Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The protection of historic public spaces in the creative process of the city's identity. Case study Szczecin (PL)

Paszkowski Zbigniew W., Kołowiecka Sylwia, Kuśmierek Aleksandra

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2023

|

Nr 15

145--167

EN

The article deals with creation of a new identity in cities taken over from the Third Reich after World War II, on the example of Szczecin. This process is characterized by many years of urban changes, reconstruction, revalorization and revitalization of urban complexes. In the process of a new, Polish identity creation of those cities, the functionalist development of urban structures and a strong emphasis on the intensive functionality in a use of downtown spaces were clearly promoted. This trend has caused serious threats to the historic public spaces still preserved in these areas. However it is necessary to take into account the growing functional and quality requirements as well as the needs related to the contemporary functions of cities in their historical areas. A living, developing city cannot be entirely protected from changes resulting from economic, technological, cultural development or the utilitarian needs of its inhabitants. Methods have been developed, allowing the protection of cities and their historic public spaces through legal protection, direct conservation of buildings and revitalization of public spaces. Revitalization of the city is a method that protects historical values in a thoughtful way, while allowing new functions and activities, appropriately selected in terms of heritage protection. In these processes, special attention should be paid to the historic public spaces, where "urban life" takes place, as they are crucial for the city's identity. Regaining the social identity of the city takes place mainly in the historical areas of public spaces, where the reliability of the approach to the protection of historical values and authenticity of resources is a condition for social acceptance.

PL

Artykuł dotyczy tworzenia nowej tożsamości w miastach przejętych od III Rzeszy po II wojnie światowej na przykładzie Szczecina. Proces ten charakteryzuje się wieloletnimi przemianami urbanistycznymi, rekonstrukcją, rewaloryzacją i rewitalizacją zespołów urbanistycznych. W procesie tworzenia nowej, polskiej tożsamości tych miast, wyraźnie promowano funkcjonalistyczny rozwój struktur miejskich oraz silny nacisk na intensywną funkcjonalność w użytkowaniu przestrzeni śródmiejskich. Tendencja ta spowodowała poważne zagrożenia zachowanych na tych terenach zabytkowych przestrzeni publicznych. Konieczne jest jednak uwzględnienie rosnących wymagań funkcjonalnych i jakościowych oraz potrzeb związanych ze współczesnymi funkcjami miast w ich historycznych obszarach. Żyjące, rozwijające się miasto historyczne nie może być całkowicie ochronione przed zmianami wynikającymi z rozwoju gospodarczego, technologicznego, kulturowego czy utylitarnych potrzeb jego mieszkańców. Opracowano metody pozwalające na ochronę zabytkowych przestrzeni publicznych w miastach poprzez ochronę prawną lub bezpośrednią konserwację budynków, a także rewitalizację przestrzeni publicznych. Rewitalizacja miasta to metoda, która w przemyślany sposób chroni walory zabytkowej zabudowy, dopuszczając jednocześnie nowe funkcje i działania, uwzględniające zarówno ochronę dziedzictwa jak i potrzeby społeczne. W procesach rewitalizacji szczególną rolę pełnią historyczne przestrzenie publiczne, w których toczy się „miejskie życie”, gdyż są one ważne w kreowaniu tożsamości miasta. Społeczne odzyskiwanie tożsamości miasta odbywa się głównie w historycznych obszarach przestrzeni publicznych, gdzie rzetelność podejścia do ochrony wartości i autentyczność historycznych zasobów jest warunkiem ich społecznej akceptacji.

2

The Green Ring of Tradition and Culture in Łódź as an example of a strategic plan to protect and shape the landscape of a former industrial city

Dankowska Maria

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2023

|

Nr 15

7--20

EN

Natural heritage and cultural heritage co-create the cultural landscape becoming the basis of the local and supra-local identity. Therefore protection and at the same time shaping both of these resources is the task of currently living generations. It is possible, and even very appropriate, to take integrated action, in which both natural and cultural heritage will be protected and shaped together. At the same time, it is important to take into account the specificity of both of these resources and parallel development of system solutions and individual ones. The Green Ring of Tradition and Culture is a design proposal for producing the system of attractive spaces surrounding the city centre of Łódź, in which green areas, e.g. parks, allotment gardens, have also been taken into account as well as greenery along the Łódka and Jasień rivers, cemeteries and post-industrial buildings: factories, palaces and factory owners' villas and palaces or other culturally significant architectural works which are an important part of the history of Łódź. A special place of this layout is occupied by Piotrkowska Street together with the buildings adjacent to it, which was defined as an element that cuts transversely and connects (fastens) the entire layout. Lodz Ring is therefore a design creation that uses the existing, significant potential of Łódź for creating an attractive system of public spaces and thus extracting and preserving the most valuable elements of its cultural heritage and nature.

PL

Dziedzictwo przyrodnicze oraz dziedzictwo kulturowe współtworzą krajobraz kulturowy stając się podstawą lokalnej a także ponadlokalnej tożsamości. Zatem ochrona i jednocześnie kształtowanie obu tych zasobów jest zadaniem obecnie żyjących pokoleń. Możliwe, a nawet bardzo właściwe, jest podejmowanie działań zintegrowanych, w których zarówno dziedzictwo przyrodnicze jak i kulturowe będzie chronione i kształtowane łącznie. Przy czym istotne jest uwzględnianie specyfiki obu tych zasobów oraz równoległe wypracowanie rozwiązań systemowych oraz jednostkowych/indywidualnych. Zielony Krąg Tradycji i Kultury jest propozycją projektową wytworzenia systemu atrakcyjnych przestrzeni otaczających śródmieście Łodzi, w którym uwzględnione zostały równocześnie tereny zieleni np. parki, ogrody działkowe, ale także zieleń wzdłuż rzek Łódki i Jasienia, cmentarze oraz ważne ze względu na historię Łodzi obiekty poprzemysłowe: fabryki, pałace i wille fabrykanckie ale również inne znaczące kulturowo dzieła architektoniczne. Szczególne miejsce tego układu zajmuje ulica Piotrkowska wraz z przyległą do niej zabudową, którą określono jako element przecinający poprzecznie i spinający całość założenia. Łódzki Krąg jest zatem kreacją projektową wykorzystującą istniejący, znaczący potencjał Łodzi do utworzenia atrakcyjnego systemu przestrzeni publicznych i tym samy wydobyciu oraz zachowaniu najcenniejszych elementów jej dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego.

3

"Esgrafiado segoviano" as an expression of the city's regional tradition and identity

Bręczewska-Kulesza Daria

Architectus

|

2022

|

Nr 1 (69)

91--101

EN

The historic centre of Segovia abounds in buildings with façades entirely or partially covered with sgraffito decoration. Consistently applied and developed over the centuries, this consistent form of façade decoration has become a distinctive feature of the architecture of the city and the region. The aim of the article is to investigate Segovian sgraffito as an expression of the regional tradition and identity of the city. During the research, historical studies were carried out on the development of the sgraffito tradition in Spain. They allowed to emphasize the distinctiveness of this form of decoration in Segovia compared to other centers. A critical analysis of literature and sources as well as architectural and conservation studies was performed. In situ tests were also carried out, during which a rich photographic material was collected, necessary for the formal analysis of the tested decorations. The article follows the development of the sgraffito technique in Segovia against a historical background. A brief analysis of the formal decoration was carried out based on the in-situ studies carried out by the author. Subsequently, the influence of sgraffito on the cohesion of the city’s architecture was investigated. Finally, it was considered whether sgraffito could become part of the identity and business card of the city. The article focuses on the decorative function of sgraffito as part of regional architecture. After analysing the historical and contemporary aspects of the development of sgraffito in Segovia, this form of decoration can be considered as a regional phenomenon, representing a factor for the identity of the city, which, together with the aqueduct, can become the symbol of Segovia.

PL

Historyczne centrum Segowii obfituje w budynki z elewacjami w całości lub w części pokrytymi dekoracją wykonaną w technice sgraffito. Spójna forma zdobienia elewacji budynków, konsekwentnie stosowana i rozwijana przez stulecia, stała się elementem wyróżniającym architekturę miasta i całego regionu. Celem artykułu jest zbadanie segowiańskiego sgraffito jako wyrazu regionalnej tradycji i tożsamości miasta. W trakcie badań przeprowadzono studia historyczne nad rozwojem tradycji sgraffito w Hiszpanii. Pozwoliły one na uwypuklenie odrębności tej formy dekoracji w Segowii na tle innych ośrodków. Dokonano krytycznej analizy literatury przedmiotu i źródeł oraz opracowań architektoniczno-konserwatorskich. Na podstawie rezultatów badań in situ, podczas których zebrano bogaty materiał fotograficzny, przeprowadzono analizę formalną tych dekoracji. Następnie zbadany został wpływ sgraffito na spójność architektury miasta. W końcu rozważono problem, czy sgraffito może stać się elementem tożsamości miasta i jego wizytówką. W artykule skupiono się na dekoracyjnej funkcji sgraffito jako elementu regionalnej architektury. Po przeanalizowaniu aspektów historycznych i współczesnych rozwoju sgraffito w Segowii można uznać tę formę dekoracji za regionalne zjawisko, będące czynnikiem budowania tożsamości miasta, które tak jak akwedukt może stać się symbolem Segowii.

4

Tradycja i współczesność przemysłowego miasta w rewaloryzowanym kwartale Fuzja

Wdowiarz-Bilska Matylda

Wiadomości Konserwatorskie

|

2021

|

Nr 65

95--104

PL

Celem artykułu jest ukazanie rewaloryzacji zabytkowego zaniedbanego i opuszczonego fragmentu miasta o dużym znaczeniu dla jego przemysłowego dziedzictwa jako sposobu tworzenia atrakcyjnej przestrzeni współczesnego miasta, na przykładzie projektu kwartału Fuzja w Łodzi. W tym przypadku działania rewitalizacyjne pozwalają odzyskać wartościowy historycznie teren i ożywić jego niszczejącą architekturę, kreując nowoczesny kwartał o zróżnicowanej funkcji, urządzonych przestrzeniach otwartych i innowacyjnych rozwiązaniach technologicznych. Projektem flagowym nowej dzielnicy jest secesyjna elektrownia o malowniczych elewacjach i dekoracyjnym wnętrzu. Jej rewaloryzacja w pierwszym etapie inwestycji świadczy, że historyczna zabudowa stanowi główną wartość, magnes przyciągający potencjalnych użytkowników. Atmosfera dawnego świata, odległa od codzienności i przyjętych konwencji, otwierająca przed widzami szanse na doznania estetyczne, staje się marką miejsca.

EN

The objective of this paper is to present the restoration of a neglected and abandoned historical fragment of a city that is of high significance to its industrial heritage as a means of creating an attractive contemporary urban space, on the example of the design of the Fuzja block in Łódź. In this case, revitalization measures have allowed for reclaiming a historically valuable area and enliven its deteriorating architecture, creating a modern, mixed-use block with a diversity of functions, landscaped open spaces and innovative technological solutions. The flagship design of the new district is a Secession power plant with picturesque facades and an ornamental interior. Its restoration during the project’s first stage means that historical development is its main value and a magnet intended to attract potential users. The atmosphere of a world past, distant from everyday life and established conventions, provides viewers with an opportunity for aesthetic experience and becomes a place-based trademark.

5

Renewal of selected fragments of Rzeszów based on the lost symbols and functions of places as a means of strengthening the city's identity

Piekarski Maciej

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2019

|

z. 66, nr 3

65--76

EN

The article discusses the method of revitalizing public space, consisting of recreating local stories, after which no artefacts have survived, and telling them to pedestrians by means of innovative interactive objects of small architecture and urban furniture. The method is based on literature research, as well as observation and descriptive analysis of the surrounding landscape. Development plans for two fragments of the center of Rzeszów are described in detail: the crossing of Grunwaldzka and Bernardyńska streets and the part of Mickiewicz street. In the first location, the sculpture presenting life-size figure of photographer Edward Janusz, whose atelier functioned near-by at the turn of the 19th and 20th century, is planned to be placed. One of the elements of the sculpture is to be an old-fashioned camera with a digital camera inside, which will take photos of interested persons, and insert the contemporary photo into the photo taken from this place by Edward Janusz. The reference to cultural heritage in the Mickiewicz street restoration project comes down to recalling non-existent buildings in an augmented reality environment, as well as to reminding Two Pump Square, a former meeting place for residents coming for water. The function of former water pumps will be realised with the use of two bicycle wheel pumps and movable seats will be located in the vicinity.

6

Tożsamość stoczni – nowe obiekty kultury w poprzemysłowym krajobrazie Gdańska

Matusik A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2018

|

Nr 55

16--23

PL

Rozwój przestrzenny Gdańska zawsze był nierozerwalnie związany z systemem hydrologicznym. Przebieg cieków wodnych oraz bliskość morza decydowały o możliwościach rozwojowych miasta na przestrzeni kolejnych epok. Zarówno tragiczna historia ostatniego wieku, jak i powojenne zagospodarowanie obszarów stoczniowych wyznaczyły nowe limitacje i nową tożsamość miasta. Powstające na obszarach postoczniowych Młode Miasto staje się nowym wizerunkiem najnowszej historii Gdańska. Artykuł prezentuje strategię ponownego włączania obszarów postoczniowych w strukturę Gdańska poprzez lokalizowanie na tym obszarze istotnych funkcji publicznych o charakterze kulturalnym. Analizie poddano dwie realizacje ukazujące dwa sposoby interpretacji kontekstu i tożsamości miejsca: Muzeum II Wojny Światowej oraz Europejskie Centrum Solidarności.

EN

The spatial development of Gdańsk has always been inextricably linked with its hydrological system. The locally encountered watercourses and the vicinity of the sea was decisive for the development opportunities of the city over subsequent centuries. The tragic history of the previous century, as well as the post-war development of the shipyard areas, determined new limitations and a new identity of the city. The Young City of Gdańsk, which is currently coming into being within the territory of the former shipyards, is becoming a new showcase of the latest history of Gdańsk. This paper describes a strategy of re-incorporating the territories of the former shipyards into the structure of Gdańsk through locating essential public functions of the cultural nature in this area. The analysis focuses on two projects, illustrating two ways of interpreting the context and identity of the place: the Museum of the Second World War, and the European Solidarity Centre.

7

Colour manipulation as a tool for creating the city image on examples of Miami Beach and Tel Aviv

Jasiński A.

Technical Transactions

|

2017

|

Vol. 11(114)

5--16

EN

The two famous, coastal cities – Miami Beach in the United States and Tel Aviv in Israel – have much in common: they have a similar history, topography and architecture. Their contemporary image was shaped relatively recently, in the second half of the 20th century. Thanks to the changes to the originally grey colour scheme, the sordid and unkempt cities were transformed into world-class tourist attractions and trendy style icons. That is when their current reputations were established: Miami Beach as the pastel-shaded hub of American Art Deco and white Tel Aviv as the symbol of modernist, Bauhaus-like architecture.

PL

Dwa sławne nadmorskie miasta: amerykańskie Miami Beach i izraelski Tel Awiw, łączy wiele wspólnego: posiadają podobną historię, topografię i architekturę. Ich współczesny wizerunek został ukształtowany stosunkowo niedawno – w drugiej połowie XX wieku. Dzięki manipulacji dokonanej w ich pierwotnej kolorystyce szare, brudne i zaniedbane miasta zostały przekształcone w globalne atrakcje turystyczne i modne ikony stylu. Ukształtowane wtedy zostały towarzyszące im obecnie legendy: mieniącego się pastelowymi kolorami Miami Beach, stolicy amerykańskiego Art Deco, i białego Tel Awiwu, symbolu modernistycznej architektury rodem z Bauhausu.

8

Problemy rozwoju ośrodków (po)przemysłowych na przykładzie miasta Trzebinia

Łacny Z.

Przegląd Górniczy

|

2017

|

T. 73, nr 7

33--41

PL

Miasta, które przez wiele lat, a nawet wieków pełniły funkcję ośrodków przemysłowych, a wskutek zmian gospodarczych czy wyczerpania surowców doszło do zamknięcia najważniejszych zakładów na ich terenie, borykają się z problemem zmiany swojego dotychczasowego wizerunku i utraty przemysłowej tożsamości. W artykule, na przykładzie (po)przemysłowego miasta Trzebinia, przedstawiono problemy powstałe w sferze społecznej, będące skutkiem takich zmian jak rosnące bezrobocie czy brak perspektyw na dalszy rozwój miasta, które prowadzą, do jego „uśpienia”. Analizując opinie mieszkańców zebrane za pomocą ankiet internetowych, zaproponowano działania mające na celu poprawę obecnej sytuacji i ożywienie miasta Trzebinia. Rozwiązaniem dla takich miast może być próba przywrócenia dawnej tożsamości poprzez zachowywanie i promowanie dziedzictwa przemysłowego oraz podkreślanie walorów historycznych.

EN

Cities, which for many years, even centuries, have been functioning as industrial centers, as a result of economic changes and an exhaustion of raw materials resources, face the problems of changing its existing image and the loss of the industrial identity. In this paper, based on a (post)industrial city of Trzebinia, the problems in social sphere such as increasing unemployment and a lack of development opportunities which leads to stagnation, are being taken under consideration. By analyzing the surveys conducted among residents, the author suggests actions which could improve the current situation and lead to the revival of the city of Trzebinia. One of the solutions for such places might be a promotion of an industrial heritage and history in order to recover the lost identity.

9

Relikty układów ruralistycznych w strukturze współczesnego miasta. Zachowane dziedzictwo w kontekście założeń miasta przyszłości, na przykładzie Rzeszowa

Gajdek A., Cieśla B.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2017

|

z. 64, nr 3/II

67--78

PL

Celem artykułu jest wskazanie możliwości twórczego wykorzystania potencjału przestrzennego i krajobrazowego zachowanych układów ruralistycznych współcześnie znajdujących się w granicach administracyjnych miasta Rzeszowa. Autorki opracowania stawiają pytanie: Czy zachowane dziedzictwo kulturowe w postaci reliktów osadnictwa wiejskiego wpisuje się w idee dynamicznie rozwijającego się ośrodka miejskiego, promującego się jako „stolica innowacji”? Badania naukowe oparto na kwerendzie i analizie archiwalnych materiałów kartograficznych, analizie porównawczej map archiwalnych i współczesnych oraz na wizjach terenowych. Wyniki przeprowadzonych prac ukazały bogaty zasób wciąż czytelnych układów ruralistycznych, które Rzeszów wchłaniał w trakcie budowania „wielkiego miasta”. Rozwijająca się urbanizacja na zawsze zmieniła specyfikę i uwarunkowania terenów wiejskich, jednak ich podstawowy układ przestrzenny pozostał często niezmieniony. W ten sposób tradycyjnie pojmowana wieś przekształciła się w miejskie osiedle, które wciąż nacechowane bywa „wiejskością” zachowaną w układzie dróg, rozłogach pól, zabudowaniach folwarcznych czy obiektach sakralnych istniejących w oryginalnej lokalizacji. Stanowi to istotny element tożsamości miasta i stwarza możliwość kształtowania jego układu przestrzennego w oparciu o zdefiniowane dziedzictwo kulturowe (ruralistyczne). Odpowiedzialne budowanie miasta przyszłości opiera się m.in. na kontynuacji lub twórczej interpretacji cech i form, które decydują o jego indywidualności. To także dbałość o zrównoważone środowisko miejskie. Realizację tak założonych celów umożliwia poszanowanie wartości, które wciąż obecne są w krajobrazie Rzeszowa.

EN

The aim of the paper is to indicate the possibilities of creative use of the spatial and landscape potential of the preserved rural systems currently located within the administrative boundaries of the city of Rzeszów. The authors pose a question: Is the preserved cultural heritage in the form of relicts of rural settlement a part of the idea of a dynamically developing urban center promoting itself as a "capital of innovation"? Research was based on the query and analysis of archival cartographic materials, comparative analysis of archival and contemporary maps and onsite inspections. The results of the research showed abundant and still visible rural systems, which Rzeszów absorbed while creating a "big city". Growing urbanization changed the specifics and conditions of the rural areas irretrievably, however, their basic spatial system has remained unchanged. In this way, a traditionally understood village has transformed itself into an urban settlement, which still has "countryside" features present in the system of roads, field layout, farm and sacral buildings existing in the original location. This constitutes an important element of the identity of the city and gives the opportunity to shape its spatial layout based on defined cultural heritage (rural). Responsible development of the city of the future is based, among others on the continuation or creative interpretation of the features and forms that determine its individuality. It also takes care of a sustainable urban environment. The realization of such goals allows to respect the values that are still present in the landscape of Rzeszów.

10

The Influence of Modern Changes on the Image of a Small Town within a Metropolitan Area

Wójtowicz-Wróbel A.

Architektura Krajobrazu

|

2017

|

nr 1

30--42

EN

In the hereby article the author discusses the subject of modern changes within a selection of small towns located within the borders of the Krakow Metropolitan Area and their effects on the space of towns. After the year 1989, small towns have found themselves on the cusp of intensive functional, social and spatial changes that influence their image. These changes have provided new possibilities for development and created numerous opportunities on the one hand, while having become the source of many threats able to influence an urban organism on multiple layers on the other. Over a quarter of a century after that moment, we can observe the influence that these changes have had on the spatial structure, image and identity of cities, which are elements that are particularly vulnerable to changes. Within the Krakow Metropolitan Area we can identify towns, which have started to be viewed as “more attractive” after the year 1989 and, from a perspective of 25 years of functional and spatial transformation, have registered numerous changes, as well as those which have remained on the sidelines. In the case of intensively changing cities, the reason for this can be found both in their particular conditions (the preservation of the cultural heritage of small towns and their surroundings, location within environmentally valuable areas, landscape qualities, good accessibility to transport in relation to Krakow, etc.), as well as in the direct efforts of the residents and authorities of towns (obtaining aid funds, for instance from the EU, the awareness of a town’s potential, its qualities and value, as well as using that potential in accordance with the principles of sustainable development, or quite the contrary, in a manner that leads to the unification of the identity of a venue). Modern changes affect both the image of central areas of towns, the reception of their external areas, as well as the composition of a small town as a whole. The goal of the paper is to point out which factors have influenced and still influence the changes of the image of the small towns of the Krakow Metropolitan Area in addition to how they do so, as well as the spatial effect of these changes. The research method that has been chosen was based on determining and comparing the qualities of localities that have the character of a small town (cultural qualities: tangible and intangible, natural qualities, landscape qualities, both within a town and in its surroundings) with the functions that are played by a town and the degree of the intensity of those functions. The scope of the study included 14 localities. The information that was gathered was compared with the degree of the preservation of a locality’s small-town character. This served as the basis for the formulation of conclusions that allowed determining which qualities affect the image of a small town with the highest intensity, as well as in regards to the type of influence that current changes have on the image of a town.

PL

W niniejszym artykule autorka porusza temat współczesnych przemian w wybranych małych miastach położonych w granicach Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego oraz ich oddziaływania na przestrzeń miasteczek. Po 1989 roku małe miasta stanęły u progu intensywnych przemian funkcjonalnych, społecznych, a także przestrzennych wpływających na ich wizerunek. Przemiany te, z jednej strony, dały nowe możliwości rozwojowe i stworzyły liczne szanse, z drugiej natomiast – stały się przyczynkiem wielu zagrożeń mogących wpłynąć na miejski organizm wielopłaszczyznowo. Po ponad ćwierćwieczu można zaobserwować, jaki wpływ na strukturę przestrzenną, wizerunek miasta i jego tożsamość – jako elementy szczególnie wrażliwe na przekształcenia – miały te przemiany. W Krakowskim Obszarze Metropolitalnym wyróżnić można miasta, które po 1989 r. zaczęły być postrzegane jako „bardziej atrakcyjne” i z perspektywy 25 lat transformacji funkcjonalno-przestrzennych odnotowały liczne zmiany oraz te, które pozostały na uboczu. W przypadku miast intensywnie przekształcających się przyczyn upatrywać można zarówno w uwarunkowaniach (zachowane dziedzictwo kulturowe małych miast i ich otoczenia, położenie w obszarach cennych przyrodniczo, wartości krajobrazowe, dobra dostępność komunikacyjna względem Krakowa i inne), jak i w bezpośrednich działaniach mieszkańców i władz miasteczek (pozyskiwanie środków pomocowych, w tym unijnych, świadomość potencjału miasta, jego walorów i wartości oraz korzystanie z tego potencjału w sposób zgodny z zasadami rozwoju zrównoważonego, lub wręcz przeciwnie, w sposób prowadzący do unifikacji tożsamości miejsca). Współczesne przemiany wpływają na wizerunek stref centralnych miasteczek, odbiór ich obszarów zewnętrznych oraz kompozycję małego miasta jako całości. Celem niniejszej pracy jest wskazanie, które czynniki i w jaki sposób wpłynęły i nadal wpływają na przemiany wizerunku małych miast Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego, oraz jaki jest przestrzenny efekt tych przemian. Zaproponowana metoda badawcza polegała na określeniu i zestawieniu walorów miejscowości o małomiasteczkowym charakterze (walory kulturowe materialne i niematerialne, walory przyrodnicze, walory krajobrazowe, zarówno w mieście, jak i jego otoczeniu) z funkcjami pełnionymi przez miasto i stopniem natężenia tych funkcji. Zakresem badań objęto 14 miejscowości. Otrzymane dane zestawiono ze stopniem zachowania małomiasteczkowego wizerunku w mieście. Na tej podstawie sformułowano wnioski pozwalające na określenie, które cechy szczególnie intensywnie wpływają na wizerunek małego miasta oraz w jaki jest wpływ współczesnych przemian na wizerunek miasteczka.

11

Tożsamość na sprzedaż? Wizerunek wewnętrzny i zewnętrzny Wrocławia oraz jego komercjalizacja

Kajdanek K.

Architectus

|

2017

|

Nr 2 (50)

15--28

PL

Współczesne miasta są poddane presji potwierdzania swojej wartości w kategoriach rynkowych tak jak firmy komercyjne. Sukces może być mierzony np. liczbą turystów, napływem nowych inwestycji. Logika popytu i podaży determinująca działania władz miasta powoduje, że złożona w swej istocie i wielowymiarowa tożsamość miasta zostaje podporządkowana mechanizmom marketingu miejskiego i przetworzona w wizerunek. Każde miasto ma cechy odróżniające je od innych miast, stanowiące tworzywo ich tożsamości. Decyzja o tym, które elementy tożsamości wybrać i włączyć do wizerunku miasta, jest wyrazem polityczności, albowiem wypływa z określonych motywów, sposobów działania i dominujących narracji w sferze publicznej miasta. W ekstremalnej sytuacji tożsamość zostaje zastąpiona przez wizerunek – wizję odseparowaną od społecznego charakteru miasta. Tymczasem współcześni mieszkańcy miast coraz częściej wyrażają swoje ambicje i kompetencje do tego, by współuczestniczyć w procesach kształtowania wizerunku miasta. Materiał empiryczny, który jest podstawą opracowania, został zebrany w trakcie realizacji grantu NCN nr 2013/09/B/HS6/00418 pt. „Tożsamość miasta i jego mieszkańców a przestrzeń publiczna. Studium trzech miast”. Materiał zawiera odpowiedzi na pytanie o to, jaki jest wizerunek wewnętrzny i zewnętrzny (widziany przez gdańszczan i gliwiczan) Wrocławia oraz jak przebiega proces jego komercjalizacji, tj. jakie kategorie społeczne są definiowane jako najważniejszy klient miejskiej oferty, jakie są reakcje wobec realizowanej strategii marketingowej, wreszcie jak rozumiane i oceniane jest zagadnienie komercjalizacji (i upolitycznienia) tożsamości.

EN

A pressure to prove their value in market terms is exerted on cities. It results in the cities’ reorientation in many activities towards commercial success which can be measured by the size of the number of tourists or influx of new investments. Since the logics of supply and demand determines the actions of local authorities it also entails changes in approaching the theme of the urban identity. Every city has features by which it can be distinguished from other cities that make up the urban identity. The decision which of these characteristics should be chosen and included into an easy-to-market urban image is a political one since it results from the specific motives and ways of acting as well as from the narratives of actors who dominate the public sphere of the city. In the extreme case the urban identity is replaced by the urban image – a vision completely separated from the social character of the city. Currently, the inhabitants of the city are increasingly inclined to explicitly express their will and competences to participate in the process of creating the urban image together with other urban actors. The empirical material presented in the article contains attempts to answer the question of what is the external and internal image of Wrocław in the perspective of the local leaders and inhabitants and what is the course of the process of commodification of the urban image, i.e. what social categories are defined as the most important client of the urban offer, what are the reactions towards the marketing strategy that is being carried out and how is the process of commodification and politicization of the identity assessed. The material was collected for the research grant issued by the National Centre for Science No. 2013/09/B/HS6/00418 titled “The identity of city and its inhabitants and the public space. The study of three cities”.

12

Przekształcenia tkanki roślinnej w krajobrazie miasta na przykładach placów rynkowych północnego Mazowsza

Rykała E. A., Żołnierczuk M.

Topiarius. Studia krajobrazowe

|

2016

|

T. 1

258--270

PL

Artykuł traktuje o zmiennej funkcji, przeznaczeniu i kompozycji tkanki roślinnej placów rynkowych małych miast północnego Mazowsza. Celem jest pokazanie przekształceń placów, a w szczególności ich zielonej strefy, na kanwie czasów historycznych oraz znaczenia tych zmian dla współczesnych układów urbanistycznych. Autorzy uświadamiają w jaki sposób różnorodne kierunki przekształceń placów oraz dzisiejsze procesy modernizacyjne wpływają na tworzenie się nowych lub zatracanie dawnych cennych wartości przestrzennych. Na podstawie obranych badań zaprezentowano wynikowy model będący punktem wyjścia do procesu racjonalnego ożywiania historycznych placów rynkowych.

EN

The article concerns the variable function, purpose and composition of plant tissue of the oldest market squares in the small towns of northern Mazovia. Its aim is to show the transformations of squares, and in particular of their Green Zone, based on historical period as well as the significance of these changes for the present-day urban layouts. The authors explain how different directions of transformation of squares and present-day modernization processes affect the formation of the new losing of the old precious spatial values. Based on selected research, authors present a resultant model which is the starting point for the process of rational animation of the historic market squares.

13

Ceramiczne zdobnictwo architektoniczne jako wyróżnik krajobrazu – studium przypadku rodzinnych ogrodów działkowych w Chodzieży

Dymek D., Bednorz L.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2016

|

nr 32

93--108

PL

Celem artykułu jest identyfikacja zdobnictwa architektonicznego rodzinnych ogrodów działkowych w Chodzieży jako wyróżnika ich krajobrazu. Badania dowiodły obecności ceramicznych detali architektonicznych w 4 z 9 zbadanych ogrodów działkowych, których historia jest ściśle związana z chodzieskimi zakładami porcelany. Obecnie podważa się wartość artystyczną i estetyczną ceramicznych mozaik, przez co znikają one z polskiego krajobrazu kulturowego. Istnieje realne ryzyko, że w ciągu najbliższych kilkunastu lat tradycja ceramicznej mozaiki całkowicie przeminie. W obliczu takich tendencji, szczególnie istotne jest dokumentowanie przykładów stosowania ceramiki w architekturze jako świadectwa historii polskiej architektury II połowy XX w. Stanowią one wyróżnik krajobrazu wielu miast związanych z przemysłem ceramicznym budujący tożsamość ich mieszkańców.

EN

The paper aims to identify architectural ornamentation of family allotment gardens in Chodzież as their distinguishing mark of landscape. The research have proven the presence of ceramic architectural details in 4 of 9 researched allotment gardens, whose history is closely linked to the porcelain fabric in Chodzież. Unfortunately, where there are undermining artistic and aesthetic value of ceramic mosaics, what causes that they disappear from the Polish cultural landscape. There is real danger that in the next few years, tradition of ceramic mosaics entirely fade away. In the view of such trends is particularly important to document the examples of using ceramic in architecture as a testimony of Polish architecture history from the second half of the twentieth century. They are landscape differentiators of cities associated with ceramic industry, which build identity of their dwellers.

14

Krajobraz i obraz miasta – studium przypadku, Łódź

Dankowska M.

Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN

|

2016

|

No 261

73--100

PL

Krajobraz miasta, otaczająca nas przestrzeń, jest tłem i sceną naszego codziennego życia. Zauważamy go, postrzegamy w sposób mniej lub bardziej uświadomiony. Im jest bardziej wyrazisty i charakterystyczny, tym bardziej go zauważamy i tym silniejsze emocje są z nim związane. Próbą zaś wyrażenia tych emocji stają się namalowane obrazy miasta, opisy, opowieści a nawet książki. Obrazy te wyrażają naszą zbiorową tożsamość i identyfikację, których nośnikiem jest m.in. otaczający nas krajobraz.

EN

The landscape of the city, the space surrounding us is the background and the scene of our daily lives. We can see it and perceive it more or less consciously or: it can be seen and perceived by us more or less consciously. The more expressive and distinctive it is the more attention we pay to it and it is accompanied by stronger emotions. Painted images of the city, written stories, descriptions and manuals are an attempt to express these emotions. There is a need to define principles of protection and the use of the landscape, as well as its further development expressed in more prosaic texts of legislation and strategic documents rather than in poetic ones. It is a difficult task and great challenge because how to determine in normative acts, measure in numbers and fit in definitions the legacy of many years which reflects the activity of many generations. This article tackles this particular matter – an attempt to define the landscape of the city of Lodz in planning documents, in particular with regard to the currently being developed The study of the conditions and development approaches of Lodz urban planning.

15

Fragmentation and identity of a city

Ćaćić M.

Architecturae et Artibus

|

2016

|

Vol. 8, no. 3

5--11

EN

The objective of the article is to foster understanding complex relations underlying the issues of identity of contemporary cities. Dynamics of globalization has launched a process of fragmentation in all fields of human activity leaving visible traces in space. Fragmentation is often defined as an instrument of spatial and the social exclusion, associated with the processes of disintegration, homogenization and segregation. The contemporary fragmented city is observed as “a produced object” that Rem Koolhaas explains as The Generic City – the world of loneliness, individuality, ephemerality and transiency, which reject the significance of genius loci causing disappearance of identity and production of non-places, resulting degradation of public space.

PL

Celem pracy, zawierającej interpretacyjny wywód autorski inspirowany między innymi rozważaniami Rema Koolhaasa i Henry Lefebvra, pogłębiający rozumienie współczesnych procesów urbanizacyjnych (dotyczący symbolicznej i wizualnej tożsamości współczesnych miast na tle procesów dezintegracyjnych), jest pokazanie, jak owe procesy wpływają na funkcjonowanie miasta i jego strukturę, indukując fragmentację miasta (paradoksalnie, współistniejącą z homogenizacją jego struktury), która z kolei prowadzi do społecznej segregacji, alienacji, a nawet wykluczenia. Za punkt wyjścia do rozważań przyjęto zaprezentowaną przed kilku dekadami przez Rema Koolhaasa koncepcję Miasta generycznego, to jest interpretację współczesnego organizmu miejskiego jako przestrzeni indukującej samotność, charakteryzującej się efemerycznością struktur społecznych i ulotnością wartości, a przy tym odrzucającej tożsamość opartą na duchu miejsca, genius loci, co ostatecznie prowadzi do zaniku przestrzeni publicznych w ich dawnym znaczeniu, zastępowanych przez anonimowe nie-miejsca. Niniejsze rozważania stanowią zarazem próbę ponownej oceny Koolhasowskich i Lefebvre’owskich refleksji i tez z perspektywy czasu (w przypadku Koolhaasa są to już ponad dwie dekady), z finalnym wnioskiem zaskakującej ich zbieżności z obserwowanymi zjawiskami urbanistycznymi i społecznymi.

16

Modern revitalizing interferences in the historical urban development

Gumińska A.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2015

|

Vol. 8, no. 2

5--10

EN

The purpose of the research work is to present the revitalizing projects made by date in the historical quarters of the city in the aspect of identity, restricted to the scale of a structure and street. The subject of this paper is the search for a common genome of identity in revitalizing historical urban structures. Is there any urban identity genome and can it be similar or identical in different cities? Main conclusions: cities tend to create their brand name, identity of location, but frequently, in addition to the positive revitalizing trends, tendencies to copy or just renovate without respect to the cultural heritage of a specific city, structure, identity of a city, structure or city identity are noticeable.

PL

Celem pracy badawczej jest przedstawienie dotychczasowych realizacji rewitalizacji w obszarach historycznych miast w aspekcie tożsamości z ograniczeniem do skali obiektu i ulicy. Tematem pracy jest poszukiwanie wspólnego genomu tożsamości w rewitalizacji obiektów historycznych w miastach. Czy istnieje genom tożsamości miasta, czy może on być podobny lub identyczny w różnych miastach? Główne konkluzje: miasta dążą do wytworzenia marki, tożsamości miejsca, ale często oprócz pozytywnych trendów rewitalizacyjnych można zauważyć tendencje kopiowania, czy też jedynie odnawiania bez poszanowania dziedzictwa kulturowego danego miasta, obiektu, tożsamości miasta.

17

Współczesne mechanizmy inwestycyjne jako element destrukcji obrazu miasta

Walicka-Góral B.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2014

|

Z. 30

137--146

PL

Miasta budują tożsamość latami. W świadomości odbiorców zewnętrznych tworzy ją przede wszystkim „legenda" - wizerunek miasta wykreowany przez historię oraz medialny przekaz marketingowy. Mieszkańcy miasta gubią ten przekaz, postrzegając jego obraz w odniesieniu do tożsamości miejsca - wyglądu tkanki miejskiej, jakości architektury czy struktury rejonów. Jednym ze współczesnych zjawisk jest wypełnianie pęczniejącej tkanki miejskiej po¬dobnymi osiedlami mieszkaniowymi i powstawanie inwestycji punktowych, oderwanych od kontekstu miejsca, niezwiązanych z indywidualnym charakterem, dzielnicy czy rejonu. Często ta chaotyczna reurbanizacja polega na pozornej rewitalizacji przestrzeni przemysłowej, wypieranej na obrzeża miasta przez przypadkowe inwestycje destruujące istniejącą tożsamość przestrzeni. W artykule przedstawiono mechanizmy działań wpływających na zmiany odbioru wewnętrznej tożsamości miasta, rozumianej w kategoriach tożsamości miejsca, w odniesieniu do postępującej dezintegracji przestrzeni.

EN

Cities are building the identity during many years. In the minds of external audiences the identity is primarily built thanks to the "legend" - the city's image created by history and media marketing message. City residents lose this message, seeing it in relation to the space and location identity - the appearance of the urban fabric, the quality of architecture or structure of the regions.

18

Rola ulicy śródmiejskiej w strukturze funkcjonalno-przestrzennej Przemyśla. Tożsamość ulicy a jej fizjonomia, morfologia i fizjologia

Wojdylak P.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2014

|

Z. 30

247--255

PL

Przedmiotem artykułu jest rola ulicy śródmiejskiej w przebudowie miasta Przemyśla. Do analizy wybrano przykłady ulic, które mają silną tożsamość i wymagają rewitalizacji. Przebudowa układu komunikacyjnego jest szansą radykalnego ograniczenia ruchu samochodowego w śródmieściu i w konsekwencji ożywienia jego ulic. Zakłada się, że porównanie typów wybranych ulic z typami tkanki miejskiej, w której się znajdują, oraz towarzyszące temu analizy funkcjonalne pomogą w zrozumieniu roli ulicy śródmiejskiej w życiu miasta. To z kolei jest okolicznością wyznaczającą rolę, jaką ulice odgrywają w strategii rewitalizacji.

EN

The paper focuses on the role of a street in the process of redevelopment the city of Przemyśl. For the analysis I have selected examples of streets that have a strong identity and need revitalization. Reconstruction of the communication system is a chance to drastically reduce car traffic in the city center and thus revive the streets. It is assumed that a comparison between selected types of the streets and the urban fabric in which they are located and the (associated) functional analysis will help in understanding the role of the street in the city's midtown. This in turn is a factor defining the role that streets play in the revitalization strategy.

19

Rola obiektów teatralnych w budowaniu tożsamości przestrzennej i społecznej miasta

Staszewska-Furmanek A.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2014

|

Z. 30

147--153

PL

Budynki teatralne w sposób szczególny wpływają na wizerunek miasta. Tworzą istotne punkty identyfikacji przestrzennej. Pełnią także rolę ważnych ośrodków życia społecznego i kulturalnego. Wiele działających obiektów teatralnych funkcjonuje w budynkach wzniesionych w końcu XIX wieku i w początkach XX wieku. Starania o dostosowanie ich do współczesnych wymogów bezpieczeństwa i aktualnych potrzeb aktywizują obecnie mieszkańców zarówno większych, jak i mniejszych miast. Zmiany, oprócz poprawy warunków pracy zespołów artystycznych, komfortu i bezpieczeństwa widzów, poszerzania możliwości inscenizacyjnych scen, w różnym zakresie podejmują problem uporządkowania przestrzeni urbanistycznej. Istniejąca sieć obiektów ze scenami może stać się inspiracją do rewitalizacji zabudowy sąsiadującej, a nawet całych kwartałów miejskich oraz rewitalizacji społecznej.

EN

The theatrical buildings play an important role in the urban and cultural space of city, create image of city. It concerns especially historical buildings, which were built in the end of 19th century and first half of 20th century, and which were important in history of local community for a long time. Now in big and smaller towns there are many efforts to modernizations and expansions old theatres, to adapt for the new regulations and new possibili¬ties. Theatrical traditions, activity of local historical stage in renovated building are very imported for local community. Theatrical modernizations bring improvement of artistic work and staging concept, new different functions - space for exhibitions, education and various activities, change quality of existing urban space, became a pretext for revitalization degraded areas and create functional place to social and cultural life.

20

Przestrzeń publiczna w czasach globalizacji. Przykład Alexanderplatz w Berlinie

Macek A.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2014

|

Z. 30

81--87

PL

W pracy poruszono temat współczesnej tożsamości miejskiej przestrzeni publicznej, która ma silne ugruntowania historyczne. Głównym celem powstania tego artykułu jest wykazanie usprawnień w procesie planowania przestrzennego na przykładzie doświadczeń niemieckich urbanistów. W tym celu przeanalizowano proces planowania i projektowania przestrzeni Alexanderplatz w Berlinie, uwzględniając wpływ partycypacji społecznej na transformacje tej metropolitalnej przestrzeni publicznej. Przykład ten ilustruje wpływ globalizacji na zmiany w strukturze sieci przestrzeni miejskiej. Stawia on zarazem problem tożsamości miejskiej jako główny aspekt integracji nie tylko lokalnych, ale również globalnych społeczności informacyjnych.

EN

The article handles the subject of contemporary urban public space identity, which is strongly rooted in history. The main aim of this article is to show improvements in the urban planning process according to the experience of German urban planners. For this purpose the urban planning and designing processes of the Alexanderplatz space in Berlin were analyzed, taking into consideration the influence of society's participation on the transformation of this metropolitan public space. This example illustrates the influence of globalization on the changes in urban space structures. It also considers the issue of identity as the main aspect of integration of not only local, but also global IT societies.