Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Konsumpcja i bezpieczeństwo zdrowotne ryb bałtyckich

Sawicki Wojciech, Okraska Jacek

Przemysł Spożywczy

|

2022

|

T. 76, nr 8

54--57

PL

Polskie przetwórstwo ryb utrzymało dynamikę wzrostu zwiększając wolumen produkcji wyrobów rybnych. Podaż ryb i przetworów rybnych na rynku krajowym przekroczyła 0,5 mln ton. Mimo wzrostu spożycia ryb i produktów rybnych (13,33 kg/osobę/rocznie) wciąż poku-tuje błędne przekonanie, że ryby morskie, szczególnie bałtyckie mogą zagrażać zdrowiu konsumentów. Analiza dostępnych danych przeczy tej tezie, wskazując na fakt, że ryby poławiane przez polskich rybaków spełniają niezwykle rygorystyczne normy zarówno krajowe jak i wspólnotowe.

EN

Polish fish processors maintained the dynamics its growth dynamics by increasing the production of fish products. The supply of fish on the domestic market allocated 0.5 million tons. Despite the increase in consumption (13.33 kg/ person/ year), there is still a misconception that sea fish, especially Baltic fish, may pose a health risk to consumers. The analysis of the available data contradicts this thesis, indicating that the fish caught by Polish fishermen meet the extremely stringent Polish and EU standards.

2

Potencjalna toksyczność materiałów - jakie badania wykonać, żeby udowodnić ich bezpieczeństwo?

Wernecki Maciej

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2020

|

nr 3

28--32

PL

Problem toksyczności nanomateriałów zyskał wyraźną odrębność zarówno w nauce, jak i prawie Unii Europejskiej. Duża różnorodność produktów nanotechnologii wprost przekłada się na zróżnicowanie w ich potencjalnej toksyczności. Wspólnym mianownikiem jest często konieczność dostosowania procedur oceny toksykologicznej do specyficznych nanomateriałów, co wynika z ich własności fizykochemicznych. Artykuł przedstawia wybrane regulacje prawne związane z toksykologią nanomateriałów wprowadzanych na rynek europejski, a także przykładowy schemat oceny bezpieczeństwa toksykologicznego nanomateriału w sytuacji, kiedy te regulacje nie obowiązują.

EN

The issue of nanomaterials' toxicity has become a distinct problem both in science and in European Union law. The great variety of nanotechnology products translates into diversity in their potential toxicity. The common factor is often the need to adapt the toxicological evaluation procedures to specific nanomaterials due to their physicochemical properties. The article presents selected legal regulations related to the toxicology of nanomaterials introduced to the European market and an exemplary scheme for assessing the toxicological safety of a nanomaterial when these regulations are not in force.

3

Nowe substancje psychoaktywne - nowe wyzwania analityczne

Pietrzak Laura, Woźniak Mateusz Kacper, Biziuk Marek, Namieśnik Jacek

Analityka : nauka i praktyka

|

2019

|

nr 2

52--58

PL

Ze względu na swój nieznany charakter i nieokreślone właściwości fizykochemiczne, jest niezwykle ważne, aby zebrane dane toksykologiczne były udostępniane, co pozwoli lepiej zrozumieć skutki związane z użyciem tych substancji.

4

Linie komórkowe i ich zastosowanie w toksykologii

Stradecka A.

Przegląd Techniczny : Gazeta Inżynierska

|

2017

|

nr 19-20

28--29

PL

Artykuł przybliża zagadnienie linii komórkowych – jednej z obecnie najpopularniejszych metod badań toksykologicznych in vitro. Omówione zostały najważniejsze cechy powszechnie wykorzystywanych linii komórkowych oraz przykłady ich zastosowania. Artykuł przedstawia również zalety i wady stosowania linii komórkowych w badaniach toksykologicznych.

EN

The following article describes cell lines – currently one of the most popular in vitro methods in toxicology. It specifies main properties of commercially used cell lines and examples of their application. Moreover, advantages and drawbacks of cell line use are described.

5

Ogólna charakterystyka metod biologicznej kontroli jakości środowiska

Kozak J., Włodarczyk-Makuła M.

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2016

|

R. 21, nr 6

22--27

6

The impact of an iron-based modifier for liquid fuels on human health and the environment

Guziałowska-Tic J., Tic W. J.

Proceedings of ECOpole

|

2015

|

Vol. 9, No. 1

87--93

EN

It is necessary to use specific modifiers in order to reduce harmful emissions arising in the combustion of liquid fuels into the atmosphere. Such modifiers include organic metal salts which are soluble in fuels and tend to form metal oxides under combustion process conditions, improving the oxidizing properties of fuels. The modifier, described in this paper was used in liquid fuel combustion tests, showing a desirable effect of reducing CO, NOx and hydrocarbon emissions. For such modifiers to be approved for use, examination of their physico-chemical, toxicological and ecotoxicological properties is required according to REACH Regulation. REACH is intended, first of all, to provide appropriate protection to the environment and human health, while striving to maintain competitiveness of European enterprises in the global market. Discussed in this paper is the effect of an iron-based modifier for liquid fuels on human health and on the land and air and the aquatic environment. The modifier was subjected to physico-chemical analyses, and toxicological and ecotoxicological tests in accordance with good laboratory practice and OECD guidelines. The test results indicate that the modifier is a safe substance, posing no hazard to human health or the environment.

PL

W celu ograniczenia emisji szkodliwych produktów spalania paliw ciekłych do atmosfery występuje konieczność stosowania specyficznych modyfikatorów. Jednym z nich są rozpuszczalne w paliwie organiczne sole metali, które w warunkach procesu spalania tworzą tlenki metali poprawiające własności utleniające paliw. Opisany modyfikator zastosowany został w testach spalania paliwa ciekłego, gdzie wykazał korzystny wpływ w ograniczeniu emisji węglowodorów, CO i NOx. Dopuszczenie do stosowania wyżej wymienionych modyfikatorów wymaga określenia ich własności fizykochemicznych, toksykologicznych i ekotoksykologicznych w ramach rozporządzenia REACH. Najważniejszym celem tego rozporządzenia jest zapewnienie właściwej ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska przy jednoczesnym dążeniu do zachowania konkurencyjności europejskich przedsiębiorstw na światowym rynku. W pracy przedstawiono wpływ na zdrowie człowieka oraz na środowisko wodne, lądowe i powietrzne modyfikatora żelazowego do paliw ciekłych. Badania fizykochemiczne, toksykologiczne i ekotoksykologiczne tego dodatku wykonane zostały zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną oraz wytycznymi OECD. Na podstawie uzyskanych wyników badań stwierdzono, iż badany modyfikator jest substancją bezpieczną i niestanowiącą zagrożenia dla zdrowia człowieka oraz środowiska.

7

Toxicological and ecotoxicological properties of an iron based combustion modifier for liquid fuels

Guziałowska-Tic J., Tic W. J.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2015

|

Vol. 22, nr 2

161--173

EN

It is necessary to use specific modifiers in order to reduce harmful emissions arising in the combustion of liquid fuels into the atmosphere. Such modifiers include organic metal salts which are soluble in fuels and tend to form metal oxides under combustion process conditions, improving the oxidizing properties of fuels. The modifier, described in this paper was used in liquid fuel combustion tests, showing a desirable effect of reducing CO, NOx and hydrocarbon emissions. For such modifiers to be approved for use, examination of their physico-chemical, toxicological and ecotoxicological properties is required according to REACH Regulation. REACH is intended, first of all, to provide appropriate protection to the environment and human health, while striving to maintain competitiveness of European enterprises in the global market. Discussed in this paper are the results of selected tests of the effect of an iron-based modifier for liquid fuels on human health and on the land and air and the aquatic environment. The modifier was subjected to physico-chemical analyses, and toxicological and ecotoxicological tests in accordance with good laboratory practice and OECD guidelines. The test results indicate that the modifier is a safe substance, posing no hazard to human health or the environment.

PL

W celu ograniczenia emisji szkodliwych produktów spalania paliw ciekłych do atmosfery występuje konieczność stosowania specyficznych modyfikatorów. Jednym z rodzajów są rozpuszczalne w paliwie organiczne sole metali, które w warunkach procesu spalania tworzą tlenki metali poprawiające własności utleniające paliw. Opisany modyfikator zastosowany został w testach spalania paliwa ciekłego, gdzie wykazał korzystny wpływ w ograniczeniu emisji węglowodorów, CO i NOx. Dopuszczenie do stosowania wyżej wymienionych modyfikatorów wymaga określenia ich własności fizykochemicznych, toksykologicznych i ekotoksykologicznych w ramach rozporządzenia REACH. Najważniejszym celem tego rozporządzenia jest zapewnienie właściwej ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska, przy jednoczesnym dążeniu do zachowania konkurencyjności europejskich przedsiębiorstw na światowym rynku. W pracy przedstawiono wyniki wybranych badań wpływu na zdrowie człowieka oraz na środowisko wodne, lądowe i powietrzne modyfikatora żelazowego do paliw ciekłych. Badania fizykochemiczne, toksykologiczne i ekotoksykologiczne tego dodatku wykonane zostały zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną oraz wytycznymi OECD. Na podstawie uzyskanych wyników badań stwierdzono, iż badany modyfikator jest substancją bezpieczną i niestanowiącą zagrożenia dla zdrowia człowieka oraz środowiska.

8

W sieci nanocząstek srebra

Kupiec M., Pawlak K.

Analityka : nauka i praktyka

|

2015

|

nr 4

54--60

PL

Stosunkowo niedawno, gdyż w latach osiemdziesiątych XX wieku, naukowcy zauważyli, że nadmiar srebra w organizmie może być przyczyną różnych zaburzeń.

9

Cyjanki - właściwości, toksyczność i analityka

Jaszczak E., Narkowicz S., Polkowska Ż., Namieśnik J.

Analityka : nauka i praktyka

|

2015

|

nr 4

36--42

PL

Monitorowanie poziomu jonów cyjankowych jest ważnym krokiem w celu zapewnienia bezpieczeństwa pracy i życia człowieka. Konieczne jest prowadzenie badań mających na celu kontrolowanie poziomu związków zawierających grupy cyjankowe w poszczególnych obszarach środowiska i życia czlowieka.

10

Warunki organizacyjne toksykologii w Polsce w latach 1944-1978 Cz. I. Zakłady medycyny sądowej, farmakologii i toksykologii

Zamiara K.

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

2011

|

R. 56, nr 2

175-214

11

Ocena pozostałości związków chloroorganicznych w różnych produktach tłuszczowych

Pomianowski J. F., Wieczorek J., Mozolewski W.

Inżynieria i Aparatura Chemiczna

|

2011

|

Nr 3

65-66

PL

W pracy zbadano pozostałości chlorowanych węglowodorów w wybranych produktach tłuszczowych z sieci detalicznej Olsztyna. Stwierdzono, że produkty tłuszczowe w dalszym ciągu zawierają szkodliwe insektycydy, jednak ich ilości nie przekraczają wartości określonych prawem. Zmienia się struktura związków z grupy DDT, zwiększa się udział DDE, co może świadczyć o braku wpływu nowych porcji chlorowanych węglowodorów do środowiska.

EN

The paper focuses on residues of chlorinated hydrocarbons in the selected fatty products from the retail chain in Olsztyn. It was found that fatty products still contain harmful insecticides but their quantity does not exceed the values prescribed by law. The structure of DDT group compounds changes and the DDE share increases which may indicate a lack of impact of a new batch of chlorinated hydrocarbons onto environment.

12

Stan toksykologii w Polsce w okresie międzywojennym

Zamiara K.

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

2010

|

R. 55, nr 3-4

231-248

PL

W 1918 r. po odzyskaniu przez Polskę niepodległości nastąpił proces powolnej integracji dzielnic porozbiorowych, uruchamiania różnych gałęzi przemysłu i organizowania szkół wyższych. Wkrótce poza Krakowem, Lwowem i Warszawą ożywiło się życie naukowe w Wilnie i Poznaniu. Jego organizacja była bardzo trudna z uwagi na brak pieniędzy na wyposażenie pracowni eksperymentalnych i sal dydaktycznych oraz brak odpowiedniej liczby samodzielnych pracowników naukowych zdolnych do obsadzenia katedr. Początkowo warunki do podejmowania badań w zakresie toksykologii w obrębie uniwersytetów istniały tylko w zakładach medycyny sądowej i zakładach farmakologii przy wydziałach lekarskich, jednak z czasem możliwości podejmowania problematyki toksykologicznej pojawiały się w uruchamianych w ramach studiów farmaceutycznych zakładach i pracowniach chemii toksykologicznej. Niekiedy badania także wykonywane były w innych zakładach uniwersyteckich, np. w Zakładzie Chemii Lekarskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (dalej: UJ).

13

Echa międzynarodowego ruchu toksykologów w Polsce w latach 1945-2000

Zamiara K.

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

2008

|

R. 53, nr 2

179-191

14

Wkład Instytutu Przemysłu Organicznego Oddział w Pszczynie w rozwój współczesnej toksykologii i ekotoksykologii

Kita K.

Przemysł Chemiczny

|

2007

|

T. 86, nr 6

468-469

15

Zasady postępowania ze środkami ochrony roślin podczas prowadzenia działań ratowniczych. Część II – Zagrożenia stwarzane dla środowiska naturalnego przez środki ochrony roślin

Koniuch A., Małozięć D.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2007

|

Nr 2

101--124

PL

W niniejszym artykule omówiono: - ocena zagrożeń, jakie mogą stwarzać środki ochrony roślin dla organizmów żywych i dla środowiska naturalnego, - zasady postępowania z odpadami pestycydowymi.

EN

This article contains: - risk assessment, which could cause pest control products to living organisms and natural environment, - principles of behavior with pesticides’ pollutants.

16

Toxicity of Medical Glove Materials: A Pilot Study

Lonnroth E. C.

International Journal of Occupational Safety and Ergonomics

|

2005

|

Vol. 11, No. 2

131--139

EN

Cytotoxicity of 14 glove materials representing 4 natural rubber latex, 6 synthetic rubber and 4 synthetic polymeric materials was evaluated using dimethylthiazol diphenyltetrazolium (MTT), agar overlay and filter diffusion tests. Cell responses after contact with extracts of glove materials and contact with glove materials were assessed. One synthetic rubber glove (nitrile rubber) and 2 synthetic polymeric gloves (polyvinyl chloride) were non-toxic in all 3 tests, while 5 synthetic rubbers exhibited varying degrees of cytotoxicity, depending on the test. A severe cytotoxic response to both extracts of natural rubber latex materials and contact with natural rubber latex was verified in the 3 tests, indicating a need for consideration when selecting gloves, or other products, used in close skin contact.

17

Markery molekularne wrażliwe na działanie substancji potencjalnie toksycznych i ekotoksycznych

Rusiecka I., Składanowski A.C.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Vol. 12, nr s4

489-502

PL

W perspektywie najbliższych kilku lat procedury legislacyjne dotyczące obrotu substancjami chemicznymi postawią wymóg sprawdzania oddziaływania ze środowiskiem naturalnym zarówno dla nowo syntetyzowanych, jak i dla obecnych od dawna związków obcych (ksenobiotyków). Będzie to wymagać zasto-sowania analiz efektu na struktury biologiczne zarówno in vitro, jak i in vivo. Efekty na środowisko i jego składniki dla bardzo wielu substancji są znane na różnych szczeblach organizacji życia biologicznego. Ich analiza posłuży do opracowania przyszłych metod skriningu (metod przesiewowych) dużej liczby związków chemicznych. Wymaga się więc, aby metody te były uniwersalne, dawały maksymalnie jednoznaczne wyniki i były ekonomicznie uzasadnione. W pracy dokonano zestawienia biomarkerów molekularnych badamch głównie w celu wykazania efektu ekotoksycznego ksenobiotyków. Wykorzystują one zmiany aktywności reakcji katalizowanych przez enzymy, ilości i indukcji niektórych białek, strukturę materiału genetycznego DNA, aktywność systemu oporności wieloksenobiotykowej organizmów wodnych i inne cechy molekuł biologicznych. Wymienione biomarkery molekularne różnią się specyficznością wobec substancji badanych, warunkami stosowania, stopniem złożoności metody oznaczania itp. Praktycznym wnioskiem, który wypływa z analizy literaturowej przedmiotu, jest trend do korelowania oznaczeń różnych markerów i tworzenia baterii testowych, które pozwolą na uzyskanie kompleksowej oceny związku chemicznego. Dalszy postęp w ich automatyzacji pozwoli również na szybką ewaluację ryzyka ekotoksykologicznego substancji.

EN

The legislation concerning handling chemical substances either for newly synthesized or the ancient ones will soon require verification of their safety properties. This will enforce using the effect analysis with chosen biological structures both in vitro and in vivo. Plethora of impacts on the natural environment and its multi-level elements is already known. We need to analyze them again and to elaborate standard tests for the purpose of screening a great number of chemical compounds in future. The complex tests required must be enough universal, giving explicit results and be economically viable. The molecular biomarkers reported as useful for detection of xenobioucs' ecotoxic effects have been surveyed. They are based on quantitative and qualitative changes of enzymes, other proteins, structure of genetic DNA information, on activity of multixenobiotic resistance system and other molecular features. The biomarkers presented differ in specificity, conditions of use, complexity of assay tests etc. From the analysis of literature reports, authors conclude that the main trend is to correlate assaying variety of biomarkers and to design so-called test "batteries". Such "batteries" can allow to achieve a complex estimate of a compound's biological impact and to assess its environmental risk. The further progress can be achieved, among others, by automatation of tests.

18

Szacowanie zagrożenia środowiskowego

Kalka J., Grabińska-Sota E., Miksch K.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Politechnika Śląska

|

2003

|

z. 48

361-368

PL

W pracy przedstawiono podstawowe pojęcia z zakresu ekotoksykologii. Omówiono znaczenie wskaźników określanych podczas badań toksykologicznych jak LCso, EC50, NOEC itp. Przedstawiono także ogólny algorytm procedury szacowania zagrożenia środowiskowego oraz metody określania stężenia nie wywołującego szkodliwych efektów w środowisku (PNEC). Wśród prezentowanych metod na szczególną uwagę zasługuje metoda Aldenberga i SI oba ze względu na najniższe prawdopodobieństwo przeszacowania wartości PNEC.

EN

Ecotoxicology is a relatively young science, and has a truly applied and interdisciplinary character. Its origin can be considered unique as compared to classical natural sciences. The motivation to undertake ecotoxicological research was based on the recognition that anthropogenic chemicals may affect nontarget organisms, populations and communities in unexpected, extended and in particular hazardous ways. As a result ecotoxicology has been developed. In the paper basic vocabulary within the domain of ecotoxicology was presented. It contains also accounts of current test strategies, test organisms as well as perspectives for an environmental risk assessment. It reviews also current methods to characterize and predict adverse effect on organisms.

19

Rtęć, czyli niebezpieczne "żwawe srebro", cz. II

Krata A., Bulska E.

Analityka : nauka i praktyka

|

2003

|

nr 3

47--49

20

The Cytotoxicity of Some Organic Solvents on Isolated Hepatocytes in Monolayer Culture

Zapór L., Skowroń J., Gołofit-Szymczak M.

International Journal of Occupational Safety and Ergonomics

|

2002

|

Vol. 8, No. 1

121--129

EN

The cytotoxic effects of volatile and water-insoluble organic solvents (ethylbenzene, tetrachloroethylene, n-hexane) were tested on isolated hepatocytes in monolayer culture by using the 3-(4,5 dimethylthiazol-2-yl)-2,5 diphenyltetrazolium bromide (MTT) reduction assay. All of the tested compounds inhibited metabolic activity of hepatocytes and this effect depended on the concentration of solvents in the incubatory medium. The presence of fetal calf serum in the medium did not change the cytotoxicity of xenobiotics. IC50 values calculated on the basis of the MTT assay indicated that ethylbenzene was more cytotoxic than tetrachloroethylene and n-hexane. Using hepatocyte monolayer culture and the MTT assay to assess cytotoxicity of organic solvents causes many technical problems. It seems that it cannot be used as a rapid, cheap, and credible method.