Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zastosowanie sztucznej inteligencji w procesie klasyfikacji facji skał zbiornikowych w oparciu o dane geofizyki otworowej

Barbacki Jan

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2021

|

R. 24, Nr 2 (267)

4--8

PL

W artykule przedstawiono możliwość wykorzystania metod uczenia maszynowego do automatycznego wyznaczenia litofacji na podstawie danych geofizyki otworowej. Zaprezentowano zarówno podstawowe koncepcje przyświecające rozwiązaniom typu data-driven, jak również opisano schemat pracy z danymi złożowymi. Omówiono także popularne techniki klasyfikacyjne: maszynę wektorów nośnych, drzewa decyzyjne, lasy losowe oraz sztuczne sieci neuronowe. Zaproponowane rozwiązanie może okazać się niezwykle przydatne w modelowaniu złóż węglowodorów, szczególnie w przypadku braku wystarczającej ilości danych pochodzących z badań laboratoryjnych rdzeni skalnych.

EN

The paper presents the possibility of using selected machine learning methods for automatic facies determination based on well-log data. The study presents fundamental concepts of a data-driven approach, as well as presents the detailed workflow for working with reservoir data. Popular classification techniques such as support vector machine, decision trees, random forests and artificial neural networks are also discussed. The proposed methodology can prove to be extremely useful in computer modeling of hydrocarbon reservoirs, especially in the case of reduced core sample dataset.

2

Wybrane aspekty mineralogiczno-petrograficzne skał zbiornikowych podhalańskiego systemu geotermalnego

Kasztelewicz A.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2018

|

R. 57, nr 1

105--117

PL

Podhalański system geotermalny jest jednym z najbardziej perspektywicznych regionów pod względem potencjału geotermalnego w Polsce. Wody geotermalne wykorzystywane są do celów grzewczych już od 1993 roku, a dobrze rozwinięta infrastruktura ciepłownicza oraz rekreacyjna sprzyja dalszemu rozwojowi tego sektora. W artykule przedstawiono wybrane wyniki badań mineralogicznych, petrograficznych i petrofizycznych skał zbiornikowych eksploatowanych obecnie wód geotermalnych. Próbki skał pobranych z otworu Biały Dunajec PAN-1 petrograficznie zakwalifikować można jako skały węgalanowe, głównie wapienie i dolomity o porowatości poniżej 1%.

EN

Podhale (S Poland) is one of the most promising regions in the country in terms of its geothermal resource potential. The use of geothermal waters for heating purposes commenced there at the beginning of the 1990s. The Podhale region provides excellent conditions for the use of geothermal energy, such as a well-developed infrastructure for the heating industry, recreation, balneotherapy and other applications. The assessment of the geothermal potential should always take an accurate identification of the geological conditions into account. This article presents the results of detailed mineralogical, petrographic and petrophysical studies of the best hydrogeothermal structure within the Podhale geothermal system with a single well capacity of up to 550 m3/h. Rock samples collected from the Biały Dunajec PAN-1 borehole can be petrographically classified as crystalline limestones. They consist of two irregularly intersecting zones differing in terms of calcite crystal size. The measured porosity of the structures under consideration, based on microscopic analysis, is below 1%. The series of units have good reservoir and exploitation parameters.

3

Metody oceny typu zwilżalności skał zbiornikowych

Majkrzak M.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2016

|

nr 209 wyd. konferencyjne

601--605

PL

Przepływ płynów złożowych przez przestrzeń porową skał zbiornikowych uzależniony jest od wielu czynników, przy czym jednym z najważniejszych jest typ zwilżalności matrycy skalnej. Potwierdzono, że zmiany zwilżalności wpływają na wyniki większości pomiarów laboratoryjnych. W artykule przedstawiono wyniki oceny typu zwilżalności dla czterech metod: zależności przepuszczalności absolutnej od nasycenia nieredukowalnego wodą złożową, analizy przepuszczalności względnej, testu Amotta, pomiaru wielkości kąta kontaktu.

EN

One of the most important factor which plays a significant role in determining flow of reservoir fluid through pore space is wettability. It has been confirmed that wettability changes have effect on most laboratory measurements. From among many different approaches four methods has been proposed: permeability/saturation relationship, relative permeability curves, Amott test, contact angle measurement.

4

Analiza produktywności utworów czerwonego spągowca monokliny przedsudeckiej ze szczególnym uwzględnieniem niecki zielonogórskiej i poznańskiej

Piesik-Buś W.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2015

|

R. 18, Nr 4 (204)

4--9

PL

Dla lepszego przybliżenia warunków migracji i akumulacji węglowodorów istotne jest określenie wielkości i kierunków przepływu wód wgłębnych w skałach zbiornikowych czerwonego spągowca. W większości skał zawierających płyny złożowe stwierdzono istnienie podziemnego gradientu hydraulicznego. W związku z tym za normalną sytuację dla niemal wszystkich basenów naftowych przyjmuje się warunki hydrodynamiczne, a nie hydrostatyczne. Styl hydrodynamiczny basenu determinowany jest przez warunki sedymentacji oraz budowę basenu. Ruch płynów zależy zatem od parametrów hydrogeologicznych skał: przepuszczalności, zmian facjalnych oraz stref zasilania i drenażu. Stan akumulacji węglowodorów wyznaczają warunki równowagi zachodzące między statyczną fazą kolektora a dynamiczną fazą płynów złożowych.

EN

To better approximate the conditions of hydrocarbon migration and accumulation is important to define the size and direction of groundwater flow in the Rotliegend reservoir rocks. In most rocks containing fluids were found to exist underground reservoir hydraulic gradient. Accordingly, the normal situation for almost all petroleum basins assumed hydrodynamic conditions and not hydrostatic. Hydrodynamic style pool is determined by the conditions of sedimentation and the construction of a swimming pool. Fluid movement is therefore dependent on the rocks hydrogeological parameters: permeability facies changes and supply and drainage areas. Determine the state of hydrocarbon accumulation equilibrium conditions occurring between static and dynamic phase collector phase of reservoir fluids.

5

Instalacja w Skierniewicach – poligon badawczy miękkiego kwasowania jako metody poprawy i utrzymywania chłonności w systemach geotermalnych

Bielec B., Kępińska B.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2015

|

R. 54, nr 1

95--114

PL

W artykule przedstawiono testy badawcze miękkiego kwasowania – zabiegu stymulacji służącego poprawie chłonności otworów i skał zbiornikowych w systemach geotermalnych. Wykonano je w warunkach instalacji w Skierniewicach, która była swoistym poligonem badawczym. Testy prowadzono w ramach Projektu „Opracowanie wytycznych projektowych poprawy chłonności skał zbiornikowych w związku z zatłaczaniem wód termalnych w polskich zakładach geotermalnych” (zamawianego przez Ministerstwo Środowiska) realizowanego w 2009–2011 r. przez konsorcjum Geotermii Mazowieckiej S.A. oraz Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN. Do badań wykorzystano nieeksploatowane wcześniej otwory Skierniewice GT-1 (produkcyjny) i Skierniewice GT-2 (chłonny). Ujmują one wodę geotermalną, dla której skałami zbiornikowymi są piaskowce dolnej jury. Wykonano osiem testów miękkiego kwasowania. W artykule opisano szczegółowo przebieg jednego z testów. Głównymi przyczynami spadku chłonności otworów są zjawiska korozji i wytrącania wtórnych substancji mineralnych. Z analizy zmienności parametrów hydrodynamicznych wynikało, że zabiegi miękkiego kwasowania udrażniały w pewnym zakresie odwiert i strefę przyodwiertową, powodując wzrost chłonności w trakcie i w ograniczonym czasie po ich zakończeniu. Testowana metoda miękkiego kwasowania, w tym dobrane parametry cieczy kwasującej, okazały się zasadniczo właściwe dla poprawy chłonności otworu i strefy przyodwiertowej w warunkach instalacji w Skierniewicach. Można ją także rekomendować dla innych instalacji w Polsce o podobnym charakterze i problemach. Jednakże, aby utrzymywać chłonność otworu i strefy przyodwiertowej na akceptowalnym poziomie przez wystarczająco długi okres, w praktyce w wielu przypadkach należałoby prowadzić omówione zabiegi stymulacji przy użyciu większej ilości cieczy kwasującej i w dłuższym czasie, z większą częstotliwością lub też nawet stosować ciągłe obniżanie odczynu pH zatłaczanej wody geotermalnej do odpowiedniej wartości. Wyniki i wnioski z testów miękkiego kwasowania, dla których poligonem badawczym była instalacja w Skierniewicach, były przydatne m.in. dla opracowania, po raz pierwszy w Polsce, wytycznych projektowych poprawy chłonności skał zbiornikowych w związku z zatłaczaniem wód geotermalnych w polskich zakładach geotermalnych.

EN

The paper presents the research testing of soft acidizing – a stimulation technique aimed at improving the injectivity of wells and reservoir rocks in geothermal systems. The works were done for installation in Skierniewice which served as a testing ground. They were conducted in the frame-work of the Project entilted “Development of design guidelines to improve the injectivity of reservoir rocks in relation to geothermal waters' injection in Polish geothermal plants” (ordered by the Ministry of Environment). The project was carried out by the consortium of Geotermia Mazowiecka S.A. and Mineral and Energy Economy Research Institute of PAS in 2009–2011. Two earlier unexploited wells Skierniewice GT-1 (production) and Skierniewice GT-2 (injection) served for research testing. They encounter geothermal water hosted by the Lower Jurassic sandstones. A total eight soft acidizing tests were carried out. One selected test was described in the paper. The main reasons for the injectivity drop are corrosion and precipitation of secondary minerals. This results from the analysis of hydrodynamic parameters' variation that soft acidizing treatment increased the injectivity of the borehole and near-borehole zones, to some extent during the treatment itself and for some time after its termination. The tested soft acidizing method, including parameters of applied acidizing fluid, proved to be basically proper to improve the injectivity of borehole and near-borehole zones in case of geothermal installation in Skierniewice. This can be recommended for other installations of similar characteristics and problems in Poland. However, in order to maintain an acceptable level of injectivity over a sufficient period, in many particular cases the soft acidizing technique should be carried out with the use of higher volume of acidizing fluid and over a longer period of time; more frequently; or even as a continuous decrease of pH of the injected geothermal water. The results and conclusions of the soft acidizing research testing (carried out for the case of the Skierniewice installation) contributed to the elaboration, for the first time in Poland, of design guidelines on improvement of reservoir rocks' injectivities in relation to geothermal waters' injection in Polish geothermal plants.

6

The application of well logging and seismic modeling to assess the degree of gas saturation in Miocene strata (Carpathian Foredeep, Poland)

Marzec P., Niepsuj M., Bała M., Pietsch K.

Acta Geophysica

|

2014

|

Vol. 62, no. 1

83--115

EN

The presence of natural gas in the pore space of reservoir rocks results in a significant decrease in P-wave velocity. Even low gas saturation can generate seismic anomalies (DHI) and false image of gas accumulation of economic importance. This article presents an attempt to evaluate gas saturation from 2D seismic section in the Miocene sandstone strata in the south-eastern part of the Carpathian Foredeep. The ESTYMACJA program and the Biot–Gassmann model were used to study the dependence between elastic parameters and saturating fluids (water and gas) recorded in wells. Series of calculations was carried out using a method of fluid substitution for various gas saturation. The applicability of seismic data for evaluating gas saturation of reservoir beds was assessed with the use of 1D modelling (synthetic seismograms) and 2D modelling (theoretical seismic section) calculated for different gas saturation. The proposed methodology can be used to identify low and high gas-saturated zones and contour the reservoir.

7

Związki między parametrami zbiornikowymi skał na podstawie wyników pomiarów magnetycznego rezonansu jądrowego

Jarzyna J., Puskarczyk E.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2012

|

nr 182 wyd. konferencyjne

585--589

PL

Przedmiotem analizy były wybrane parametry petrofizyczne wyznaczone na podstawie badań laboratoryjnych i geofizyki otworowej w celu określenia porowatości dynamicznej i przepuszczalności skał piaskowcowo-ilastych. Przepuszczalność i porowatość były podstawą podziału badanych skał na grupy o podobnych zdolnościach do przepływu na podstawie obliczonego parametru FZI. Połączono średnią wartość czasu relaksacji T2 i porowatość ogólną wyznaczoną z badań magnetycznego rezonansu jądrowego z parametrem FZI oraz porowatością ogólną wyznaczoną z kompleksowej interpretacji geofizyki otworowej. Związki między porowatością i przepuszczalnością o wysokich współczynnikach korelacji w grupach o stałym FZI mogą być podstawą wyliczenia ciągłych profilowań przepuszczalności.

EN

Selected parameters obtained from laboratory measurements and logging related to reservoir properties of sandy-shaly rocks were discussed to find reliable way to determine dynamic porosity and permeability. Data set of permeability and helium porosity from cores of the Miocene sandstone-claystone-mudstone formation was divided into groups of similar hydraulic ability defined using Flow Zone Index. Mean T2 relaxation time and porosity from NMR lab measurements were combined with Free Fluid Index and total porosity from NMR logging. Close relationships between lab origin data and log origin data inside of parts of rock formation selected according to FZI were established. The relationships may be the basis for continuous permeability and porosity determination in a rock formation profile.

8

Związek między składem mineralnym, strukturą i porowatością skały zbiornikowej a jej obrazem tomograficznym

Dohnalik M., Zalewska J., Ziemianin K.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2012

|

nr 182 wyd. konferencyjne

617--624

PL

Piaskowce czerwonego spągowca, obok mioceńskich utworów piaskowcowo-iłowcowych przedgórza Karpat, należą do głównych skał zbiornikowych, z których wydobywa się gaz metodami konwencjonalnymi na terytorium Polski. W związku z tym geolodzy naftowi i petrofizycy dążą do doskonałego rozpoznania tych utworów. Przedmiotem badań objęte zostały piaskowce górnego czerwonego spągowca, pochodzenia eolicznego facji rdzenia wydmy. Próbki pobrano z otworów wiertniczych zlokalizowanych na obszarze monokliny przedsudeckiej z dwóch rejonów Czarna Wieś—Parzęczewo i Środa Wielkopolska—Kromolice. Analizowany materiał badawczy został wytypowany na podstawie badań współczynnika porowatości oraz przepuszczalności w taki sposób, aby próbki zdecydowanie różniły się pomiędzy sobą uzyskanymi wartościami. Następnie, dla wybranego zbioru, dokonano analizy trójwymiarowych obrazów struktury porowej, otrzymanych metodą rentgenowskiej mikrotomografii komputerowej. Uzyskano następujące informacje o strukturze przestrzeni porowej: klasyfikacja objętościowa systemów porów, krętość kanalików porowych, średnia liczba koordynacyjna, wymiar pudełkowy oraz stopień niejednorodności dystrybucji. Wyniki odniesiono do opisów petrograficznych badanych próbek w celu określenia związku między składem mineralnym, strukturą i porowatością skały zbiornikowej a jej obrazem tomograficznym.

EN

The Rotliegend sandstones are the main, besides the Miocene formations of Carpathian Foreland, reservoir rocks the natural gas is extracted from with traditional methods in Poland. Therefore, reservoir geologists and petrophysicists strive to very accurate recognition of these rocks. This study subject are Upper Rotliegend sandstones, of an aeolian dune core facies. Investigated samples have been selected from S-K-M region wells located on fore-sudetic monocline. Analyzed research material was selected on the basis of porosity and permeability values in order to get a set of samples which strongly differed among themselves in obtained values. Selected samples were investigated with computed microtomograph in order to analyze pore structure spatial images. As a result of these analyses following information was obtained: volume classification of connected pore systems, pore channels toriuosity, average coordination number, box-counting dimension and pore structure heterogeneity. The results were related to rocks thin section petrographic description in order to determine the relationship between mineral composition, structure and porosity of reservoir rock and its tomographic image.

9

Skały zbiornikowe - cyfrowe modele i petrofizyczna analiza skał klastycznych

Jarzyna J., Krakowska P., Puskarczyk E., Wawrzyniak-Guz K., Semyrka R., Kwiatek W. M., Bielecki J.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2012

|

nr 182 wyd. konferencyjne

591--595

PL

Cyfrowe modele skał były wynikiem analizy składu mineralnego, struktury, tekstury, objętości i typu mediów wypełniających przestrzeń porową na podstawie wyników badań laboratoryjnych oraz kompleksowej interpretacji profilowań geofizyki otworowej. Wykorzystano piaskowcowo-iłowcowe utwory sarmatu z obszaru zapadliska przedkarpackiego. Badania tomograficzne na próbkach skał wykonano z użyciem prototypowego układu pomiarowego wykorzystującego technikę mikrotomografii komputerowej, zbudowanego w IFJ PAN. Dane o wykształceniu struktury skały stały się podstawą do oceny możliwości ruchu mediów porowych i wyliczenia przepuszczalności fizycznej. Porozymetria rtęciowa dostarczyła: objętość i rozkład średnic porów oraz wielkość powierzchni właściwej przestrzeni porowej. Spektrometryczne pomiary z wykorzystaniem zjawiska magnetycznego rezonansu jądrowego umożliwiły podział porów na części zajęte przez media swobodne, wodę w porach kapilarnych i związaną w minerałach ilastych. Skład mineralny skał wyznaczono na podstawie wyników kompleksowej interpretacji profilowań geofizyki otworowej oraz analizy rentgenowskiej próbek. Relacje między parametrami petrofizycznymi z pomiarów wykonanych w różnej skali (mikro- w laboratorium i makro- in situ) stanowiły podstawę do konstrukcji modeli skał.

EN

Digital rock models were built on the results of mineral composition analysis, rock structure and texture and volume and type of the medium studies on the basis of laboratory measurements and the comprehensive well logs interpretation. Sarmatian sandy-shaly formation from the Carpathian Foredeep was used in study as gas reservoir rock. Modern microtomographic measurements on the core samples were carried out using prototype laboratory-source-based facility for the computed microtomography, constructed at the IFJ PAN. High resolution structural data about matrix and porous space were the base for estimation of pore medium flow and calculation of physical permeability. Mercury porosimetry provided with data about pore volume and distribution of pore diameters and pore specific surface area. Spectrometry of nuclear magnetic resonance measurements enabled the division of media in pores into free fluid, water in capillary pores and water bounded in clay minerals. Mineral composition was determined on the basis of the comprehensive well logs interpretation and roentgen analysis. Mutual relationships between petrophysical parameters from measurements made in different scale (micro- in the laboratory and macro- in situ) were the basis for rock models construction.

10

Potencjał mikrotomografii rentgenowskiej w zakresie badania skał zbiornikowych

Zalewska J., Dohnalik M.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2012

|

nr 182 wyd. konferencyjne

673--677

PL

Rentgenowska mikrotomografia komputerowa (micro-CT) jest metodą badawczą, która generuje trójwymiarowy obraz przestrzeni porowej i pozwała na jej dokładne sparametryzowanie. Umożliwia pozyskanie różnorodnych informacji dotyczących porowatości, liczby i kształtu porów, parametrów systemu kanałów łączących poszczególne pory, struktury sieci porów oraz wpływu mikrostruktury na makroparametry. W pracy przedstawiono możliwości mikrotomografii rentgenowskiej w analizie przestrzeni porowej skał zbiornikowych. Zaprezentowano wyniki trójwymiarowej wizualizacji wewnętrznej struktury przestrzeni porowej oraz ilościowe pomiary porowatości całkowitej i dystrybucji wielkości porów dla przykładowych próbek piaskowców utworów czerwonego spągowca.

EN

X-ray computed microtomography (micro-CT) is a research method that generates three-dimensional image of the pore space and allows to accurately parameterize it. This enables to obtain various information regarding the porosity, the number and shape of the pores, the parameters of the channel system which connects individual pores, as well as the influence of microstructure on macro parameters. This paper presents the possibility of X-ray microtomography in the analysis of the pore space of reservoir rocks. Paper shows the results of three-dimensional visualization of the internal structure of the pore space as well as quantitative measurements of the total porosity and pore size distribution performed on a few sandstone samples of Rotliegend deposits.

11

Kompleksowe badania rdzeni wiertniczych, geofizyki otworowej i sejsmiki dla rozpoznania piaskowcowo-ilastych skał zbiornikowych

Jarzyna J., Wawrzyniak-Guz K., Gruszczyk M.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2012

|

nr 182 wyd. konferencyjne

579--583

PL

Wykonano kompleksowe badania mioceńskich, piaskowcowo-ilastych skał z przedgórza Karpat w celu połączenia parametrów petrofizycznych wyznaczonych w warunkach laboratoryjnych, z profilowań geofizyki otworowej oraz sejsmiki. Przeprowadzono różnorodne korelacje parametrów uzyskanych w różnych skalach pomiarowych (od skali mikro w badaniach laboratoryjnych, do skali makro w sejsmice) w celu określenia wpływu zmiennych warunków pomiarowych. Analizowano atrybuty sejsmiczne, obliczone w bezpośrednim sąsiedztwie otworów i atrybuty, analogiczne do sejsmicznych, obliczone na podstawie akustycznych obrazów falowych, jako wielkości, które zależą od sprężystych cech formacji skalnej. Do kompleksowej interpretacji włączono także inne parametry petrofizyczne niosące informację o litologii i własnościach zbiornikowych badanej formacji.

EN

Sandy-shaly Miocene rocks were investigated by laboratory measurements of rock samples, well logging and seismics. Correlations between various parameters measured in diffe rent scales were calculated (from laboratory results obtained in microscale, through well logging in mezzoscale, to seismic derived factors in macroscale) to show the influence of the measurement conditions on petrophysical properties results. Seismic attributes calculated in the vicinity of the wells were compared to similar attributes calculated from acoustic full waveforms as quantities which depend on elastic properties of the rock formation. Other petrophysical parameters related to lithology and reservoir properties were also included in the analysis.

12

Opracowanie modeli matematycznych do określania parametrów zbiornikowych skał w rejonie Cierpisz-Rogoźnica-Nienadowa

Gąsior I., Klaja J.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2010

|

nr 170 wyd. konferencyjne

705--710

PL

Do opracowywania modeli wykorzystano dane z badań laboratoryjnych, wykonanych dla próbek skał pochodzących z pięciu otworów wiertniczych: C-5K, K-2, M-1, N-1, R-1 K, S-33K. Wielkość nasycenia wodą nieredukowalną (Sw/nr) badanych skał oszacowano .na podstawie metody magnetycznego rezonansu jądrowego. Dla prawidłowego określenia parametru Sw/nr konieczne było wyznaczenie średniej wielkości czasu granicznego T2G2 dla skał z badanego rejonu. Średnia wartość wyznaczonego eksperymentalnie parametru T2G2 wynosi 6,8 ms, a więc znacząco odbiega od średniej wartości podawanej w literaturze dla utworów klastycznych (33 ms) [3, 5]. Skonstruowano modele oddzielnie dla serii piaskowcowo-iłowcowej, mułowcowo-iłowcowej oraz łącznie dla obu serii.

13

Potencjał mikrotomografii rentgenowskiej w analizie przestrzeni porowej skał zbiornikowych

Zalewska J., Dohnalik M.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2009

|

nr 162

113-117

PL

W pracy przedstawiono możliwości mikrotomografii rentgenowskiej w analizie przestrzeni porowej skał zbiornikowych. Zaprezentowano wyniki trójwymiarowej wizualizacji wewnętrznej struktury przestrzeni porowej oraz ilościowe pomiary porowatości całkowitej i rozkładu wielkości porów dla próbek skał węglanowych reprezentujących utwory dolomitu głównego. Te parametry określano przy zastosowaniu mikrotomografu Benchtop CT160. Badania realizowano na próbkach rdzeni wiertniczych o średnicy 1 cm, przy optymalnych parametrach pomiaru, co dało rozdzielczość obrazu poniżej 6 mikro/m, pozwoliło na bardzo dobrą wizualizację przestrzeni porowej i umożliwiło ujęcie ilościowe porów. Dla jednej próbki rekonstruowano trzy tysiące projekcji za pomocą oprogramowania CT-Pro, tak uzyskane obrazy były następnie analizowane za pomocą oprogramowania Avizo.

EN

This paper shows the potential of roentgen computed microtomography in analysis of reservoir rocks' pore space. It shows results of three dimensional visualization of internal pore structure and quantitative measurements of total porosity and pore size distribution for investigated carbonate rock samples. All parameters were obtained using Benchtop CT160 microtomograph. Investigated samples were 1 cm in diameter that allows obtaining image resolution below 6 žm, which allows properly visualizing and analyzing pore network. Three thousands projections were reconstructed to obtain spatial image of each sample, then these images were analyzed using AVIZO software.

14

Pirobituminy w węglanowych utworach dolomitu głównego : geneza i wpływ na parametry zbiornikowe złoża

Matyasik I., Such P., Leśniak G., Słoczyński T.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2008

|

R. 11, Nr 9 (125)

4--8

15

Czy tłumienie fal sejsmicznych może być źródłem informacji o stopniu nasycenia skał zbiornikowych gazem? - studium modelowe

Pietsch K., Nawieśniak A., Kobylarski M., Tatarata A.

Przegląd Geologiczny

|

2008

|

Vol. 56, nr 7

545-551

EN

One of the main problems of hydrocarbon prospecting within the Carpathian Foredeep is identification of non-commercial objects that exhibit anomalous image on seismic sections.Within gas saturated layers, apart from acoustic impedance variations, seismic energy attenuation also changes which results in shadow zone under the reservoir. The lack of measurements which show variation of petrophysical parameters (velocity, density, attenuation) in relation to gas saturation as well as coexistent dependence of seismic image on a number of parameters resulted in development of non-commercial gas reservoir identification criteria on the basis of seismic modeling. The purpose of seismic modeling was evaluation of changes in seismic image caused by attenuation that is related to gas saturation degree. Theoretical wavefield was calculated for seismogeological model constructed for TO152005 profile within Łukowa gas reservoir. Wide range of performed modeling, with an assumption that attenuation is a function of gas saturation, emphasize low attenuation impact of fully gas saturated layers and high impact of partially saturated layers which changes both amplitude and frequency of theoretical wavefield within gas reservoirs. Above criterion could be a basis for identification of partially saturated reservoir layers, however, industrial application of the criterion requires more intensive research on dependence of seismic energy attenuation on gas saturation.

16

Rentgenowska mikrotomografia komputerowa w badaniu skał zbiornikowych

Zalewska J., Dohnalik M.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2008

|

nr 150 wydanie konferencyjne

1063--1067

PL

W artykule omówiono podstawowe zasady mikrotomografii rentgenowskiej (micro-CT), przedstawiono sposób akwizycji danych i rekonstrukcji obrazu oraz zaprezentowano pierwsze własne wyniki badań.

EN

This paper shows basis of roentgen microtomography (micro-CT), acquisition and reconstruction processes, and presents first results.

17

Próba zastosowania logiki rozmytej do interpretacji parametrów petrofizycznych skał zbiornikowych

Darłak B., Kowalska-Włodarczyk M.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2008

|

nr 150 wydanie konferencyjne

497--502

PL

Przedstawiono najnowszą metodę cyfrową z powodzeniem stosowaną do prognozowania, planowania oraz podejmowania decyzji, jaką jest logika rozmyta (ang. fuzzy logic), coraz częściej stosowana w opracowaniach geologicznych.

EN

In this paper there was presented the newest digital method so called fuzzy logic. This method is widely used to plan, predict and make decision in process, in geological problems.

18

Badania laboratoryjne parametrów geofizycznych skał zbiornikowych rejonu Dzikowa i Nowosielca

Zalewska J., Klaja J., Gąsior I., Cebulski D.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2008

|

nr 150 wydanie konferencyjne

557--562

PL

W referacie zaprezentowano wyniki badań laboratoryjnych właściwości skał zbiornikowych reprezentujących cienkowarstwowe utwory mioceńskie, pochodzące z dwóch rejonów poszukiwawczych przedgórza Karpat—Dzikowa i Nowosielca. Równocześnie podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy na podstawie danych NMR można oceniać własności zbiornikowe skał i czy dane te odzwierciedlają rzeczywiste właściwości skał.

EN

The paper presents results of laboratory measurements of reservoir properties of rocks, representing thin-layer Miocene formations, originating from two prospecting regions on Carpathian Foredeep — Dzików and Nowosielec. An effort has been made to answer questions whether collector properties of rocks can be assessed, on NMR results, and whether the NMR results reflect actual properties of rocks.

19

Produktywność karpackich skał zbiornikowych w świetle historii wydobycia węglowodorów

Marcinkowski A., Szewczyk E.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2008

|

T. 34, z. 3

405-421

PL

Celem publikacji jest charakterystyka produktywności ropo- i gazonośnych piaskowców karpackich w obszarze położonym na wschód od doliny Wisłoka, gdzie perspektywy dla odkrycia nowych złóż węglowodorów są najbardziej obiecujące. Opracowano ją na podstawie materiałów archiwalnych PGNiG SA, zawierających pełną dokumentację wydobycia ropy naftowej, gazu ziemnego i wody złożowej z poszczególnych złóż oraz otworów eksploatacyjnych. Wykresy wydobycia wymienionych mediów złożowych, sporządzone dla jednostki śląskiej i skolskiej, ilustrują trendy spadku wydobycia w okresie 1955-2007. Najbardziej istotne przesłanki dla oceny perspektyw odkrycia nowych pól naftowych wynikają z diagramów dokumentujących produktywność poszczególnych horyzontów ropo- i gazonośnych, a także interwały głębokościowe występowania przypływów, objawów i śladów węglowodorów. Interpretacja danych wskazuje, że w jednostce śląskiej największe wydobycie ropy naftowej uzyskano z piaskowców lgockich oraz krośnieńskich, a gazu ziemnego - z piaskowców czarnorzeckich. Natomiast w jednostce skolskiej dominującą serią produktywną są piaskowce kliwskie warstw menilitowych, cechujące się najlepszymi własnościami zbiornikowymi na analizowanym obszarze.

EN

The paper intends to characterize productivity of oil- and gas-bearing Carpathian sandstones in the area situated to the east of the Wisłok river valley where prospects for new hydrocarbon discoveries are best. It was based on materials from the POGC's files, which contain full documentation of oil, gas and reservoir water production from particular fields and wells. Graphs of the media production, constructed for the Silesian and Skole units, illustrate trends of the production decline in the years 1955-2007. The most fundamental premises for assessment of prospects for new oil-field discoveries result from diagrams that document the productivity of individual oil- and gas-bearing horizons, as well as depth intervals of occurrence of hydrocarbon inflows, shows and traces. Interpretation of the presented data indicates that in the Silesian Unit the greatest oil production was achieved from the Lgota and Krosno sandstones, whereas gas production - from the Istebna Sandstones. In the Silesian Unit, the Kliwa Sandstones of the Menilite Beds represent a predominating productive series; the sandstones are characterized by the best reservoir properties over the whole analyzed area.

20

Paleozoiczny system naftowy wschodniej części przedgórza Karpat – od źródła do pułapki

Matyasik I., Such P., Leśniak G.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2007

|

R. 10, Nr 11 (115)

7-12