Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Polskie owczarstwo w 2021 roku

Czaplicki Zdzisław

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2022

|

nr 4

10--14

PL

Przedstawiono aktualny stan ilościowy i rasowy owiec w Polsce w roku 2021 oraz zmiany jakie dokonywały się w polskim owczarstwie w ostatnich 5 latach. Najniższy stan pogłowia owiec wystąpił w roku 2014 i wynosił 201 271 sztuk. W roku 2017 osiągnięty stan 268 541 sztuk owiec niewiele zmieniał się w latach następnych. Aktualnie stan pogłowia owiec na koniec roku 2021 wynosi 289 083 sztuk. Liczba stad owiec w roku 2021 w stosunku do roku 2017 spadła o 90 stad. Natomiast liczba stad owiec w roku 2021 w stosunku do roku 2020 spadła o 18 stad. Rasy owiec nizinnych stanowią 28,3%, długowełnistych 20,2%, o wełnie mieszanej 17,8%, merynos 13,1%, cakiel 10,8%, rasy mięsne 7,3% i pozostałe rasy 2,5%.

EN

The current quantitative and breed status of sheep in Poland in 2021 and the changes that took place in the Polish sheepfold in the last 5 years were presented. The lowest number of sheep occurred in 2014 and amounted to 201 271 heads. In 2017, the achieved number of 268 541 sheep did not change much. Currently, the number of sheep at the end of 2021 is 289 083 units. The number of sheep herds in 2021 decreased by 90 herds compared to 2017. However, the number of sheep herds in 2021 decreased by 18 herds compared to 2020. Lowland sheep breeds constitute 28,3%, long-wool breeds 20,2%, mixed wool breeds 17,8%, merino sheep breeds 13,1%, sheep 10,8%, meat breeds 7,3% and other breeds 2,5%.

2

Changes in the concentrations of selected toxic and essential elements in ewe milk from area with a potentially undisturbed environment

Pšenková Martina, Toman Róbert, Imrich Ivan, Hluchý Svätoslav

Science, Technology and Innovation

|

2021

|

Vol. 13, no. 2

28--34

EN

The aim of this study was to evaluate the effect of lactation on the concentration of selected essential and toxic elements in sheep milk forma area of Slovakia with potentially undisturbed environment and to find the actual contamination of selected area, in view of its environmental character. The research was conducted with 400 sheep (Tsigai breed), where the milk samples were taken during the lactation periods (early, middle and late lactation stage). Sheep were reared on the extensive pastures, reared indoors afterwards, fed with pasture ad libidum. Milk samples were collected after morning and afternoon milking. The samples of milk were analysed toxic and essential elements (Ca, Se, Mg, Zn, Fe, Cu, As, Cd, Hg, Ni, Pb) by the method of atomic absorption spectroscopy (AAS). The macro elements concentration in milk changes following the stages of lactation (p < 0.05). There was found that Ca milk concentration increased gradually in the following stages of lactation while Mg, Se, and Fe only in the last stage of lactation. With order hand, the milk concentration of Zn was the highest during summer (p < 0.05). Simultaneously the contents of essential elements (Cu) and toxic elements (As, Cd, Hg, Ni, Pb) in milk were very low, below the limit of quantification. In conclusion, ewe’s milk from potentially undisturbed environmental areas of Slovakia is safe and poses no risk to consumer health, and is suitable for use directly or in dairy processing.

3

Polskie owczarstwo w 2020 roku

Czaplicki Zdzisław

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2021

|

nr 6

18--22

PL

Przedstawiono aktualny stan ilościowy i rasowy owiec w Polsce w roku 2020 oraz zmiany jakie dokonywały się polskim owczarstwie w ostatnich latach. Najniższy stan pogłowia owiec wystąpił w roku 2014 i wynosił 201 271 sztuk. Od roku 2017 realizowany był przez Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu Program Wieloletni (2017-2020), który zakładał wzrost pogłowia owiec do 500 tys. sztuk. Aktualnie stan pogłowia owiec na koniec roku 2020 wynosi 277 850 sztuk. Rozwój hodowli owiec powinien iść w kierunku rasy merynos polski, gdzie jest możliwe uzyskanie wełny o grubości poniżej 26 μm, tzn. takiej jakiej oczekuje przemysł wełniarski.

EN

The current quantitative and breed status of sheep in Poland in 2020 and changes that have occurred in the Polish sheepfold in recent years are presented. The lowest number of sheep was in 2014 and amounted to 201,271 heads. Since 2017, the Multiannual Program (2017-2020) implemented by the Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants in Poznan assumes an increase in the sheep population to 500 thousand pieces. Currently, the sheep population at the end of 2020 is 277 850 heads. The development of sheep breeding should go towards the Polish Merino breed, where it is possible to obtain wool with the fibres of the thickness of less than 26 μm, i.e. the type expected by the wool industry.

4

Surface morphology and physical properties of sheep wool of selected Polish breeds

Broda Jan, Paczkowska Ewa

Polish Journal of Materials and Environmental Engineering

|

2021

|

Vol. 1 (21)

46--53

EN

The wool of three Polish sheep breeds was investigated. Basic physical properties of fibres: length, diameter and strength were determined and surface morphology using scanning elec- tron microscope were studied. It was stated that raw fibres are coated by significant quantity of a grease. After removing of the grease on the fibres surface fine scales are observed. For all three breeds the fibres are short and thick. The fibres length and thickness is character- ized by significant diversity. The fibres exhibit low strength and high elasticity.

PL

W ramach pracy przeprowadzono badania wełny trzech polskich ras owiec. W czasie badań zbadano morfologię powierzchni włókien oraz wyznaczono ich podstawowe parametry fi- zyczne: długość, średnicę i wytrzymałość. Badania morfologii powierzchni przeprowadzono dla włókien pranych i niepranych z zastosowaniem skaningowego mikroskopu elektronowe- go. W czasie badań stwierdzono, że włókna surowe pokryte są znaczną ilością tłuszczopotu. Po usunięciu tłuszczopotu na powierzchni włókien widoczne są dobrze zachowane łuski. Włókna wszystkich trzech ras są krótkie i grube, charakteryzują się dużym zróżnicowaniem długości i grubości, i posiadają niską wytrzymałość i dużą elastyczność.

5

Polskie owczarstwo w 2019 roku

Czaplicki Zdzisław, Mikołajczyk Zbigniew, Prążyńska Aleksandra

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2020

|

nr 10-11

18--22

PL

W niniejszej pracy przedstawiono aktualny stan ilościowy i rasowy owiec w Polsce w roku 2019 oraz zmiany, jakie dokonywały się w polskim owczarstwie w ostatnich latach. Najniższy stan pogłowia owiec wystąpił w roku 2014 i wynosił 201 271 sztuk. Od roku 2017 Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu realizuje Program Wieloletni (2017-2020), który zakłada wzrost pogłowia owiec do 500 tys. sztuk. Aktualny stan pogłowia owiec, na koniec roku 2019, wynosi 267 730 sztuk. Rozwój hodowli owiec powinien iść w kierunku rasy merynos polski, w której możliwe jest uzyskanie wełny o grubości poniżej 26 μm, tzn. takiej jakiej oczekuje przemysł wełniarski.

EN

The current quantitative and breed status of sheep in Poland in 2019 and changes that have occurred in the Polish sheep-fold in recent years are presented. The lowest number of sheep was in 2014 and amounted to 201,271 heads. Since 2017, the Long-Term Program (2017-2020) implemented by the Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants in Poznan assumes an increase in the sheep population to 500 thousand pieces. Currently, the sheep population at the end of 2019 is 267,730 heads. The development of sheep breeding should go towards the Polish Merino breed, where it is possible to obtain wool with a thickness of less than 26 μm, i.e. the type expected by the wool industry.

6

Grazing of Native Livestock Breeds as a Method of Grassland Protection in Roztocze National Park, Eastern Poland

Kulik Mariusz, Warda Marianna, Gawryluk Adam, Bochniak Andrzej, Patkowski Krzysztof, Lipiec Antoni, Gruszecki Tomasz, Pluta Michał, Bielińska Elżbieta, Futa Barbara

Journal of Ecological Engineering

|

2020

|

Vol. 21, nr 3

61--69

EN

The studies were conducted in a forest settlement in Roztocze National Park (eastern Poland). The aim of the study was to evaluate the vegetation of two pastures depending on the type of use in the context of grassland protection, identify the trends of species composition changes, and analyse the yield and nutritional value of the biomass in the context of animal welfare. The studies were conducted on permanent grasslands varying in terms of fertility and location. Both sites were pastures where native breeds of livestock (Polish Lowland sheep of the Uhrusk and Polish Konik) were grazing. The fertile pasture was represented by the developing Lolio-Cynosuretum association, while the poor dry pasture – by a community with Common Bent (Agrostis capillaris L.) and a community with Mouse-Ear Hawkweed (Hieracium pilosella L.). The greatest changes over time were observed in the mowed site in the fertile pasture (increased share of tall grasses) and in the abandoned poor dry pasture (increased share of herbs and weeds). Livestock grazing conducted from 2010 influenced the stabilisation of the species composition. Tree and shrub seedlings were systematically eaten by livestock, which evidences a positive impact of grazing on the preservation of permanent grasslands in Roztocze National Park where forest ecosystems predominate. The assessment of the species composition and yielding indicated that the fertile pasture was characterised by good value while the poor pasture – low or sufficient value. In terms of nutrient yield and content, these pastures were poor or very poor, and their nutritive potential was largely dependent on the meteorological conditions. While the livestock density in the pastures, ranging from 1.1 to 1.5 LSU ha–1 in the years under study, was appropriate, grazing should be limited in the summer months, particularly in periods of drought, by reducing the number of animals or by additional feeding to ensure their welfare.

7

Effect of Fertilization with the Sheep Manure Vermicompost on the Yield of Sweet Potato and Selected Properties of Soil Developed from Loess

Garczyńska Mariola, Kostecka Joanna, Kaniuczak Janina

Journal of Ecological Engineering

|

2020

|

Vol. 21, nr 5

27--33

EN

The experiment was carried out in 2016–2018 in Łańcut, in the Rzeszów Foothills. The effect of fertilization using the sheep manure vermicompost on sweet potato of early cultivar (Carmen Rubin) and selected soil characteristics was investigated. The experiment was based on the method of randomized sub-blocks performed in four replications. Two cultivation technologies were used, in which the differentiating factor was fertilization applied or the lack of it. In the first technology (I nf – without fertilization), no fertilization was used in the years of research; in the second technology (II fv – fertilization with vermicompost), the vermicompost made from the sheep manure was applied. The vermicompost increased the yield of sweet potatoes of Carmen Rubin cv. and the share of large tubers in the yield structure. It also influenced the increase of organic carbon and total nitrogen in the soil as well as the content of available forms of phosphorus, potassium and magnesium. Some of the studied soil properties were less favorable compared to their condition before the start of the experiment.

8

Czy w Polsce nastąpi odbudowa i rozwój owczarstwa?

Czaplicki Z.

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2018

|

nr 3

22--26

PL

W artykule przedstawiono zmiany w polskim owczarstwie, jakie zachodziły w ostatnim 30-leciu. Wskazano przyczyny, które spowodowały drastyczny spadek pogłowia owiec w Polsce po roku 1986. Czynione próby odbudowy krajowego owczarstwa w programach rządowych, pierwszy do roku 2000 i drugi do roku 2010 zakończyły się niepowodzeniem. Obecnie został przygotowany i złożony przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi do Urzędu Rady Ministrów Program Wieloletni na lata 2017–2020, który zawiera także zadanie dotyczące odbudowy potencjału produkcji wełny owczej oraz rozwój produkcji i przetwórstwa wełny alpak.

EN

The article presents the changes in Polish sheep farming that has occurred in the last 30 years. The causes that led to the drastic decline in the sheep population in Poland after 1986 were indicated. The attempted reconstruction of national sheeping in government programs, the first until 2000 and the second one by 2010, failed. Currently, the Ministry of Agriculture and Rural Development (MARD) has been preparing and submitting to the Office of the Council of Ministers the Multiannual Program for the years 2017-2020, which also includes the task of rebuilding the sheep wool production potential and developing the production and processing of alpaca wool.

9

Cadmium and lead levels in selected goat and sheep tissues from areas under different antropogenic pressure

Mundała P., Szwalec A., Baran A., Kędzior R.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2016

|

nr IV/2

1337--1346

EN

The aim of the study was to compare the levels of cadmium and lead in livers, kidneys and wool / hair / of sheep and goats reared in the vicinity of the steelworks in Nowa Huta in Kraków and in the control field, Rożniatów, in which there was no emitters of heavy metals. Samples were collected post mortem from one-year old animals of one breed (within a species) and one sex, who had lived from birth in the studied areas. Both species were fed with the same fodder and have remained in the same places. Wet mineralization was applied (mixture of nitric acid (V) and chloric (VII) (3: 1)) metal determination was done by a FASA method. The levels of the metals depend on the species, on the test areas and on the collected part of the animal. Tissues from sheep contained more cadmium and lead than the tissue of goats. The highest cadmium content was found in the kidney, lower in the liver, the lowest in the hair / wool of tested animals. Goat kidneys from both areas of research and sheep kidneys from Rożniatów meet consumer standards for cadmium. However, 20% of sheep kidneys sampled from Nowa Huta district exceeded the standards for cadmium. The lead content of both species exceeded the limit in all of the kidneys and livers from Nowa Huta district. In Rożniatów the standards were not fulfilled for all kidneys and livers of goats, and all kidneys and 70% of the livers of sheep.

10

Sheep in the Polish Carpathians: genetic resources conservation of the Podhale Zackel and Coloured Mountain Sheep

Kawęcka A., Krupiński J.

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2014

|

no. 1

35--45

EN

Native breeds of sheep in the Polish Carpathians (Polish Mountain Sheep, Podhale Zackel, Coloured Mountain Sheep) are very well adapted to the local environmental conditions, undemanding in feed and highly resistant to adverse living conditions. They play an important role in rural tourism as a component of landscape, folk culture and supplier of many valuable products. To save local breeds from extinction and preserve valuable characteristics in the population they were included in the sheep genetic resources conservation program, while the national agri-environmental program provides breeders with financial support. Podhale Zackels accompanied man during the period when the wild Carpathian areas were being settled and became a permanent feature of the highlander economy and culture. Coloured Mountain Sheep were kept by mountaineers due to the dark hue of their wool and skin, used to produce regional dresses and decorative elements. Mountain breeds are a multipurpose sheep. They give milk for production of traditional products (oscypek, bundz, bryndza, redykolka, żentyca), wool and delicious meat. Podhale Lamb, derived from mountain sheep, gained the status of Protected Geographical Indication.

11

The impact of cattle and sheep grazing on grassland in Vel'ká Fatra National Park

Jendrisakova S., Kovacikova Z., Vargova V., Michalec M.

Journal of Water and Land Development

|

2011

|

no. 15

83-90

EN

The Vel'ká Fatra National Park (declared on 1 April 2002) is extending on an area of 40,371 ha and was established to protect well-preserved ecosystems. The Vel'ká Fatra (Greater Fatra) with the highest peak Ostredok (1592 m altitude) is a typical mountain territory and ranks among the highest mountain ranges in Slovakia. Grassland areas above the forest line ("hole" in Slovak) and highland relief are typical for Vel'ká Fatra where forests cover is 85% of the area. Large areas of grassland located on gently modelled ridges resulted from deforestation many centuries ago. The alpine meadows which are rich in rare plant communities cover the area of 2000 ha. In the past, these grasslands were used by cutting and grazing. Nowadays, the meadows are not mowed at all. The reasons are low numbers of ruminants in nearby farms, high cost and poor access roads that are eroded very much. Grazing with young cattle has been banned and consequently tall grasses expanded, swards thinned as well as avalanche risk increased. Currently, it is allowed to graze young cattle again, but farmers do not exploit this option very much. About 200 heifers and 2,500 sheep graze there, but only at the lowest areas of the mountains and for short periods of time. The grassland is dominated by Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv. and also by very rapidly expanding Calamagrostis epigejos (L.) Roth, Brachypodium pinnatum (L.) P. Beauv. and Cirsium arvense (L.) Scop. indicating a prolonged period of abandonment.

PL

Park Narodowy Vel'ká Fatra ustanowiony 1 kwietnia 2002 r. dla ochrony dobrze zachowanych ekosystemów zajmuje powierzchnię 40 371 ha. Vel'ká Fatra (Większa Fatra) z najwyższym szczytem Ostredok (1592 m n.p.m.) jest typowym obszarem górskim i zalicza się do najwyższych grzbietów górskich Słowacji. Charakterystyczne dla parku są ekosystemy trawiaste położone powyżej linii lasów ("hole" w języku słowackim), porastających 85% obszaru i wysokogórskie ukształtowanie terenu. Rozległe obszary trawiaste, usytuowane na łagodnie uformowanych grzbietach, są wynikiem wylesiania, które miało miejsce wiele wieków temu. Alpejskie łąki, bogate w zespoły rzadkich roślin, pokrywają powierzchnię 2000 ha. W przeszłości były wykorzystywane jako użytki zielone. Obecnie łąki nie są koszone. Powodem jest niewielka liczba przeżuwaczy w okolicznych gospodarstwach, wysoki koszt i uciążliwy transport na silnie zerodowanych drogach. Zakazano wypasu młodego bydła. W konsekwencji rozwinęły się zespoły wysokich traw, ruń została przerzedzona i zwiększyło się ryzyko lawinowe. Obecnie zezwala się ponownie na wypas młodego bydła, ale rolnicy nie korzystają powszechnie z tej możliwości. Wypasa się tam jedynie 200 jałówek i 2500 owiec jedynie w najniżej położonych terenach górskich przez krótki okres. Zespoły trawiaste są zdominowane przez Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv. i przez bardzo ekspansywne Calamagrostis epigejos (L.) Roth, Brachypodium pinnatum (L.) P. Beauv. and Cirsium arvense (L.) Scop., co wskazuje na wydłużony okres zaniechania użytkowania.

12

Study of speciation of selenium in animal tissues using high performance liquid chromatography with on-line detection by inductively coupled plasma mass spectrometry

Kurek E., Ruszczyńska A., Wojciechowski M., Czauderna M., Bulska E.

Chemia Analityczna

|

2009

|

Vol. 54, No. 1

43-57

EN

In this work the uptake of selenium by various organs of sheep fed a selenium-enriched diet was investigated. The highest concentration of accumulated selenium was found in liver. Therefore, the evaluation of selenium speciation was performed with the use of lyophilized liver samples. High performance liquid chromatography coupled with inductively coupled plasma mass speetrometry was used for this purpose. Extraction of selenium species was performed with water, sodium dodecyl sulfate (SDS), Driselase, as well as with the mixture of lipase and protease. In water and SDS extracts only SeO and SeO ions were detected. Selenomethionine and Se-methylselenocysteine were found in the solutions obtained alter enzymatic extraction. Within 20% of inorganic selenium compounds extracts, close to 7% of the original uptake of selenium remained as Se(VI) and the rest was found converted to Se(IV). The percentage contribution of selenium in the form of amino acid compounds obtained in enzymatic extraction was ca 40%; the rest was assumed to be incorporated into high molecular weight proteins.

PL

W pracy opisano badania dotyczące występowania selenu w narządach owiec karmionych paszą wzbogaconą selenem. Stwierdzono, że najwięcej selenu kumuluje się w wątrobie, stąd dalsze badania poświecone poznaniu specjacji selenu były prowadzone z wykorzystaniem liofilizowanych tkanek wątroby. W badaniach stosowano wysokosprawną chromatografię cieczową (HPLC) ze spektrometrią mas i plazmą indukcyjnie sprzężoną (ICP MS). Obecne w tkankach wątroby związki selenu były ekstrahowane za pomocą wody, związku powierzchniowo czynnego SDS, a także enzymów (lipazy i proteazy). Stwierdzono, że w przypadku ekstrakcji wodą oraz roztworem SDS były wymywane nieorganiczne związki selenu (SeO i SeO), natomiast w przypadku ekstrakcji enzymatycznej były wymywane również formy organiczne selenu (selenometionina i Se-metyloselenocysteina).Na podstawie wyników oznaczeń oszacowano, że około 20% całkowitej zawartości selenu obecnego w wątrobie to związki nieorganiczne, z czego prawie 7% występuje na stopniu utlenienia takim, jak selen obecny w paszy. Biorąc pod uwagę fakt, że około 40% całkowitego selenu jest wymywana w czasie ekstrakcji enzymatycznej, można założyć że pozostała część selenu jest związana z białkami.

13

Bone fragments displacement as a determine factor of bone regenerate biomechanical properties

Filipiak J., Kuropka P., Morasiewicz L., Krawczyk A., Będziński R., Kuryszko J., Wall A.

Zeszyty Naukowe Katedry Mechaniki Stosowanej / Politechnika Śląska

|

2006

|

z. 26

105-110

EN

We asked how bone fragment displacement could influence on callus biomechanical parameters and biological quality in bone elongation process. A distraction osteogensis 20mm by Ilizarov method was created in 21 sheep metatarsus. The bone fragments were externally fixed with a specially designed ring actuator-driven external fixator. Two experimental groups witch eight sheep each received either 1 or 2mm axial displacement of bone fragments. Mechanical stimulation was applied over 30 days for lh per day with a frequency of 1 Hz. The third group of five sheep served as a control group only bone elongation applied without actively induced displacement. Eight weeks postoperatively the sheep were killed and the elongated bones were investigated radiologically, biomechanically and histomorphologically. Biomechanical tests were determine callus flexural rigidity. Histological analysis made possible biological quality of callus evaluate.

14

Wpływ parametrów pracy dojarki na wahania podciśnienia w aparatach do doju owiec

Mastyj A.

Inżynieria Rolnicza

|

2006

|

R. 10, nr 3(78)

313-320

PL

Analizowano w warunkach laboratoryjnych pracę dwóch aparatów udojowych do doju owiec pod względem długości faz pulsacji i warunków ciśnieniowych panujących w aparacie udojowym dla podciśnienia pracy 32, 36, 40, 44, 48 kPa, częstotliwości pulsacji 90, 120, 180 i 240 p/min oraz współczynnika pulsatora 50, 60 i 70%. Wykazano, że chcąc dotrzymać zaleceń norm odnośnie udziału faz b i d w cyklu przy częstotliwościach pulsacji 180 i 240 p/min należy stosować współczynnik pulsatora 60%, a przy częstotliwości pulsacji 240 p/min należy również obniżyć podciśnienie do 32-40 kPa. Występują istotne różnice między poszczególnymi aparatami udojowymi pod względem warunków ciśnieniowych panujących w komorze podstrzykowej. Aparat nr 2 powoduje znaczący wzrost średniego podciśnienia w fazie b i duże wahania podciśnienia.

EN

The performance of two milking clusters for sheep was analyzed in laboratory conditions as regards the length of pulsation phases and pressure conditions in the milking cluster for vacuum settings: 32, 36, 40, 44 and 48 kPa, pulsation rates: 90, 120, 180 and 240 p/min and and pulsator ratio 50, 60 and 70%. It was demonstrated that in order to follow the standard recommendations concerning the share of the phase b and phase d in the cycle at pulsation rates of 180 and 240 p/min, the 60% pulsator ratio should be used, while for pulsation rate 240 p/min also vacuum value should be lowered to between 32 and 40 kPa. There are significant differences between individual milking clusters concerning their pressure conditions in the teatcup pulsation chamber. Cluster No.2 causes a significant increase in mean underpressure value at the phase b and great vacuum fluctuations.

15

Gospodarcze i ekologiczne uwarunkowania wypasu dużych stad owiec w Karpatach Polskich

Drożdż A., Twardy S.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2004

|

T. 4, z. 2a

265-276

PL

Praca dotyczy gospodarczych i środowiskowych aspektów wypasu dużych stad owiec, głównie rasy polskiej owcy górskiej (p.o.g.). Przyrodnicze ich uwarunkowania przedstawiono w odniesieniu do biomasy roślinnej i zwierzęcej wytwarzanej na pastwiskach karpackich. Podkreślono, że wraz z wznoszeniem się terenu n.p.m. pogarszają się warunki produkcji rolniczej i obniża naturalny potencjał produkcyjny siedlisk. Granicę stanowi strefa 500-600 m n.p.m., powyżej której wielkość produkcji roślinnej obniża się. Na podstawie średnich z wielolecia 1973-1991 sezonowych przyrostów masy ciała różnych grup produkcyjnych owiec na pastwisku, stwierdzono, że większymi przyrostami masy ciała cechują się jagnięta i jarki (8,3-9,6 kg·szt.-¹) niż owce-matki i tryki (6,3-6,8 kg·szt.-¹). Wskazano na koszarzenie jako prośrodowiskowy sposób wykorzystania pozostawianych przez zwierzęta świeżych odchodów. Podano masę odchodów w rozdzieleniu na kał i mocz, a także ich siłę nawozową, zwracając uwagę na wysoką średnią zawartość azotu: 0,95% (kał) i 1,48% (mocz). Racjonalne dawkowanie przy obsadzie co najmniej 15 szt.·ha-¹ owiec umożliwia zachowanie produkcji roślinnej na poziomie 5,0-6,0 t·ha-¹ s.m.

EN

The paper outlines some economic and environmental aspects of grazing sheep in large flocks, particularly the sheep of Polish Mountain breed. Some natural preconditions of such shepherding were described in regard to the production of animal and plant biomass in the Carpathian pastures. It was emphasised that with a rise of altitude the terms of agricultural production deteriorate and natural productivity of the site decreases. The elevation of 500-600 m a.s.l. is a borderline above which the yielding of plants dramatically declines. The paper puts together the average values of animal weight gains per season collected for the years 1973-1991 due to specific categories of grazing sheep. It was find out that the gains characteristic of lambs and ewe hoggets (8.3-9.6 kg per head) were higher than those of adult ewes and rams (6.3-6.8 kg per head). Furthermore, the role of hurdling as the environmental friendly use of animals' excreta left on a pasture was summarized. Their weight separated for urine and faeces and their fertilizing potential was given with the emphasis put on a remarkable nitrogen content: 0.95 % (faeces) and 1.48 % (urine). It was concluded that in terms of minimum stocking rate of 15 sheep per hectare such organic fertilisation with fresh manure would only be promising. If its dosage is reasonable, plant production sustains at a level of 5.0-6.0 t DM·ha-¹.

16

Determination of conjugated fatty acid in ovine milk, meat, fat and intestinal digesta

Czauderna M., Kowalczyk J., Potkański A., Szumacher-Strabel N.

Ars Separatoria Acta

|

2002

|

No. 1

104-110

EN

Positional and geometric isomers of geometric isomers of linoleic acid (CLA) were separated from interfering species on commercially available two reversed-phase C18-columns (Nova Pak, Waters) in gradient systems composed of acetonitrile and water, utilizing photodiode array detection. The biological samples were hydrolyzed with 2 M NaOH for 35 min at 85°C. After cooling, the hydrolysates were acidified with 4 M HCl and the free fatty acids were extracted with dichloromethane. The CLA isomers were determined directly using UV detection at 234.5 nm or after pre -column derivatization with 2,4’-dibromoacetophenone in the presence of triethylamine and UV detection at 256 and 235 nm. HPLC system with pre-column derivatization enables more efficient fractionation of the CLA isomers than the direct HPLC system. On the other hand, elimination of derivatization procedure provides a less expensive, more specific and simpler analytical tool for determination of CLA than HPLC method with precolumn derivatization. The presented HPLC methods provide analytical tools for simple quantification of CLA in ovine meat, milk, fat and intestinal digesta samples.