Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 23

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  ruchy górotworu
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
EN
This paper contemplates the determination of the duration of the final depression stage of mining land. The final depression stage duration is the time difference between (1) the end of mining at a given geographical point (or removal of the mining face from that point to a distance exceeding the mining impact range) and (2) the actual cessation of the depression forming process at that point. The paper characterizes a surface depression forming process, caused by underground mining, as evidenced by field geodetic survey at one of the mining facilities operated by Jastrzębska Spółka Węglowa and identifies the individual stages of that process. To determine the contemplated duration with varying mining and geological conditions it was assumed that the significant factors contributing to the duration of mining effects on land shifting include: mining depth, mining front advance rate, depleted bed portion shutdown method, and the rock mass characteristics within the contemplated mining operation. The paper focuses on a single case of a specific mining land in the vicinity of a specific mine, where the majority of the listed contributing factors exhibited great similarity. In order to obtain the simplest empirical relationship, it was assumed that the mining depth is the most critical factor at the showcased mine which determines the duration of mining land shifts. The analyses of available field survey measurements results enabled selecting 7 cases of mining land shift cessation within a field mined between ca. 600 m and ca. 725 m of depth below the terrain level. Based on the established durations of these shifts, a regressive linear relation was determined and expressed with the formula (3). The formula outputs an approximate final stage duration of rock mass shifts. The formula can be applied to mining conditions in the areas where there are no survey measurement results available for an explicit determination of the actual cessation of mining land shifts.
PL
W artykule przedstawiono wyniki analiz pomiarów geodezyjnych mających na celu ustalenie czasu trwania końcowej fazy poeksploatacyjnych ruchów górotworu i powierzchni. Określenie tego czasu ma bardzo istotne znaczenie w przypadku prowadzenia procesów inwestycyjnych na terenie górniczym oraz w przypadku rozstrzygania sporów w zakresie ustalania odpowiedzialności za szkody powstałe w obiektach budowlanych. W ramach analiz wyselekcjonowano siedem przypadków zakończenia ruchów stwierdzonych pomiarami. Następnie na podstawie tych wyników zaproponowano prostą zależność empiryczną pozwalającą na ustalenie tego czasu dla całego rozpatrywanego terenu.
PL
Przedstawiono uogólnione wyniki badań in situ z zakresu destrukcji górotworu w otoczeniu pól ścianowych w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym (GZW). Wskazano na różnice stref zwiększonych naprężeń w pobliżu krawędzi dynamicznej (frontu ściany) i statycznej (chodników przyścianowych), stanowiących o zagrożeniu tąpaniami oraz na strefy destrukcji w pokładzie i w skałach otaczających, stanowiących o zagrożeniu metanowym i pożarowym. Podano zalecenia dla projektowania robót górniczych w pokładach zagrożonych.
EN
This paper presents the main results of in situ research in the scope of rock mass destruction in the surroundings of mine fields in Upper Silesia Coal Basin (USCB). The differences of increased stress zones close to the dynamic edge (wall front) and static edge (main gates) were discussed. Those differences determine the rockburst hazard. Besides, there were the zones of destruction in coal seam and the surrounding rocks pointed. These, in turn, determine the methane and fire hazard. Simultaneously, the recommendations for the development of mining works in unsafe coal seams were presented.
PL
W artykule podano wyniki badań dynamicznych przejawów ciśnienia górotworu w kopalniach KGHM Polska Miedź SA. W oparciu o doświadczenia autora opisano przebieg zjawiska gwałtownego odprężenia skał spągowych. Przedstawiono rozkład procentowy ilości i wielkości wstrząsów sejsmicznych w zależności od klas tektonicznego zaangażowania górotworu. Wykazano, że na natężenie występowania dynamicznych przejawów ciśnienia górotworu z czynników geologicznych wpływ ma, między innymi, tektoniczne zaangażowanie złoża, a zwłaszcza skał stropowych, natomiast z czynników górniczych, między innymi, wyeksploatowana powierzchnia złoża i system eksploatacji. Omówiono aktywność sejsmiczną górotworu w kopalniach KGHM Polska Miedź SA od rozpoczęcia eksploatacji złoża rudy miedzi w 1965 roku do roku 2011, zwracając uwagę, że od 2002 roku, kiedy nastąpiło apogeum emisji energii z górotworu, zaczyna ona spadać. Podano możliwe przyczyny tego zjawiska i optymistyczne prognozy na bezpieczeństwo eksploatacji w przyszłości, pamiętając o stosowaniu aktywnych metod zwalczania tąpań.
EN
This paper presents the results of research on dynamic phenomena of pressure in rock mass in KGHM Polska Miedz SA mines. On the basis of his experience, the author describes the course of sudden decompression of bottom rocks. The percentage distribution of the magnitude of earth tremors depending on the category of tectonic engagement of rock mass was presented. It was proved that the intensity of dynamic phenomena of rock mass pressure occurrence is determined by geological factors, such as the tectonic engagement of the deposit, especially roof rocks, and mining factors, such as extracted deposit surface and the system of exploitation. The author discusses the issue of seismic activity of rock mass in KGHM Polska Miedz SA mines from the beginning of exploitation in 1965 up to 2011 with particular focus on the year 2002 and after that time, when the level of exploitation was in its apogee and thus decreased. He also discusses possible causes of this phenomenon and makes optimistic forecasts on exploitation safety in the future, having in mind the application of active methods of fighting tremors.
4
Content available remote Badanie ruchów górotworu oraz deformacji obudowy w chodniku międzyścianowym
PL
W artykule przedstawiono wyniki pomiarów dołowych prowadzonych w chodniku 3 w pokładzie 615 w kopalni "Bobrek-Centrum". Chodnik jest wyrobiskiem zlokalizowanym między polami dwóch ścian zawałowych nr 1 i nr 2. Zaprezentowano przebiegi ruchów górotworu w tym wyrobisku z uwagi na wpływ ciśnienia eksploatacyjnego związanego z prowadzeniem ściany nr 1. Ponadto przedstawiono wyniki badań penetrometrycznych oraz endoskopowych górotworu w otoczeniu chodnika 3.
EN
The paper presents the results of underground measurements carried out in gate 3 in seam 615 of "Bobrek-Centrum" mine. The gate is located between two longwalls Nr 1 and Nr 2 mined with cave-in. The courses of movements of the rockmass were presented in this working exerted by the impact of the exploitation pressure connected with mining of longwall No. 1. In addition, the results of penetrometric and endoscopic investigations of the rockmass surrounding the gate No 3.
PL
W artykule przedstawiono skutki, jakie pociąga za sobą brak upodatnienia sekcji obudowy zmechanizowanej w przypadku wystąpienia, na skutek ruchów górotworu, gwałtownych obciążeń dynamicznych. Zwrócono uwagę na wybrane aspekty prawne zagadnienia. Przedstawiono istotę funkcjonowania zaworów upustowych oraz ich wpływu na skuteczność funkcjonowania obudowy. Przytoczono szereg zależności empirycznych, uzyskanych na drodze badania stojaków hydraulicznych wyposażonych w zawory upustowe.
EN
The article presents effects caused by the lack of flexibility of mechanised lining section in case of rapid dynamic loads occurrence resulting from orogenic movements. Selected legal issues were taken into account. The essence of bleeder valves functioning and their influence on lining operation got presented. Several empirical correlations obtained through examining hydraulic props equipped with bleeder valves were mentioned.
6
Content available remote Rock bursts as a main hazard in coal-mines in Poland
EN
Rock bursts are one of the fundamental hazards in coal-mining in Poland. They are the primary source of dynamic loads casing mining support. The consequences of their occurrence can be tragic. A mining support that protects a staffs working environment is extremely exposed to the consequences of rock bursts. In the paper, an analysis was presented of outburst mechanism and necessary conditions of outburst occurrence. The analysis was conducted on the basis of the results obtained from research position. The mechanism of outburst and the results obtained properly reflect the actual conditions. This article presents statistical data concerning rock bursts occurrence from the last 24 years, and their consequences. The analysis of this data indicates how important problem this phenomenon presents. In its introduction, has also been presented to the current legal interpretation regarding the dynamic phenomena occurring in rock mass.
PL
Tąpania to jedno z podstawowych zagrożeń w górnictwie węglowym w Polsce. Tąpnięcia są podstawowym źródłem obciążeń dynamicznych obudowy górniczej. Skutki ich występowania bywają bardzo tragiczne. Szczególnie narażona na ich działanie jest obudowa górnicza. W artykule została przedstawiona analiza mechanizmu tąpnięcia oraz warunków koniecznych do jego wystąpienia. Analiza została przeprowadzona na podstawie wyników uzyskanych z badań stanowiskowych. Przedstawiony mechanizm tąpnięcia oraz uzyskane wyniki poprawnie odzwierciedlają warunki rzeczywiste. W pracy przedstawione zostały także dane odnośnie do skutków tąpań na przestrzeni ostatnich 24 lat. Analiza tych danych potwierdza, jak ważnym problemem są tąpania. We wstępie przedstawiona została także aktualna wykładnia prawna odnośnie do zjawisk dynamicznych zachodzących w górotworze.
PL
Tąpania to jedno z głównych zagrożeń w górnictwie węglowym w Polsce. Tąpnięcia są podstawowym źródłem wystąpienia obciążenia dynamicznego. Skutki ich występowania bywają bardzo tragiczne. Szczególnie narażona na ich działanie jest obudowa górnicza. W artykule została przedstawiona analiza mechanizmu tąpnięcia oraz warunków koniecznych do jego wystąpienia. W pracy przedstawione zostały także dane skutków tąpań na przestrzeni ostatnich 24 lat. Analiza tych danych jednoznacznie wskazuje jak istotnym problemem są tąpania. We wstępie przedstawiona została także aktualna wykładnia prawna odnośnie do zjawisk dynamicznych zachodzących w górotworze.
EN
Rock bursts are one of the fundamental hazards in Polish mining. They are the main source of dynamic load occurrence. Their consequences are usually very tragic. A mining support is the most exposed to risk. The article presents the analysis of the mechanism of rock bursts and the conditions they occur under. It presents also the data connected with the consequences of bursts from the last 24 years. Its analysis indicates how important a problem the rock bursts are. In the introduction there is also a current law explanation related to dynamic phenomena that take place in a rock mass.
8
Content available remote Niezawodność obiektów budowlanych na terenach górniczych
PL
Ochrona obiektów budowlanych na terenach górniczych uwarunkowana jest dostateczną ich odpornością w stosunku do oddziaływań pochodzenia górniczego. Zarówno odporności, jak i oddziaływania obarczone sąrozproszeniem losowym. Ocena skutków eksploatacji powinna więc być probabilistyczna, uwzględniająca nieprzekroczenie stanów obiektów uznanych za niepożądane (stanów granicznych), z określonym prawdopodobieństwem ich nieprzekroczenia. Przedstawiono wymagania stawiane obiektom budowlanym na terenach górniczych oraz metodę probabilistyczną i metodę częściowych współczynników bezpieczeństwa (metodę półprobabilistyczną) oceny niezawodności obiektów budowlanych w ujęciu umożliwiającym ich zastosowanie na takich terenach, a szczególnie na terenach o ciągłych deformacjach przypowierzchniowej warstwy górotworu.
EN
Protection of building objects on mining areas is conditioned on their sufficient resistance against influence generated by mining. Resistances as well as influences are burdened by random dissipation. Assessment of mining effects should be probabilistic taking into consideration impassibility of object stale recognized as undesirable (limit stale), with determined probability of their impassibility. The requirements referring to building objects on the mining areas as well as the probabilistic method and the method of partial coefficients of safety (semi-probabilistic method) of building objects reliability in the formulation enabling their application on such areas, and specially on the grounds with the continuous deformations of the near-surface rock mass layer, are presented.
9
Content available remote Resistivity changes of rock massif on the margin of subsidence depression
EN
Wide range of rock resistivity and its huge changes caused by changing conditions inside of the massif enable to use this reality to observe rock massif changes that are caused by underground mining. We used this fact to observe the progress of the margin of subsidence depression by repeated resistivity measurements in the Karvina region.
PL
Szeroki zakres oporności skał i jego olbrzymie zmiany powodowane przez zmiany warunków wewnętrznych masywu umożliwiają użycie tego do obserwowania zmian masywu skał, które powodowane są przez podziemne kopanie. Wykorzystujemy ten fakt do obserwowania postępującego marginesu zapadania depresji poprzez powtarzanie pomiaru oporności w regionie Karvina.
PL
Proces deformacji górotworu i powierzchni terenu trwa przez okres prowadzenia eksploatacji oraz przez pewien czas po jej zakończeniu. Ze względów utylitarnych szczególne znaczenie ma znajomość czasu trwania końcowej fazy ruchów powierzchni terenu, po zakończeniu eksploatacji. Zaprezentowana analiza wyników pomiarów geodezyjnych przeprowadzona została w celu ustalenia czasu trwania poeksploatacyjnych ruchów powierzchni na terenie górniczym jednej ze zlikwidowanych kopalń. Wyniki analiz pozwoliły na wyodrębnienie fazy końcowej ruchów oraz osiadań resztkowych, które ujawniają się jeszcze przez kilka lat po zakończeniu prowadzenia robót.
EN
The rock mass and land surface deformation process lasts through the extraction period as well as some time interval after its ending. For practical purposes, special attention is payed to lasting of the terminal movement phase (decaying phase), after extraction ending. The analyses of geodesic measurement aiming at determining of movement decay phase has been presented in this paper. The analyses were led on the basis of geodesic measurements results from one the Polish coal mines, that were closed in recent years.
PL
W artykule przedstawiono metody prognozowania oraz obciążenia obudowy chodników przyścianowych, które opracowano w Głównym Instytucie Górnictwa w oparciu o prowadzone na szeroką skalę pomiary dołowe. Ponadto przedstawiono również przykład obliczeniowy, w którym dla przyjętych warunków geologiczno - górniczych określono wartość zaciskania oraz obciążenia obudowy chodnika przyścianowego, zlokalizowanego w polu ściany zawałowej.
EN
Forecasting methods of the convergence as well as the pressure load of the support of entries elaborated in the Główny Instytut Górnictwa (Main Mining Institute) basing on the surveying carried out on a wide, scale are presented. Moreover a calculation example is presented also, where the convergence value as well as the pressure load of the support of the entry located in the panel of a longwall with caving are determined for the assumed geological conditions.
12
Content available remote Badania zasięgu strefy spękań wokół wyrobiska korytarzowego
PL
Artykuł zawiera analizę wyników pomiarów rozwarstwień skał stropowych oraz pomiarów endoskopowych wykonanych na dziewięciu odcinkach pomiarowych w wyrobiskach z obudową podporowo-kotwiową.
EN
The paper includes an analysis of measurements (survey) of the roof rocks separation and endoscopic measurements executed on the ten measurement sections in the workings with the standing and roof bolting support.
PL
W niniejszym artykule przedstawiono wyniki pomiarów dołowych, które przeprowadzono w upadowej odstawczej, stanowiącej wyrobisko przyścianowe dla ścian zawałowych 331 i 332, prowadzonych w przystropowej warstwie pokładu 510, w ZG "Piekary". W upadowej mierzono zaciskanie pionowe, poziome, jak i wypiętrzanie spodka węglowego.
EN
Presented in this work are the results of underground measurements conducted in a haulage incline forming a longwall entry (gate) for the caving longwall faces of 331 and 332 run in the roofside layer of the 510 Seam in the ZG "Piekary" Unit. Measured in the incline have been the effects of vertical and horizontal squeezing as well as heaving of the botton coal.
14
Content available remote Współczynnik czasu jako funkcja głębokości.
PL
Omówiono wyniki pomiarów geodezyjnych na powierzchni nad wybranym pokładem i na ich podstawie wyznaczono współczynnik czasu c (współczynnik proporcjonalności) dla różnych głębokości eksploatacji. Wartości współczynnika czasu na powierzchni przedstawiono jako funkcję głębokości H eksploatowanego pokładu.
EN
Results of survey on the surface over a worked out seam are discussed and basing on them the time factor c (factor of proportionality) has been determined for different mining depth. Values of the time factor on the surface are presented as a function of the depth H of the worked seam.
PL
Artykuł przedstawia rezultaty pomiarów dołowych, przeprowadzonych w chodniku przyścianowym A-316, w polu ściany 214, w pokładzie 330, w kopalni "Murcki". Przedmiotowy chodnik utrzymywany był za frontem eksploatacji za pomocą pasa ochronnego, wzmacniającego obudowę stalową typu LP. W chodniku A-316 prowadzono pomiary dołowe zaciskania pionowego i poziomego oraz wypiętrzania spągu. Ponadto, mierzono nośność i zsuwy obudowy chodnikowej, jak również podporność i zaciskanie pasa ochronnego.
EN
The paper presents results of the underground survey carried out in the longwall entry A-316, in the working excavation 214, in the seam 330, in the ,,Murcki" mine.The entry in question has been maintained behind the mining front by means of the protective pack reinforcing the steel support of ŁP type. Surveying of vertical and horizontal convergence as well as floor quelling has been conducted in the entry A-316. Moreover load-bearing capacity and yield of the entry support as well as load bearing capacity and convergence of the pack have been measured.
PL
Prawidłowo wykonana prognoza wpływów projektowanej eksploatacji górniczej na obiekty budowlane na powierzchni terenu powinna uwzględniać także wartości wskaźników deformacji w stanie nieustalonym. W ramach artykułu przedstawiono przykład praktyczny takiej prognozy dokonanej na podstawie własnej propozycji opisu deformacji nieustalonych. Wyniki obliczeń pozwoliły na określenie przebiegu deformacji w czasie oraz ustalenie ich największych wartości chwilowych.
EN
Properly done forecast of planned mining influence on building objects on the surface should also take into consideration the values of deformation indices in the transient state. Within the confines of the paper a practical example of such a forecast carried out basing on the own proposal of transient deformation description is presented. Results of calculations allowed to determine the course of deformation in time as well as determination of their maximum instantaneous values.
PL
Przedstawiono pomiary geodezyjne na powierzchni w rejonie drogi krajowej nr 4 oraz w rejonie osiedli Gzichów i Syberka w Będzinie. Wykonano analizę tych pomiarów i na ich podstawie wyznaczono parametry teorii Budryka-Knothego, tj. współczynnik eksploatacyjny a, parametr rozproszenia wpływów tg/3 oraz współczynnik czasu c (współczynnik proporcjonalności).
EN
Surveying on the surface in the region of the arterial road No. 4 as well as in the region of settlements Gzichow and Syberka at Bedzin are presented. An Analysis of this surveying has been carried out and on its basis the parameters of Budryk-Knothe theory has been determined, it is exploitation coefficent a, parametr of effect scattering tgp as well as time coefficient (factor of proportionality).
PL
Opisano metodę obliczania rozkładu konwergencji powierzchniowej i liniowych konwergencji głównych w szybach o poprzecznym przekroju kołowym na podstawie geodezyjnych pomiarów położenia konturu szybu na różnych głębokościach. Na podstawie pomiarów na 220 horyzontach szybu Campi w kopalni "Bochnia" przedstawiono rozkłady tych konwergencji oraz przemieszczenia środka geometrycznego szybu. Przyjmując, że w przekroju poziomym pionowa składowa odkształcenia jest stała, zastosowano analizę metodą elementów skończonych dla określenia związków naprężeń z konwergencjami i poprzez rozwiązanie zadania odwrotnego podano wzory na wartości naprężeń głównych jako funkcji względnych konwergencji głównych. Na podstawie kierunków przemieszczenia się szybu można określać kierunki konwergencji głównych i naprężeń głównych w otoczeniu kołowego szybu.
EN
A calculation method of surface and linear convergences of main shafts with the circular cross-section basing on the shaft contour position survey at various depths is describet. On the basis of survey at 220 horizons of Campi Shaft at Bochnia Mine distribution of these convergences as well as displacement of the shaft geometrical centre are presented. Assuming that in the horizontal cross-section the vertical component of deformation is constant analysis by means of the finite element method has been used to determine relations between stresses and convergences and solution of inverse task, formulae for main stresses values as a function of the main relative convergences are given. On the basis of the shaft dislocation direction it is possible to determine directions of the main convergences and main stresses in the circular shaft neighbourhood.
19
Content available remote Reologiczny opis nieustalonych defonnacji powierzchni
PL
Eksploatacje prowadzone z dużymi prędkościami stworzyły możliwość i potrzebę lepszego niż dotychczas opisu nieustalonych deformacji powierzchni. Przedstawiono je przy zastosowaniu globalnego modelu górotworu w postaci analogu o właściwościach dwuelementowego, szeregowego Teologicznego modelu Kehina. W opisie mechaniki deformacji górotworu wskutek eksploatacji górniczej uwzględniono ugięcie warstw stropowych w rejonie frontu eksploatacyjnego. Uzyskano w ten sposób możliwość opisu danych eksperymentalnych za pomocą trzech parametrów, charakteryzujących reologiczne właściwości górotworu i jednego parametru, charakteryzującego pozorne przesunięcie frontu eksploatacyjnego. Przytoczony przykład wskazuje na możliwość zastosowania przedstawionej metody do opisu kształtowania się nieustalonych deformacji powierzchni.
EN
Mining with the high face advance created a possibility and need of better than so far description of the transient surface deformations. They are presented using a global rock mass model in the form of an analog with the properties of the binary series Kelvin's model. In the description of caused by mining rock deformation mechanics roof strata deflection in the region of excavation front has been taken into consideration. In this way the possibility of description of experimental data by means of three parameters characterising the rheological rock mass properties and one parameter characterising apparent displacement of the excavation front has been achieved. The quoted example shows the possibility of presented method application for description of the transient surface deformation course.
PL
W polskim górnictwie węgla kamiennego dobrym wskaźnikiem stanu zagrożenia tąpaniami jest aktywność sejsmiczna generowana robotami górniczymi. Artykuł prezentuje statystykę rocznego wydobycia węgla, aktywności sejsmicznej, tąpnięć i związanych z nimi wypadków wśród załogi. Zauważono, że na przestrzeni lat 1980-99 zarówno emisja energii sejsmicznej, jak i wydobycie zmieniały się, lecz nie w sposób skorelowany. Natomiast ryzyko wypadku (śmiertelnego lub innego) ma swoje maksimum dla tąpnięć przy wstrząsach o energii rzędu 107J. Zdaniem autorów jest to spowodowane słabszą zależnością wstrząsów regionalnych o energiach rzędu 108-109J od bieżącej eksploatacji i większym ich oddaleniu od miejsc pracy górników.
EN
Annual statistic of coal production, seismic activity, rock burst and the relating incidents has been presented in the article. It has been noticed that both seismic energy and coal production decreased over 1980-99, but without any special correlation. However, incident hazard (mortal or the other) is maximal for rock burst of the energy of the order of 107J.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.