spring and autumn for a period of three years. The basis for evaluating the quality parameters is the standard EN 50160. In addition the results of annual continual monitoring for one selected locality on MV level will be presented in the paper. In addition the possibility of utilization of intelligent electrometers for monitoring of some quality parameters will be referred in the paper.

9

Control and grid synchronization of two level voltage source inverter under temporary voltage unbalance

Chmielewski T.

Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska

|

2016

|

nr 4

26--31

EN

This paper presents the operation of grid tied, two level voltage source inverter (VSI) during network voltage unbalance. The control system was implemented in synchronous rotating reference frame dq0 (SRF). Two types of control structures were investigated herein. First utilizes the Double Decoupled SRF Phase-locked loop (DDSRF-PLL) synchronisation with positive and negative sequence currents control. Second one is simplified system that does not provide symmetrical components decomposition and decoupling for synchronisation. Simulation results exhibited a superior performance of the DDSRF-PLL control system under grid voltage unbalance.

PL

Niniejszy artykuł przedstawia pracę dwupoziomowego falownika napięcia współpracującego z siecią, podczas przejściowej asymetrii napięć. System sterowania został zaimplementowany w wirującym układzie synchronicznym dq0. Przeanalizowano dwa typy sterowania. W pierwszym zastosowano metodę synchronizacji z odprzęganiem DDSRF-PLL wraz z możliwością kontroli prądów składowej zgodnej i przeciwnej. Drugi natomiast w swoje uproszczeni formie nie pozwalała na sterowanie obu składowych symetrycznych, zabrakło również odprzęgania podczas synchronizacji z siecią. Wyniki symulacji pokazały o wiele lepsze działanie pierwszej metody sterowania.

10

Single - Point Methods for Location of Electromagnetic Disturbances in Power System

Hanzelka Z.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2015

|

R. 91, nr 6

1-5

EN

Often, in the case of a significant level of electromagnetic disturbance in electrical power system, at the customer's supply terminals, there is a need for locating the source of this disturbance, e.g. harmonics, voltage fluctuations, voltage dips, occasionally also asymmetry. Utilities and power consumers have become increasingly interested in quantifying the responsibilities for power quality problems. This issue gains particular meaning when formulating contracts for electric power supply and enforcing, by means of tariff rates, extra charges for worsening the power quality. This paper concerns as an example an application of one method (from the collection of many existing) used to locate sources of electromagnetic disturbances (harmonics, dips, voltage fluctuations and asymmetry), based on the study of the power flow at the point of common coupling (PCC).

PL

Często w przypadku wystąpienia znaczącego poziomu zaburzenia elektromagnetycznego na zaciskach odbiorcy powstaje potrzeba lokalizacji jego źródła, przykładowo harmonicznych, wahań napięcia, zapadów napięcia, niekiedy także asymetrii. Dostawcy i odbiorcy energii w coraz większym stopniu są zainteresowani jednoznaczną oceną odpowiedzialności za złą jakość dostawy energii. Nabiera to szczególnego znaczenia w okresie formułowania kontraktów na dostawę energii i egzekwowania, poprzez taryfy, opłat za pogarszanie jej jakości. W artykule przedstawiono, jako przykład, aplikację jednej metody (ze zbioru wielu istniejących) stosowanej do lokalizacji źródeł zaburzeń elektromagnetycznych (harmonicznych, zapadów, wahań i asymetrii napięcia) opartej na badaniu kierunku przepływu mocy w punkcie wspólnego przyłączenia (PWP).

11

Analiza drgań poprzecznych przegubu Cardana poddanego obciążeniom dynamicznym, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu kąta fazowego niewyważenia

Fligiel M., Miksza M.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2015

|

R. 16, nr 6

87-91

PL

W artykule przedstawiono analizę dynamicznych parametrów pracy wału przegubowego wykorzystującego pojedynczy przegub Cardana, poddanego działaniu obciążeń dynamicznych. Ocena dynamiki pracy została dokonana poprzez pomiar wartości amplitudy prędkości drgań poprzecznych węzła łożyska pośredniego wału. Ocenie poddano także wartość kąta fazowego amplitudy prędkości drgań. Szczególną uwagę zwrócono na oddziaływanie kąta fazowego wprowadzonego niewyważenia.

EN

This paper concerns about issues of dynamic work parameters of a Cardan jointed driveshaft with single joint. Evaluation of work dynamics was conducted by measuring an amplitude of speed of lateral vibrations induced on intermediate bearing of the shaft. There was also a phase angle of speed amplitude measured. The main focus has been placed on the influence of a phase angle of unbalance.

12

Problemy kačestva èlektrosnabženiâ promyšlennyh potrebitelej ot obmotki srednego naprâženiâ tâgovyh podstancij peremennogo toka

Bosyj D. A.

Problemy Kolejnictwa

|

2014

|

Z. 162

21--32

PL

W pracy podstacji trakcyjnych prądu zmiennego może występować znaczące pogorszenie jakości energii elektrycznej. Z powodu obniżenia jakości energii elektrycznej, straty ponoszą przede wszystkim odbiorcy przemysłowi zasilani z uzwojenia średniego napięcia transformatora trakcyjnego. Wyniki przeprowadzonych badań potwierdzają teoretycznie znane problemy z jakością napięcia, a mianowicie zawyżenie napięcia w jednej z faz, róż-nicę napięć na sąsiednich podstacjach, odchylenie trójfazowego układu wektorów napięcia. Analiza znanych metod symetryzacji opartych na zjawisku Scotta wykazała, że założenie o równości kątów obciążenia w odcinkach zasilania, powoduje znaczący błąd w określeniu zjawiska symetryzującego, które nie jest wystarczające do spełnienia wymagań normy w zakresie asymetrii napięć. Zaproponowano rozwiązanie techniczne, które polega na udoskonaleniu urządzeń do ciągłej kompensacji mocy biernej i zapewnia normowaną wartość wskaźnika asymetrii napięcia przy jednoczesnym zmniejszeniu przepływów mocy biernej.

EN

Working of AC traction substations involves significant distortion of the quality of electric energy. First of all, suffer from poor quality of electric power, industrial consumers, which feed on the medium-voltage winding of the traction transformer. Conducted measurements confirm the theory known problems with the quality of voltage that is overstating the voltage in one phase, the difference between the substations, wry three-phase system voltage vectors. Analysis of the known methods of balancing based on the Scott effect showed that the assumption of the equality of the angles at the shoulders load power is making a significant error in the determination of the symmetry effect, which is not enough to ensure the standard requirements regarding voltage unbalance. The proposed solution, which is to improve the devices continuously reactive power compensation and allows normal coefficient of voltage unbalance simultaneously with a reduction in reactive power flows.

13

Studies on the influence of rotor unit unbalance on the operational parameters of a turbocharger of the NAPIER C-045 type

Adamkiewicz A., Kuropatnicki M.

Zeszyty Naukowe / Akademia Morska w Szczecinie

|

2013

|

nr 34 (106)

12--18

EN

This paper presents the results of studies on the influence of unbalance of the rotor unit of a turbocharger on its operational parameters. Identification of the study object, a turbocharger of the NAPIER C-045 type, has been performed. The experiment was carried out at a test stand identifying turbocharger operational parameters belonging to the rotor unit unbalance group. Basing on the measured values and using a mathematical model, hypothetical values of operational parameters for different loads of Diesel engines were calculated. The obtained experimental results were compared to the calculated ones. On this basis, the studied turbochargers were classified into one out of three categories describing operational utility class of a given turbocharger. The order of sensitivity of turbocharger operational parameters to the unbalance of the rotor unit was established.

14

The influence of the voltage unbalance and voltage variations on operation characteristics of an electrical drive with an induction motor

Orság P., Kocman S.

Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2013

|

Vol. 69, nr 33

308--320

EN

Induction motors are the most widespread types of electrical motors in electrical drives. Their main advantages include high reliability, simple construction and corresponding nearly maintenance-free, and the possibility to feed them from the common AC power network. To control their speed, frequency converters are widely used in structures of adjustable speed drives. This paper deals with the influence of voltage unbalance and voltage variations in the supply network on operation characteristics of a tested adjustable speed drive with an induction motor and a frequency converter. Supply voltage parameters were adjusted using a programmable power source Pacific 3120AMX. Monitored drive parameters were computed from measured signals and depicted in graphs. Calculated parameter dependencies have confirmed an increase in the input current drive distortion and changes in its harmonic spectrum caused by an unbalance of the supply voltage, and only moderate influence of voltage variations on efficiency of drive components and total drive efficiency.

15

Zastosowanie elementów hydraulicznych w projekcie tarczy korekcyjnej do układu redukcji niewyważenia w wentylatorach

Rumin R., Mikulik J.

Napędy i Sterowanie

|

2013

|

R. 15, nr 7/8

130--134

PL

W inteligentnych budynkach przemysłowych wentylatory znajdują bardzo szerokie zastosowanie w układach wentylacyjnych oraz transporcie pneumatycznym. W przypadku pracy w środowisku o wysokim zapyleniu istnieje ryzyko pojawienia się uszkodzenia wentylatora. Na skutek nierównomiernego osadzenia się pyłów na łopatach wentylatora powstaje niewyważenie, które powoduje drgania wirnika. Dla dalszego bezpiecznego działania maszyny należy zatrzymać jej pracę w celu oczyszczenia łopat. Tego typu konserwacja urządzenia pozwoli na redukcję jego drgań i uniknięcie jego uszkodzenia. Niestety jest to kosztowna i czasochłonna operacja, która z powodzeniem mogłaby być odsunięta w czasie aż do planowego serwisu urządzenia, pod warunkiem wykorzystania układu do automatycznego wyważania wentylatora. W artykule opisano układ do redukcji drgań maszyn wirujących poprzez ich automatyczne wyważanie. Przedstawiono projekt tarczy korekcyjnej, wewnątrz której znajdują się komory magazynujące płyn hydrauliczny, pełniący rolę masy korekcyjnej.

EN

Industrial fans are widely used in air-conditioning and air transport in intelligent buildings. Working in an environment with a lot of dust will bring a high risk of damage to the fan. Not symmetric deposition of dust on the fan blades can create an imbalance of the rotor that causes vibration. It is necessary to stop its work and clean the blades often to keep safe operation of the machine. This type of maintenance work will reduce the vibration and prevent damage. Unfortunately, this is a costly and time-consuming operation. We can get similar results without those disadvantages when it will be used a system for automatically balancing of the fan. This paper describes a system for reduction of vibration for rotating machinery by its automatic balancing. It was presented design of correction disc, within which there are hydraulic chamber for fluid storage as a correction mass.

16

PQ Monitoring in Selected Networks of Czech Republic

Krejci P., Santarius P., Hajovsky R., Velicka R., Cumpelik R.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2012

|

R. 88, nr 7b

183-185

EN

In the paper, the results of the complex monitoring of selected PQ parameters during 12 years will be summarized together with the comparison of the changes of parameters after three years on all voltage levels (HV, MV and LV) in the power company CEZ in the North Moravia Region. In addition the results of annual continual monitoring for one selected locality on MV level will be presented in the paper.

PL

W artykule przedstawiono wyniki kompleksowej, trwającej 12 lat, obserwacji wybranych parametrów jakości energii elektrycznej oraz porównanie zmian podstawowych parametrów po 3 latach w sieciach o różnych poziomach napięć (WN, SN i nn) w przedsiębiorstwie energetycznym CEZ w rejonie Północnych Moraw.

17

Opracowanie matematycznych i fizycznych zależności do budowy modelu matematycznego układu wyważania wirników

Rumin R.

Postępy Nauki i Techniki

|

2011

|

nr 8

226-232

PL

W referacie omówiono zagadnienia dotyczące powstawania drgań w wirnikach na skutek ich niewyważenia. W celu zaprojektowania układu automatycznego wyważania przy użyciu płynu jako masy korekcyjnej, opracowano model matematyczny wirnika oraz układu wyważającego. Zaproponowany system wyważania wykorzystuje tarcze korekcyjne, które umieszczone są na wale. Każda tarcza korekcyjna ma wewnątrz odpowiednio połączone ze sobą komory wypełniane płynem. Na skutek przepływu płynu (wykorzystywanego jako masa korekcyjna) do poszczególnych komór, następuje wyważenie wirnika i redukcja niepożądanych drgań mechanicznych. Przedstawiono możliwości wykorzystania układu wyważania do istniejących maszyn w przemyśle.

EN

This paper presents the problem of the rotor vibration due to unbalance. In this research shows the propositions of design of the active balancing system for rotors by using fluid as the correction mass. This system uses a balancing corrective discs, which are placed on the shaft. It has been described a mathematical model of the equivalent correction mass allocation. The rotor-balancing system help to reduction unwanted mechanical vibrations. There are possibilities of using this technology for the existing machines in the industry.

18

Issledovanie vliania vnutrennego trenia na dinamiku rotorov turbokompressorov

Gadiaka V., Leikih D., Simonovskii V.

Zeszyty Naukowe Politechniki Świętokrzyskiej. Nauki Techniczne

|

2008

|

Z. 10, Vol. 1

141-148

EN

Analytically and a numerical integration method agency of an interior friction on dynamics of curls of turbo-compressors is explored. It is shown, that in the field of unstablis rotational speed the appearing self-oscillatory component can have rather small amplitude so level of the net vibration of a curl remains in permissible limits under some requirements.

19

Pomiary i rejestracja asymetrii napięcia w obwodach trójfazowych

Urbański K.

Pomiary Automatyka Kontrola

|

2006

|

R. 52, nr 6 bis

100-102

PL

W artykule przedstawiono, na tle parametrów jakości energii elektrycznej, sposoby obliczania, pomiaru i rejestracji współczynnika asymetrii napięcia trójfazowego. Przedstawiono różnice między sposobem obliczania wg normy IEC 6100-4-30 a uproszczonym wg NEMA Standards MG1 - 14.35. Zaprezentowano schemat blokowy i parametry techniczne rejestratora parametrów energii elektrycznej oraz podstawowe funkcje oprogramowania do analizy wyników pomiarów.

EN

The article presents, on the background of power quality parameters, methods of calculating, measurement and recording of voltage unbalance in three phase network. Presented are differences between method according to IEC 6100-4-30 and simplified according to NEMA Standards MG1 - 14.35. There is shown block diagram and technical parameters of power quality recorder. There are also presented basic functions of software for power quality measurement analysis.

20

Vibration Analysis of Unbalancing of Marine Gas Turbines Rotors

Grzadziela A.

Mechanika / Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica

|

2004

|

T. 23, z. 2

187-194

EN

The Tarantula class missiles corvettes and Oliver Hazard Perry class frigates, among other Polish Navy ships, are subject to a permanent basie diagnostic system. They are fitted with COGAG gas turbine propulsion systems. The investigations were aimed at determination of permissible inservice unbalance and appropriate assemblage of turbine rotors on the basis of selected vibroacoustic parameters, and finally determination of their permissible operation time resources. The presented method was verified by investigating also other parameters characteristing technical state of the engine in function of operation time, such as skid, endoscopic control, starting parameters, lubricating oil contamination etc. Application of the proposed approach makes managing the engine's operation time much more rational, especially at its end.

PL

Małe okręty rakietowe klasy Tarantula oraz fregaty klasy Oliver Hazard Perry są obiektem stałych badań diagnostycznych w Marynarce Wojennej. Okręty zostały wyposażone w turbinowe silniki spalinowe tworzące kombinowane układy napędowe typu COGAG. Badania wibroakustyczne są ukierunkowane na określenie dopuszczalnego niewyważenia wirników wyrażonego w postaci rejestrowanych parametrów drganiowych. Wymiernym efektem prowadzonych badań jest eksploataq'a silników według aktualnego stanu technicznego, a także oszacowanie terminu koniecznych remontów. Uzyskane rezultaty są jednocześnie weryfikowane przez badania parametrów termogazodynamicznych, endoskopowe, zanieczyszczeń olejowych itd. Zastosowanie prezentowanej metody pozwala na racjonalną politykę eksploataci silników, szczególnie w okresie przedremontowym.