Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Urban planning approaches to planning the beautification system of residential areas during their reconstruction

Sokolan Iuliia, Mashovets Nataliia

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2024

|

Vol. 71

5--18

EN

The analysis of planning experience of inhabited localities urban beautification in view of reconstruction was undertaken in the article. The question of Ukrainian experience of urban beautification system in accordance with approved standards and State Constructional Standards was envisaged. Analysis of validation state of local documents in urban beautification field was carried out and it has shown deficient percentage of regulatory documents approval on local level, which is one of key issues of urban beautification development. Furthermore, detailed analysis of foreign experience of urban beautification planning and development trend of this system I such countries, as USA, Canada, France, Singapore, Hong Kong, Japan was carried out. It is shown that first and critical stage of planning of effective urban beautification is preparing and approving corresponding certificates and standards. Emphasis added to functioning normative legal documents on issues relating to urban beautification, in accordance to which the territory reconstruction in mentioned countries is realized. It was established that reference direction of urban beautification development in mentioned countries lies in parking lots removing out of the borders of curtilage or underground parking arrangement, landscape gardening development and classification of such territories by levels of urban gardening, territory reconstruction in accordance with typical schemes of street infrastructure development, urban gardening, cycle paths, etc. It is shown that problem solution of habitable open grounds organization on city level resides in usage intensification of such territories, and on the level of residential compounds – in increasing exploitation properties of open grounds. As a result of undertaken analysis it was established that raised problem of increasing the effectiveness of residential area usage within residential areas imposes complex approach, including question of land development intensiveness, architectural and planning organization and open grounds beautification.

2

Nieużytki w zabudowie obszaru starych miast Poznania i Kołobrzegu – problemy i potencjały

Brechelke Adrianna, Kasperczyk-Brodecka Zuzanna

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2023

|

Z. 15

85--108

PL

Występowanie nieużytków na obszarach Starych Miast Poznania i Kołobrzegu związane jest m.in. z działaniami wojennymi prowadzonymi na ich terenie w 1945 r. Ogromna skala zniszczeń zostawiła trwały ślad w strukturze urbanistycznej obu starówek, a różne strategie odbudowy doprowadziły do powstania luk w zabudowie o odmiennym charakterze. W artykule dokonano identyfikacji oraz analizy przestrzenno-funkcjonalnej nieużytków oraz diagnozy ich społecznego oraz wizualnego oddziaływania. Metoda analizy porównawczej, wsparta narzędziami mapowania i wizytą studialną w obu miastach, pozwoliła na stworzenie charakterystyki nieużywanych działek i rozpoznanie występujących na nich patternów przestrzennych. Takie ujęcie tematyki nieużytków uwypukla ich problemy i potencjały, a w efekcie może wpłynąć na celowe zaadresowanie kierunków działań w dokumentach strategicznych obu miast.

EN

The occurrence of wastelands in the old town areas of Poznań and Kołobrzeg is associated with, among others, the military operations carried out in their respective areas in 1945. The enormous scale of destruction left a permanent mark on the urban structure of both old towns and the different reconstruction strategies led to the creation of urban gaps of a different character. The paper presents the identification and spatial and functional analysis of wastelands and the diagnosis of their social and visual impact. The method of comparative analysis, supported by mapping tools and a study visit to both cities, allowed to create a set of characteristics of unused plots and to recognise the spatial patterns occurring on them. Such an approach to the subject of wastelands highlights their problems and potentials and, as a result, can influence the targeted strategies in the planning documents of both cities.

3

Rekonstrukcja barokowego gmachu collegium Clericorum na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu

Gomółka Jerzy, Wyjadłowski Marek, Kanclerski Damian, Nowak Tomasz

Wiadomości Konserwatorskie

|

2023

|

Nr 73

70--83

PL

W artykule przedstawiono opis rekonstrukcji zabytkowej bryły XVIII-wiecznego barokowego alumnatu na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu na potrzeby Biblioteki Archidiecezjalnej, zgodnie z intencją inwestora oraz wymogami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Ze względu na sąsiedztwo rzeki kondygnację podziemną zaplanowano jako szczelną wannę, chroniącą przed potencjalną powodzią „tysiąclecia”. Dzięki temu zachowano i wyeksponowano oryginalne relikty dawnego alumnatu. Wśród zachowanych murów i sklepień ulokowano atrakcyjne funkcje: salę muzealną z ekspozycją starodruków, mediatekę. Dostępna czytelnia zajmuje powierzchnię pod dziedzińcem. Wejście główne do budynku, zgodnie ze stanem historycznym, zlokalizowano w północnej fasadzie. Wyższe kondygnacje, określane mianem sarkofagu, zawierają najcenniejsze zbiory archidiecezji. W poszukiwaniach materiału, który miałby reprezentować na zewnątrz konstrukcję budynku, czas budowy i współczesne przeznaczenie, zdecydowano się na zastosowanie prefabrykowanych płyt z betonu GRC. Jednorodność materiału ścian i dachu daje efekt budynku- wspomnienia po poprzedniej budowli.

EN

The article presents the description of the reconstruction of the eighteenth-century baroque dormitory on Ostrów Tumski in Wrocław for the needs of the Archdiocesan Library, in accordance with the developer’s intentions and the regulations of the local spatial development plan. Due to the close proximity to the river, the underground level was designed as a watertight tank, protected from a potential 1,000-year flood, which allowed to keep and expose the relics of the old dormitory. Among the preserved walls and vaults attractive functions were located: a museum room with an exhibition of old prints, a media library. The available reading room is located in the space below the courtyard. The main entrance is placed accordingly to the historical state, in the north facade. The upper stories, called the “sarcophagus,” contain the most valuable collections of the archdiocese. In search for a material that could externally represent the building’s structure, the time of construction and the contemporary use, it was decided to use prefabricated GRC concrete slabs. The homogeneity of the walls and roof materials gives the impression of a memory of the old building.

4

Wytyczne konserwatorskie jako nadrzędne kryterium wyboru rozwiązań konstrukcyjnych. Remont i przebudowa sanatorium „Książę Józef” w Nałęczowie

Ślósarz Szymon

Przegląd Budowlany

|

2023

|

R. 94, nr 11-12

77--82

PL

Artykuł przedstawia problem doboru rozwiązań konstrukcyjnych w przypadku prac remontowych prowadzonych w obiektach zabytkowych. Problem ten przedstawiono na przykładzie sanatorium „Książę Józef” w Nałęczowie. Autor prezentuje budynek i jego historię, wyniki inwentaryzacji budowlanej i konstrukcyjnej wraz z wynikami badań i obliczeń. Podaje też konkluzje dotyczące niezbędnych działań naprawczych. Działania te zestawia z wymaganiami konserwatora zabytków, które należało skonfrontować z oczekiwaniami inwestora i warunkami projektowania bezpiecznej konstrukcji. Na koniec pokazuje zastosowane rozwiązania wzmocnienia stropów drewnianych i więźby dachowej, zgodne z wymaganiami konserwatora zabytków.

EN

The article presents the problem of selecting construction solutions in the case of renovation works carried out in historic buildings. This problem was presented on the example of the „Książę Józef” sanatorium in Nałęczów. The author presents the building and its history, the results of the building and construction inventory along with the results of calculation tests and provides conclusions regarding necessary corrective actions. He puts together these activities with the requirements of the office for protection of historical monuments, which had to be confronted with the investor’s expectations and the conditions for designing a safe structure. Finally, it shows the solutions used to strengthen wooden ceilings and roof trusses, in accordance with the requirements of the office for protection of historical monuments.

5

Ocena techniczna istniejącej nawierzchni gruntowej w aspekcie jej wykorzystania jako dolnej warstwy podbudowy w konstrukcji nawierzchni podatnej

Rokitowski Przemysław

Magazyn Autostrady

|

2023

|

Nr 1-2

52--58

PL

W niniejszym artykule przedstawiono studium przypadku dotyczące badań zrealizowanych w celu oceny parametrów technicznych istniejącej nawierzchni gruntowo-kruszywowej na terenie jednego z zakładów przemysłowych w województwie śląskim. Oceny tej dokonano w celu sprawdzenia przydatności istniejącej nawierzchni jako elementu tworzącego dolne warstwy konstrukcji nowej nawierzchni drogowej.

EN

This article presents a case study concerning the research carried out to assess the technical parameters of the existing ground-aggregate surface on the premises of one of the industrial plants in the Silesian Voivodeship. This assessment was conducted in order to check the suitability of the existing surface as an element forming the lower layers of the new road surface structure.

6

Renovation works in buildings in the area of former defensive fortifications

Niedostatkiewicz Maciej, Majewski Tomasz, Baryłka Adam

Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych

|

2023

|

Nr 1

1--21

EN

The paper presents the Complex of Buildings which was created in Gdańsk as a result of the reconstruction and development of the remains of the defensive fortifications of Redita Napoleońska. Some of the buildings of the Building Complex, after many years of operation, were in an emergency condition and required urgent renovation and repair work. The paper contains a detailed analysis of the technical condition of individual buildings of the Building Complex and analyzes the impact of the current use and the lack of regular periodic repairs on the technical efficiency of these facilities. Conceptual solutions in the field of renovation and repair works were also presented, the purpose of which was to bring the objects in question to the proper technical condition.

7

Ukryta historia - rekonstrukcja zabytkowych kolumn w willi Ernsta Leonhardta w Łodzi

Janicka-Świerguła Katarzyna

Builder

|

2023

|

R.27, nr 12

54--57

PL

Zniszczenie pierwotnego wystroju zabytków na skutek przekształceń i zmian programu użytkowego dotknęło wiele obiektów. Późniejsze prace remontowe mogą zaowocować ujawnieniem śladów historycznej tkanki, stąd istotne jest, by przebiegały we współpracy ze służbami konserwatorskimi. Celem artykułu jest analiza prac rekonstrukcyjnych na kolumnach odkrytych w wilii Ernsta Leonhardta w Łodzi. W artykule posłużono się metodą studium przypadku, badaniami in situ oraz badaniami empirycznymi. Omówiono prace konserwatorskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na zastosowanie starych technologii budowlanych i analizę, jak dokonane odkrycie wpłynęło na nowo projektowany wystrój wnętrz. Uzyskane rezultaty pozwoliły wysnuć wnioski, że elementami prawidłowo przeprowadzonego procesu konserwatorskiego w przypadku wcześniej nieujawnionych zabytkowych detali jest dobór odpowiednich metod rekonstrukcyjnych, właściwe rozpoznanie starych technologii i struktury obiektu oraz poszanowanie dziedzictwa architektonicznego.

EN

The destruction of the original design of monuments as a result of transformations and changes in the utility program affected many objects. Subsequent renovation works may result in revealing traces of the historical fabric, so it is important that they are carried out in cooperation with conservation services. The aim of the article is to analyze reconstruction works on columns discovered in Ernst Leonhardt's villa in Łódź. The article uses the case study method, in situ research and empirical research. Conservation works were discussed, with particular attention paid to the use of old construction technologies and an analysis of how the discovery influenced the newly designed interior design. The obtained results allowed us to draw conclusions that the elements of a properly conducted conservation process in the case of previously undisclosed historic details include the selection of appropriate reconstruction methods, proper identification of old technologies and the structure of the object, and respect for the architectural heritage.

8

Rekonstrukcja wyglądu pałacu w Starych Tarnowicach z wykorzystaniem technik modelarstwa eksperymentalnego

Pocisk-Dobrowolski Jerzy

Builder

|

2023

|

R.27, nr 5

36--39

PL

Ostatnie lata charakteryzują się gigantycznym przyspieszeniem w rozwoju wszelkiego typu technologii związanych z tworzeniem i przekazem graficznych rozwiązań, w tym również dotyczących rekonstrukcji i odbudowy obiektów zabytkowych. Ważne jest jednak zauważenie, że wraz z rozwojem technologii mentalnie nadal jesteśmy przyzwyczajeni do odbioru informacji wizualnych przekazywanych m.in. za pomocą obiektów trójwymiarowych, które są dla nas ciągle bardziej czytelne od najlepiej przedstawionych wizualizacji czy też projektów czysto technicznych. Stąd też nie należy rezygnować dla samej zasady z tradycyjnych form działań wspierających podejmowanie właściwych decyzji przy rekonstrukcji zabytków. Modelarstwo eksperymentalne jest dowodem na to, że jego wykorzystanie nadal jest w stanie skutecznie ułatwiać podejmowanie decyzji w procesie ratowania obiektów zabytkowych. Dowodem na to jest skuteczne zastosowanie makiety rekonstrukcyjnej jako elementu wspierającego wybór właściwych rozwiązań w trakcie odbudowy renesansowego pałacu w Starych Tarnowicach.

EN

Recent years have been characterised by a gigantic acceleration in the development of all kinds of technologies related to the creation and communication of graphic solutions, including those for the reconstruction and restoration of historic buildings. However, it should be noted that with the development of technology, mentally we are still accustomed to receiving visual information conveyed, among other things, by means of three-dimensional objects, which are still more legible to us than the best presented visualisations or purely technical designs. Hence, for the sake of principle alone, traditional forms of activities that support good decision-making in the restoration of monuments should not be abandoned. Experimental modelling is proof that its application can still effectively facilitate decision-making in the process of saving historic buildings. Proof of this is the successful use of a reconstruction mock-up as an element supporting the selection of appropriate solutions during the reconstruction of the Renaissance palace in Stare Tarnowice.

9

Waveform and resistivity data fusion imaging method based on the refection coefficient

Su Maoxin, Han Min, Xue Yiguo, Zhao Ying, Wang Peng, Li Guangkun

Acta Geophysica

|

2023

|

Vol. 71, no. 1

175--192

EN

To achieve comprehensive analyses, the presentation of comprehensive geophysical results usually involves the use of separate imaging and the combination of various results. At present, few studies have considered the correlation degree and unified imaging of different types of geophysical data. We establish a set of data fusion imaging methods for multiple geophysical data based on their refection coefficients. As geophysical exploration results are primarily provided through waveform and resistivity sections, waveform and resistivity data were selected for fusion and were converted into refection coefficients, and ground-penetrating radar (GPR) and surface electrical resistivity tomography (ERT) were taken as examples. Re-sampling and feature reconstruction were performed to unify the data in space and resolution. Finally, principal component analysis was used to calculate the correlation of the reconstructed refection coefficient and to perform data fusion; this led to unified imaging based on the refection coefficient of the considered geophysical data. Numerical simulation analyses and field experiments proved the efficacy of this method for producing unified imaging of multiple geophysical data. In summary, we provide a novel method for the unified interpretation of multiple geophysical data and enhance the identification ability of geological interfaces and anomaly distribution.

10

Rok 2021 – jak obchodziliśmy 75-lecie Oddziału Wrocławskiego SEP

Hachoł Andrzej

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2022

|

Nr 74

249--252

PL

W artykule opisano obchody 75 lecia O/Wr. SEP i Roku Patrona SEP 2021. Oddział powstał w pionierskim okresie odbudowy dolnośląskiej energetyki po zakończeniu II wojny światowej i tworzenia dolnośląskich struktur SEP (Oddział Wrocławski i Jeleniogórski). Przedstawiono sylwetki najbardziej zasłużonych dla O/Wr. SEP działaczy tego okresu: kol. F. Bilka, prof. K. Idaszewskiego, prof. J.I. Skowrońskiego, pionierów i współtwórców struktur dolnośląskich SEP oraz elektrycznego szkolnictwa wyższego we Wrocławiu.

EN

The article describes the celebration of the 75th anniversary of the SEP Wroclaw Branch and the celebration of the patron year of SEP 2021. The branch was established in the pioneering period of the reconstruction of the Lower Silesian energy sector after the end of World War II and the creation of the Lower Silesian SEP structures (Wrocław and Jeleniogórski Branch). The profiles of the most distinguished for O / Wr SEP activists of this period are presented: col. F. Bilek, prof. K. Idaszewski, prof. J.I. Skowroński, pioneers and co-founders of the Lower Silesian SEP structures and electrical higher education in Wrocław.

11

Historia Oddziału Kieleckiego SEP

Ginał Kazimierz

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2022

|

Nr 74

229--236

PL

W referacie przedstawiona została skrótowo historia i działalność Oddziału Kieleckiego SEP. Przedstawiono postać inż. Tomasza Ruśkiewicza. Opisano działalność elektryków i działaczy SEP w ramach Radomskiego Koła Elektrotechników, powołanego przez II Ogólnopolski Zjazd Elektrotechników i Radomskiego Oddziału SEP przekształconego z Koła na Oddział na Walnym Zjeździe Delegatów SEP w 1928 roku w Toruniu. Kolejna część artykułu obejmuje historię i działalność Oddziału Radomsko-Kieleckiego w latach 1935 do 1939, a także okres działalności SEP w czasie okupacji (lata 1939-1945). Przedstawiono też historię i działalność Oddziału RadomskoKieleckiego SEP po wyzwoleniu spod okupacji i dostosowanie jej do nowej rzeczywistości politycznej i gospodarczej. Artykuł zakończono działalnością Oddziału Kieleckiego SEP od roku 1950 do 2022 roku.

EN

The paper briefly presents the history and activities of the Kielce Branch of SEP. The first part of the paper presents the figure of Eng. Tomasz Ruśkiewicz - Son of the Świętokrzyskie Region. His professional activity was related to electrical engineering. Regardless of his professional work Eng. Tomasz Ruśkiewicz was involved in social and association activities. In 1919, he was one of the initiators and organizers of the Founding Congress of the Association of Polish Electrical Engineers. He is the patron of the Kielce Branch of the SEP. The second part of the paper (1921-1935) presents the activities of electricians and SEP activists within the Radom Electrical Engineering Club established by the 2nd National Congress of Electrical Engineers (November 1, 1921) and the Radom Branch of SEP transformed from a Club to a Branch at the General Congress of SEP Delegates held in 1928 in Toruń. The third part of the paper covers the history and activities of the Radom-Kielce Branch from 1935 to 1939. During this period, a draft of new regulations of the Radom-Kielce Branch was prepared and approved by the Main Board. In June 1935, the Radom SEP Branch was transformed into the Radom-Kielce SEP Branch with its seat in Skarżysko-Kamienna. The fourth part of the paper concerns the SEP's activity during the occupation (1939-1945). The occupier destroyed Poland's property and most of the Association's achievements. The members and sympathizers of the SEP went into conspiratorial activities. The repressions greatly reduced the ranks of the Association, but did not completely destroy its activities. The fifth part of the paper covers the years 1945-1950. It presents the story and the activities of the Radom-Kielce Branch of the SEP after the liberation from occupation and its adaptation to the new political and economic reality. It is the time of a rebuilding of the country, in which SEP activists took an active part. The sixth part of the paper presents the efforts of SEP activists from Kielce, operating within the existing Radom-Kielce Branch, to create an independent Kielce Branch based in Kielce. The seventh part - the last part of the paper presents the story and the activity of the Kielce Branch of SEP from 1950 to 2022.

12

Kościół na Woli Justowskiej w Krakowie

Böhm Aleksander

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2022

|

Z. 8

63--76

PL

Wola Justowska od dawna uchodziła za najatrakcyjniejszą miejską dzielnicę willową Krakowa. W 1948 roku przeniesiono tu drewniany kościół z XVI wieku, który pierwotnie wybudowano w Komorowicach Śląskich. Spłonął w pożarze w 1978 roku. Niedługo potem został odbudowany, by w 2002 roku ponownie spłonąć. Zespół projektowy po odpowiednich analizach krajobrazowych, rozpatrzeniu wielu pomysłów odbudowy oraz lokalizacji opracował ostateczną wersję projektu. Zatwierdzono zgodnie z wolą mieszkańców odbudowę kościoła w jego pierwotnym miejscu – na Woli.

EN

Wola Justowska has been thought od as the most attractive urban villa district of Kraków. A timber church from the XVI century that had orginally been built in Komorowice Śląskie was relocated here in the year 1948, subsequently burning down a fire in 1978 in unknown circumstances. It had been rebuilt soon after, only to be set on fire a second time in 2002. After discuting numerous ideas and locations of its reconstrucion, the desing team developed a final version of its desing, wchich festured the reconstruction of the church in its orgial location – in accordance with the will of the residents of Wola had been preceded by appriopriate landscape analyses.

13

Kilka uwag nad przemianami podejścia do autentyzmu materii budowli w kontekście odbioru społecznego w XXI wieku

Rudnicka-Bogusz Marta

Wiadomości Konserwatorskie

|

2022

|

Nr 71

7--19

PL

Pojęcie autentyzmu i wartości zabytków uległo ogromnym przemianom, ciążąc od autentyzmu dokumentu do autentyczności doznań odbiorcy. Wynika to z rozwinięcia pojęcia zabytku do wielopostaciowego dziedzictwa kulturowego. Począwszy od „ojców założycieli” zinstytucjonalizowanej ochrony zabytków, poprzez pierwsze akty międzynarodowe, podstawową wartość zabytku stanowiła oryginalność materii budowlanej. Druga wojna światowa zachwiała tym dogmatem. W latach czterdziestych i pięćdziesiątych stosowano retrowersje i rekonstrukcje zniszczonych obiektów; w latach sześćdziesiątych zabytki pielęgnowano dla wartości estetycznej, historycznej i naukowej; w siedemdziesiątych i osiemdziesiątych pojęcie „znaczenia kulturowego” objęło wartości społeczną i duchową. Dokument z Nara rozszerzył aspekty autentyzmu o „nastrój i ekspresję”. Wiek XXI wprowadził w ochronę dziedzictwa niematerialnego i genius loci możliwość wirtualnej rekonstrukcji. Autentyzm stał się wartością sumaryczną dziedzictwa materialnego i niematerialnego.

EN

The concept of authenticity and value of monuments has undergone enormous changes, developing from the authenticity of the document to the authenticity of the recipient’s experience. This is due to the evolution of the very concept of a monument into a multi-form cultural heritage. Beginning with the “founding fathers” of the institutionalized protection of monuments, through the first international acts, the original value of a monument was the authenticity of the building material. The Second World War shattered this dogma. In the 1940s and 1950s, retroversion and reconstruction of damaged structures were used; in the 1960s, monuments were looked after for their aesthetic, historical and scientific value; in the 1970s and 1980s the concept of “cultural significance” encompassed social and spiritual values. The Nara Document extended aspects of authenticity to include “spirit and feeling.” The twenty-first century introduced the possibility of virtual reconstruction in the protection of intangible heritage and genius loci. Authenticity has become the sum value of tangible and intangible heritage.

14

3D visualisation of a section of the imperial-royal postal road in the landscape of the Dudváh Wetland in Western Slovakia

Bonde-Gogova Stanislava, Chrastina Peter, Besina Daniel

Wiadomości Konserwatorskie

|

2022

|

Nr 72

80--88

EN

This paper presents the application of 3D (or 2.5D) visualization methods in relation to the verification and interpretation of the spatial (technical and landscape) contexts of the no-longer-existing road between Trakovice and Leopoldov (Leopoldov toll) in the Hlohovec district of Western Slovakia. The critical condition of a particular section of the imperial-royal postal road was focused on in S. Mikovíni’s design dated back to the first half of the eighteenth century. The written and cartographic documents of the project documentation, supported by data gathered during the field research, enabled creating a model of the historical cultural landscape of the Dudváh Wetland with the road in question. For the purpose of thematic visualization, software using GIS environment as well as 3D modeling programs were used, enabling the representation of the observed phenomena. In addition to basic research, the achieved results can be utilized in the planning and decision-making processes of public administration, as well as education or tourism.

PL

Artykuł przedstawia zastosowanie metod wizualizacji 3D (2.5D) w weryfikacji i interpretacji przestrzennych (technicznych i krajobrazowych) kontekstów nieistniejącej drogi między Trakovicami i Leopoldovem (posterunek mytniczy Leopoldov) w powiecie Hlohovec w zachodniej Słowacji. Krytyczny stan konkretnego odcinka cesarsko-królewskiej drogi pocztowej był przedmiotem projektu S. Mikovínia, datowanego na pierwszą połowę XVIII wieku. Dokumenty pisane i kartograficzne stanowiące dokumentację projektu, wsparte danymi pozyskanymi w trakcie badań terenowych, pozwoliły stworzyć model krajobrazu historycznego i kulturowego mokradeł rzeki Dudváh wraz z przedmiotową drogą. Na potrzeby wizualizacji tematycznych zastosowano oprogramowanie wykorzystujące środowisko GIS oraz programy do modelowania 3D, pozwalające na prezentację zaobserwowanych zjawisk. Oprócz badań podstawowych wyniki mogą być wykorzystane przez administrację publiczną w procesach planistycznych i decyzyjnych, a także w edukacji i turystyce.

15

Theoretical and legal rules for the reconstruction of architectural monuments in Ukraine that suffered during the Russian military aggression

Kozłowski Tomasz, Ivashko Yulia, Belinskyi Serhii, Dmytrenko Andrii, Ivashko Oleksandr

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2022

|

T. 50

391--408

EN

The war, which broke out in Ukraine on the 24th of February 2022, has left cities and infrastructure destroyed. While hostilities continue, war damage, including architectural monuments, is being recorded. The following paper is part of these activities. It aims to emphasise the scale of the destruction of cultural heritage sites and to identify the possibilities of their reconstruction and restoration. This study analyses international doctrinal documents and recommendations on the protection of historic monuments (e.g., ICOMOS), Ukrainian regulations and the literature on the reconstruction of historic urban layouts and architecture after the Second World War, primarily in Poland. The research is also based on methods used in restoration work, architectural survey documentation, and historical and comparative analysis. The war damage (as of May 2022) is discussed in general. Russian rocket attacks are inflicting damage to sites in almost all of Ukraine, but the Kyiv, Chernihiv, Sumy, Kharkiv, Donetsk and Lugansk, Mykolaiv and Kherson regions have suffered the most. This paper presents examples of destruction in selected regions surveyed directly by the authors - the Ukrainian capital Kyiv, Chernihiv and Mykolaiv regions. In Kyiv, mainly residential buildings and shopping centres have been destroyed, whereas in the Mykolaiv region the scale of destruction has been greater, including residential build- ings, schools and Orthodox churches. The conclusions provide proposals for the post-war reconstruction of selected buildings

PL

Wojna, która wybuchła w Ukrainie 24 lutego 2022 roku, doprowadziła do zniszczenia miast i infrastruktury. Działania wojenne trwają nadal, prowadzona jest też rejestracja strat wojennych, m.in. zabytków architektury. Niniejszy artykuł wpisuje się w te działania. Celem pracy jest zwrócenie uwagi na skalę zniszczeń obiektów dziedzictwa kulturowego oraz wskazanie możliwości ich odbudowy i rekonstrukcji. W badaniach analizowano międzynarodowe dokumenty doktrynalne i zalecenia związane z ochroną zabytków (m.in. ICOMOS), przepisy ukraińskie oraz literaturę przedmiotu przedstawiającą doświadczenia odbudowy zabytkowych układów urbanistycznych i architektury po II wojnie światowej, przede wszystkim w Polsce. Badania opierają się też na metodach stosowanych w pracach konserwatorskich, dokumentacji inwentaryzacyjnej, analizie historycznej i porównawczej. Omówiono ogólnie stan zniszczeń wojennych (stan z maja 2022). Rosyjskie ostrzały rakietowe niszczą obiekty w niemal całej Ukrainie, jednak najbardziej ucierpiały obwody kijowski, czernihowski, sumski, charkowski, doniecki i ługański, mikołajowski oraz chersoński. W artykule przedstawiono przykłady zniszczeń w wybranych regionach badanych bezpośrednio przez autorów - w stolicy Ukrainy Kijowie oraz w obwodzie czernihowskim i mikołajowskim. W Kijowie zniszczeniu uległy głównie budynki mieszkalne i centra handlowe, w obwodzie mikołajowskim skala zniszczeń okazała się większa - są to m.in. budynki mieszkalne, szkoły, cerkwie. We wnioskach sformułowano propozycje powojennej odbudowy wybranych obiektów.

16

Rekonstrukcje wystroju architektonicznego i projekty nowych fasad w praktyce projektowej pracowni architektoniczno-konserwatorskiej „proart a. rostkowska” (1994-2022)

Kilanowski Piotr

Studia do Dziejów Architektury i Urbanistyki w Polsce

|

2022

|

nr 5

157--199

PL

Opracowania obejmujące rekonstrukcję wystroju i wyposażenia stałego fasad historycznych oraz projekty nowych fasad inspirowanych architekturą historyczną stanowią zagadnienie stosunkowo niszowe w twórczości czynnych obecnie architektów i budowniczych. Wynika to zarówno z ograniczonego zapotrzebowania na opracowania tego typu, jak również ich dyskusyjnego charakteru. Na przestrzeni ostatnich trzech dekad opracowanie projektów tego typu najczęściej powierzano pracowniom architektoniczno-konserwatorskim specjalizujących się w projektach związanych z obiektami historycznymi i zabytkowymi. Z racji znaczącego dorobku, wśród firm tego typu na uwagę zasługuje m.in. warszawska pracownia architektoniczno-konserwatorską „Proart A. Rostkowska”. Podstawowy przedmiot jej działalności stanowią projekty remontów, modernizacje, a także przebudowy, nadbudowy i rozbudowy istniejących obiektów objętych ochroną konserwatorską. Wśród tematów uzupełniających wymienić należy mniej liczne projekty zupełnie nowych obiektów, a także samodzielne lub stanowiące element większych opracowań projekty rekonstrukcji wystroju i wyposażenia stałego fasad oraz projekty nowych elewacji. Obiekty stanowiące przedmiot podejmowanych w pracowni projektów rekonstrukcji fasad podzielić można na dwie grupy, mianowicie budynki z częściowo lub szczątkowo zachowanym wystrojem oraz takie których wystrój uległ uprzednio całkowitemu zniszczeniu. W przypadku tych pierwszych sporządzenie projektów rekonstrukcji zazwyczaj poprzedza inwentaryzacja i analiza zachowanych elementów in-situ, uzupełnione badaniami stratygraficznymi oraz rozpoznaniem dostępnych materiałów ikonograficznych i bibliograficznych. Obiekty z drugiej grupy wymagają szeroko zakrojonej kwerendy archiwalnej a następnie wnikliwego przestudiowania odnalezionych materiałów ikonograficznych. W większości przypadków pozwala to na określenie pierwotnych rozwiązań kompozycyjnych fasady, jak też zasad rozmieszczenia wystroju, jego układu i oblicza stylistycznego. Szczegółowe rozpoznanie zastosowanych wzorów i motywów, a w tym ich tektoniki i modelunku z reguły wymaga również pogłębionych badań i analiz rozwiązań charakterystycznych dla chwili powstania obiektu. Wśród zrealizowanych z udziałem pracowni „Proart” projektów rekonstrukcji historycznego wystroju i wyposażenia fasad wymienić należy m.in. zlokalizowane w Warszawie obiekty pod adresami: Floriańska 8, Foksal 13 i 15, Górnośląska 7A czy Jagiellońska 27. Projekty nowych fasad wymagają z kolei nie tylko przestudiowania pod kątem oblicza stylistycznego i modelunku wystroju, ale również relacji do otaczającego kontekstu. Wśród projektów tego typu zrealizowanych z udziałem pracowni „Proart” wymienić należy m.in. fasady przy ul. Hożej 50, Jagiellońskiej 22, Koszykowej 49A, czy Targowej 17. Przywołane przykłady wskazują, że przy odpowiednim zapleczu finansowym popartym rzetelną podbudową merytoryczno-warsztatową projektantów i wykonawców, projekty rekonstrukcji wystroju i wyposażenia historycznych fasad oraz projekty nowych elewacji w duchu tradycyjnym mogą zakończyć się powodzeniem.

EN

Projects encompassing the reconstruction of the permanent décor and elements of historic façades as well as designs of new façades inspired by historic architecture are a relatively niche question in the creativity of currently active architects and builders. Over the space of the most recent three decades, the development of designs of such type are most often commissioned to architectural–heritage protection studios specializing in designs involving heritage and historical structures. Among such companies, most certainly worth highlighting in terms of achievements, is the Warsaw–based Proart A. Rostkowska architectural–heritage protection studio. The prime subject of its activities involves designs for renovation and modernization as well as the remodeling, adding levels, and expansion of existing structures encompassed by heritage protection. Among supplemental topics, it is also important to mention less numerous designs for completely new facilities as well as independent and component parts of larger design projects involving the reconstruction of the décor and permanent fixtures of façades and designs for new elevations. Structures that were included in designs taken up by the studio for the reconstruction of façades may be subdivided into two groups —buildings with incompletely or partially preserved décor and those whose décor was subject to complete destruction. In the first case, developing reconstruction designs was usually preceded by survey measurements and an analysis of the elements preserved in–situ. These were supplemented by stratigraphic studies and the identification of available iconographic and bibliographic materials. Facilities in the second group necessitated wide–ranging archival research followed by in–depth studies of identified iconographic materials. In most cases this makes possible the defining of original composition solutions for the façade as well as principles of placement of decorative elements, their layout, and their stylistic face. The detailed identification of applied patterns and motifs, including their tectonics and modeling, usually also requires in–depth studies and analyses of solutions characteristic of the moment the structure was erected. Among designs for the reconstruction of historical décor and elements as developed by Proart, it is a must to name facilities found in Warsaw at the following addresses: No. 8 Floriańska, Nos. 13 and 15 Foksal, No. 7A Górnośląska, and No. 27 Jagiellońska streets. For their part, designs for new façades require not only studies in terms of the stylistic face of the décor and its modeling, but also the relationship with the surrounding context. Among such designs as developed with the participation of Proart are the façades of No. 50 Hoża, No. 22 Jagiellońska, No. 49A Koszykowa, and No. 17 Targowa streets. A look at these examples shows that with appropriate financial funding supported by solid substantive and technical foundations on the part of the designers and builders, designs for the reconstruction of the décor and elements of historical façades as well as designs for new elevations in a traditional spirit can be successful.

17

Niekonwencjonalne technologie przebudowy mostów

Kliński Maksymilian, Mróz Aleksander

Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne

|

2022

|

Nr 4

74--79

PL

Potrzeba przebudowy funkcjonujących obiektów mostowych i budowy nowych obiektów stanowiących kluczowe elementy układu transportowego jest obecnie bardzo duża. Wynika to m.in. z konieczności spełnienia warunków bezpiecznego eksploatowania obiektów mostowych będących często u kresu swojej przydatności użytkowej.

18

Rekonstrukcja stalowych iglic budynku zabytkowego po ich awarii

Dudkiewicz Jacek

Materiały Budowlane

|

2022

|

nr 11

84--86

PL

W wyniku działającego silnego wiatru spowodowanego orkanem oraz bardzo złego stanu technicznego doszło do awarii stalowych iglic wieńczących zabytkowe kopuły budynku teatru. Po przeprowadzonej inwentaryzacji oraz analizie statyczno-wytrzymałościowej ponadstuletniej konstrukcji wsporczej, bazującej m.in. na badaniach spektrometrycznych i twardości, określono rzeczywisty stopień wytężenia elementów konstrukcyjnych oraz ich ubytki korozyjne. W artykule przedstawiono zaprojektowane i zastosowane rozwiązanie konstrukcyjne, które pozwoliło odtworzyć konstrukcję iglic, z zachowaniem ich walorów konserwatorskich, a także poprawne przekazanie obciążeń na nośne elementy konstrukcyjne wież budynku za pośrednictwem wewnętrznej konstrukcji wsporczej. Przedstawione rozwiązania konstrukcyjne dopasowane były również do technologicznych możliwości wykonania rekonstrukcji z użyciem technik alpinistycznych, biorąc pod uwagę usytuowanie obiektu oraz ciężar i rozmiary elementów.

EN

As a result of strong winds caused by hurricane and generally poor technical condition of steel spires, crowning the historical domes of the theatre building, caused them to break down. An inventory and the static and strength analysis of the over one hundred-year-old supporting structure, based on e.g. the actual degree of stress of structural elements and their corrosion losses were determined on the basis of spectrometric and hardness tests. This article represents the designed and applied construction solution that allowed to recreate the spire structure, preserving their conservation values, as well as the correct transfer of loads to the load-bearing structural elements of the building towers through the internal supporting structure. The presented design solutions were also adapted to the technological possibilities of performing the reconstruction with the use of mountaineering techniques, taking into account the location of the object as well as the weight and size of the elements.

19

Technologie przebudowy obiektów mostowych

Kliński Maksymilian, Mróz Aleksander

Inżynieria i Budownictwo

|

2022

|

R. 78, nr 1-2

68--73

PL

W artykule przedstawiono podstawowe informacje wybranych technologii przebudów obiektów mostowych oraz opisano szczegółowo niekonwencjonalną technologie przebudowy mostu ciągu linii kolejowej 177 na trasie Pňovany - Bezdružice w Czechach. Konieczność stosowania niekonwencjonalnych rozwiązań wynika z uwarunkowań bezpieczeństwa użytkowania, trwałości konstrukcji, ale przede wszystkim z czynników ekonomicznych.

EN

The paper presents the basic information on selected technologies of reconstruction of bridge structures and describes in detail the unconventional technology of reconstruction of the bridge of the railway line 177 on the Pňovany - Bezdružice route in the Czech Republic. The necessity to use unconventional solutions results from the conditions of safe use, durability of the structure, but most of all from economic factors.

20

Remont mostu kolejowego nad rzeką Kwisą w Nowogrodźcu

Rabiega Józef, Dasiak Dawid

Inżynieria i Budownictwo

|

2022

|

R. 78, nr 1-2

74--76

PL

Przedmiotem artykułu jest most kolejowy nad rzeką Kwisą w Nowogrodźcu. Opisano stan istniejący przęseł i podpór oraz historię obiektu. Wskazano również podstawowe uszkodzenia mostu, w tym spowodowane wysadzeniem przęseł przez wojska niemieckie w 1945 r. W drugiej części artykułu opisano zakres remontu przeprowadzonego w 2021 r., mającego na celu przywrócenie podstawowych parametrów eksploatacyjnych obiektu, w tym naprawę przęseł kratowych, wymianę przęsła blachownicowego oraz naprawę podpór.

EN

The subject of the article is a railway bridge over the Kwisa River in Nowogrodziec. The existing state of spans and supports as well as the history of the structure are described. Basic damage to the bridge was also indicated, including those caused by the spans being blown up by the German army in 1945. The second part of the article describes the scope of the renovation carried out in 2021, aimed at restoring the basic operational parameters of the facility, including the repair of lattice spans, replacement of the plate girder span and repair of supports.