Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Rozruszniki wiroprądowe - 50 lat badań na Wydziale Elektrycznym Politechniki Wrocławskiej

Pieńkowski Krzysztof

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2022

|

Nr 74

25--28

PL

W artykule opisano historię 50 lat badań rozruszników wiroprądowych prowadzonych na Wydziale Elektrycznym Politechniki Wrocławskiej. Przedstawiono opisy budowy opracowanych rozruszników wiroprądowych. Przedstawiono sylwetki głównych uczestników zespołu badawczego rozruszników wiroprądowych i podano tematykę prowadzonych przez nich prac badawczych. Wyszczególniono najważniejsze osiągnięcia badawcze i wdrożeniowe zespołu badawczego.

EN

The article describes the history of 50 years of research on eddy current starters conducted at the Faculty of Electrical Engineering of the Wrocław University of Science and Technology. Descriptions of the construction of the developed eddycurrent starters are presented. The significant advantages of eddy current starters are: simple structure, small dimensions, low production costs, high operational reliability, no moving parts and no coolant, no need for service and maintenance. The eddy-current starters can be operated as the rotor starters at the connection to the slip-ring induction motor or as the stator starters at connection to the stator terminals of squirrel-cage induction motor or to the armature terminals of synchronous motor. As a result, the advantageous stepless waveforms of the starting torque of the motor are obtained and the value of the starting current of the motor is reduced. The composition of research team for studies of eddy-current starters was presented. The profiles of the main participants of the research team were described and the topics of their research were given. The developed Ph.D. thesis, scientific articles, technical reports and patents were mentioned. The most important industrial implementations of eddy-currents are listed and discussed.

2

Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Metalurgii Żelaza im. Stanisława Staszica - aktualna i przyszła działalność badawcza

Marcisz Jarosław, Paduch Józef, Zieliński Adam

Journal of Metallic Materials

|

2022

|

Vol. 74, no. 3-4

2--13

PL

Z początkiem 2023 roku Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Metalurgii Żelaza rozpoczyna swoją działalność w strukturze nowego instytutu pod nazwą Sieć Badawcza Łukasiewicz - Górnośląski Instytut Badawczy, po konsolidacji z instytutami Łukasiewicz - Instytut Spawalnictwa i Łukasiewicz - Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych KOMEL. W przeddzień tej zmiany w niniejszym opracowaniu przedstawiono dorobek badawczy Łukasiewicz - IMŻ w 2022 roku oraz tematykę planowaną do podjęcia w 2023 roku. Uwzględniono prace finansowane z krajowego i unijnego budżetu na naukę, jak również znaczące zaangażowanie Instytutu w realizację projektów stosowanych, przyczyniających się do podnoszenia innowacyjności krajowego przemysłu, w tym sektora energetycznego i obronnego. Zwrócono uwagę na dynamicznie rozwijające się nowe technologie wodorowe w metalurgii, technologie przyrostowe oraz wysokotemperaturowe charakterystyki materiałowe, istotne dla przemysłu lotniczego i kosmicznego. Jednocześnie pragniemy poinformować, że obecny numer „Journal of Metallic Materials” jest ostatnim wydaniem naszego kwartalnika, publikującego oryginalne wyniki prac badawczych z zakresu metalurgii, inżynierii materiałowej, chemii, ochrony środowiska oraz zarządzania w hutnictwie żelaza i stali. Jego tradycje sięgają 1949 roku, kiedy to wydano pierwszy zeszyt czasopisma pt. „Prace Badawcze Głównego Instytutu Metalurgii i Odlewnictwa”. W latach 1976-2018 kwartalnik ukazywał się pt. „Prace Instytutu Metalurgii Żelaza. Tytuł zmienił się na obecny w 2019 roku. Wszystkim czytelnikom i autorom artykułów oraz recenzentom w imieniu całego zespołu redakcyjnego dziękujemy za współpracę. Utworzenie nowego Instytutu z pewnością stworzy warunki do kontynuacji działalności wydawniczej w szerszym zakresie merytorycznym.

EN

At the beginning of 2023, Łukasiewicz Research Network - Institute for Ferrous Metallurgy (Łukasiewicz - IMŻ) begins its activity in the structure of a new institute under the name of Łukasiewicz Research Network - Upper Silesian Institute of Technology, after consolidation with Łukasiewicz - Institute of Welding and Łukasiewicz - Institute of Electrical Drives and Machines KOMEL. On the eve of this change, this study presents the research achievements of Łukasiewicz - IMŻ in 2022 and the topics planned to be undertaken in 2023. It takes into account projects financed from the national and EU budget for science, as well as the significant involvement of the Institute in the implementation of applied projects that contribute to increasing the innovativeness of the domestic industry, including the energy and defence sectors. Attention was paid to the dynamically developing new hydrogen technologies in metallurgy, additive technologies and high-temperature material characteristics, important for the aerospace industry. At the same time, we would like to announce that the current issue of “Journal of Metallic Materials” is the last issue of our quarterly, publishing original research results in the field of metallurgy, materials engineering, chemistry, environmental protection and management in the iron and steel industry. Its traditions date back to 1949, when the first issue of the journal was published under the title “Prace Badawcze Głównego Instytutu Metalurgii i Odlewnictwa (Research Works of the Central Institute of Metallurgy and Casting)”. In 1976-2018, the quarterly was published under the title “Prace Instytutu Metalurgii Żelaza (Works of the Institute for Ferrous Metallurgy)”. The title changed to the current one in 2019. On behalf of the entire editorial team, we would like to thank all readers and authors of articles and reviewers for their cooperation. The establishment of the new Institute will certainly create conditions for the continuation of publishing activities in a broader substantive scope.

3

Oddział Górnośląski PIG-PIB jako przykład oddziału regionalnego

Zdanowski Albin

Przegląd Górniczy

|

2019

|

T. 75, nr 5

36--42

PL

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie działa na obszarze całej Polski mając do dyspozycji sześć oddziałów, dziewięć magazynów rdzeni wiertniczych i materiałów archiwalnych. Przykładem oddziału jest opisany w artykule Oddział Górnośląski (OG) w Sosnowcu działający od 1921 do 1932 roku w Dąbrowie Górniczej, a następnie przez kilka lat w Czeladzi, od 1961 w Sosnowcu. Z racji swojej lokalizacji oraz wiodącej tematyki badawczej w OG prowadzono kompleksowe badania geologiczno-złożowe, hydrogeologiczne, stratygraficzne i petrograficzne Górnośląskiego Zagłębia Węglowego i jego najbliższego otoczenia oraz Lubelskiego Zagłębia Węglowego. Począwszy od 1990 r. w zakres obowiązków OG wprowadzono ocenę złożową metanu jako kopaliny towarzyszącej oraz kartografię geośrodowiskową i hydrogeologiczną. Aktualnie prowadzone są badania doświadczalne w zakresie odmetanowania pokładów węgla przed eksploatacją górniczą.

EN

Polish Geological Institute – National Research Institute based in Warsaw operates in entire Poland, having six branches and nine core repositories and archival materials. A characteristic example is the Upper Silesian Branch (USB) in Sosnowiec that started its activities in Dąbrowa Górnicza (1921-1939), and the continued them in Czeladź (1945-1960); since 1961 the branch seat is Sosnowiec. Because of its location, the branch was concentrated on comprehensive hydrogeological, stratigraphical and petrographical research and first of all on economic-geological studies of the Upper Silesia Coal Basin and its neighbourhood as well as of the Lublin Coal Basin. Starting from 1990, the USB tasks include also the estimation of deposit potential of methane as accompanying mineral and geoenvironmental and hydrogeological mapping. Actually, experimental studies on methane drainage of coal beds prior to mining exploitation are conducted.

4

Instytut Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy – 40 lat badań dla zrównoważonego rozwoju

Bielski M.

Postępy Techniki Jądrowej

|

2016

|

z. 3

2--4

PL

W roku 2016 mija 40 rocznica założenia Instytutu Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy w Warszawie. Został on utworzony w dniu 1 stycznia 1976 r. celem badania różnych metod i urządzeń do wytwarzania gorącej plazmy, w których mogą zachodzić reakcje syntezy termojądrowej (fuzji) jąder izotopów wodoru (reakcje DD - deuter-deuter albo DT - deuter-tryt). Badania plazmy laserowej realizowano także we współpracy z Instytutem Fizyki Rosyjskiej Akademii Nauk - RAN Moskwie (FIAN) kierowanym przez prof. N. Basowa laureata nagrody Nobla. W 2005 r. nastąpiło podpisanie z Komisją Europejską Kontraktu Asocjacyjnego. Na jego podstawie rozpoczęła się w Polsce działalność koordynowana przez IFPiLM Asocjacja EURATOM-IFPiLM grupująca kilkanaście polskich ośrodków zajmujących się badaniami i technologiami fuzyjnymi w układach z magnetycznym utrzymaniem plazmy (MCF) tzn. w tokamakach i w stellaratorach. Rozpoczęto od podstaw opracowywanie metod diagnostycznych dla układów MCF, stosowanie technik laserowych w technologiach fuzyjnych i badania efektów oddziaływania plazma – ściana także z użyciem układu PF-1000. Dla stellaratora W7-X (w Greifswald, Niemcy) przygotowano układy do diagnostyki rentgenowskiej, a dla układu JET oryginalny detektor promieniowania X (detektor GEM). IFPiLM uczestniczy w dużym projekcie dotyczącym opracowywania koncepcji radialnej kamery neutronowej dla budowanego tokamaka ITER (w Cadarache, Francja). W IFPiLM realizowane są modelowania numeryczne plazmy w układach MCF. Sukcesywnie zwiększa się udział naukowców z IFPiLM w badaniach na dużych tokamakach w Europie (głównie na układzie JET w Culham, Wielka Brytania). W programie EURATOM jest też projekt dotyczący fuzji laserowej (IFE) realizowany w IFPiLM. Od 2014 r. europejski program fuzyjny jest koordynowany przez konsorcjum EUROfusion. Program krajowy koordynuje IFPiLM w ramach Centrum – Nowe Technologie Energetyczne (CeNTE). Obok prac dotyczących fuzji laserowej w IFPiLM prowadzone są badania oddziaływań laserów dużej mocy z materią. Większość tych prac jest wykonywana w ramach konsorcjum LaserLab-Europe realizowanych głównie w Ośrodku Badawczym PALS w Pradze (Republika Czeska). Od 2007 r. w Instytucie rozpoczęto badania i budowę plazmowych napędów satelitarnych w ramach projektów międzynarodowych. W 2013 r. zbudowany w IFPiLM prototyp (silnik typu Halla) przeszedł pomyślnie testy w laboratoriach ESA w Holandii i w IFPiLM. Instytut podlega Ministerstwu Energii. Pierwszym dyrektorem Instytutu był prof. Sylwester Kaliski. Od października 2010 r. dyrektorem Instytutu jest dr hab. prof. Andrzej Gałkowski. W IFPiLM jest zatrudnionych 85 pracowników (w tym 10 profesorów i 25 doktorów).

EN

The year 2016 marks the 60th anniversary of the establishment of the Institute of Plasma Physics and Laser Microfusion in Warsaw (Poland). The newly-created institute realized research on the properties of laser-produced plasma, plasma generated in high-current discharges in plasma-focus devices, and compression of plasma using explosive materials. On 1 January 2007, the Euratom-IPPLM Association was established for coordination by the IPPLM over ten institutions all over Poland that carry out research in plasma physics and technology related to magnetic confinement fusion in the tokamaks and stellarators. New projects were initiated: study of plasma processes in tokamaks, research in fusion technology, development of diagnostics for tokamaks (JET, WEST and ITER), and for the stellarator W7-X. Since 2007, the IPPLM has participated in the European HiPER project, whose aim is to build a fusion infrastructure to demonstrate the effectiveness of laser fusion. After the year 2013, the research and development of fusion in Europe is coordinated by the consortium EUROfusion. The Polish fusion programme is presently coordinated by the IPPLM within the Center of New Technologies for Energy (CeNTE). Generally, the previously realised research is continued. Since October 2010, the director of the institute has been Prof. Andrzej Gałkowski. Currently, the Institute is employing 85 workers, including 45 researchers.

5

60 lat zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej i udziału polskich uczonych w jego pracach

Waligórski M., Chmielowski W., Budzyński M., Nawrocik W.

Postępy Techniki Jądrowej

|

2016

|

z. 2

2--14

PL

W roku 2016 mija 60 lat od powstania w Dubnej (Rosja) Zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych, uznanego w świecie międzynarodowego ośrodka badań jądrowych, w którym od początku czynnie uczestniczyli naukowcy polscy. W artykule omówiono aktualny stan wyposażenia Instytutu w duże urządzenia badawcze i ogólny profil prowadzonych w nim badań, zagadnienia naukowe, którymi obecnie zajmują się polscy pracownicy oddelegowani do ZIBJ z polskich ośrodków naukowych oraz tematykę prac prowadzonych w ośrodkach polskich wspólnie z pracownikami ZIBJ. W odróżnieniu od innych ośrodków międzynarodowych, dzięki grantom i programom Pełnomocnego Przedstawiciela Rządu RP w ZIBJ, na które przeznaczane jest 20% składki członkowskiej Polski, możliwe jest nieodpłatne korzystanie z istniejącej infrastruktury badawczej ZIBJ do realizacji badań prowadzonych przez polskie instytucje naukowe, gdzie polscy fizycy, chemicy i radiobiolodzy mogą realizować swoje prace niezależnie w wybranych przez nich kierunkach, uzupełniając je o komplementarne metody niedostępne w swoich macierzystych instytucjach. Konkursowy tryb przyznawania grantów i programów zapewnia tym badaniom pewną niezależność finansową od polityki prowadzonej przez dyrekcje poszczególnych laboratoriów. W ZIBJ obowiązuje także zasada zakupu materiałów i urządzeń w kraju członkowskim w wysokości nie mniejszej niż 20% składki członkowskiej, co umożliwia polskim firmom eksport aparatury i urządzeń oraz zagraniczną współpracę naukowo-technologiczną.

EN

The year 2016 marks the 60th anniversary of the establishment of the Joint Institute of Nuclear Research in Dubna (Russia), a globally recognised international nuclear research laboratory in which Polish scientists have actively participated since its inception. In this article we briefly overview the major equipment of the JINR, its current main research directions, the research topics which Polish scientists on leave from their Polish research institutions to JINR are currently engaged in, and research topics undertaken jointly by JINR and Polish scientists in Polish institutions. Unique to the Polish participation in JINR is a competitive system of grants and programmes of the Plenipotentiary of Poland, supported by 20% of the Polish JINR membership fee, to which national collaborators may apply. This enables Polish physicists, chemists and radiobiologists to freely use the JINR infrastructure and to carry out independently their current research interests, but also using the advanced JINR facilities unavailable in Poland, without any additional charges. Thus, unlike in other large international research laboratories, their current research topics may be accomplished outside of long-term detailed research programmes typical for such laboratories. JINR also adheres to the industrial return rule, namely that no less than 20% of the membership fee is to be used to purchase materials and equipment from the member’s country. This enables Polish industry, especially in the high-tech area, to export their goods and to further extend joint international commercial venture.

6

Sylwetka naukowa profesora Tadeusza Janowskiego

Wac-Włodarczyk A.

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2015

|

Nr 44

85--89

PL

Przedstawiono w syntetyczny sposób ścieżkę edukacyjną i rozwój naukowy Profesora Tadeusza Janowskiego, wyróżniając w nim dwa podstawowe okresy - łódzki i lubelski, związane z lokalizacją Jego pracy. Opisano chronologię i miejsca zdobywania stopni i tytułu naukowego oraz budowania własnego zespołu dydaktycznego i szkoły naukowej. W artykule wymieniono zarówno mistrzów jak i wychowanków Profesora oraz główne ośrodki w kraju i za granicą z którymi współpracował i nadal utrzymuje kontakty. Zostały przywołane Jego najważniejsze osiągnięcia w zakresie współtworzenia i budowania pozycji Wydziału Elektrotechniki i Informatyki oraz Politechniki Lubelskiej.

EN

The article presents in a synthetic way the path of education and scientific development of Professor Tadeusz Janowski, highlighting its two main periods - Lodz and Lublin, related to his work location. The main trends and topics of his research developed in the following years, in particular the non-linear circuits with magnetic elements and, among them, magnetic frequency multipliers, have been described. Professor has been working over the years on issues related to research, design and application of superconducting components, machines and devices. The chronology and place of acquiring university degrees and the academic title have been exposed as well as those of the process of building his teaching staff and scientific school. The article lists the masters and pupils of Professor as well as main Polish and foreign cooperating centers with whom he continues to maintain contacts. It enumerates the most important achievements in co-creation and strengthening the position of Faculty of Electrical and Computer Engineering and Lublin University of Technology.