Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zmiany struktury klas bonitacyjnych gruntów rolnych w Polsce w latach 1975-2000

Siuta J., Żukowski B.

Polish Journal for Sustainable Development

|

2018

|

T. 22, cz. 1

89--96

PL

Na podstawie dekretu z dnia 2 lutego 1955 r. o ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 6, poz. 32) Rada Ministrów wydała rozporządzenie z dnia 4 czerwca 1956 r. w sprawie klasyfikacji gruntów (Dz. U. Nr 19, poz. 97). Wskazywano, że gleboznawczą klasyfikacją gruntów obejmuje się grunty rolne oraz grunty pod lasami, a także grunty pod wodozbiorami; a klasyfikację przeprowadza się w sposób jednolity dla całego kraju na zasadach określonych w rozporządzeniu i na podstawie tabeli klas gruntów, stanowiącej załącznik do niniejszego rozporządzenia. W artykule przedstawiono syntezę hektarowego i procentowego udziału klas bonitacyjnych: gruntów ornych, sadów, łąk trwałych i pastwisk trwałych w latach 1975, 1990 i 2000 w Polsce, opracowaną na podstawie danych udostępnionych przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii.

EN

Under the Decree of 2 February 1955 on land and building registration system (Journal of Laws No 6, item 32) the Council of Ministers issued the Ordinance of 4 June 1956 on land typology (Journal of Laws No 19, item 97), specifying as follows: lands to be subject to typology using soil capability classes include farm and forested land as well as land under water catchment systems and the typology is to be done in an uniform manner for the whole country, based on the principles laid down by the Ordinance, and using the Table of soil capability classes given in the attachment to this Ordinance. The article presents a synthesis of the area (hectares) and percent contributions of soil capability classes in Poland, by land use types and voievodeships, including: arable lands, fruit orchards, durable meadows and pastures in the years: 1975, 1990 and 2000, developed on the basis of detailed data provided by the Head Office of Geodesy and Cartography.

2

Przekształcenia gruntowe zachodzące w procesie rozwoju wybranych gmin strefy podmiejskiej Wrocławia

Mastalska-Cetera B., Akińcza M.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2017

|

nr I/2

275--288

PL

Użytki rolne zajmują ponad 60% powierzchni Polski. Ze względu jednak na rozwój gospodarczy kraju oraz zmieniające się potrzeby społeczne coraz częściej następuje ich wyłączanie z rolniczego sposobu użytkowania. Zgodnie z założeniami strategicznymi rozwoju wsi, obszary wiejskie powinny stanowić atrakcyjne miejsce pracy, zamieszkania, wypoczynku oraz prowadzenia działalności rolniczej lub pozarolniczej. Wyłączenie gruntów rolnych z produkcji oznacza zmniejszenie zasobów ziemi, która jest podstawowym środkiem trwałym w produkcji rolniczej, dlatego szczególnie ważne jest racjonalne gospodarowanie ziemią, z uwzględnieniem konieczności ochrony gruntów rolnych. Celem badań jest analiza przekształceń gruntów rolnych, jakie miały miejsce na przestrzeni lat w wybranych gminach województwa dolno-śląskiego. Ze względu na szczególne procesy zachodzące w Polsce w strefach podmiejskich, do analiz wybrano gminy: Wisznia Mała i Kobierzyce bezpośrednio graniczące z Wrocławiem. Zasięg, rodzaj oraz kierunek przekształceń analizowano w oparciu o dostępne zestawienia. Wykorzystano dane: z badań ankietowych „Obszary wiejskie i grunty rolnicze w Polsce” (1988), zestawień ewidencyjnych z „Planu urządzeniowo-rolnego gminy Wisznia Mała” (2004) i „Planu urządzeniowo-rolnego gminy Kobierzyce” (2008) oraz zestawień statystycznych. W badanych gminach na przestrzeni 18 i 20 lat stwierdzono zmiany struktury użytkowania gruntów rolnych. W obu gminach mimo bardzo dobrych warunków glebowych nastąpił znaczny wzrost powierzchni terenów zabudowanych. Największe przekształcenie użytków rolnych na tereny mieszkaniowe zaobserwowano w gminie Kobierzyce, szczególnie w obrębach graniczących z Wrocławiem. Wyłączenia dotyczą również obszarów leśnych, których areał w gminie Kobierzyce znacznie się zmniejszył. Analiza danych dotyczących planowanych przekształceń gruntowych w ramach prowadzonej polityki przestrzennej badanych gmin wskazała na dalszy proces wyłączanie z produkcji rolnej i leśnej nowych powierzchni zarówno w gminie Wisznia Mała jak i Kobierzyce.

EN

Farmlands occupy more than 60% of the area of Poland. However due to the country’s economic development and changing social needs it occurs more frequently their exclusion from the agricultural manner of use. According to the strategic assumptions of the rural development, the rural areas should form an attractive place for work, living, leisure and conducting of agricultural or non-agricultural activities. Exclusion of the agricultural land from production means a reduction of resources of land, which is the basic fixed asset in agricultural production; therefore, it is especially important the rational management of land, taking into account the necessity to protect agricultural land. The aim of the research is to analyze the transformation of agricultural lands, which took place over the years in the selected communes of Lower Silesia. Due to the special processes which are taking place in Poland in suburban areas, selected, the communes selected for the analyses are: Wisznia Mała and Kobierzyce directly bordering Wroclaw. The reach, type and direction of the transformations was analyzed on the basis of available statements. The data were used: “Rural areas and agricultural lands in Poland. Results of inquiry analysis - 1988”,registration statements from “Rural management plan of Wisznia Mała commune” (2004) and “Rural management plan of Kobierzyce commune” (2008) and statistic statements. The changes in the structure of use of agricultural land were stated in investigated communes within the period of 18 and 20 years. In both municipalities, despite very good soil conditions it has occurred a significant increase in the surface of the built-up areas. The biggest transformation of agricultural land into residential areas was observed in Kobierzyce, especially in precincts bordering with Wroclaw. The exclusions also related to forest areas. which acreage in the Kobierzyce commune decreased substantially. The analysis of data concerning the scheduled land transformations within the framework of the conducted policy of spatial policy in the investigated communes has indicated a further process of exclusion of new areas both in the municipality of Wisznia Mała and Kobierzyce from agricultural and forestry production.

3

Przydatność wskaźnika wysycenia gleby fosforem do oceny ryzyka wynoszenia tego składnika w spływie do wód powierzchniowych – studium przypadku

Pietrzak S., Majewska Z., Wesołowski P.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2016

|

T. 16, z. 2

89--98

PL

W pracy rozpoznano przydatność wskaźnika określającego stopień wysycenia gleby fosforem (DPS), wyznaczonego wyłącznie na podstawie zawartości fosforu w glebie wyekstrahowanego z użyciem wody destylowanej, do oceny ryzyka wynoszenia fosforu fosforanowego wraz ze spływem powierzchniowym z pola uprawnego. Wykorzystana w pracy wersja wskaźnika DPS została niedawno opracowana i ma charakter nowatorski w stosunku do istniejących jego wcześniejszych wariantów. Badania przeprowadzono w latach 2013–2014 na gruncie ornym położonym na stoku o nachyleniu ok. 5%, w wybranym gospodarstwie w województwie zachodniopomorskim. Stwierdzono w szczególności, że: a) wierzchnia warstwa gleby stanowiącego obiekt badawczy pola była wysycona fosforem na poziomie przekraczającym 80%, co oznacza, że potencjalnie istniało duże ryzyko wynoszenia z niej tego składnika ze spływem powierzchniowym; b) stopnień wysycenia gleby fosforem był silnie skorelowany z zawartością fosforu w glebie, oznaczonego w wodzie destylowanej, a także – już w mniejszym stopniu, z zawartością fosforu w glebie, oznaczonego metodą Egnera–Riehma; c) stężenie fosforu rozpuszczalnego w spływie powierzchniowym było związane – na słabym, co najwyżej umiarkowanym poziomie – ze stopniem wysycenia gleby fosforem. W ogólnym aspekcie, uzyskane wyniki badań sugerują, że zastosowany w ich ramach wskaźnik DPS może być przydatnym środkiem do oceny ryzyka wynoszenia fosforu ze spływem powierzchniowym z użytków rolnych.

EN

The objective of the current study was to recognize the usefulness of parameter defining the degree of phosphorus saturation (DPS), determined on the basis of the content of phosphorus in the soil, extracted by using distilled water to assess the risk of phosphorus loss from agricultural soils. The version of DPS indicator, used in this study, has been recently developed. Existing variant is innovative as compared to the previous. The study was conducted in 2013–2014 on arable land located on slopes with a slope of approx. 5%, in selected farm in Western Pomerania. In particular, it was found that: a) the top layer of soil was saturated with phosphorus at a level exceeding 80%, which means that potentially there was a high risk of loss this component by runoff; b) the degree of phosphorus saturation was strongly correlated with the content of phosphorus in the soil determined by using distilled water, and – to a lesser extent, phosphorus content in the soil determined by Egner–Riehm; c) concentration of water- soluble phosphorus in runoff water was connected – a weak, at best a moderate level – with the degree of phosphorus saturation. In general, the results of research suggest that DPS rate may be useful to assess the risk of phosphorus loss from agricultural land by runoff.

4

Wpływ opadów atmosferycznych na ilość i jakość wód migrujących przez profil glebowy w warunkach zróżnicowanego użytkowania runi łąkowej

Twardy S., Kopacz M.

Przemysł Chemiczny

|

2016

|

T. 95, nr 8

1533--1537

PL

W latach 2001–2015 prowadzono badania relacji opadów do odcieków i ich cech jakościowo-ilościowych w Stacji Badawczej IT-P w Jaworkach (gm. Szczawnica), wykorzystując stację lizymetryczną położoną na wysokości 600 m n.p.m. Obiekty imitowały 7 głównych sposobów zagospodarowania górskich użytków rolnych: od samozadarnienia, przez obszary nie koszone oraz koszone z różną częstością. Badano także tzw. czarny ugór, utrzymywany w sposób ciągły bez szaty roślinnej. W obszarach górskich najkorzystniejsze jest niskonakładowe i ekstensywne użytkowanie runi trawiastej, co ogranicza bezproduktywne wymywanie składników mineralnych z gleby. Najgorszym sposobem jest utrzymywanie czarnych ugorów, gdyż sprzyja to procesom erozji gleb, w tym także erozji chemicznej.

EN

Ppts. and leachates from 1 m thick soil profiles were tested in the southern region of Poland in 2001–2015. The pptn. was 1034.5 mm, and the av. amt. of water flowing out from the tested profiles varied in the range 205–293 mm. Smaller amts. of subsurface outflow were reported for samples from the meadow mown once a year, larger amts. for samples from meadow mown 4 times a year and the highest amts. were for black fallow. Similar relation were obsd. for the NH₄⁺, NO₃⁻ and SO₄²⁻ concns. in the leachates.

5

Problemy gospodarowania środowiskiem na terenach rolniczych dotkniętych klęską powodzi

Piątkowska B.

Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2016

|

Vol. 7, no. 1

47--52

PL

W artykule opisano problemy gospodarowania środowiskiem na terenach rolniczych dotkniętych klęską powodzi w powiecie płockim w Dolinie Iłowsko-Dobrzykowskiej. Przedstawiono przyczyny i skutki powodzi na tym terenie oraz wskazano działania przywracające właściwą jakość środowiska. Przedstawiono wyniki badań w zakresie: jakości wody ze studni przydomowych (liczba bakterii grupy coli, Escherichia coli, enterokoków), jakości powietrza w osuszanych budynkach mieszkalnych (liczba grzybów pleśniowych na podłożu Sabourauda) oraz jakości gleb użytków rolnych (zawartość metali ciężkich oznaczona spektrometrem absorpcji atomowej). Stwierdzono bardzo wysoką liczebność niepożądanych mikroorganizmów w wodzie studziennej i zanieczyszczenie mykologiczne powietrza w pomieszczeniach mieszkalnych, ale brak zagrożenia produkcji rolniczej pod względem zawartości metali ciężkich w glebie.

EN

The paper describes environmental management problems on flooded agricultural areas in IłowskoDobrzykowska Valley in Plock county. Causes and results of flood in this area and points some actions that took place to bring proper environment quality back are presented. Results of wells water tests (amount of coli bacteria, Escherichia coli and Enterococci), air quality (mould on Sabouraud medium) and soil tests from agricultural areas (content of heavy metals indicated using atomic absorption spectrometry) are revealed. The results show very high amount of bacteria in wells water, air in buildings contaminated by mould, and the lack of danger for husbandry from heavy metals in soil. The content of the paper is a part of the monograph titled: „Życie z powodzią w tle – jakość środowiska na terenach popowodziowych" (printing in preparation). Authors popularize the education for the safety of environmental management on flooded areas which is more than only proper evacuation.

6

Zmiany w strukturze użytków rolnychw powiecie grójeckim po 1990 r.

Wójcik M., Traczyk A.

Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN

|

2016

|

No 262

20--34

PL

Celem opracowania jest określenie kierunków zmian w strukturze użytków rolnych w powiecie grójeckim w latach 1990-2010. Zmiany w powierzchni i strukturze użytków rolnych przeanalizowano na podstawie wyników Powszechnych Spisów Rolnych przeprowadzonych w 1996 oraz 2010 r. Analizy zmian w rozmieszczeniu sadów i gruntów ornych dokonano na podstawie mapy pokrycia terenu opracowanej przez Europejską Agencję Środowiska (Corine Land Cover).

EN

The aim of the study is to determine changes in the structure of agricultural land in Grójec county and the direction of these changes in 1990-2010. The structure of agricultural land in Grójec county in the analysed period underwent heavy transformation. One factor that played a significant role in the this transformation was the change in economic conditions that followed Polish accession to the European Union. The accession made it necessary to adapt farms to operate in the new economic conditions. One of the conditions necessary to achieve good economic results and maintain profitability of production was specialisation. Even before Poland joined the EU, Grójec county was an area specialised in fruit picking, with orchards occupying 36% of the structure of agricultural land at the time. After Poland joined the EU, the area occupied by orchards started steadily growing, reaching 69% of all agricultural lands in the regions by 2010. The increase in the level of farm specialisation in fruit picking increased the area occupied by orchards, thus causing transformations in the structure of agricultural lands. As a result of the development of fruit picking, the area occupied by other types of agricultural production was limited. The area of arable lands decreased by 26%, meadows and pastures by 5%, while fallows and idle lands – by 2%. Some undeveloped lands not occupied by orchards has been dedicated to the cultivation of fruit trees and shrubs, or the construction of infrastructure related to fruit picking.

7

Dependance of energy inputs on area and economic size of family farms

Wasąg Z.

Agricultural Engineering

|

2014

|

Vol. 18, No. 2

209--217

EN

The objective of the paper is defining the influence of agricultural land area (AL) and economic size on energy inputs in family farms that are beneficiaries of European Union funding. 70 farms of Biłgoraj County that were beneficiaries of EU funding for technical modernization were researched within 2004-2009. In order to define energy inputs, the group of farms that were the object of the research were divided according to the amount of subsidy, area of agricultural land, economic size (ESU) and the income of an enterprise. In the process of characterizing the researched farms according to the level of possessed energy means, tractors, self-propelled combine harvesters and electric engines used in the process of farm production were taken into account, including also the ones mounted in the equipment operated in the farms. The level of energy inputs in the researched farms calculated into area unit was decreasing systematically, both when the amount of funding increased, as well as area, economic size and income of an enterprise. In the group of farms according to the economic size, when its size increased, energy inputs decreased, and the tendency remained the same in farms of the highest income of an enterprise. In farms of a small area (up to 10 ha) of agricultural land (AL), apart from high level of specific labour input, there were high inputs of manual labour.

PL

Celem pracy jest określenie wpływu powierzchni użytków rolnych (UR) i wielkości ekonomicznej na nakłady energetyczne w gospodarstwach rodzinnych korzystających z dofinansowania Unii Europejskiej. W latach 2004-2009 przebadano 70 gospodarstw rolnych z powiatu biłgorajskiego korzystających z dofinansowania UE na modernizację techniczną. Do określenia nakładów energetycznych badaną zbiorowość gospodarstw podzielono wg kryterium kwoty pomocy, powierzchni UR, wielkości ekonomicznej (ESU) i dochodu przedsiębiorstwa. Przy charakteryzowaniu stopnia wyposażenia badanych gospodarstw w środki energetyczne uwzględniono użytkowane w procesie produkcji rolniczej ciągniki, kombajny samobieżne i silniki elektryczne, w tym wmontowane w urządzenia pracujące w obrębie podwórza. Poziom nakładów energetycznych w badanych gospodarstwach w przeliczeniu na jednostkę powierzchni systematycznie spadał, zarówno przy wzroście kwoty pomocy, jak i powierzchni, wielkości ekonomicznej oraz dochodu przedsiębiorstwa. W grupie gospodarstw wg wielkości ekonomicznej wraz z jej wzrostem zmniejszały się nakłady energetyczne, a tendencja ta utrzymywała się w gospodarstwach o największych dochodach przedsiębiorstwa. W gospodarstwach o małej powierzchni (do 10 ha) UR, obok wysokich nakładów pracy uprzedmiotowionej, wystąpiły wysokie nakłady pracy ludzkiej.

8

Chemizm polowego spływu powierzchniowego na tle uwarunkowań agrotechnicznych, w wybranym gospodarstwie województwa zachodniopomorskiego

Pietrzak S., Wesołowski P., Brysiewicz A., Dubil M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2013

|

T. 13, z. 3

115--129

PL

W pracy przeprowadzono ocenę składu chemicznego wody spływającej z gruntu ornego, a w szczególności stężenia zawartego w niej fosforu, w aspekcie różnych czynników kształtujących ten skład. Ocenę przygotowano głównie na podstawie wyników analiz laboratoryjnych próbek spływu powierzchniowego, pobranych w latach 2011–2012 z pola uprawnego wybranego gospodarstwa w województwie zachodniopomorskim, wyników oznaczeń równolegle pobranych z nimi próbek gleby, oraz na podstawie rejestru przebiegu czynności agrotechnicznych wykonywanych na polu, również w okresie poprzedzającym pobór próbek. Stwierdzono, że: a) stężenia wszystkich analizowanych składników w spływie powierzchniowym przekraczały ich przeciętne wartości stwierdzone w opadach atmosferycznych w okresie 2009–2011 – w wielu przypadkach z bardzo dużą wielokrotnością, przy czym największe różnice występowały w odniesieniu do potasu i fosforu, najmniejsze zaś dotyczyły azotu azotanowego i cynku; b) zawartość fosforu przyswajalnego w wierzchniej, pięciocentymetrowej warstwie gleby była dodatnio skorelowana ze stężeniem tego składnika w spływie powierzchniowym, natomiast tego rodzaju zależność nie występowała w odniesieniu do mineralnych form azotu; c) spływająca z pola woda stanowiła potencjalne źródło eutrofizacji wód powierzchniowych (zawierała bardzo dużo składników biogennych, zwłaszcza fosforu).

EN

An assessment of chemical composition of surface runoff from arable lands with particular reference to phosphorus was performed and related to various factors affecting this composition. The assessment was based on the laboratory analyses of water samples collected in 2011–2012 from surface runoff from selected farm in zachodniopomorskie province, on parallel analyses of soil samples and on the record of agrotechnical measures performed in the field also before sampling. It was found that: a) concentrations of analysed components in surface runoff exceeded (of ten many times) their average concentrations in rainfalls in the years 2011–2012. The greatest differences were found for phosphorus and potassium and the smallest for nitrate-nitrogen and zinc; b) the kontent of available phosphorus in the upper 5 cm soil layer was positively correlated with its concentration in surface runoff; no such relationship was found for mineral forms of nitrogen; c) surface runoff from the field was a potential source of eutrophication of surface waters since it contained much nutrients, particularly phosphorus.

9

Poziom i formy finansowania inwestycji technicznych w wybranych w gospodarstwach rolniczych

Kowalczyk Z.

Inżynieria Rolnicza

|

2013

|

R. 17, nr 3, t. 2

159--167

PL

Celem pracy była analiza inwestycji technicznych w wybranych gospodarstwach rolniczych w przeciągu ostatnich pięciu lat. Zakresem badań objęte zostały zarówno obiekty budowlane, jak i sprzęt techniczny w 40 gospodarstwach rolniczych na terenie województwa mazowieckiego. Analizy dokonano w odniesieniu do powierzchni użytków rolnych gospodarstwa oraz wielkości produkcji towarowej. Stwierdzono m. in., że inwestycje techniczne w objętych badaniami gospodarstwach finansowane były z wielu różnych źródeł, przy czym nie wszystkie formy finansowania dotyczyły wszystkich rodzajów inwestycji. Poza tym stwierdzono brak istotnych zależności pomiędzy powierzchnią użytków rolnych lub wielkością produkcji a źródłem finansowania inwestycji technicznych.

EN

The objective of the paper was to analyse technical investments in the selected agricultural farms within last five years. The research included both civil structures as well as technical equipment in 40 agricultural farms on the territory of Mazowieckie Voivodeship. The analysis was carried out with reference to the area of agricultural land of a farm and the size of commodity production. It was determined, inter alia, that technical investments in the investigated farms, were financed from many sources, but not all forms of financing concerned all types of investments. Besides, no significant relations between the area of agricultural land or the size of production and the financing source of technical investments was reported.

10

Przeznaczenie gruntów na cele nierolne pod elektrownie wiatrowe

Zwolińska A., Tarka M., Inerowicz W.

Czysta Energia

|

2011

|

Nr 4

20-21

11

Użytkowanie gruntów zlewni rzeki Szreniawa w kontekście ochrony gleby i wody w latach 1995-2005

Smoroń S., Kowalczyk A., Kostuch M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2009

|

T. 9, z. 3

167-177

PL

W pracy przedstawiono analizę struktury użytkowania gruntów i użytków rolnych zlewni rzeki Szreniawa w latach 1995-2005. Badany obszar podzielono na pięć zlewni cząstkowych. Obliczono wskaźniki: darniowo-leśny - określający stopień trwałego pokrycia obszaru zlewni roślinnością oraz użytków zielonych - określający relacje między użytkami zielonymi a rolnymi. Wykazano, że struktura użytkowania terenu na obszarze zlewni Szreniawy jest niekorzystna ze względu na ochronę gleby i środowiska wodnego. Cała powierzchnia omawianego obszaru była tylko w około 10% pokryta trwale roślinnością leśną i darniową, a grunty orne stanowiły aż 91,3% użytków rolnych. Przeobrażenia strukturalne w ciągu okresu badań były niekorzystne i polegały na zwiększeniu powierzchni gruntów ornych. W tym rejonie, o wysokim stopniu zagrożenia erozją wodną, konieczne jest podjęcie działań mających na celu wprowadzanie programów rolnośrodowiskowych w zakresie ochrony gleby i wody.

EN

In the paper an analysis of land use pattern and agricultural land structure in the catchment area of the Szreniawa River was presented for the years 1995–2005. Studied area was divided into five partial catchment areas. The indices such as: the grass turf - forest index which determines the degree of permanent vegetation cover in the catchment and the grassland index, which describes the relations between grasslands and agricultural lands (AL) were estimated. It was shown that the catchment area of the Szreniawa River was characterised by unfavourable land use pattern in view of soil and water protection. The whole study area was permanently covered by woody and grass-turf vegetation in only 10% and arable lands constituted as much as 91.3% of agricultural lands. Structural changes during the study period were disadvantageous and consisted in an increase of the area of arable lands. In this region seriously threatened by soil erosion it is necessary to undertake the activities aimed at implementing agro-environmental programmes in soil and water protection.

12

Rolnictwo ekologiczne w Europie i w Polsce

Kuś J.

Problemy Ekologii

|

2009

|

R. 13, nr 6

318-322

PL

W pracy dokonano analizy, w ujęciu regionalnym, liczby i wielkości gospodarstw ekologicznych, struktury użytkowania gruntów, struktury zasiewów i obsady zwierząt w tych gospodarstwach. Do przygotowania opracowania wykorzystano zbiór informacji Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno–Spożywczych (GIJHAR–S) oraz publikowane dane GUS charakteryzujące ogół certyfikowanych gospodarstw ekologicznych w Polsce. Wykazano duże regionalne zróżnicowanie (liczba gospodarstwa, ich wielkość oraz areał użytków rolnych) zainteresowania rolnictwem ekologicznym w Polsce. Pomimo dynamicznego rozwoju rolnictwa ekologicznego po akcesji Polski do UE, to w2007r. tylko niespełna 2% UR kraju wykorzystywało rolnictwo ekologiczne, przy średniej dla UE (27 państw) wynoszącej 4,1%.

EN

The study presents the results of an analysis carried out in a regional aspect concerning the number and size of ecological farms, the land use structure, crops structure and animals bred in these farms. Data from the Chief Inspection of the Trade Quality of Food and Agricultural Products (GIJHARS) and from the Main Statistics Office which characterize the certified ecological farms in Poland were used. A large diversification of interest in environmental freindly farming (number of farms, their size and area of arable land) in Poland has been showed. Despite a dynamic development of ecological farming in Poland after the EU accession, in 2007 only 2% of Poland’s arable land was used for ecological agriculture at the average value on the level of 4,1% for 27 EU Member States.

13

Rolnicze użytkowanie ziemi w Bydgoszczy

Gotowski R.

Ekologia i Technika

|

2009

|

R. 17, nr 5

199-202

PL

Artykuł przedstawia analizę struktury użytków rolnych w Bydgoszczy, przeprowadzoną w oparciu o dane pochodzące z geodezyjnego systemu ewidencji gruntów i budynków. Przedstawione wyniki badań dotyczące rolniczego użytkowania ziemi świadczą, że na badanym obszarze użytki rolne charakteryzują się zróżnicowanym rozmieszczeniem. Spowodowane jest to zarówno warunkami środowiska naturalnego (morfologia terenu, poziom wód gruntowych, występowanie lasów), jak i procesem rozwoju przestrzennego miasta. Badania dowodzą także, że wykorzystanie danych geodezyjnych umożliwia ocenę zachodzących procesów w zagospodarowaniu przestrzeni miasta.

EN

The article represents the analysis of structure of agricultural grounds in Bydgoszcz, basing on data derivated from geodetic system of grounds and buildings. The carried investigations of agricultural grounds regarding their utilization testify, that on the studied area agricultural uses characterized by diversified distribution. This is caused both by the conditions of natural environment {morphology, underground waters, forests), and the process of city development. The research shows that application of surveying records gives great opportunities to estimate the processes undergoing in the city.

14

Zasoby użytków rolnych oraz wyposażenie w sprzęt rolniczy gospodarstw a poziom intensywności prowadzonej produkcji rolniczej

Szeląg-Sikora A.

Inżynieria Rolnicza

|

2008

|

R. 12, nr 9(107)

283-290

PL

Zważywszy na stosunkowo niska średnią powierzchnię użytków rolnych gospodarstw w naszym kraju występuje konieczność dążenia do intensyfikacji produkcji rolniczej przy racjonalnie dobranym parku maszynowym. W pracy poddano analizie poziom intensywności prowadzonej produkcji przy danym wyposażeniu w park maszynowy gospodarstw rolnych. Uzyskane wyniki odniesiono do posiadanych zasobów użytków rolnych. W wyniku przeprowadzonej analizy zauważono, iż zasoby użytków rolnych okazały się determinantą zarówno poziomu intensywności organizacji prowadzonej produkcji rolniczej jak również ilościowego wyposażenia gospodarstw w park maszynowy.

EN

Considering relatively low average arable land area possessed by farms in our country, there is a need to strive for intensification of agricultural production at rationally selected machine stock. The paper analyses production level intensity for certain machine stock possessed by farms. Obtained results were referred to their respective arable land resources. Completed analysis allowed to observe that arable land resources were the determinant of both intensity level of agricultural production organisation and quantity of machine stock possessed by farms.

15

Powierzchnia użytków rolnych a wyposażenie i wykorzystanie wybranych technicznych środków produkcji w gospodarstwach sadowniczych

Kowalczyk Z.

Inżynieria Rolnicza

|

2008

|

R. 12, nr 6(104)

71-76

PL

Dokonano analizy wyposażenia gospodarstw sadowniczych w wybrane techniczne środki produkcji. Zakresem pracy objęto ciągniki rolnicze, kosiarki oraz opryskiwacze ciągnikowe. Przedstawiono: poziom wyposażenia, wiek oraz wykorzystanie roczne w/w środków technicznych w grupach gospodarstw podzielonych w zależności od powierzchni użytków rolnych.

EN

An analysis of selected technical means of production on fruit-growing farms was carried out. The research included tractors, mowers, and tractor sprayers. The following elements were shown: the amount, age and use of this equipment in fruit-growing farms depending on area of arable land.

16

Struktura obszarowa gospodarstw rolnych a wpływ poziomu wykorzystania funduszy unijnych na wyposażenie w park maszynowy

Szeląg-Sikora A., Wojciech J.

Inżynieria Rolnicza

|

2007

|

R. 11, nr 6 (94)

247-253

PL

W artykule zobrazowano, w jakim stopniu korzystanie z funduszy strukturalnych wpływa na modernizację parku maszynowego w gospodarstwach rolnych. Zakresem pracy objęto 38 gospodarstw, które skorzystały z Sektorowego Programu Operacyjnego (SPO) - Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego i rozwój obszarów wiejskich 2004-2006, Działanie 1.1 Inwestycje w gospodarstwach rolnych. Uzyskane wyniki świadczą o zwiększeniu siły nabywczej producentów rolnych. Nasuwają jednak wniosek, iż każda decyzja o zakupie nowych maszyn rolniczych powinna być poprzedzona rachunkiem ekonomicznym.

EN

This paper shows how far the use of structural funds affected modernization of the machine equipment in agricultural farms. All of 38 farms, included in the test project, took advantage of the Sector Operation Program (SPO) - Restructuring and modernization of food processing industry and rural area development in 2004-2006. Activities 1.1 Investments in agricultural farms. Obtained results proved higher purchasing capability of farmers. However, they also suggest a conclusion that each decision pertaining to purchase of a new machinery and equipment should be first justified by running the economic calculations.

17

Wpływ wieku właściciela na wielkość mocy zainstalowanej w gospodarstwie rolnych

Kowalski J., Szeląg-Sikora A.

Inżynieria Rolnicza

|

2006

|

R. 10, nr 13(88)

217-223

PL

Analiza danych zebranych w drodze wywiadu kierowanego, pozwoliła jednoznacznie stwierdzić istotność współzależności pomiędzy wiekiem właścicieli gospodarstw a wartością mocy zainstalowanej w parku maszynowym w badanych gospodarstwach. Przeprowadzona analiza korelacyjno-regresyjna wykazała istotną statystycznie ujemną relację pomiędzy wiekiem rolników a mocą zainstalowaną, co obrazuje współczynnik korelacji równy - 0,48.

EN

Analysis of the data collected during a directed interview allowed to univocally show relevance of correlation between farmstead owner's age and the value of power installed at the machine park of the analyzed farmsteads. The performed correlational and regressive analysis demonstrated statistically relevant negative relation between the farmer's age and installed power, which is illustrated by the correlation factor of 0,48.

18

Metale ciężkie i siarka w glebach użytków rolnych Polski

Terelak H.

Problemy Ekologii

|

2005

|

R. 9, nr 5

259-264

PL

Intensyfikacja produkcji rolnej oraz dopływ do gleby pyłowych i gazowych zanieczyszczeń przemysłowych zawierających pierwiastki toksyczne są podstawową przyczyną chemicznej degradacji środowiska biologicznego, a tym samym pogorszenia jakości produkowanych surowców roślinnych. Przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w latach 1992-1997 przez IUNG w Puławach i Okręgowe Stacje Chemiczno-Rolnicze dotyczące całkowitej zawartości Cd, Cu, Ni, Pb i Zn (48 590 próbek) i siarki siarczanowej - S-SO4 (45 240 próbek) w powierzchniowej (0-20 cm) warstwie gleb użytków rolnych w układzie dla województw i całego kraju. Na podstawie istniejących kryteriów uwzględniających zawartość pierwiastków w glebie, skład granulometryczny i odczyn gleb oraz zawartość w glebach materii organicznej określono ich zanieczyszczenie analizowanymi pierwiastkami chemicznymi. Gleby użytków rolnych Polski zawierają średnio w poziomie orno-próchnicznym odpowiednio następujące ilości Cd, Cu, Ni, Pb i Zn: 0,21; 6,5; 6,2; 13,6 i 32,4 mg/kg. Około 80% gleb użytków rolnych kraju charakteryzuje się naturalną (0 stopni), a 17,6% podwyższoną (I stopień) zawartością metali ciężkich. Tylko około 3% gleb jest w różnym stopniu (II, III, IV, V) zanieczyszczona metalami śladowymi. Pozwala to na produkcję wysokiej jakości surowców roślinnych. Gleby mineralne Polski zawierają od 0,01 do 50,0 mg S-SO4/100 g (średnio 1,9 mg/100 g). Ponad 55% gleb stanowią utwory o niskiej zawartości siarki siarczanowej. Powierzchnia gleb o średniej i wysokiej zawartości S-SO4 stanowi odpowiednio: 25,1 i 13,1, a antropogenicznie zanieczyszczonych siarką tylko 3,7%. Największe obszary gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi i siarką występują w rejonach silnie uprzemysłowionych. W rejonach tych należy ustalić dokładnie powierzchnie gleb zanieczyszczonych i określić sposób ich użytkowania.

EN

Intensification of agricultural production and deposition of dust and gaseous contaminants of industrial origin that contain toxic elements in soils are the primary reason for the chemical degradation of the biological environment contributing thus to the deterioration of the quality of the produced crops. The study presents data from the research on the total content of Cd, Cu, Ni, Pb and Zn (48.590 samples) and sulphate sulphur S-SO4 (45.240 samples) in the topsoil (0 - 20 cm) of arable land in individual voievodeships and the entire country conducted by the Institute of Soil Sciences and Fertilisation ( IUNG) in Puławy together with District Chemical and Agricultural Stations in the years 1992-1997. Soil pollution with the analyzed contaminants was determined using the existing criteria that take the account of elements content in soil, grain size composition, pH, and organic matter content. Average content of Cd, Cu, Ni, Pb and Zn in the arable-humus topsoil layer of Polish soils was respectively 0,21; 6,5; 6,2; 13,6 and 32,4 mg/kg. Approximately 80% of arable soils in Poland is characterised by natural (0 degree), and 17,6% by elevated (I degree) content of heavy metals. Only about 3% of soils show contamination with trace elements in different degrees (II, III, IV, V). This allows for production of high-quality crops. Mineral soils of Poland contain from 0,01 to 50,0 mg S-SO4/100 g (average 1,9 mg/100 g). More than 55% of soils are formations with low level sulphate sulphur content. The surface of soils of medium and high S-SO4 content covers respectively: 25,1 and 13,1, and anthropogenicaly contaminated with sulphur only 3,7%.The most extensive areas of heavy metal and sulphur contaminated soils occur in heavily industrialised regions where the surface of contaminated soils should be precisely determined alongside with the way of its use.

19

Wyposażenie w środki energetyczne oraz zużycie nośników energii w gospodarstwach warzywniczych

Kowalczyk Z.

Inżynieria Rolnicza

|

2004

|

R. 8, nr 3, t. 1

251--256

PL

Przedstawiono poziom i strukturę wyposażenia w środki energetyczne gospodarstw zajmujących się produkcją warzyw oraz wykorzystanie tych środków. Dokonano także analizy wielkości i struktury zużycia nośników energii w w/w gospodarstwach. Stwierdzono m. in., że wyposażenie gospodarstw warzywniczych w środki energetyczne wypada znacznie korzystniej w porównaniu z gospodarstwami prowadzącymi produkcję typowo rolniczą. Ponadto zużycie oleju napędowego w gospodarstwach warzywniczych przekracza o 85% zużycie oleju w gospodarstwach zajmujących się produkcją ogólnorolniczą.

EN

The paper presents the level and structure of power facilities found on vegetable farms and the use of these facilities. The volume and structure of energy carriers consumed by the above mentioned farms were also analyzed. It was also indicated that provision of power facilities on the vegetable farms was much better when compared to typical agricultural production farmsteads Furthermore, gas oil consumption on vegetable farms is by 85% higher than gas oil consumption on general agricultural production farmsteads.

20

Uprawy roślin energetycznych - możliwości zagospodarowania nieużytków i użytków rolnych, na których produkcja rolnicza jest nieopłacalna

Stańczyk K., Ludwik M.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2003

|

nr 3

71-81

PL

Coraz bardziej popularna idea pozyskiwania energii ze źródel odnawialnych, przede wszystkim tam, gdzie konwencjonalna energetyka węglowa i górnictwo doprowadziło do degradacji środowiska naturalnego zyskuje ostatnio wielu zwolenników. Jednym ze sposobów pozyskiwania energii cieplnej jest wykorzystanie biomasy. W niniejszym artykule opisano możliwości wykorzystania trzech gatunków roślin energetycznych: wierzby krzewiastej, iniskanta olbrzymiego i ślazowca pensylwańskiego do wytwarzania energii cieplnej. Scharakteryzowano warunki glebowe, jakich wymagają te rośliny oraz przedstawiono klasyfikację bonitacyjną i typy gleb rolniczych występujących w Polsce. Stwierdzono, że rośliny te mogą bvć uprawiane na terenach rolniczych zdegradowanych i zdewastowanych przez przemysł oraz w miejscach, gdzie tradycyjne rolnictwo jest nieopłacalne. Określono wymagania finansowe, jakie należałoby spełnić w celu założenia komercyjnej plantacji energetycznej, jak również możliwości dofinansowania przez WFOSiGW oraz rynek zbytu roślin energetycznych w Polsce. Szczególną uwagę zwrócono na możliwości zagospodarowania gruntów odłogowanych i wyłączonych spod działalności rolniczej ze względu na zanieczyszczenie w woj. śląskim. Sporządzono zestawienie finansowe zysków ze sprzedaży roślin energetycznycli zebranych z 1 ha upraw w stosunku do innych roślin spożywczych oraz omówiono zyski ekologiczne, jakie można osiągnąć, zastępując paliwa konwencjonalne biomasą.

EN

In this article it was characterised energetic plants suitable for chmate of Poland like; shrubby willow, gigantic miscanthus, pennsylvanian mallow. The energetic value and costs of heat production for different fuels in comparison witli energetic plants were presented. The main principles of energetic plant cultivation were described. More attention was paid to the description of ground utilisation and the types of soils in Poland. The soils have been classified according the soil valuation class to show the potential of energetic plants cultivation. Also the total area of the country was presented divided into agricultural uses, forests grounds, demoted and devastated grounds as well as soil valuation for all provinces. The most suitable terrains to energetic plants' tillage are the areas of industrial activity concentration as well as agncultural demoted terrains and agricultural wastes and terrains where traditional agricultural production is unprofitable. The most of them are situated at Silesian province. Next part of tlie article was concentrated on characterisation of Silesian province grounds. The area of Silesian province agricultural lands and forest divided into administrative districts was shown. Also area utilisation in Silesia province and some data of agricultural production in Silesia province was presented. Then the already existing energetic plants' tillage in Poland and the perspective of their development was discussed. Analysis of the composition of energetic tillage costs and tlie protit from agricultural crops to compaie with the profit of energy plants' plantation was presented and discussed. Finally the ecological profit of future energetic plants' plantations in Silesia provnice was predicted.