Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The extraordinary world of Sulphur. Part 1

Szydło Zbigniew A.

Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology

|

2023

|

R. 28, NR 1-2

5--38

EN

Sulphur is a highly reactive element, and is therefore able to enter into a great variety of chemical combinations, resulting in the formation of compounds of widely differing properties. Reactions involving sulphur, and the compounds which they produce, have stimulated and inspired people throughout the ages. Sulphur has always been associated with volcanoes, fires and smells. However, its story goes much further. Sulphur is present in thousands of products of the chemical industry, which are in everyday use. These include car batteries, car tyres, matches, paints, paper, textiles, food, detergents and pharmaceuticals. In part 1 of this essay, the evolution of the role of sulphur in the history of mankind is explained, through the eyes of etymology, geology, literature, art, and chemistry. In part 2 the role of sulphur in biochemistry and chemical technology is reviewed. In so doing, a case is established, to show that sulphur is the most extraordinary substance known to Man.

2

The effect of sulfur, temperature, the duration of the process and reductant on the selective reduction of limonite ore

Bahfie Fathan, Shofi Achmad, Herlina Ulin, Handoko Anton S., Septiana Nanda A., Syafriadi Syafriadi, Suharto Suharto, Sudibyo Sudibyo, Suhartono Suhartono, Nurjaman Fajar

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2022

|

T. 38, z. 1

123--136

EN

Lateritic nickel ore is used for producing of ferronickel. Nickel grade in ferronickel ranged from 20–40%. Ferronickel is commonly used to manufacture stainless steel. A new method that can increase the levels of nickel grade is selective reduction, which is a process to reduce the metal oxide to the metallic phase with the addition of additives. In this work, the selective reduction of limonitic nickel ore was carried out by add the 5 wt%, 10 wt%, and 15 wt% of reductant and the 10 wt% of sulfur as additive. The process of selective reduction is performed at temperatures of 950, 1050, and 1150°C with the duration of processs of 60, 90, and 120 minutes, followed by magnetic separation to separate between the concentrate and tailings. The characterization used AAS, XRD, and SEM-EDS for grade and recovery; phases transformation; and the microstructure analysis. The optimum of the grade and recovery of nickel was obtained at a temperature of 1050°C with the duration of process of 60 minutes and 5 wt% of reductant and 10 wt% of additive, which obtain 3.72 wt% and 95.67%. The metal grade and recovery was increase with the increasing of temperature reduction. Nevertheless, too long of the duration of process and too many reductant addition resulted in negative effect on selective reduction of lateritic nickel ore. Highest recovery could get more nickel in the process. And sulfur has the important rules when the selective reduction has been done on the increasing nickel content, the forming of FeS, and decreasing the grain size of ferronickel according to the microstructure in the SEM images around ~30 µm.

PL

Ruda laterytowa niklu jest wykorzystywana do produkcji żelazoniklu. Zawartość niklu w żelazoniklu wahała się w przedziale 20–40%. Żelazonikiel jest powszechnie stosowany do produkcji stali nierdzewnej. Nową metodą, która może zwiększyć poziom niklu, jest redukcja selektywna, czyli proces redukcji tlenku metalu do fazy metalicznej z dodatkami. W niniejszej pracy prowadzono selektywną redukcję rudy limonitowej niklu przez dodanie 5, 10 i 15% wag. reduktora oraz 10% wag. siarki jako dodatku. Proces selektywnej redukcji odbywa się w temperaturach 950, 1050 i 1150°C z czasem trwania 60, 90 i 120 minut, po czym następuje separacja magnetyczna w celu oddzielenia koncentratu od odpadów. Zastosowano: AAS, XRD i SEM-EDS do oceny procesu, transformację faz oraz analizę mikrostruktury. Optimum stopnia odzysku niklu uzyskano w temperaturze 1050°C przy czasie trwania procesu 60 minut i 5% mas. reduktora i 10% mas. dodatku, co daje 3,72% mas. i 95,67%. Gatunek i odzysk metalu wzrastały wraz z obniżeniem temperatury. Niemniej jednak zbyt długi czas trwania procesu i zbyt częste dodawanie reduktora skutkowało negatywnym wpływem na selektywną redukcję laterytowej rudy niklu. Przy najwyższym odzysku można w tym procesie uzyskać więcej niklu. A siarka spełnia ważną rolę, gdy selektywna redukcja została przeprowadzona w celu zwiększenia zawartości niklu, tworzenia FeS i zmniejszenia wielkości ziarn żelazoniklu, zgodnie z mikrostrukturą na obrazach SEM około ~30 µm.

3

Badania wstępne zależności między zawartością rtęci a zawar tością popiołu i siarki w wybranych grupach odpadów

Bury Marcelina, Dziok Tadeusz, Burmistrz Piotr

Zeszyty Energetyczne

|

2020

|

T. 7

175--183

PL

W pracy przedstawiono wyniki analizy statystycznej dla zależności między zawartością rtęci a zawartością siarki i popiołu w paliwach alternatywnych. Analizę przeprowadzono dla wyników badań własnych (22 próbki) oraz danych literaturowych (27 próbek). Paliwa stanowiące podstawę analizy, podzielono na pięć odrębnych grup: karton i papier, tworzywa sztuczne, RDF, osady ściekowe oraz guma i jej karbonizaty. Wyznaczono współczynniki korelacji rang Spearmana oraz współczynniki korelacji liniowej R i dokonano oceny ich istotności na poziomie ufności 0,95. Uzyskane współczynniki korelacji były relatywnie niskie, co należy tłumaczyć różnym pochodzeniem poszczególnych paliw alternatywnych i znaczną zmiennością w obrębie danej grupy. Dla całej populacji uzyskano istotną korelację między zawartością rtęci a zawartością siarki ipopiołu. Dla paliwa typu RDF uzyskano istotną korelację między zawartością rtęci i siarki oraz między zawartością popiołu i siarki. Może to świadczyć o występowaniu rtęci i siarki w tego typu paliwach w substancji mineralnej. Jednym ze sposobów obniżenia zawartości rtęci w paliwach alternatywnych może być usunięcie części składników mineralnych, jednak potwierdzenie tej tezy wymaga przeprowadzenia stosownych badań.

4

Wybrane sposoby modyfikacji własności reologicznych asfaltu w ujęciu historycznym

Zieliński Krzysztof

Przegląd Budowlany

|

2020

|

R. 91, nr 11

48--51

PL

Na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych ubiegłego wieku rozpoczęto systematyczne badania naukowe wpływu różnego typu domieszek na zmianę właściwości reologicznych asfaltu. Spośród wielu opracowanych wtedy metod modyfikacji asfaltu do dzisiaj zachowała się pamięć o dwóch: modyfikacja przy użyciu mączek mineralnych lub siarki. Modyfikacja asfaltu poprzez zmieszanie go z mączką mineralną skutkuje wyraźnym wzrostem jego lepkości i niewielkim trwałości zależnym od ilości użytej mączki oraz od jej składu mineralogicznego i granulometrycznego. Wprowadzenie dodatku siarki daje natomiast możliwość korzystnej modyfikacji takich własności reologicznych asfaltu jak podatność na zmiany temperatury oraz lepkości. Zdaniem autora artykułu warto się przyjrzeć, jak długą i krętą drogę przeszły sposoby modyfikacji asfaltu, zanim osiągnęły dzisiejszy poziom.

EN

At the end of the 1960s, scientists initiated a systematic research on the influence of various types of admixtures on rheological properties of asphalt. Among the many asphalt modification methods developed at that time, two of them are still remembered today: modification with the use of mineral meal or of sulphur. Modification of asphalt by mixing it with mineral meal results in a significant increase in its viscosity and slight increase in durability, depending on the amount of meal used as well as its mineralogical and granulometric composition. On the other hand, the addition of sulphur enables beneficial modification of asphalt rheological properties such as susceptibility to changes in temperature and viscosity. According to the author of the article, it is worth examining how long and winding was the road for asphalt modification methods before they reached the present level.

5

Problematyka wyznaczenia precyzji metody oznaczania zawartości siarki w LPG według EN 17178:2019 w warunkach laboratorium INiG – PIB

Jędrychowska Sylwia

Nafta-Gaz

|

2020

|

R. 76, nr 8

540--549

PL

W roku 2018 wprowadzono nową edycję specyfikacji dla skroplonego gazu węglowodorowego EN 589:2018, zmieniającą szereg parametrów tego paliwa, między innymi dopuszczalną zawartość siarki. Dodatkowo w specyfikacji powołano nową normę dotyczącą oznaczania zawartości lotnej siarki w LPG, tj. EN 17178:2019. Przeprowadzono badania nad wyznaczeniem precyzji metody według powyższej europejskiej normy. Określono powtarzalność na podstawie badań 11 próbek LPG o różnych zawartościach siarki i porównano ją z wartościami podanymi w normach czynnościowych: EN 17178:2019 i dotychczas stosowanej ASTM D 6667-14. Każdą próbkę analizowano siedmiokrotnie. Dla próbek w zakresie stężeń powyżej 4 mg/kg wartości powtarzalności obliczonych według normy EN 17178:2019 są dużo mniejsze od powtarzalności według ASTM D 6667-14 oraz powtarzalności wyznaczonych w niniejszej pracy. Dla próbek o stężeniach poniżej 4 mg/kg wartości powtarzalności wyznaczone w niniejszej pracy są niższe od wartości obliczonych według normy EN 17178:2019 i ASTM D 6667-14. Uzyskane wyniki potwierdzają zasadność zastrzeżeń wielu europejskich laboratoriów wykonujących badania zawartości siarki w LPG oraz uczestników prac grupy roboczej CEN/TC 19/WG 23 N 231 co do poprawności wyznaczenia precyzji metody według normy EN 17178:2019. W związku ze zgłoszonymi uwagami CEN podjęło decyzję o przeprowadzeniu w najbliższym czasie powtórnych badań międzylaboratoryjnych w celu określenia nowej precyzji. Dodatkowo wyznaczono odtwarzalność wewnątrzlaboratoryjną, granice wykrywalności i oznaczalności metody. Przeprowadzono weryfikację metody poprzez zbadanie 139 próbek handlowego paliwa LPG. Dokonano oceny zbadanych próbek pod kątem spełnienia wymagań ze specyfikacji z lat 2012 i 2018. Stwierdzono, że wykonując badanie próbek według normy EN 17178:2019, zaostrza się kryterium oceny zgodności z wymaganiami pochodzącymi ze specyfikacji dla LPG w porównaniu z badaniem według normy ASTM D 6667-14.

EN

A new edition of the standard specification for liquefied hydrocarbon gas EN 589:2018 was introduced in 2018, which changes some parameters for this fuel, including the acceptable sulfur content. Also, this specification constitutes a new standard for determining volatile sulfur content in LPG, i.e. EN 17178: 2019. Studies were carried out to determine the precision of the method according to the above European standard. Repeatability was determined based on tests of 11 LPG samples with different sulfur content and next it was compared with the values given in the applicable standards: EN 17178: 2019 and ASTM D 6667-14 used until now. Each sample was analyzed 7 times. The repeatability values calculated according to EN 17178: 2019 are much lower than the repeatability according to ASTM D 6667-14 and the repeatability determined in this paper for samples with a concentration range above 4 mg/kg. The repeatability values determined in this work are lower than the values calculated according to EN 17178: 2019 and ASTM D 6667-14 for samples with concentrations below 4 mg/kg. The obtained results confirm the legitimacy of reservations of many European laboratories that perform tests of sulfur content in LPG and participants of the work of the CEN/TC 19/WG 23 N 231 working group, with regard of the correctness of determining the precision of the method pursuant to EN 17178: 2019. It was decided consequently to repeat interlaboratory studies that will be aimed at the determination of a new precision, which will soon be carried out. In addition, the intermediate precision, limit of detection (LD) and limit of quantitation (LQ) of the method were determined. The method was verified by examining 139 samples of commercial LPG fuel. The tested samples were eval- uated for compliance with the specifications from 2012 and 2018. It was found that by testing samples according to EN 17178:2019, the criterion for assessing compliance with the requirements of the specification on LPG is tightened compared to testing according to the ASTM D 6667-14 standard.

6

Analiza porównawcza metod badania zawartości siarki w rdzeniach wiertniczych, węglu i ropach naftowych

Matyasik Irena, Zapała Marek, Kierat Maria, Wciślak Agnieszka

Nafta-Gaz

|

2020

|

R. 76, nr 7

449--456

PL

Celem pracy było dobranie i zwalidowanie optymalnej metody analizy zawartości siarki w rdzeniach wiertniczych, w tym pochodzących z pokładów węgla. Ponadto badania zostały przeprowadzone dla rop naftowych. W ramach pracy porównano wyniki badań zawartości siarki metodą analizy elementarnej w dwóch analizatorach: w analizatorze elementarnym EA 1108, który daje możliwość spalania próbek w temperaturze do 1080°C, co nie zawsze jest wystarczające w przypadku próbek geologicznych, oraz w analizatorze Leco CR12 rozbudowanym o moduł do oznaczania siarki, który daje możliwość wykonania analizy w 1350°C. W toku analizy elementarnej następuje przekształcenie siarki wolnej i związanej w dwutlenek siarki SO2, którego zawartość jest mierzona za pomocą różnych detektorów: detektora cieplno-przewodnościowego (TCD) w analizatorze EA 1108 lub detektora podczerwieni w analizatorze Leco CR12. Przed badaniami porównawczymi zwalidowano metodę analizy siarki w analizatorze Leco CR12. Badania porównawcze wykonano dla próbek skalnych, dla węgli i dla rop naftowych oraz dla kerogenu. W ramach pracy przeprowadzono analizy elementarne zawartości siarki dla 23 próbek węgla, 22 próbek skał, 5 próbek kerogenu wydzielonego z tych skał oraz dla 9 rop naftowych. Badane próbki węgla i materiału skalnego pochodziły z rdzeni wiertniczych z otworów poszukiwawczych. Wykazano zgodność stosowanych metod dla kerogenu i dla węgli o zawartości siarki powyżej 0,75% w/w oraz dla rop powyżej 0,3% zawartości siarki. Dużo gorszą zgodność uzyskano dla materiału skalnego z rdzeni wiertniczych, charakteryzującego się dyspersją materii organicznej. Dla próbek o niskiej zawartości siarki bardziej wiarygodnych wyników dostarczają oznaczenia wykonane w analizatorze EA 1108. W przypadku ośrodków o dużej dyspersji substancji organicznej, takich jak warstwy istebniańskie, bardziej wiarygodne są wyniki oznaczeń w analizatorze Leco CR12, ze względu na wielkość próbki analitycznej.

EN

The purpose of the work was to select and validate the optimal method for analyzing sulfur content in drilling cores, including those from coal seams. In addition, research was done for petroleum. As part of the work, the results of sulfur content testing were compared by means of elemental analysis in 2 analyzers: in the EA 1108 elemental analyzer, which gives the possibility of burning samples at temperatures up to 1080°C, which is not always sufficient for geological samples, and in the Leco CR12 analyzer expanded with a module for determination of sulfur, which gives the opportunity to perform the analysis at 1350°C. In the course of elemental analysis, free and bound sulfur is transformed into sulfur dioxide SO2, the content of which is measured by means of various detectors: the thermal conductivity detector (TCD) in the EA 1108 analyzer, or the infrared detector in the Leco CR 12 analyzer. Before the comparative tests, the method of sulfur analysis in the Leco CR 12 analyzer was validated. Comparative studies were carried out for rock samples, for coals, for petroleum and for kerogen. As part of the work, elemental analyses of sulfur content were carried out for 23 coal samples, 22 rock samples, 5 kerogen samples separated from these rocks and for 9 petroleum samples. Tested coal and rock material samples came from drill cores from exploratory wells. The methods used for kerogen and for coals with sulfur content over 0.75 wt % have been shown to be compatible. For oils, compatibility was observed above 0.3% sulfur content. Much worse compliance was obtained for rock matter from drilling cores, characterized by dispersion of organic matter. For samples with low sulfur content, determinations in the EA 1108 analyzer provide more reliable results. For media with a high dispersion of organic matter, such as Istebna Beds, the results of determinations in the Leco CR12 analyzer are more reliable due to the size of the analytical sample.

7

Historia górnictwa siarkowego w Polsce w II połowie XX w., jego związki z badaniami naukowymi i rola w kształceniu geologów górniczych

Nieć Marek, Górecki Jerzy

Hereditas Minariorum

|

2020

|

Vol. 6

45--49

PL

W II połowie XX w miał miejsce w Polsce intensywny rozwój eksploatacji odkrywkowej i otworowej złóż siarki. Nietypowe warunki hydrogeologiczne jej prowadzenia powodowały celowość podjęcia badań naukowych dla rozwiązywania problemów praktycznych. Stworzyło to też doskonałe warunki dla organizacji praktycznego kształcenia geologów w zakresie geologii górniczej. Związki górnictwa siarkowego z badaniami naukowymi i jego udział w organizowaniu nauczania geologii górniczej na terenie jego działalności można uznać za modelowy.

EN

The second half of 20th century was the period of flourishing sulfur mining in Poland. Serious hydrogeological problems encountered in the open cast mines and during borehole exploitation by underground sulfur melting paved way to increased scientific research. It also lead to practical training of students in mining geology. The close links between mining and scientific research and teaching at university level can be regarded as standard.

8

Siarka w produkcji rolnej : aspekt technologiczny, środowiskowy i rynkowy

Piwowar Arkadiusz

Przemysł Chemiczny

|

2019

|

T. 98, nr 1

89--91

PL

Siarka z uwagi na pełnione funkcje, m.in. udział w procesie syntezy aminokwasów oraz produkcji roślinnych przeciwciał, jest istotnym elementem w technologiach rolniczych. W artykule opisano zastosowanie produktów chemicznych zawierających siarkę w gospodarce rolnej i wskazano znaczenie tych produktów w rozwoju produkcji rolnej, zarówno w aspekcie ilościowym, jak i jakościowym. W wielu rejonach Polski występuje problem niedoboru siarki w glebach rolniczych (niska zasobność w siarkę przyswajalną). Przyczyną tego stanu jest wyraźne ograniczenie emisji SO₂ w Polsce, głównie ze źródeł przemysłowych. Nowoczesna chemia rolna, zarówno w zakresie produkcji roślinnej (nawozy, pestycydy) i zwierzęcej (chemiczne dodatki pasz, leki weterynaryjne) powinna wspierać rolników poprzez dostarczanie produktów agrochemicznych zawierających siarkę.

EN

A review, with 33 refs., of the S-contg. agrocemicals.

9

Rheological and textural properties of hydrogels, containing sulfur as a model drug, made using different polymers types

Wróblewska Magdalena, Słyż Joanna, Winnicka Katarzyna

Polimery

|

2019

|

T. 64, nr 3

208--215

EN

The preparation technology and the optimal composition of hydrogels with sulfur prepared using various types of polymers – hydroxyethyl cellulose (HEC), Carbopol 980, and sodium alginate – have been developed. Designed hydrogels were evaluated microscopically, for pH, viscosity and mechanical parameters. In addition, ex vivo bioadhesive properties of obtained hydrogels with hairless mice skin model as adhesive layer were estimated. Hydrogels with sulfur based on sodium alginate possessed the most favorable application properties and were stable at different temperature and humidity conditions during 90 days of storage.

PL

Opracowano technologię otrzymywania i optymalny skład hydrożeli z siarką sporządzonych z wykorzystaniem różnych rodzajów polimerów: hydroksyetylocelulozy (HEC), Carbopolu 980 oraz alginianu sodu. Przygotowane hydrożele oceniano mikroskopowo, poprzez pomiary pH i lepkości oraz na podstawie analizy ich właściwości mechanicznych. Ponadto przeprowadzono badanie bioadhezji ex vivo z wykorzystaniem skóry bezwłosych myszy jako modelu warstwy adhezyjnej. Hydrożele z siarką na bazie alginianu sodu charakteryzowały się najlepszymi właściwościami aplikacyjnymi i były trwałe podczas 90 dni przechowywania w różnych warunkach temperatury i wilgotności.

10

Znaczenie znajomości budowy wewnętrznej złoża siarki dla prowadzenia eksploatacji metodą otworową

Nieć Marek, Sermet Edyta, Bokwa Przemysław

Górnictwo Odkrywkowe

|

2019

|

R. 60, nr 2

12--19

PL

Złoża siarki rodzimej eksploatowane metodą podziemnego wytapiania cechują się złożoną budową, która jest wynikiem wielu procesów, jakie prowadziły do ich utworzenia i ostatecznego uformowania. Stopień wykorzystania zasobów i zużycie wody gorącej na tonę siarki zależą od zasobności przepuszczalności skał tworzących złoże, form występowania siarki (tekstury rudy), rozmieszczenia partii skał o zróżnicowanej porowatości i przepuszczalności. Skrasowienie złoża powoduje bardzo duże, lokalne i kierunkowe zróżnicowanie jego parametrów hydrogeologicznych. Dla właściwego rozumienia i przewidywania procesów zachodzących w złożu w czasie wytopu siarki, prognozowania jego efektów i właściwego sterowania eksploatacją niezbędna jest pełna informacja o złożu. Dlatego też, nieodzowne jest wykonywanie wszelkich otworów wiertniczych niezbędnych dla prowadzenia wydobycia siarki jako pełnordzeniowych, gdyż stosowane badania geofizyczne nie dostarczają kompletnej informacji o złożu..

EN

The native sulphur deposits exploited by underground melting were formed by varied natural processes, and has composed internal structure, that affects economic sulphur extraction. Sulphur resources extraction rate, and quantity of necessary water consumption depend on varied sulphur content and ore porosity, as well as of size and distribution of sulphur aggregates (ore texture) and varied permeability of rocks. Deposit karstification is the main factor affecting local and directional variation of deposit hydrogeological features. The full, correct knowledge of deposit features is indispensable for understanding, prediction and management of sulphur melting and extraction. The geophysical borehole logging and aerial seismic investigations are valuable, but incomplete source of geological data on detailed deposit features. Therefore geological core logging of all boreholes, drilled for sulfur extraction is also necessary.

11

Wpływ chemicznie zróżnicowanych form siarki na wielkość plonów roślin uprawnych

Kozłowska-Strawska J., Badora A., Igras J.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 1

55--58

PL

Badano wpływ nawożenia siarką na plony słomy oraz nasion/ziaren pszenicy jarej, rzepaku jarego, jęczmienia jarego, gorczycy białej i kupkówki pospolitej w 3-letnich próbach wazonowych. Siarkę stosowano w postaci roztworu saletrzano-mocznikowego z dodatkiem siarki, siarczanu amonu, siarczanu potasu, siarczanu sodu, siarki elementarnej, gipsu i kwasu siarkowego. Najlepsze efekty w pierwszym roku dało stosowanie kwasu siarkowego, siarczanu amonu, siarczanu potasu i roztworu saletrzano-mocznikowego z dodatkiem siarki.

EN

Wheat, barley, cocksfoot as well as rape and mustard were grown sep. in pots with fawn soil (dry soil mass 3 kg), each using one type of S fertilizer (doses 0.075 g/pot for cereals and grass or 0.150 g/pot for other plants) or without any fertilizer to det. their effectiveness on seeds and straw yields. The use of (NH4)2SO4, K2SO4, Na2SO4, Ca2SO4·2H2O, H2SO4, Na2S2O3·5H2O as well as elementary S resulted in a significant increase of yields of tested plants. Na2S2O3 was the least effective fertilizer at cultivation of wheat, rape and cocksfoot and K2SO4 at barley growing.

12

Siarka w elementach kolejowych

Mikłaszewicz I., Czarnecki M.

Problemy Kolejnictwa

|

2018

|

Z. 180

29--32

PL

W artykule przedstawiono wpływ siarki, pierwiastka zaliczanego do szkodliwych, w wyrobach kolejowych pracujących pod obciążeniem. W próbie Baumanna pokazano segregację siarki na przekroju poprzecznym czopa osi zestawu kołowego, szyny, obręczy koła bosego i elementach sprzęgu. Badania wykonano zgodnie z normami PN-87/H-05414 i ISO 4968:1979 oraz normami PN-EN 13674-1+A1:2017, PN-EN 13261:2011, PN84/H-84027/06, PN-EN 10083-3:2006, PN-EN 15566:2016-11, które wymagają określenia zawartości siarki i jej rozmieszczenia w tych elementach.

13

Technologia wydobycia siarki metodą otworową na złożu „Basznia -1”

Bokwa P., Kasztelewicz Z.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2018

|

R. 59, nr 6

51--60

PL

Artykuł omawia historię rozwoju wydobycia siarki w Polsce, a w tym położenie złóż, parametry siarki, dotychczasowe wydobycie i kreśli perspektywę rozwoju tej branży w Polsce. Zasadniczą częścią jest technologia wydobycia siarki metodą otworową a w tym system i przebieg eksploatacji otworowej, sposoby odziaływania na warunki hydronaporowe horyzontu wód złożowych, zapobieganie przedostawaniu się wód złożowych do chronionych horyzontów wodonośnych oraz wytyczne technologiczne.

EN

The history of sulfur mining in Poland was discussed in this paper. Deposits location, sulfur properties, as well as, current and perspective mining activity was described. The core part of this research is description of Sulphur mining using Frash method. In presented description the general information about mining operation, the hydrogeology, preventing actions in subject of reservoir waters penetration into the protected aquifers, as well as technological guidelines were provided.

14

Wpływ historycznej eksploatacji rud cynkowo-ołowiowych oraz hutnictwa żelaza i cynku na zanieczyszczenie gleb w centralnej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego

Pasieczna A.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2018

|

nr 473

49--65

PL

Celem pracy było określenie stopnia kumulacji metali ciężkich, arsenu i siarki w glebach centralnej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Przemysł ciężki, eksploatacja rud metali i węgla kamiennego, hutnictwo żelaza i metali nieżelaznych oraz odprowadzanie ścieków przemysłowych i komunalnych są przyczyną silnej degradacji środowiska przyrodniczego tego obszaru. Zbadano zawartość 21 pierwiastków: Ag, Al, As, Ba, Ca, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Hg, Mg, Mn, Ni, P, Pb, S, Sr, Ti, V i Zn, a zanieczyszczenie gleb oceniono na podstawie wartości wskaźników zanieczyszczenia, wskaźników wzbogacenia i wskaźników geoakumulacji. Testy te wykazały podwyższoną zawartość metali, arsenu i siarki, znacznie przekraczającą poziomy regionalnego tła geochemicznego. Analiza czynnikowa umożliwiła połączenie pierwiastków chemicznych w grupy, prawdopodobnie pochodzące z tych samych źródeł litologicznych lub/i antropogenicznych.

EN

The purpose of the work was to determine the degree of accumulation of heavy metals, arsenic and sulphur in the soils of the central part of the Upper Silesian Industrial Region. Heavy industry, mining of metal ores and hard coal, iron and non-ferrous metallurgy as well as the discharge of industrial and municipal sewage caused a strong degradation of the natural environment of this area. The content of twenty one elements (Ag, Al, As, Ba, Ca, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Hg, Mg, Mn, Mo, Ni, P, Pb, S, Sr, Ti, V i Zn) have been assayed in the soils of central part Upper Silesian Industrial Region. The contamination of the soils was assessed on the basis of contamination factors, enrichment factors and geoaccumulation indexes. The tests revealed elevated content of metals, arsenic and sulphur exceeding the levels of the regional geochemical background. Factor analysis made it possible to combine chemical elements into groups, probably derived from the same lithological or/and anthropogenic sources.

15

Uciążliwość odorowa oczyszczalni w Polsce - stan i przyczyny

Borowski J.

Wodociągi - Kanalizacja

|

2017

|

nr 12

8--10, 12

16

The effect of sulphur-containing fertilizers on soil biological properties

Filipek-Mazur B., Gorczyca O., Tabaka M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2017

|

T. 17, z. 2

69--81

EN

The aim of this paper was to determine the effect of sulphur-containing mineral fertilizers on the number of microorganisms and soil enzymatic activity. The research was carried out under conditions of a two-year field experiment. The effect of fertilization with sulphur in the sulphate form (ammonium sulphate and Saletrosan 26 makro) and in the elemental form (Wigor S) was analysed with respect to the control treatment without fertilization and to the treatment fertilized only with nitrogen, phosphorus and potassium. The effect of sulphur fertilizers was analysed at two levels of fertilization. In the first year of the experiment, spring rape was the test plant, and in the second year – winter wheat. The number of microorganisms (total number of bacteria, fungi and actinomycetes, as well as the number of sulphur bacteria) was determined by plate count method. Dehydrogenase and arylsulfatase activity was determined by colorimetric method, whereas catalase activity by manganometric method. During both years of the research, the number of microorganisms in the fertilized soil was greater than in the non-fertilized soil or these numbers were similar. Fertilization with a double dose of sulphur fertilizers had a stronger stimulating effect on the growth of fungi and actinomycetes than fertilization with a single dose. Compared to the soil fertilized with mineral fertilizers without sulphur, sulphur fertilization stimulated the growth of bacteria, fungi and actinomycetes especially after the first year of the research. The effect of fertilization on soil enzymatic activity was low.

PL

Celem pracy było określenie wpływu nawozów mineralnych zawierających siarkę na liczebność drobnoustrojów i aktywność enzymatyczną gleby. Badania prowadzono w warunkach dwuletniego doświadczenia polowego. Wpływ nawożenia siarką w formie siarczanowej (pod postacią siarczanu amonu i Saletrosanu 26 makro) i elementarnej (w formie Wigoru S) analizowano w odniesieniu do obiektu kontrolnego bez nawożenia oraz obiektu z nawożeniem jedynie azotem, fosforem i potasem. Działanie nawozów siarkowych analizowano na dwóch poziomach nawożenia. W pierwszym roku doświadczenia rośliną testową był rzepak jary, a w drugim roku pszenica ozima. Liczebność drobnoustrojów (ogólnej liczby bakterii, grzybów i promieniowców oraz liczby bakterii siarkowych) oznaczono metodą płytkową. Aktywność dehydrogenaz i arylosulfatazy oznaczono metodą kolorymetryczną, natomiast aktywność katalazy metodą manganometryczną. W ciągu obu lat badań liczebność drobnoustrojów w glebie nawożonej była większa niż w glebie nienawożonej lub liczebności te były zbliżone. Nawożenie podwójną dawką nawozów siarkowych silniej stymulowało rozwój grzybów i promieniowców niż nawożenie pojedynczą dawką. W porównaniu do gleby nawożonej nawozami mineralnymi bez siarki, nawożenie siarką stymulowało rozwój bakterii, grzybów i promieniowców zwłaszcza po pierwszym roku badań. Wpływ nawożenia na aktywność enzymatyczną gleby był mały.

17

Ocena wartości opałowej oraz zawartości chloru i siarki w wybranych odpadach w aspekcie ich energetycznego wykorzystania

Skawińska A., Micek B., Hrabak J.

Ochrona Środowiska

|

2017

|

Vol. 39, nr 1

39--43

EN

Recovery of energy contained in waste complies with the European legislation on rational environmental resources management. Alternative fuel production from waste allows obtaining fuel of defined quality parameters, hence avoiding technical and maintenance problems associated with instability of waste composition. The classification system of solid recovered fuels (SRF) is defined by key parameters which include calorific value and chlorine and mercury content. Therefore, these two parameters classifying solid recovered fuels, i.e. net calorific value and chlorine content were evaluated in the selected waste groups intended for energetic utilization. The results indicated high variability of the parameter values and heterogeneity of the analyzed waste. The highest calorific value (29.22 MJ/kg) was reported for the alternative fuel sample, while the lowest – for the sewage sludge sample (0.05 MJ/kg). The chlorine content in the waste samples (per dry weight) was in the range of 0.005 to 1.547%. The sulfur to chlorine ratio was also determined, which was essential for corrosion hazard evaluation. Most often the [S]/[Cl] index was < 2.2, indicating an existing corrosion hazard to technological equipment powered with such waste.

PL

Odzyskiwanie energii zawartej w odpadach jest zgodne z prawodawstwem europejskim w zakresie racjonalnej gospodarki zasobami środowiska. Wytwarzanie paliw alternatywnych z odpadów umożliwia otrzymanie paliwa o odpowiednich parametrach jakościowych, co pozwala na uniknięcie problemów technicznych i eksploatacyjnych związanych z niestabilnością składu odpadów. System klasyfikacji stałych paliw wtórnych jest zdefiniowany z wykorzystaniem podstawowych parametrów, do których należą wartość opałowa oraz zawartość chloru i rtęci. Na tym tle dokonano oceny wartości dwóch parametrów klasyfikujących stałe paliwa wtórne – wartości opałowej i zawartości chloru – w wybranych grupach odpadów przeznaczonych do wykorzystania w celach energetycznych. Uzyskane wyniki wykazały dużą zmienność wartości parametrów i niejednorodność analizowanych odpadów. Największą wartość opałową (29,22 MJ/kg) odnotowano w przypadku próbki paliwa alternatywnego, natomiast najmniejszą charakteryzowała się próbka osadów ściekowych (0,05 MJ/kg). Stwierdzony udział chloru w badanych próbkach odpadów (odniesiony do suchej masy) zawierał się w granicach od 0,005% do 1,547%. Wyznaczono także wartości stosunku masowego siarki do chloru w próbkach odpadów, co jest niezbędne do oceny stopnia zagrożenia korozyjnego. Wartość wskaźnika [S]/[Cl] w wielu przypadkach wynosiła <2,2, co świadczyło o istniejącym ryzyku zagrożenia korozyjnego urządzeń technologicznych zasilanych takimi odpadami.

18

Influence of nitrogen and sulphur fertilization on diseases of winter oilseed rape

Dłużniewska J., Kulig B.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 3

80--83

EN

The aim of field experiments was to evaluate the influence of nitrogen–sulphur fertilization on healthiness of winter oilseed rape cultivar Nelson. It was found that the occurence of fungal diseases on oilseed rape was dependent on sulphur and nitrogen fertilization. Nitrogen fertilization increased the incidence of diseases. The plant fertilized with sulphur showed lower fungal disease infection. Sulphur fertilizers decreased the infection by the following pathogens: Peronospora parasitica, Erysiphe cruciferarum, Verticillium dahliae.

PL

Celem pracy było określenie wpływu nawożenia azotem i siarką na występowanie chorób rzepaku ozimego odmiany Nelson. Na podstawie doświadczenia polowego stwierdzono, że nawożenie azotem zwiększało występowanie chorób grzybowych rzepaku ozimego. Natomiast nawożenie siarką wpływało na mniejsze porażenie roślin przez następujące patogeny: Peronospora parasitica, Verticillium dahliae. Jednak warunki pogodowe (duża ilość opadów) wpływały na obniżenie zdrowotności roślin.

19

Charakterystyka wybranych właściwości gleb i zbiorowisk roślinnych na terenach rekultywowanych i pozostawionych sukcesji po byłej Kopalni Siarki „Grzybów”

Krzaklewski W., Pietrzykowski M., Likus J., Pająk M., Twaróg A.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2016

|

nr 161 (41)

78--86

PL

Badano gleby i roślinność na terenach zrekultywowanych i pozostawionych sukcesji na obszarach poeksploatacyjnych Kopalni Siarki „Grzybów”. Nie stwierdzono fitotoksycznego zasiarczenia gleb. Zbiorowiska obydwu kategorii powierzchni różnił skład i budowa. Zbiorowiska z sukcesji, ze względu na większą różnorodność, powinny stanowić uzupełnienie rekultywacji leśnej.

EN

The soil and vegetation in area reclaimed and left the succession were re-searched on the post-mining areas KS Grzybów. There was not detected the phytotoxic sulfation of soils. Plant communities composition were different for both categories. The communities appeared in the way of succession should be complementary in the forest reclamation process because of their bigger diversity.

20

Usuwanie siarki z węgla kamiennego z wykorzystaniem stołu koncentracyjnego FGX

Blaschke W., Baic I., Sobko W., Biel K.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2016

|

nr 95

137--144

PL

Powietrzne stoły koncentracyjne typu FGX służą do odkamieniania urobku węgla kamiennego. W Instytucie Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego Oddziale Zamiejscowym w Katowicach prowadzi się badania nad możliwością wykorzystania powietrznych stołów koncentracyjnych do wzbogacania krajowych węgli kamiennych. Badano efekty rozdziału różnych klas ziarnowych pod kątem obniżenia zawartości popiołu i podwyższenia wartości opałowej. W uzyskiwanych produktach określano także zawartość siarki całkowitej, mimo iż nie była ona zakładanym kryterium rozdziału. W niniejszym artykule zestawiono zawartość siarki w badanych próbkach (nadawa) oraz produktach rozdziału (koncentrat, produkt pośredni, odpady). Z wielu badanych klas ziarnowych zamieszczono wyniki wzbogacania klasy ziarnowej 20–0 mm i klasy ziarnowej 25–6 mm. Zwrócono uwagę na sposób występowania siarki w węglach kamiennych mający wpływ na efektywność rozdziału (wzbogacania). Zamieszczono też wyniki odsiarczania koncentratów węglowych otrzymywanych podczas wzbogacania w osadzarkach. Prezentowane badania pokazują celowość podjęcia kompleksowej pracy nad wykorzystaniem powietrznych stołów koncentracyjnych typu FGX do odsiarczania węgli kamiennych.

EN

FGX type air concentration tables are used for de-shaling raw coal. At the Institute of Mechanized Construction and Rock Mining, Branch in Katowice studies are carried out on the use of tables for the air enrichment of domestic hard coal. We studied the effects of the separation of different size fractions in terms of the reduction of ash content and increase of the calorific value. The total sulphur content was determined in the obtained products, even though it was not a criterion for the separation. This article presents the sulphur content in the tested samples (the feed) and the separation products (concentrate, middling, rock). Out of many tested grains classes, the article presents the results of enrichment raw coal with a granulation of 20–0 mm and 25–6 mm. Attention was drawn to the way the occurrence of sulphur in hard coals has an impact on the effectiveness of the separation (enrichment). The results of desulfurization of coal concentrates obtained by the enrichment jigs are also included. The presented study shows the desirability of taking up a comprehensive work on the use of air concentration FGX type tables for the desulfurization of coal.