Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Gospodarowanie energią w polskim przemyśle spożywczym

Szajner Piotr, Szczepaniak Iwona

Przemysł Spożywczy

|

2023

|

T. 77, nr 8

4--10

PL

Wspólna Polityka Rolna określa kierunki przemian strukturalnych sektora rolno-spożywczego do 2030 r. Związane jest to ze zmianą podejścia Unii Europejskiej do kwestii ochrony środowiska oraz dynamicznie zmieniającymi się uwarunkowaniami na rynku surowcow rolnych i energetycznych. Wyzwania wynikające z Europejskiego Zielonego Ładu oraz bieżące uwarunkowania gospodarki energetycznej mają istotne znaczenie dla funkcjonowania przemysłu spożywczego w Polsce, który wykazuje duże zapotrzebowanie na energię. Celem artykułu jest identyfikacja wyzwań w obszarze gospodarowania energią w przemyśle spożywczym w Polsce, ocena poziomu zużycia i efektywności energetycznej branż tego sektora oraz sformułowanie wniosków w zakresie zmian dostosowawczych do nowych uwarunkowań. Wyniki badań wskazują, że w gospodarce energetycznej poszczególnych branż przemysłu spożywczego nastąpiło dużo pozytywnych zmian, m.in. w efekcie zrealizowanych inwestycji zmniejszyły się energochłonność produkcji, emisja CO2 i ilość wytwarzanych odpadów. W związku z niekorzystnymi uwarunkowaniami zewnętrznymi konieczna będzie jednak dalsza poprawa efektywności energetycznej przedsiębiorstw, tak aby utrzymać konkurencyjność kosztową oraz spełnić rosnące wymagania w zakresie ochrony środowiska.

EN

The Common Agricultural Policy defines the directions of structural changes in the agri-food sector until the year 2030. This is related to the change in the European Union’s approach to environmental protection and the dynamically changing conditions on the market of agricultural and energy raw materials. The challenges arising from the European Green Deal and the current conditions of the energy economy are important for the functioning of the food industry in Poland, which is characterized by a high demand for energy. The aim of the article is to identify challenges in the area of energy management in the food industry in Poland, to assess the level of consumption and Energy efficiency of individual branches in this sector, and to formulate conclusions regarding changes to adapt to the new conditions. The results of the research indicate that there have been many positive changes in the Energy management of individual branches of the food industry, including as a result of the completed investments, the energy intensity of production, CO2 emissions and the amount of generated waste decreased. However, due to unfavorable external conditions, it will be necessary to further improve the energy efficiency of enterprises in order to maintain cost competitiveness and meet the growing requirements in the field of environmental protection.

2

Portugal’s energy security in the context of moving away from fossil fuels

Olkuski Tadeusz

Polityka Energetyczna

|

2023

|

T. 26, z. 3

65--80

EN

Portugal is a country on the Iberian Peninsula with a population of just over 10 million people. The country has no reserves of energy resources such as oil, natural gas, or coal and is therefore dependent on their imports. Nevertheless, it has no problems ensuring energy security. It imports oil from countries such as Brazil, Nigeria, Saudi Arabia and Angola, and gas from Algeria, Nigeria, the United States of America and Qatar. All imports of crude oil and most imports of petroleum products pass through the two main ports of Sines and Leixões, while gas is imported via the Sines LNG terminal and two cross-border gas pipelines at Campo Maior and Valença do Minho. Coal imports are no longer a problem following the closure of the last coal-fired power plant in 2021. As recently as 2019, fossil fuels accounted for as much as 76% of Portugal’s total primary energy supply, with oil accounting for 43%, but the majority of this demand was consumed by road transport (51%), followed by oil-based industries (16%) and household heating (5%). Now, however, the situation is changing. Hydropower and rapidly developing wind and solar energy account for a large share of electricity generation. By 2030, Portugal plans to commission between 600 and 900 MW of new solar capacity annually. Energy security in Portugal is the responsibility of the government and the relevant ministries. As in many other European countries, there is a clear drive towards decarbonization and measures are being taken to ensure that this process takes place as soon as possible, as is explicitly stated in Portuguese government documents. The analysis presented in this article shows that Portugal, despite lacking significant energy resources, can guarantee its energy security at a high level.

PL

Portugalia jest krajem położonym na Półwyspie Iberyjskim o liczbie mieszkańców nieznacznie przekraczającej 10 milionów. Nie posiada zasobów surowców energetycznych takich jak: ropa naftowa, gaz ziemny, czy też węgiel i dlatego całkowicie jest uzależniona od ich importu. Niemniej jednak kraj ten nie ma problemów z zapewnieniem bezpieczeństwa energetycznego. Ropę naftową sprowadza z takich krajów jak: Brazylia, Nigeria, Arabia Saudyjska czy Angola, a gaz z Algierii, Nigerii, Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej oraz z Kataru. Cały import ropy naftowej i większość importu produktów naftowych przechodzi przez dwa główne porty: Sines i Leixões, natomiast gaz sprowadzany jest przez terminal LNG Sines oraz dwa transgraniczne gazociągi Campo Maior i Valença do Minho. Import węgla przestał być problemem po zamknięciu w 2021 roku ostatniej elektrowni węglowej. Jeszcze w 2019 r. paliwa kopalne stanowiły aż 76% całkowitej podaży energii pierwotnej w Portugalii, w tym na ropę naftową przypadało 43%, ale większość tego zapotrzebowania zużywał transport drogowy (51%), następnie przemysł oparty na ropie (16%) i ogrzewanie budynków (5%). Teraz jednak sytuacja się zmienia. Duży udział w produkcji energii elektrycznej stanowi energetyka wodna oraz coraz szybciej rozwijana energetyka wiatrowa i słoneczna. Do 2030 roku Portugalia planuje oddawanie rocznie do eksploatacji od 600 do 900 MW nowych mocy w energetyce słonecznej. Za bezpieczeństwo energetyczne w Portugalii odpowiada rząd za pośrednictwem odpowiednich ministerstw. Tak jak i w wielu innych krajach europejskich widać wyraźnie, co zresztą jest zapisane wprost w portugalskich dokumentach rządowych, dążenie do dekarbonizacji i podejmowanie takich działań, aby ta dekarbonizacja nastąpiła jak najszybciej. Z przedstawionych w artykule analiz wynika, że Portugalia, pomimo braku znaczących zasobów surowców energetycznych, jest w stanie zagwarantować sobie bezpieczeństwo energetyczne na wysokim poziomie.

3

Suwerenność energetyczna w polityce europejskiej i krajowej

Tokarski Stanisław

Energetyka Rozproszona

|

2023

|

nr 9

17--24

PL

Inwazja Rosji na Ukrainę w 2022 r. wzbudziła potrzebę redefinicji bezpieczeństwa energetycznego i suwerenności energetycznej zarówno Unii Europejskiej jako wspólnoty, jak i poszczególnych jej członków. Użycie surowców energetycznych jako broni oznacza, że energia nie może być traktowana wyłącznie jako towar podlegający regułom rynkowym, ale staje się atrybutem suwerenności wspólnoty. W artykule dokonano przeglądu regulacji unijnych i krajowych w obszarze energii, w kontekście wydarzeń od ogłoszenia Zielonego Ładu do początku 2023 r. Przeprowadzono analizę i próbę odpowiedzi na pytanie, czy i pod jakimi warunkami UE może być suwerenna energetycznie.

EN

Russia’s invasion of Ukraine in 2022 resulted in the need for the redefinition of energy security and sovereignty of the European Union as a whole and for each member. The use of energy resources as a weapon means that energy cannot be treated as a commodity subject only, but becomes an attribute of the sovereignty of the EU. The article reviews European and national regulations in the field of energy, in the context of the events from the announcement of the green deal (December 2019) to the beginning of 2023. The energy sovereignty of the EU and its members was analyzed and the attempt to answer the question of whether and under what conditions the EU, as well as its individual members, can be energy sovereign.

4

Polityka Energetyczna Polski do 2040 roku – perspektywy oraz wyzwania

Mazanek Łukasz, Świat Mikołaj

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2022

|

nr 110

51--63

PL

Polityka energetyczna państwa stanowi kierunek rozwoju sektora energetyczno-paliwowego, a także wpływa na kwestię jakości powietrza, rozwoju elektromobilności, działań z zakresu efektywności energetycznej procesów przemysłowych i budynków, jak również – w sposób pośredni – stanowi podstawę do przewidywań rozwoju gospodarczego danego obszaru. W lutym 2021 r. przyjęta została Polityka Energetyczna Polski do 2040 r. zakładająca między innymi stopniowe odejście od źródeł węglowych, rozwój energetyki wiatrowej na morzu, a także budowę elektrowni jądrowych w celu pokrycia krajowego zapotrzebowania na moc i energię. W międzyczasie przedstawione zostały projekcje w ramach Sprawozdania z wyników monitorowania bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, a także Plan Rozwoju Systemu Przesyłowego do 2030 roku. Jednocześnie rynkiem energetycznym zachwiała najpierw pandemia koronawirusa COVID-19, a następnie proces odbudowy gospodarek światowych po niej. W rezultacie nieco wyraźniej zarysowały się wyzwania oraz perspektywy dla sektora energetycznego Polski, które zostały opisane w niniejszym artykule.

EN

The state’s energy policy is the direction of the development of the energy and fuel sector, and also affects the issue of air quality, the development of electromobility, activities in the field of energy efficiency of industrial processes and buildings, and indirectly forms the basis for forecasting the economic development of a given area. In February 2021, the Polish Energy Policy until 2040 was adopted, assuming, among others, a gradual departure from coal sources, the development of offshore wind energy, as well as the construction of nuclear power plants to cover the domestic demand for power and energy. In the meantime, the projections were presented as part of the Report on the results of monitoring the security of electricity supply, as well as the Transmission System Development Plan until 2030. At the same time, the energy market was first shaken by the COVID-19 coronavirus pandemic, and then the process of rebuilding global economies after it. As a result, the challenges and prospects for the Polish energy sector, described in this article, have outlined a little more clearly.

5

Polska energia pierwotna

Sikorski Wojciech

Przegląd Komunalny

|

2022

|

nr 4

71--72

PL

Posiadanie surowców energetycznych na terenie własnego kraju to duży atut, co udowadnia choćby obecna sytuacja na światowym rynku. Polska, owszem, ma jeszcze stosunkowo duże zasoby węgla. Kierunki naszej polityki ekologicznej dotychczas zdawały się jednak wykluczać możliwość korzystania z tych zasobów w przyszłości. Możliwe jednak, że ten trend się odwróci.

6

Jak oszczędzać surowce energetyczne w czasach ich niedoboru?

Kupczak Paweł

Nowa Energia

|

2022

|

nr 4

30--34

PL

Istotne problemy z dostępnością surowców energetycznych, a także wzrosty ich cen sięgające nawet 1000% (słownie: tysiąc procent) – zmuszają przedsiębiorstwa energetyki cieplnej do poszukiwania rozwiązań tego problemu. W artykule zaprezentowane zostaną przykłady rozwiązań zrealizowane przez MPEC Nowy Sącz i powstałe w ich wyniku oszczędności, co przekłada się bezpośrednio na osiągnięte korzyści, nie tylko materialne, ale także środowiskowe.

7

The import of energy raw materials and the energy security of the European Union – the case of Poland

Rybak Aurelia, Rybak Aleksandra, Kolev Spas D.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2022

|

T. 38, z. 4

29--48

EN

This article presents research on the structure of energy mixes and the dependence on imports of the EU-27 member states, with a particular emphasis on Poland. During the conducted research, a spatial information system was used. GIS tools made it possible to build layers presenting information based on the countries’ energy mix, the level of dependence on the import of this fuel, and the share of the Russian Federation in fuel imports. It was also examined whether the level of dependence on imports from Russia was dependent on the geographical location. Since it has been shown that the share of Russian fuel is significant in the energy mixes of many member states, and that security does not depend solely on import dependence, an energy security assessment measure has been created (SES). As the level of security consists of many factors, assessing each of them separately is very difficult and unclear. Therefore, in order to simplify this analysis, it was necessary to determine one indicator that would take into account all the factors influencing the level of energy security. Poland is privileged in terms of access to fossil fuels due to its rich coal deposits; however, the potential of this fuel is not used, which is also indicated by the level of the SES measure. In the case of Poland, SES amounts to less than 16% and is almost three times lower than the EU-27 average. The indicator made it possible to indicate not only those factors that positively affect the level of energy security but also those that adversely affect it. It also enabled the identification of possible remedial measures.

PL

W artykule przedstawiono badania dotyczące struktury miksów energetycznych oraz uzależnienia od importu krajów UE-27, ze szczególnym uwzględnieniem Polski. W prowadzonych badaniach wykorzystano system informacji przestrzennej. Narzędzia GIS umożliwiły zbudowanie warstw prezentujących informacje o podstawowym składniku miksu energetycznego krajów, stopnia uzależnienia od importu tego paliwa oraz udziału Federacji Rosyjskiej w imporcie paliw. Zbadano również, czy stopień uzależnienia od importu z Rosji jest zależny od położenia geograficznego. Ponieważ wykazano, że udział rosyjskiego paliwa w miksach energetycznych wielu państw członkowskich jest znaczący, a bezpieczeństwo nie zależy wyłącznie od importu, stworzono syntetyczny miernik oceny bezpieczeństwa energetycznego (SES). Na poziom bezpieczeństwa składa się wiele czynników, a ocena każdego z nich z osobna jest bardzo trudna i niejasna. Dlatego w celu uproszczenia tej analizy konieczne było wyznaczenie jednego wskaźnika, który uwzględniłby wszystkie czynniki wpływające na poziom bezpieczeństwa energetycznego. Polska jest uprzywilejowana pod względem dostępu do paliw kopalnych ze względu na bogate złoża węgla, jednak potencjał tego paliwa nie jest wykorzystywany, na co wskazuje również poziom miernika SES. Jak wykazały przeprowadzone badania, w przypadku Polski SES wynosi niespełna 16% i jest prawie trzykrotnie niższy od średniej UE-27. Wskaźnik wskazał te czynniki, które pozytywnie i negatywnie wpływają na poziom bezpieczeństwa energetycznego. Umożliwiło to również wyznaczenie możliwych środków zaradczych.

8

Lokalne ciepłownictwo na bazie OZE

Sikorski Wojciech

Energia i Recykling : gospodarka obiegu zamkniętego

|

2022

|

nr 5

PL

Szalejące ceny różnego rodzaju dóbr szokują każdego. Nie inaczej jest w przypadku surowców energetycznych, których wzrost cen przeraził wielu przedsiębiorców, zarządców budynków użyteczności publicznej czy właścicieli przedsiębiorstw komunalnych. Wpłynęło to jednocześnie na wzrost zainteresowania różnego rodzaju rozwiązaniami, opartymi na odnawialnych źródłach energii. Ich wprowadzenie w życie umożliwia uzyskiwanie znacznych oszczędności, które można wykorzystać na wprowadzanie dalszych innowacji.

9

Zmiany w konsumpcji paliw kopalnych na świecie

Sikorski Wojciech

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2022

|

Nr 2

143--153

PL

Z biegiem lat zmienia się ukierunkowanie przemysłu, jego energochłonność, wielkość wydobycia surowców naturalnych - w tym paliw kopalnych - jak również wskaźnik ich konsumpcji. Wszystkie wymienione powyżej aspekty są ze sobą ściśle powiązane, choć zagospodarowanie surowców energetycznych nie wiąże się tylko i wyłącznie z działalnością przemysłu. Równie istotnymi obszarami są tu gospodarstwa komunalne oraz transport.

10

W poszukiwaniu?

Sikora Andrzej

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2022

|

Nr 2

18--24

PL

Wojna w Ukrainie będzie miała o wiele większy wpływ na świat niż pandemia COVID-19, która drastycznie zmieniła gospodarkę. Nadrzędnym tematem jest już nie tylko maksymalizacja dochodów i minimalizacja kosztów (wydatki na energię i zasoby), ale również wartości ludzkie, np. zdrowie czy demokracja, które kierują decyzjami politycznymi oraz strategicznymi w większym stopniu niż w przeszłości, a zmiana klimatu i transformacja energetyczna są w tle czynnikiem wspierającym zmianę zasad gry.

11

Rok bez precedensu

Romanowicz Mirosław

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2022

|

Nr 6

92--93

PL

Rok 2022 był inny niż wszystkie poprzednie i doświadczył branżę energetyczną jak żaden inny. Wydarzenia mijającego roku nie miały precedensu.

12

Konflikty zbrojne z surowcami w tle

Sikorski Wojciech

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2022

|

Nr 4

14--16

PL

Wojna, w mniejszym lub większym wymiarze, towarzyszy człowiekowi praktycznie od samego początku jego panowania nad znanym nam światem. Na wstępie przybierała raczej charakter walki o pożywienie oraz opał niezbędny do wzniecenia ognia. Później przerodziła się w konflikty, bardzo często rozgrywające się w okolicy bogatych zasobów surowców naturalnych. Można zatem wysnuć tezę, że za zdecydowaną większością wojen stoi potrzeba posiadania dostępu do surowców energetycznych, a sama energia jest słowem-kluczem dla działań militarnych na przestrzeni dziejów.

13

Co dalej z ciepłownictwem?

Bujalski Wojciech

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2022

|

Nr 6

88--89

PL

Próba podsumowania mijającego roku jest jeszcze trudniejsza niż ubiegłego. Na początku 2022 było duże oczekiwanie stabilizacji i spokoju po okresie pandemii i zerwanych łańcuchów dostaw. Niestety, 24 lutego oczekiwania te zostały zniszczone. W efekcie mamy kolejny rok niepokoju na rynkach.

14

Obniżenie spiekalności węglowych paliw formowanych poprzez termiczną obróbkę ich powierzchni w warunkach utleniających

Robak Jolanta, Ignasiak Karina, Fudała Piotr, Helt Iwona

Przemysł Chemiczny

|

2021

|

T. 100, nr 3

257--262

PL

Przedstawiono wyniki laboratoryjnych badań nad obniżaniem spiekalności węglowych paliw formowanych (pelletów) poprzez ich utleniającą obróbkę w atmosferze powietrza. Badania prowadzono przy zmiennej temperaturze procesu utleniania (150, 200 i 300°C) oraz przy zmiennym czasie ekspozycji pelletów na czynnik utleniający (5, 15, 30 i 60 min). Stwierdzono, że powierzchniowe utlenianie jest efektywną metodą obniżania spiekalności paliw formowanych wytworzonych z węgli spiekających.

EN

Fuel pellets with a sintering point of 59 (Roga Index, RI), consisting of coal, biomass and binder in a mass ratio of 90:6:4 dry matter, were oxidized with air under lab. conditions at 150, 200 and 300°C when exposed to oxidizing agent for 5, 15, 30 and 60 min. The sinterability of the pellets decreased with the increase of temp. and the extension of the process time. The RI below 18 was obtained for the samples oxidized at 150°C for 60 min and at 200 and 300°C for at least 15 min.

15

Sources and techniques of domestic heating within TRITIA region

Wysocka Małgorzata, Skubacz Krystian, Samolej Krzysztof

Journal of Sustainable Mining

|

2021

|

Vol. 20, iss. 4

260--276

EN

The paper presents the balance of energy consumption for domestic heating in Opole and Silesian Voivodship (Poland), divided into various media. The report was based on an analysis of approximately 250 documents containing low-carbon economy plans for individual municipalities (gminas). The authors compared the current situation in these voivodships and their districts with the structure of the heating system in Poland as a whole, based on data from the Central Statistical Office of Poland. The data demonstrate that the use of coal-based energy media has not changed significantly over the years and around 55-60% of households with individual heating systems use this type of media. A much more favourable trend is found in large urban centres, where there is a high proportion of district heating. The most common of the lower-emitting fuels (LPG, natural gas, electricity, heat pumps) is natural gas, and the share of the remaining sources within this group are barely significant.

16

Perspektywiczne złoża surowców na terenie Polski

Sikorski Wojciech

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2021

|

Nr 5

64--68

PL

Wiedza na temat złóż kopalin znajdujących się na terenie państwa jest jednym z podstawowych czynników, które decydują o bezpieczeństwie energetycznym kraju. Wpływa ona również bezpośrednio na prowadzoną na jego terenie politykę energetyczną. Kwestia ta dotyczy wszelkiego rodzaju kopalin, w tym też tych określanych jako surowce energetyczne.

17

Modelowanie struktur geologicznych i symulacje procesów złożowych - nowoczesne metody badawcze stosowane w INIG - PIB dla potrzeb górnictwa naftowego, górnictwa węglowego i podziemnego magazynowania energii

Szott Wiesław, Sowiżdżał Krzysztof, Budak Paweł

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2020

|

R. 23, Nr 9 (263)

10--15

PL

W artykule przedstawiono potrzebę, cele i korzyści stosowania symulacyjnych modeli struktur geologicznych zawierających surowce energetyczne oraz procesów zachodzących podczas eksploatacji tych surowców. Zagadnienia te są istotne w pracach badawczych służących górnictwu naftowemu, górnictwu węglowemu oraz innym sektorom przemysłu energetycznego. W artykule przedstawiono krótki rys historyczny rozwoju nowoczesnych metod modelowania i symulacji złożowych w pracach INiG - PIB, wykonywanych na potrzeby polskich i zagranicznych firm z ww. sektorów gospodarki. Opisano najważniejsze projekty badawcze i rozwojowe w tej dziedzinie zrealizowane w INiG - PIB. Zaprezentowano światowe kierunki rozwoju zagadnień modelowania i symulacji złożowych oraz plany poszerzenia możliwości INiG - PIB w tym zakresie.

EN

The paper presents the needs, aims and advantages of using reservoir modeling and simulations applied to underground geological structures confining energy resources and to phenomena of their exploitation. It includes historical description of the reservoir modeling development in the projects performed by INiG - PIB for Polish oil and gas industry. Main projects of this type are shortly presented. Directions of further development of the reservoir modeling and simulation are discussed and the next future plans of INiG - PIB in the field are revealed.

18

W pułapce GOZ-u

Wielgosiński Grzegorz, Czerwińska Justyna

Nowa Energia

|

2020

|

nr 4

4--12

PL

Dla nikogo chyba nie jest odkryciem, że zasoby surowcowe Ziemi, w tym zasoby surowców energetycznych, nie są niewyczerpywalne. Stąd koniecznością staje się oszczędzanie surowców, powtórne wykorzystanie produktów i recykling używanych materiałów. Dotychczasowy model gospodarki linearnej dający się opisać prostym schematem: pozyskaj surowce - wyprodukuj wyrób - używaj go - pozbądź się odpadu - musi być zastąpiony innym modelem, w którym pozyskane surowce będą wykorzystywane najdłużej jak to jest możliwe - poprzez wielokrotne użycie wyprodukowanych wyrobów, a strumień powstającego odpadu będzie jak najmniejszy.

19

How Selected Energy Commodity Prices Volatility Impacts Gross Domestic Product (GDP) Fluctuation with Respect to Selected European Countries

Ranosz Robert, Kowal Barbara

Inżynieria Mineralna

|

2020

|

no. 1, vol. 1

93--98

EN

The article examines price volatility of the following energy raw materials: uranium, coal, crude oil and natural gas, and its influence on GDP fluctuation with regard to selected European countries. The study was carried out using linear regression approach, in which the volatility of raw materials prices was determined as independent variables and GDP fluctuation as a dependent variable. The article examines 33 European countries and the examined period covered 28 years (from 1990 to 2018). As demonstrated in the study, energy raw materials prices volatility influences GDP fluctuation, especially in the countries involved in their extraction and processing. Attention was also drawn to the fact that uranium and coal are the most significant energy raw materials for the European countries. In the case of crude oil, its volatility turned out to be significant only for two countries, i.e. Norway and the Russian Federation. It was a surprise that natural gas prices volatility slightly affects GDP fluctuation in selected European countries.

PL

W artykule poddano badaniu zmienność cen surowców energetycznych, do których zaliczono: uran, węgiel, ropę naftową oraz gaz ziemny, na zmienność produktu krajowego brutto poszczególnych krajów Europy. Badanie przeprowadzono przy użyciu regresji liniowej, w której zmienność cen surowców określono jako zmienne niezależne a zmienność PKB jako zmienną zależną. W artykule wzięto pod uwagę 33 kraje Europy, a badany okres obejmował 28 lat (od roku 1990 do roku 2018). Jak wykazano w badaniu zmienność cen surowców energetycznych wpływa na zmienność PKB szczególnie dla krajów zajmujących się ich wydobyciem oraz przetwarzaniem. Zwrócono również uwagę na fakt, iż najistotniejszymi surowcami energetycznymi, które mają znaczenie dla krajów Europy to uran oraz węgiel. W przypadku ropy naftowej zmienność tego surowca okazała się być istotna tylko dla dwóch krajów tj. Norwegii oraz Federacji Rosyjskiej. Zaskoczeniem okazał się fakt, iż zmienność cen gazu ziemnego w nieznacznym stopniu wpływa na zmienność PKB poszczególnych krajów Europy.

20

Produkcja górnicza podstawowych surowców mineralnych w świecie i w Polsce w 2017 roku

Stanienda-Pilecki Katarzyna

Przegląd Górniczy

|

2019

|

T. 75, nr 4

19--28

PL

W artykule dokonano analizy wielkości produkcji podstawowych surowców mineralnych w świecie i w Polsce w 2017 roku, z uwzględnieniem czołowych producentów. Analizie poddano wybrane surowce z grupy metali i kamieni szlachetnych (złoto, srebro, platyna i platynowce oraz diamenty naturalne), z grupy metali kolorowych (miedź, cynk, cyna, ołów, kadm, rtęć, ind i ren), z grupy metali lekkich lub ich rud (boksyt, magnez, beryl, tytan, rutyl naturalny oraz ilmenit), z grupy metali staliwnych lub ich rud (ruda żelaza, nikiel, ruda manganu, chromit, kobalt, molibden, wolfram, tantal i niob), surowce energetyczne – węgiel kamienny, węgiel brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny, surowce nuklearne – uran, cyrkon i ziemie rzadkie, wybrane surowce chemiczne (fosfaty, potas, sól kamienna, siarka rodzima, gips, kaolin, antymon, fluoryt, baryt, bor i soda rodzima) oraz podstawowe surowce ogniotrwałe (perlit, magnezyt, wermikulit i łącznie – sillimanit, andaluzyt i cyjanit). W artykule przedstawiono istotne zmiany w wielkości produkcji tych surowców mineralnych w stosunku do 2016 roku, z uwzględnieniem wzrostów i spadków wydobycia u czołowych producentów.

EN

This paper presents an analysis of basic mineral resources production in the world and in Poland in 2017, including the leading producers. The analysis was executed for selected raw materials from the group of metals and precious stones (gold, silver, platinum and platinum and natural diamonds), from the group of non-ferrous metals (copper, zinc, tin, lead, cadmium, mercury, indium and rhenium), from the group of light metals or their ores (bauxite, magnesium, beryllium, titanium, natural rutile and ilmenite), from the group of ferrous metals or their ores (iron ore, nickel, manganese ore, chromite, cobalt, molybdenum, tungsten, tantalum and niobium), energy resources – hard coal, lignite, oil and natural gas, nuclear resources – uranium, zirconium and rare earths, selected chemical raw materials (phosphates, potassium, rock salt, native sulfur, gypsum, kaolin, antimony, fluorite, barite, boron and native soda) and basic refractories (perlite, magnesite, vermiculite and in total – sillimanite, andalusite and cyanite). The paper presents significant changes in the volume of production of these mineral raw materials in relation to 2016, taking into account increases and decreases in production at the leading producers.