Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ budowy chemicznej bazowych olejów smarowych na ich biodegradowalność i wybrane właściwości eksploatacyjne

Beran E.

Prace Naukowe Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej. Monografie

|

2008

|

Nr 5, nr 5

178 s.

PL

Praca jest podsumowaniem wyników kilkuletnich badań, których celem była analiza wpływu budowy chemicznej bazowych olejów smarowych na ich podatność na biodegradację, a także na właściwości oceniane w aspekcie ich jakości eksploatacyjnej. Podjęta tematyka oraz wybór olejów bazowych różniących się pochodzeniem i budową chemiczną podyktowane zostały dokonującymi się w ostatnich latach dużymi zmianami w doborze olejów bazowych do produkcji olejów smarowych i różnego rodzaju cieczy eksploatacyjnych, a także kontynuowanymi pracami nad poprawą ich jakości. Stymulatorem tych działań jest postęp techniczny oraz dążenie do ograniczania negatywnego wpływu materiałów smarowych na środowisko i optymalnego wykorzystania zasobów surowcowych. Poddane analizie bazowe oleje smarowe reprezentują konwencjonalne oleje mineralne wykorzystywane wciąż w największych ilościach do produkcji materiałów smarowych, a także coraz częściej stosowane niekonwencjonalne oleje mineralne, syntetyczne oleje węglowodorowe typu PAO, oleje estrowe naturalne i syntetyczne oraz oleje typu polioksyalkilenoglikoli (PAG), w tym uzyskane w wyniku modyfikacji chemicznej estrowe pochodne PAG. Kompleksowa ocena bazowych olejów smarowych polegała na porównaniu wpływu budowy chemicznej poszczególnych olejów na ich podatność na biodegradację oraz na właściwości reologiczne (lepkość, wskaźnik lepkości, temperaturę płynięcia), stabilność termooksydacyjną i stabilność hydrolityczną. Wykazano, że znajomość podstawowych mechanizmów biodegradacji substancji organicznych w warunkach tlenowych w środowisku wodnym oraz biochemicznych przemian struktur związków jest konieczna przy wyborze metody oceny biodegradowalności olejów i interpretacji uzyskiwanych wyników. Biodegradowalność olejów oznaczano według standardowych testów, a przede wszystkim testu ISO 14593, pozwalającego wyznaczać zdolność olejów do szybkiej-ostatecznej lub potencjalnej-ostatecznej biodegradacji w środowisku wodnym. Analiza wpływu charakterystycznych elementów budowy chemicznej olejów na uzyskane wyniki ich biodegradacji, pozwoliła określić istotne elementy w strukturach cząsteczek olejów, które są odpowiedzialne za ich biodegradowalność. W podobny sposób, wykorzystując znajomość rodnikowo-łańcuchowego mechanizmu utleniania związków organicznych i analizując wyniki testów stabilności termooksydacyjnej olejów różniących się budową chemiczną, określono, które elementy w strukturach cząsteczek olejów mają istotny wpływ na ich stabilność termooksydacyjną. W rezultacie przeprowadzonych analiz wskazano w strukturach związków olejowych charakterystyczne elementy, które mają korzystny wpływ zarówno na biodegradowalność, jak i określone właściwości olejowe oraz na elementy struktury, które odgrywając korzystną rolę w kształtowaniu określonych właściwości olejowych, niekorzystnie wpływają na biodegradowalność. Zaprezentowane właściwości oleju o budowie triestrowej pochodnej polioksyalkilenotriolu (PAG) są przykładem możliwości modyfikacji biodegradowalności i właściwości użytkowych olejów, przeprowadzonej na podstawie wyników prezentowanej pracy.

EN

The monograph summarises the results of many year research into the problem of how the chemical structure influences the biodegradability of lubricating base oils and their functional properties. The subject matter of this monograph and the choice of diverse base oils for the purpose of the study have been stimulated by the recent advances in the selection of base oils for the production of lubricants and a variety of functional fluids as well as by continuing the research on upgrading their properties. Another major stimulus has been the technological progress and the tendency to minimise the environmental impact of lubricating materials and to use the available resources in an optimal way. The lubricating base oils chosen for the study differ in origin and chemical structure. They include conventional mineral oils (widely used and in large amounts for the manufacture of lubricants), unconventional mineral oils (whose applications continue to increase), synthetic hydrocarbon oils of PAO type, natural and synthetic ester oils, as well as oils of polyoxyalkyleneglycol (PAG) type (including ester derivatives obtained by chemical modification of PAGs). The assessment of the lubricating base oils under study consisted in comparing the effect of the chemical structure of particular oils on their biodegradability, rheological properties (viscosity, viscosity index, pour point), thermo-oxidative stability, and hydrolytic stability. It has been demonstrated that the understanding of the basic mechanisms underlying the biodegradation of organic substances in an aerobic aqueous environment and the biochemical changes in the structure of the compounds is a prerequisite for the choice of a reliable method of oil biodegradability assessment and interpretation of the results obtained. Biodegradability was determined by standard tests, preference being given to the ISO 14593 test, which permits the ready-ultimate or inherent-ultimate biodegradability of the oil in the aerobic aqueous medium to be established. The analysis of how the characteristic elements of the chemical structure of the oil affect the results of biodegradation made it possible to identify which of the elements of the molecular structure are responsible for the biodegradability of the oil. In the same way, considering the mechanism of the radical chain oxidation of organic compounds and taking into account the results of thermooxidative stability tests for oils differing in chemical structure, it was possible to define which of the elements in the molecular structure make a significant contribution to the thermo-oxidative stability of the oil. On the basis of relevant analyses it has been established which of the characteristic molecular structure elements exert a beneficial effect not only on the biodegradability but also on some properties of the oils, and which of these elements have a favourable influence on defined properties of the oils and an adverse effect on their biodegradability. The properties of the oil with the structure of the triester derivative of polyoxyalkylenetriol (PAG), obtained as a result of the study, exemplify the possibility of modifying the biodegradability and service properties of lubricating base oils.

2

Synteza poliimidów z poli(kwasów amowych) i ich estrów

Hałasa E.

Polimery

|

2005

|

T. 50, nr 1

20-28

PL

Przedstawiono metody syntezy i ogólną charakterystykę poliimidów (PI) otrzymywanych z wykorzystaniem jako prepolimerów poli(kwasów amowych) (PAmA), poli(alkilowych diestrów kwasów amowych) (PAmE) oraz oligoimidów z grupami norbornenowymi (PMR-15). Kryterium przydatności tych prepolimerów do dalszego przetwórstwa stanowi hydrolityczna stabilność, która wzrasta w kierunku PAmA < PAmE < PMR-15. Omówiono także zależność właściwości mechanicznych (wydłużenie przy zerwaniu, moduł przy rozciąganiu, naprężenie zrywające, wytrzymałość na rozciąganie) od ciężaru cząsteczkowego prepolimerów. Stwierdzono, że optymalne właściwości PI uzyskuje się stosując do imidyzacji prepolimery o Mw w zakresie 30 000-80 000. Ponadto opisano zastosowanie PI w zależności od rodzaju użytego do ich otrzymywania oligomeru. Sporo uwagi poświęcono prepolimerom o największej hydrolitycznej stabilności - PMR-15; dzięki obecności końcowych wiązań nienasyconych mogą one ulegać sieciowaniu, co nadaje im charakter duroplastów. Przedstawiono mechanizmy syntezy tych związków.

EN

Methods of synthesis and general characteristics of polyimides (PI) prepared with use of poly(amic acids) (PAmA), poly(amic acids' alkyl diesters) (PAmE) or oligoimides containing nonbornene groups (PMR-15) as prepolymers. Criterion of usefulness of these prepolymers to the further processing is hydrolytic stability (Fig. 2, 3) increasing this way: PAmA < PAmE < PMR-15. Dependence of mechanical properties (elongation at break, tensile modulus, stress at break, tensile strength) on molecular weight of prepolymer (Fig. 4, 5) has been also discussed. It has been found that optimal PI properties were reached when prepolymers of Mw in the range 30 000-80 000 were used to imidization. Additionally PI applications dependently on the oligomers used for their preparations were described. Special attention was paid to prepolymers showing the highest hydrolytic stability - PMR-15. Because of end unsaturated bonds they can undergo crosslinking, what give them character of hardening plastics. Mechanisms of these compounds' synthesis were presented [Scheme B, equations (14)-(16)].

3

Wpływ hydrolizy na właściwości oleju rzepakowego

Siwiec E., Urbański A., Grądkowski M.

Problemy Eksploatacji

|

2001

|

nr 3

279-286

PL

W artykule predstawiono wpływ hydrolizy na właściwości fizykochemiczne oleju rzepakowego. Hydroliza oleju rzepakowego w temperaturze 40oC powoduje fluktuację liczby kwasowej oraz spadek efektywności przeciwzużyciowej przy nie zmienionej lepkości oleju. Hydroliza, w tych warunkach, nie powoduje zaniku wiązań nienasyconych.

EN

This paper presents the influence of hydrolysis on physicochemical properties of rape oil. The rape oil hydrolysis at temperature 40oC causes the fluctuations of TAN and the decreases of AW properties at unchanged oil viscosity. The hydrolysis not effects on decay of unsaturated bonds at these conditions.