Pomimo że podstawowym materiałem wykorzystywanym do wytwarzania przedmiotów towarzyszących nam w codziennym życiu są tworzywa sztuczne, to szkło nadal jest w naszym otoczeniu i intuicyjnie wyczuwamy, że jest materiałem po prostu "zdrowszym”, w każdym tego słowa znaczeniu.
Na pierwszy rzut oka nie ma w Polsce ani siły politycznej, ani żadnej rozsądnej siły rynkowej, która nie pogodziłaby się z koniecznością wprowadzenia rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP). Mogłoby się zatem wydawać, że ROP ma w Polsce samych zwolenników. Tyle przynajmniej można by zrozumieć, gdyby dosłownie przyjmować deklaracje interesariuszy. Czy jednak tak jest na pewno? Dlaczego mimo aż tak wielu deklaracji "na tak” tego ROP-u nadal nie mamy? Diabeł podobno tkwi w szczegółach. O nich pomówmy.
Kontynuując rozważania dotyczące przetwarzania odpadów do postaci wyrobu użytkowego, w niniejszym artykule chciałbym skoncentrować się na aktualnych rozporządzeniach wykonawczych Ministra Klimatu i Środowiska do ustawy o odpadach.
W niniejszym numerze "Przeglądu Komunalnego” chciałbym kontynuować rozpoczęte w poprzednim wydaniu rozważania dotyczące przetwarzania odpadów do postaci wyrobu użytkowego, prowadzone głównie w odniesieniu do zagadnień związanych z wytwarzaniem z odpadów wyrobów budowlanych.
The paper aims to present the basic properties of cold mixes in terms of the type of binding agent. In the theoretical part of the article, a description of the technology for producing cold recycled mixtures and the types of road binders used in cold mixtures was presented. The research part presents the experimental design, and gives an overview of the research methodology used to assess the impact of the type of binding agent. Mixes differing in type and binder content were designed. During the laboratory work, mixtures were prepared with cement binder (CBGM), cement-modified polymer binder (CBGM+P), mineral-cement-emulsion modified with polymer binder (BE-RCM+P), and mineral-cement mixtures with foamed bitumen modified with polymer binder (FB-RCM+P). The project aimed to produce cold mixtures with variations in the type and amount of binder used. The mixtures were prepared using cold mix technology. The effect of the binder on the cold mix properties was studied. During the research, the following properties were examined: void content (Vm), indirect tensile strength (ITS), resistance to water damage (TSR), stiffness modulus using the IT-CY method and an axial compressive strength. On the basis of the research carried out, an analysis was made. Among other things, the polymer modification was found to have a positive effect on the void content of the mix. The research carried out in this way made it possible to show the influence of the binder on the properties of cold mixes.
PL
Praca miała na celu przedstawienie podstawowych właściwości mieszanek na zimno w aspekcie rodzaju środka wiążącego. W części teoretycznej artykułu przedstawiono opis technologii wykonywania mieszanek metodą recyklingu głębokiego na zimno oraz rodzaje spoiw drogowych wykorzystywanych w mieszankach na zimno. W części badawczej przedstawiono plan eksperymentu oraz przybliżono metodykę badawczą wykorzystaną w ocenie wpływu rodzaju środka wiążącego. Zaprojektowano mieszanki związane cementem (CBGM), mieszanki związane cementem modyfikowane polimerem (CBGM+P), mieszanki mineralno-cementowo-emulsyjne modyfikowane polimerem (MCE+P) oraz mieszanki mineralno-cementowe z asfaltem spienionym modyfikowane polimerem (MCAS+P). Projekt zakładał wykonanie mieszanek w technologii na zimno, zróżnicowanych pod względem rodzaju oraz ilości zastosowanego spoiw. W ramach badań sprawdzono zawartość wolnych przestrzeni Vm, wytrzymałość na rozciąganie pośrednie ITS, odporność na szkodliwe działanie wody TSR, moduł sztywności według metody IT-CY oraz przeprowadzono badanie wytrzymałości na ściskanie osiowe po 28 dniach pielęgnacji. Na podstawie wykonanych badań dokonano analizy. Tak przeprowadzone badania pozwoliły na ukazanie wpływu spoiwa na właściwości mieszanek na zimno.
A problem concerning a topic discussed in the public domain for many years. Presentation of its advantages and possibilities that create appropriate attributes for its publications. Despite the fact that there are people with whom they have a problem understanding this concept. It is a word heard but not fully understood by society. The cited document discusses the concept and scope of application, as well as its application and the impact of safety under the concept of ecological safety on its operation.
PL
Problem recyklingu to temat poruszany w zakresie publicznym od wielu lat. Przedstawianie jego zalet i możliwości, które stwarza, jest tematem wielu zarówno naukowych, jak popularnych publikacji. Jednakże nieustannie pojawiają się wątpliwości związane przede wszystkim ze zdefiniowaniem tego pojęcia. Jest to słowo szeroko używane, ale nie do końca zrozumiane przez społeczeństwo. W poniższym artykule zostało omówione pojęcie i zakres recyklingu, a także jego zastosowanie oraz wpływ bezpieczeństwa pod kątem bezpieczeństwa ekologicznego na jego funkcjonowanie.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article presents research on the possible use of material obtained during recycling of plastic waste. The materials were used in production of cement-bound mixtures for road pavement layers or improved subgrade. The analyses were based on laboratory tests of plastic waste, aggregate and cement-bound mixtures. The tests encompassed particle size distribution, compaction, compressive strength (early – after 7 days; final – after 28 days), frost resistance and California Bearing Ratio (CBR). The obtained results were evaluated in the light of the current national technical requirements. It was shown that plastic waste may be used as an alternative to classic materials.
PL
Tematem artykułu są badania nad możliwością wykorzystania materiałów pochodzących z recyklingu odpadów z tworzyw sztucznych. Materiały te zastosowano do wytworzenia mieszanek związanych cementem, przeznaczonych do warstw konstrukcji nawierzchni drogowej oraz podłoża ulepszonego. Przeprowadzono analizy na podstawie badań laboratoryjnych odpadów plastikowych, kruszywa oraz mieszanek związanych cementem. Badania obejmowały analizę składu ziarnowego i zagęszczalności, badania wytrzymałości na ściskanie (wczesnej – po 7 dniach; docelowej – po 28 dniach), badania mrozoodporności oraz badania kalifornijskiego wskaźnika nośności CBR. Wyniki badań odniesiono do obowiązujących krajowych wymagań technicznych. Wykazano możliwość stosowania materiałów z recyklingu odpadów plastikowych jako alternatywę dla klasycznie stosowanych materiałów.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Polymer Modified Bitumen (PMB) is a widely used material for road construction. Commonly, PMBs are produced by mixing bitumen with various types of Styrene- Butadiene–Styrene (SBS) copolymers and, if necessary, with another additive such as a cross-linking agent to improve the material’s performance. The ageing process of PMBs is more complex than unmodified bitumen due to molecular interactions between the bitumen and the polymer. Previous studies suggest that the polymer modifier dominates the chemical degradation of PMBs during short-term ageing, while long-term ageing is dominated by bitumen oxidation. As a result, RAP containing PMB as its binder still contains polymer in its chemical composition, emphasizing the need for a comprehensive understanding of the ageing process of PMBs. In current practice, RAP is heated before being mixed with virgin materials to allow reactivation of its aged binder. This study proposes a modified Thin-Film Oven Test (TFOT) as an ageing simulation method, with variations in time and temperature to simulate ageing during the RAP mixing process. The bitumen oxidation phenomenon mostly dominates the ageing process. From quantitative indices analysis, under short duration and lower temperature conditions, the polymer degradation helps to resist ageing shortly. Moreover, the DSR test shows that ageing caused the PMB to increase in complex modulus while decreasing in phase angle, indicating hardening and shifting toward more elastic behaviour. The most prominent effect of ageing can be observed at lower test temperature for phase angle and higher test temperature for complex modulus. Generally, the ageing conditions’ temperature has a more significant role in dictating the ageing effect on PMB than the duration.
PL
Asfalt modyfikowany polimerami (PMB) to szeroko stosowany materiał do budowy dróg. Powszechnie asfalt modyfikowany polimerami wytwarzany jest poprzez mieszanie bitumu z różnymi rodzajami kopolimerów styrenowo-butadienowo-styrenowych (SBS) oraz, w razie potrzeby, z innym dodatkiem, takim jak środek sieciujący, w celu poprawy wydajności materiału. Proces starzenia asfaltów modyfikowanych polimerami jest bardziej złożony niż niemodyfikowanego asfaltu ze względu na interakcje molekularne między asfaltem a polimerem. Wcześniejsze badania sugerują, że modyfikator polimeru dominuje w degradacji chemicznej asfaltów modyfikowanych polimerami podczas starzenia krótkoterminowego, podczas gdy starzenie długoterminowe jest zdominowane przez utlenianie bitumu. W rezultacie destrukt asfaltowy zawierający asfalt modyfikowany polimerami jako spoiwo nadal zawiera polimer w swoim składzie chemicznym, co podkreśla potrzebę kompleksowego zrozumienia procesu starzenia asfaltów modyfikowanych polimerami. W obecnej praktyce destrukt asfaltowy jest podgrzewany przed zmieszaniem z materiałami pierwotnymi, aby umożliwić reaktywację jego starzejącego się spoiwa. W niniejszym badaniu zaproponowano metodę cienkiej warstwy (TFOT) jako metodę symulacji starzenia, ze zmianami czasu i temperatury w celu symulacji starzenia podczas procesu mieszania destruktu asfaltowego. Zjawisko utleniania bitumu przeważnie dominuje w procesie starzenia. Z analizy wskaźników ilościowych wynika, że w warunkach krótkiego czasu trwania i niższej temperatury degradacja polimeru pomaga w krótkim czasie ograniczyć proces starzenia. Co więcej, badanie DSR wykazało, że starzenie spowodowało wzrost złożonego modułu asfaltu modyfikowanego polimerami przy jednoczesnym zmniejszeniu kąta fazowego, co wskazuje na utwardzenie i przesunięcie w kierunku bardziej elastycznego zachowania. Najbardziej widoczny efekt starzenia można zaobserwować w niższej temperaturze testowej dla kąta fazowego i wyższej temperaturze testowej dla modułu zespolonego. Ogólnie rzecz biorąc, temperatura warunków starzenia odgrywa bardziej znaczącą rolę w dyktowaniu wpływu starzenia na asfalt modyfikowany polimerami niż czas jego trwania.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Modified bituminous binders are widely used in road construction. Various types of modification are known; SBS polymer modification is considered the most advantageous and popular. The article presents the results of research focused on the possibility of modification of paving grade binders in a different manner, i.e. by using processed recycled plastics. The basic requirement in the case of this type of modification is that storage stability of the obtained material is ensured and that performance properties of the material do not deteriorate in comparison to those of the base binder. The work presents chosen test results of materials obtained by blending conventional paving grade bitumen 50/70 and 70/100 with additives produced from PP, PS, LDPE, HDPE (and their combinations). The additives were obtained in the process of pyrolysis, using different production parameters – processing temperature and time. Basic tests were performed on 56 different bitumen-additive blends in order to identify the most promising variants for further wider analysis. A method for objective selection of the best bitumen-additive blends was proposed. The proposed method is not a classic ranking method (attribution of points); it is based on an objective function composed of three component functions, which correspond to individual blend parameters and are assigned adequate weights. The method may be adjusted by selection of weights or use of different component functions. Based on the adopted method, additives with the most advantageous properties in terms of use in asphalt mixture production were identified.
PL
Asfalty modyfikowane są powszechnie stosowane w budownictwie drogowym. Znane są różne metody modyfikacji, a za najlepszą i najczęściej stosowaną uznaje się modyfikację polimerem SBS. W niniejszym artykule zaprezentowano wyniki badań nad możliwością modyfikacji zwykłych lepiszczy drogowych w inny sposób, tj. przy wykorzystaniu przetworzonych tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu. Warunkiem wyjściowym dla tego typu modyfikacji jest zapewnienie stabilności wytworzonego materiału oraz niepogorszenie jego właściwości funkcjonalnych w porównaniu do lepiszcza bazowego. W pracy zaprezentowane zostaną wybrane wyniki badań doświadczalnych przeprowadzonych na materiałach uzyskanych ze zmieszania konwencjonalnych asfaltów drogowych 50/70 oraz 70/100 z dodatkami wytworzonymi z PP, PS, LDPE, HDPE (oraz ich mieszankami). Dodatki te uzyskano w procesie pirolizy przy różnych technologiach wytwarzania z uwzględnieniem różnych wartości temperatury i czasu przetwarzania. Przeprowadzono badania podstawowe na 56 różnych kompozycjach asfaltu i dodatku w celu wyłonienia potencjalnie najlepszych wariantów do dalszej poszerzonej analizy. Zaproponowano metodę obiektywnego wyboru najlepszych mieszanin asfaltów z dodatkiem. Nie jest to klasyczna metoda rankingowa (przyznawanie punktów), a metoda bazująca na funkcji celu będącej sumą trzech funkcji składowych odpowiadających poszczególnym parametrom z odpowiednimi wagami. Metoda ta może być dość swobodnie kształtowana poprzez dobór wag albo odmienne propozycje funkcji składowych. Na tej podstawie wyłoniono dodatki, które mają najkorzystniejsze właściwości pod względem zastosowania do produkcji mieszanek mineralno-asfaltowych.
10
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article presents the results of dynamic loading tests of an innovative pavement structure constructed on a special test site. Two novel mixtures incorporating the cold-recycling technology with bituminous emulsion and foamed bitumen were used. They contained a dedicated (three-component) hydraulic binder, further referred to as the innovative binder. Particular research effort was devoted to the analysis of pavement deflection measurements obtained using a Falling Weight Deflectometer (FWD) device. The tests were performed on four test sections using mineral-cement mixtures with foamed bitumen (MCAS) and mineral-cement mixtures with bituminous emulsion (MCE), whereas two sections incorporated the innovative hydraulic binder and two sections incorporated only cement. The obtained test results indicated that mixtures containing the innovative binder displayed greater deflections. This fact reflects lower mixture stiffness, which, in consequence, is associated with mitigation of fatigue and cracking.
PL
Tematem artykułu są badania dynamiczne warstw innowacyjnej konstrukcji nawierzchni zbudowanej na specjalnym odcinku doświadczalnym. Na tym odcinku wbudowano dwie nowatorskie mieszanki w technologii recyklingu głębokiego na zimno z emulsją asfaltową oraz z asfaltem spienionym, stosując do nich specjalnie opracowany środek wiążący (trójskładnikowy) zwany dalej spoiwem innowacyjnym. Szczególną uwagę poświęcono analizie wyników pomiarów ugięć nawierzchni z wykorzystaniem ugięciomierza dynamicznego FWD (ang. Falling Weight Deflectometer). Badania przeprowadzono dla czterech sekcji nawierzchni zawie- rających mieszanki mineralno-cementowe z asfaltem spienionym (MCAS) oraz mieszanki mineralno-cementowe z emulsją asfaltową (MCE), przy czym dwie sekcje zawierały innowacyjne spoiwo, a w przypadku dwóch innych zastosowano tylko cement. Na podstawie badań stwierdzono, że dla warstw zawierających mieszanki ze spoiwem innowacyjnym występują większe wartości ugięć. Świadczy to o mniejszej sztywności mieszanek, co w konsekwencji pozwala na ograniczenie zmęczenia i spękań.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Recycling enables reduction in usage of natural resources in road construction, positively affecting its environmental aspects. Construction materials obtained through recycling include mineral-cement-emulsion (MCE) mixtures, which are used in road pavements as base courses. MCE mixture consists of aggregate, added aggregate that improves gradation, bituminous emulsion and cement. Aggregate may be substituted with reclaimed asphalt material obtained from deteriorated pavements. Use of cement in pavement structure generates cracks that propagate upwards through the upper layers. When innovative binders are used instead of pure cement, the number of cracks may be reduced, improving the life of the entire pavement structure. The article presents selected problems pertaining to MCE mixtures produced using an innovative cement-based binder incorporating cement by-pass dust (CBPD). The performed laboratory tests encompassed fatigue life and fracture toughness. The innovative cement-based binders displayed significant influence on the obtained results. Used in combination with reclaimed asphalt pavement material, they reduced cracking in MCE mixtures, improving their fatigue life.
PL
Recykling pozwala na ograniczenie użycia w budownictwie drogowym surowców naturalnych, pozytywnie wpływając na aspekty ochrony środowiska. Do materiałów budowlanych powstających dzięki recyklingowi zalicza się mieszanka mineralno-cemen- towo-emulsyjna (MCE), która jest stosowana do warstw podbudowy konstrukcji nawierzchni drogowych. MCE składa się z kruszywa, kruszywa doziarniającego oraz emulsji asfaltowej i cementu jako spoiw. Kruszywo można zastąpić destruktem asfaltowym ze zdegradowanych nawierzchni drogowych. Zastosowanie cementu w warstwach podbudowy generuje pojawienie się spękań propagujących w kierunku górnych warstw nawierzchni drogowej. Poprzez zastosowanie innowacyjnych spoiw zamiast cementu można zredukować liczbę spękań, a tym samym pozytywnie wpłynąć na trwałość całej konstrukcji nawierzchni. W artykule przedstawiono wybrane zagadnienia dotyczące zastosowania w mieszankach MCE innowacyjnego spoiwa cementowego, wykorzystującego uboczne produkty pylaste pochodzące z cementowni (UCPP). Badania laboratoryjne prowadzone były w zakresie analiz trwałości zmęczeniowej i odporności na pękanie. Innowacyjne spoiwa cementowe wykazały istotny wpływ na rezultaty badań. W połączeniu z destruktem asfaltowym zapewniły redukcję zjawiska pękania w mieszankach typu MCE, co poprawiło ich trwałość zmęczeniową.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
In recent years mineral-cement-emulsion (MCE) mixtures have been increasingly used in rehabilitation and reconstruction of pavements. The material gains popularity due to the fact that it enables rational and ecological reuse of reclaimed material from old bituminous pavements, including material containing tar binders. Testing of basic properties of mineral-cement-emulsion mixtures – such as air void content, indirect tensile strength or stiffness modulus – enables determination of the required proportion of added new aggregate and the content of binding agents used. While such tests are sufficient at the stage of MCE mixture design, they do not enable wider analysis of the behavior of the material – particularly of its future performance in pavement structure. This paper presents advanced testing of MCE mixtures, encompassing tests that reflect performance of the material in pavement. Properties that were determined in order to better understand the character of behavior of MCE mixtures included: fracture parameters in semi-circular bending (SCB) test, stiffness moduli in SPT device and fatigue characteristics. The performed tests provide better insight into behavior of MCE mixtures in pavement structures and enable formulation of useful conclusions for MCE mixture design.
PL
W ostatnich latach mieszanki mineralno-cementowo-emulsyjne (MCE) stają się materiałem znajdującym coraz częściej zastosowanie przy projektowaniu remontów i przebudów nawierzchni z wykorzystaniem recyklingu. Materiał ten zyskuje coraz większą popularność, ponieważ pozwala w sposób racjonalny i bez uszczerbku dla środowiska naturalnego ponownie wykorzystać materiały pochodzące z rozbiórki starych nawierzchni bitumicznych, w tym również materiały zawierające lepiszcze smołowe. Badanie podstawowych cech mieszanek MCE, takich jak zawartość wolnych przestrzeni, wytrzymałość na pośrednie rozciąganie, czy też moduł sztywności pozwalają na określenie niezbędnego doziarnienia materiałem mineralnym oraz określenie ilości niezbędnych środków wiążących. Badania podstawowe na etapie opracowywania składu mieszanki MCE są wystarczające do określenia cech podstawowych, ale nie pozwalają na szerszą analizę zachowania badanego materiału, a w szczególności na ocenę jego przyszłej pracy w konstrukcji nawierzchni. W publikacji przedstawiono zaawansowane badania mieszanki MCE, które wykraczają poza badania uznane za standardowe i określają cechy mieszanki MCE istotne ze względu na pracę tego materiału w nawierzchni. Cechy, które określono dla lepszego poznania charakteru pracy mieszanek MCE, to parametry mechaniki pękania w badaniu zginania próbek półwalcowych SCB, moduły sztywności określone w aparacie SPT oraz charakterystyka zmęczeniowa mieszanek MCE. Przeprowadzone badania pozwalają lepiej zrozumieć zachowanie mieszanek MCE w nawierzchni oraz określić wnioski przydatne na etapie projektowania składów mieszanek MCE.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Materiały pochodzące z recyklingu to kluczowy element gospodarki obiegu zamkniętego skupionej na ponownym wykorzystywaniu już raz użytych materiałów. Takie podejście pozwala zmniejszyć wykorzystanie pierwotnych surowców, a co za tym idzie zmniejszyć koszty ich pozyskania. W pracy dokonano oceny właściwości różnych regranulatów polietylenowych uzyskanych z wyrobów wycofanych z użytkowania lub po zakończeniu ich przydatności. Oznaczono wilgotność, gęstość, wskaźnik płynięcia, zapach oraz zawartość niepożądanych pierwiastków. Uzyskane wyniki potwierdzają możliwość wykorzystania badanych materiałów w ponownej produkcji.
EN
Ten samples of com. regranulates contg. mainly LDPE but also HDPE were analyzed for moisture, d., mass flow rate index, odor and the content of undesirable elements. Recycled polyethylene regranulates were fully valuable materials that can be reused.
Od ponad 100 lat odpady trafiają na składowiska. W wielu regionach świata składowiska od dawna postrzegane są jako ostateczny sposób unieszkodliwienia odpadów przy minimalnych kosztach. Ta zależność od składowania stworzyła łańcuch długoterminowych skutków gospodarczych, społecznych i środowiskowych.
Według danych GUS-u, w 2021 roku w Polsce wytworzono 121 mln ton odpadów, z czego 11,3% (13,7 mln ton) stanowiły odpady powstające w gospodarstwach domowych. W czołówce regionów wytwarzających najwięcej odpadów komunalnych znalazły się województwa: mazowieckie - ponad 1,9 mln ton, śląskie - ponad 1,7 mln ton oraz wielkopolskie - niemal 1,3 mln ton.
Ilość odpadów komunalnych zebranych selektywnie z roku na rok rośnie - wylicza GUS. W 2005 r. selektywna zbiórka stanowiła zaledwie 3% zebranych odpadów komunalnych (295 tys. ton), a w 2021 r. zebrano selektywnie prawie 5,5 mln ton (40% ogółu wytworzonych odpadów komunalnych), co oznacza wzrost ilości tych odpadów o 9% w stosunku do roku poprzedniego.
Zagadnienie wskazane w tytule niejednokrotnie już pojawiało się w analizach prowadzonych przez autora na łamach "Przeglądu Komunalnego”. Warto jednak do niego wrócić, bowiem interpretacja prawa w tej materii ciągle budzi wątpliwości.
Jedna gmina czy nawet jeden powiat to za mało, by prowadzić na wysokim poziomie nowoczesną gospodarkę odpadami - uznali założyciele Związku Komunalnego Gmin "Czyste Miasto, Czysta Gmina”. Tak powstał Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych "Orli Staw”. Dziś obsługuje on 23 samorządy z pogranicza dwóch sąsiadujących z sobą województw - wielkopolskiego i łódzkiego. Należy do najnowocześniejszych instalacji komunalnych w Polsce.
Województwo świętokrzyskie pod względem zarówno obszarowym, jak i ludnościowym należy do najmniejszych regionów w Polsce. Jego specyficzną cechą jest to, że ludność wiejska przeważa na jego terenie nad ludnością miejską. Ma to wpływ na gospodarkę odpadową w województwie.
Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej jest spółką gminną miasta Katowice, z jego 100-procentowym udziałem. Spółka od lat jest liderem w wykonywaniu szeroko pojętych usług gospodarki odpadami i utrzymania czystości na terenie miasta. Obecnie zatrudnia ponad 500 osób, co sprawia, że jest w Katowicach liczącym się pracodawcą.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.