Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Analysis of cavern and narrows of drilling wells in Azerbaijan fields

Ibrahimov Rafiq, Bahshaliyeva Shirin, Efendiyeva Leyla, Ibrahimov Zaur

Nafta-Gaz

|

2023

|

R. 79, nr 4

257--260

EN

An analysis of numerous well data from the Karabagly and Kursangi monocline regions in Azerbaijan showed that the main reasons of natural curvature are structural and geological conditions of wells. In contrast to a number of fields where wells are naturally bent in only one direction under the combination of geological, technical and technological factors, there are three other directions in the areas of the Karabagly and Kursangi monocline. It is suggested that according to the proposed technology, drilling intervals are minimized by an assembly with a crooked sub, and the technical and economic parameters of drilling are improved. With an increase in the content of alkaline reagents in the drilling fluid, despite a significant decrease in the absolute value of fluid loss, the likelihood of complications increases. One of the main requirements for maintaining the integrity and stability of the wellbore is the prevention of filtration. This condition imposes a certain limitation on the amount of fluid loss in drilling fluids. In drilling practice, it is necessary to strive not only to minimize the fluid loss of flushing fluids, but also to the qualitative and quantitative evaluate various additives that slow down their physical and chemical impact on the rocks forming the walls of the well.

PL

Analiza licznych danych otworowych z rejonu monokliny Karabagly i Kursangi w Azerbejdżanie wykazała, że głównymi przyczynami naturalnej krzywizny są warunki strukturalne i geologiczne otworów. W przeciwieństwie do wielu złóż węglowodorów, na których odwierty są naturalnie wygięte tylko w jednym kierunku pod wpływem kombinacji czynników geologicznych, technicznych i technologicznych, na obszarach monokliny Karabagly i Kursangi występują jeszcze trzy inne kierunki. Zgodnie z proponowaną technologią należy zminimalizować interwały wierceń poprzez montaż w zestawie przewodu wiertniczego zakrzywionego łącznika, co pozwala na poprawę wskaźników techniczno-ekonomicznych wiercenia. Wraz ze wzrostem zawartości odczynników alkalicznych w płuczce, pomimo znacznego spadku wartości bezwzględnej utraty płynów, wzrasta prawdopodobieństwo komplikacji wiertniczych. Jednym z głównych warunków zachowania integralności i stabilności odwiertu jest zapobieganie filtracji płuczki. Warunek ten nakłada pewne ograniczenia na wielkość utraty płynu w płuczkach wiertniczych. W praktyce wiertniczej należy dążyć nie tylko do minimalizacji ubytków filtratu z płuczki, ale także do jakościowej i ilościowej syntezy różnych dodatków spowalniających fizyczne i chemiczne oddziaływanie na skały budujące ścianę odwiertu.

2

Application of selected statistical tests in levelling studies

Czempas T., Godek K., Krupiński W.

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2018

|

no. 4

7--15

EN

The following paper presents a comparative application of three selected tests (L’Abbé’s, Kolmogorov’s, and Kuiper’s) in order to verify the normality of the distribution of measurement errors in precise levelling. The calculations were made on the basis of observations obtained from the levelling test network, established at the LZD experimental station in Krynica. The tests subjected to the comparison have demonstrated that the distribution of error in the studied tests is a normal distribution, and that there are no systematic errors in the measurements.

PL

Poniższa praca przedstawia porównanie wykorzystania trzech wybranych testów (Abbe`go, Kołmogorowa i Kuipera) w celu sprawdzenia normalności rozkładu błędów pomiarowych w niwelacji precyzyjnej. Obliczeń dokonano na podstawie obserwacji uzyskanych z testowej sieci niwelacyjnej założonej w LZD Krynica. Porównane testy wykazały, że rozkład w błędu w badanych testach jest rozkładem normalnym, oraz, że nie występują błędy systematyczne w pomiarach.

3

Statystyczna weryfikacja wyników badań elektryzacji strumieniowej cieczy izolacyjnych

Zdanowski M.

Poznan University of Technology Academic Journals. Electrical Engineering

|

2017

|

No. 90

21--32

PL

W artykule przedstawiono wyniki obliczeń statystycznych mających na celu potwierdzenie, że uzyskane rezultaty badań eksperymentalnych prądu elektryzacji strumieniowej oleju izolacyjnego TRAFO EN oraz estru MIDEL 7131®, cechują się powtarzalnością przy założonym poziomie istotności α = 0,05. Serie pomiarowe wykonano przy użyciu układu przepływowego z rurką. Na otrzymanych wynikach pomiarów przeprowadzono parametryczny test istotności, oparty na analizie wariancji dla wielu średnich klasyfikacji pojedynczej.

EN

The paper presents the results of statistical calculations in order to confirm that the obtained results of experimental studies of streaming electrification current of TRAFO EN insulating oil and MIDEL 7131® ester, characterized by repeatability at the assumed significance α = 0.05 level. Measurement was performed using a flow system with the tube. On the results obtained measurements were performed parametric test of significance, based on the analysis of variance for many medium-sized single classification.

4

Pseudo-random Simulation of Synchronous Interconnections of Polish and German 110 kV Grids

Sobierajski M., Rojewski W.

Acta Energetica

|

2017

|

nr 1

123--127

EN

The is a study of the power supply of a separated portion of a 110 kV grid on the Polish side from the German 110 kV grid. The Polish and German power systems are interconnected by exchange lines on the level of 400 kV and 220 kV only, so the separation of a 110 kV island without power supply interruption shall require an additional short-term interconnection for synchronous operation of the two systems with a 110 kV line. The voltage angle offset in the connected 110 kV nodes depends on the equivalent reactance of the adjacent systems’ interconnection at the transmission grid level, and on the power flow in the exchange lines. At the planning stage, in simplified analyses of such cooperation, the equivalent reactance and exchange power can be considered as random variables with uniform probability distribution. Random values of the reactance and exchange power at predetermined intervals can be generated by using a pseudo-random number generator, and the angle offsets for random reactances and random exchange powers can be calculated from the functional dependency. The random angle offset values determined in this way undergo statistical analysis, which allows estimating the probability of exceeding the angle offset limit. These considerations are illustrated by an example calculation.

PL

Streszczenie Przedmiotem rozważań jest zasilanie wydzielonego obszaru sieci 110 kV po stronie polskiej z niemieckiej sieci 110 kV. Obydwa systemy elektroenergetyczne, polski i niemiecki, połączone są liniami wymiany tylko na poziomie 400 kV i 220 kV, w tych warunkach wydzielenie wyspy 110 kV bez przerwy w zasilaniu odbiorców wymaga dodatkowego krótkotrwałego połączenia do synchronicznej współpracy obu systemów linią 110 kV. Rozchył kątowy napięć w łączonych węzłach 110 kV zależy od zastępczej reaktancji połączenia sąsiednich systemów na poziomie sieci przesyłowych oraz od przesyłanej mocy liniami wymiany. Na etapie planowania, w uproszczonych analizach takiej współpracy, zastępcza reaktancja oraz moc wymiany mogą być traktowane jako zmienne losowe o równomiernym rozkładzie prawdopodobieństwa. Losowe wartości reaktancji i mocy wymiany w zadanych przedziałach mogą być wygenerowane z wykorzystaniem generatora liczb pseudolosowych, a rozchyły kątowe dla losowych reaktancji i losowych mocy wymiany mogą być obliczone z funkcyjnej zależności. Tak określone losowe wartości rozchyłu kątowego są poddane analizie statystycznej, która pozwala oszacować prawdopodobieństwo przekroczenia dopuszczalnej wartości rozchyłu kątowego. Rozważania są zilustrowane przykładem obliczeniowym.

5

Przebieg symulacji komputerowej procesu oczyszczania ścieków komunalnych w reaktorze osadu czynnego

Kowalewski Z., Neverova-Dziopak E.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2016

|

z. 63, nr 2/II

241--254

PL

Celem badań było ustalenie wpływu ilości i zakresu parametrów jakości ścieków surowych na wiarygodność wyników symulacji, co umożliwiłoby ustalenie optymalnej częstotliwości ich monitoringu, niezbędnego do pozyskiwania danych do modelowania w programach ASM. W artykule przedstawiono metodykę prowadzenia symulacji komputerowej procesu oczyszczania ścieków komunalnych w reaktorach biologicznych z osadem czynnym. Zaprezentowano sposób przygotowania i przetwarzania danych wejściowych do modelu oraz sposoby oceny i weryfikacji wyników symulacji za pomocą testów statystycznych. Modelowanie było wykonane w programie BioWin na przykładzie oczyszczalni ścieków komunalnych „Kujawy” w Krakowie. W oparciu o wstępne wyniki niniejszych badań można wnioskować, że w celu uzyskania wiarygodnych wyników symulacji pracy bioreaktora w modelu ASM niezbędne jest prowadzenie monitoringu podstawowych paramentów jakości ścieków online.

EN

The aim of the research, the results of which are presented in this paper, was to determine the influence of the number and scope of raw sewage quality parameters on the reliability of the simulation results, that would allow to determine the optimal frequency of monitoring required to obtain data for ASM simulation programs. The article presents the methodology of computer simulation of the process of municipal wastewater treatment in bioreactors with activated sludge. The method of data preparation and processing of its input into the model as well as the methods of assessment and verification of simulation results by means of statistical tests are presented The modeling was done in the BioWIN software on the example of sewage treatment plant "Kujawy" in Krakow. On the basis of preliminary results of the study it can be concluded that in order to obtain the reliable results of bioreactor simulation in ASM model it is necessary to conduct the online monitoring of the main wastewater quality parameters.

6

Przykłady użycia matematyki do rozwiązywania zagadnień z innych dziedzin

Rybka P.

Mathematica Applicanda

|

2014

|

Vol. 42 (Cogitationes collectae)

40--41

PL

Artykuł omawia przykłady projektów realizowanych w ramach MISDoMP1. MISDoMP powołano w ramach Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Matematyczno-Przyrodniczych w 2008, kolegium zaś powołano w 2001 roku siłami wydziałów Uniwersytetu Warszawskiego: Biologii, Chemii, Fizyki, Geografii, Geologii, Matematyki, Informatyki i Mechaniki a także Psychologii.

EN

This article is supported by examples of projects being carried out at MISDoMP. MISDoMP have been conducted within the College of MISMaP UW since 2008. The College itself was formed in 2001 by seven UW faculties: Biology, Chemistry, Physics, Geography and Regional Studies, Geology, Mathematics, Informatics and Mechanics as well as Psychology.

7

O miejscu matematyki stosowanej

Ombach J.

Mathematica Applicanda

|

2014

|

Vol. 42 (Cogitationes collectae)

48--50

PL

Nie należy łagodzić kryteriów w trakcie oceny prac z matematyki stosowanej. Jednak osoby ubiegające się o naukowy awans na podstawie takich prac, mają prawo, aby ich ocena była dokonywana przez starannie dobranych recenzentów związanych z matematyką stosowaną.

EN

One must not soften the criteria during the evaluation of the works concerning applied mathematics. However, applicants for scientific degrees on the basis of such works should have the right to be evaluated by carefully selected referees which are related to applied mathematics.

8

Matematyka stosowana : kilka uwag osobistych

Palczewski A.

Mathematica Applicanda

|

2014

|

Vol. 42 (Cogitationes collectae)

24--30

PL

”Matematyka stosowana” oznacza matematykę, której przedmiot badań ma związki z rzeczywistością pozamatematyczną (fizyczną, biologiczną, techniczną, ekonomiczną). W polskim środowisku matematycznym funkcjonuje także termin ”zastosowania matematyki”, który mimo innego semantycznego znaczenia jest synonimem pierwszego. Obie te nazwy odpowiadają jednemu terminowi angielskiemu ”applied mathematics”.

EN

”Applied mathematics” is mathematics, which is the subject of research relationships with reality out of mathematics (physical, biological, technical, economical). The Polish world of mathematics also operates the term ”application of mathematics” , which, despite another semantic significance is synonymous with the first . Both of these names correspond to one by English term ”applied mathematics”.

9

Matematyka a gospodarka

Szajowski K. J.

Mathematica Applicanda

|

2014

|

Vol. 42 (Cogitationes collectae)

57--61

PL

Działalność naukową można opisać podając różny zestaw cech. Do tak scharakteryzowanych aktywności można zastosować jedną z metod statystycznych pozwalających na agregacje czy klasyfikacje. Znawcy tematu wiedzą, że agregacje można prowadzić w różny sposób i na różnym poziomie wytworzonych klas zakończyć. W notatce tej spróbuję wymienić powody, które mogą stanowić podstawę do wydzielenia odrębnej grupy badań naukowych w dyscyplinę matematyka stosowana czy zastosowania matematyki odwołując się do już istniejących podziałów. To odwołanie zakłada, iż klasyfikacje działalności gospodarczej czy naukowej są konsekwencją racjonalnej procedury niekoniecznie wynikającej ze ścisłych metod statystycznych. Będzie to zatem raczej analiza jakościowa niż ilościowa oparta na intuicji wynikającej z wielu lat obserwacji instytucji edukacyjnych, prowadzących badania eksperymentalne i prace teoretyczne. W konkluzji pojawi się zachęta do zdefiniowania cech pozwalających na lepsze odróżnienie matematyki czystej od stosowanej.

EN

Scientific activity can be described by specifying a different set of features. For so characterized the activity we can use one of the statistical methods that allow for aggregation and classification. Experts in the subject know that aggregation can be performed in different ways and at different levels of generated classes finish. In this note I'll try to mention the reasons which may give rise to separate distinct group of research in the discipline of applied mathematics or applications of mathematics referring to already existing divisions. This reference assumes that the classifications of economic activities, are the consequence of a rational scientific procedures do not necessarily resulting from the strict statistical methods. This will therefore qualitative analysis rather than quantitative supported on intuition derived from the many years of follow-educational institutions, engaged in experimental and theoretical work. In conclusion, the incentive will be to define the characteristics for better distinguish pure mathematics from applied.

10

Kilka uwag na temat współczesnej statystyki i roli zastosowań

Bogdan M.

Mathematica Applicanda

|

2014

|

Vol. 42 (Cogitationes collectae)

42--44

PL

W artykule omówiono aktualne trendy w rozwoju statystyki i potrzebę opracowania wymagań dla naukowców pracujących w tej dziedzinie. Wskazuje również na korzyści wynikające z rozwoju statystyki stosowanej dla społeczności matematycznej.

EN

The article discusses current trends in the development of statistics and the need for elaborating the promotion requirements for the scientists working in this field. It also points at the advantages of the development of applied statistics for the general mathematical community.

11

Kilka osobistych uwag o zastosowaniach matematyki

Nadzieja T.

Mathematica Applicanda

|

2014

|

Vol. 42 (Cogitationes collectae)

31--35

PL

Potrzeba rozwijania zastosowań matematyki spotyka się z akceptacją, zrozumieniem i życzliwym zainteresowaniem w środowisku matematyków. Świadczą o tym tworzone specjalizacje matematyka z ... lub zastosowania matematyki w ..., dopisywanie w pracach czysto matematycznych paru zdań lub nawet rozdziału o możliwych zastosowaniach uzyskanych wyników, często też referaty konferencyjne poprzedzone są wstępem omawiającym motywacje biologiczne, fizyczne czy chemiczne zajmowania się danym zagadnieniem. Organizuje się też wiele konferencji matematycznych poświęconych zastosowaniom matematyki w różnych dziedzinach nauk przyrodniczych lub ekonomicznych. Wszystko to daje fałszywy obraz bujnie rozwijających się zastosowań matematyki i ekspansji metod matematycznych w różnych dziedzinach nauk.

EN

Need to develop applications of mathematics meets with acceptance, understanding and sympathetic interest in the mathematicians world. Evidenced are by creation of the mathematics major with ... or the mathematics in ..., adding in a purely mathematical work of a few sentences or even a chapter on the possible applications of the results, conference papers often are preceded by an introductory discussion the motivations of the biological, physical or chemical character to deal with the issue. Organized a number of conferences devoted to mathematical applications of mathematics in various fields of natural sciences or economics. All this gives a false picture of lush developing applications of mathematics and expansion of mathematical methods in various fields of science.

12

Co możemy zrobić w celu wsparcia zastosowań matematyki w Polsce?

Damek E.

Mathematica Applicanda

|

2014

|

Vol. 42 (Cogitationes collectae)

[11--17]

PL

W przeciągu ostatnich dwóch lat rozmawiałam z bardzo wieloma ludźmi. Jednym z podstawowych pytań dotyczących dalszego rozwoju matematyki stosowanej w Polsce jest to czy należy powołać nową dyscyplinę(y) w zakresie nauk matematycznych czy nie. Taką ewentualną nowa dyscypliną mogłaby być np. statystyka stosowana czy matematyka obliczeniowa. Zdania są podzielone. W tej notatce przekazuję moje wypowiedzi z różnego okresu tej dyskusji w kolejności chronologicznej.

EN

In the past two years I talked to a great many people. One of the fundamental questions concerning the further development of applied mathematics in Poland is whether to appoint a new discipline (s) in the field of mathematics or not. Such a possible new discipline could be, for example. Applied statistics and mathematics calculation. Opinions are divided. The basic argument is this: ”If you summon a new discipline, it will give an impulse to the development of this kind of research in Poland. It does not bother us that maybe in the beginning only one or two departments will get permissions.” I agree with this argument except that it must appear a group of people - professionals such or other uses that his authority will ensure the quality, as well as prepare an appropriate proposal. They must be the people who really know their subject. This is the main conclusion of the discussion that took place at the Council of the Faculty of Mathematics and Computer Science, University of Wrocław on 18 March 2014 bf I believe the same potential vote ”for” on the Committee on Mathematics is not enough - without any previous preparation exactly nothing will change. The movement is now on the wworld of applied mathematicians because all the others are generally very positive attitude.

13

Statistical Methods Applied in Evaluating the Reliability of Land Surveying Equipment

Krupiński W.

Geomatics and Environmental Engineering

|

2014

|

Vol. 8, no. 1

21--32

EN

In order to verify whether measurements made by an electronic total station and a Leica level are systematically correct, a series of measurements by these instruments was performed on the test grid at UR Krakow, Balicka. Leica TS 02 total station was used in measurements of horizontal angles while distances were tested using the following statistical tests of identity: - horizontal angles-Smirnov-Kolmogorov test, - distance-confidence intervals testing. Elevation measurements performed by self-leveling Leica Sprinter 150M were tested by a T-test. The theoretical basis for the tests of identity and their practical application are discussed. The research concludes that the test instruments do not always meet the criteria, and in such a case, prior to measurements, they should be subjected to rectification.

PL

W celu sprawdzenia, czy w pomiarach wykonanych tachimetrem elektronicznym i samopoziomującym niwelatorem firmy Leica nie występują błędy systematyczne, wykonano szereg pomiarów tymi przyrządami na siatce testowej UR Kraków przy ul. Balickiej. Wyniki wykonanych tachimetrem Leica TS 02 pomiarów kątów poziomych i odległości poddano badaniom za pomocą statystycznych testów identyczności, a mianowicie: - kąty poziome - test Smirnowa-Kołmogorowa, - odległości - test przedziałów ufności. Wyniki pomiarów wysokościowych wykonanych niwelatorem samopoziomującym Leica Sprinter 150 M przebadane zostały testem sumy rang T. Omówione zostały podstawy teoretyczne testów identyczności oraz ich praktyczne zastosowanie. Z przeprowadzonych badań wynika wniosek, że badane instrumenty nie zawsze spełniają kryteria testów, a wówczas przed wykonywaniem pomiarów należy poddać je czynnościom rektyfikacyjnym.

14

Wykorzystanie sieci neuronowych oraz metod statystyki matematycznej do określania ciepła radiogenicznego skał mezo-paleozoicznych zapadliska przedkarpackiego w rejonie Tarnów-Dębica

Gąsior I.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2012

|

nr 180

1-114

PL

W niniejszej pracy zaprezentowano metodykę umożliwiającą wyznaczenie ciepła radiogenicznego skał mezo-paleozoicznych w profilu otworów wiertniczych rejonu Tarnów-Dębica. Ciepło radiogeniczne określane jest standardowo w profilach otworów wiertniczych za pomocą wzoru Rybacha, uwzględniającego wyniki gęstościowego i spektrometrycznego profilowania gamma. Wymienione profilowania nie są wykonywane we wszystkich otworach wiertniczych, czasem badane są tylko fragmenty profilu otworu. W związku z tym istnieje konieczność konstrukcji modeli matematycznych, uwzględniających zależność wydzielanego ciepła radiogenicznego od litologii skał, ich składu mineralnego i parametrów petrofizycznych takich jak: porowatość, przewodność cieplna czy prędkość propagacji fali akustycznej. Badania laboratoryjne wykonane na materiale rdzeniowym z badanego rejonu obejmowały: ilościową analizę rentgenowską składu mineralogicznego, pomiary gęstości, gęstości objętościowej oraz porowatości, pomiary przewodności cieplnej, pomiary prędkości propagacji fal podłużnych i poprzecznych oraz pomiary zawartości naturalnych pierwiastków promieniotwórczych: uranu, toru i potasu. W procesie tworzenia modeli wykorzystano metody statystyki matematycznej: regresję liniową, wielokrotną, estymację nieliniową oraz metodę sieci neuronowych. Opracowaną metodykę zastosowano do ilościowej oceny ciepła radiogenicznego w profilach dziesięciu wybranych otworów wiertniczych rejonu Tarnów-Dębica. Wykreślono mapy średnich wartości ciepła radiogenicznego dla utworów: kredy górnej, jury górnej i środkowej oraz karbonu dolnego. Na podstawie profilowań ciepła radiogenicznego z wybranych otworów wiertniczych wykonano przestrzenny, schematyczny model rozkładu tego parametru dla warstw odpowiadającym następującym jednostkom stratygraficznym: dewon, karbon, trias, jura oraz kreda. Model ten, przedstawiony poprzez pięć profili korelacyjnych, określa hipotetyczną wartość ciepła w omawianym rejonie. Wykonano także korelację odcinkowych wartości strumienia cieplnego i średnich ważonych wartości ciepła radiogenicznego badanych skał.

EN

New method used for quantitative estimation of the radiogenic heat values in the profiles of the boreholes from Tarnów-Dębica area is presented in this work. Radiogenic heat is conventionally estimated in well profiles by the means of Rybach equation using the results of density and spectral gamma logs. These logs are not always performed and sometimes only part of the well profile is logged. That's why there is a necessity to generate mathematical models connecting radiogenic heat with the litology of rocks, their mineralogy and petrophysical parameters such as: porosity, heat conductivity, and velocity of wave propagation. Laboratory measurements, performed on core samples from the Tarnów-Dębica area, includes: quantitative mineralogical composition (X-ray analysis) density, bulk density, porosity, thermal conductivity, velocity of longitudal and transverse waves propagation, and natural radioactive elements (uranium, thorium and potassium) content. Additionally log data, among others gamma logs and velocity of longitudal wave propagation from the chosen boreholes from the investigated area were used in the new methodology. Mathematical models were generated with the use of the following statistical methods: linear regression, multiple regression analysis, non-linear estimation and networks. The obtained methodology was used for quantitative evaluation of the radiogenic heat values in ten chosen boreholes from the Tarnów-Dębica area. In the present study, maps of average radiogenic heat values for Upper Cretaceous, Upper and Middle Jurassic and Lower Carboniferous has been drafted. On the grounds of radiogenic heat logging from selected boreholes, spatial, schematic model of this parameter distribution has been prepared for the strata corresponding to the following stratygraphic units: Devonian, Carboniferous, Triassic, Jurassic and Cretaceous. This model, represented by five correlation models, determine hypothetic heat value in the region in question. The study also covers correlation of heat flux sectional values and weighed averages of radiogenic heat for examined rocks.

15

Zastosowanie statystyki matematycznej do analizy wyników sportowych podchorążych Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych

Biały J., Myrcik I.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych

|

2011

|

Nr 1

82--92

PL

W artykule autorzy wykorzystali statystykę w celu analizy i interpretacji wyników sportowych podchorążych IV roku. Przy pomocy testu McNemara wykazali, że treningi oraz ćwiczenia miały istotny wpływ na poprawę wyniku biegu na 100 m. Obliczyli również współczynnik korelacji Pearsona pomiędzy wynikami biegu na 3 km a wynikami w pływaniu na 50 m. Niniejsza praca ma za zadanie przybliżenie zagadnień związanych ze statystyką, które w tym miejscu zostały wykorzystane do analizy wyników sportowych podchorążych Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych. Analizie poddano wyniki sportowe podchorążych IV roku, liczącego 82 osoby.

EN

The author of the article made use of the statistics for the purpose of carrying out the analysis and interpretation of the results obtained in sport by the IV year cadets. With the application of the McNemara test it was proved that practice and exercise had significant influence on the improvement of the results in 100m sprint. The Pearson correlation coefficient has also been calculated based on the results obtained in the 3 km run and in 50 m swimming race.

16

Chemical composition and assessment of drinking water quality: Latvia case study

Vircavs M.

Proceedings of ECOpole

|

2009

|

Vol. 3, No. 2

267--272

EN

Assessment of drinking water quality in seven largest Latvia drinking water supply systems (Riga, Daugavpils, Liepaja, Ventspils, Jelgava, Jurmala, and Rezekne) in 2008 using mathematical statistical processing of chemical composition data is carried out. In all analyzed drinking water the concentrations of Hg, Cd, Pb, Cu, Ni, Cr (total), − BrO and trihalomethanes (total) were observed in the level of their quantification or less than it or concentration changes were observed only in some cases that are significantly less than their maximum permissible values (MPV). The processed data show that higher concentrations of sulphate in Jelgava and Jurmala drinking water were observed. In Jelgava drinking water sulphate concentration exceed the accepted MPV for 97 mg/dm3 and in Jurmala - for 26 mg/dm3. Besides, high values of total iron (1.15±0.54 mg/dm3) and turbidity (14.2±7.2 nephelometric turbidity units) were obtained also in Jelgava drinking water. Relative high concentration of aluminium in Liepaja drinking water (0.2 mg/dm3) takes place that achieves the MPV. Confidence intervals of mean values were calculated using Chebyshev's inequality. The processed data testify well even very well quality of the analyzed largest Latvia drinking water supply systems.

PL

W 2008 r. wykonano statystyczną ocenę jakości wody pitnej pobranej z siedmiu największych systemów wodociągowych Łotwy (Ryga, Daugavpils, Liepaja, Ventspils, Jelgava, Jurmala i Rezekne) na podstawie ich składu chemicznego. We wszystkich analizowanych wodach pitnych stężenia Hg, Cd, Pb, Cu, Ni, Cr (stężenie całkowite), − BrO i trihalogenometanów (stężenie całkowite) były na granicy oznaczalności lub poniżej. Tylko w niektórych przypadkach obserwowano zmiany stężeń, ale były one znacznie mniejsze od dopuszczalnej wartości maksymalnej (MPV). Na podstawie analizy danych stwierdzono zwiększone stężenie siarczanów w wodzie pitnej z Jelgavy i Jurmaly. W wodzie pitnej Jelgavy stężenie siarczanów przekraczało maksymalne wartości dopuszczalne (MPV) o 97 mg/dm3, a w Jurmale - 26 mg/dm3. W wodzie pitnej z Jelgavy stwierdzono też duże całkowite stężenie żelaza (1,15 ± 0,54 mg/dm3) i znaczne zmętnienie (14,2 ± 7,2 NTU). Stwierdzono stosunkowo duże stężenie glinu w wodzie pitnej z rzeki Liepaja (0,2 mg/dm3), sięgające MPV. Przedziały ufności wartości średniej zostały obliczone z wykorzystaniem nierówności Czebyszewa. Analizowane dane świadczą o bardzo dobrej jakości wody pitnej z badanych sieci wodociągowych Łotwy.

17

Mathematical statistics and mathematical didactics

Folćan M.

Scientific Issues of Jan Długosz University in Częstochowa. Mathematics

|

2007

|

Vol. 12

199-206

18

Applying the idea of fusionism in the probability theory

Major M.

Scientific Issues of Jan Długosz University in Częstochowa. Mathematics

|

2007

|

Vol. 12

69-76

EN

The solutions presented in this paper may serve as an illustration of the principle of internal integration, know as the idea of fusionism. In the paper we consider some problem. From an urn containing b white balls and c black ones are selected simultaneously some balls. If the balls are of the same colours one of the players wins, otherwise the other player is the winner. For which values of b and c is the game fair?

19

Explicit expressions for moments of F order statistics

Nadarajah S.

Demonstratio Mathematica

|

2007

|

Vol. 40, nr 4

815-818

EN

For the first time, explicit closed form expressions are derived for moments of order statistics from the F distribution.

20

Testowanie hipotezy o występowaniu elementów nietypowych w ciągu obserwacji opisującym niezawodność urządzeń górniczych

Czaplicki J.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2006

|

z. 274

167-178

PL

W badaniach niezawodności urządzeń górniczych, prowadzonych w rzeczywistych warunkach eksploatacji, pojawiają się niekiedy takie wartości obserwowanej cechy, które w sposób ewidentny odbiegają od pozostałych. Powstaje problem, czy te, nietypowe wartości, są właściwością tej cechy czy nie? Zagadnienie występowania elementów nietypowych (odstających, oddalonych) może dotyczyć pojawienia się realizacji wyraźnie za dużych jak i za małych i mieści się w szeroko pojętym problemie jednorodności danych. Autor rozważa to zagadnienie wskazując na metody weryfikacji przynależności tych realizacji do badanego zbioru, prezentując na przykładach odpowiednie procedury postępowania sprawdzającego.

EN

In reliability investigations of mine equipment, especially those carried out in real exploitation conditions, the problem of outlying observations can occur. Immediately in such a case, a question comes into being whether this strange outcome is the property of observed feature or not. The problem of untypical data concerns values significantly greater as well as lower than usually and it can be reckoned to the problem of data homogeneity in a wide sense. The author considers this problem indicating methods lying in statistical field and outside of it. Particular procedures are presented and practical examples are shown in the paper.