Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Semantic and Syntactic Interoperability Issues in the Context of SDI

Chojka Agnieszka

Geomatics and Environmental Engineering

|

2020

|

Vol. 14, no. 3

5--20

EN

Interoperability is one of the core concepts of Spatial Data Infrastructure due to the fact that exchange and access to spatial data is the foremost aim of any SDI. These issues are closely related to the concept of application schema that plays a significant role in interchanging spatial data and information across SDI. It is the basis of a successful data interchange between two systems as it defines the possible content and structure of data, thus it covers both semantic and syntactic interoperability. These matters also appear in a couple of questions concerning SDI including, among others, a model driven approach and data specifications. Spatial data exchange through SDI involves UML and GML application schemas that comprise semantic and syntactic interoperability respectively. How ever, working out accurate and correct application schemas may be a challenge. Moreover, their faultiness or complexity may influence the ability to valid data interchange. The principal subject of this paper is to present the concept of interoperability in SDI, especially semantic and syntactic, as well as to discuss the role of UML and GML application schemas during the interoperable exchange of spatial data over SDI. Considerations were conducted focusing on the European SDI and the National SDI in Poland.

PL

Interoperacyjność jest jedną z podstawowych koncepcji infrastruktury danych przestrzennych (SDI), ponieważ wymiana i dostęp do danych przestrzennych są głównymi jej celami. Zagadnienie to jest ściśle związane z pojęciem schematu aplikacyjnego, który z kolei odgrywa kluczową rolę podczas interoperacyjnej wymiany danych i informacji przestrzennych w SDI. Stanowi on podstawę pomyślnej wymiany danych między dwoma systemami, ponieważ definiuje możliwą zawartość i strukturę danych, a więc obejmuje zarówno interoperacyjność semantyczną, jak i składniową. Problematyka ta pojawia się również w kilku innych kwestiach związanych z SDI, takich jak na przykład podejście oparte na modelu czy specyfikacje danych przestrzennych. Proces wymiany danych przestrzennych w SDI wymaga przygotowania schematów aplikacyjnych UML i GML, które obejmują interoperacyjność semantyczną i składniową. Opracowanie odpowiednich i poprawnych schematów aplikacyjnych może jednak nie być proste. Ponadto błędne lub zbyt złożone struktury danych mogą mieć negatywny wpływ na przebieg procesu wymiany danych. Głównym przedmiotem artykułu jest przedstawienie koncepcji interoperacyjności w SDI, w szczególności interoperacyjności semantycznej i składniowej, jak również omówienie roli schematów aplikacyjnych UML i GML podczas wymiany danych przestrzennych w SDI. Rozważania przeprowadzono na przykładzie europejskiej i krajowej infrastruktury danych przestrzennych w Polsce.

2

Ocena rozdzielczości pojęciowej wybranych składników Krajowej Infrastruktury Informacji Przestrzennej

Bielawski B.

Roczniki Geomatyki

|

2017

|

T. 15, z. 2(77)

159--174

PL

Artykuł prezentuje wyniki oceny rozdzielczości pojęciowej dla wybranych składników Krajowej Infrastruktury Informacji Przestrzennej. Analizie podlegały schematy aplikacyjne UML opublikowane przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii, to jest: BDOT500, EMUiA, GESUT, EGIB, PRG i OSNOWY. Do pomiaru rozdzielczości pojęciowej została wykorzystana dedykowana aplikacja, analizująca schemat pojęciowy UML zgodnie z koncepcją autora. Zgodnie z przeprowadzonym pomiarem, największą rozdzielczością pojęciową spośród zbadanych modeli charakteryzuje się EGiB. Komponenty o najniższej rozdzielczości to PRG i EMUiA. Niezależnie od uzyskanych wyników liczbowych, bardzo ważnym wnioskiem z przeprowadzonych testów jest wykazanie możliwości automatycznej oceny rozdzielczości pojęciowej schematów pojęciowych utworzonych z wykorzystaniem norm ISO serii 19100.

EN

This paper presents the results of the evaluation of conceptual resolution for selected components of the National Spatial Data Infrastructure (NSDI). Six components were used for research: the database of topographic objects at the reference scale 1:500 (BDOT500), the addresses database (EMUiA), the utilities database (GESUT), the cadastre database (EGIB), the register of boundaries (PRG) and the geodetic reference points database (OSNOWY). The measurement of conceptual resolution was carried out with the use of some dedicated application that was created especially for this task, based on the author’s idea. Fundamental principles of this method were presented in the previous paper. Among the subjects of investigation, the highest conceptual resolution has the cadastre database (EGIB). Components with the lowest level of conceptual resolution are the register of borders (PRG) and the addresses database (EMUiA). Regardless of the results, a very important conclusion from the testing is to demonstrate the possibility of automatic evaluation of conceptual schemes resolution created in accordance with the ISO 19100 series of standards.

3

Modelling air quality according to INSPIRE data specifications, ISO standards and national regulations

Pachelski W., Zwirowicz-Rutkowska A., Michalik A.

Journal of Water and Land Development

|

2017

|

no. 35

167--172

EN

Protection of the environment is an activity of many institutions, organizations and communities from global to regional and local scales. Any activity in this area needs structured database records, using advanced methodology, given, among others, in INSPIRE documents, ISO standards of 19100 series, and national regulations. The goal of this paper is to analyse both the legal provisions related to the air quality and also data sources associated with the prevention of air pollution. Furthermore, the UML application schema of the spatial data related to the air protection is proposed, for the use by urban planners. Also, the overview of the methodology of geographic information is given, including the Unified Modelling Language (UML), as well as the basic concepts of conceptual models within the INSPIRE project. The study is based on the relevant literature and documents, as well as on the expert knowledge gained through urban planning practice, as well as on the analysis of the spatial planning regulations. The UML application schema for different aspects related to the air protection, as presented in this paper, is an example of how to use the methodology also in other fields of the environment protection. Spatial planners know how to improve the air quality, but in the present state of law they often suffer from the lack of planning tools for real actions. In the spatial planners work an important issue are data that allow a thorough analysis of the area.

PL

Ochrona środowiska jest przedmiotem działalności wielu instytucji, organizacji i środowisk w skalach od ogólnoświatowej do regionalnej i lokalnej. Wszelka aktywność w tym zakresie musi być z konieczności oparta na usystematyzowanych formach rejestrów bazodanowych, wykorzystujących zaawansowane koncepcje metodologiczne, zawarte m.in. w dokumentach INSPIRE, normach ISO serii 19100 oraz krajowych regulacjach prawnych. Celem publikacji jest analiza przepisów prawnych, w odniesieniu do zagadnienia jakości powietrza, a także źródeł danych wykorzystywanych w pracach planistów, związanych z zapobieganiem zanieczyszczeniom powietrza. Ponadto zaproponowano schemat aplikacyjny zunifikowanego języka modelowania (UML) odnoszący się do danych przestrzennych wykorzystywanych w zadaniach urbanistów w zakresie ochrony powietrza. Oprócz tego zaprezentowano przegląd koncepcji z zakresu metodologii informacji geograficznej, w tym języka formalnego UML, a także podstawowych koncepcji przedmiotowych w postaci modeli pojęciowych używanych w ramach projektu INSPIRE. Badania bazowały na przeglądzie literatury oraz dokumentów, a także wiedzy eksperckiej autorów oraz analizie przepisów prawnych dotyczących planowania przestrzennego. Zaprezentowany schemat aplikacyjny UML dotyczący aspektów środowiskowych związanych z ochroną powietrza jest przykładem wykorzystania norm ISO serii 19100. Urbaniści posiadają wiedzę, w jaki sposób mogą poprawiać jakość powietrza, ale w obecnym stanie prawnym czasami brakuje narzędzi planistycznych do konkretnych działań. W pracy urbanisty ważnym elementem są dane, które umożliwiają dokładną analizę obszaru.

4

Ocena rozdzielczości pojęciowej zbioru danych

Bielawski B.

Roczniki Geomatyki

|

2016

|

T. 14, z. 5(75)

549--559

PL

Aktualny sposób określania rozdzielczości zbiorów danych w postaci mianownika skali mapy wydaje się być niewystarczający. Zdaniem autora można zaproponować sposób opisu rozdzielczości zbiorów danych, bazujący na standardach ISO z zakresu informacji geograficznej (seria ISO 19100) oraz ocenie złożoności systemów informatycznych (ISO 19761; ISO 20926), a także aksjomatycznej teorii poznania. Proponowana metoda obejmuje tylko jeden aspekt rozdzielczości zbiorów danych – rozdzielczość pojęciową. Dotyczy ona zbiorów danych zdefiniowanych na poziomie Platform Independent Model (PIM) w podejściu Model Driven Approach (MDA). Najważniejszym elementem koncepcji oceny rozdzielczości pojęciowej jest identyfikacja najmniejszych porcji informacji (cech atomowych) zakodowanych w schemacie pojęciowym wyrażonym w postaci diagramów klas UML. Autor proponuje zestaw reguł służących do identyfikacji cech atomowych i na ich podstawie obliczenie rozdzielczości pojęciowej schematu aplikacyjnego. Proponowany sposób wyliczania rozdzielczości znajduje zastosowanie wyłącznie dla specyfikacji zbiorów danych utworzonych na podstawie norm i dokumentów normatywnych ISO serii 19100 dotyczących informacji geograficznej.

EN

Actually the way of determining a data set resolution by an equivalent scale seems to be insufficient. In the author's opinion, there is a way to describe a data set resolution based upon the concepts of the ISO 19100 series of Geographic Information Quality Standards, the ISO 19761 COSMIC Measurement Standard and the software and system engineering (ISO 20926), as well as the base concepts of the axiomatic theory of knowledge. The proposal allows to calculate only one aspect of data density – the conceptual resolution. In practice it concerns datasets defined on the PIM level (Platform Independent Model) according to the Model Driven Approach – MDA). The most important element of the proposed method is to identify the smallest information portion (atomic property) coded in the conceptual schema expressed by the UML class diagram. The key of identifying is to understand information given by the application schema. In this paper the author proposes a set of rules to identify the atomic property in the application schema. Based upon identified atomic properties the author proposes the way to calculate the conceptual resolution of the application schema.

5

Analiza dostosowania obowiązujących struktur i treści danych ewidencji gruntów i budynków do wymagań INSPIRE

Wróblewska K., Pachelski W.

Roczniki Geomatyki

|

2016

|

T. 14, z. 2(72)

253--269

PL

Celem niniejszej pracy jest zinwentaryzowanie różnic pomiędzy modelem danych INSPIRE dla tematów: „działki katastralne” i „budynki” a obowiązującym modelem danych ewidencji gruntów i budynków. W ramach pracy wykonano analizę dostosowania tych modeli, mającą na celu sprawdzenie, na ile polskie zbiory danych katastralnych, gromadzone zgodnie z modelem danych według (Rozporządzenie, 2001), są zgodne z wymaganiami zawartymi w specyfikacjach INSPIRE dla analizowanych tematów, (INSPIRE–D2.8.I.6, 2014) i (INSPIRE–D2.8.III.2, 2013).W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że obowiązujący model danych ewidencji gruntów i budynków spełnia wymagania INSPIRE dla tematów: „działki katastralne” i „budynki”. Jednakże, znaczna część atrybutów opcjonalnych, występujących w modelach danych INSPIRE, nie będzie mogła być zasilona danymi zawartymi w zbiorach krajowych.

EN

The purpose of this work is making an inventory of the differences between the INSPIRE data model for the themes „cadastral parcel” and „buildings” and the current data model records of the land and buildings registry. As a part of the work we analyzed the relevant adaptation of these models; one of the objectives was to check how many Polish cadastral data sets, collected in accordance with the data model (2001) meet the requirements set out in the INSPIRE specifications for analyzed themes, (INSPIRE- D2.8.I.6, 2014) and (INSPIRE-D2.8.III.2, 2013). As a result of the analysis, it was found that the existing data model is compliant with the requirements of INSPIRE for the themes “cadastral parcels” and „buildings”. However, a significant part of optional attributes included in INSPIRE data models cannot be supported by data contained in the national repository.

6

Złożoność schematów aplikacyjnych UML i GML

Chojka A.

Roczniki Geomatyki

|

2014

|

T. 12, z. 2(64)

197--204

PL

Implementacja dyrektywy INSPIRE w Polsce oraz budowa Krajowej Infrastruktury Informacji Przestrzennej, spowodowały znaczny wzrost zainteresowania udostępnianiem danych przestrzennych i związanych z nimi usług, zwłaszcza przez organy publiczne i interesariuszy prywatnych. Zaowocowało to szeregiem inicjatyw mających na celu harmonizację różnych zbiorów danych przestrzennych, a więc zapewnienie ich spójności logicznej i semantycznej. Proces harmonizacji wymaga albo opracowania nowych struktur danych albo dostosowania już istniejących struktur danych przestrzennych do wytycznych i zaleceń INSPIRE. Struktury danych zapisywane są w postaci schematów aplikacyjnych UML i GML. Błędne lub zbyt złożone zapisy struktur danych mają bezpośredni wpływ na możliwość generowania plików GML z konkretnymi danymi (obiektami), a tym samym mogą być przyczyną różnych problemów i anomalii na etapie produkcji danych. Przedmiotem badań jest dokonanie pomiaru złożoności schematów aplikacyjnych UML i GML opracowanych w Głównym Urzędzie Geodezji i Kartografii w zakresie prac związanych z implementacją dyrektywy INSPIRE w Polsce. Zakłada się także dokonanie analizy istniejących miar złożoności struktur zapisanych w języku XML Schema oraz zbadanie możliwości wykorzystania różnych narzędzi do zmierzenia złożoności struktur zapisanych w języku UML i GML (XML Schema).

EN

Implementation of the INSPIRE Directive in Poland and construction of the National Spatial Data Infrastructure have caused a significant increase of interest in making spatial data and services available, particularly among public administration and private institutions. This entailed a series of initiatives that aim to harmonise different spatial data sets, so to ensure their logical and semantic coherence. The process of harmonisation requires either working out new data structures or adjusting existing spatial data structures to the INSPIRE guidelines and recommendations. Data structures are described with the use of UML and GML application schemas. Incorrect or too complex data structures have direct influence on the ability to generate GML data sets with concrete data (objects), and thereby can cause various problems and anomalies at the data production stage. The principal subject of this research is to measure complexity of UML and GML application schemas prepared in the Head Office of Geodesy and Cartography in Poland within the INSPIRE Directive implementation works. It is also assumed to analyse existing complexity measures of XML Schemas and to examine a possibility to use various tools to measure complexity of data structures expressed in UML and GML (XML Schema).

7

Wybrane elementy o charakterze przestrzennym schematu aplikacyjnego do zarządzania nieruchomościami

Bielecka E., Latos D., Latos M., Kamiński P., Szura P.

Roczniki Geomatyki

|

2011

|

T. 9, z. 2

7-16

PL

Na Wydziale Inżynierii Lądowej i Geodezji WAT powstaje prototyp systemu do zarządzania nieruchomościami będącymi w trwałym zarządzie policji. Obecnie zakończono opracowanie schematu aplikacyjnego, w którym poza standardowymi klasami obiektów, znajdującymi się w typowym systemie do zarządzania nieruchomościami, uwzględniono także obiekty przestrzenne, do których należą: nieruchomość (działka, budynek lub lokal), obiekt służbowy policji, a także jednostka podziału administracyjnego oraz punkt adresowy. Przyjęte rozwiązanie zapewni oczekiwaną funkcjonalność systemu dotyczącą znacznego zwiększenia wydajności zarządzania zasobem nieruchomości policji, w szczególności racjonalizację nakładów finansowych ponoszonych na budowę, rozbudowę, remonty i modernizację poszczególnych obiektów, a także umożliwi sporządzanie analiz dotyczących form władania nieruchomościami, stanu technicznego obiektów, nakładów finansowych ponoszonych na remont i modernizację. Uwzględnienie, w opracowanym modelu, aspektu przestrzennego pozwoli na wizualizację lokalizacji obiektu na mapie lub ortofotomapie oraz wykonanie szeregu analiz przestrzennych takich jak: analiza rozkładu przestrzennego placówek policji na terenie jednostki administracyjnej, analiza dostępności obywateli do placówek policji, wyszukanie najbliższej placówki, określenie czasu przejazdu pomiędzy siedzibami jednostek i optymalizacja ruchu pojazdów. Ponadto system umożliwi weryfikację nieruchomości zbędnych, nie tylko w kontekście redukcji kosztów utrzymania zasobu nieruchomości policji, ale także dostępności do placówek policji mieszkańca danego rejonu. Założone współdziałanie z innymi systemami, oznacza możliwość wykorzystania danych udostępnianych przez różne jednostki administracji publicznej, za pomocą punktu dostępowego do danych i usług sieciowych polskiej infrastruktury informacji przestrzennej (np.: ortofotomap, czy danych topograficznych z geoportal.gov.pl).

EN

Modem real estate management systems are an element of integrated information systems supporting the management of not only real estates but also human resources, wages, warehouse and transport systems, as well as fixed assets. Their standardization allows the exchange and integration of data among various organizing units, acknowledging at the same time rational economy. The paper presents selected spatial aspects of application schema of the Management System for Police-Owned Real Estate (SZaNP) in relation to geographic information about those estates. Adopted approach allows to peiform many different spatial and non-spatial analyses and to visualize their results. But the main purpose of the SZaNP is to provide more efficient and effective management of the police real estates, which is best reflected by decline of their maintenance costs and better identification of unprofitable entities.

8

Przegląd doświadczeń wojewódzkich w zakresie budowy i wykorzystania Bazy Danych Obiektów Topograficznych

Bachowska J., Majcher A., Pachół P., Piróg S. S.

Roczniki Geomatyki

|

2011

|

T. 9, z. 6

19-29

PL

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie doświadczeń służby geodezyjnej szczebla wojewódzkiego w tworzeniu Bazy Danych Obiektów Topograficznych (BDOT) na przykładzie siedmiu samorządów województw: dolnośląskiego, małopolskiego, mazowieckiego, podkarpackiego, śląskiego, warmińsko-mazurskiego oraz wielkopolskiego, ze szczególnym uwzględnieniem problemów związanych z wytycznymi technicznymi oraz procedurą kontroli bazy przed włączeniem do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Zlecanie wykonania bądź aktualizacji BDOT odbywa się poprzez zamówienia publiczne ogłaszane i finansowane przez zamawiających, tj.: samorządy województw oraz Główny Urząd Geodezji i Kartografii w Warszawie. Baza Danych Obiektów Topograficznych tworzona jest w Polsce od 2004 roku, początkowo w pełnej wersji jako Baza Danych Topograficznych (komponent TOPO, NMT, ORTOFOTO, KARTO), a następnie od 2006 r. wyłącznie komponent TOPO, najczęściej w wersji warstwowej. "Baza Danych Topograficznych" jest urzędową nazwą spójnego pojęciowo w skali kraju systemu gromadzenia, zarządzania i udostępniania danych topograficznych, funkcjonującego w oparciu o właściwe przepisy prawne. Określenie" Baza Danych Topograficznych" obejmuje zarówno zasób danych, system informatyczny zarządzania danymi jak i odpowiedni system finansowania i organizacji. Zakres informacyjny i funkcjonalny oraz poziom technologiczny definiują odpowiednie wytyczne i instrukcje techniczne (Wytyczne techniczne, 2008). Urzędowe bazy danych referencyjnych stanowią takie zbiory danych przestrzennych, które modelują obiekty terenowe zgodnie z wymaganiami instrukcji i wytycznych technicznych, tworzonymi przez Służbę Geodezyjną i Kartograficzną (Stankiewicz, 2003). W artykule autorzy przedstawili problemy dotyczące schematów aplikacyjnych, przypadków dwuznaczności zapisów ww. wytycznych oraz trudności w aktualizacji bazy danych związanych w szczególności z brakiem odpowiednich regulacji prawnych. Przedstawili również procedurę kontroli baz, prowadzoną bezpośrednio przez zamawiających lub z wykorzystaniem firm zewnętrznych. Omawiają także problem tworzenia prezentacji kartograficznych w przypadku ich opracowywania bezpośrednio z bazy TOPO.

EN

The topographic objects database (TBD) is an official name for a system of collecting, managing and making available topographic data based on relevant legal regulations. It includes the data, the IT system for managing the database and also the appropriate system of financing and organisation. The informative and functional scope and the technological level are regulated by technical guidelines and instructions. The aim of this paper is to present voivodeship experiences in building a topographic objects database using as an example the following regions: dolnosląskie, małopolskie, mazowieckie, podkarpackie, śląskie, warmińsko-mazurskie and wielkopolskie; paying special attention to the problems related to the interpretation of technical guidelines and the procedure of controlling the database before including it to the National Resource of Geodesy and Cartography. The paper presents problems with multiplicity of application schemas, interpretation of technical guidelines, ways of transfer ring the information from the land and building register, and with updating the database. The voivodeship experience of controlling topographic objects database proves that one of the most important steps to improve building of a database is to implement uniform regulations into technical guidelines in such a w~ that it would exclude free interpretation and classification of the objects in the database, and it would not include certain categories and attributes in the database.

9

Proces budowy schematu aplikacyjnego do wymiany danych GESUT

Kuczyńska J.

Roczniki Geomatyki

|

2011

|

T. 9, z. 1

59-64

PL

W artykule przedstawiono proces budowy schematu aplikacyjnego do wymiany danych GESUT, z uwzględnieniem wymagań zawartych w normach serii ISO 19100. Opracowanie oparto na danych przechowywanych w dwóch konkretnych systemach informatycznych (SESUT i KOMIT). Opisany przykład dotyczył jedynie fragmentu schematu aplikacyjnego zawierającego obiekty liniowe. W podobny sposób mogą być utworzone pozostałe części schematu. Powstały kompletny schemat aplikacyjny charakteryzuje się pełnym mapowaniem w stosunku do modeli danych wyjściowych. Uniwersalność procesu budowy schematu pozwala na uwzględnianie danych pochodzących również z innych systemów. Prace nad wymianą danych pomiędzy ODGiK a gestorem sieci energetycznej wymagają dalszych badan. Przede wszystkim powstały schemat należy zaimplementować i przetestować.

EN

Maintaining and updating utility networks databases (GESUT) require data transfer between data custodians and owners of utility networks. In accordance with the INSPIRE Directive, it is necessary to create solutions which would ensure interoperability and data interchange between different platforms and software. The ISO 19100 series of International Standards recommend UML as the conceptual schema language for conceptual schemas and GML as the language for transport and storage of geographic information. The paper presents the part of the conceptual schema in UML for GESUT domain and mappings to GML application schema. The proposed GML application schema would support the storage and transport of GESUT datasets.

10

Modelowanie informacji geograficznej: Podstawy

Pachelski W.

Roczniki Geomatyki

|

2010

|

T. 8, z. 4

13-26

PL

Niniejszy zeszyt specjalny Roczników Geomatyki jest poświęcony wybranym zagadnieniom modelowania danych przestrzennych, które były omawiane podczas warsztatów nt. "Modelowania danych przestrzennych", zorganizowanych w ramach XX Konferencji Polskiego Towarzystwa Informacji Przestrzennej z cyklu GEOINFORMACJA W POLSCE. W kolejnych rozdziałach zeszytu zostały opisane aspekty teoretyczne i praktyczne modelowania danych przestrzennych szczególnie istotne z punktu widzenia budowy infrastruktury informacji przestrzennej i wdrażania dyrektywy INSPIRE w Polsce. Zeszyt rozpoczyna rozdział Modelowanie informacji geograficznej: Podstawy, stanowiący teoretyczny wstęp do poruszanej problematyki. Modelowanie informacji jest najważniejszym etapem w budowie systemu informacyjnego, także w przypadku systemu informacji geograficznej. Modelowanie to polega na .cis?ym, kompletnym i sformalizowanym opisie kategorii obiektów wyróżnionych w danym obszarze przedmiotowym rzeczywistości. Ma ono szczególne znaczenie zwłaszcza w obszarze informacji geograficznej, gdzie od poprawności i kompatybilności przyjętych rozwiązań zależy efektywność współdziałania licznych, wielorakich tematycznie, różnorodnych narzędziowo oraz rozproszonych instytucjonalnie i regionalnie infrastruktur danych przestrzennych, będących przedmiotem wielu programów międzynarodowych. W tym celu stosowane są zaawansowane języki formalne, jak UML, oraz zespół metod, pojęć i narzędzi ujętych w normy międzynarodowe ISO. W artykule zostały omówione także podstawowe elementy notacyjne diagramów klas UML, reguły budowy schematów aplikacyjnych, integracja budowanego modelu ze schematami znormalizowanymi opisu położenia, geometrii i topologii oraz jakości i metadanych. Przedstawiono także przykłady wykorzystania omówionych reguł do opisu struktur informacyjnych, zgodnych ze standardami technicznymi wydanymi przez Głównego Geodetę Kraju.

EN

This special issue of Annals of Geomatics is devoted to selected problems related to spatial data modeling, discussed at the workshop .Spatial data modeling. organized within the framework of the XX Conference GEOINFORMATION IN POLAND of the Polish Association for Spatial Information. In four chapters, theoretical and practical aspects of spatial data modeling are discussed, particularly important from the point of view of creation of the spatial inforrmation infrastructure in Poland and implementation of the INSPIRE Directive. Chapter 1 Geoinformation modeling: Fundamentals constitutes a theoretical introduction to the problems discussed. Information modeling is the most important stage in the construction of a geoinformation system. Modeling consists in strict, complete and formalized description of object categories distinguished in a given subject area of reality. This is particularly important for geoinformation, where correctness and compatibility of the solutions is essential for the efficiency of cooperation of numerous institutionally and regionally dispersed spatial information infrastructures covering several themes and using a variety of tools. In addition, SII are engaged in many international programs. For this purpose, advanced formal languages are used such as UML and a set of methods, concepts and tools contained in the international ISO standards. The chapter also discusses basic notation elements of UML diagrams, construction rules for application schemas, integration of the model constructed with normalized schemas describing location, geometry and topology as well as quality and metadata. The paper also contains examples of utilization of the rules discussed for description of information structures compatible with technical standards issued by the General Surveyor of Poland.

11

Aspekty implementacyjne schematów aplikacyjnych

Chojka A., Zwirowicz A.

Roczniki Geomatyki

|

2009

|

T. 7, z. 4

7-15

PL

Schematy aplikacyjne zapewniają uzgodniony opis danych oraz umożliwiają osiągnięcie powszechnego i poprawnego rozumienia danych. Są podstawą do osiągnięcia interoperacyjności środowisk narzędziowych i swobodnego transferu danych. Poprawne działanie system ów w ramach infrastruktur danych przestrzennych jest uzależnione od odpowiedniej ich implementacji. Wdrażanie uzgodnionych schematów aplikacyjnych jest zagadnieniem złożonym, które wymaga rozpatrzenia wielu aspektów. Jednym z aspektów jest ustalenie perspektywy infrastruktury (danych, usług sieciowych). Z poszczególną perspektywą związana jest określona metodologia implementacji schematów aplikacyjnych. Wybór odpowiedniego modelu zdeterminowany jest potrzebami oraz narzędziowymi i technicznymi możliwościami danej organizacji, dla której tworzone są schematy aplikacyjne, a także przyszłym wykorzystaniem zbiorów danych.

EN

The paper is concerned with issues connected with implementation aspects of application schemes within the framework of building spatial data infrastructures. Each SDI can be seen from both datacentric and service-centric view. Implementation of the application schemes is a complex issue. Many aspects must be considered. The way of investigating application schemes is influenced by the infrastructure view assumed. The view determines the methods of applications. implementation. The authors describes the realization of the processes of application schemes. implementation leading to spatial data interchange and to interoperability of the geoinformation systems.

12

Języki pochodne od GML i z nim powiązane

Michalak J.

Roczniki Geomatyki

|

2008

|

T. 6, z. 5

75-84

EN

The GML language has become a fundamental and universal method for encoding geospatial information. However, this language is only a base for development of application languages for domainspecific data encoding, which are different in various domains. Works on the development of GML are continued from 1997 and, in 2007, it was adopted by ISO as a formal international standard. The number of domain-specific applications for diverse purposes extends every year and this proves universality of the GML language. The methodology of working out GML applications is not simple and rigorous observance of the rules specified in the standard is not a sufficient condition for correct application schema development. In the paper, there are examples of various solutions in different application schemas concerning similar applications of GML language.

13

Modele pojęciowe niektórych geodezyjnych składników infrastruktury danych przestrzennych

Pachelski W., Parzyński Z.

Acta Scientiarum Polonorum. Geodesia et Descriptio Terrarum

|

2007

|

Vol. 6, nr 4

23-37

PL

Przez geodezyjne składniki infrastruktury danych przestrzennych (SDI) rozumiane są te produkty działalności geodezyjnej, których charakterystyki i wymagania metodyczne, technologiczne, techniczne, jakościowe, prawne i inne są wyspecyfikowane w instrukcjach i wytycznych technicznych Głównego Geodety Kraju. W szczególności zaliczyć tu należy takie produkty, dla których instrukcje i wytyczne definiują, na ogół w sposób niesformalizowany w sensie informatycznym, takie systemy informacyjne, jak mapa zasadnicza i topograficzna, kataster, GESUT, osnowy podstawowe i szczegółowe, zasób geodezyjny i kartograficzny i inne. Produkty te stanowią w większości przypadków tzw. dane referencyjne dla lokalizacji obiektów w systemach informacji geograficznej. Niniejsze opracowanie jest poświęcone niektórym koncepcjom harmonizacji i integracji rozwiązań zawartych w tego typu specyfikacjach technicznych GGK ze znormalizowanymi według norm europejskich zasadami budowy schematów aplikacyjnych dla poszczególnych zakresów tematycznych SDI, w tym z zawartymi w normach schematami pojęciowymi geometrii i topologii, położenia obiektów geograficznych, aspektów czasowych danych, jakości danych oraz metadanych. Harmonizacja taka jest niezbędna dla zapewnienia wewnętrznego współdziałania krajowych infrastruktur danych przestrzennych, jak też ze względu na ich fundamentalny charakter dla europejskiej infrastruktury danych przestrzennych (ESDI), budowanej w ramach projektu INSPIRE.

EN

As geodetic components of the SDI there are here understood those products of geodetic activities, which are specified w.r.t. their characteristics and methodological, technological, qualitative, legal and other requirements in technical guidelines of the Surveyor General. To this kind of products belong those, for which in fact the guidelines informally define information models such as base map, topographic map, cadastre, registry of utilities (GESUT), reference networks, geodetic and cartographic repositories, and others. In most cases they serve as reference data for localization of objects in geographic information systems. This report is devoted to some concepts of harmonization and integration of solutions contained in the guidelines with standard principles, according to ISO series 19100 standards, conceptual schemas for geometry and topology, for describing object positions, for temporal aspects, for data quality and for metadata. Such harmonization is required to provide internal interoperability of national SDI elements, as well as because of crucial character of the national reference data for the ESDI.

14

Fundamentals of spatial data modelling (according to european standards)

Pachelski W.

Geoinformatica Polonica

|

2000

|

T. 2

9-18

EN

A basic axiom of geoinformatics is building and describing spatial information models in an abstract way, independent on any hardware and software environments, in which the models can be implemented as spatial databases and sets of service procedures and programs. This axiom is fulfilled in the form of modern methodology contained in European Standards by CEN. The standards assume using the entity - relationship method to set up information models, as well as using the language EXPRESS, defined as an international standard by ISO, to describe the models. The standards provide also typical conceptual schemas to be applied by the users in their application schemas for such issues as data quality, data geometry and topology, direct and indirect positions of the objects and data transfer. The contained in the European Standards modern methodology of spatial information is a prerequisite for making the GIS development in Poland conform to some general rules. This is, in turn, required to harmonise the so far installations between each other, as well as to provide the necessary and effective communication of information between diverse GIS installations in the same field and also between different topic layers.

PL

Naczelnym postulatem geoinformatyki jest budowanie i opisywanie modeli informacji przestrzennej w sposób abstrakcyjny i niezależny od środowisk sprzętowych i programowych, w których takie modele mogą być implementowane w postaci baz danych przestrzennych oraz zespołów programów i procedur je obsługujących. Postulat ten jest realizowany w postaci nowoczesnej metodologii informatycznej zawartej w normach europejskich CEN, które zakładają stosowanie metody związków encji do budowania modeli informacyjnych oraz języka EXPRESS, ustanowionego jako norma międzynarodowa ISO, do opisu tych modeli. Normy te dostarczają również gotowych wzorców, w postaci schematów pojęciowych, do wykorzystania w budowanych przez użytkowników pojęciowych schematach aplikacyjnych dla opisu elementów składowych tych schematów, jak jakość danych, geometria i topologia danych, lokalizacje przestrzenne obiektów i transfer danych, w poszczególnych dziedzinach zastosowań. Zawarta w omawianych normach nowoczesna metodologia informacji przestrzennej pozwala uporządkować rozwój SIP w Polsce, m.in. poprzez harmonizację dotychczasowych indywidualnych, niezależnych i wyizolowanych aplikacji narzędziowych, jak też poprzez zapewnienie środków dla efektywnego komunikowania informacji, zarówno pomiędzy różnymi implementacjami SIP w tej samej dziedzinie, jak i pomiędzy różnymi warstwami przedmiotowymi.