Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ czasu eksploatacji systemu elektroenergetycznego statku powietrznego na jakość energii w stanach nieustalonych

Michalak Sławomir, Tokarski Tomasz

Journal of KONBiN

|

2024

|

Vol. 54, iss. 1

48--63

PL

W pracy omówiono znaczenie parametrów energii elektrycznej w stanach nieustalonych dla oceny zdolności sieci elektroenergetycznej statku powietrznego do samoregulacji. Wykazano, iż na jakość energii elektrycznej systemu elektroenergetycznego statku powietrznego wpływa czas jego eksploatacji. Zmiany starzeniowe wynikające z długotrwałej eksploatacji systemu elektroenergetycznego powodują pogorszenie parametrów energii elektrycznej, a to wpływa bezpośrednio na zdatność do lotów oraz bezpieczeństwo latania. Zachowanie normatywnych parametrów energii w stanach nieustalonych jest bardzo istotne dla zapewnienia prawidłowej eksploatacji statku powietrznego. W artykule opisano metodę pomiarów jakości energii elektrycznej w stanach nieustalonych, a na przykładzie systemu elektroenergetycznego prądu stałego samolotu Su-22 przedstawiono istotę diagnostyki jego sieci w stanach nieustalonych. Zaprezentowano również przykładowe wyniki badań, przeprowadzonych przez autorów, dotyczących zmian parametrów energii elektrycznej w stanach nieustalonych samolotu Su-22, uzyskane w czasie jego wieloletniej eksploatacji.

EN

The paper presents the importance of electricity parameters in transient states for assessing the ability of an aircraft's power grid to self-regulate. It has been shown that the quality of electrical energy of an aircraft's power system is influenced by its operating time. Aging changes resulting from long-term operation of the power system cause deterioration of electrical energy parameters, which directly affects airworthiness and flying safety. Maintaining standard energy parameters in transient states is very important to ensure proper operation of the aircraft. The article describes the method of measuring the quality of electricity in transient states, and using the example of the DC power system of the Su 22 aircraft, the essence of its network diagnostics in transient states is presented. Also presented are sample results of research conducted by the authors regarding changes in electrical energy parameters in transient states of the Su 22 aircraft, obtained during its many years of operation.

2

Numerical simulation of the liquid distribution problem by an adaptive flow distributor

Rutkevych Volodymyr, Kupchuk Ihor, Yaropud Vitalii, Hraniak Valerii, Burlaka Serhii

Przegląd Elektrotechniczny

|

2022

|

R. 98, nr 2

64--69

EN

The article presents a numerical modeling of the adaptive flow divider, which allows you to adjust the supply of the U-shaped frame according to the change in load acting on the mechanism for cutting and unloading the stem feed. The use of adaptive flow divider in the hydraulic drive system of the mechanism for cutting and unloading allows to stabilize energy consumption for separation of a portion of stem feed under the condition of change and fluctuation of parameters that significantly affect the process of separation and unloading of stem feed from monolith. On the basis of the carried out numerical modeling recommendations on a choice of constructive parameters of an adaptive flow divider are given.

PL

W artykule przedstawiono modelowanie numeryczne adaptacyjnego dzielnika przepływu, który umożliwia regulację zasilania ramy w kształcie litery U w zależności od zmiany obciążenia działającego na mechanizm cięcia i odciążania posuwu łodygi. Zastosowanie adaptacyjnego rozdzielacza przepływu w hydraulicznym układzie napędowym mechanizmu cięcia i rozładunku pozwala ustabilizować zużycie energii na oddzielenie porcji podawczej łodygi pod warunkiem zmiany i wahań parametrów, które istotnie wpływają na proces rozdzielania i rozładunku pasza z łodygi z monolitu. Na podstawie przeprowadzonego modelowania numerycznego podano zalecenia dotyczące doboru parametrów konstrukcyjnych adaptacyjnego dzielnika przepływu.

3

Digital processing of one-dimensional signals based on the median filtering algorithm

Tsurkan Oleh, Kupchuk Ihor, Polievoda Yurii, Voznyak Oleksandr, Hontaruk Yaroslav, Prysiazhniuk Yrii

Przegląd Elektrotechniczny

|

2022

|

R. 98, nr 11

51--56

EN

The article is devoted to solving the problem of effective digital signal processing of the information system for monitoring the indicators of chemical processes of a biogas plant. Сonsiders the principles of digital signal processing, general provisions of digital filtering, existing methods of noise filtering in electrical signals, the median filters of one-dimensional signals are studied in details. In order to increase the speed of information processing, a median filtering algorithm based on difference matrices using the threshold saturation function was developed.

PL

Artykuł poświęcony jest rozwiązaniu problemu efektywnego cyfrowego przetwarzania sygnałów systemu informatycznego monitorowania wskaźników procesów chemicznych biogazowni. Rozważa zasady cyfrowego przetwarzania sygnałów, ogólne przepisy filtrowania cyfrowego, istniejące metody filtrowania szumów w sygnałach elektrycznych, szczegółowo badane są filtry medianowe sygnałów jednowymiarowych. W celu zwiększenia szybkości przetwarzania informacji opracowano algorytm filtrowania medianowego oparty na macierzach różnic z wykorzystaniem funkcji progowej nasycenia.

4

Wydatki krytyczne przy dopływie ropy lub gazu w odwiercie pionowym i poziomym

Szpunar Tadeusz, Budak Paweł

Nafta-Gaz

|

2022

|

R. 78, nr 8

589--597

PL

Artykuł poświęcony jest metodom określania wydatku krytycznego w odwiertach pionowych i poziomych eksploatujących ropę naftową i gaz ziemny w stanie pseudoustalonym i nieustalonym. Podano szereg zależności do ustalania wydatku krytycznego dla rozmaitych konfiguracji, tj. rodzaju odwiertu (poziomy/pionowy), charakteru dopływu medium złożowego (pseudoustalony/nieustalony) oraz rodzaju medium (gaz ziemny/ropa naftowa) opracowanych przez rozmaitych autorów, poświęcając szczególną uwagę metodzie Chaperon – jako jedynej mającej podstawy teoretyczne. Podano zaproponowane przez autorów bardzo proste wzory, które mogą służyć do orientacyjnej oceny wielkości wydatku krytycznego, i losowo porównano wyniki z otrzymanymi za pomocą metody Chaperon, stwierdzając dającą się zaakceptować rozbieżność wyników, pomimo że w modelu Chaperon w przypadku odwiertu poziomego przyjmowano inne założenia odnośnie do kształtu obszaru drenowanego przez odwiert i charakteru przepływu. Zależności te wykorzystywane są do interpretacji zachowania ciśnienia przy radialnym dopływie ropy naftowej i gazu ziemnego do odwiertu pionowego i poziomego. Podane zależności oparte są na powszechnie znanych wzorach wiążących ciśnienie denne ruchowe w odwiercie z natężeniem dopływu medium złożowego. W artykule zestawiono rozmaite korelacje służące do określania wydatku krytycznego proponowane przez rozmaitych autorów opracowane przy przyjęciu rozmaitych założeń. Rozbieżności wyników poszczególnych korelacji dla tego samego zestawu danych proponowanych przez różnych autorów mogą dochodzić do kilkuset procent, co uzmysławia złożoność zagadnienia zawadniania się odwiertów eksploatacyjnych i trudność realistycznego opisu tego zjawiska. Korelacje podane w tekście artykułu opracowano na podstawie modeli analogowych lub na podstawie badań laboratoryjnych.

EN

The article discusses the methods used for evaluation of the critical flow rate in vertical and horizontal wells in case of oil or natural gas flow. The transient and pseudo-steady flow is considered. Various relations used for evaluation of critical flow rate for vertical/horizontal wells proposed by several authors have been provided. Special attention has been paid to Chaperon model which is the only one having the theoretical foundation. Very simple equations which can be used for evaluation of critical flow rate, based on well-known and generally accepted equations relating the bottom hole pressure and flow rate have been proposed. Those equations relate the pressure behavior in oil and gas wells assuming the radial flow in the reservoir. Relations for vertical and horizontal wells have been provided. They can be used for approximate evaluation of critical flow rate which is the highest flow rate not causing inflow of water into oil or gas well. Of course there are discrepancies between results given by Chaperon and the proposed methods but they are not very large and are acceptable from the technical point of view. One should remember that in case of the horizontal wells the Chaperon model assumes rectangular shape of drainage area while the methods proposed in this paper use the circular drainage area and radial flow. It should be noted that the critical flow rates evaluated using various methods provided in literature and listed in this article yield results which may differ by several hundred percent for the same set of input data – this indicates the complexity of the problem of water inflow to the production wells. Equations proposed by various authors are based on the analog models or results of the laboratory experiments.

5

Using the instantaneous angular speed measurement to characterize the transient dynamic response of an inertial system

Valencia Andrés Felipe Rodríguez, Piedrahita Carlos Alberto Romero

Diagnostyka

|

2022

|

Vol. 23, No. 2

art. no. 2022204

EN

The measurement of instantaneous angular speed in flywheels has been used in Internal Combustion Engines for the diagnosis of faults in the fuel injection systems, combustion quality at idle, ignition system, and especially in the performance assessment of starter motor and battery accumulator, among others. It is the aim of this paper to forecast the use of an experimental flywheel-based test bench, driven by a single-cylinder Internal Combustion Engine and a starter motor, developed to perform research studies in the laboratory of internal combustion engines. It is illustrated the measurement and processing of the instantaneous angular speed of a flywheel to characterize the dynamic response of the inertial system during the run-up and run-out regimes. The mathematical model of the transfer function is presented, relating the angular velocity with the torque transmitted by the starter motor as a first-order system. For the acquisition of the signal, a NI 6009 card is used, while a Matlab computer program is employed to plot the instantaneous angular velocity curves, and also to identify the time response of the system. The time constant is 1.54 seconds, which corresponds to 63.2% of the value of steady state signal in run-up regime.

6

Modelowanie numeryczne układu rura w rurze wykorzystywanego do chłodzenia rurociągu pary o parametrach ultranadkrytycznych

Granda Mariusz

Zeszyty Energetyczne

|

2020

|

T. 7

335--353

PL

Odpowiedzią przemysłu energetycznego na wzrost ograniczeń emisji zanieczyszczeń do atmosfery jest dążenie do poprawy sprawności obiegu Rankine’a oraz zastosowanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych przy produkcji energii elektrycznej. Coraz częściej projektuje się zaawansowane jednostki o parametrach ultra-nadkrytycznych, w których parametry pary przekraczają 30 MPa i 650°C. Wymusza to stosowanie niezwykle drogich stali stopowych, aczkolwiek są też rozwiązania, które pozwalają na redukcję kosztów budowy elementów kotła przy zastosowaniu tańszych materiałów. Jednym z takich rozwiązań jest układ rura w rurze, w którym rurociąg pary świeżej chłodzony jest parą o niższych parametrach. Chłodzenie ścianki rury wewnętrznej umożliwia zastosowanie powłokowej bariery cieplnej (TBCs – Thermal Barrier Coatings). Niniejsza praca przedstawia matematyczny model cieplny powyższego rozwiązania, dzięki któremu możliwe jest określenie parametrów jego pracy w stanie ustalonym oraz nieustalonym.

7

The transient analysis of the hydrogenerator of Nurek HPP subject to automatic excitation control action

Safaraliev Murodbek, Rasulzoda Khusrav Nazir, Otashbekov Rajabbek Ayombekovich, Rahimov Jamshed Bobomurodovich, Pavlyuchenko Dmitry Anatolievich

Przegląd Elektrotechniczny

|

2020

|

R. 96, nr 8

35--38

EN

At present time, the task of studying the operating conditions of synchronous generators operating in parallel with the power system taking into account the introduction of new capacities in the system and increasing their stability provokes interest for research. An effective mean of the stability of power plants, as part of the power system, is automatic excitation control. The simulation environment MATLAB / Simulink is widely used in the calculation and analysis of normal steady-state and transient conditions of electrical systems. The article presents the results of the study and the comparison of operating parameters on the example of the Nurek hydropower plant. The results obtained will be useful in studying the use of modern types of AEC in the excitation system of the generators of Nurek HPP.

PL

Skutecznym środkiem stabilności elektrowni, jako części systemu elektroenergetycznego, jest automatyczna kontrola wzbudzenia. Środowisko symulacyjne MATLAB / Simulink jest szeroko stosowane w obliczeniach i analizach normalnych stanów ustalonych i stanów nieustalonych układów elektrycznych. W artykule przedstawiono wyniki badań i porównanie parametrów eksploatacyjnych na przykładzie elektrowni wodnej Nurek. Uzyskane wyniki będą przydatne w badaniu wykorzystania nowoczesnych typów AEC w układzie wzbudzenia generatorów Nurek HPP.

8

Analysis of transient waveforms in a power system at asymmetrical short-circuits

Pruski Piotr, Paszek Stefan

Przegląd Elektrotechniczny

|

2020

|

R. 96, nr 2

26--29

EN

In the paper, there is presented the analysis of disturbance waveforms of a synchronous generator operating in a single-machine power system consisting of a generating unit connected by a high-voltage power line to a bus. There are considered disturbances in the form of symmetrical and asymmetrical short-circuits in different places of the transmission line. The current-voltage equations of the power line and the bus are written for phase components, which allows for easy modeling of various asymmetries.

PL

W artykule analizowano przebiegi zakłóceniowe generatora synchronicznego pracującego w jednomaszynowym systemie elektroenergetycznym składającym się z zespołu wytwórczego, połączonego linią energetyczną wysokiego napięcia z siecią sztywną. Uwzględniono zakłócenia w postaci zwarć symetrycznych i niesymetrycznych w różnych miejscach linii przesyłowej. Równania prądowo-napięciowe linii energetycznej i sieci sztywnej zapisano dla składowych fazowych, co pozwala na łatwe modelowanie różnych asymetrii.

9

Improving the dynamics of an inverter-based PV generator during load dumps

Kwaśny Łukasz

Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska

|

2019

|

T. 9, nr 4

83--86

EN

In distribution power grids supplied by dispersed power sources, for example RES (Renewable Energy Sources), in the event of a load dump, unexpected transient states may appear. These states involve a dangerous increase in voltage or current. This situation may lead to the disconnection of these sources. To prevent this phenomenon, a non-linear anti-windup regulator with a conditional integrator has been proposed. This solution allows a significant improvement of the generator’s dynamic properties both at load dump and on return to full load.

PL

W sieciach dystrybucyjnych o rozproszonym charakterze zasilania, np. OZE (Odnawialne Źródła Energii), w przypadku wystąpienia zrzutów mocy mogą pojawić się nieoczekiwane stany nieustalone. Polegają one na niebezpiecznym wzroście napięcia lub prądu. Taka sytuacja może doprowadzić do wyłączenia tych źródeł energii. Aby temu zapobiec, zaproponowano nieliniowy regulator anti-windup z warunkowym integratorem. Rozwiązanie to pozwoliło zdecydowanie poprawić własności dynamiczne zarówno przy zrzucie mocy jak i powrocie do pełnego obciążenia.

10

Evaluation of direct current electric power systems of the aircraft based on characteristics of a transient state

Tokarski Tomasz Henryk

Diagnostyka

|

2019

|

Vol. 20, No. 1

81--91

EN

This publication describes the aim and essence of testing transient states of direct current electric power systems in relation to normative characteristics of a transient state. The above diagnostic tests of the given direct current nodes of the aircraft enable to quickly and efficiently determine the capability of its electric power systems to the selfregulation of direct current voltage. Many years of research of aircraft conducted in the Air Force Institute of Technology (ITWL) confirm that the ageing of power network elements impacts the deterioration of the parameters of voltage of transient state. On the basis of the results of on-ground tests of the Su-22 aircraft engine, the obtained model parameters of transient states were presented in subsequent years of its operation, which confirms the abovementioned statement. There were also presented the selected results of tests performed during the follow-up overhaul of Su-22 aircraft with exceeded permissible normative thresholds of the change of voltage amplitude values by the step increase of load (decaying impulses). The determined reasons for detected malfunctions were the incorrect operation of the aircraft electrical system, the inefficiency of voltage regulators RN-180M and the defectiveness of direct current generators GS-12T 3s. In the case of GS-12T 3s, the malfunction was due to the incorrect adjustment of the brushes’ angle in relation to the magnetically neutral zone of the commutating generator of a direct current, the above-mentioned generators were adjusted. Verification on the measurement stand and in real conditions (during engine test of Su-22) of transient state parameters of a direct current generators GS-12T 3s after the regulation, confirmed the airworthiness of the examined generators. It proves the efficiency and usefulness of the applied method in the operation process of aircraft. The described issues are essential in view of guaranteeing the airworthiness in aircraft operation and ensuring flight safety.

PL

W publikacji przedstawiono cel oraz istotę badania stanów przejściowych systemów elektroenergetycznych prądu stałego w odniesieniu do normatywnych charakterystyk stanu nieustalonego. Powyższe badania diagnostyczne poszczególnych węzłów prądu stałego statku powietrznego pozwalają na szybkie i skuteczne określenie zdolności ich układów zasilania elektrycznego do samoregulacji napięcia prądu stałego. Wieloletnie badania statków powietrznych wykonywane w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych (ITWL) potwierdzają, że starzenie elementów sieci elektroenergetycznej wpływa na pogorszenie parametrów napięcia stanu nieustalonego. Na przykładzie wyników z prób naziemnych silnika wybranego samolotu Su-22 przedstawiono uzyskane przykładowe parametry stanów przejściowych w kolejnych latach jego eksploatacji, które potwierdzają powyższe stwierdzenie. Przedstawiono również wybrane wyniki badań realizowanych w czasie remontu weryfikacyjnego samolotów Su-22z przekroczonymi dopuszczalnymi progami normatywnymi zmian wartości amplitudy napięcia przy skokowym zwiększeniu obciążenia(impulsów zanikowych). Stwierdzonymi przyczynami wykrytych niesprawności były: niesprawna instalacja elektryczna samolotu, źle działające regulatory napięcia RN-180M oraz wadliwe działanie prądnic prądu stałego GS-12T 3s. W przypadku prądnic GS-12T 3s niesprawność wynikała z nieprawidłowego ustawienia w prądnicy kąta położenia szczotek względem strefy magnetycznie obojętnej. W oparciu o opracowaną w ITWL nową metodę pomiaru i korygowania kąta położenia szczotek względem strefy magnetycznie obojętnej komutatorowej prądnicy prądu stałego wykonano regulację powyższych prądnic. Weryfikacja na stanowisku pomiarowym i w warunkach rzeczywistych (w czasie próby silnika na samolocie Su-22) parametrów stanów przejściowych prądnic prądu stałego GS-12T 3s po regulacji potwierdziła zdatność do lotu badanych prądnic. Świadczy to o skuteczności i przydatności zastosowanej metody w procesie eksploatacji statków powietrznych. Przedstawiona problematyka jest istotna z punktu widzenia zapewnienia zdatności do lotu w procesie eksploatacji statków powietrznych i zapewnienia bezpieczeństwa lotów.

11

Method for leak detection and location for gas networks

Kwestarz Małgorzata Amanda, Osiadacz Andrzej Janusz, Kotyński Łukasz

Archives of Mining Sciences

|

2019

|

Vol. 64, no. 1

131--150

EN

Leak detection in transmission pipelines is important for safe operation of pipelines. The probability of leaks may be occurred at any time and location, therefore pipeline leak detection systems play a key role in minimization of the occurrence of leaks probability and their impacts. During the operation of the network there are various accidents or intentional actions that lead to leaks of gas pipelines. For each network failure, a quick reaction is needed before it causes more damage. Methods that are used to de-tect such network failures are three-staged-: early identification of leakage, an accurate indication of its location and determine the amount of lost fluid. Methods for leak detection can be divided into two main groups: external methods (hardware) and internal methods (software). External leak detection methods require additional, often expensive equipment mounted on the network, or use systems that could display only local damage on the pipeline. The alternative are the internal methods which use available network measurements and signalling gas leakage signal based on the mathematical models of the gas flow. In this paper, a new method of leak detection based on a mathematical model of gas flow in a transient state has been proposed.

PL

Wykrywanie nieszczelności w rurociągach przesyłowych jest bardzo ważne dla bezpiecznej eksplo-atacji rurociągów. Nieszczelność gazociągu może wystąpić w dowolnym momencie i miejscu, dlatego systemy wykrywania nieszczelności odgrywają kluczową rolę w ograniczeniu strat gazu. Podczas eks-ploatacji sieci występują różne czynniki prowadzące do uszkodzenia gazociągów. W przypadku każdej awarii sieci wymagana jest szybka reakcja, zanim spowoduje ona więcej strat. Metody stosowane do wykrywania awarii sieci to: identyfikacja wycieku, lokalizacja wycieku i określenie ilości straconego gazu. Metody wykrywania nieszczelności można podzielić na dwie grupy: metody zewnętrzne (sprzęt) i metody wewnętrzne (oprogramowanie). Zewnętrzne metody wykrywania wycieków wymagają, często kosztownego sprzętu, który może wykrywać i lokalizować tylko lokalne uszkodzenia w rurociągu. Alternatywą są metody wewnętrzne, które wykorzystując dostępne pomiary wybranych parametrów sieci oraz modele matematyczne przepływu gazu wykrywają i lokalizują nieszczelności. W niniejszym artykule zaproponowano nową metodę wykrywania nieszczelności opartą na matematycznym modelu przepływu gazu w stanie nieustalonym.

12

Ground as a source of heat for heat pumps

Matysko R.

Journal of Mechanical and Energy Engineering

|

2018

|

Vol. 2, No 2

131--137

EN

Heat pumps are an ideal solution for use in newly built passive and energy-plus buildings. One of the many problems present in such construction is the choice of the operational parameters of the lower heat source and the selection of a ground regeneration system which would enable effective regeneration in a short period of time and at a minimal cost. This article presents the heat analysis of the ground from which heat is obtained for heating purposes. The author also analyses ground heating, as the heat is delivered to it via regeneration systems. The presented in article results allow us to estimate the ground's thermal states based on lowered ambient temperature and the possible use of a lower heat pump source regeneration process. The original contribution in article is the calculation results of the ground behavior at the transient regeneration and heat consumption realized by the heat pump system.

13

Minimalizacja wahań napięcia źródła stratnego w stanie nieustalonym - rozwiązanie w dziedzinie czasowej

Siwczyński M., Drwal A., Żaba S.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2017

|

R. 93, nr 9

54--57

PL

W artykule rozwiązano zadanie minimalizacji zmian sygnału napięcia wewnątrz stratnego źródła energii elektrycznej w stanie nieustalonym (zmodulowanym) przy użyciu rachunku operatorowego. Określono sposób deformacji operatorów rozwiązujących poprzez tzw. poprawkę modulacyjną oraz wyznaczono ich rozkłady czasowe. Przedstawiono przykład obliczeniowy z siłą elektromotoryczną e(t,t’), okresową względem zmiennej t, zmodulowaną według czasu t’, zawierającą operator impedancji wewnętrznej typu RL.

EN

In the paper was solved the task of minimizing changes the voltage signal inside the lossy electrical power source in a transient state (modulated) by using the operational calculus. A deformation of the solving operators by the so-called modulation amendment was described and their time distributions was determined. The calculation example with the electromotive force e(t,t’), periodical respect to the variable t and modulated by time t', which contains an internal impedance operator type RL was presented.

14

Analiza stanu nieustalonego przenośnika wykorzystującego efekt eliminacji dynamicznej Frahma

Surówka W., Czubak P.

Modelowanie Inżynierskie

|

2017

|

T. 33, nr 64

96--102

PL

W niniejszej pracy przedstawiono zagadnienie dynamiki przenośników wibracyjnych, antyrezonansowych. Autorzy skupili się głównie na stanie nieustalonym pracy przenośnika w czasie rozruchu. Porównano amplitudy sił przekazywanych na podłoże przenośnika działającego na zasadzie eliminacji Frahma z klasycznym wibroizolowanym przenośnikiem. Zbadano również wpływ zmiany parametrów przenośników na siły przenoszone na podłoże przez badane przenośniki.

EN

Problems of dynamics of vibratory antiresonance conveyors are discussed in the hereby paper. The authors focused mainly on non-stationary states of work of the conveyor during its start-up. Amplitudes of forces transmitted to the foundation by the conveyor operating on the bases of the Frahm’s elimination are compared with the classic vibroinsulated conveyor. The influence of the conveyor parameter changes on forces transmitted to the foundation by the tested conveyors was also investigated.

15

Is the representation of transient states of tyres a matter of practical importance in the simulations of vehicle motion?

Lozia Z.

Archiwum Motoryzacji

|

2017

|

Vol. 77, nr 3

63--84

EN

There are quite few publications where the representation of transient states of tyres is taken into account in the examination of the motion of a vehicle as a whole by computer simulation. Most of the researchers who build models of motor vehicle dynamics leave this issue out of account, believing that it is related to the phenomena of little importance in both qualitative and quantitative terms, especially when self-excited vibration of wheels with pneumatic tyres is ignored. The objective of this publication is to present simulations of motor vehicle motion in the situation encountered during the training of drivers at Driver Improvement Centres. The author proves that the taking into account of the representation of transient states of the lateral force and aligning moment on vehicle tyres will strongly affect the calculation results. This is because of the excitation form, the time constants of which are comparable with the relaxation time of the tyres of the vehicle under test. The analysis results have been presented in both quantitative and qualitative form, i.e. in a table and as time histories of selected quantities, respectively. The data shown indicate considerable differences in the calculated effects of disturbance to rectilinear motion of a passenger car, when determined with ignoring the transient states of tyres, in comparison with the corresponding calculation results obtained with the transient states of tyres having been taken into account. The biggest differences in the absolute values recorded during the first second from the beginning of the disturbance to the motion of rear vehicle wheels were observed in yaw (heading) angle, lateral displacement of the centre of vehicle mass, and moment of forces on the steering wheel. The differences were so big (from 19 % to 26 %) that they changed the qualitative and quantitative assessment of vehicle behaviour. Thus, they highlighted the great impact that the representation of transient states of the lateral forces and aligning moments on vehicle tyres exerts on the results of the test being simulated.

PL

Niewiele jest prac, w których uwzględnia się opis stanów nieustalonych ogumienia w badaniach symulacyjnych ruchu całego pojazdu. Większość osób budujących modele dynamiki samochodów pomija ten opis, uznając, że dotyczy zjawisk mało istotnych z jakościowego i ilościowego punktu widzenia, zwłaszcza wtedy, gdy pomijane są drgania samowzbudne kół ogumionych. Celem niniejszej publikacji jest przedstawienie symulacji ruchu samochodu w sytuacji, która jest spotykana w trakcie treningów kierowców w Ośrodku Doskonalenia Techniki Jazdy. Autor udowadnia, że uwzględnienie opisu stanów nieustalonych siły bocznej i momentu stabilizującego ogumienia w bardzo istotny sposób wpływa na wyniki przeprowadzonych obliczeń. Wynika to z postaci wymuszenia, którego stałe czasowe są porównywalne z czasem nabiegania ogumienia badanego pojazdu. Autor przedstawia wyniki ilościowo w formie tabeli oraz jakościowo w postaci przebiegów czasowych wybranych wielkości. Wskazują one na istotne różnice między efektami zaburzenia ruchu prostoliniowego samochodu osobowego, dla przypadku nieuwzględniania stanów nieustalonych ogumienia, odniesionymi do wyników otrzymanych dla przypadku uwzględniania stanów nieustalonych ogumienia. Największe różnice modułów w trakcie pierwszej sekundy od wystąpienia zaburzenia ruchu kół osi tylnej, dotyczą kąta odchylenia (kąta kierunkowego), przemieszczenia poprzecznego środka masy pojazdu oraz momentu na kole kierownicy. Są one na tyle istotne (od 19 do 26%), że zmieniają jakościowo i ilościowo ocenę zachowania pojazdu. Wskazują, zatem, na duży wpływ opisu stanów nieustalonych sił bocznych i momentów stabilizujących kół jezdnych na wyniki symulowanego testu.

16

Filter network of dynamic nonstationary elements

Kaszyński R., Sztandera A., Wiechetek K.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2016

|

R. 92, nr 11

119--123

EN

In this paper a concept of creating fast nonstationary filters based on 1-st order high-pass and low-pass elements with time-varying parameters is presented. Implementing time-varying parameters in the form of gain function and time function enables shortening of the transient state, which results in their high utility in creation of complex filter structures. Computer simulation and research on these selected structures were conducted with previously established frequency characteristics.

PL

W artykule przedstawiono koncepcję tworzenia szybkich filtrów niestacjonarnych z elementów I-go rzędu o zmiennych parametrach, które są elementami dolnoprzepustowymi i górnoprzepustowymi. Wprowadzone zmienne w czasie parametry w postaci funkcji wzmocnienia i funkcji czasowych pozwoliły wielokrotnie skrócić stany nieustalone, co spowodowało ich dużą przydatność w tworzeniu rozbudowanych struktur filtrów. Przeprowadzono badania symulacyjne struktur o wybranych, z góry założonych właściwościach częstotliwościowych.

17

Symulacja oddziaływania konduktancyjnego na obwody ziemnopowrotne

Czarnywojtek P., Machczyński W.

Poznan University of Technology Academic Journals. Electrical Engineering

|

2016

|

No. 85

41--51

PL

Celem niniejszej pracy jest zaprezentowanie problematyki związanej z modelowaniem oddziaływania konduktancyjnego linii elektroenergetycznych W.N. na podziemne rurociągi, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożenia porażeniowego powodowanego oddziaływaniami w stanie nieustalonym. Oddziaływanie konduktancyjne na rurociąg znajdujący się w polu elektrycznym prądu upływającego z uziomu przeprowadza się przy zastosowaniu pakietu symulacyjnego PSPICE. Jednorodny odcinek obwodu ziemnopowrotnego o znanych, pasywnych parametrach jednostkowych można symulować jako połączenie łańcuchowe czwórników typu π. Elementy aktywne modelu reprezentują zewnętrzne wymuszenie – potencjał skalarny pola elektrycznego. Czas trwania stanu nieustalonego symulowany jest za pomocą dwóch sterowanych napięciowo kluczy, zsynchronizowanych w czasie przy przełączaniu. Przeprowadzono przykładowe symulacje i przeanalizowano uzyskane wyniki dla potencjału oraz gęstości prądu upływu rurociągu.

EN

The use of the circuit simulation package SPICE (Simulation Program with Integrated Circuit Emphasis) permits the complex analysis of the EMI (electromagnetic interference) on earth-return circuits (pipelines). In the approach presented, the earth-return circuit with conductive excitation by a.c. signals and transients is modelled as a large multinode electrical equivalent circuit. The circuit is a chain of basic circuits, which are equivalents of homogenous sections of the earth-return circuit with uniform exposure to the primary interfering electric field associated with the conductive influence. The application of voltage sources and switches in the basic circuits permit the modelling of transient coupling effects in systems considered. The SPICE simulation is an alternative and a useful approach to the analysis of EMI problems in earth-return circuits, when comparing with existing analytical and numerical solutions. The usefulness of the SPICE simulation has been illustrated by examples.

18

Dynamic control for gas pipeline systems

Osiadacz A., Chaczykowski M.

Archives of Mining Sciences

|

2016

|

Vol. 61, no. 1

69--82

EN

An algorithm for optimal control of a gas network with any configuration based upon hierarchical control and decomposition of the network is described. Local problems are solved using a gradient technique. The subsystems are coordinated using „good coordination” method to find the overall optimum. Discrete state equation for the case in which output pressures are treated as elements of the control vector has been formulated. Results of investigations are included.

PL

W artykule omówiono algorytm optymalnego sterowania siecią gazową o dowolnej konfiguracji wykorzystujący teorię systemów hierarchicznych oraz zasady dekompozycji systemu na podsystemy. Lokalne problemy optymalizacji są rozwiązywane stosując metodę gradientową. Koordynacja rozwiązań lokalnych pozwala na znalezienie rozwiązania optymalnego dla całego systemu. Optymalizowany system opisano za pomocą dyskretnego równania stanu przyjmując, że elementami wektora sterowania są wartości ciśnienia wyjściowego elementów nierurowych. W artykule przedstawiono rezultaty badań algorytmu.

19

Identyfikacja współczynnika wnikania ciepła na zewnętrznej powierzchni termometru do wyznaczania nieustalonej temperatury płynu

Taler J., Jaremkiewicz M.

Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Mechanika

|

2015

|

z. 87 [291], nr 3

251--260

PL

Opracowano metodę wyznaczania współczynnika wnikania ciepła na powierzchni zewnętrznej termometru służącego do pomiaru temperatury czynnika przepływającego pod wysokim ciśnieniem. Metoda opiera się na rozwiązaniu odwrotnego zagadnienia przewodzenia ciepła. Współczynnik wnikania ciepła jest określany na podstawie pomiaru temperatury w środku metalowego cylindrycznego termometru oraz na podstawie pomiaru temperatury ścianki cylindrycznego rurociągu, który jest izolowany cieplnie. Dodatkowo jest wyznaczany współczynnik wnikania ciepła na wewnętrznej powierzchni rurociągu. Korelacje na liczby Nusselta, z których są wyznaczane współczynniki wnikania ciepła na zewnętrznej powierzchni termometru i wewnętrznej powierzchni rurociągu, zawierają nieznane współczynniki, które wyznacza się metodą najmniejszych kwadratów. Wyznaczone współczynniki wykazują dobrą zgodność ze współczynnikami przyjętymi podczas rozwiązywania zagadnienia bezpośredniego.

EN

The aim of the study was to develop a method of determining the heat transfer coefficient on the outer surface of the thermometer with the large diameter casing, which is used for measuring the temperature of the fluid flowing under high pressure. The method is based on solving the inverse heat conduction problems. The heat transfer coefficient is determined based on measuring the temperature in the middle of the solid cylinder and the temperature of the pipeline wall which is thermally insulated. The heat transfer coefficient on the inner surface of the pipeline is calculated using the known correlation for the Nusselt number. The correlation for the Nusselt number contains one unknown coefficient which is determined using the least squares method. Several time points are taken into account in the sum of temperature difference squares. The estimated coefficients are in good agreement with the input values used for the solution of the inverse problem.

20

Rozkłady G, B operatorów dwójników elektrycznych i ich zaburzenia modulacyjne

Siwczyński M., Hawron K.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2015

|

R. 91, nr 10

257-261

PL

W artykule przedstawiono modyfikację rachunku operatorów sygnałów impulsowych i okresowych na sygnały w modulowanych stanach nieustalonych, rozumianych jako ciągłe przejście pomiędzy jednym okresowym stanem ustalonym, a innym, również okresowym. Wykazano matematycznie słuszność i prawidłowość wprowadzenia modulacji operatorów opisujących układ jako zaburzeń. Wyznaczono modyfikację pojedynczych układów elementarnych oraz złożonych z nich „czwórek elementarnych” hermitowskiej i antyhermitowskiej, będących bazą zadań optymalizacyjnej teorii mocy. Przedstawiono również algorytm wyznaczania składowych prądu w dziedzinie czasu zawierających modulacyjną modyfikację za pomocą splotów cyklicznych dla odbiornika energii opisanego operatorem admitancyjnym.

EN

The article presents a modification of the pulse and periodic operational calculus to the transient state modulated signals, understood as a continuous transition between one periodic steady-state to another, also periodic. The validity and accuracy of application modulated operators as signal disruptions has been mathematically proved. Modification of a single elementary system and containing them “elemental–four” symmetric and anti–symmetric, which is base of the optimization tasks, were presented. The paper also presents the algorithm for determining the current components containing a modulation modification in the time domain by the circular convolutions for operator described admittance energy receiver.