Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Specyfika środków smarowych do zespołów napędowych samochodów elektrycznych

Stępień Zbigniew

Nafta-Gaz

|

2023

|

R. 79, nr 2

131--140

PL

W artykule opisano zasadnicze różnice pomiędzy klasycznymi samochodowymi zespołami napędowymi z tłokowymi silnikami spalinowymi a elektrycznymi zespołami napędowymi. Zwrócono uwagę na odmienne warunki pracy skrzyni biegów napędu elektrycznego w porównaniu z tymi, jakie występują w przypadku skrzyni biegów napędu klasycznego. W znacznej mierze jest to spowodowane różnymi charakterystykami pracy silników spalinowych i elektrycznych porównywanych napędów, co opisano i zilustrowano na rysunkach. Wynikiem tych różnic są specyficzne wymagania, jakie stawiane są środkom smarowym do skrzyń biegów napędów elektrycznych. Dodatkowe wymagania wynikają z możliwości jednoczesnego stosowania tego typu środków smarowych jako płynów chłodzących silniki elektryczne oraz falowniki elektrycznych zespołów sterujących. Wyjaśniono, dlaczego konieczne jest opracowanie nowych środków smarowych, przeznaczonych do elektrycznych zespołów napędowych. Zwrócono uwagę, że do tej pory nie ma jasnych wymagań technicznych dla płynów do pojazdów elektrycznych, jako że konstrukcja napędów elektrycznych wciąż się rozwija. Brak jest też wielu znormalizowanych metod badawczych i określenia zakresu niezbędnych badań przedmiotowych płynów. Podkreślono, że przyszłe środki smarowe do pojazdów elektrycznych powinny poprawiać sprawność mechaniczną i ograniczać straty hydrauliczne przekładni w celu zmniejszenia zużycia energii elektrycznej i emisji CO2 pojazdu elektrycznego powstającej podczas produkcji energii elektrycznej. Poprawy sprawności energetycznej silnika elektrycznego można dokonać poprzez optymalizację właściwości cieplnych środka smarowego, tj. przewodności cieplnej, pojemności cieplnej i natężenia przepływu. W dalszej części artykułu przedyskutowano problemy i wyzwania związane ze smarowaniem elektrycznych zespołów napędowych. Mając na uwadze poprawę efektywności chłodzenia elektrycznych zespołów napędowych, wyjaśniono, dlaczego bardzo istotne jest obniżanie lepkości oleju smarowego. Wskazano też na zagrożenia, jakie to powoduje. Opisano duże znaczenie właściwości elektrycznych (dielektrycznych, elektroizolacyjnych, odporności na przebicie) środka smarowego, które mogą zapobiec uszkodzeniom elektroerozyjnym łożysk i zespołów elektrycznych. Poruszono również problem kompatybilności środków smarowych z różnorodnymi materiałami stosowanymi przy budowie elementów zespołów elektrycznych. Szeroko opisano też i zestawiono wymagania dotyczące wybranych właściwości olejów smarowych do spalinowych i elektrycznych zespołów napędowych. Podobnego porównania dokonano w odniesieniu do dodatków uszlachetniających środki smarowe do obu typów zespołów napędowych. Wskazano szczególnie istotne różnice pomiędzy właściwościami środków smarowych stosowanych do przedmiotowych zespołów napędowych. W ostatniej części artykułu skoncentrowano się na składzie olejów smarowych do skrzyń biegów napędów elektrycznych. Opisano, jakie bazy olejowe są najbardziej właściwe do takich olejów smarowych. Scharakteryzowano ich właściwości na podstawie wyników dotychczas przeprowadzonych badań. Podobnie opisano też bazy olejowe stosowane w przypadku smarów plastycznych przeznaczonych do smarowania łożysk elektrycznych zespołów napędowych. Wyjaśniono rolę i znaczenie dodatków uszlachetniających w zakresie możliwości poprawy niektórych właściwości środków smarowych. W podsumowaniu zaznaczono, że wraz z postępem technologii e-mobilności środki smarowe muszą być odpowiednio dostosowywane w zakresie kompatybilności elektrycznej i materiałowej oraz zarządzania termicznego do eksploatacji w elektrycznych zespołach napędowych.

EN

The article describes the fundamental differences that exist between classic automotive powertrains with reciprocating internal combustion engines and electric powertrains. Attention is drawn to the different operating conditions of electric drive gearboxes compared to those of classic drive gearboxes. This is largely due to the different performance characteristics of the internal combustion engines and electric motors of the compared drives as described and illustrated in the figures. The result of these differences is the specific requirements that are placed on lubricants for the gearboxes of electric drives. Additional requirements arise from the possibility of simultaneously using such lubricants as coolants for electric motors and inverters of electric control units. The necessity to develop new lubricants dedicated to electric powertrains is explained. It is pointed out that to date there are no clear technical requirements for electric vehicle fluids as the design of electric drives is still developing. There is also a lack of many standardised test methods and definition of the scope of the necessary tests for the fluids in question. It was emphasised that future lubricants for electric vehicles should improve the mechanical efficiency and reduce the hydraulic losses of the transmission in order to reduce the electric vehicle's electricity consumption and CO2 emissions arising during the production of electricity. Improving the energy efficiency of an electric motor can be done by optimising the thermal properties of the lubricant – i.e., thermal conductivity, thermal capacity and flow rate. The article goes on to discuss the problems and challenges of lubricating electric power units. With a view to improving the cooling efficiency of electric drive trains, it was explained why it is important to reduce the viscosity of the lubricating oil. The dangers this poses were also pointed out. The great importance of the electrical properties (dielectric, electro-insulating, puncture resistance) of the lubricant, which can prevent electrical erosion damage to bearings and electrical assemblies, is described. The compatibility of lubricants with the various materials used in the construction of electrical assembly components was also addressed. Requirements for selected properties of lubricating oils for internal combustion and electric drive trains are also extensively described and collated. A similar comparison was made with regard to lubricant additives for both types of power unit. Particularly important differences between the properties of the lubricants used for the drive units in question are identified. The final section of the article focuses on the composition of lubricating oils for electric drive gearboxes. It describes which oil bases are the most suitable for such lubricating oils. Their properties are characterised on the basis of the results of the studies conducted to date. Similarly, the oil bases used for greases intended to lubricate the bearings of electric drive trains are also described. The role and importance of additives in terms of their ability to improve certain lubricant properties is explained. It concludes by pointing out that as e-mobility technology advances, lubricants need to be adapted accordingly in terms of electrical and material compatibility and thermal management for operation in electric powertrains.

2

Analysis of the Influence of Hexagonal Boron Nitride on Tribological Properties of Grease

Senyk Szymon, Kałdoński Tadeusz

Tribologia

|

2022

|

nr 3

101--112

EN

The article discusses the problem of using hexagonal boron nitride (h-BN) as a grease additive. The literature on the subject was analysed in terms of greases into which hexagonal boron nitride was added. Particular attention was paid to the nano h-BN, due to the topicality of this topic and the potential of nano-additives to lubricants noted in published scientific studies. It was found that in order to indicate the regularities describing the tribological interaction of hexagonal boron nitride, detailed studies and an analysis of its properties are required. The important factors determining the application of this additive include particle size distribution, morphology, specific surface area, and porosity. The mentioned properties were determined for four samples of hexagonal boron nitride, which were also objects of tribological experiments. For this purpose, a scanning electron microscope (SEM) and XRD method were used, and low-temperature adsorption isotherms were determined. The research on the influence of h-BN on the lubricity properties of lithium grease was carried out on a four-ball apparatus. Possible mechanisms of interaction of different types of h-BN in the friction zone were identified using the information collected on their important properties. Based on the results of the research, it was found that the use of nano h-BN in the discussed context seems promising.

PL

W artykule podjęto problematykę zastosowania heksagonalnego azotku boru (h-BN) jako dodatku do smarów plastycznych. Przeprowadzono analizę literatury tematu pod kątem smarów plastycznych, do których wprowadzano heksagonalny azotek boru. Szczególną uwagę zwrócono na nanodmianę h-BN, z uwagi na aktualność tej tematyki i odnotowywany w opublikowanych badaniach naukowych potencjał nanododatków do środków smarnych. Stwierdzono, że aby wskazać prawidłowości opisujące tribologiczne oddziaływanie heksagonalnego azotku boru wymagane są szczegółowe badania i analiza jego właściwości. Do istotnych czynników determinujących opisywane zastosowanie tego dodatku zaliczono: rozkład rozmiarów jego cząstek, ich morfologię, powierzchnię właściwą, a także porowatość. Wymienione właściwości określono dla czterech próbek heksagonalnego azotku boru, które były jednocześnie obiektami eksperymentów tribologicznych. Wykorzystano w tym celu skaningowy mikroskop elektronowy (SEM), metodę dyfrakcji rentgenowskiej (XRD) oraz wyznaczono niskotemperaturowe izotermy adsorpcji. Badania wpływu h-BN na właściwości smarnościowe litowego smaru plastycznego przeprowadzono na aparacie czterokulowym. Zidentyfikowano możliwe mechanizmy oddziaływania różnych typów h-BN w strefie tarcia, wykorzystując przy tym zgromadzone informacje dotyczące ich istotnych właściwości. Na podstawie wyników przeprowadzonych badań stwierdzono, że zastosowanie nano h-BN w omawianym kontekście wydaje się perspektywiczne.

3

Biowęgle z odpadowej biomasy roślinnej jako dodatki do smarów plastycznych

Molenda Jarosław, Pawelec Zbigniew

Przemysł Chemiczny

|

2021

|

T. 100, nr 4

350--352

PL

Dokonano oceny przydatności produktów biowęglowych, otrzymywanych podczas pirolizy odpadów roślinnych, jako dodatków do smarów plastycznych. W badaniach testowano biowęgle otrzymane z paździerzy lnianych oraz ze słomy pszenicznej. Dodatki biowęglowe wprowadzano (w ilości 5% mas.) do smaru litowego w drugiej klasie konsystencji. Właściwości smarów z dodatkami biowęglowymi porównano z bazowym smarem litowym, a także ze smarem bazowym z dodatkiem komercyjnego pyłu grafitowego. Do opisu właściwości przeciwzużyciowych stosowano graniczne obciążenie zużycia (Goz/40) oraz średnicę skazy śladu tarcia (doz), a do opisu właściwości przeciwzatarciowych obciążenie zacierające (Pt), graniczne obciążenie zatarcia (Poz), średnicę skazy (doz) oraz graniczny nacisk zatarcia (poz). Oceniono także wpływ dodatku biowęglowego na temperaturę kroplenia smaru oraz jego konsystencję. Otrzymane smary biowęglowe miały wysoką temperaturę kroplenia i lepsze właściwości tribologiczne niż smar bazowy, a w wielu przypadkach lepsze niż smar z grafitem. Potwierdzono przydatność biowęgli otrzymanych pirolitycznie z odpadów roślinnych jako zamienników standardowego grafitu dodawanego do smarów plastycznych.

EN

A com. Li grease was improved by addn. of biocarbon (5% by mass) made by pyrolysis of flax harl and wheat straw wastes. Wear load limit diam. of the friction scar, seizing load, limit seizing load, scar diam. and limit seizing pressure were detd. to describe the antiwear and tribol. properties of the grease. The grease showed higher quality than the original grease and graphite modified one.

4

Smary do systemów przekładni – aktualne klasyfikacje i wymagania jakościowe

Skibińska Agnieszka

Nafta-Gaz

|

2021

|

R. 77, nr 6

400--407

PL

W przypadku smarów plastycznych istnieje niewiele specyfikacji normatywnych określających wymagania w stosunku do nich, poza smarami do specjalistycznych zastosowań wojskowych. W artykule przedstawiono międzynarodową klasyfikację środków smarowych zgodnie z PN-ISO 6743-99 Środki smarowe, oleje przemysłowe i produkty podobne (klasa L) – Klasyfikacja – Część 99: Postanowienia ogólne. Zaprezentowano również klasyfikację smarów zgodnie z PN-ISO 6743-9 Środki smarowe, oleje przemysłowe i produkty podobne (klasa L) – Klasyfikacja – Część 9: Grupa X (Smary plastyczne), a także oznaczenie smarów zgodnie z PN-ISO 12924 Środki smarowe, oleje przemysłowe i produkty podobne (Klasa L) – Grupa X (Smary) – Wymagania. Dla środków smarowych stosowanych w systemach przekładni przedstawiono klasyfikację zgodną z PN-ISO 6743-6 Środki smarowe, oleje przemysłowe i produkty podobne (klasa L) – Klasyfikacja – Część 6: Grupa C (Przekładnie). Zebrano wymagania dla smarów plastycznych do przekładni zgodnie z aktualnymi wersjami norm: PN-C-96015 Środki smarowe – Smary plastyczne klasy G – Klasyfikacja i wymagania, DIN 51826 Lubricants – Lubricating greases G – Classification and requirements, a także projektem ISO/CD 12925-3 Lubricants, Industrial oils and related products (Class L) – Family C (gears). Part 3 – Specifications for greases for enclosed and open gear systems.

EN

There are few normative specifications defining the requirements for lubricating greases, apart from greases for specialized military applications. The article presents the international classification of lubricants according to ISO 6743-99 Lubricants, industrial oils and related products (class L) – Classification – Part 99: General. The classification of greases is presented according to ISO 6743-9 Lubricants, industrial oils and related products (class L) – Classification – Part 9: Family X (Greases) and marking of greases according to ISO 12924 Lubricants, industrial oils and related products (Class L) – Family X (Greases) – Specification. For lubricants used in gear systems, the classification according to ISO 6743-6 Lubricants, industrial oils and related products (class L) – Classification – Part 6: Family C (Gears) was presented. Requirements for lubricating greases for gears have been collected in accordance with the current versions of PN-C96015 Lubricants – Lubricating greases G – Classification and requirement, DIN 51826 Lubricants – Lubricating greases G – Classification and requirements and the project ISO/CD 12925-3 Lubricants, Industrial oils and related products (Class L) – Family C (gears). Part 3 – Specifications for greases for enclosed and open gear systems.

5

The Influence of Biocarbon Additives on Grease Functionality

Molenda Jarosław, Pawelec Zbigniew, Pawelec Ewa, Kaźmierczak Bernadetta

Tribologia

|

2020

|

nr 2

47--53

EN

The article presents the results of tests on tribological and physicochemical properties of plastic greases, in which the dispersing phase was highly refined mineral oil and the dispersed phase (thickener) lithium stearate. The functional additives were biocarbon, which were obtained in the pyrolysis process of waste of natural origin, i.e. stems with corn leaves, wheat straw, flax straw, and cherry stones. The compositions containing 5% m/m biocarbon were prepared. Their evaluated on the functional properties of plastic greases was assessed. Tribological characteristics of the greases compositions were determined using the T-02 tester in accordance with the requirements of the subject standards. The effect of biocarbon used on anti-wear (Goz) and anti-seizing (Pt, poz) plastic greases was determined. An assessment was also made of the effect of plant biocarbon on changes in basic physicochemical properties of the composition of plastic greases, i.e. penetration, dropping temperature, and thermo-oxidative stability. It was found that some of the biocarbon significantly improve the tribological properties of plastic greases without significantly affecting the change of key physicochemical parameters. The most beneficial impact of the tested additives on the operational properties of plastic greases was observed when using biocarbon from wheat straw. In some cases, a lower oxidative resistance of biocarbon grease is observed compared to grease without the addition of biocarbon.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań właściwości tribologicznych i fizykochemicznych smarów plastycznych, w których fazą dyspergującą był wysokorafinowany olej mineralny, a fazą zdyspergowaną (zagęszczaczem) stearynian litu, dodatkami funkcyjnymi były biowęgle otrzymane w procesie pirolizy odpadów pochodzenia naturalnego tj. łodyg wraz z liśćmi kukurydzy, słomy pszenicznej, paździerzy lnianych i pestek wiśni. Sporządzono kompozycje zawierające 5% m/m biowęgli i oceniono ich wpływ na właściwości funkcjonalne otrzymanych smarów plastycznych. Charakterystyki tribologiczne kompozycji smarowych wyznaczono z wykorzystaniem testera T-02 zgodnie z wymaganiami norm przedmiotowych. Określono wpływ zastosowanych biowęgli na właściwości przeciwzużyciowe (Goz) i przeciwzatarciowe (Pt, poz) opracowanych smarów plastycznych. Dokonano także oceny wpływu biowęgli pochodzenia roślinnego na zmiany podstawowych właściwości fizykochemicznych kompozycji smarów plastycznych, tj. penentrację, temperaturę kroplenia i stabilność termooksydacyjną. Stwierdzono, że niektóre z biowęgli zdecydowanie poprawiają właściwości tribologiczne smarów plastycznych, nie wpływając istotnie na zmianę kluczowych parametrów fizykochemicznych. Najkorzystniejszy wpływ badanych dodatków na właściwości eksploatacyjne smarów plastycznych zaobserwowano w przypadku zastosowania biowegli ze słomy pszenicznej. W niektórych przypadkach obserwuje się niższą odporność oksydacyjną smarów biowęglowych w porównaniu ze smarem bez dodatku biowęgla.

6

Ocena wpływu granulacji heksagonalnego azotku boru na właściwości smarnościowe bazowego smaru plastycznego

Senyk Szymon, Kałdoński Tadeusz

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

|

2020

|

Vol. 69, nr 1

109--128

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań właściwości smarnościowych bazowego smaru plastycznego zawierającego heksagonalny azotek boru (h-BN) o różnej granulacji (w tym poniżej 100 nm) oraz o różnym stężeniu. Do przeprowadzenia koniecznych badań wykorzystano aparat czterokulowy. Urządzenie to jest powszechnie stosowane na świecie do oceny właściwości smarnościowych olejów i smarów plastycznych. Określono następujące normatywne parametry smarnościowe: obciążenie zespawania Pz [N], największe obciążenie niezacierające Pn [N], obciążenie zacierające Pt [N], a także graniczne obciążenie zużycia Goz [N/mm²]. Wykonano także badania nienormatywne, które obejmowały wyznaczenie dwóch parametrów umożliwiających dokładniejszą ocenę właściwości smarnościowych. W oparciu o przeprowadzone badania stwierdzono, że heksagonalny azotek boru jest dodatkiem wpływającym na poprawę właściwości smarnościowych bazowego smaru plastycznego. Najlepsze efekty poprawy, biorąc pod uwagę przyjęte kryteria tribologiczne, odnotowano dla próbki zawierającej 10% (m/m) heksagonalnego azotku boru o średniej średnicy ziaren 65÷75 nm. Stwierdzono, że mniejsza granulacja dodatku (h-BN) wpływa pozytywnie na efektywność smarowania bazowym smarem plastycznym - w warunkach testów na modelowym aparacie czterokulowym

EN

The paper presents the tests results of lubricity properties of base greases, containing hexagonal boron nitride (h-BN). To conduct the required tests, a four ball machine was used. This device is commonly used when assessing lubricity properties of oils and greases. The following normative lubricity parameters were defined: welding point Pz [daN], the value of last non-seizing load Pn [daN], seizing load Pt [daN] at smoothy growing load, as well as the wear limiting capacity load Goz [daN/mm²]. Furthermore, several non-normative tests were completed that covered indication of two parameters making it possible to complete an assessment of lubricity properties of oils. Based on the conducted research, it was found that hexagonal boron nitride is an additive that improves the lubricating properties of the base grease. The best effects of the improvement, taking into account the adopted tribological criteria, were noted for a sample containing 10% (m/m) hexagonal boron nitride with an average grain diameter of 65÷75 nm. It was found that the lower granulation of the additive (h-BN) positively influences the efficiency of the grease lubrication of the base, under the conditions of tests on a four-ball model apparatus.

7

The Influence of Additives on the Oxidative Stability and Fatigue Life of Lubricated Friction Pairs

Drabik Jolanta, Trzos Magdalena

Tribologia

|

2019

|

nr 2

37--41

EN

The objective of the study was to determine the influence of different additives, namely, graphite, nanostructures of carbon, and polymer PTFE on the lubricating properties in reference to grease based on paraffin oil without an additive. The synergies of different additives were examined when both were simultaneously added. The improvement of the friction properties may be caused by the chemical elements that are absorbed on the surface. The steel-steel friction contacts were lubricated with the use of the developed lubricants. The experiments were carried out with the use of a four-ball pitting tester. The relationships between additives and the tribological properties were analysed. The correlation between thermal stability of lubricants and fatigue life was evaluated.

PL

Celem badań było określenie wpływu różnych dodatków, a mianowicie: grafitu, nanostruktur węgla i polimeru PTFE na właściwości smarne w odniesieniu do smaru na bazie oleju parafinowego bez dodatku. Oceniono synergię działania dodatków, gdy oba zostały dodane jednocześnie. Poprawa trwałości zmęczeniowej może być spowodowana przez pierwiastki chemiczne, które są absorbowane na powierzchni. Stalowe cierne styki zostały nasmarowane przy pomocy opracowanych smarów. Eksperymenty przeprowadzono przy użyciu testera do badania pittingu. Przeanalizowano zależności między dodatkami a właściwościami tribologicznymi. Oceniono korelację między stabilnością oksydacyjną smarów a trwałością zmęczeniową.

8

The Effect of the Type of Wall Material and Grease Composition Pairing on Shear Stresses in Boundary Layer

Czarny Ryszard

Tribologia

|

2019

|

nr 2

27--36

EN

The paper presents the results of research on the influence of fillers introduced into plastic greases on the rheological properties of the boundary layer of the resultant lubricant compositions. The fillers were PTFE and MoS2 powders. They are added to lubricants to improve their tribological properties; however, these fillers also affect the rheological properties of the composition. This affects the change of the shear stress value in the lubricant during its flow in the lubrication system. Knowledge of this value, especially during the flow of the lubricant composition in the boundary layer, has a significant impact on the operation of automated central lubrication systems in which these compositions can be used. Measurements were carried out by means of a rotary rheometer (Rheotest 2.1). Tests were performed on lithium and bentonite greases (without additives) as well as compositions of these greases containing various percentage of the fillers mentioned above. Test results showed that both the type of grease and the type of filler introduced into this grease affect the rheological properties in the boundary layer of the produced lubricating compositions.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań nad wpływem wypełniaczy, wprowadzanych do smarów plastycznych, na właściwości reologiczne warstwy przyściennej powstałych kompozycji smarowych. Wypełniaczami tymi były proszki PTFE i MoS2. Dodawane są one do smarów w celu poprawy ich właściwości tribologicznych, ale wypełniacze te wpływają też na właściwości reologiczne kompozycji. Wpływa to na zmianę wartości naprężenia stycznego w smarze podczas jego przepływu w układzie smarowniczym. Znajomość tej wartości, a szczególnie podczas przepływu kompozycji smarowej w warstwie przyściennej ma istotny wpływ na działanie zautomatyzowanych układów centralnego smarowania, w których mogą być wykorzystane te kompozycje. Pomiary przeprowadzono na reometrze rotacyjnym Rheotest 2.1. Badaniom poddano smary litowy i bentonitowy (bez dodatków) oraz kompozycje tych smarów z udziałami wymienionych powyżej wypełniaczy. Wyniki badań wykazały, że zarówno rodzaj smaru, jak też rodzaj wypełniacza wprowadzonego do tego smaru mają wpływ na własności reologiczne w warstwie przyściennej wytworzonych kompozycji smarowych.

9

Dobór smarów plastycznych w energetyce. Cz. II

Nowiński Emil

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2019

|

Nr 6

48--53

PL

Wśród substancji smarowniczych w energetyce powszechne są tzw. smary plastyczne. W artykule przedstawione zostały typowe rodzaje tych smarów, zaszeregowanych ze względu na rodzaj zagęszczacza.

10

Dobór smarów plastycznych w energetyce

Nowiński Emil

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2019

|

Nr 5

63--66

PL

Energetyka jest bardzo wymagającą gałęzią przemysłu, w której niezwykle ważne jest bezpieczeństwo pracy, wykorzystywanie nowych technologii poprawiających sprawność maszyn, zwiększanie trwałości i niezawodności urządzeń, ale także rozwój i wdrażanie proekologicznych rozwiązań technicznych. W osiąganiu tych celów może pomóc odpowiedni dobór środków smarowych i ich właściwa eksploatacja.

11

Relation Between Shear Stress and Shearing Time in Selected Lubricant Compositions

Czarny R.

Tribologia

|

2018

|

nr 3

25--33

EN

The paper presents the results of studies of the influence of fillers introduced into lubricating greases on changes in values of shear stresses in resulting lubricant compositions. These fillers were powders of graphite, molybdenum disulphide, and PTFE. They are added to grease to improve their tribological properties. They also impact the rheological properties of lubricating compositions, especially on the course of the shear stress, whose value decreases with the duration of the flow of these compositions. Knowledge of changes in the value of this stress is essential in designing central lubrication systems in which these compositions may be used. Tests were performed on lithium grease without fillers as well as on a composition of this grease with the fillers mentioned above. Measurements were carried out using a Rheotest 2.1 rheometer by changing the shearing time at selected gradients of shear rate. Test results have shown that both the kind of filler and the shearing time have an impact on the value of shear stress in the tested lubricant composition.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań nad wpływem wypełniaczy wprowadzanych do smarów plastycznych na zmianę wartości naprężenia stycznego powstałych kompozycji smarowych. Wypełniaczami tymi były proszki grafitu, dwusiarczku molibdenu oraz PTFE. Dodawane są one do smarów dla poprawy ich właściwości tribologicznych. Wpływają też na właściwości reologiczne kompozycji smarowych, a szczególnie na przebieg naprężenia stycznego, którego wartość maleje w miarę upływu czasu przepływu tych kompozycji. Znajomość zmian wartości tego naprężenia jest istotna podczas projektowania układów centralnego smarowania, w których te kompozycje mogą być stosowane. Badaniom poddano smar litowy bez wypełniaczy oraz kompozycje tego smaru z wymienionymi wypełniaczami. Pomiary prowadzono na reometrze rotacyjnym Rheotest 2.1, zmieniając czas ścinania przy wybranych wartościach gradientu tego ścinania. Wyniki badań wykazały, że rodzaj wypełniacza jak też czas ścinania mają wpływ na wartość naprężenia stycznego w badanej kompozycji.

12

Analysis of Tribological Properties of Vegetable Greases for Applications in Agri-Food Industries

Drabik J., Trzos M., Kozdrach R., Duszyński G., Janecki J., Piątkowski M.

Tribologia

|

2018

|

nr 6

17--22

EN

The article presents the results of research and development works and analyses the results in order to develop an ecological lubricant for use in food industry equipment. The research was carried out as part of a project undertaken by a scientific and industrial consortium. While the specialized lubricants were composed, particular attention was paid to the selection of components, taking into account both their functional and ecological properties. A vegetable oil and a mixture of vegetable and synthetic oil were used as the dispersion phase for the preparation of lubricants. Prior to the verification of the quality of developed lubricants in operation, oxidation stability and lubricating properties were tested in model experimental studies. The lubrication properties of the developed greases under operating conditions were verified. The properties of the developed lubricants have been verified in extreme operating conditions, namely, high dust environments, moisture, the presence of water. As a result, greases resistant to the oxidation process and with favourable anti-seizure and anti-wear properties have been developed.

PL

W artykule przedstawiono wyniki prac badawczo-rozwojowych oraz analiz przeprowadzonych w celu opracowania ekologicznego smaru do zastosowania w urządzeniach przemysłu spożywczego. Badania realizowane były w ramach projektu podjętego przez konsorcjum naukowo-przemysłowe. Podczas komponowania specjalistycznych środków smarowych zwrócono szczególną uwagę na dobór komponentów, uwzględniając oprócz ich właściwości funkcjonalnych także ekologiczne. Do wytworzenia środków smarowych jako fazę dyspersyjną zastosowano olej roślinny oraz mieszaninę oleju roślinnego z olejem syntetycznym. Przed weryfikacją jakości opracowanych środków smarowych w eksploatacji oceniono ich stabilność oksydacyjną oraz właściwości smarne w modelowych badaniach eksperymentalnych. Zweryfikowano właściwości smarne opracowanych środków w warunkach eksploatacyjnych. Właściwości funkcjonowania opracowanych środków smarowych zweryfikowano w ekstremalnych warunkach eksploatacji, a mianowicie wysokiego zapylenia, wilgoci, obecności wody. W wyniku realizacji projektu opracowano smary odporne na proces utleniania oraz o korzystnych właściwościach przeciwzatarciowych i przeciwzużyciowych.

13

Determination of low-temperature properties of lubricating greases

Trzaska E., Skibińska A.

Nafta-Gaz

|

2018

|

R. 74, nr 2

121--129

EN

The article presents the results of laboratory tests of low-temperature properties of lithium complex greases produced on base oils, characterized by a different chemical structure. Low-temperature properties of lubricating greases were determined according to the following test methods: low-temperature cone penetration – PN-ISO 13737, flow pressure – DIN 51805-2, apparent viscosity – PN-C-04146. It was found that the low-temperature properties of lubricating greases can be modified by introducing oils with a different chemical structure into the oil base. The lowest temperature of application of the tested lithium complex greases was determined.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych właściwości niskotemperaturowych smarów litowych kompleksowych, wytworzonych na wytypowanych olejach bazowych o różnym charakterze chemicznym. Właściwości niskotemperaturowe smarów plastycznych oznaczano według następujących metod badawczych: penetracja w niskiej temperaturze – PN-ISO 13737, ciśnienie płynięcia – DIN 51805-2, lepkość strukturalna – PN-C-04146. Stwierdzono, że właściwości niskotemperaturowe smarów plastycznych można modyfikować, poprzez wprowadzenie do bazy olejowej olejów o odmiennym charakterze chemicznym. Ustalono najniższą temperaturę stosowania badanych próbek smarów kompleksowych litowych.

14

Unique information about lubricants

Voinov K. N., Esbulatova A. Z.

Mechanics and Mechanical Engineering

|

2018

|

Vol. 22, nr 1

143--152

EN

The positive and negative properties/characteristics of liquid and plastic lubricants are presented here in brief. General aim: to show the ways to improve the positive role of lubricants for mobile junctions, namely, for pairs of friction. At the same time, there are two devices which are represented to make the effective control both the quality and viscosity for lubricant as well. And the new very important effect with the organic lubricant was discovered. It is the electro-magnet property which helps to keep organic lubricant in a zone of friction constantly.

15

Influence of fillers on the rheological properties of their compositions with lubricating greases

Czarny R.

Tribologia

|

2017

|

nr 3

47--55

EN

The paper presents the results of studies on the influence of fillers, introduced into lubricating greases, on the rheological properties of resultant grease compositions. These fillers were graphite and PTFE powders. They are added to greases in order to improve their tribological properties. They also affect their rheological properties, and they mainly change the value of the shear stress in grease during its flow in a lubrication system. Knowledge of this value is important in designing automated central lubrication systems in chich these compositions may be used. Measurements during experimental tests were performed by means of a rotary rheometer Rheotest 2.1. Tests were performed on pure lithium and bentonite greases, with the addition of oxidation and corrosion inhibitors as well as compositions of these greases with different shares of the above mentioned fillers. These tests were performed by changing the gradient of shearing rate. Test results have shown that both the kind of grease and the kind of filler introduced into this grease affect the rheological properties of produced grease compositions.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań nad wpływem wypełniaczy wprowadzanych do smarów plastycznych na właściwości reologiczne powstałych kompozycji smarowych. Wypełniaczami tymi były proszki grafitu i PTFE. Dodawane są one do smarów w celu poprawy ich właściwości tribologicznych. Wpływają też na ich właściwości reologiczne, a głównie na zmianę wartości naprężenia stycznego w smarze podczas jego przepływu w układzie smarowniczym. Znajomość tej wartości jest ważna podczas budowy zautomatyzowanych układów centralnego smarowania, w których mogą być wykorzystane te kompozycje. Pomiary podczas badań doświadczalnych przeprowadzono na reometrze rotacyjnym Rheotest 2.1. Badaniom poddano smary litowy i bentonitowy czyste, z dodatkami inhibitorów utleniania i korozji oraz kompozycji tych smarów z udziałami wymienionych powyżej wypełniaczy. Badania te prowadzono, zmieniając gradient prędkości ścinania. Wyniki badań wykazały, że zarówno rodzaj smaru, jak też rodzaj wypełniacza wprowadzonego do tego smaru mają wpływ na własności reologiczne wytworzonych kompozycji smarowych.

16

Evaluation of the lubrication efficiency of greases according to criterion of wear experimentally determined at variable values of motion parameters

Krawiec M.

Tribologia

|

2017

|

nr 3

77--83

EN

The results of tribological investigations into the lubrication efficiency of greases in steel sliding pairs working in mixed friction conditions are presented. The lubrication efficiency was evaluated according to the criterion of wear determined by tribological tests conducted at variable values of motion parameters: load F and sliding velocity v. Wear volume VF(d), calculated from wear regression equations (wear d = f(p,v), was adopted as the lubrication efficiency criterion. Five different commercial greases currently available on the market and one in-house grease (a compound of grease 1S and two solid greases (6% PTFE and 5% Cu)) were tested. The experiment was conducted in a four-ball tester at five levels in accordance with the rotatable experiment design. A regression function with interrelated ball wear d, sliding velocity v, and applied load F, was formulated for each of the tested greases. Wear volumes VF(d) were calculated and conclusions were drawn.

PL

Przedstawiono wyniki badań tribologicznych nad efektywnością smarów plastycznych w stalowych skojarzeniach ślizgowych pracujących przy tarciu mieszanym. Efektywność tę oceniano według kryterium zużycia uzyskanego z testów tribologicznych przeprowadzonych przy zmiennych wartościach parametrów ruchowych – obciążeniu F i prędkości poślizgu v. Za kryterium efektywności przyjęto objętość zużycia VF(d) uzyskanego z równań regresji zużycia (zużycie d = f(p,v). Zbadano 5 różnych smarów plastycznych aktualnie oferowanych w handlu oraz jeden smar własny będący kompozycją smaru 1 S z dwoma smarami stałymi (6% PTFE i 5% Cu). Eksperyment realizowano na aparacie czterokulowym, stosując metodę planowanego eksperymentu z wykorzystaniem planu rotalnego na 5 poziomach. Dla każdego z badanych smarów została opracowana funkcja regresji, która uzależniała zużycie kulek d od prędkości poślizgu v i obciążenia nadanego F. Obliczono objętości otrzymanego zużycia VF(d) i podano stosowne wnioski.

17

Ocena właściwości ochronnych biodegradowalnych smarów plastycznych przed korozją

Gołębiowski T.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2017

|

R. 18, nr 6

696--699, CD

PL

W artykule omówione zostały testy służące do oceny właściwości ochronnych smarów plastycznych oraz wady i zalety tych testów. Przedstawiono wyniki badań właściwości ochronnych biodegradowalnych smarów plastycznych z wariantową ilością inhibitorów korozji różnego rodzaju. Dokonano omówienia otrzymanych wyników badań.

EN

The article describes tests for assessing the protective properties of biodegradable lubricants and the advantages and disadvantages of these tests. The results of research of protective properties of biodegradable lubricants with varying amounts of corrosion inhibitors. The results of the study.

18

The Influence of the Type of Grease on the Synergy of its Composition with PTFE Powder and Copper Powder

Krawiec S., Krawiec M., Leśniewski T.

Tribologia

|

2016

|

nr 1

45--55

PL

Przedstawiono badania wpływu rodzaju smaru plastycznego na efekt synergetyczny jego kompozycji z proszkiem PTFE i miedzi podczas smarowania stalowych węzłów ślizgowych pracujących w obszarze tarcia mieszanego. Do analizy przyjęto dwa smary plastyczne, tj. smar samochodowy 1S z zagęszczaczem litowym oraz smar STP z zagęszczaczem wapniowym. Napełniaczami tych smarów były proszki dwóch smarów stałych – PTFE i miedzi. Dla każdego z przyjętych smarów plastycznych przebadano trzy kompozycje smarowe. Dwie kompozycje zawierały po jednym napełniaczu w ilości 5% wagowo, a trzecia – oba napełniacze w tej samej ilości (po 5%). Własności smarne przyjętych kompozycji oceniano na podstawie eksperymentu tribologicznego przeprowadzonego na aparacie czterokilowym zgodnie z wytycznymi normy PN-76/C04147. Efektywność analizowanych smarów oceniano według czterech wielkości kryterialnych, tj. zużycia kulek d, obciążenia zespawania Fz,, wskaźnika zużycia Ih oraz granicznego obciążenia zużycia Goz. Wyniki eksperymentu zostały opracowane statystycznie przy poziomie ufności 95%, stosując test t-Studenta. Opracowane wyniki badań przedstawiono graficznie. Podano stosowne wnioski.

EN

Studies of the influence of the type of grease on the synergistic effect of its compositions with PTFE powder and of copper during the lubrication of steel sliding pairs working in mixed friction area of were presented. Two greases, car grease 1S with a lithium thickener and grease STP with calcium thickener, were adopted for analysis. As fillers in the two lubricants, powders of two solid lubricants were PTFE and copper were used. Three lubricating compositions were tested for each of the adopted greases. Two compositions contained one filler of 5% by weight, and the third composition contained the two fillers in the same proportion (5% each). The lubricating properties of the adopted compositions were evaluated based on an experiment conducted with the use of a four–ball extreme pressure tester according to the standard PN-76/ C04147. The effectiveness of the analysed lubricants was evaluated according to four criterion values (wear of the balls d, fusion point Fz, limit wear load Goz, and wear index Ih). The results were statistically handled at the confidence level of 95% using Student’s t-test. The developed test results are shown graphically. Appropriate conclusions were drawn.

19

Evaluation of lubrication efficiency based on wear during variable loads and sliding velocities

Krawiec S, Krawiec M., Leśniewski T

Tribologia

|

2016

|

nr 4

127--136

EN

The results of the tribological studies on the lubrication efficiency of greases evaluated based on tribological tests performed at varying pressure p and rubbing speed v are presented. For the efficiency criterion, the volume of wear VF(d)&enspobtained from the regression equations of wear was adopted (wear F (d) = f (F, v)). Six different lubricants were tested; two of them were commercial greases, and four of them were compositions based on them, including conventional solid greases (PTFE, tin, copper, and boron nitride). The experiment was carried out on a four-ball extreme pressure tester according to a rotatable design on five levels. For each of the selected lubricants, a regression function was developed that defined wear as a function of rubbing speed and load. The volume of the obtained wear VF(d)&enspwas calculated and relevant conclusions were drawn.

PL

Przedstawiono wyniki badań tribologicznych nad efektywnością smarów plastycznych ocenianą na podstawie testów tribologicznych przeprowadzonych przy zmiennych wartościach nacisku p i prędkości poślizgu v. Za kryterium efektywności przyjęto objętość zużycia VF(d)&enspuzyskanego z równań regresji zużycia (zużycie F(d) = f(F,v)). Zbadano 6 różnych smarów, przy czym dwa z nich to smary plastyczne będące w handlu, a cztery to kompozycje sporządzone na ich bazie z pospolitymi smarami stałymi (PTFE, cyną, miedzią i azotkiem boru). Eksperyment przeprowadzono na aparacie czterokulowym metodą planowanego eksperymentu z wykorzystaniem planu rotalnego na pięciu poziomach. Dla każdego z wytypowanych smarów została opracowana funkcja regresji, która uzależniała zużycie od prędkości poślizgu i obciążenia nadanego. Obliczono objętości otrzymanego zużycia VF(d)&enspi podano stosowne wnioski.

20

Biodegradowalne smary plastyczne

Zajezierska A.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2016

|

nr 197

1--155

PL

W początkowej części monografii przedstawiono ogólną charakterystykę smarów plastycznych, ich skład oraz podstawowe właściwości użytkowe, kierunki zastosowań a także międzynarodowe normy klasyfikacyjne i jakościowe. Następnie omówiono europejskie uregulowania prawne, odnoszące się do biodegradowalnych środków smarowych oraz przedstawiono grupę związków chemicznych, dopuszczonych przez ustawodawstwo Unii Europejskiej do stosowania w charakterze komponentów biodegradowalnych środków smarowych. Kolejny rozdział zawiera wyniki badań wpływu rodzaju komponentów stosowanych w procesie wytwarzania biodegradowalnych smarów plastycznych na ich podstawowe właściwości eksploatacyjne. Zaprezentowano problematykę oceny stopnia degradacji biologicznej środków smarowych oraz aktualnie stosowane testy i procedury badawcze. Przedstawiono wyniki badań biodegradacji wapniowego smaru plastycznego w glebie oraz tlenowej biodegradacji smaru w środowisku wodnym. Końcowa część zawiera wyniki badań i rezultaty współpracy prowadzonej pomiędzy PKP Cargo S.A a Instytutem Nafty i Gazu – Państwowym Instytutem Badawczym, dotyczącej zagadnień ekologicznych środków smarowych i zastosowania ich w krajowym kolejnictwie.

EN

The opening part contains general characteristics of lubricating greases, their composition and basic operating characteristics, application trends, and also qualification and quality international standards. Further, European law regulations relating to biodegradable lubricating greases are discussed, and a group of chemical compounds allowed by European Union legislation to use as biodegradable lubricating agents. Next part contains the investigation results of the influence of the components type used in manufacturing biodegradable lubricating greases, on their basic operating characteristic. Problems of the degree of lubricating agents biodegradability are presented, together with tests and investigation procedures currently in use, are presented. Next the results of calcium lubricating grease biodegradation in the soil, and grease oxidated biodegradation in the water environment. The final part contains investigation results got in cooperation of PKP Cargo S.A. (Public Cooperation) with Oil and Gas Institute – National Research Institute, regarding problems connected with ecological lubricating agents and their application by domestic railroads.