Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Badanie stanu wody w pestkach dyni i słonecznika metodą wykorzystującą izotermy sorpcji

Pałacha Zbigniew, Kęsik Izabela

Przemysł Spożywczy

|

2019

|

T. 73, nr 6

29--33

PL

Celem niniejszej pracy było określenie wpływu temperatury pomiaru na przebieg izoterm sorpcji wody pestek dyni i słonecznika oraz określenie stanu wody w badanych materiałach na podstawie wyznaczonego czystego izosterycznego ciepła sorpcji wody (qst,n). Izotermy sorpcji wody wyznaczono metodą statyczno-eksykatorową w temperaturze 5, 25 i 40°C w zakresie aktywności wody 0,112-0,945. Do opisu izoterm sorpcji wody zastosowano model GAB. Dysponując izotermami sorpcji wyznaczonymi w trzech wartościach oraz korzystając z równania Clausiusa-Clapeyrona, obliczono wielkości czystego izosterycznego ciepła sorpcji wody. Stwierdzono istotny wpływ temperatury na przebieg izoterm sorpcji wody. Pestki dyni osiągnęły wyższe wartości czystego izosterycznego ciepła sorpcji niż pestki słonecznika. Obliczone wartości liczbowe qst,n na poziomie monowarstwy dla pestek dyni i słonecznika wyniosły odpowiednio: 8,047 kJ/mol i 5,509 kJ/mol.

EN

The aim of this study was to determine influence of temperature on the course of water sorption isotherms of pumpkin and sunflower seeds and determine the water state in the tested materials on the basis of the determined net isosteric heat of water sorption (qst,n). The water sorption isotherms determined by the static gravimetric method at 5, 25 and 40°C in the water activity range of 0,112-0,945. The GAB model was used to describe the water sorption isotherms. With the water sorption isotherms set in three temperature and using the Clausius-Clapeyron equation, the net isosteric heat of water sorption was calculated. The process temperature affected the course of sorption isotherms. Pumpkin seeds have reached higher values of net isosteric heat of water sorption than sunflower seeds. The calculated values of qst,n at the level of the monolayer for pumpkin and sunflower seeds were respectively: 8,047 and 5,509 kJ/mol.

2

Wpływ stopnia rozdrobnienia pieprzu czarnego na jego higroskopijność badaną z wykorzystaniem wybranych modeli sorpcji

Ocieczek A., Pukszta T., Nebel J.

Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni

|

2017

|

nr 99

20--33

PL

Proces rozdrabniania pieprzu powoduje rozwinięcie jego powierzchni, w wyniku czego dochodzić może do zwiększenia dynamiki zjawisk powierzchniowych uwarunkowanych oddziaływaniem z parą wodną. Celem badania była ocena wpływu rozdrobnienia pieprzu czarnego na jego higroskopijność, postrzeganą jako zasadniczy czynnik decydujący o jego stabilności przechowalniczej. Badanie obejmowało wyznaczenie izoterm sorpcji w temperaturze 20°C metodą statyczno-eksykatorową, określenie parametrów procesu adsorpcji i mikrostruktury powierzchni cząstek z wykorzystaniem teoretycznych modeli sorpcji oraz równania Kelvina. Izotermy adsorpcji badanych próbek pieprzu mielonego charakteryzowały się kształtem sigmoidalnym typowym dla powierzchni porowatych, na których zachodzi adsorpcja wielowarstwowa prowadząca do kondensacji kapilarnej. Empirycznie wyznaczone izotermy adsorpcji dobrze opisywał model GAB, który charakteryzował się szerokim zakresem dopasowania danych empirycznych do teoretycznie wyznaczonych wartości oraz wysoką dokładnością. Wyznaczone numerycznie parametry modelu GAB pozwoliły oszacować i porównać parametry mikrostruktury powierzchni badanych próbek pieprzu. Zróżnicowany stopień rozdrobnienia pieprzu czarnego nie powodował znaczącego zróżnicowania jego higroskopijności.

EN

: The grinding of pepper to expand its surface and as a result may occur to increase the dynamics of surface phenomena conditioned by interaction with water vapor. The aim of the study was to evaluate the effect of grinding of black pepper on its hygroscopic properties perceived as an essential factor for the stability of the storage. The study included determination of adsorption isotherms at 20°C by the static-desiccator method, identify the parameters of the adsorption process and the microstructure of the particle surface by means of theoretical models of sorption and Kelvin equation. Adsorption isotherms of ground pepper samples tested were characterized by a sigmoid shape typical of porous surfaces on which there is a multilayer adsorption leading to capillary condensation. Empirically determined isotherms of adsorption were well-described by model GAB, which was characterized by a wide range of empirical data to fit the theoretically determined values and high accuracy. Numerical designated parameters of GAB model evaluated and compare the parameters of the microstructure surface of the tested samples of pepper. Diversified fineness of black pepper does not cause a significant variation of its hygroscopic properties.

3

Ocena możliwości wyznaczania izoterm sorpcji dynamiczną metodą DVS - na przykładzie betonu komórkowego klasy 700

Garbalińska H., Bochenek M.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2017

|

z. 64, nr 2/II

247--254

PL

Artykuł prezentuje ocenę porównawczą dynamicznej metody wyznaczania izoterm sorpcji (DVS) oraz tradycyjnej metody pomiarowej (TM). Problem omówiono na przykładzie betonu o gęstości 700 kg/m3, przedstawiając uzyskane dla tego materiału wyniki badań. Wyznaczono izotermy sorpcji metodą tradycyjną z zastosowaniem nasyconych wodnych roztworów soli oraz metodą zautomatyzowaną z wykorzystaniem urządzenia generującego wilgotność. Porównując czas trwania i nakład pracy przy realizacji obydwu eksperymentów stwierdza się występowanie znaczących różnic. Wyznaczenie izoterm sorpcji metodą tradycyjną trwało 10 miesięcy i było poprzedzone intensywną pracą związaną z przygotowaniem eksperymentu. Natomiast pomiar urządzeniem DVS dla 1 próbki trwał około 1 doby i nie wymagał specjalnego przygotowania próbek oraz wykonywania roztworów. Czas tego typu pomiarów został skrócony z wielu miesięcy do kilkudziesięciu godzin. Wyniki zebrane obydwiema metodami odznaczają się bardzo dobrą zgodnością w zakresie wilgotności względnych powietrza od 0% do 7585%. Natomiast w zakresie wysokich wilgotności od 7585% do 98% zdiagnozowano występowanie znaczących różnic w przebiegach izoterm sorpcji wyznaczonych przy pomocy obydwu metod. Zrealizowane dwa bloki eksperymentalne pozwalają stwierdzić, że w przypadku testowanego betonu komórkowego, szybka metoda pomiarowa DVS może być stosowana do diagnostyki wilgotnościowej oraz wyznaczania izoterm sorpcji w szerokim zakresie wilgotności, z wyłączeniem jednak zakresu ponadkrytycznego.

EN

This paper presents a comparative evaluation of the Dynamic Vapor Sorption method (DVS) and the traditional method (TM) to determine the sorption isotherms. The problem was discussed based on the example of autoclaved aerated concrete with a density of 700 kg/m3, followed by a presentation of the results obtained for this material. Sorption isotherms were determined by use of the traditional method applied with saturated water salt solutions and the automated method applying a humidity-generating device. Comparing the extent and the amount of work throughout the conducted research and the realization of both experiments, the significant differences between both methods became apparent. The process of determination of the sorption isotherms using the traditional method required 10 months and was preceded by an intensive preparation work. On the other hand, the measurement of each sample using the DVS required about 1 day without the need to specifically prepare the samples and solutions. The length of these measurements is reduced from several months to several hours. The results obtained using both methods indicate good compatibility in the case of all the tested concretes within the air humidity range from 0% to 75÷85%. In the case of high humidity ranges between 75÷85% and 98%, a significant course differentiation of the sorption isotherms was determined for both methods. The two conducted experimental blocks indicate that for the tested materials the quick DVS measurement method can be used to carry out moisture diagnostics and to determine sorption isotherms for a wide range of humidity, except, however, the supercritical range.

4

Sorption of Acid Green 16 from Aqueous Solution onto Low-moor Peat and Smectite Clay Co-occurring in Lignite of Belchatow Mine Field

Kyzioł-Komosińska J., Rosik-Dulewska C., Pająk M., Czupioł J., Dzieniszewska A., Krzyżewska I.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2015

|

Tom 17, cz. 1

165--187

PL

Celem badań było wyznaczenie pojemności sorpcyjnej iłu smektytowego i torfu niskiego towarzyszących pokładom złóż węgli brunatnych w stosunku do barwnika Acid Green 16 (AG–16) oraz określenie mechanizmu jego wiązania. Wyniki wskazały, że badany torf niski był skutecznym sorbentem barwnika AG-16 w całym zakresie stężeń początkowych (1–1000 mg/dm3), natomiast ił smektytowy – jedynie z zakresie stężeń wysokich (> 250 mg/dm3). W wyniku aktywacji termicznej iłu nastąpił wzrost jego pojemności sorpcyjnej w stosunku do badanego barwnika. Proces sorpcji barwnika przebiegał przy ujemnie naładowanej powierzchni sorbentów i wskazywał, że jednym z mechanizmów wiązania barwnika AG–16 były oddziaływania elektrostatyczne. Ponadto barwnik ten był wiązany przez torf również w wyniku wymiany jonowej z jonami Ca2+ występującymi w jego kompleksie sorpcyjnym. Stwierdzono, że sorpcję barwnika AG-16 na iłach najlepiej opisuje izoterma Freundlicha i Dubinina-Raduszkiewicza, a na torfie – wszystkie 3 izotermy. Sorpcja barwnika na iłach miała charakter fizyczny a na torfie była to chemisorpcja. Proces sorpcji przebiegał według równania pseudo-drugiego rzędu. Istotną rolę dyfuzji wewnątrz cząsteczkowej stwierdzono jedynie dla sorpcji barwnika na cząstkach iłu naturalnego i modyfikowanego.

5

Izotermy sorpcji maltodekstryny przemysłowej o różnym stopniu scukrzenia

Stępień A., Witczak M., Witczak T., Czader M.

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2015

|

nr 2

51--56

PL

Celem pracy przedstawionej w artykule było określenie właściwości sorpcyjnych maltodekstryny przemysłowej o różnych wartościach równoważnika glukozowego (DE). Izotermy sorpcji w 25°C wyznaczono w zakresie aktywności wody od 0,11 do 0,90 za pomocą metody statyczno - eksykatorowej. Dane opisano za pomocą trzech modeli matematycznych: BET, GAB i Pelega. Oceny dopasowania dokonano w oparciu o wartości: współczynnika determinacji (R2) oraz średniego błędu kwadratowego (RMS). W celu wyeksponowania różnic pomiędzy poszczególnymi próbkami przeprowadzono Analizę Głównych Składowych (PCA).

EN

The aim of the work presented in this article was to determine moisture sorption characteristics of commercial maltodextrins with different dextrose equivalent (DE). Moisture sorption isotherms at 25°C were studied for water activities ranging from 0,11 to 0,90 using static -desiccator method. The moisture sorption data were used to fit three mathematical models: BET, GAB and Peleg’s. The goodness of fit was measured by calculation of coefficient of determination (R2) and root mean square (RMS). In order to show the differences between analyzed samples of maltodextrins Principal Component Analysis (PCA) was performed.

6

Charakterystyka wiązania wody przez błonnik kakaowy

Miastkowski K., Bakoniuk J. R., Czaplicka M., Obidziński S.

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2015

|

nr 1

15--19

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań zależności pomiędzy składem granulometrycznym błonnika kakaowego a jego właściwościami sorpcyjnymi. Charakterystykę granulometryczną określono w oparciu o analizy stereologiczne i komputerową analizę obrazu. Przebieg izoterm sorpcji wyznaczono metodą statyczno-eksykatorową w zakresie 0,07≤aw≤0,903. Izotermy sorpcji opisano za pomocą równania BET, określono zawartość wody w monowarstwie oraz powierzchnię właściwą adsorpcji. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, iż właściwości sorpcyjne błonnika kakaowego uzależnione są zarówno od wielkości cząstek proszku, jak i od jego składu granulometrycznego. Przy wyznaczaniu warunków przechowywania błonnika w proszku należy zatem brać pod uwagę również jego granulację.

EN

The paramount aim of the present work is to analyze and present the relationship between the particle size composition of cocoa fiber and its sorption properties. The granulometric characteristic has been identified on the basis of the stereological and computer image analyses. The sorption isotherms have been determined with the use of the static desiccators method of 0.07≤ aw ≤ 0.903. The sorption isotherms have been described using the BET equation, water content in the monolayer, and the specific surface of adsorption have been determined. Based on the conducted research it has been stated that sorption properties of the cocoa fiber depend on both the size of the powder particle and its granulometric composition. Therefore, the granulometric composition of the fiber powder also needs to be taken into account in determining the storage conditions.

7

Ocena porównawcza techniki DVS i tradycyjnej metody wyznaczania izoterm sorpcji – na przykładzie betonu komórkowego klasy 400

Bochenek M., Garbalińska H.

Fizyka Budowli w Teorii i Praktyce

|

2015

|

T. 7, nr 1

15--20

PL

W referacie przedstawiono ocenę porównawczą techniki DVS i tradycyjnej metody wyznaczania izoterm sorpcji. Problem omówiono na przykładzie betonu o gęstości 400 kg/m3, prezentując uzyskane dla tego materiału wyniki badań. Wyznaczono izotermy sorpcji metodą tradycyjną z zastosowaniem nasyconych roztworów soli oraz metodą zautomatyzowaną z wykorzystaniem urządzenia generującego wilgotność.

EN

This paper presents a comparative evaluation of the DVS technique and the traditional method to determine the sorption isotherms. The problem was discussed based on the example of autoclaved aerated concrete with a density of 400 kg/m3, followed by a presentation of the results obtained for this material. Sorption isotherms were determined by use of the traditional method applied with saturated salt solutions and the automated method applying a humidity-generating device.

8

Właściwości sorpcyjne mleka koziego - ocena porównawcza

Ruszkowska M.

Ekologia i Technika

|

2015

|

R. 23, nr 5

269--273

PL

Celem pracy była porównawcza charakterystyka właściwości sorpcyjnych mleka koziego w proszku. Ocenę właściwości sorpcyjnych mleka koziego w proszku dokonano metodą dynamiczną poprzez wyznaczanie kinetyki i szybkości sorpcji pary wodnej w czasie 42 godzin pomiaru procesu kinetyki sorpcji pary wodnej, w środowisku o aktywności wody aw=0,44; aw=0,69 i aw=0,86 oraz metodą statyczną poprzez wyznaczenie izoterm sorpcji pary wodnej. W doświadczeniu wyznaczania izoterm sorpcji pary wodnej, wykorzystano szeroki zakres aktywności wody pozwalający na odzwierciedlenie różnorodnych warunków przechowywania produktu aw=0,07÷0,82.

EN

The aim of the study was the comparative characteristics of the sorption properties of goat milk powder. The determination of the sorption goat mllk powder made by the method of dynamie determination of the kinetics and the rate of water vapor adsorption during the 42 hours of measurement of the kinetics of sorption process of water vapor in an eivironment having a water activity aw = 0.44; aw = 0.69 and aw = 0.86 and a static method through the destination of water vapor adsorption isotherms. In the experiment determining the water vapor adsorption isotherms, used a wide rangę of water activity allows to reflect a variety of storage conditlons and the product = 0,07÷ 1.82.

9

Wpływ rozdrobnienia węgli kamiennych na ilości sorbowanego etenu

Dudzińska A., Cygankiewicz J., Żyła M.

Przemysł Chemiczny

|

2014

|

T. 93, nr 2

206-211

PL

Węgle kamienne o dużej zawartości tlenu i podwyższonej porowatości sorbują wyraźnie więcej etenu w porównaniu z próbkami węgli o mniejszej porowatości i wyższym stopniu metamorfizmu. Wraz ze wzrostem rozdrobnienia węgla wzrasta ilość sorbowanego etenu. Największym przyrostem wartości sorpcji charakteryzują się węgle średniouwęglone o małej porowatości i niewielkich wartościach powierzchni właściwych. Dla tych węgli ilość sorbowanego etenu wzrasta 3–4 razy przy 10-krotnym rozdrobnieniu próbek węglowych. Przyczyną tego zjawiska jest zrywanie wiązań elektrostatycznych występujących w węglu między centrami elektronodonorowymi i elektronoakceptorowymi. Zobojętnione centra, po ich rozerwaniu, przechodzą w liczne samodzielne punkty sorpcyjne. Cząsteczki etenu mające charakter ugrupowań dipolowych chętnie wiążą się z samodzielnymi centrami wykazującymi ładunki dodatnie bądź ujemne.

EN

Bituminous coal samples of specified elementary composition, porosity and specific surface area collected from 6 Polish coal mines were sepd. into 3 particle size fractions in order to study the effect of coal fragmentation on sorption of ethene. The amts. of sorbed ethene increased with the increasing disintegration of coal samples. The highest increase was obsd. for medium-rank coals of low porosity.

10

Identyfikacja struktury węgla kamiennego z wykorzystaniem sorpcji wielu sorbatów

Jodłowski G. S., Wójcik M.

Przemysł Chemiczny

|

2014

|

T. 93, nr 12

2038-2041

PL

Przedstawiono termodynamiczne podejście teoretyczne do symulacji izoterm sorpcji na próbkach węgla kamiennego z wykorzystaniem Modelu Sorpcji Wielorakiej oraz izoterm sorpcji kilku sorbatów na próbce tego samego węgla. Taka procedura daje możliwość bardziej precyzyjnej identyfikacji struktury węgla kamiennego w kilku krokach obliczeniowych w odniesieniu do stałych parametrów układu. Pojemność monowarstwy sorpcyjnej została wybrana jako parametr niezmienniczy symulacji.

EN

CO2 , CH4 , H2 O and MeOH were sorbed on 11 bituminous coals to identify the coal structure by a numerical method. Multiple sorption model was used in computational attempts. A possibility for recovery of CH4 from coal beds by sequestraction of CO2 was evidenced.

11

Opis równowagi sorpcji barwników azowych Direct Orange 26 i Reactive Blue 81 na tanim sorbencie roślinnym

Tomczak E., Tosik P.

Proceedings of ECOpole

|

2014

|

Vol. 8, No. 2

637--644

PL

Prowadzono badania dla układu barwnik azowy - sorbent roślinny. Barwniki azowe Direct Orange 26 i Reactive Blue 81 pochodziły z Zakładu Boruta-Zachem Kolor Sp. z o.o. Jako biosorbentu użyto modyfikowanej chemicznie słomy żytniej. Wykonano eksperymenty, kontrolując w czasie zmiany stężenia barwników w roztworze i sorbencie. Eksperymenty prowadzono w stałej temperaturze - do ustalenia równowagi procesu. Opisu równowagi sorpcyjnej dokonano za pomocą równań szeroko stosowanych w adsorpcji: dwu- i trójparametrowych. Wyznaczono charakterystyczne współczynniki równań i dokonano oceny statystycznej proponowanych aproksymacji wyników badań eksperymentalnych.

EN

Azo dye-plant sorbent system was investigated in the paper. Direct Orange 26 and Reactive Blue 81 azo dyes were acquired from Boruta-Zachem Kolor Sp. z o.o. Rye straw obtained from areas in the vicinity of Łódź in 2012 was as the biosorbent used. During experiments the changes in the solution’s and sorbent’s concentration in time were measured at constant temperature until equilibrium was reached. Sorption equilibrium was described by equations widely used in adsorption, namely Freundlich, Langmuir, Redlich-Peterson, and Radke-Prausnitz isotherms. Characteristic coefficients of equations were determined and the proposed approximations of the results of experimental studies were evaluated statistically.

12

Sorption equilibrium of azo dyes Direct Orange 26 and Reactive Blue 81 onto a cheap plant sorbent

Tomczak E., Tosik P.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2014

|

Vol. 21, nr 3

435--445

EN

Azo dye-plant sorbent system was investigated in the paper. Direct Orange 26 and Reactive Blue 81 azo dyes were sourced from Boruta-Zachem Kolor Sp. z o.o. Mechanically and chemically modified rye straw was used as a “low-cost” biosorbent. During experiments, dye concentration changes in the solution and sorbent in time were measured at constant temperature until equilibrium was reached. Sorption equilibrium was described by 2-parameter (Freundlich, Langmuir) and 3-parameter (Redlich-Peterson and Radke-Prausnitz) equations widely used in adsorption studies. Characteristic coefficients of equations were determined and the proposed approximations of the results of experimental studies were evaluated statistically. Higher sorption capacity was obtained for Direct Orange 26 than for Reactive Blue 81.

PL

W pracy prowadzono badania dla układu barwnik azowy - sorbent roślinny. Barwniki azowe Direct Orange 26 i Reactive Blue 81 pochodziły z Zakładu Boruta - Zachem Kolor Sp. z o.o. Jako biosorbenta użyto modyfikowanej fizycznie i chemicznie słomy żytniej, materiału taniego i łatwo dostępnego. Wykonano eksperymenty, kontrolując w czasie zmiany stężenia barwników w roztworze i sorbencie. Eksperymenty prowadzono w stałej temperaturze do ustalenia równowagi procesu. Opisu równowagi sorpcyjnej dokonano za pomocą równań dwu- i trójparametrowych szeroko stosowanych w adsorpcji. Wyznaczono charakterystyczne współczynniki równań i dokonano oceny statystycznej proponowanych aproksymacji wyników badań eksperymentalnych. Większą pojemność sorpcyjną uzyskano dla Direct Orange 26 niż dla Reactive Blue 81.

13

Badania sorpcji wody przez drewno impregnowane polimerami

Mucha M., Tylman M.

Przegląd Papierniczy

|

2011

|

R. 67, nr 7

429-435

PL

Celem pracy było zbadanie właściwości sorpcyjnych wody przez drewno zaimpregnowane polimerami biodegradowalnymi. W celu zbadania tych właściwości, próbki czterech rodzajów drewna (buku, sosny, olchy, dębu) zaimpregnowano chitozanem oraz polilaktydem. Drewno zaimpregnowane zostało metodą próżniową. Dla uzyskanych próbek zaimpregnowanych polimerami, wykonano pomiary sorpcji wody oraz wyznaczono ich izotermy. Uzyskane wyniki porównano z próbkami drewna nieimpregnowanego. Wyniki otrzymanych badań wykazały, że środki impregnacyjne oparte o materiały polimerowe posiadają ogromny potencjał, który może z powodzeniem zostać wykorzystany w ochronie drewna. Specyficzne cechy polimerów przekazane zaimpregnowanemu nimi drewnu pozwalają nie tylko na jego ochronę przed wilgocią, ale również nadają mu właściwości antybakteryjne i antygrzybiczne.

EN

The aim of the study was to investigate the properties of water sorption through biodegradable polymer-impregnated wood. To examine those properties the samples of four species of wood (beech, pine, alder, oak) were impregnated with chitosan and polylactide. Wood was impregnated by a vacuum method. For the obtained polymer-impregnated samples water sorption measurements were made and their isothernis were determined. The results obtained were compared with the samples of raw wood. The research results proved that the impregnate agents based on polymer materials possess great potential, which can be successfully used in wood protection. Particular features of polymers passed on impregnated wood allow to protect it against moisture but also giving it antibacterial and antifungal properties.

14

Compost as biosorbent for removal of acid dyes from the wastewater generated by the textile industry

Kyzioł-Komosińska J., Rosik-Dulewska Cz., Dzieniszewska A., Pająk M.

Archives of Environmental Protection

|

2011

|

Vol. 37, no. 4

3-14

EN

The compost derived from cellulosic material coming from the Public Utility Company in Zabrze (Poland) was investigated for its capability for adsorbing acid dyes from aqueous solution at various concentrations of the dyes and the compost dosages. Four acid dyes were investigated: Acid Red 18 (AR-18), Acid Blue 9 (AB-9), Acid Green 16 (AG-16) and Acid Black 1 (ABk-1). The adsorption isotherms were determined by comparing the experimental data with the isotherm models (Freundlich, Langmuir and Dubinin–Radushkevich models). The sorption capacity of the compost depended on the initial concentrations of dyes in the solution, compost dosage, and on the structure of dyes. The maximum sorption capacities of the compost for adsorbing particular dyes may be ordered as follows: ABk-1 > AG-16 > AB-9 > AR-18. The amounts of bound and the percentages of removed acid dyes from effluent depended on the adsorbent dosage. The growth of the dye removal percentages with growing adsorbent mass may be attributed to the growth of the adsorbent uptake surface with growth of the adsorbent mass. The dyes were bound onto the surface of compost through the electrostatic interaction between the surface (negatively charged at pH > pHPZC) and the dye cations (AG-16), and/or through the hydrogen bond between the functional groups of the humic matter in compost (–OH, –COOH) and the functional surface groups of AR-18, AB-9 and ABk-1 dyes (–OH, –NH2). At the experiment conditions, the Freundlich and Dubinin-Raduskevich adsorption isotherm models fitted the equilibrium data very well (much better than the Langmuir one). The values of 1/n in the Freundlich equation and E in the Dubinin-Raduskevich one indicate the favourable adsorption. The studied compost may be used as a low-cost sorbent for the removal of acid dyes from wastewater released by textile industries. However, elevated values of chemical oxygen demand (COD) in the final solutions may enhance the solubility of humic compounds.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań sorpcji wybranych barwników kwasowych: Acid Red 18 (AR-18), Acid Blue 9 (AB-9), Acid Green 16 (AG-16) i Acid Black 1 (ABk-1) na kompoście wytwarzanym w Miejskim Zakładzie Gospodarki Komunalnej. Określono wpływ zarówno stężenia barwników w roztworze, jak i masy kompostu na pojemność sorpcyjną badanego kompostu. Badania przeprowadzono w statycznych warunkach kontaktu faza stała roztwór (metoda batch) dla stężeń barwników 1–1000 mg.L-1. Badany kompost wykazywał wysoką pojemność sorpcyjną w stosunku do barwników kwasowych. Pojemność sorpcyjna badanego kompostu w stosunku do barwników zmieniała się w szeregu: ABk-1 > AG-16 > AB-9 > AR-18. Zdolność ich usuwania zależała od stężenia zawiesiny kompostu w roztworze i od stężenia barwników. Najwyższą skuteczność usuwania barwników stwierdzono dla stężenia zawiesiny 50 g.L-1 i stężenia barwników w roztworze 1–50 mg.L-1. Stwierdzono, że barwniki kwasowe były wiązane na powierzchni cząstek kompostu w wyniku oddziaływań elektrostatycznych między ujemnie naładowaną powierzchnią kompostu a kationami barwnika (AG-16) i/ lub poprzez wiązania wodorowe wytworzone między grupami funkcyjnymi kwasów humusowych obecnych w kompoście (–OH, –COOH) i grupami funkcyjnymi barwników (–OH, –NH2). Wyniki badań doświadczalnych najlepiej opisywały równania izoterm Freundlicha i Dubinina-Raduskevicha a oszacowane parametry w równaniach wskazywały na adsorpcję. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że badany kompost może być brany pod uwagę jako skuteczny i ekonomiczny sorbent barwników kwasowych, jednak nie należy zapominać o wzroście wartości ChZT w oczyszczanych ściekach w wyniku rozpuszczania kwasów huminowych obecnych w kompoście.

15

Równowaga sorpcyjna jonów metali ciężkich na sorbentach pochodzenia roślinnego

Tomczak E., Szczerkowska D.

Inżynieria i Aparatura Chemiczna

|

2010

|

Nr 1

115-116

PL

Przedmiotem badań była ocena możliwości zastosowania łuski gryki i włókna kokosa do usuwania jonów metali z roztworów pięciosktadniko-wych: Cu(II), Zn(II), Ni(II), Co(II), Cd(II) o stężeniach 10-50 mg/dm3(r = 25°C). Stosowano materiał surowy i modyfikowany. Wyniki sorpcji opisano modelami Freundlicha. Langmuira i Redlicha-Petersona. Oszacowano powierzchnię właściwą sorbentów dla badanych jonów. Stwierdzono użyteczność proponowanych materiałów jako sorbentów ze wskazaniem na łuskę gryczaną.

EN

The aim of this study was to assess applicability of buckwheat husk and coir to remove metal ions from five-component solutions: Cu(II), Zn (II), Ni (II), Co (II), Cd (II) of concentrations 10-50 mg/dm3 (T= 25°C). Raw and modified material was applied. Sorption results were described by Freundlich, Langmuir and Redlich-Peterson models. Sorbent specific surfaces for given ions were estimated. The materials proposed as sorbents were useful but the most promising was buckwheat husk.

16

Opis równowagi i kinetyki sorpcji jonów metali ciężkich na klinoptylolicie

Tomczak E., Sulikowski R.

Inżynieria i Aparatura Chemiczna

|

2010

|

Nr 1

113-114

PL

Zastosowano klinoptylolit (surowy i modyfikowany) do usuwania jonów metali ciężkich z roztworów trójskładnikowych. Badano równowagę sorpcyjną dla stężeń 5-50 mg/dm3 (T = 25°C) oraz kinetykę adsorpcji w kolumnie. Do opisu równowagi wybrano modele Freundlicha i Langmrtira, natomiast kinetykę sorpcji w kolumnie dobrze opisało równanie pseu-do-pierwszego rzędu. Potwierdzono zdolności sorpcyjne klinoptylolitu w stosunku do badanych metali ciężkich wyrażone efektywnością sorpcji: Cu(lI)>Zn(II)>Ni(II).

EN

Clinoptilolite (raw and modified) was applied for heavy metal ion removal from three-component solutions. Sorption equilibrium for concentrations of 5-50 mg/dm3 and adsorption kinetics in a column were investigated. For description of equilibrium, Frenndlich and Langmuir models were chosen. Sorption kinetics in the column was well defined by a pseudo-first order equation. Clinoptilolite sorption abilities in relation to heavy metal ions investigated were confirmed and expressed with sorption effectiveness: Cu (II)>Zn(II)>Ni(II).

17

Wpływ soli na stan wilgotnościowy zaprawy cementowej

Koniorczyk M., Wojciechowski M.

Fizyka Budowli w Teorii i Praktyce

|

2010

|

T. 5, nr 1

35-40

PL

Sól obecna w porach materiałów budowlanych wpływa niekorzystnie na trwałość konstrukcji. W poniższym artykule analizowano zjawiska wilgotnościowe zachodzące w zaprawie cementowej zawierającej czystą wodę oraz różne stężenia roztworu NaCl w wodzie. Wyznaczono eksperymentalnie izotermy sorpcji jako funkcję wilgotności względnej oraz stężenia soli. Wyniki badań ekstrapolowano przy pomocy sztucznych sieci neuronowych o topologii 2-4-1 w wyniku czego otrzymano ciągły rozkład zarówno izoterm sorpcji jak również jej dwóch pochodnych cząstkowych. Wykonano symulacje numeryczne wysychania zaprawy cementowej zawierającej czystą wodę oraz różne stężenia soli NaCl.

EN

The durability of most porous building materials is strongly related with moisture and salt transport mechanisms. The main storage parameter, which describes the hygral state of any porous material, is the sorption isotherm. The degree of saturation of pores with moisture phase as a function of relative humidity and salt concentration was determined by means of saturated salt solution method for cement mortar. Then using neutral network the relation was approximated for the whole range of arguments. Moreover, both partial derivatives were calculated using neutral network. It turned out, that a surprisingly simple, layered network (2-4-1) fits well the experimental data. The appropriate subroutines were implemented in HAMTRA_SALT code. Using it the examples of drying of the wall with and without salt were calculated and the results were analysed.

18

Removal of direct dyes from wastewater by sorption onto smectite-clay

Kyzioł-Komosińska J., Rosik-Dulewska Cz., Pająk M., Jarzyna M.

Archives of Environmental Protection

|

2010

|

Vol. 36, no. 3

3-14

EN

Dyes and pigments are important organic pollutants of the water environment. Dyes may be removed from wastewater by using one of the most efficient methods for wastewater treatment-adsorption onto porous (natural and waste) minerals or organogenic substances. Feasibility of using smectite-clay, co-occurring in brown coal deposits, for removal of direct dyes was investigated. The Freundlich linear regression model was better in modeling of sorption direct dyes onto smectite-clay; it yielded better fit of the theoretical isotherm to the experimental data. The electrostatic interactions and hydrogen bonds were shown to play the most important role in adsorption of direct dyes onto smectite-clay.

PL

Barwniki i pigmenty stanowią ważną grupę zanieczyszczeń organicznych środowiska wodnego. Jedną ze skutecznych metod usuwania barwników z wód i ścieków jest ich adsorpcja na porowatych substancjach zarówno naturalnych, jak i odpadowych. Przeprowadzono badania nad możliwością wykorzystania iłów smektytowych towarzyszących pokładom złóż węgli brunatnych do usuwania barwników bezpośrednich. Przy oszacowywaniu parametrów sorpcji tych barwników na cząstkach iłu smektytowego lepsze dopasowanie izotermy teoretycznej do danych doświadczalnych uzyskano wykorzystując model regresji liniowe Freundlicha. Uzyskane wyniki badań pokazują, że największą rolę w wiązaniu barwników bezpośrednich przez ił smektytowy odgrywały oddziaływania elektrostatyczne oraz wiązania wodorowe.

19

Effect of micronization on sorptive properties of wheat cellulose

Ocieczek A., Kostek R.

Inżynieria i Aparatura Chemiczna

|

2009

|

Nr 2

108-109

EN

Sorptive properties of wheat cellulose were identified on basis of sorp-tion isotherms. The GAB model of sorption process was applied in cal-culations. The monolayer capacity, corresponding water activity, energetical constant and specific surface area of sorption were deter-mined. A hypothesis of homogeneity of wheat cellulose sorptive properties was verified. The results obtained demonstrated the signifi-cance level a equal to 0.005. A strong negative correlation between the length of cellulose fibres and monolayer capacity was also shown. Key words: wheat cellulose, micronization, sorption isotherms, monolayer, specific surface of sorption, energetical constant

PL

Właściwości sorpcyjne błonnika pszennego identyfikowano na podstawie izoterm sorpcji. W obliczeniach zastosowano model GAB procesu sorpcji. Wyznaczono pojemność monowarstwy wraz z odpowiadającą jej aktywnością wody, wartość stałej energetycznej oraz powierzchnię właściwą sorpcji. Weryfikacji poddano hipotezę o jednorodności właściwości sorpcyjnych błonnika pszennego. Otrzymane wyniki wykazały istotność na poziomie α= 0.005. Wykazano również istnienie wyraźnej ujemnej korelacji pomiędzy długością włókien błonnika i pojemnością monowarstwy.

20

Sorption of ionic liquids

Markiewicz M., Markowska A., Hupka J., Aranowski R., Jungnickel C.

Environment Protection Engineering

|

2009

|

Vol. 35, nr 3

53-64

EN

Ionic liquids (ILs) attract growing attention and the range of their potential application is constantly expanding. To meet not only the technological but also environmental requirements for their implementation to wide-scale use, we undertook an extensive literature study into ILs interaction and sorption onto soils. The available data were compared and subjected to critical review. We also performed sorption batch test of l-methyl-3- octylimidazolium chloride in a broad concentration range onto low pH and forest soil poor in organic matter. The sorption isotherm closely matched the isotherm described previously in the literature as corresponding to double layer sorption. From the sorption isotherm we calculated the partition coefficients (Kd)