Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Building vertical extensions and increasing housing stock in cities: review of selected European research

Napieralska Zuzanna, Attia Shady

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2023

|

T. 51

321--338

EN

This paper presents the issue of the vertical extension of buildings, mainly residential, as an element of sustainable housing policy of European cities. This type of construction project allows for the acquisition of additional residential space, using the existing technical infrastructure, and also not deepening the effect of urban sprawl. Vertical extensions allow for the construction of new apartments in urban areas, being one of the forms of densifying the existing buildings. The study reviews research on the subject of vertical building extensions, trying to answer the research questions posed: how and with the use of which building analysis tools it is possible to improve the process of vertical extension, so that it can become an actual element of the housing policy of cities. Three original studies were selected for the analysis: from Germany, Belgium and England, which met the criteria set by this study, presenting a universal scheme of action for vertical extensions, not treating them as incidental, individual construction intervention, and treating vertical extensions as an element of systemic action for the acquisition of new apartments. The selected studies are carried out in countries economically and culturally similar to Poland, which was also one of the selection criteria. The study is also to be a voice in the discussion on the possibility of the vertical extension of residential buildings as an element of housing policy in Poland.

PL

W artykule przedstawiono zagadnienie nadbudowywania budynków, głównie mieszkalnych, jako elementu zrównoważonej polityki mieszkaniowej miast europejskich. Ten rodzaj inwestycji budowlanych umożliwia pozyskanie dodatkowych powierzchni mieszkalnych, wykorzystując istniejącą infrastrukturę techniczną, nie pogłębiając przy tym efektu rozlewania się miast. Nadbudowywanie budynków pozwala na realizację nowych mieszkań na obszarach zurbanizowanych, będąc jedną z form dogęszczania istniejącej zabudowy. W artykule dokonano przeglądu badań w temacie nadbudowywania budynków, próbując odpowiedzieć na postawione pytania badawcze: w jaki sposób oraz z wykorzystaniem jakich narzędzi analizy budynków możliwe jest usprawnienie procesu nadbudowywania budynków, tak aby było ono rzeczywistym elementem polityki mieszkaniowej miast. Do analizy wyłoniono trzy autorskie badania: z Niemiec, Belgii oraz Anglii, które spełniały postawione przez autora artykułu kryteria, prezentując uniwersalny schemat działania dla nadbudów, nie traktując ich jako incydentalnych, jednostkowych zamierzeń budowlanych, lecz rozpatrując jako element systemowego działania na rzecz pozyskania nowych mieszkań. Wyłonione badania realizowane są w krajach zbliżonych gospodarczo i kulturowo do Polski, co było także jednym z kryteriów wyboru. Artykuł stanowić ma także głos w dyskusji na temat możliwości nadbudowywania budynków mieszkalnych jako elementu polityki mieszkaniowej w Polsce.

2

Architektura sakralna we współczesnym środowisku mieszkaniowym Finlandii

Lewandowska Agnieszka, Piórkowska Marta

Środowisko Mieszkaniowe

|

2023

|

nr 42

4--21

PL

Tematem artykułu jest fenomen powstawania nowych obiektów sakralnych Kościoła luterańskiego w Finlandii, pomimo stale laicyzującego się społeczeństwa. Celem przedstawionych badań jest poznanie przyczyn analizowanego zagadnienia poprzez pryzmat funkcji i roli jaką te obiekty pełnią dla lokalnych społeczności. Do analizy wybranych przykładów świątyń zastosowano narracyjną metodę badawczą. Zastosowana metoda pozwoliła na ujęcie pragmatycznych aspektów architektury, jakimi są struktura obiektu i forma w kontekście kulturowym osadzonym w przynależnym miejscu i czasie. Zagadnienie ujęto na tle religijno-społecznym, przedstawiając przyczyny i sposoby dostosowywania obiektów sakralnych do współczesnych, różnorodnych potrzeb wspólnoty. Kontynuacja tradycji tworzenia wysokiej jakości architektury połączonej z wernakularną tradycją budowania jest obecna we współczesnych obiektach sakralnych, które w swojej funkcji i skali dostosowywane są do celu, jakiemu mają służyć nie tylko we wspólnocie, ale i często w całej dzielnicy jako miejsca spotkań i integracji mieszkańców.

EN

The subject of the article is the phenomenon of creating new sacral buildings of the Lutheran Church in Finland, despite the increasing secularization of the society. The goal was to understand the reasons of the issue through the prism of the function and role these architecture play for local communities. The narrative research method was used to analyse selected examples of sacral architecture. The method allowed to capture the pragmatic aspects of architecture, such as the structure of the object and the form in the cultural context embedded in the appropriate place and time. The issue is presented in a religious and social context, discovering the causes and ways of adjusting sacral objects to the contemporary, diverse needs of the community. Continuation of the tradition of creating high-quality architecture combined with the vernacular building tradition is present in contemporary sacral architecture. Their function and scale are adjusted to the purpose they are to serve not only in the community, but often in the entire district as meeting places for residents.

3

Zmiany percepcji stref funkcjonalnych mieszkania w wyniku pandemii COVID-19

Janowski Maciej, Suchecki Jędrzej

Builder

|

2023

|

R.27, nr 10

50--54

PL

Celem opisanego w artykule badania jest weryfikacja, w jakim zakresie pandemia COVID-19 zmieniła percepcję zamieszkiwanych przez Polki i Polaków przestrzeni pod kątem spełniania ich potrzeb życiowych. Badania ankietowe nad zadowoleniem z przestrzeni funkcjonalnych mieszkania badacze prowadzili jeszcze przed pandemią COVID-19, a po jej wybuchu badanie powtórzono. Otrzymane rezultaty pozwalają określić aktualny stan oceny poszczególnych stref funkcjonalnych oraz umożliwiają określenie obszarów wymagających uwagi w projektowaniu architektury mieszkaniowej oraz edukacji architektonicznej.

EN

The aim of the study described in this article is to verify to what extent the COVID-19 pandemic changed the perception of the spaces inhabited by Poles in terms of the provision of their living needs. The researchers conducted a survey on satisfaction with the functional spaces of the dwelling before the COVID-19 pandemic, and the survey was repeated after its outbreak. The results obtained allow to determine the current status of the assessment of individual functional zones and allow for the identification of areas requiring attention in the design of residential architecture as well as in the architectural education.

4

Elastyczność jako jeden z głównych aspektów projektowania współczesnej architektury mieszkaniowej

Kubec Jan

Builder

|

2023

|

R.27, nr 1

11--15

PL

Niniejszy artykuł jest krótkim podsumowaniem dotychczasowych rozważań autora na temat współczesnych struktur zamieszkiwania, będących wynikiem badań w ramach, rozpoczętego w 2014 roku, autorskiego programu badawczego: W poszukiwaniu współczesnego domu. Celem działań jest ustanowienie, poprzez analizę porównawczą, zweryfikowanych kryteriów oceny pojęcia domu nieodłącznie związanego z obecną architekturą mieszkaniową. Kwestiami rozwiniętymi w badaniach są: pożądany wizerunek domu jako budynku wolnostojącego, jego organizacja przestrzenna wobec przemian społeczno-kulturowych, równowaga między racjonalną produkcją zasobów mieszkaniowych a jakością architektury oraz mityczna relacja kolektywu do krajobrazu. Niniejszy tekst dotyczy jednego z aspektów: elastyczności.

EN

This article is a short summary of the author's considerations to date on contemporary housing structures, which are the result of research as part of the original research program started in 2014: In search of a contemporary house. The aim of the activities is to establish, through a comparative analysis, verified criteria for assessing the concept of a home inherent in the current residential architecture. The issues elaborated in the text are: the desired image of the house as a free-standing building, its spatial organization in the face of socio-cultural changes, the balance between the rational production of housing resources and the quality of architecture, and the mythical relationship of the collective to the landscape. The following text addresses one of the criteria: flexibility.

5

Dom jako prototyp - poszukiwanie wzorca racjonalnej architektury mieszkaniowej wykonanej w technologii prefabrykacji betonowych

Charciarek Marcin

Builder

|

2023

|

R.27, nr 4

5--9

PL

Głównym celem artykułu jest prezentacja idei przemysłowego budowania domów jednorodzinnych z betonu. Pośród analizowanych przykładów historycznych tekst ukazuje także autorskie projekty domów w technologii prefabrykacji betonowej, będące próbą odzwierciedlenia utrwalonych w architekturze - racjonalnych (a więc najprostszych) stylistyk architektonicznych. Taka estetyka wynikająca z elementarnego podejścia do problemu funkcji, formy i materii wydaje się podstawą budowania świata architektury mieszkaniowej na najbliższe dziesięciolecia. Dodatkowym celem pracy jest wskazanie metody wykorzystującej narzędzia będące podstawą tworzenia w betonowej prefabrykacji - powtarzalności produkcji, modułowości struktury architektonicznej, standardu, stosowanie geometrii kąta prostego, ekonomizacja i racjonalizacja problemów techniczno-budowlanych. Według autora wynikające z tego estetyczne podstawy definiowania przestrzeni architektury mieszkaniowej są podstawą różnicowania formy i doskonalenia przemysłowej estetyki architektury mieszkaniowej.

EN

The main purpose of the article is to present the idea of industrial construction of concrete single-family houses. Among the analyzed historical examples, the text also shows original designs of houses in prefabrication technology, which are an attempt to reflect the rational, and therefore the simplest, architectural styles fixed in architecture. Such aesthetics resulting from an elementary approach to the problem of function, form and matter seem to be the basis for building the world of residential architecture for the coming decades. An additional purpose of the work is to indicate the method using the tools that are the basis for creating in concrete prefabrication - repeatability of production, modularity of the architectural structure, standard, the use of right angle geometry, economization and rationalization of technical and construction problems. According to the author, the resulting aesthetic basis for defining the space of residential architecture is the basis for differentiating forms and improving the industrial aesthetics of residential architecture.

6

Portals and doors of residential buildings in Eastern Galicia in the late nineteenth century – first third of the twentieth century: typology, decorative features, manufacturers

Shcheviova Uliana

Technical Transactions

|

2022

|

Vol. 119, iss. 1

art. no. e2022006

EN

In accordance with the findings obtained from field studies, the portals and doors in the structure of the entrance spaces of residential buildings in Eastern Galicia (the part of former Galicia and Lodomeria) in the late nineteenth century to the first third of the twentieth century were analysed. The doors were classified according to principles of location, decorative solution and placement of artistic decoration. Leading manufacturers whose products decorated the entrance spaces of residential buildings in Eastern Galicia in the late nineteenth century to the first third of the twentieth century were identified. The relationship between the artistic design of the entry doors and other kinds of art in the decor of the entrance spaces of residential buildings in Eastern Galicia in the late nineteenth century to the first third of the twentieth century was established. Modern restored samples in residential buildings of the specified period in the indicated area were found.

7

Home Office: working and studying spaces in residential interiors during and after forced social isolation

Bonenberg Agata, Lucchini Marco

Środowisko Mieszkaniowe

|

2022

|

nr 39

98--109

EN

The influence of global lockdowns during the COVID-19 pandemic has profoundly impacted the lives of many people. Once performed elsewhere, many activities had to be moved to private spaces of individual homes, influencing how people use their residential space, modifying their living and working conditions. The purpose of this study was to research the changes in the use of residential space through questionnaires addressed to respondents in five age groups (up to 25, 26–35, 36–50, 51–65, and over 65), and living or studying in the Milan area (Lombardy)—an area affected severely by COVID-19 in the period March–May 2020. The obtained questionnaire results allowed the authors to create a set of guidelines for apartment design, intended to improve their spatial performance. The observations made when creating the case study projects led to two main conclusions: First, at the level of the house plan, the arrangement of the plan should be free and adaptable, al-lowing for fast alteration by the user. Second, the project should be tailor-made, highly specialized, and purposefully designed at the level of home office design, including appropriate furnishings, technical appliances, and lighting systems.

8

Home staging, i.e. preparing real estate for sale. Discussion of the definition

Bonenberg Agata, Wlazły Weronika

Przestrzeń i Forma

|

2022

|

nr 52

43--60

EN

The issue of the visual attractiveness of interiors and their impact on the user is strongly emphasised in the professional preparation of real estate for sale or rental, known as home staging (IAHSP Europe, 2022). However, the issue is poorly researched scientifically. There is also a lack of a clear definition and scope of home staging activities. According to the Authors, the issue is important due to the marketing, economic and sales dimension in the design of architectural interiors. The following article is an overview. It is a summary of the current state of knowledge about the development of the concept of preparing real estate for sale in Poland and in the world. Its purpose is to define the author's definition of home staging based on bibliographic scientific, popular, industry sources and observations of the Polish market.

PL

Zagadnienie atrakcyjności wizualnej wnętrz architektonicznych i ich domniemanego wpływu na cenę i szybkość sprzedaży nieruchomości jest powodem popularyzacji profesjonalnego przygotowania nieruchomości do sprzedaży bądź wynajmu, znanym pod nazwą home staging (IAHSP Europe, 2022). Tematyka jest słabo zbadany naukowo; równocześnie brakuje jednoznacznej definicji i zakresu działań home stagerów. Zdaniem Autorek temat jest istotny ze względu na wymiar marketingowy, ekonomiczny, sprzedażowy w projektowaniu wnętrz. Poniższa praca ma charakter przeglądowy, stanowi podsumowanie aktualnego stanu wiedzy o rozwoju koncepcji przygotowania nieruchomości do sprzedaży w Polsce i na świecie. Jego celem jest określenie autorskiej definicji home staging na podstawie źródeł bibliograficznych naukowych, popularnych, branżowych oraz obserwacji rynku polskiego.

9

Nowa architektura mieszkaniowa. Zastosowanie betonu w nowoczesnym domu

Tulkowska-Słyk Karolina

Materiały Budowlane

|

2022

|

nr 9

2--7

PL

Współczesne mieszkanie ukształtowały pojęcia i standardy wypracowane na początku XX w. wprowadzające do istniejącego systemu nowe wartości, jak funkcjonalizm czy innowacyjna typologia układów. Użycie betonu, standaryzacja i prefabrykacja usprawniają proces realizacji. W artykule zaprezentowano rozwiązania projektowe, w których użycie betonu uzasadnione jest względami użytkowymi, estetycznymi i środowiskowymi.

EN

Contemporary dwelling was shaped by the concepts and standards developed at the beginning of the 20th century, introducing new values into the existing system, such as functionalism or innovative typology of layouts. The use of concrete, standardization and prefabrication improve the implementation process. In this article we look at design solutions where the use of concrete is justified for functional, aesthetic and environmental reasons.

10

Raport „Architektura zdrowia. Współczesne tendencje w projektowaniu obiektów związanych z ochroną zdrowia i jakością życia”

Pruszewicz-Sipińska Ewa, Gawlak Agata, Matuszewska Magda, Springer Piotr, Kozaczko Mieczysław

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2021

|

Z. 6

5--19

PL

Niniejszy raport obejmuje wyniki pracy naukowo-badawczej zespołu, którego pracą kieruje dr hab. inż. arch. Ewa Pruszewicz-Sipińska, prof. nadzw. PP. Temat badawczy „Architektura zdrowia. Współczesne tendencje w projektowaniu obiektów związanych z ochroną zdrowia i jakością życia” (10/04/dspb/1143) jest realizowany wieloetapowo od 2015 roku. W raporcie przedstawiono założone cele naukowo-badawcze związane z projektowaniem architektonicznym obiektów ochrony zdrowia oraz innych form zabudowy powiązanych z jakością i komfortem użytkownika przestrzeni. Omówiono przyjętą metodologię oraz efekty badawcze, jednocześnie prognozując ich wdrożenie. Odniesiono się do prac prezentowanych na łamach czasopism naukowych o zasięgu światowym opublikowanych w latach 2000-2015 i opierając się na wynikach najnowszych badań, zaprezentowano genezę, zasady i skutki Evidence-based Design (EBD). Praca badawcza zespołu ma o tyle istotne znaczenie, że stanowi zebranie wiedzy z dziedziny, która w bardzo małym stopniu jest popularyzowana w polskich czasopismach naukowych, a ostatnie lata badań wskazują na znaczący potencjał w stosowaniu procesów EBD w projektowaniu architektonicznym szpitali. Wieloletnie badania naukowe potwierdzają jednoznacznie wpływ zastosowanych rozwiązań architektonicznych, w tym funkcjonalno-przestrzennych, na proces zdrowienia pacjentów, ich komfort [Urlich i in. 2008: 53] oraz samopoczucie i wydajność personelu [Urlich i in. 2008: 45]. Świadome korzystanie z osiągnięć naukowych przez osoby zarządzające w ochronie zdrowia oraz w planowaniu na poziomie również legislacyjnym może stać się impulsem do lepszego wykorzystania potencjału, jaki ma zarówno sam budynek, jak i otaczający go teren. Ma to szczególne znaczenie, jeśli chodzi o rosnące wymagania pacjentów dotyczące opieki medycznej, w tym komfortu pobytu w szpitalu. Prowadzone badania uwzględniają w równym stopniu oczekiwania i potrzeby trzech grup użytkowników przestrzeni szpitali, tj. pacjentów, personelu (medycznego i niemedycznego) oraz osób odwiedzających. Część badań poświęcono istotnemu globalnie zjawisku związanemu ze starzeniem się społeczeństw, zmianą struktury społecznej miast i w konsekwencji zmianom potrzeb przestrzennych ich mieszkańców. Jednak mówiąc o srebrnej generacji – pokoleniu, które stawia przed nami nowe wyzwania mieszkaniowe, nie myślimy w sposób konwencjonalny. Problematyka projektowania dla osób starszych i niepełnosprawnych od niemal wieku jest podejmowana przez badaczy i projektantów. Obecnie nauka ta wymaga nie tyle dalszego rozwinięcia, co radykalnej zmiany punktu widzenia. Tą pożądaną zmianą jest weryfikacja i zdefiniowanie na nowo osoby starszej według jej potrzeb przestrzennych czy społecznych, ale i aspiracji. W tym nowym aspekcie osobami starszymi, dla których należy zredefiniować przestrzeń mieszkalną, są osoby wciąż młode, które zestarzeją się dopiero za jakiś czas.

EN

The aim to achieve state of the art technological solutions in architectural design should be accompanied by a care for the well-being of the patient, as the object of the architect’s creative endeavors. Long-term scientific studies confirm the unequivocal impact of the adopted architectural solutions, including functional and spatial solutions, on patients’ healing process, their comfort [Urlich et al. 2008: 53], and the well-being and efficiency of the staff [Urlich et al. 2008: 45]. Conscious implementation of such scientific achievements by healthcare administrative personnel and favorable legislative planning may become a contribution to a better use of the potential of the building and its surrounding premises. It has become especially important nowadays, as the awareness and the expectations of patients and staff with regard to healthcare are growing, including their expectations with regard to the comfort of their stay at the hospital.

11

Home office spaces for smart work. Impact of Covid-19 lockdown on arrangements of residential Interiors

Bonenberg Agata, Lucchini Marco

Przestrzeń i Forma

|

2021

|

nr 48

9--30

EN

The Covid-19 pandemic has encouraged a shift to smart-working both for companies as well as their employees. Work-related activities once performed in dedicated offices had to be moved to private spaces of individual homes, severely influencing how people use their residential space. Living and working conditions have been modified and the balance between them – interrupted. In this paper the authors present a study of the changes in the use of residential space based on questionnaires addressed to respondents in five age groups (up to 25, 26-35, 36-50, 51-65, more than 65), and living or studying in and around Milan (Lombardy), an area affected severely by Covid-19 between March and May 2020. The obtained questionnaire results have allowed the authors to create a set of apartment design requirements, which improve the performance of space. Research has led to a model-case study apartment.

PL

Pandemia Covid-19 zmusiła do przejścia w tryb pracy zdalnej rzesze pracowników. Czynności dotychczas wykonywane w przeznaczonych do tego biurach, zostały przeniesione do prywatnych przestrzeni indywidualnych domów, co wpłynęło na sposób, w jaki ludzie wykorzystują przestrzeń mieszkalną. Warunki życia i pracy uległy zmianie, a dotychczasowa równowaga między nimi – zaburzeniu. W niniejszej pracy autorzy przedstawiają badania zmian zachodzących w użytkowaniu przestrzeni mieszkalnej na podstawie ankiet skierowanych do respondentów w pięciu grupach wiekowych (do 25 lat, 26-35 lat, 36-50 lat, 51-65 lat, powyżej 65 lat), mieszkających lub uczących się w Mediolanie (Lombardia) i jego okolicach, na obszarach silnie dotkniętych przez Covid-19 w okresie od marca do maja 2020 roku. Uzyskane wyniki pozwoliły autorom na opracowanie zestawu wymogów dotyczących projektowania mieszkań, uwzględniając domową przestrzeń biurową. Badania doprowadziły do realizacji modelowego mieszkania.

12

New color trends of the model Werkbund estates and Neues Bauen residential architecture during the Weimar Republic in Germany

Urbanik Jadwiga

Architectus

|

2021

|

Nr 4 (68)

129--140

EN

The purpose of the article is to present the color trends of the Werkbund model housing estates (1927-1932) in the background of Neues Bauen residential architecture built under the urban construction program during the Weimar Republic in interwar Germany (1918-1932). After the World War I, despite the exhaustion of the country due to war, effort was made to build new housing estates, which later became a model for modern housing solutions. The task of the architects of that time was to show that industrialization was not synonymous with the loss of individuality. An excellent weapon in the fight for individuality of housing estates was color, which was used to distinguish new buildings from the surrounding grays of the old ones. The Weimar Republic period in Germany, displayed two distinct color trends "white architecture" and the "colorful city" ("Die farbige Stadt"). The most spectacular changes, aimed at giving German cities a new face, were initiated by Bruno Taut in Magdeburg and Berlin, Ernst May in Wrocław (former Breslau) and Frankfurt am Main, and Otto Haesler in Celle. The exhibition housing estates of the Werkbund, constructed from 1927 to 1932, were a review of the tendencies entering the housing construction of the interwar period. Today, the only way to discover the architect’s original concept following years of use and reconstruction of the houses (even those under conservation protection) is through stratigraphic studies of the paint coatings. These types of studies have been conducted in many model housing estates. This article is based on personal experience of the author who participated in the revalorization of Wrocław’s model housing estate Werkbund, where both color trends are clearly visible.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie trendów kolorystycznych propagowanych we wzorcowych osiedlach mieszkaniowych Werkbundu (1927-1932) na tle kolorystyki architektury mieszkaniowej nurtu Neues Bauen powstającej w ramach programów budownictwa miejskiego w okresie Republiki Weimarskiej w międzywojennych Niemczech (1918-1932). Po I wojnie światowej, mimo wyniszczenia kraju, podjęto trud budowy nowych osiedli, które później stały się wzorem dla nowoczesnych rozwiązań mieszkaniowych. Zadaniem ówczesnych architektów było pokazanie, że industrializacja nie jest równoznaczna z utratą indywidualności. Doskonałą bronią w walce o zróżnicowany charakter osiedli był kolor, którym odróżniano nowe budynki od otaczającej je szarości starych. Okres Republiki Weimarskiej w Niemczech charakteryzował się dwoma wyraźnymi trendami kolorystycznymi nazwanymi: „białą architekturą” i „kolorowym miastem” („Die farbige Stadt”). Najbardziej spektakularne zmiany, mające nadać niemieckim miastom nowe oblicze, zapoczątkowali Bruno Taut w Magdeburgu i Berlinie, Ernst May we Wrocławiu i Frankfurcie nad Menem oraz Otto Haesler w Celle. Wystawowe osiedla Werkbundu, budowane w latach 1927-1932, były przeglądem tendencji dotyczących budownictwa mieszkaniowego okresu międzywojennego. Dziś jedynym sposobem poznania oryginalnej koncepcji architekta po latach użytkowania i przebudowy domów (nawet tych objętych ochroną konserwatorską) są badania stratygraficzne powłok malarskich. Tego typu prace zostały przeprowadzone w wielu wzorcowych osiedlach mieszkaniowych. Artykuł opiera się na osobistych doświadczeniach autorki, która uczestniczyła w rewaloryzacji wrocławskiego wzorcowego osiedla Werkbundu, gdzie oba trendy kolorystyczne są wyraźnie widoczne.

13

Residential districts of the socialist realism period in Poland (1949−1956). Analysis, comparison and protection

Napieralska Zuzanna, Przesmycka Elżbieta

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2020

|

T. 16, nr 3

7--18

EN

The article analyzes four residential districts from the period of Socialist Realism in Poland: Marszałkowska Residential District in Warsaw, Kościuszkowska Residential District in Wrocław, residential Nowa Huta in Cracow and Downtown Residential District in Szczecin. These districts are analyzed in terms of urban layout, architectural forms, building intensity, and green areas. Common features of these housing complexes, characteristic for socialist realism architecture in Poland, were also examined. The authors also consider the protective methods of individual housing complexes. Each of the examined residential districts is considered in two aspects - the urban layout and architecture as well as the form of protection and it condition of the present day. For each analyzed housing complex, a map was prepared showing the scale of the urban layout and the percentage share of pre-war buildings, buildings from the period under study, and buildings erected in later years.

14

The main (grand) staircase in the architecture of the entrance spaces of residential buildings in Eastern Galicia in the late nineteenth century and first third of the twentieth century: typology, artistic solution of railings, manufacturers

Shcheviova Uliana

Technical Transactions

|

2020

|

Vol. 117, iss. 1

art. no. e2020039

EN

Following the results of field research, the main (grand) staircase in the architecture of the entrance spaces of residential buildings in Eastern Galicia at the end of the nineteenth century and the first third of the twentieth century was analysed. Main (grand) staircases are classified according to the principles of shaping (single-marching, double-marching, and multi-marching, spiral), the material of manufacture (wood, metal, stone and concrete) and the stylistics of the artistic design of railings (using geometric motifs, with floral ornaments that are combined and plastered). The leading manufacturers of main staircases were identified, the products of which decorated the entrance spaces of residential buildings in Eastern Galicia in the late nineteenth and first third of the twentieth century. The relationship between the main staircase and other arts in the decor of the entrance spaces of residential buildings in Eastern Galicia from this period were traced.

15

Architektura mieszkaniowa w sercu miasta. Dylematy architektury mieszkaniowej. Wybrane aspekty procesu projektowego

Zalewska-Grycuk Justyna

Builder

|

2020

|

R.24, nr 6

58--62

PL

Artykuł przedstawia wybrane zagadnienia procesu projektowego budynków wielorodzinnych w Polsce na podstawie doświadczeń przy projekcie zespołu mieszkalnego w Białymstoku – ul. Jurowiecka. Opisuje w zarysie czynniki znacząco wpływające na kształt architektury mieszkaniowej, w dużej mierze niezwiązane z merytorycznymi aspektami architektoniczno-urbanistycznymi. Zawiera informacje na temat historycznych uwarunkowań lokalizacyjnych oraz przyjętych założeń projektowych.

EN

The article presents selected issues connected with the design process of the multi-family residential buildings in Poland based on the experience in designing dwelling units on Jurowiecka street in Bialystok. It constitutes an outline of factors that have considerably affected the shape of the residential architecture. To a large extent, they were not attributable to the substantive aspects of the urban planning. The article includes the information on historical considerations of the location as well as the design concepts.

16

On the European Cultural Heritage Route of Residence of the Radziwiłłs – Castle in Ołyka, Volhynia

Zin Barbara

Technical Transactions

|

2019

|

Vol. 116, iss. 6

107--118

EN

The European cultural heritage route of residences once belonging to the Radziwiłł family, located in the territories today belonging to Latvia, Lithuania, Belarus, Ukraine, and Poland, is demarcated by ca. fifty sites exhibiting high artistic and historical values. The ongoing research contributes to determining the value of the preserved historical sites, as well as assessing the risk they face. Development of a protection method at the level of the structure of the building, but also increasing the social and ethnic integration, will contribute to the creation of collective memory and identity of Europeans. The castle in Ołyka [Ukrainian: Olyka], one of the three centres of the Radziwiłł family fee tail, is one of the most distinguished examples of residential architecture in Volhynia. It has not been scientifically documented to date, which could constitute a foundation for the development of the building restoration project. Preserved to our time in a very bad technical condition, it awaits protection of its architectural heritage.

PL

Europejski szlak dziedzictwa kulturowego rezydencji należących do rodu Radziwiłłów na obszarach obecnej Łotwy, Litwy, Białorusi, Ukrainy i Polski wyznacza około pięćdziesięciu obiektów architektonicznych o wysokich walorach artystycznych i historycznych. Prowadzone badania przyczyniają się do określenia wartości zachowanych, jak również stanu zagrożenia cennych zabytków. Wypracowanie metod ochrony na poziomie struktury dzieła, ale też zwiększających integralność społeczną i narodowościową, posłuży tworzeniu zbiorowej pamięci i tożsamości Europejczyków. Zamek w Ołyce, jeden z trzech ośrodków ordynacji radziwiłłowskiej, zaliczany jest do najwybitniejszych dzieł architektury rezydencjonalnej na Wołyniu. Do dziś nie doczekał się dokumentacji naukowej, będącej podstawą do opracowania projektu restauracji obiektu. Zachowany do naszych czasów w bardzo złym stanie technicznym, oczekuje na ochronę architektonicznego dziedzictwa.

17

Dom podmiejski. Wielorodzinna architektura mieszkaniowa jako element urbanizacji obrzeżnych terenów aglomeracji szczecińskiej w końcu XX i początkach XXI w.

Bizio Krzysztof

Środowisko Mieszkaniowe

|

2019

|

nr 26

81--94

PL

Tematem artykułu są badania wielorodzinnej architektury mieszkaniowej, której powstanie po 1989 r. powiązane jest z procesami urbanizacji obrzeżnych terenów aglomeracji szczecińskiej. Wybrane, reprezentatywne przykłady poddano analizie ze względu na cechy kompozycji urbanistycznej. W artykule dokonano opisu kolejnych faz rozwoju aglomeracji szczecińskiej od końca XIX w. do czasów współczesnych w kontekście zmian form wielorodzinnej architektury mieszkaniowej, powstającej na obszarach podmiejskich. Dla potrzeb opracowania wprowadzono typologię rozwiązań ze względu na wielkość i rodzaj kompozycji. Omówiono problemy powstawania nowej architektury mieszkaniowej na obszarach byłych wsi, adaptacje i rozbudowy byłych zespołów majątków ziemskich i założeń przemysłowych. Omówiono także wpływ form procesów inwestycyjnych na kształt rozwiązań przestrzennych, oraz omówiono perspektywy dalszego rozwoju.

EN

The subject of the paper is the study of multifamily residential architecture, which was developed after 1989 and is directly related to the urbanization processes in the Szczecin agglomeration. Selected and representative examples were analyzed in terms of their characteristics of urban composition. The article describes the consecutive stages of development of the Szczecin agglomeration from the end of the 19th century to the present day in the context of changes in the shapes of multifamily residential architecture, emerging in suburban areas. For the purposes of the paper, typology of solutions was introduced based on the size and type of composition. Difficulties of creating new residential architecture in the areas of former villages, adaptations and extensions of former complexes of land estates and industrial complexes were discussed. The impact of the forms of investment processes on the shape of spatial solutions is also discussed, as well as the prospects for further development.

18

Architektura mieszkaniowa Aldo Rossiego – pomiędzy racjonalizmem a poetyką

Mielnik Anna

Środowisko Mieszkaniowe

|

2019

|

nr 26

61--70

PL

Artykuł jest częścią badań autorki nad tendencjami racjonalistycznymi we współczesnej architekturze mieszkaniowej. Przedmiotem analizy są teorie urbanistyczno-architektoniczne Aldo Rossiego i ich wpływ na projektowaną przez niego architekturę mieszkaniową wielorodzinną różnych typów (kwartał zabudowy, budynek narożny, miejska willa, blok) w Berlinie i Mediolanie. Aldo Rossi, teoretyk i twórca, badał, a następnie stosował w projektowaniu metodologię, która czerpała informacje o mieście i jego architekturze z przeszłości, z historii i „zbiorowej pamięci”. Tam próbował określić uniwersalne, niezmienne formy i elementy architektoniczne. W swoich badaniach typologicznych szukał następnie połączenia abstrakcyjnego języka geometrii z funkcją (również zgłębianą historycznie), analizował teren, lokalne struktury, materiały, unikalne cechy miejsca. Autorkę interesuje, dlaczego dzieła Rossiego, charakteryzujące się niezwykłym formalizmem i bezkompromisowością, stanowiły w czasie swego powstania i nadal stanowią ważne przykłady, a nawet ikony miejskiej architektury mieszkaniowej. Tekst ma również pokazać, że „dziedzictwo teoretyczne i architektoniczne” Aldo Rossiego może być nadal źródłem inspiracji w rozwiązywaniu problemów stojących przed architekturą. Również dzisiaj twórcy, sięgając po ustalone w przeszłości formy, struktury, typy oraz materiały, mogą kontynuować poszukiwania wartości uniwersalnych w architekturze, biorąc pod uwagę współczesne warunki i potrzeby. Podjęcie tematu ma zwrócić uwagę na kwestię racjonalizmu jako ogólnej postawy w kształtowaniu miejskiej architektury mieszkaniowej, która może stanowić kompromis pomiędzy przeszłością a teraźniejszością, tradycją a nowością.

EN

This article is part of the author’s research on rationalist tendencies in contemporary residential architecture. The subject of this analysis are the urban architectural theories of Aldo Rossi and their influence on the design of various multi-family housing architecture (building quarter, corner building, urban villa, block) in Berlin and Milan. Aldo Rossi, a theoretician and creator, researched the history and collective memory to draw information - about the city and its architecture -, and then applied this methodology to his design. He tried to define universal, invariable forms and architectural elements. In his typological research, he was looking for a combination of: an abstract language of geometry with a function (also explored historically), analysis of the area, local structures, materials, and unique features of the environment. The author is interested in why Rossi’s works, characterized by unusual formalism and a unwillingness to compromise, during their formation and now, still constitute important examples, or even icons, of urban housing architecture. The text is also intended to show that Aldo Rossi’s “theoretical and architectural heritage” can still be a source of inspiration in solving the problems facing contemporary architecture. Even today, creators reaching for the forms, structures, types and materials established in the past, may continue to search for universal values in architecture, taking into account contemporary conditions and needs. The objective is to draw attention to the issue of rationalism as a general attitude in shaping urban housing architecture, which may constitute a compromise between the past and the present, tradition and novelty.

19

Reformation and its impact on the development of residential architecture in Western Pomerania

Arlet Joanna

Przestrzeń i Forma

|

2019

|

nr 39

221--238

EN

As a result of the reformation in Western Pomerania, not only the new organization of the state church and the Protestant liturgy were introduced, but also the secularisation of church and monastic property was carried out. As a result, the Pomeranian dukes from House of Griffin gained huge financial resources. For this reason, they were funders and patrons of art more often than their predecessors. The princely foundations became a model for the Pomeranian nobility.

PL

W wyniku reformacji na Pomorzu Zachodnim wprowadzono nie tylko nową organizację kościoła państwowego i liturgię protestancką, ale również przeprowadzono sekularyzację dóbr kościelnych i klasztornych. W jej wyniku książęta pomorscy z rodu Gryfitów zyskali ogromne środki finansowe. Z tego względu, częściej niż poprzednicy, byli fundatorami i mecenasami sztuki. Fundacje książęce stały się wzorem dla pomorskiej szlachty.

20

Nowoczesne mieszkanie

Tulkowska-Słyk Karolina

Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Seria Architektura

|

2019

|

nr 15

5--350

PL

Adwelling is a place where we live, feel safe in a private space, which we organize to fullfil the idea of a perfect home. It is more than a housing estate, a building or room separated by walls. In the common understanding, the word "dwelling" describes not only the material structure, but also activities related to everyday life, remaining in relation to cultural, local and economic conditions. The requirements for the living environment are influenced by the availability of functional solutions, aesthetic expectations, financial possibilities and development of technology. Design in this area is associated with responsibility for shaping living conditions. Housing, priority of which is utility and durability, manifests all the essential features of architecture. In this discipline, at least until the time of achievements of empiricism, an evolutionary method of gaining knowledge and competence has become a recognized practice. Vitruvius, father of the theory of shaping space, did not write about innovation. Among the positive features of the architect, he did not mention the courage to question established rules. On the contrary, he referred to the role of tradition built in the arduous process of gathering experience. Despite these conditions, bold speculations are present in our field taking the form of innovative ideas in composition, shape, function or technology. Verification in the construction process creates a risk of structural failure or rejection by users. These disadvantages are compensated by the development of new materials for analysis, and (sometimes) acceptance shifted in time. The most valuable architectural innovations are made in a conscious and careful manner. They bring long lasting positive impact to the built environment. They are a desirable mechanism for the development of human spatial activity, including the shaping of the living space. The book discusses the subject of modern dwelling, in terms of looking for more functional, efficient and human-friendly solutions, The analyses concern spatial and technical innovations, in the scale of an apartment, building, housing estate and wider social environment. The importance of the freshness of the architectural idea was raised, though in a veiled way, by Leon Baptiste Alberti. Since that time, in the modern era, the sense of the value of architectural creation has been growing. New ideas referred to the concept of cities, living models and specific buildings or their elements. Following the development of architecture, it can be noticed that the independence of the theory of shaping space coincides with the rapid increase of concern for housing typology. The earlier evolution of the human place was interpreted mainly in terms of improvement of usable solutions. The compositional and aesthetic conditions permeated the sphere of housing from the area of monumental architecture. This happened until the nineteenth century, when the urban tenement house reached its development peak. Theorists note that in the period preceding modernism, the type of multi-family building gained a separate place both in the sphere of design methods and in implementation. The time of creating contemporary standards of residential architecture is related to two significant civilization thresholds. Their transgression changed the established patterns of reasoning, first of all on the ground of philosophy and exact sciences, later also in the field of natural sciences, humanities and art. The first such threshold was the transition from agrarian to industrial civilization, based on the achievements of empiricism and manifested by rapid social changes in the era of the industrial revolution. The process of transforming the economy in the nineteenth century shaped the background for the vision of inhabitation described in the modernist work. Innovative solutions arose as a development of the postulate of mechanization and production automation, based on engineering analyzes deriving from the discoveries of mathematics and physics, seeking solutions for social problems which were the consequences of civilization transformations. The transition from craft to the scientific interpretation of spatial activities stimulated interest in innovation. It was understood close to natural and humanistic disciplines - as the ability to discover and test solutions that deviate from the standard, bringing a violent qualitative change. In modernism, this trend has reached its apogee. Innovations of this period took the form of abstract and realistic ideas, methods based on alternative sets of criteria, material and building technologies. They concerned the urban or architectural scale and the detail. They yielded new notions and objectively new values such as functionalism of the New Frankfurt technology, healthy living environment of the housing estate, extensive typology of residential systems present at Werkbund exhibitions, innovative reinforced concrete structures of open plans, natural lighting standards, ventilation and many more. After a period of fascination with newness, a reflection based on appreciation of the value of tradition had to come. It appeared as an opposition to modernist ideas. In Jane Jacobs' approach, it appreciated the spontaneous vital processes of cities related to the implementation of the community needs, leading to cautious evolutionary transformations based on proven models. In the vision of the New Urbanism creators, it was a direct formal objection. Projects by Leon Krier, Elizabeth Plater-Zyberk or Peter Calthrope put forward the traditional landscape of urban space over formal purity of modernistic settlements floating in greenery. The second threshold is more difficult to characterize due to the small time elapsed from the important discoveries and their consequences. Norbert Wiener described the transition to a civilization based on the flow of information with a paradigm shift, when we were technologically not prepared for it. Universal computerization, the development of the Internet, mobile communication and the ability to translate information have made futurist visions a reality. The Place of energy resources and industrial products has taken by the information and knowledge of the global economy that guarantees access to efficient production technologies. This has a significant impact on the living environment conditions. It changes the proportions of time spent at home and outside, affects the spatial relations of the places of activity. Civilization communicates on a global scale, which results in rapid propagation of patterns and the use of experience gained in remote locations. Housing models of the modernism era were characterized by: innovativeness of utilitarian and spatial schemes, solutions based on experimental provenances, unambiguity and uncompromisingness, repeatability and support on industrial methods of production. In the analysis of the modernist breakthrough genesis (especially those related to housing) prevails the line of argumentation based on social justifications. The sensitivity of the architects of the 1920S and necessity to solve problems of inequality of living conditions gave expression to the manifestoes and documents summarizing the discourse. In the third chapter of the Athens Charter regarding the needs of cities, words are expressed about the catastrophic state of housing resources resulting from overpopulation, lack of infrastructure and building density, which is the consequence of rental profit intensification. Participants of the Modern Architecture Congresses (Congres International d'Architecture Moderne, CIAM) argued that the situation could be changed through the introduction of innovative spatial solutions. However, ethically important it may be, social commitment does not explain the nature of the modernism innovation. At the intellectual and technical stages, its strength resulted primarily from the criticized pace of change, which was a consequence of the industrial revolution. Innovative thought germinated in the minds of architects thanks to the flourishing of interdisciplinary dialogue and thanks to the boldness of industrial concepts. The basis for the construction of the Paris tower was Eiffel's Experience gained while testing the strength of tow ropes. Le Corbusier's modulor arose from interest in recursive patterns studied by nineteenth-century mathematics and geometry. Topology discoveries influenced Max Bill's designs. In its inter-domain openness, modernism was close to the Renaissance. Like the Age of Enlightenment, it inclined outstanding artists to study and dare to make bold decisions. Tobe progressive, the modernist work had to remain consistent only with its own rules. The whole set of related virtues - originality, authenticity, independence, came from the original virtue of novelty. LeCorbusier believed in the aesthetic and technological version of natural selection, which can be called mechanical selection. According to this concept, countless novelties, thrown in the process of industrialized life, are reduced to the few that actually work and, what no less important, were beautiful. In his opinion, both natural and mechanical selection are a manifestation of purification. The evolutionary model of change and renewal lays in slow, steady and incremental progress. The prototype being a manifestation of artistic innovation originated from science, and the motives and practices by which it was created were rational and dispassionate. Thus, modernist art was up-to-date, forward-looking and progressive, just like the scientific progress generated thanks to the discoveries. In the interwar period, new ideas emerged not only on the basis of individual architectural practice. Thanks to the integration of professionalists, a lively discourse was undertaken, which led to joint arrangements as well as controversies. Thanks to them, awareness about spatial innovations increased and changes could take place at a faster pace. In 1928, at the first International Congress of Modern Architecture, it was agreed that architecture should express the spirit of the era. In the context of housing, the slogan was interpreted during successive congresses that addressed housing issues in different perspectives, resulting in a comprehensive vision consisting of interrelated thematic blocks: The Minimum Dwe11ing (1929), Rational Land Development (1930) and The Functional City (1933). Contemporary housing models benefit from modernism solutions, mainly in the functional sphere and are additionally characterized by: diversity of constituent elements, ability to respond to changes introduced to the information model, openness to users modifications, striving to predict future effects of implementation and use in the context of environment, integration with global information resources transferred through the use of the Internet and mobile communication networks. It is difficult to assess the innovative nature of contemporary housing developments. There is a lack of reference points and usability verification that separates the utopia from innovation. However, it is possible to indicate trends that strongly affect the houses and estates. The first of these is the pursuit to design for the user and with the user. The development of sensitivity in the participation sphere concerns both the search for effective methods of obtaining information and gradually increasing the awareness of the inhabitants. Dwellings are designed today on the basis of the needs of all groups of users, in the context of their health, economic status, affiliation to minorities, etc. The second tendency is the global trend resulting from reflection on resource depletion and negative climate effects. Housing for sustainable development ensures proper management of water and energy. It seeks to limit the impact on the environment or attempts to repair damage previously created. On an urban scale, it tries to counteract the uncontrolled expansion of cities. In the functional sphere - minimizes the structures to the scale corresponding to the actual needs. In the technical layer, it takes care of the use and disposal of materials, supports the reduction of resource consumption, enables control, optimization and monitoring of the building condition. The tendency to transform districts, building complexes and individual houses is related to the need to preserve the city's continuity through the inclusion of isolated or wasted land and use available areas to avoid the urban sprawl. It is hard to ignore the aesthetic trends which promote specific spatial solutions resulting from the adaptation of industrial or storage facilities for a residential function. In a post-industrial city we seek new function for old factories, most often including the housing program. At the same time, certain forms of unobtrusive production, mainly related to craftsmanship, are a good complement to the multifunctional restoration profile. In social perception, housing estates consisting of varied elements with a mixed program and different scales are accepted better than new districts. The presence of older buildings provides historical authenticity and identity, as in the Kevin Lynch's concept of imageability, where both in the natural and man-made environment, it is possible to distinguish elements with specific features or symbolism. The latest trend in the evolution of housing solutions is related to the expansion of information technology. Today computer devices are mounted in the majority of household appliances. We have digital monitoring, air conditioning, control systems, electronic fridges, televisions and lighting. The intelligent building and smart apartment applications cease to have a unique character. Most buildings contain digital components. We can assess the degree of completeness, integration or intuitiveness of the intelligence of the building structure. It affects not only the processes of use, but also spatial models used to satisfy the needs of various residents. The dwellings we are designing today are, like evolutionary innovations, combinations of known components. The development of technology and science introduces fresh patterns into the set, but the building material is mostly traditional. This is good, because housing architecture is probably the most servile. It must provide users with many years of comfort, be a guarantee of stability, a source of satisfaction, pride and a mean to meet many individual and social needs. The postulate of maintaining continuity and taking into account the opinion of the user does not mean conservatism. On the contrary, a changing society requires new housing solutions. Demand for innovation is related to the pace and character of civilization changes. In the last century it is exceptionally large and brought innovative solutions regarding functional systems, typology of rooms and buildings, housing estates and materials, technologies and equipment. In the area of housing, the modern movement has brought the invaluable yield of model architectural concepts and a catalog of methods and notions which we still use. Using the language of modernism, we design multi-family buildings, social housing estates, functional zones and cities, as well as ergonomic laboratory kitchens and sanitary nodes. We strive towards dwelling created in the spirit of respect for the environment, for all people, using building intelligence, transforming the .existing components of city substances. We enriched the language, but we did not change our goals. A modern dwelling offers a man and a family quality that meets the aspirations and requirements of time. The housing estate should provide the neighboring community with conditions for contact and cooperation while maintaining the necessary privacy. We want to incorporate living zones to create the rational tissue of the cities. We strive to design housing estates and dwellings according to criteria of order, beauty and durability.