Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Przyrodnicze wykorzystanie pofermentu : przestroga Majów

Skalmowski Andrzej

Przegląd Komunalny

|

2023

|

nr 7

24--29

PL

Francuski uczony Jean Dorst, analizując przyczyny upadku dawnych cywilizacji, pisał: "Niektóre kwitnące cywilizacje umierały wskutek zakłócenia równowagi ze środowiskiem, które było im najpierw kolebką, a potem przez wieki - skarbnicą”.

2

Chemical Composition of Industrial Wood Waste and the Possibility of its Management

Malinowski Ryszard, Meller Edward, Ochman Ireneusz, Malinowska Katarzyna, Figiel-Kroczyńska Monika

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2022

|

Vol. 32, no. 4

167--183

EN

Organic wood waste (sawdust, shavings, pieces of wood and bark), is widely used as a secondary raw material and, after composting, for soil fertilisation and substrate production in agriculture, horticulture, forestry, urban landscaping and rehabilitation of degraded land. However, problematic to process is wood waste that is very dirty with soil. They have limited calorific value and cannot be used in the R10 recovery process of land treatment benefiting agriculture or improving the environment. However, the morphological composition of these wastes indicates that they have good properties and can be used for agricultural use and for the reclamation of degraded land. The research involved wood waste with the code 03 01 99 (other unspecified waste from wood processing and the production of panels and furniture) generated during the preparation of deciduous tree logs for the veneer production process, and ashes from the burning of wood waste generated in the veneer production factory. The aim of the study was to assess the chemical composition of these wastes and the possibility of their agricultural use. In the samples of wood waste and ashes there was determined: pH; chlorines content; conductivity; hydrolytic acidity; content of micro and macroelements and heavy metals. The morphological composition of the waste is dominated by sawdust, with a smaller share of shavings, bark and earth parts, and a small addition of pieces of wood of various sizes. It is rich in easily bioavailble as well as total macroelements and is not contaminated with heavy metals. Analyzed wood waste has deacidifying properties, high sorption and buffering capacity. Studies have shown that the wood waste produced at the veneer factory, can be used as an organic fertiliser, a component of other organic fertilisers, for soil mulching, horticultural substrate and soil and land reclamation.The ash obtained from burning wood is strongly alkaline and rich in alkaline cations, mainly Ca, Mg and K. It is not contaminated with heavy metals. The ash can be used for soil deacidification and fertilization, especially for soil reclamation. The waste from the heap can be used as an organic fertilizer, a component of other organic fertilizers, for mulching soils and as a gardening substrate. However, the possibilities for non-agricultural (e.g.: for the production of pallet, particle board) use are limited due to the high proportion of earthy parts.

3

Ocena potencjału rekultywacyjnego hybrydy Paulownia elongata × fortunei (Oxytree) na glebach zanieczyszczonych miedzią

Zajączkowska O., Bortniak M., Kucharski M.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 7

1168--1170

PL

Przedstawiono wyniki badań nad oceną reakcji hybrydy Paulownia elongata × fortunei na zanieczyszczenia metalami ciężkimi i możliwości jej potencjalnego wykorzystania w rekultywacji gleb. Doświadczenie prowadzono przez 3 miesiące w warunkach częściowo kontrolowanych. Jednoroczne sadzonki drzewek paulowni sadzono na glebie, którą skażono w warunkach laboratoryjnych siarczanem miedzi w dawce 0, 80 lub 920 mg CuSO4·5H2O na 1 kg gleby. W trakcie wzrostu roślin nie obserwowano istotnych zmian morfologicznych. Jedynie w warunkach największej zawartości Cu w glebie odnotowano zmniejszoną masę korzeni i ograniczenie wzrostu sadzonek. Rośliny paulowni były odporne na zanieczyszczenie miedzią i umożliwiały zmniejszenie zawartości tego pierwiastka w glebie, co wstępnie kwalifikuje je jako rośliny przydatne w procesie fitoremediacji gleb skażonych miedzią.

EN

Soils contaminated with CuSO4·5H2O in dose of 80 mg or 920 mg/kg of soil as well as without pollutions were used for growing Paulownia elongata × fortunei (vase cultivation). The content of absorbable forms of Cu was detd. before planting trees and after 3 month for each contaminated soil. The cultivation of Paulownia on the soil with the highest Cu content resulted a significant redn. of the content of absorbable Cu forms occurring in the tested soil.

4

Wpływ kompostów wytworzonych na bazie osadu ściekowego na zawartość cynku i kadmu w rekultywowanej glebie

Wójcikowska-Kapusta A., Żukowska G., Baran S., Kopiy L., Wesołowska S., Bik-Małodzińska M., Dobrowolski Ł., Myszura M.

Przemysł Chemiczny

|

2017

|

T. 96, nr 2

315--320

PL

Przedstawiono wyniki badań całkowitej zawartości cynku i kadmu oraz ich form w glebach rekultywowanych zróżnicowanymi dawkami kompostu wytworzonego na bazie komunalnego osadu ściekowego oraz osadu ściekowego z dodatkiem 20 i 30% popiołu z elektrowni. Analizy obejmowały glebę po założeniu doświadczenia oraz po 10 latach. Zawartość cynku i kadmu w wytworzonych kompostach nie przekraczała wartości referencyjnych dla przyrodniczego zagospodarowania osadów ściekowych. Udział popiołu w kompostach znacznie zmniejszył zawartość form rozpuszczalnych (I i II) tych metali w glebie, a zwiększył zawartość formy związanej z materią organiczną (III) i formy rezydualnej (IV) silnie związanej z mineralną fazą gleby, w porównaniu z wariantami pozostałymi i glebą kontrolną.

EN

A degraded soil was reclaimed by addn. of lime and composts (3-9%) consisting of sewage sludge and power plant ash. The soil was studied twice for Zn, Cd and org. C content directly and after 10 years. The av. metal contents 45.12 and 0.313 mg/kg, resp., met the environmental requirements for workable soils. The org. matter-coupled metal fractions prevailed in both cases.

5

Możliwości przyrodniczego zagospodarowania mieszanek osadowo-popiołowych

Kiper J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 3

74--82

PL

Proces oczyszczania ścieków niesie ze sobą powstawanie produktów ubocznych, w postaci skratek, tłuszczy, piasku, oraz usuwanych z ciągu technologicznego w największej ilości – wstępnych i wtórnych osadów ściekowych. Rozwiązanie kwestii unieszkodliwienia tych odpadów stanowi jeden z poważniejszych problemów krajowej gospodarki odpadami. Obowiązujące od 1 stycznia 2016 roku Rozporządzenie Ministra Gospodarki (Dz.U. 2015 poz. 1277), zakazujące składowania osadów ściekowych, wywarło wpływ na poszukiwanie nowych rozwiązań, mających na celu zagospodarowanie osadów ściekowych. Prognozowany wzrost ilości powstających osadów oraz uwarunkowania prawne skutkują zwiększonym zainteresowaniem metodami ich wykorzystania, oraz przeprowadzanymi badaniami nad możliwościami zagospodarowania odpadów powstających w oczyszczalniach ścieków. W pracy przedstawiono przyrodnicze możliwości zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych. Scharakteryzowano właściwości fizykochemiczne oraz przyrodnicze badanych materiałów. Przedmiotem badań były osady ściekowe pochodzące z mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków komunalnych „Pomorzany” w Szczecinie. Wykorzystując komponenty w postaci ubocznych produktów spalania biomasy, przygotowano mieszanki osadowo-popiołowe. Oznaczenia właściwości fizykochemicznych przeprowadzono metodami referencyjnymi, zgodnie z aktualnymi normami i instrukcjami. Do określenia przyrodniczych wartości osadów oraz mieszanek, przeprowadzono test fitotoksyczności. Toksyczny wpływ podłoża na rośliny określony został na podstawie metody opisanej w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 13 maja 2004 r. w sprawie warunków, w których uznaje się, że odpady nie są niebezpieczne (Dz.U. 2004 nr 128 poz. 1347), „Oznaczanie aktywności cytotoksycznej na rzeżusze ogrodowej”. Przeprowadzone badania fizykochemiczne oraz test fitotoksyczności, wykazały możliwość zastosowania przygotowanych mieszanek w rolnictwie, remediacji gleb antropogenicznych oraz przy zamykaniu i rekultywacji składowisk odpadów.

EN

Treatment of sewage results in creation of by-products such as screenings, fats, sand and the primary and secondary sludges – the most disposed elements in the technological process. Disposal of hazardous wastes is one of the most important issues in waste management. Regulation of the Minister of Economy dated 1 January 2016 (Dz. U. 2015 item 1277 – Journal of Laws) which disallows the storage of sewage sludges, inﬂuenced the search for new solutions of their utilization. Forecasted increase in the amount of produced sludges and regulations in eﬀect resulted in the increased interest in methods of utilization and studies on waste management. The study shows environmental possibilities of utilization of municipal sewage. The physicochemical and environmental properties of studied materials were determined. The studies were performed on sewer sludge obtained from mechanical biological municipal treatment plant „Pomorzany” in Szczecin. By-products of incineration biomass were used to prepare the sludge-ash mixes. Physicochemical properties were determined using reference methods according to current Standards and Instructions. To determine the environmental properties of sludge and mixes phytotoxicity test was used. The inﬂuence of soil’s toxicity on the plants was determined based on a method provided by the Regulation of the Minister of Environment dated 13 May 2004 on conditions in which it is assumed that waste is not hazardous (Dz.U. 2004 no. 128, item 1347 – Journal of Laws), “Determination of cytotoxic activity in garden cress”. Performed physicochemical tests and phytotoxicity test proved the applicability of prepared mixes in agriculture, remediation of anthropogenic soils and shutting down and revegetation of old landfills.

6

Fitoremediacja wspomagana terenów zdegradowanych z wykorzystaniem cyklu zamkniętego organicznej materii odpadowej w przyrodzie

Stępień W., Lange P., Jedlikowska S., Grobelak A., Kacprzak M.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 5

126--134

PL

W pracy oceniono wpływ składu mieszaniny kompostowej, składającej się z osadów ściekowych, trawy oraz organicznej frakcji odpadów komunalnych, na efektywność procesu kompostowania oraz wpływ uzyskanych kompostów na efektywność firoremediacji gleb. W pierwszym etapie prowadzono proces kompostowania a następnie w drugiej części badań założono doświadczenia wazonowe i aplikowano dodatki glebowe oraz oceniano ich wpływ na proces rekultywacji gleby zdegradowanej. W ramach badań oceniono właściwości fizyczne i chemiczne gleb po zastosowaniu preparatów w postaci kompostu oraz bionawozu otrzymanego z przetworzenia osadów ściekowych podczas procesu wspomaganej fitoremediacji gleby silnie zdegradowanej (duża zawartość metali ciężkich). Proces kompostowania prowadzono w dwóch etapach, pierwszy etap trwał 4 tygodnie i prowadzony był w zamkniętym bioreaktorze, gdzie doprowadzany był tlen. Natomiast drugi etap obejmował tzw. dojrzewanie proces ten trwał 6 tygodni, również z dostępem do tlenu. Obie mieszanki charakteryzowały się pod koniec procesu dużą zawartością substancji odżywczych oraz niską zawartością metali ciężkich, przez co kwalifikowały się do zastosowania, w procesie rekultywacji gleby zdegradowanej. Przeprowadzone badania potwierdzają możliwość wykorzystania uzyskanych kompostów w celach nawozowych. Również granulat uzyskany z przetwarzania osadów ściekowych wykazał pozytywny wpływ na badaną glebę. Wszystkie dodatki zwiększyły przyrost uzyskanej biomasy wprowadzając do gleby brakujące substancje odżywcze.

EN

The thesis has evaluated the impact of the composition of the compost mixture containing sewage sludge, grass and organic fraction of municipal waste, on the effectiveness of the composting process as well as the influence of the obtained composts on the effectiveness of soil phytoremediation. In the first stage, the composting process was carried out and in the second stage of the research, a pot experiment was conducted and the soil supplements were gradually applied, then their influence on the process of degraded soil renourishment was evaluated. During the research, the physical and chemical properties of the soils after the use of resources such as compost and bio-fertilizer gained from the processing of sewage sludge during the process of assisted phytoremediation of highly degraded soil (high content of heavy metals) were assessed. The composting process was carried out in two stages, the first of which lasted for four weeks and was carried out in a closed bioreactor with a flow of added oxygen. The second stage, on the other hand, included so-called ripening. This process lasted for six weeks and it also included the flow of added oxygen. By the end of the process, both mixtures were characterized by high content of nutrients and low content of heavy metals which qualified them to be used in the process of renourishment of degraded soils. The conducted research confirms the possibility of using the obtained composts for fertilization. Moreover, the granulate obtained from the processing of the sewage sludge showed positive influence on the examined soil. All of the supplements increased the increment of the obtained biomass, introducing the missing nutrients into the soil.

7

Application of Drilling Waste in the Reclamation of Acidic Soils

Chomczyńska M., Kujawska J., Wasąg H.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2016

|

Tom 18, cz. 2

375--388

PL

Praca dotyczy nowej metody zagospodarowanie odpadów wiertniczych powstających w procesach poszukiwania gazu z formacji łupkowych. Stosowane metody zagospodarowania tego rodzaju odpadów ograniczają się w praktyce do ich deponowania na składowiskach odpadów niebezpiecznych. Z punktu widzenia ochrony środowiska rozwiązanie takie jest niepożądane i uzasadnia potrzebę poszukiwania nowych metod utylizacji. Odpady wiertnicze to głównie zwierciny, czyli urobek skalny wydostający się na powierzchnię wraz z płuczką wiertniczą. Właściwości fizyczne i chemiczne odpadów wskazują, że mogą być one wykorzystane przyrodniczo do rekultywacji gleb. Biorąc pod uwagę alkaliczny odczyn zwiercin ich dodatek powinien przyczynić się do poprawy właściwości gleb kwaśnych. Celem prezentowanych badań było określenie wielkości maksymalnej dawki zwiercin z uwagi na zmiany produktywności rekultywowanej gleby. W przeprowadzonych badaniach użyto gleby średnio kwaśnej, a dopuszczalną ilość dodawanych zwiercin ustalono na poziomie 15% obj. w oparciu o pomiary pH komponowanych podłoży. Wyniki analiz zasobności gleby wskazały na potrzebę wzbogacenia badanych podłoży w makroskładniki, co osiągnięto przez zastosowanie 2% dodatku substratu jonitowego. Przeprowadzony eksperyment wegetacyjny wykazał, że podłoża przygotowane na bazie zakwaszonej gleby z dodatkami zwierciny i substratu jonitowego charakteryzowały się różną produktywnością zależną od ilości wprowadzonych odpadów wiertniczych. Najkorzystniejszym dla rozwoju rośliny testowej (kupkówka pospolita, Dactylis glomerata L.) okazał się dodatek zwierciny w ilości około 5% obj. Zaobserwowano wówczas ponad 2,5-krotny wzrost produktywności mierzony całkowitą suchą biomasą roślin. Maksymalnym dodatkiem zwierciny z punktu widzenia produktywności podłoża był dodatek wynoszący około 10% obj., przy którym obserwowany wzrost produktywności w odniesieniu do podłoży bez dodatku zwiercin wynosił około 50%. Przeprowadzone badania potwierdziły możliwość wykorzystania odpadów wiertniczych w rekultywacji gleb kwaśnych w połączeniu z dodatkiem substratów przygotowanych na bazie żywic jonowymiennych. Rozwiązanie takie stwarza dodatkowo przesłanki do kompleksowego zagospodarowania zużytych lub poeksploatacyjnych wymieniaczy jonowych.

8

Wapnowanie jako metoda immobilizacji metali ciężkich w glebach

Przewocka M.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2014

|

nr 154 (34)

65--73

PL

W pracy omówiono zagadnienia dotyczące przyczyn i skutków zakwaszenia gleb w środowisku rolniczym Huty Miedzi GŁOGÓW, a także podjęto próbę oceny analizy ryzyka w oparciu o biodostępność metali ciężkich w różnych warunkach pH. Przeprowadzone badania wykazały, iż zakwaszenie gleb występujących w najbliższym sąsiedztwie zakładu uznaje się za jeden z głównych czynników wpływających na wzrost mobilności metali ciężkich. Poprawa jakości gleb oraz konieczność uzyskiwania wysokiej produkcji rolnej wymaga zabiegów odkwaszania. Z tego względu stosowanie nawozów wapnujących jest nie tylko skuteczną metodą rekultywacji gleb, ale także czynnikiem zapewniającym równowagę ekosystemów rolniczych tego rejonu.

EN

In this thesis issues related to the causes and effects of soils acidification in an agricultural environment of Huta Miedzi GŁOGÓW were discussed, also assessment of the risk analysis based on the bioavailability of heavy metals in various pH conditions was carried out. Studies have shown that acidification of soils lacated in the nearest vicinity of the plant is considered to be one of the main factors contributing to the increase of heavy metals mobility. Improvement of soils quality and the need to produce high agricultural production requires deacidification treatments. For this reason, the use of liming fertilizersis is not only effective method of soils remediation, but also factor ensuring balance of agricultural ecosytems of that region.

9

Wybrane aspekty odkrywkowej eksploatacji węgla brunatnego w rejonie Konina

Gilewska M., Otremba K.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2011

|

nr 9

12-15

PL

Kopalnie węgla brunatnego Konin i Adamów należą do kopalń wieloodkrywkowych. Wymusza to konieczność ustawicznego zajmowania nowych terenów pod eksploatację oraz pokonywania barier finansowych i prawnych. Przykładem jest odkrywka Tomisławice, w przypadku której uzyskanie decyzji środowiskowych trwało 13 lat. Teren odkrywki położony jest poza obszarem Natura 2000, a na jej powierzchni występują grunty orne należące do 8 klas bonitacyjnych. Przeważają gleby IV klas bonitacyjnych. Na terenach pogórniczych KWB "Konin" dominuje rekultywacja rolnicza, a w strukturze zasiewów lucerna. Rekultywacja rolnicza, w odróżnieniu od rekultywacji leśnej i rekreacyjnej, jest intratna dla kopalni, umożliwiając sprzedaż zbędnych i obciążonych wysokimi podatkami gruntów pogórniczych.

EN

Konin and Adamów lignite mines are multi-strip mines. Therefore, the areas for mining are expanded continuously and financial while legal obstacles have to be overcome. The example can be the open-pit mine in Tomisławice where it took 13 years to obtain environmental approvals. The mine is located outside of the Natura 2000 area and it is overlaid by arabie land included in eight soil valuation classes, from class II to class VI Rz. The majority of soils (43.56 per cent) are of average quality and included to class IV of the soil valuation classes. Due to soil conditions, it is not justified by nature or economy reasons to selectively remove the humus layer to be used to improve the usable value of the soils of lower soil valuation classes and to reconstruct soils in the post-mining areas. In the Konin post-mining areas, agricultural reclamation prevails and it covers 29.8-49.0 per cent of the dumping ground surface. Predominantly, the crops structure includes lucerne (79.3 per cent) that has become the basis for the fodder and crop system of using the areas. Unlike forest and recreational reclamation, the agricultural reclamation is profitable for mines as it allows them to sell unnecessary post-mining areas that are additionally burdened with high taxes.

10

Metody oczyszczania gleb zanieczyszczonych rtęcią

Smolińska B.

Zeszyty Naukowe. Chemia Spożywcza i Biotechnologia / Politechnika Łódzka

|

2010

|

Z. 74

121-136

PL

W pracy przedstawiono problem zanieczyszczenia środowiska rtęcią, ze szczególnym uwzględnieniem form występowania tego pierwiastka w glebie oraz jego dopuszczalnych stężeń w glebach Polski. Praca sianowi zbiór metod oczyszczania gleb zanieczyszczonych rtęcią. Szczegółowo omówione zostały metody fizyczne, tj. usunięcie zanieczyszczonej gleby, izolacja oraz elektroremediacja oraz metody chemiczne, takie jak mycie gleby, przemywanie i immobilizacja zanieczyszczeń in situ. Praca obejmuje również przegląd metod biologicznych stosowanych do oczyszczania gleb zanieczyszczonych rtęcią (fitoremediacja).

EN

This work introduces the problem of pollution of the environment by mercury. The forms of mercury as well as the permissible level of mercury concentration is soils of Poland are described. The paper presents the methods of cleaning soil polluted by mercury, such as physical methods (removing polluted soils, isolation and electroremediation) and chemical ones (soil washing and in situ immobilization of pollutants). The work also contains the description of biological methods, which can be used for mercury soil cleaning (phytoremediation).

11

Effect of different variants of the ion exchange substrate on vegetation of Dactylis glomerata L on the degraded soil

Chomczyńska M., Soldatov V., Wasąg H.

Proceedings of ECOpole

|

2010

|

Vol. 4, No. 2

243--248

EN

Ion exchange substrates are the mixtures of cation and anion exchangers saturated with nutrient ions in the proper ratios. After introducing into degraded soil, the substrates may act as a source of macro- and micronutrients initiating plant growth that is necessary for biological restoration. In order to determine an effect of different variants of ion exchange substrate (with a different potential impact on pH of soil solution) on plant vegetation, a pot experiment with orchard grass (Dactylis glomerata L) as the test species was carried out. For the need of the study seven series of media were prepared: the control series (sand as a model of degraded soil) and six test series - the mixtures of sand and 2% (v/v) additions of particular variants of ion exchange substrate (each variant contained monoionic forms differing in the content of NO-3, H2PO-4, SO4-2 thereby, differing in the pH 4of solutions equilibrated with them). The study results showed that additions of the substrate at pH = 5.5; pH = 6.0; pH = 6.5; pH = 7.0 and pH = 7.5 to sand significantly increased plant yield. The 2% addition of the substrate at pH = 6.5 caused the highest increase in wet and dry stem and root biomass, however mean values of the vegetation parameters obtained in the series with the substrate at pH = 6.5 were not significantly higher than parameters obtained in the series with the substrates at pH = 7.0 and 7.5. In the light of study results, it can be said that particular variants of substrate at pH in the range of 5.5÷7.5 are effective fertilizers intensifying plant growth during relatively short period.

PL

Substraty jonitowe są mieszaninami kationitów i anionitów nasyconych w stosownych proporcjach jonami pierwiastków odżywczych. Materiały te po wprowadzeniu do gleby zdegradowanej mogą pełnić rolę bogatego źródła makro- i mikroelementów, inicjującego rozwój pokrywy roślinnej niezbędnej w czasie biologicznej rekultywacji. Aby określić wpływ różnych wariantów substratu (o potencjalnie różnym oddziaływaniu na pH roztworu glebowego) na przebieg wegetacji roślin, przeprowadzono doświadczenie wazonowe z kupkówką pospolitą (Dactylis glomerata L) jako gatunkiem testowym. Na potrzeby tego eksperymentu przygotowano siedem serii podłoży: jedną serię kontrolną (piasek jako model gleby zdegradowanej) oraz sześć serii testowych będących mieszaninami piasku i 2% (objętościowo) dodatków poszczególnych wariantów substratu jonitowego (każdy wariant zawierał formy monojonowe różniące się zawartością anionów: NO -3 , H2PO-4, SO4-2 i tym samym różniące się wartościami pH roztworów pozostających z nimi w równowadze jonowymiennej). Rezultaty przeprowadzonego eksperymentu wykazały, że dodatki substratu o pH = 5,5; pH = 6,0; pH = 6,5; pH = 7,0 i pH = 7,5 po wprowadzeniu do piasku znacznie zwiększyły plon roślin. Dodatek substratu o pH = 6,5 spowodował największe przyrosty świeżej i suchej biomasy pędów oraz korzeni kupkówki, aczkolwiek średnie wartości parametrów wegetacyjnych uzyskane w serii z tym substratem nie były istotnie większe od wartości parametrów uzyskanych w serii z dodatkiem substratu o pH = 7,0 i 7,5. W świetle otrzymanych wyników należy stwierdzić, iż poszczególne warianty substratu o pH w zakresie 5,5÷7,5 są skutecznymi dodatkami nawozowymi intensyfikującymi rozwój roślin w stosunkowo krótkim okresie czasu.

12

Osady ściekowe jako substytut glebowy w procesach remediacji i rekultywacji terenów skażonych metalami ciężkimi

Nowak M., Kacprzak M., Grobelak A.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2010

|

T. 13, nr 2

121-131

PL

Osady ściekowe pochodzenia przemysłowego szczególnie z przemysłu spożywczego i drzewnego stanowią doskonały substrat, który można wykorzystać do rekultywacji terenów zdegradowanych pod warunkiem spełnienia przez nie wymogów określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z 2002 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych. Stwierdzono, że osady ściekowe (ze względu na swoje właściwości) mogłyby być również stosowane na terenach skażonych metalami ciężkimi. Przedstawiono wyniki badań wskazujące, iż w osadach pochodzących z oczyszczalni przemysłowych stężenia Pb, Cd, Cr, Ni i Zn były wielokrotnie niższe niż w próbkach z oczyszczalni komunalnych. Ponadto wysoka wilgotność, odpowiednia zawartość materii organicznej, C, N, P, kwasów huminowych oraz najważniejszych grup mikroorganizmów (bakterie, grzyby, promieniowce) sprawia, że mogą one brać udział w szeregu mechanizmów w procesach rekultywacji i remediacji terenów skażonych, a ich aplikacja korzystnie wpływa na parametry gleb zdegradowanych, zanieczyszczonych metalami ciężkimi.

EN

Sewage sludge of industrial origin in particular from the food and the wood industry, is an excellent substrate that can be used for restoration of degraded land, if it meets the requirements specified in the Regulation of the Minister of Environment from 2002 on municipal sewage sludge. It was found that sludge (due to its properties) could also be used in areas contaminated by heavy metals. The results of research indicate that in the sediments from industrial effluent, concentrations of Pb, Cd, Cr, Ni and Zn were many times lower than in the samples from municipal sewage treatment plants. In addition, such features like high humidity, adequate organic matter content, presence of C, N, P, humic acid, and the main groups of microorganisms (bacteria, fungi, actinomycetes) make that the sludge can participate in a series of mechanisms in the processes of reclamation and remediation of contaminated sites and its application improves the performance of degraded soils contaminated with heavy metals.

13

Planowanie przestrzenne niezbędnym elementem skutecznej strategii rekultywacyjnej

Greinert A.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2007

|

nr 133 (13)

131-137

PL

Rekultywacja terenów zdegradowanych i zdewastowanych to zespół działań, opartych o wizję przyszłego ich wykorzystania. Łączy to zagadnienia ochrony i kształtowania środowiska z planowaniem przestrzennym. Obecnie istnieje poważny problem w lokowaniu działań rekultywacyjnych w planistyce. Widoczne są też niedostatki w powiązaniach formalnoprawnych pomiędzy dokumentami planistycznymi o wymowie strategicznej i bieżącymi. Rekultywacja terenów może być skuteczna tylko i wyłącznie w warunkach stabilności planistycznej. Ma to szczególne znaczenie obecnie - w czasie dyskusji nad zmianą Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i innych powiązanych aktów prawnych.

EN

Reclamation of demoted and devastated terrains is the combined activity, leaning about picture their future utilization. It's links the question of protection and formation of habitat with spatial planning. Nowadays a serious problem exists in reclamation workings placing in spatial planning. Very clear are shortages in legal linking between plans and strategic documents. The reclamation of terrains can be effective one and only in the conditions of planning stability. It has a special meaning at present time in discussion about change of Spatial planning and managing act and related legal acts.

14

Zastosowanie stymulacji laserowej wybranych gatunków roślin w celu zwiększenia ich odporności na podwyższone zasolenie.

Jakubiak M., Śliwka M.

Prace Naukowe Instytutu Inżynierii Ochrony Środowiska Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2006

|

Vol. 82, nr 22

127-133

PL

Interdyscyplinarne badania wykazały wiele możliwości zastosowania biotechnologii laserowej w inżynierii środowiska. Eksperyment miał na celu sprawdzenie możliwości zwiększenia siły kiełkowania nasion i odporności na zasolenie pieprzycy siewnej oraz określenie optymalnych algorytmów fotostymulacji zrzezów wierzb energetycznych pod kątem wykorzystania ich do rekultywacji gleb o podwyższonym zasoleniu. Wyniki badań potwierdziły, iż przy wykorzystaniu stymulacji laserowej o odpowiednio dobranych parametrach możliwe jest zmniejszenie negatywnego oddziaływania podwyższonego stężenia soli na kiełkowanie i wzrost niektórych roślin.

15

Comparison of biological activity of soils polluted by sulphur and soils reclaimed with sew age slugde in the area of sulphur mine "Jeziórko", Poland

Martyn W., Skwaryło-Bednarz B., Gardiasz Z.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Vol. 12, nr 8

835-839

EN

The research, which aim was to compare biological activity, was carried out in the area of sulphur mine "Jeziórko" in degraded soil and soils reclaimed with sewage sludge and post-flotation lime which were later in agricultural use (grass growing). It was observed, that a greater number of soil microorganisms and greater activity of dehydrogenase and catalase were found in the soils directly reclaimed with sewage sludge and post-flotation lime than in degraded soils (with lower biological activity) and soils that were in agricultural use. The amount of soil microflora was correlated with the amount of humus and activity of the investigated enzymes.

PL

Porównano aktywność biologiczną w rejonie oddziaływania kopalni siarki "Jeziórko" na glebach zdegradowanych oraz zrekultywowanych osadem ściekowym i wapnem poflotacyjnym, a następnie użytkowanych rolniczo (obsiew trawami). Większą liczebnością badanych drobnoustrojów glebowych oraz aktywnością dehydrogenaz i katalaz charakteryzują się gleby bezpośrednio rekultywowane osadem ściekowym i wapnem poflotacyjnym niż zdegradowane, tj. wykazujące najmniejszą aktywność biologiczną oraz użytkowane rolniczo. Ilość mikroflory glebowej była znacząco skorelowana z zawartością próchnicy oraz z aktywnością badanych enzymów.

16

Wpływ substratu jonitowego na retencję składników mineralnych w podłożu - badania modelowe

Chomczyńska M., Wasąg H., Pawłowski L., Soldatov V., Matusevich V., Szymańska M.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2002

|

T. 5, nr 3-4

213-221

PL

Celem podjętych badań było sprawdzenie, czy dodatek substratu jonitowego Biona-312Ž wpływa na retencję składników pokarmowych roślin w podłożu. Dla osiągnięcia celu badań przeprowadzono doświadczenie wazonowe, obejmujące 2 cykle wegetacyjne. Rośliną testową była kupkówka pospolita (Dactylis glomerata L.). W pierwszym cyklu wegetacyjnym rośliny rosły na piasku oraz na podłożu piaskowym z 2% (objętościowo) dodatkiem substratu Biona-312Ž. Po jego zakończeniu część podłoży nawożono roztworem pożywkowym Hewitta. W drugiej rotacji upraw wegetację roślin przeprowadzono na podłożach piaskowych z dodatkiem i bez dodatku substratu Biona-312Ž zarówno nawożonych, jak i nienawożonych. Wyniki eksperymentu wykazały, że na podłożu nawożonym z dodatkiem substratu Biona-312Ž świeża i sucha masa części nadziemnych oraz sucha masa korzeni roślin była o odpowiednio: 24, 30 i 57% większa niż w serii nienawożonej. Zarejestrowany przyrost plonu przypisać należy zatrzymywaniu składników mineralnych przez podłoże nawożone. Stwierdzono, że za retencję biogenów odpowiedzialny był głównie dodatek substratu jonitowego, który spowodował zaadsorbowanie ponad 13-krotnie większej ilości potasu, 3-krotnie większej ilości azotanów(V) i 2-krotnie większej ilości fosforanów(V) w porównaniu do czystego piasku. Wyniki badań wskazują z jednej strony na możliwość rekultywacji zdegradowanych gleb poprzez aplikację substratów jonitowych, a z drugiej strony na możliwość wykorzystania tych substratów jako sorbentów zatrzymujących w podłożu składniki pokarmowe roślin.

EN

The aim of the work was to study the effect of Biona-312Ž-substrate addition to the ground, used for plant growing, on the retention of nutrient elements. The Biona-312Ž substrate was produced at the Institute of Physical Organic Chemistry of the Belarus National Academy of Sciences in Minsk. It was a mixture of strong acid cation exchanger KU-2, polyvalent anion exchanger EDE-10P and clinoptilolite saturated with biogenic ions. To achieve the study aim the pot experiment was carried out for two vegetation cycles. Each vegetation cycle lasted 6 weeks. The test plant was orchard grass (Dactylis glomerata L.). During the first vegetation plants were grown on the sand and on the sand with the 2% addition of substrate Biona-312Ž. The addition of ion exchange substrate to the sand in this cycle caused that wet and dry biomass of shoots and dry biomass of roots respectively were 18.5, 17.5 and 10 times higher than those obtained on the sand-only medium. After the first cycle a half of the pots from the both series of media were fertilized with the Hewitt's nutrient solution and then washed out with distilled water. The content of potassium, nitrates and phosphates in the eluates obtained was analysed. The results of the chemical analysis showed that the contents of nutrient compounds in the media with the addition of Biona-312Ž were higher than those in the media without the addition of the ion exchange substrate. The addition of Biona-312Ž substrate was responsible for nutrient retention - the sand and Biona-312Ž mixture retained potassium, nitrates, and phosphates by: 13-, 3-, 2- times higher than pure sand, respectively. During the second vegetation plants were grown on the fertilized and non-fertilized sand with and without the addition of substrate Biona-312Ž. The results of the experiment showed that the wet and dry biomass of the shoots and the dry biomass of the roots obtained on the fertilized medium with the addition of substrate Biona-312Ž was by: 24, 30 and 57% higher than that obtained on the non-fertilized medium. The yield increase was caused by retention of the mineral compounds in the fertilized medium. To sum up ion exchanger substrates can be used as fertilizers in soil recultivation and as sorbents that retain plant nutrient compounds.

17

Zastosowanie metod fizykochemicznych i biologicznych do rekultywacji gleby silnie skażonej węglowodorami w strefie zakładów przemysłowych

Al Sumairi M., Szeja W.

Karbo

|

2001

|

Nr 7-8

280-287

PL

Omówiono procesy remediacji gleby o dużej koncentracji węglowodorów pochodzenia naftowego i karbochemicznego. Przedstawiono nowe rozwiązania, w których łącząc metody mechaniczne, fizykochemiczne (ekstrakcja rozpuszczalnikowa, wymywanie, flotacja, sorpcja), biologiczne (mineralizacja działaniem mikroorganizmów, enzymów) się wysoki stopień oczyszczania gleby.

EN

Processes of remedial of soil with high concentration of oil and carboche-mical origin hydrocarbons have been discussed. New solutions have been presented where mechanical, physical-chemical (solvent extraction, washing out, flotation, sorption) and biological methods (mineralisation with microorganisms action, enzymes) are connected and high degree of solid purification is accomplished.

18

Zarządzanie oczyszczaniem terenów poprzemysłowych

Janikowski R., Korcz M.

Ekonomia i Środowisko

|

2001

|

nr 1

103--112

PL

Z istoty polskiej polityki ekologicznej wynika, że powierzchnię ziemi można wykorzystywać jedynie zgodnie z zasadami rozwoju zrównoważonego i ochrony środowiska. Oznacza to, że powierzchnia ziemi podlega ochronie polegającej na zapobieganiu i przeciwdziałaniu jej niekorzystnym zmianom, a w razie uszkodzenia lub zniszczenia - na przywróceniu do właściwego stanu, a także jej racjonalnego, czyli oszczędnego i wydajnego użytkowania. Dyrektywy te znajdują swój pełny wyraz w II Polityce ekologicznej państwa. Dokument ten w ramach ogólnych celów krótkookresowych wskazuje, że powinno nastąpić zmniejszenie negatywnego oddziaływania na zdrowie i środowisko tak zwanych "gorących punktów". Wśród celów długookresowych realizujących w pełni zasadę zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego kraju przyjmuje się realizację maksymalnie możliwej odbudowy zniszczeń zaistniałych w środowisku przyrodniczym i stworzenie systemu zabezpieczającego przed ich ponownym powstawaniem.

EN

The paper discusses general aspects of the management of brownfields remediation in Poland. Remediation of contamination is one of the main preconditions for the reintegration of brownfields in the land market and for sustainable land management. Judging from the experiences of other OECD countries an correct definition of the term "brownfield" is crucial. Management of brownfield remediation is very costly and hence the need of an optimisation procedure.

19

Metody rekultywacji gleb skażonych związkami arsenu i rtęci

Pisarska B., Nowak M.

Chemik

|

1999

|

Nr 8

196-201

PL

Przedstawiono przegląd możliwości usuwania z gleby, względnie zmniejszania negatywnego oddziaływania na środowisko, związków arsenu i rtęci. Z przedstawionych informacji literaturowych wynika, że najatrakcyjniejszym rozwiązaniem rekultywacji gleb skażonych arsenem i rtęcią jest metoda stabilizacji. Charakteryzuje się ona dość dużą} efektywnością, przy stosunkowo niskich nakładach finansowych. Metoda ta jest prostu, nie wymaga drogiej aparatury i może być realizowana bezpośrednio w terenie skażonym. Metody ekstrakcyjne, termiczne i elektrochemiczne usuwania toksycznych zanieczyszczeń z gleby, ze względu na dość dużą energoc11łonność i pracochłonność, nie znajdują powszechnego zastosowania w skali przemysłowej.

EN

Possibilities for removal of As and Hg from soils or lowering their negative affecting the envionment are overviewed. From the literature data is to conclude that the stabilisation method offers the best solution to the reclamation of such the soils: The method is featured by a relatively high eftectivity and a low financial costs. What more, it is simple, doesn't need any expensive equipment and can be realized on the spot. To compare, the alternative extraction, thermal or electrochemical methods for removing toxic contaminants from soil have no hance to find a wider usage on an industrial scale, because of their relatively high energy and labour consumptions.

20

Badanie możliwości zastosowania pianki krylaminowej do rekultywacji gleb

Martyn W., Baran S., Onuch-Amborska J.

Prace Naukowe Politechniki Szczecińskiej. Instytut Technologii Nieorganicznej

|

1998

|

Nr 547

230-234

PL

Pianka krylaminowa jest tworzywem mocznikowym, wykorzystywanym w górnictwie oraz budownictwie. Stanowi doskonały materiał do izolacji termicznej, akustycznej i ogniowej. Niewykorzystaną przez budownictwo i górnictwo część pianki krylaminowej można zastosować w rolnictwie do rekultywacji gruntów bezpróchnicznych. W pracy zaprezentowano wyniki badań nad zastosowaniem pianki jako dodatku do gleb w rekultywacji gruntów. Określono podstawowe właściwości gleboznawcze oraz aktywność biologiczną badanych gleb z udziałem pianki krylaminowej. Zbadano także reakcję roślin na udział pianki w glebie. Stwierdzono, że zastosowana pianka krylaminowa wykazuje właściwości tradycyjnego materiału organicznego. Pozwala to na zastosowanie badanej pianki do rekultywacji gruntów pozbawionych substancji organicznej.

EN

Crylamine foam is a urea plastic which is used in mining and building. It can be also applied in agriculture in soils reclamation with no humus. The results of test of the use of foam as an additive to soil in lands reclamation were presented in this work. Pedological properties and biological activity of tested soils with crylamine foam were determined.